דעת האדמורי"ם מסאטמאר איבער "כינוס כלל ישראל"

[זר זהב]

און דריי נישט קיין קאפ וועגן זיין מורא אויף וואס די רבי וואלט געטון... וואלט זיך דער רבי געטראפן מיט'ן בעלזער ? וואלט זיך דער רבי משדך געווען מיט'ן וויזניצער ?

פון דיינע קשיות קוקט אויס אז האדמו"ר מהר"א איז ביי דיר אינגאנצן אפגעפרעגט, נו וואס אינטערעסירט דיך בכלל וואס ער האלט בנוגע די אסיפה? פונקט ווי מיך אינטערעסירט נישט וואס הרה"ג ר' יצחק לעבאוויטש האלט בנוגע די אסיפה (כבודו במקומו מונח)

אדמ"ר מהר"א איז ביי מיר נישט אפגעפרעגט און אויך נישט נישט אפגעפרעגט. זיין שטעלומג לגבי דעים כינוס האט גארנישט מיט רבי'ן זי"ע , דאס אלעס וואס איך זאג.

[יידל]

דער רבי האט געזאגט אז ווער ס'גייט טוט א גוטע זאך.

וועלכע רבי

איך ווייס נישט. מ'האלט אין איין רעדן דא פון "די רבי" האב איך געטראכט איך וויל נישט זיין דיפערענט.

[אורח]

מיין טעאריע: מהרז"ל קען באשטיין אינמאהל פאר אלעמאהל פטור צו ווערן פון די פארשידענע פראקציעס למיניהם וואס האבן זיך אריינגעזעצט אין זיין קהלה אנפאנג פון די סאטמארע טיילונג ווי בני יואל, נטורי קרתא, און סתם אידן וואס וועלן זיך קיינמאהל נישט אינטערוואפן אינטער זיין און זיינע דיינים'ס אויטאריטעט.
זיי האבן זיך געשפירט באקוועהם און די זלונישע בתי מדרשים, אבער האבן זיך קיינמאהל נישט ציגעשטעלט צו די חסידות, זיי האבן פראבירט און טיילמאהל מיט סוקסעס ארויפגעצווינגען זייערע עקסטרעמע שיטות, אבער ציגעגעבן צי די קהילה האבן זיי גארנישט.
יעצט שפירן זיי זיך אויסגעשפילט ווען מהרז"ל טוט וואס ער און זיין בי"ד פארשטייען און רעכענען זיך נישט מיט זיי. איך גלייב נישט אז ר' זלמן לייב וועט פארלירן ווען זיי וועלן זיך אלע אפטראגן, אויב עפעס וועט ער נאר פארדונען דערפון.

גם אני בחלומי איך האלט פונקט אזוי

האדמו"ר מהרז"ל האט זיך צי געקוקט ווי פעסט זיין ברידער האדמו"ר מהר"א פירט זיין חסידות קיינער וואגט זיך נישט איין צי טיילן מהר"א ווי אזוי צי פירן זיין חסידות
אין מהרז"ל האט באקומען קנאה אינעם ברידער'ס סטייל הנהגה אין ער קען אויך באשטיין פטור צי ווערן פין אלע בני יואל אין סוקריקים

האט ער גענימען א ווילדען דריי אויף לינק'ס איינמאל אויף צישאקלן דאס חסידות אין ווייזן ווער עס איז באמת אין קאנטראל

ס'גאנץ א גוטע תורה,אבער ווייט פון ריאליטעיט, פאר ווער ס'האט מיטגעהאלטען איז מהרז"ל געווען היפש סקעפטיש איבער די גאנצע זאך אבער ער האט געהאט גרויס דרוק סיי פון דיינים א שטייגער ווי ר' שלמה לייב וו"ב ר' משה מנחם טירנויער ר' חיים דוד כ"ץ ווי אויך פון ר' טודרס זילבער אין סיי פון עסקנים א שטייגער ווי ר' יצחק שטערן, איך מיין אז קיין איינער פון די אויבען דערמאנטע זענען נישט נחשד צו זיין לינקע

בכלל אז די קוקסט דיך אים וועסטו זעהן אז אפי פון די בני יואל סטייל רבנים איז אויך דא וואס זענען דערפאר א שטייגער ווי אראד קרעמניץ אין נאך, די זאך איז פשוט די אלע רבנים ווי הרב ראזענבלוים שאפראנע רב וכו' לעבן פשוט נישט מיט די מציאות, אין וויאזוי ר' שלמה לייב האט געפרעגט ר' מנשה פילאפף ביי די אסיפה אין שטוב פון מהרז"ל וויפיל אינגעלייט זענען שוין אמאל געקומען צו אים אדרוך שמועסן זייערס א פראבלעם אין די ענינים

[זר זהב]

און דריי נישט קיין קאפ וועגן זיין מורא אויף וואס די רבי וואלט געטון... וואלט זיך דער רבי געטראפן מיט'ן בעלזער ? וואלט זיך דער רבי משדך געווען מיט'ן וויזניצער ?

פון דיינע קשיות קוקט אויס אז האדמו"ר מהר"א איז ביי דיר אינגאנצן אפגעפרעגט, נו וואס אינטערעסירט דיך בכלל וואס ער האלט בנוגע די אסיפה? פונקט ווי מיך אינטערעסירט נישט וואס הרה"ג ר' יצחק לעבאוויטש האלט בנוגע די אסיפה (כבודו במקומו מונח)

וואס א נפק"מ צו ער מיינט ערנסט צו נישט, לדעת זיינע שונאים האט ער שוין ערגערע זאכן ווי דעם געטון, נו הו קעירס וואס ער האלט דא, האט ער איינעם עפעס מחייב געווען?

ער האט קיינעם נישט מחייב געווען, ס'געפעלט מיר נאר וואזוי זיינע חסידים טרייען זיך אזוי שיין מסביר צו זיין פארוואס מ'טאר נישט גיין צום כינוס, ס'קומט צום לאכן.

[זלמן זאפיר]

און דריי נישט קיין קאפ וועגן זיין מורא אויף וואס די רבי וואלט געטון... וואלט זיך דער רבי געטראפן מיט'ן בעלזער ? וואלט זיך דער רבי משדך געווען מיט'ן וויזניצער ?

פון דיינע קשיות קוקט אויס אז האדמו"ר מהר"א איז ביי דיר אינגאנצן אפגעפרעגט, נו וואס אינטערעסירט דיך בכלל וואס ער האלט בנוגע די אסיפה? פונקט ווי מיך אינטערעסירט נישט וואס הרה"ג ר' יצחק לעבאוויטש האלט בנוגע די אסיפה (כבודו במקומו מונח)

וואס א נפק"מ צו ער מיינט ערנסט צו נישט, לדעת זיינע שונאים האט ער שוין ערגערע זאכן ווי דעם געטון, נו הו קעירס וואס ער האלט דא, האט ער איינעם עפעס מחייב געווען?

ער האט קיינעם נישט מחייב געווען, ס'געפעלט מיר נאר וואזוי זיינע חסידים טרייען זיך אזוי שיין מסביר צו זיין פארוואס מ'טאר נישט גיין צום כינוס, ס'קומט צום לאכן.

ח"ו קיין איין סאטמארער האלט נישט פאר די פרעמדע גאס אז זיי טארן נישט גיין אדרבה יגדיל תורה ויאדיר
מען דעבאטירט נאר צי די רבי ז"ל וואלט געלאזט גיין דעם סאטמאר'ערן ציבור אין ס'איז דא טענות מיט באווייזנגען לכאן ולכאן


למעשה קען קיינער נישט באשטעטיגן וואס די רבי ז"ל וואלט געטיען אויף 100 פראצענט

ס'זאגט זיך גרינג אין פארשטענדליך אז די רבי ז"ל וואלט נישט געלאזט גיין דעם ציבור

[זר זהב]

איז מהר"א אזוי זיכער ביי זיך אז דער רבי וואלט גענומען ווייץ פאר מצות פון יומא אריזאנע ? כ'מיין, ווער מאכט אפ וואו יא און וואו נישט ?

[שרייבער]

איז מהר"א אזוי זיכער ביי זיך אז דער רבי וואלט גענומען ווייץ פאר מצות פון יומא אריזאנע ? כ'מיין, ווער מאכט אפ וואו יא און וואו נישט ?

הער מיך אויס
חסידי מהר"א האבן אים אויפגענומען אלס זייער מנהיג ווייל זיי טראסטן אים און פארלאזן זיך אויף זיינע החלטות אין סאטמאר
חסידי מהרז"ל האבן אים אויפגענומען אלס זייער מנהיג ווייל זיי טראסטן אים און פארלאזן זיך אויף זיינע החלטות אין סאטמאר

ווער ס'באלאנגט צו איינע פון די זאל טון וואס זיין רבי הייסט, אדער הייסט נישט, און ווער ס'באלאנגט ערגעץ אנדערש זאל טון וואס זיין רבי הייסט, מהר"א האט דאך למעשה נישט געזאגט פאר דיר וואס צו טון אדער וואס נישט צו טון, ס"ה איז ער שב ואל תעשה, נו וואס ווילסטו פון אים? ער זאגט ער האלט אז די רבי ז"ל וואלט נישט געשיקט ממילא שיקט ער אויך נישט, דו האלטסט אז דער רבי וואלט יא געשיקט, נו שיק דיין ציבור

אגב, האסט נישט גענומען קיין גוטע דוגמא, ווייל די רבי האט דאך למעשה גענומען ווייץ פון אריזאנע (יעצט הייב אן מיט אריזאנא ווייץ, עפן שנעל א פרישע אשכול)

[יידל]

לאזט ענק אפ. ס'איז אלעס ריין פאליטיק. ס'געפעלט מיר ווי די אלע וועלכע האקן אלס אויף מהר"א אז ער נויגט אפ פון די סאטמארע מסורה זענען יעצט אזוי הייס פאר דעם כינוס, און די אלע וועלכע פארטיידיגען שטענדיג מהר"א אז מ'מעג אפנייגן זענען יעצט פארנומען אז מטאר נישט אפנייגען... ס'איז הויל פאליטיק, און - כדרכה של פאליטיק - וועט אייביג זיין צוויי צדדים, און קיין איין צד גייט נישט טוישן זיין מיינונג, וועגן א תגובה וואס איינער פון די צווייטע צד שרייבט.

[זר זהב]

אריזאנע איז זייער גרויס, יומא אריזאנע איז וואו די מעוררים האבן א שטארקן פראבלעם. ווען אין באפעלא שנייעט זאגסטע נישט אז ס'שנייעט אין ניו יארק... פארשטייסט ?

אבער דאס איז אן אנדערע נושא.

[שרייבער]

נו צוריק צום נושא, זר זהב, דו גייסט צום כינוס?

[יידל]

נו צוריק צום נושא, זר זהב, דו גייסט צום כינוס?

ראנג אשכול...

[שרייבער]

גערעכט

זר קענסט מיר ענטפערן אין אנדערן אשכול

[זלמן זאפיר]

אריזאנע איז זייער גרויס, יומא אריזאנע איז וואו די מעוררים האבן א שטארקן פראבלעם. ווען אין באפעלא שנייעט זאגסטע נישט אז ס'שנייעט אין ניו יארק... פארשטייסט ?

אבער דאס איז אן אנדערע נושא.

ס'געווען אפאר יאר וואס סאטמאר האט גענימען ווייץ פים אריזרנא אין איך רעד פין די געזינטע יארן פין רבי'ן ז"ל

[זר זהב]

אריזאנע איז זייער גרויס, די רבי האט 2 יאר גענומען פון טוסאן אריזאנע נישט פון יומע.

[גדעון]

לאזט ענק אפ. ס'איז אלעס ריין פאליטיק. ס'געפעלט מיר ווי די אלע וועלכע האקן אלס אויף מהר"א אז ער נויגט אפ פון די סאטמארע מסורה זענען יעצט אזוי הייס פאר דעם כינוס, און די אלע וועלכע פארטיידיגען שטענדיג מהר"א אז מ'מעג אפנייגן זענען יעצט פארנומען אז מטאר נישט אפנייגען... ס'איז הויל פאליטיק, און - כדרכה של פאליטיק - וועט אייביג זיין צוויי צדדים, און קיין איין צד גייט נישט טוישן זיין מיינונג, וועגן א תגובה וואס איינער פון די צווייטע צד שרייבט.

זאגסט דאך זאוי גוט יידלע, אבער וואס טוט זיך מיט די אנטי סאטמארע דא וואס זענען געווען קעגן דעם כינוס פאר זיי זענען געווארן פרא-כינוס. אין די מינוט וואס זיי האבן געהערט אז געוויסע קנאים (טייל מיט אמת-עקסטרעמע מיינונגען און אנדערע מיט פאליטישע חשבונות) האבן א פראבלעם מיטן כינוס זענען זיי פליצלינג ארויפגעשפרינגן אויפן כינוס וואגן.

ריין פאליטיק!
בתפארתה!

[זר זהב]

100 פראצענט!!!!

פונקט דאס געזאגט נעכטן פאר איינעם, אז זייט ס'האט זיך אנגעהויבן די ספיקות אין סאטמאר צי מ'וועט יא גיין צי נישט האט זיך אנגעהויבן א אבנארמאלער ווארעמקייט אין אלע אנטי סאטמארע קרייזן צום כינוס!!!

[ברוין]

די נושא קריכט שוין פון די נאז, שוין דרייצן יאר וואס מיר טרעפן זיך יעדעס מאל ביי יעדע געשעעניש אויף א זאך וואס דער שרייט שווארץ וועט דער שרייען ווייס.
קיין תגובה, קיין טענה'ריי,קיין זאב ברענערס, קיין היידפארק. גארנישט האט נאכנישט באוויזן צו טוישן קיינעם. דאס איז אן אויסגעדראשענע טעמע וואס איבלט און גרוילט.
איך מיין נישט קיינעם, איך ווייס אז ס'איז דא אידן וואס געפונען א חיות דעראין און זיי וועלן זיך פילעווען אין דעם ביז משיח'ס טאג. זאל זיי עס וואויל באקומען און זאלן זיי הנאה האבן פון יעדע אות.

אגב פאר די אידן וואס דארפן חומר דא. געהערט היינט אין שיל א גוטע קשיא. פארוואס ביי די עירוב פרשה וואס די דעת קודש פונעם רבין איז נישט אזוי קלאר וועלן דאך געוויסע אידן אננעמען אז די רבי האט זיכער נישט געוואלט און זיי וועלן אפילו באשייגעצן די וואס זאגן אנדערש. אבער דא וואס די רבי'ס דעת איז קלאר (די שאלה איז נאר צו דא וואלט די רבי משנה געווען) זענען די זעלבע גרייט צו פארקוקן.

נו אידן, רייסט'ס ענק ווייטער מיט הנאה

[זר זהב]

דאס אז די רבי האט אוועקגעשטעלט אין אמעריקע "אלעס" וואס א אידישע שטאט דארף צו האבן, און אלעס מיינט אלעס! נאר דעם עירוב האט ער אויסגעלאזט!

דער שב ואל תעשה פון רבי'ן איז דער גרעסטער אינדיקעטער וואס דער רבי האט געהאלטן לגבי מאכן אן עירוב אין ווילי.

[פינטאו]

שוין דא אן עירוב אשכול. דאכט זיך אז א טוץ קשיות ווארטן דארט אויף איש חסיד'ס תשובות.

[randy_couture]

אריזאנע איז זייער גרויס, יומא אריזאנע איז וואו די מעוררים האבן א שטארקן פראבלעם. ווען אין באפעלא שנייעט זאגסטע נישט אז ס'שנייעט אין ניו יארק... פארשטייסט ?

אבער דאס איז אן אנדערע נושא.

איך האב טאקע געהערט אז איבערס יאר גייט מהרז״ל אויך נעמען ווייץ פון אריזאנא נאר נישט פון יומע. זיי וועלן אויפקומען מיט צענדליגער תירוצים פארוואס פון ווי זיי נעמען מעג מען.

[זר זהב]

לא זכיתי להבין.

[געפילטע פיש]

שוין דא אן עירוב אשכול. דאכט זיך אז א טוץ קשיות ווארטן דארט אויף איש חסיד'ס תשובות.

עירוב אשכול, אריזאנע ווייץ אשכול, כינוס אשכול, סא'חילוק? אלעמאל קימט מען צוריק צום זעלבן שורש, רעבעזכרוינע לעווראכע.
נע וואס פעלט אויס עקסטערע אשכולות? מיר וויסן דאך אז דעת קדשו איז קלאר געווען אז [אינסערט שיטה העיר] ווי ער שרייבט אין על הגאולה ועל התמורה און ווי ער האט זיך צענדליגע מאל אויסגעדריקט אז ער האט געבליטיגט אויף דעם אלע יארן! קומען יעצט די מחבלים בכרם, מהרסייך ומחריביך און ווילן משנה זיין? נאך אין זיין שטאט וויליאמסבורג\קרית יואל? אפרא לפימיה!

[זלמן זאפיר]

איך האב געהערט פין אפאר מענטשן אבער נישט געהעריג באשטעטיגט אז די גאנצע זאך פין מהרז"ל מסאטמאר זיך משתתף זיין איז נאר ווייל ווייל האדמו"ר מהר"א מסאטמאר איז זיך נישט משתתף
ווייזט איינער צי דעס האט געשפילט א ראלע

אין נאך מער בין איך נייגעריג ווען האדמו"ר מהר"א זאל ווען יא גיין צים כינוס וואלט ווען מהרז"ל אויך געגאנגען צי ער וואלט געווען פייער דערקעגן ?