שמואל הלוי האט געשריבן:קויליטש/בארכעס

קוילעטש איז א געפלאכטענע חלה. אין טייל מקומות האבן עס גענוצט פאר עפעס אזוי ווי א געפרעגלטער קניש צי קרעפל, פליישיג אדער מילכיג, דהיינו געפילט מיט פלייש אדער מיט קעז וכדומה און געפרעגלט אין שמאלץ (פליישיג), אדער אין פוטער (מילכיג).

קרעמער1 האט געשריבן:
(דאכצעך אז דיוואן איז אונגאריש)

לאו-דווקא. אפשר אויך.

שכוח הרב לאדיך אפ, אייער הסבר אויף "שטיגן" לייגט זיך אויפן שכל. יעצט וועט מען גיין ווייטער: "סאָפע", "קאַנאַפּע" און "דיוואַן" (דאכצעך אז דיוואן איז אונגאריש) "בּאַלקאָן" און "טעראַסע" און "פאַנקע" און "פּאָנטשקע"... (א...

איך האב שוין געשריבן אין "אמעראצעס"-"אשכול" (אגב, וואס עפעס? פ.וו. נישט טעמע?) וועגן געאייגנט/געאייניגט. נאך א ווארט: רעאליזירן. אין אידיש ווערט עס גענוצט מיט'ן באדייט פון פארווירקליכן, אויספירן מכח אל הפועל, נישט אין זין ווי מ'ניצט עס אין ענגליש (ער האט רעאליזירט אז...), וואס או...

ערשט געזען:
דער שיעור איז געאייניגט פאר יעדן.

ס'איז אן אפטער טעות, אבער דאס ריכטיגע ווארט איז געאייגנט, וואס באדייט צוגעפאסט.
געאייניגט הייסט געקומען צו א הסכם, זיך פארגליכן אויף דער זעלבער דעה.

יאנקל האט געשריבן: אין דער חכמה פון פיזיקס.

אויף אידיש: פיזיק.

איך זע דא אין דעם אשכול א שטיקל מחלוקת איבער די ווערטער וואס יישובניק האט צוגעברענגט, אפשר קען עמיצער אפירזוכן אין די אלטע ביכלעך אדער מאמרים אין צייטונגען (נישט די היינטיגע, וואס רוב שרייבער ווייסן נישט וואס דאס ווארט גראמאטיק מיינט...) און פון דארט ארויסלערנען וואס די ריכטיגע באדייט איז? נישט קיי...

שלום עליכם ישובניק. יישר כוחך פארן טון אין דעם נושא. איך האף אז מיין גראמאטיק וועט זיך פארבעסערן ליינענדיג דיינע מאמרים. איך בעט די וואס גלייכן דעם נושא פון גראמאטיק זאלן 'לייק'ן ישובניק און לאזן וויסן אז זיי האבן דערפון הנאה, אפילו אויב נישט אלעמאל קען מען צושרייבן א ווארט. יישר-כח פאר דיין רוף או...

א גרויסן שקויעך, ישובניק, פאר נעמען די אינציאטיווע פון פארבעסערן אונזער גראמאטיק. יישר-כח פאר דיין חיזוק. לאמיך דיר באצאלן פאר דיין אפלאדיסמענט: דיינע הודעות זענען לענ"ד צווישן די העכסטע אין קוואליטעט אין "שטיבל". אין תוכן, ווי אין סטיל. אזא איניציאטיווע וואלט געווען זייער א הויכע או...

י שובניק ביידע זענען ריכטיגע ווערטער. און עס האט באזונדערע באדייטן. איך האלט אויך אזוי. נארהאפטיג טייטש- געשמאק אויפן צונג איך מיין, ס'איז אזוי ווי יאנקל האט געשריבן - נערונג. איך האב געקוקט אין א פאר ווערטערביכער, עס נישט געטראפן. מעגליך, עס ווערט גענוצט אין דייטש? און יאווען טייטש - ווען א באנדע ...

לאמיר אריינלערנען פשט אין ישובניק. ווי איך פארשטיי מיינט ער צו זאגן אז ״יאווען״ איז נישט ריכטיג און אנשטאט דארף מען נוצן ״זיך באווייזן״. לויט ווי איך דענק איז יאווען: אפירגעקומען, אדער ארויסגעוואקסן. למעשה, ווענד זיך ווי מען נוצט עס. און ר' ישובניק, ביטע ברענג א זאץ אדער צווי אז מיר זאלן אייך קענען...

אז מע רעדט שוין פון נישט ריכטיג, וויל איך אויך אריינשטעקן מיין קליינע נאז, און פרעגן אויב סע לוינט זיך און סע שייך זיך צו לערנען א פערפעקט אידיש? אגב ריהטא בינעך נישט אזוי מקפיד צו ספעלן פינקליש. פארוואס נישט? ס'קומט אפשר נישט צופוס, אבער אז מ'לייענט גוטע זאכן, און מ'האט א נטי' דערצו, און מ'איז גרי...

איך האב דא צוויי דערווייל: יאווען - ריכטיג: זיך באווייזן (ערשיינען) נארהאפטיג - ריכטיג: נערנדיג (ס'גיט כח) איך פארשטיי נישט. די צוויי ווערטער זענען נישט אמת'ע ווערטער, אדער זענען זיי אמת'דיג און זיי וערן געניצט נישט ריכטיג? אויב די צווייטע, ביטע ערקלערן די ריכטיגע באדייט פון די ווערטער. זיי ווערן ג...

יעצט זיך געספראוועט מיט'ן פאלגנדן:


ראלע
שליחות
אויפגאבע
מיסיע
פונקציע


פאראנטווארטליכקייט קומט ערגעץ נאענט.

איך האב דא צוויי דערווייל:

יאווען - ריכטיג: זיך באווייזן (ערשיינען)

נארהאפטיג - ריכטיג: נערנדיג (ס'גיט כח)

טעאריע - האט צוויי באדייטן. איינס: א טיפע לערע, געדאנק אדער מיינונג וואס איז נישט אויפגעוויזען געווארן שוואץ אויף ווייס אז אזוי איז עס במציאות, נאר עס איז א שטארקע מעגליכקייט אז ס'קען אזוי זיין, באגלייט מיט א שטארקע הסבר פארוואס עס איז מסתבר. צוויי: אין װיסנשאפט (science), איז א טעאריע א ערקלערונג ...

יידל האט געשריבן: וואס מיינט טאקע הערשט?

געוועלטיגט, רעגירט, איז מושל.

ישוב'ניק: קעגנזאץ: לויט וויינרייך, קען קעגנזאץ גענוצט ווערן סיי אויף א סתירה, און סיי אויף opposites (היפוכים). סתירה: א סתירה איז ווען צוויי זאכן "צושטערן" איינער דעם צווייטען (מלשון סותר). ווען חיים זאגט יעצט איז 2 אזייגער און שלום זאגט יעצט איז 4, זענען זיי זיך סותר. קאנטראסט: קאנטראסט...

לויט ווי איך פארשטיי, זענען ביידע גלייכבארעכטיגט.

סינאנימען מיט וועלכע איך האב זיך נאר-וואס געספראוועט: קעגנזאץ סתירה קאנטראסט ווידעראנאנד היפוך פאראדאקס איך זאג געספראוועט, ווייל ביים אויסקלייבן א ווארט, קומט מיר אפט אפיר א גאנצער אויסוואל, און כ'דארף אויסקלייבן דאס טרעפליכסטע. צוליב אט-דער סיבה האב איך אויך אין מיינע ארכיוון א היפש שטיקל אוצר פון...

אגב, מיט דעם אז ס'קלינגט אומבאקוועם/אומבאקאנט, האב איך זיך באצויגן בעיקר צום פאל פון "איינער" בל' נקבה.

נישט קיין ספק אז די גערעדטע שפראך און די ליטערארישע שפראך האבן געהאט א השפעה איינע אויף דער אנדערער. די ליטעראטור האט עס, קודם-כל, גענומען פון מויל פון פאלק (טראץ דיפערענצן צווישן דיאלעקטן, און אין טיילן פאלן אפילו אונטער דער השפעה פון מינאריטעטן), און פונקט אזוי איז, נאטירליך, דאס לשון פון פאלק באא...

געווענליך, אז מ'רעדט פון א פרוי, זאגט מען איינע , און נישט איינער . אבער עס איז דא ווען מ'זאגט איינער - נאך א פרעפאזיציע. דאס איז קארעקט פון א "ריין גראמאטישן" שטאנדפונקט, כאטש ס'איז פאקטיש גאנץ פרעמד ביים רעדן און שרייבן. איך האב געזאגט פאר איינער. און דאס איז אויך ווען די פרעפאזיציע איז ...