וואס איז פשט אין די טיטלן און תוארים?

[הוגה]

וואס איז פשט אין די אלע תוארים און טיטלן? איז עס סתם ליצנות?

איך קום אריין אין א שול פון א געוויסע חסידות און אויפן טיש איז געווען פראפאגאנדע מאטיריעל פון יענע חסידות. די מספר טיטלן אויפן ארטיגע רבי, צווישן אנדערע זענען געווען די פאלגענדע.
פה קדוש
איתן אדונינו
כבוד
קדושת
אדונינו
מורינו
ורבינו
עטרת ראשינו.

אין איינער פון די ארטיקלן ווערט די רבי און זיין הייליגע עבודה מתואר אלץ מלאך הנצב וכו' שר השם צבאות און נאך.

איך שטיי און איך ווינדער זיך. דער וואס האט דאס געשריבן איז פשוט א שוטה און מיינט עס נעבעך ערענסט? אדער איז ער א פשוט'ע פראפעגאנדיסט און פרובירט חוזק צו מאכן פונעם עולם? אדער פשוט א שלימזל וואס כאפט נישט ווי קאמיש דאס זעהט אויס.


(דרך אגב, איתן אדונינו? וואס פאר א טיטל איז דאס? וואס דארף צו זיין די טייטש פון דעם? דאס איז פלעינע אמעראציס) ה


די אמת איז אז די מחלה רירט אן כמעט יעדע חסידות. ווען איך זעה די הגה"ק טיטל אויף סיי וועלכער רבי דרייט עס מיר די מאגן. מילא הגאון, קען מען זיך איינרעדן אז מען איז א מבין צו וויסן וועם עס קומט זיך דעם תואר. אבער ווער איז די מבין צו וויסן ווער עס איז א קדוש? און נאך מער קאמיש איז די פאקט אז א יליד אשה קען ווערן א קדוש איבערנאכט נאכן פטירה פונעם טאטע.

סיני ועוקר הרים, איר זעהט? בימי התנאים האבן די דעמאלטסדיגע ריזן זיך נאר געקענט פארדינען איין טיטל, אדער סיני אדער עוקר הרים. אבער היינט איז יעדע פימפענאטער מיט שיפע טאשן וואס גייט האלטן א דרשה סיי סיני און סיי עוקר הרים. די תנאים קענען זיך שעמען פאר אונזערע היינטיגע גדולים.

רשכבה"ג, דאנט געט מי סטארטעד, ווער האט אויפגענומען דעם צדיק צו גיוועלטיגן איבער גאנץ כלל ישראל? איז געווען וואלן דערויף?

אמאליגע צייטן זענען טיטלן געווען געוואויגן און געמאסטן. נאר א קדוש האט באקומען דער טיטל קדוש. נאר א גאון האט באקומען דער טיטל גאון. אבער היינט איז עס סתם א ליצנות.

ומדאתינא להכא, וואס איז פשט אז ווען חסידים גיבן ארויס א קונטרס פון זייער רביס תורה שרייבן זיי נאר כ"ק אדמו"ר שליט"א, כאילו עס איז נאר דא איין רבי אויפן וועלט? וואס פארגונען זיי נישט פרעמדע אידן צו וויסן ווער איז די בעל מחבר פון די פערל ווערטער? איז עס א פחיתת הכבוד צו שרייבן אדמו"ר רבי גרונם זרח משמעקלשטיין שליט"א?

[זר זהב]

ווען איך זעה די הגה"ק טיטל אויף סיי וועלכער רבי דרייט עס מיר די מאגן.

אזוי גוט. איך האב אמאל אין צימעס דאס ארויסגעברענגט אלץ א שבח אויף די מהרז"ל סעקט פון סאטמאר וואס האט זיך נישט ארויפגעכאפט אויפ'ן הגה"ק וואגן.

אבער מ'מוז אפטיילן אביסעלע, למשל אויף טאהשע רבי שטייט עס גוט, דער מאגן דרייט מיר נישט דארט.

[שמעקעדיג]

וועלקאם טו דעם עולם השקר!

[לעיקוואד]

אמאליגע צייטן זענען טיטלן געווען געוואויגן און געמאסטן.

ווען?

[הוגה]

בימי התנאים, אמוראים גאונים, ראשונים. איך ווינדער מיך טאקע ווען די טיטלען מחלה האט זיך אנגעהויבן. איין זאך איז זיכער, עס ווערט נאר ערגער און ערגער.

אגב, בימי חרפי בין איך געווען באזוכן ביי אן עלטערע איד, האב איך געזעהן ביי אים אן אלטע ספר "ארזי לבנון". די מחבר האט דארט גאנצע בלעטער אויף צו ווייזן אז די טיטלען וואס מיר געפונען אין די אמאליגע תשובות, כגון מהשואל ומשיב, דברי חיים, בית יצחק וכדומה, אז יעדע טיטל שטימט און איז אמת. דאכצעך אז ער טוט די זעלבע מיט די טיטלען וואס די חיד"א טיילט אין די שם הגדולים. און ער רייסט שטארק ארונטער די שם הגדולים החדש פארן פארטיילן אומזוסטע טיטלען. (ראיתיו לפני הרבה שנים, ואולי אני טועה בהפרטים, והוא רחום יכפר)

[טעפל]

פאר 100 יאר צוריק איז טיטלען געוועהן א נושא מ'האט אכטונג געגעבען וואס מ'שרייבט און אויף וועם, היינט איז א נארמאלע זאך אז דער גבאי הביהמ"ד איז מחליט צו דער אינגערמאן דער מג"ש איז הרה"ג און צו דער בנש"ק קומט זיך שוין הרה"צ און פארוועם הרב און פארוועם ר', און די זעלבע איז אויף שליט"א אדער השם ישמרנו והצלינו (הי"ו) צו גאר נאר נ"י, ס'איז בכלל שוין נישט קיין נושא היינט, און קיינער קימערט זיך גאנץ ווייניג מיט טיטלען. (פרשטייט זיך ביז די שרייבסט נישט אויף איהם "הרב").

[נייגעריגער]

מענין לענין באותו ענין: אויפן טיטל "הקדוש" אדער "הרה"ק", האבן מיר געוואוסט אז פשט דערפון איז על פי דער פסוק (דברים מ"ג) לא תהיה קדשה מבנות ישראל, והבן.

[שרייבער]

ווען איך זעה די הגה"ק טיטל אויף סיי וועלכער רבי דרייט עס מיר די מאגן.

אזוי גוט. איך האב אמאל אין צימעס דאס ארויסגעברענגט אלץ א שבח אויף די מהרז"ל סעקט פון סאטמאר וואס האט זיך נישט ארויפגעכאפט אויפ'ן הגה"ק וואגן.

אבער מ'מוז אפטיילן אביסעלע, למשל אויף טאהשע רבי שטייט עס גוט, דער מאגן דרייט מיר נישט דארט.

פארוואס עפעס אויף טאהשער רבי (כבודו במקומו מונח) למשל שטייט די טיטל בעסער ווי אויף פאפא רבי שליט"א?
דאס האט פשוט מיט חיצוניות, ווייל דיין גשמיות'דיגע בליק האט אזוי באשלאסן, דו ווייסט עפעס ווער ס'איז מער קדוש?

זאת ועוד יותר, ווען טאהש זאל האבן א קאמפאטישן און דו זאלסט באלאנגן צו יענע חסידות וואלסטו שוין אנדערש גערעדט, פארוואס? ווייל דו וואלסט שוין געהאט א גאנצע טוץ מיט עבירות אויף אים

אין אנדערע ווערטער, ווען יענעם'ס חיצוניות'דיגע עבודה באנעמט דיך, בנוסף אז ער שטייט דיך נישט אין וועג מיינט נאך נישט ער איז א קדוש

און ווען יענעם'ס חיצוניות'דיגע התנהגות איז נישט איינשטימיג מיט דיין מאד, בנוסף אז ער איז דער ראש פון דיין צד שכנגד מיינט נאך נישט אז דער מאגן דארף זיך דיר דרייען ווען מען שרייבט אויף אים הקדוש

אלא מאי, מען ווייסט נישט סיי ווי ווער ס'איז דער קדוש און ווער נישט, און יעדער איז אין טייטל צו שרייבן אויף זיין רבין - וואס איז מנהיג פון א עדה קדושה - הקדוש, ווייל אויב איז די עדה קדושה, איז דאך דער רבי זיכער קדוש, נישט אזוי?

[Atgan]

דער וואס לערנט גמרא, ווייסט אז סנישט אזוי מאדנע.
מיר ווייסן אז גדול מרב רבי, גדול מרבי רבן, גדול מרבן שמו, ווי פריער אין די היסטאריע, האט מען גערופן מיט קלענערע טיטלן,
ווי משה רבינו און אפילו ווייטער דוד המלך, און אפילו די תנאים, הלל ושמאי, רב שמואל.
שפעטער האט אנגעהויבן די רבן גמליאל וכו', שפעטער איז עס אריבער צו רבי, וכו'.

מזעהט קלאר אז אים יעדע דור האט מען געניצט מער טיטלן ווי דעם דור בעפאר, די סיבה דערצו ווייס איך נישט.
היינט איז דאס זיכער מער ווייניגער ריינע פראפעגאנדע.
צומאל אבער, קען ליגן אין דעם אמת..... מיר ווייסן אין טאג איז דא 24 שעה, און אזוי איז אלעמאל געווען.
די אידן וואס זענען געווען קדושים, זענען געווען דבוק אין רבוש"ע, א גאנצע מעת לעת יעדן טאג.
סמאכט זיך אויך היינט, אידן, וואס זענען דבוק אין רבוש"ע 24 שעה אין טאג, זיי האבן אינזין ריין די רבוש"ע, קען מען זיי נישט רופן קדוש? הלמאי?
אפשר זענען זיי נישט משיג וואס די קדושים אמאל האבן געקענט משיג זיין, זיי קומען אפשר נישט צו, צום שפיץ פינגער פון די מדריגות, אבער קדוש? בדורנו אלה איז נאה להם דעם טיטל. (אוודאי, סווענט זיך אויף וועהם).

אזוי צו אזוי, סדארף דיר נישט דרייען די מאגן..... ענדערש זאל דיר דרייען די מאגן, ווען די זעהסט עמיצער פארפאסן סו"ז קרי"ש וכו'....

[הוגה]

צומאל אבער, קען ליגן אין דעם אמת..... מיר ווייסן אין טאג איז דא 24 שעה, און אזוי איז אלעמאל געווען.
די אידן וואס זענען געווען קדושים, זענען געווען דבוק אין רבוש"ע, א גאנצע מעת לעת יעדן טאג.
סמאכט זיך אויך היינט, אידן, וואס זענען דבוק אין רבוש"ע 24 שעה אין טאג, זיי האבן אינזין ריין די רבוש"ע, קען מען זיי נישט רופן קדוש? הלמאי?
אפשר זענען זיי נישט משיג וואס די קדושים אמאל האבן געקענט משיג זיין, זיי קומען אפשר נישט צו, צום שפיץ פינגער פון די מדריגות, אבער קדוש? בדורנו אלה איז נאה להם דעם טיטל. (אוודאי, סווענט זיך אויף וועהם).

אזוי צו אזוי, סדארף דיר נישט דרייען די מאגן..... ענדערש זאל דיר דרייען די מאגן, ווען די זעהסט עמיצער פארפאסן סו"ז קרי"ש וכו'....

קדוש מיינט איינער וואס איז אפגעהיטן בקדושה, עינים, פה, לב און משגל. וועלכער פראפעגאנדע מיניסטער קען זאגן אז זיי קענען מעיד זיין אויף זייער רבי בענינים אלו?

נ.ב. שכח פאר די דברי מוסר ביים סוף, איטס רילי אפרישיעיטיד.

[הוגה]

מענין לענין, אז מען רעדט פון רביס זאל מען שוין אויך רעדן פון בני רביס. פון ווען דער טראטשאק האט חתונה ווערט ער אטאמאטיש הרב הצדיק. דאס ליצנות איז מוראדיג. זיינע חברים פון ישיבה געדענקן גוט זיינע צידקות שטיקלך פון די ימי הבחרות, אבער ווייל ער האט זוכה געווען צו א גרויסע רבישע חתונה, מיט בילדער אין כל העולם החרדי, איי געס הרב הצדיק איז קומט אלץ א באונעס אין די פעקעדזש דיעל. פארשטייט זיך אז ווי נאר ער מאכט בר מצוה זיין בכור ווערט ער אטאמאטיש אפגרעידעד צו הרב הגאון, און זיין נעקסטע סטעפ איז הגה"צ. איך פארגין זיי אלע מיטן גאנצן הארץ. יאריכו ימים אויף זייער כסא מחילה הם ובניהם ובנותיהם....

[Atgan]

הוגה, נאטינג פערסאנעל,
סאיז געשריבן מיט די זעלבע סארקאזם, ווי די האסט באשריבן דיין מאגן ווייטאג

[אביגדור]

שוין געזעהן אזאנס?!

[אביגדור]

רבינו הקדוש - של הכניס ידו למטה מטיבורו. בנש"ק - דלא ידע צורתא דזוזא.

[איך אויך]

הוגה, זה היה אצל המענדעליסטן?

און ווי קען מען פארגעסן פון ק"ק מישקלאץ ווי דער רבי מיט די קינדער שרייבן אליין די באריכטען, איי איז דאס זיס.

[געפילטע פיש]

נעם די נישט בנש"ק טיטל אזוי פערסענאל, ווייל דאס איז ווייט קיין טיטל נישט. שטייט אין גמרא "הנח להם לישראל אם לא נביאים הם בני נביאים הם", דאס הייסט אז ווען ס'נישט דא קיין זכות עצמם מוז מען צוקומען צו זכות אבות, מ'נוצט נאר די בני נביאים טיטל ווען ס'איז דא א העדר פון נבואה ביי זיי אליינס, יעצט זאג איבער די בנן של קדושים טיטל און טייטש עס וויזוי דו ווילסט.

[קינות גירושין]

רב הוגה איך פיל זייער סארי פאר דיר אז דיין מאגן דרייט זיך ווען די ליינסט די אלע טיטלען, פאר סאם ריזען גייט מיר עס נישט אן, עס איז סתם געפלאפט ווערטער סמיינט באמת גארנישט, ניטאמאל לאך איך דערפון

[גאלד]

איבער דעם נושא האב איך שוין דא, דא און דא געשריבן ומשם ילמדנו כאב דערווייל גארנישט צו מוסיף זיין

[הוגה]

אטגאן, נישט גענומען פערזענליך.


גוט ארויס געברענגט די נקודה.

קינות, די מאגן דרייעניש איז א גוזמא לשבר את האוזן, געלעכטער איז טאקע מער אקוראט. איך האב בעיקר אויפגעמאכט דער אשכל צו מהנה זיין די עולם, און צו לאזן אנדערע רעפארטען אנדערע פעלער וואס האבן זיי געמאכט לאכן.

הוגה, זה היה אצל המענדעליסטן?

דאס טרעפט זיך אויף א געוויסע דרגה ביי יעדע חסידות, זיי זענען פשוט עהעד אוו די געים.

איבער דעם נושא האב איך שוין דא, דא און דא געשריבן ומשם ילמדנו כאב דערווייל גארנישט צו מוסיף זיין

האסט אפשר א גוטע תירוץ, זאלן זיי אבער כאטש וויסן (אויב זיי ווייסן עס נישט אליין) אז די וועלט לאכט דערפון.

דרך אגב, איך האב יעצט גערופן א חבר וואס איז א שרייבער פאר די אויבן דערמאנטע רבי און איך האב אים געפרעגט וואס איז פשט אין "איתן אדונינו", וואס דארף עס מיינען? זאגט ער אז ס'איז סתם א שיינע מליצה. נו אז איתן אדונינו איז א מליצה, קען דאך הקדוש, מלאך הניצב, שר ה' צבאות און הצדיק אויך זיין סתם א שיינע מליצה.

[זר זהב]

פאר א טויש. אין איד האביך געזען א פרישן טיטעל: "דער גולאש-פרעסער (יאיר) לפיד"

כ'מיין אז מ'קען דאס שרייבן אויף רבנים אויך, איינער איז א קוגעל-פרעסער, דער אנדערע א פצעי פרעסער.

[אביגדור]

אינטרעסאנט.

[זר זהב]

אויב רופט מען מהר"א איתן אדונינו קען אפשר זיין סאט זיך אנגעהבוין ביי די יסוד איתן צאמקומענישן

[שרייבער]

ווי האט יענער געזאגט

המאור הגדול איז א גרויסע ספאט לייט, אספקלריא המאירה, דאס איז שוין די ריזיגע סטריט לייטס וואס מען צינדט אן ביי ספעציעלע מאורעות