די וועקער רעדאקציע האט אונז צוגעזאגט איין מער וועקער, וואס איז געשעהן?

אמאל געליינט אז חושן המשפט איז גענומען פון א גויעשע ביכל כמיין אז לעהמאן שרייבסט עס רב׳ יודל אליין שרייבט עס אין זיין הקדמה: מעשה פלא הזה נכתב כאן בספר הזה בשני חלקים, חלק הראשון הוא כמו שנזכר בהספר ״כלי המקדש״, והוא כתב יד.. מוה״ר מנוח הענדיל ז״ל, ומקור מוצאו של הכתב יד כלי מקדש הוא מן אוצר הספרים...

א נייגעריגע קאטשקע האט געשריבן:איך קאן אויך נישט רעכענען . סארי
דאס איז 80 יאר

יישר כוח פאר דיין הערה!. די חשבון פון 72 איז לויט די יש אומרים אז ער איז געבוירן ערשט אין יאר ר״פ.

זייער שיין דיכטער, עלה כוכב חדש.

די 'קולמוס' ביילאגע פונים העברעאישען 'משפחה' די יו"ט האט אן אפהאנדלונג איבער די כתבים פון יודל ראזענבערג. איך האב עס דורכגעליינט, רוב נקודות האב איך שוין דא אנגערירט, איין זאך האב איך פארגעסן, דאס איז וואס רבי יודל׳ס אייניקל - רבי יהושע בן מאיר שרייבט אינעם קובץ המעין (טבת תשפ״א): לגבי ספרי הס...

בימי המהר"ל האט דער מנהג פון קבלת שבת פשטות נאכנישט עקזיסטירט, מילא האט מען אין פראג נישט געזאגט מזמור שיר אפי' איינמאל אויך נישט . די סדר קבלת שבת וואס מיר זאגן היינט, דהיינו די זעקס מזמורים פון לכו נרננה ביז מזמור לדוד, דערנאך לכה דודי, מזמור שיר און השם מלך. זעט מען טאקע בכלל נישט אין אן אש...

@אמאהלגעקעננט: דער חכם צבי איז מסביר ווייל ״מעשה צדיקים נחשב לתולדותיהם״ דהיינו אפי׳ ער האט נישט א נשמה האט ער נאכאלץ א דין ווי א ישראל.
די זעלבע קען אויך רבי צדוק האלטען.
דאס איז אלס מסביר צו זיין זייער הוה אמינא, ווייל למסקנה האלטען זיי ביידע אז מען קען אים נישט מצרף זיין.

א גרויסען דאנק פאר אלע פאזיטיווע פידבעק!

דא קען מען זען די ארטיקל אויף א פי די עף פארמאט.

רבותי @שש משזר.

ליימדארפער האט געשריבן:

אמת וצדק האט געשריבן:די איבריגע חלקים, און א פי די עף מארגן אי״ה

pdf please

אי״ה

סוף דבר: יוסלע גולם אן אמת׳ע געשיכטע אדער פיקציע? עכ״פ צוריק צום גרויסען שאלה האט דער מהר״ל באשאפען א גולם צי נישט? איז דער חוקר קבלה גרשון שלום שרייבט (אנציקלופדיה עברית כרך י׳ ערך גלם): אין לאגדה זו כל אחיזה היסטורית בחיי המהר״ל או בדורות הקרובים לזמנו, היא הועברה מר׳ אליהו מחלם אל המהר״ל רק בזמן...

דער גולם פון חעלם מען זעט א צווייטער גדול אין די זעלבע תקופה פונעם מהר״ל וואס אויף אים אויך זאגט מען אז ער האט באשאפען א גולם, דאס איז רבי אליהו בן רבי אהרן יהודה בעל שם פון חעלם. א תלמיד פונעם מהרש״ל (נישט אויסמישן מיט רבי אליהו לואנץ בן רבי משה בעל שם פון ווירמייזא, א תלמיד פונעם מהר״ל מפראג, דאס...

ליימדארפער האט געשריבן:מ'זאגט נאך פון עלטערע יודען, אז יעדעס מאל ס'איז געקומען א אומבאקאנטער מאדנע שלעפער אין שטעטל, האט מען מודיע געווען, אז ס'געווען גילוי אליהו....

ווי קומט דעס דא אריין?

ר' איציקל סקווערער בן המגיד מטשערנאביל זצוק''ל האט באשטעטיגט אז די מעשה פונעם גולם איז אמת, אז דער מהר''ל האט עס באשאפן פאר א משך זמן, און אויך די סיפור וועגן איבערזאגן צוויי מאל מזמור שיר ליום השבת. צוליב דעם וואס מ'האט איינמאל פארגעסן ארויסנעמען דעם קלף פון אונטער זיין צונג. וכו' וכו'. עכ''פ קיין...

די בריוו פונעם מהר״ל איבערן גולם אן אנגעבליכע בריוו וואס דער מהר״ל אליין האט געשריבען אלעס איבערן גולם איז צום ערשט ערשינען אינעם קובץ ״מכתבים מקוריים מהבעש״ט ותלמידיו - י״א אב תרפ״ג״ דאס האט ארויסגעגעבען דער באקאנטען זייפן חיים בלאך. (מער איבער בלאך, זע דעם אשכול פון @דער געוואגטער יונגל ) בלאך שר...

ספר נפלאות מהר״ל און איר מחבר הרב יהודה יודל ראזענבערג ז״ל א חוץ די אלע דערמאנטע מקורות איבערן גולם פון פראג איז דא די באקאנטע מעשה ביכל ״נפלאות מהר״ל״ פון הגאון רבי יהודה יודל ראזענבערג ז״ל, וואס רוב סיפורים וואס מיר קענען פונעם גולם קומט פון דארט, אבער ווי מיר האבן שוין געזען איז שוין סאך פאר זיי...

בערל: כ׳האב נישט פארגעסן, מיין ארטיקל איז נאכנישט פארטיג.

די איבריגע חלקים, און א פי די עף מארגן אי״ה

אונזער באקאנטער יאסעלע גולם פון פראג, ווי ווערט ער צום ערשט דערמאנט? צוריק צום גולם פון פראג. שטעלט זיך די שאלה ווער איז דער ערשטער צאמצושטעלן דער גולם מיטן מהר״ל? איז פרופ׳ אלי אשד שרייבט אז די מקור איז דעם בוך ״שפינוזה״ פון ברטולד (ברוך) אוירבך וואס איז געדריקט געווארן אינעם דייטשען שפראך אין יאר...

די גולם אין הלכה דער חכם צבי (שו״ת סימ צ״ג) איז מסופק אויב מ׳קען מצרף זיין א גולם צו מנין. די צד אז יא איז וויבאלד ער איז באשאפען געווארן דורך א צדיק, ״ומעשה צדיקים נחשב לתולדותיהם״. ער פירט אויס אז מ׳קען אים נישט מצרף זיין היות מען זעט אז רבי זירא האט אים געמאכט אויס, מוז זיין אז מ׳קען נישט האבן ק...

ווי זעט מען דערמאנט אין די אידישע היסטאריע די געדאנק פון א גולם און יעצט צום גולם. די ענין פון באשאפען א גולם לויטן ספר יצירה איז נישט קיין נייע, רש״י שרייבט אין ספר איוב אויפן פסוק ״כי אלקים הבין דרכה״ (כ״ח, כ״ג): נסתכל בה וברא את העולם באותיותיהם, כסדרם ומשקלן יצר כל היצורים כאשר כתוב בסוד ספר יצ...

פסח איז שוין אט אט דא, און אמאל איז דאס געקומען מיט א פחד ורעדה פון די בלוט בלבולים. באקאנט איז דער גולם פון פראג וואס דער מהר״ל מפראג האט כלומר׳שט באשאפען צו ראטעווען די אידן פון די בלבולים. אבער איז די גולם טאקע אן אמת׳ע געשיכטע וואס האט פאסירט און די ווייטע פארגאנגענהייט אדער איז עס גאר אן אויפגע...