דיקטאטאר און דיקטאטור זענען צוויי ווערטער.
דער ערשטער מיינט דער מענטש, דער מושל.
דער צווייטער איז דער רעזשים.
ווען מ'ניצט דאס ווארט אלס אדיעקטיוו, זאגט מען דיקטאטאריש, נישט דיקטאטוריש.

שמואל הלוי האט געשריבן:טונקל/פינסטער

/חשך

לעזן (לייענען) אן ארטיקל. לייזן א פראבלעם. ״לעזן״ ווערט שוין היינט נישט גענוצט פאר לייענען (געוויסע פלעגן עס אמאל נוצן צו פונאנדערטיילן בין קודש לחול: לייענען די תורה; לעזן א בוך). טא, איז נישט געפערליך אז מ׳נוצט עס צו לעזן פראבלעמען. אינטערעסאנט אויך די האמאנימען: לייזן א פראבלעם לייזן טרויבן (איך...

לעזן (לייענען) אן ארטיקל. לייזן א פראבלעם. ״לעזן״ ווערט שוין היינט נישט גענוצט פאר לייענען (געוויסע פלעגן עס אמאל נוצן צו פונאנדערטיילן בין קודש לחול: לייענען די תורה; לעזן א בוך). טא, איז נישט געפערליך אז מ׳נוצט עס צו לעזן פראבלעמען. געפערליך? חלילה. אבער דאס ווארט איז פשוט לייזן. אבער אפשר קען מע...

לעזן (לייענען) אן ארטיקל.
לייזן א פראבלעם.

אגב, ביי דער זעלבער קאטעגאריע ווערטער (טשעפע, וכדומה), בלייבט אויך דער עין פאר'ן ענדע-נון (טשעפען). עס זענען דא פיל אזעלכע, צום ביישפיל: פאשען, הארעווען, יאווען, שעפטשען, וכו'. א גוטער סימן דערויף איז אז ווען מ'רעדט בלשון-עבר, קומט עס מיט אן עין און א טית: געטשעפעט, געפאשעט, געהארעוועט, געיאוועט, גע...

בושעווען.

נישט בוזשעווען.

לעבהאפט איז אן אדיעקטיוו (שם תואר). ס'איז פונקט ווי מ'זאגט לעבהאפטיג.
צוליב דעם קען מען נישט זאגן א חיות און א לעבהאפט, וכדומה. ס'איז אזוי ווי מ'זאגט "און א לעבהאפטיג".
אויב מ'וויל נישט זאגן לעבן, קען מען כאטש זאגן לעבהאפטיגקייט.

א דאנק פאר די חידושים. איז למשל "קלער/קלערן" (דער קלער, א קלער טון, צו קלערן, האט געקלערט) אויך אין דער זעלבער קאטעגאריע? קלער און קלערן זענען זיכער אין דער זעלבער קאטעגאריע ווי טשעפע און טשעפען אלס ווערבן (טאט-ווערטער) וואס ווערן גענוצט ווי א זאכווארט (קלער), אדער ווי א טאט-ווארט (קלערן)...

זייער אינטערעסאנט רב ישובניק. קיינמאל נישט געוואוסט פון דעם כלל. עפעס א מקור וואלט איר געקענט אפשר צואווייזן אויפן וועב? איך ווייס נישט צי ס'שטייט ערגעץ אין וועב, אבער אפשר קען איינער טראכטן פון נאך ענליכע ווערטער, און געבן א זוך די ווערטער אויפן וועב, און זען ווי אזוי עס ניצן עס די וואס ש רייבן גע...

יעצט זע איך דא דעם בילד פון א באבוב'ער ישיבה: " ובחנונ ו נא בזאת." אפשר האבן זיי טאקע געמיינט צו מאכן דערמיט א ווארטשפיל... און ווייזן ווי מ'קוקט אויס ווען מ'יכול'ט נישט. איך האב נישט געלייענט דעם אינהאלט פו ןדעם גאנצן צעטל, אבער איך פארשטיי נישט, וואס איז שלעכט מיט דעם קעפל? ס'איז טאקע נ...

הלוואי ווען איר קענט ווען מער באריכות מסביר זיין וואס איר שרייבט. ס'איז זייער טיף! די אלע זאכן וואס דו נוצט פאר א הסבר איז אויך נישט פארשטענדליך פאר א בעגינער, איר פארשטייט ? כזעה אבער אז דו זאגסט דברים של טעם. אין קורצן הייסט עס אזוי: געווענליך, ווען עס איז דא אן עין ביים סוף ווארט (אדער מ'זאגט אר...

יעצט זע איך דא דעם בילד פון א באבוב'ער ישיבה: " ובחנונ ו נא בזאת." אפשר האבן זיי טאקע געמיינט צו מאכן דערמיט א ווארטשפיל... און ווייזן ווי מ'קוקט אויס ווען מ'יכול'ט נישט. איך האב נישט געלייענט דעם אינהאלט פו ןדעם גאנצן צעטל, אבער איך פארשטיי נישט, וואס איז שלעכט מיט דעם קעפל? ס'איז טאקע נ...

כידוע, אז ווערטער וואס ענדיגן זיך מיט אן עין, אדער אפילו נישט מיט עין, אבער מיט'ן שוו"א-קלאנג - ווען מ'וויל ניצן מיט זיי דעם "באשטימטן ארטיקל", זאגט מען / שרייבט מען די (און נאך א פרעפאזיציע - דער); דהיינו, זיי ווערן באטראכט ווי א לשון-נקבה. אן אויסנאם אין דעם זענען אבער די ווערטער וו...

געזען שבת:

"טו דיין בעסט".

צום ערשטן מאל זינט'ן קריג, וועט בייערן אפיציעל אפדרוקן "מיין קאמפף".

אין "אטלאנטיק" איז דערשינען אן אינטערעסאנטער ארטיקל, ווי קעץ מאכן אונז משוגע, יא פסיכיש גערירט.

http://www.theatlantic.com/magazine/arc ... razy/8873/

האבן זיך די קעץ אנגענומען זייער קריוודע און אריינגעשריבן א בריוו צו זייערע הומאנישע פריינט אין ניו יארק טיימס.

http://www.nytimes.com/2012/03/18/opini ... brain.html

אדמיניסטרעיטערס און אונז וואלט איך אים נאך פארגעבן, אבער נישט דעם טעכנעאלאגיזם. אגב, באסעס איז אן אינטערעסאנטער פאל.

מיר איז אויך געפעלן דער בעסערער זיץ וואס עס וועלן באקומען די וואס מעלדן זיך ווי פריער.

דאס ווארט וועב זייטל נעמט זיך לכאורה פונעם ענגלישען WEBSITE, למעשה איז דער ווארט זייטל נישט דער אפטטייטש פון SITE, נאר פון SIDE. דאס איז נישט קיין סתירה. א אידיש ווארט מוז נישט זיין אן אקוראטן אפטיישט פון דעם ענגלישן. "וועבזייטל" שילדערט פיין די זאך, און איז גענוג שעפעריש אז עס ענדלט צו ד...

סיי-ווי זענען מיר אינגאנצן באנקראט קוקנדיג אויף דעם אידיש אין די מערסטע פון די אויסגערעכנטע צייטונגען און זשורנאלן. און אט דאס האט מען געשריבן אויף אונזער לשון מיט הונדערט און 2 יאר צוריק. ס'איז אן אויסצוג פון א צייטשריפט וואס איז ארויס אין אמעריקע אין 1910. ס'האט עפעס טעותים, ווייל ס'איז ארויסקאפי...

סיי-ווי זענען מיר אינגאנצן באנקראט קוקנדיג אויף דעם אידיש אין די מערסטע פון די אויסגערעכנטע צייטונגען און זשורנאלן.

אין דער חכמה פון פיזיקס. אויף אידיש: פיזיק. צוליב דער זעלבער סיבה האב איך מציע געווען פאר די מנהלים אין "פראגרעס באריכט" אשכול אז אויך סטאטיסטיקס קומט אן דעם ס': "סטאטיסטיקס" וואלט איך אראפגענומען דעם ס' ביים סוף אבער זיי זענען צוריקגעקומען מיט דער החלטה אז הנהלה האט באשלאסן צו ...

"אין פאקט".
דאס איז נישט קיין ווארט וואס ווערט גענוצט נישט-ריכטיג, נאר ס'איז בכלל נישט דער ריכטיגער אויסדרוק אין אידיש.
ריכטיג: פאקטיש (אדער למעשה).