קינדער וואס גייען אוועק פון זייער עלטערנס וועג אין אידישקייט

[לעיקוואד]

יאיר
נו נו.

[מאטי]

לעקוואד זאגט:

נאר אן הערה: דער וואס פארשטייט אז אפילו א קינד האט אינגאנצען אן אנדערע אמונה ווי זיין טאטע דאך האט ער א מאראלישער חיוב צופרידענצושטעלן זיין טאטע, ווייל בין אדם לחבירו זיין א מענטש בלייבט אלעמאל. מוז אוודאי פארשטיין אויך פארקערט, אז א טאטע האט א חיוב זיך צו פירען מענטשליך צו זיין זון אפילו אז ער האט אן אנדערע אמונה פון עם. די סיבה וואס איך האב געשריבען וועגן דער חיוב פונ'ם זון איז נאר ווייל וועגן דעם האט מען געפרעגט, אבער אוודאי איז אויף דער טאטע ליגט פונקט די זעלבע פליכט צו זיין א מענטש נישט קיין חילוק וואסארא אמונה אדער לעבנסשטייגער זיין זון וועלט זיך אויס.

מ׳רעדט דאך דא אז ביים טאטן אין הויז זאל זיך דאס קינד רעכענען מיט די געפילן פון זיינע עלטערן און זאל אביסל אויסבאהאלטן זיין מהלך החיים.

אויך פארקערט דער טאטע זאל זיך רעכענען מיט דעם קינדס געפילן וואס דו זאגסט לגבי וועלכער ענין? מיינסט זיכער נישט אז אויב דער קינד שעמט זיך מיטן פאנאטישן טאטן אז דער טאטע זאל באהאלטן זיין מהלך החיים פונעם קינד,וואס דאס איז דער דבר והפיכו פון טאטן וורס קינד וואס דו פרובירסט צו מאכן.
ווידער אז דער טאטע זאל אים נישט פארשרייען פארשעמען נא פארשטייט זיך אזוי, דאס איז נישט דער דבר והפיכו חוץ אויב די רעדסט לגבי דעם קינדס חוצפה און זילזל צום טאטן דאן הער איך דיין דבר והפיכו.

[diff]

[left]Interesting that Eisav is mentioned here negative. When he and his children dress and behave their best in front of parents and never answer back. They should follow this first.[/left]

[מאראנצןזאפט]

@ Orange Juice אייער תגובה ליינט זיך אמביגיועס,
ווי עס שיינט אין מיינע אויגן צאמגעקלאפט עטליכע נקודות אונטער איין דאך,
מעגליך איך בין שטאט, ביטע אויב איר קענט עלאבארירן,

איך זאג איין זאך, אז יעדער האט זיך זיינע פריערדיגע מיינינוגן וואס דיקטירט אויב ער זאל בארעכטיגן דעם טאטנס צער. דער זעלבער ווינער רב וואס וועט קלאגן אויף א קינד וואס רעכנט זיך נישט מיט זיינע עלטערן און גייט אראפ פון דרך, וועט אפלאדירן דער פרייער וואס רעכנט זיך נישט מיט זיינע עלטערן און ווערט פרום.
ממילא איז די דוסקוסיא נישט אויב דאם טאטנס צער דארף זיין א פאקטאר, נאר וואס איז בשורשו ריכטיג אז ס'זאל בארעכטיגן דעם טאטנס צער.

[elter-zeide]

איך וויל איין זאך אויפמערקזיין מאכען, אז ווען א קינד פארט אף פין אידישן וועג וועלען די עלטערין נישט נאך גיין זיין/איר וועג, דאס האט נאך נישט פאסירט, אבער ווען א פרייער ווערט ערליך האט שוין פאסירט אז דע עלטערין זענען אויך פרים געווארען וועגין קינד, י

[זר זהב]

און בכלל איז עס נישט קיין פארגלייך. ווען א קינד ווערט מער עהרליך זענען עפי"ר די עלטערן צופרידן, און אפילו נישט איז עס דאך דברי הרב ודברי התלמיד דברי מי שומעין? דעם טאטנס צער איז עפעס מער זיך צו רעכענען ווי מיט'ן אייבירשטענס צער? זיכער נישט.

[יאיר]

ואס וואלט דער ווינער רב געזאגט צו א חסידיש קינד וואס "זעט איין דעם אמת" און שמד'ט זיך ווייל דער אויבערשטער האט צער אז ער איז נישט א קריסט און דברי הרב ודברי התלמיד דברי מי שומעין?

[בדחן]

א איד מען נישט אזוי רעדן אפילו על צד ספק

[זר זהב]

כ'בין נישט יעצט אין די מאאד פון קיהלקייט. קאלל מיר שפעטער

[פוןדעסטוועגןדאך]

א איד מען נישט אזוי רעדן אפילו על צד ספק

מהיכן דנתנו?
מאראנצען זאפט זאגט בסך הכל אז מען ווערט דיקטירט מיט פריערדיגע מיינונגען וואס איז יא אדער נישט בארעכטיגט. טאר מען דען דאס נישט זאגן? יעצט אויב קומט איינער און וויל מפריך זיין דעם פונקט טאר מען דאס נישט מברר זיין? מען רעדט נישט ח"ו אפי' א צד ספק אז עס איז אמת. מען רעדט נאר לפי דעתו המוטעה פון דעם הייפאטעטישן בחור און יאיר'ס משל.

[בדחן]

פון מיין עלטערן און מיינע רבי׳ס.

[יאיר]

א איד מען נישט אזוי רעדן אפילו על צד ספק

ווי אזוי? אז ס'איז דא מענטשן וואס האלטן אז קריסטנטום איז אמת און נישט אידישקייט? דאס איז נישט קיין ספק, ס'איז א ודאי. מיין ספק איז צו ס'איז דא א מאראלישע טענה צו א אידיש קינד וואס באשליסט זיך אנצושליסן מיט זיי.

[פוןדעסטוועגןדאך]

פון מיין עלטערן און מיינע רבי׳ס.

ביטע זיי אביסל מער ספעציפיש. די ווערטער קלעקט פאר עניטינג ענד עווריטינג.

[בדחן]

א איד מען נישט אזוי רעדן אפילו על צד ספק

מהיכן דנתנו?
מאראנצען זאפט זאגט בסך הכל אז מען ווערט דיקטירט מיט פריערדיגע מיינונגען וואס איז יא אדער נישט בארעכטיגט. טאר מען דען דאס נישט זאגן? יעצט אויב קומט איינער און וויל מפריך זיין דעם פונקט טאר מען דאס נישט מברר זיין? מען רעדט נישט ח"ו אפי' א צד ספק אז עס איז אמת. מען רעדט נאר לפי דעתו המוטעה פון דעם הייפאטעטישן בחור און יאיר'ס משל.

איך האב דיר שוין גענפערט נאך פאר דו האסט צוגעלייגט די שטיקעל וואס איך און די פארשטייען במילא נישט, איך האב זיך בכלל נישט באצויגען צו מאראנצעןזאפט.

[פוןדעסטוועגןדאך]

lease don't speak in plurals
און מצד דיין יחידישדיגע הבנה, קוקט אויס אז נישט נאר פארשטייסטו נישט וואס מען שרייבט, דו ווייסט אפי' נישט אז עס איז זינלאז מגיב צו זיין אויף ווערטער אהן וויסן אויף וואס מען באציהט זיך.

[בדחן]

פון מיין עלטערן און מיינע רבי׳ס.

ביטע זיי אביסל מער ספעציפיש. די ווערטער קלעקט פאר עניטינג ענד עווריטינג.

סאום האו ווי לאנג עס איז נישט דא קיין הוכחה פארקערט איז עס פאר מיר גענוג א גיטע מקור, איך גלייב אין מסורה, און איך בין מקבל וואס איך זע און לערן ביי מיינע עלטערן און רבי׳ס.

[יאיר]

אזוי איך האב א מסורה איש מפי איש אז מען מעג פרעגן אזא שאלה, וועל איך ווארטן אז אלע וואס שעירן מיין מסורה זאלן זיך אנרופן מיט אן ענטפער.

[פוןדעסטוועגןדאך]

פון מיין עלטערן און מיינע רבי׳ס.

ביטע זיי אביסל מער ספעציפיש. די ווערטער קלעקט פאר עניטינג ענד עווריטינג.

סאום האו ווי לאנג עס איז נישט דא קיין הוכחה פארקערט איז עס פאר מיר גענוג א גיטע מקור, איך גלייב אין מסורה, און איך בין מקבל וואס איך זע און לערן ביי מיינע עלטערן און רבי׳ס.

א שיינע משל פון Circular reasoning. מען טאר אפי' נישט טראכטען צו עס איז דא א צד פארקערט, איז דאך בהכרח אז דו וועסט קיינמאל נישט האבען קיין הוכחה פארקערט, און ממילא וועסטו אוודאי בלייבען מיט א גיטע מקור. געוואלדיג!
גראדע האלט איך ווי דיר, אבער ולאו מטעמיך. אויב די ultimate value איז צו לעבן מיטן אמת, דאן ביזטו מופרך מעיקרא. אויב אבער די שאיפה איז צו לעבן א געשמאקע לעבן אויף די וועלט [וועלט תרתי משמע], דאן אויב דיר איז געשמאק ביזטו גערעכט מיט נישט נישטערן.
די פלא איז אז עולם הפך ראיתי. די מענטשען וואס פארפירען פארן "אמת", זענען די וואס לאזען נישט פרעגן. און די מענטשען וואס וואלטן לכאורה געדארפט זעהן אז מען קען נישט וויסן דעם אמת פונקטליך און מען זאל פשוט זיין בוחר בחיים ובשמחה, די זענען גאר וואס צופיקעווען זיך און ווערן דערטראנקען אינעם מים שאין להם סוף, ואין מים אלא תורה'לך ופילוזפיע'לך.
ואחרי העיון שוב חשבתי אז איך בין מסכים צו דיר אפי' מטעמיך. ווייל אויב איז דיר געשמאק צו האלטען אז דו האסט דעם אמת, פארוואס זאל מען זיך טאקע נישט פרובירען צו קאנווינסען אזוי? איינער האט ליב וואנילע, איינער טשאקאלעד, און איינער צו האלטען אז ער האט דעם אמת. על טעם וריח אין להתווכח. וחוזר חלילה.

[יואליש]

איך וויל איין זאך אויפמערקזיין מאכען, אז ווען א קינד פארט אף פין אידישן וועג וועלען די עלטערין נישט נאך גיין זיין/איר וועג, דאס האט נאך נישט פאסירט, אבער ווען א פרייער ווערט ערליך האט שוין פאסירט אז דע עלטערין זענען אויך פרים געווארען וועגין קינד, י

מאן ייאמר? ווייל די 'משפחה' האט עס נישט געדריקט? האסט שוין געליינט די קריסטליכע משפחה?

אין בכלל, וואס ברויך דאס צו פראווען?

אז די דערמאנסט שוין, אין די פסח עמי באשרייבן זיי א משפחה וועלכע זענען אפגעפארן פון קריסטינדום און האבן זיך געטויפט צו אידישקייט. די עמי דריקט מיט גרויסע קידוש לבנה אותיות די טראגעדיע אז איין טאכטער איז נעבעך געבליבן געטריי צו די רעליגיע מיט וואס זי איז נתחנך געווארן. אבער אינעם ארטיקל זעלבסט ליינט זיך קלאר אז דער טאטע איז טאלערענט פון זיין טאכטער. הפנים, עמי האט געבויגן די געפיל פונעם מעשה ס'זאל שטימען מיטן סענטימענט פונעם ליינער וועלכע האלטן אז דער טאטע ברויך זיין בצער סיי ווען דאס קינד טוישט זיך יא און סיי ווען נישט.

[יאיר]

די פלא איז אז עולם הפך ראיתי. די מענטשען וואס פארפירען פארן "אמת", זענען די וואס לאזען נישט פרעגן. און די מענטשען וואס וואלטן לכאורה געדארפט זעהן אז מען קען נישט וויסן דעם אמת פונקטליך און מען זאל פשוט זיין בוחר בחיים ובשמחה, די זענען גאר וואס צופיקעווען זיך און ווערן דערטראנקען אינעם מים שאין להם סוף, ואין מים אלא תורה'לך ופילוזפיע'לך.

זיי מעיין אין מיין חתימה.

[elter-zeide]

איך וויל איין זאך אויפמערקזיין מאכען, אז ווען א קינד פארט אף פין אידישן וועג וועלען די עלטערין נישט נאך גיין זיין/איר וועג, דאס האט נאך נישט פאסירט, אבער ווען א פרייער ווערט ערליך האט שוין פאסירט אז דע עלטערין זענען אויך פרים געווארען וועגין קינד, י

מאן ייאמר? ווייל די 'משפחה' האט עס נישט געדריקט? האסט שוין געליינט די קריסטליכע משפחה?

אין בכלל, וואס ברויך דאס צו פראווען?

אז די דערמאנסט שוין, אין די פסח עמי באשרייבן זיי א משפחה וועלכע זענען אפגעפארן פון קריסטינדום און האבן זיך געטויפט צו אידישקייט. די עמי דריקט מיט גרויסע קידוש לבנה אותיות די טראגעדיע אז איין טאכטער איז נעבעך געבליבן געטריי צו די רעליגיע מיט וואס זי איז נתחנך געווארן. אבער אינעם ארטיקל זעלבסט ליינט זיך קלאר אז דער טאטע איז טאלערענט פון זיין טאכטער. הפנים, עמי האט געבויגן די געפיל פונעם מעשה ס'זאל שטימען מיטן סענטימענט פונעם ליינער וועלכע האלטן אז דער טאטע ברויך זיין בצער סיי ווען דאס קינד טוישט זיך יא און סיי ווען נישט.

איך בין עלטער פין עמי אין משפחה אינאיינעם, אין ליין זיי אפילו נישט, איך דערצייל וואס איך האב אליין געזען, ווי פרייע עלטערען זענען געווארען פרים כדי דאס קינד זאל וועלען זיי ביי זיי אין שטיב, י

[משה געציל]

עלטערן ווערן נישט פרום נאר אז דאס קינד זאל בלייבן ביי זיי. זיי קענען אפשר היטן אויף כשרות וכדומה ווען דאס קינד איז דארט אבער זיי ווערן נישט פרום בלויז צוליבן קינד אן קיין אייגענע הכרה. און די זאכן וואס זיי היטן יא ווען דאס קינד איז מיט זיי איז נישט פשט אז זיי היטן דאס נאר זיי טאלערירן דאס.

[דעת תורה]

ער רע דט פון עלטערן וואס באקומען - אדער האבן - א גילטי קאונטשעס, און בתוך תוכם ווייסן זיי אז זיי דארפן זיין אידיש. זיי דארפן נאר דעם פוש.