ראדאשיץ - יומא דהילולא ח"י סיון

[וואס נאך]

איך ליין מיר אזוי שבת "די בלאט - ציבור",
און כזעה א "ארטיקעל - נייעס" אז די קראלי רב גרייט זיך צום יארצייט דארט אויפן בית החיים אין ראדאשיץ,
מ'גייא בויען א הכנסת אורחים, אויף די זעלבע פאלץ פון די הויז ווי די ראדישיצער האט געוואינט..
וואס האט די קראלי רב מיט ראדאשיץ? ער איז א איינעקעל צו וואס?

[למדן]

כ'מיין אז דער קראלע'ר רב איז א אייניקל און גייט אסאך, ווי אויך העלפט ער ארויס די ראדאשיצער ישיבה דא און דארט

[פייער און וואסער]

נאך עפעס א מעשה?

[קאך_לעפל]

דער הייליגער ראדאשיצער זי''ע האט אמאל געזאגט, איך האב נישט פיינט קיין שוטה, ווייל ער איז א שוטה, וואס איז ער נעבאך שילדיג אז ער איז א שוטה? דער אייבישטער האט דאך אים אזוי באשאפן, איך האב אים נאר פיינט, ווייל ער האלט זיך גאר קליג: ודפי''ח.

[שערי שמים]

צווישן די געווייקטע ראדשיצער חסידים המצויינים בתורה ויראת שמים, איז געווען א חשוב'ער איד, וועלכער איז אויך געווען דער בעל תפלה ביים הייליגן ראדשיצער. ער איז געווען א מלמד, אבער זיין פרנסה איז אים געווען זייער בדחקות, און ער איז געווען א גרויסער ארימאן. זייענדיג אויף די ימים נוראים אין ראדשיץ, איז ער פאר'ן אהיימפארן אריינגעגאנגען זיך געזעגענען פונעם רבי'ן און געבעטן א ברכה.
ווי ערשטוינט איז ער געווען צו הערן אזא אומגערישטע הוראה: "פארלאז דאס מלומדת און גיי אריין אין מסחר".
די ווערטער איז אים געווען א גרויס וואונדער, וואוסענדיג אז אויך דער רבי ווייסט דאך, אז ער איז נישט קיין בעל כשרון אין מסחר. האט ער איבערגעפרעגט דעם רבי'ן וויאזוי ער קען אזא זאך טאן, האט אים דער ראדשיצער געענטפערט, אז דער אייבערשטער וועט שוין העלפן.
יענע נאכט ווען ער איז אנגעקומען צוריק אהיים איז געווען א שטארקע רעגן. אינמיטן די נאכט, קלאפט עמיצער אויפ'ן טיר מיט אסאך בינדלעך סחורה, בעטנדיג אז ער זאל רחמנות האבן און אים אריינלאזן נעכטיגן.
דער סוחר האט פארציילט, אז ס'איז די ערשטע מאל וואס ער קומט אין דעם שטאט, און צוליב די שווערע וועטער האט ער פארשפעטיגט דעם מארק טאג און נישט געוואוסט וואו צו גיין און זוכן זיין אכסני'.
דערביי האט ער אים פארגעשלאגן, אז אזוי ווי ער האט יעצט ביי זיך א זעלטענע מין סחורה און ער ווייסט נישט וואו צו טרעפן סוחרים, דערפאר איז ער אים גרייט דא איבערצולאזן און פארקויפן די סחורה פאר א גוטן
פרייז.
געדענקענדיג די הוראה פונעם ראדשיצער, האט זיך דער איד צוגעכאפט דערצו און אפגעקויפט די סחורה. ער האט געמאכט ביזנעס דערפון און אזוי געקענט באצאלן פאר'ן סוחר. זינט דעמאלטס האט ער געהאנדלט מיט דעם סוחר, און ער איז געבענטשט געווארן מיט עשירות.
זיעכי"א

[פייער און וואסער]

דא איז א בריוו וואס ראש ישיבת ראדשיץ האט ארויסגעגעבען למען הבית החיים אין ראדשיץ....

דאס קומט פון דא:
http://www.radashits.com/tzion

[שערי שמים]

דעם ראדשיצער'ס איידעם הרה"ק רבי יצחק זי"ע האט אויך אמאל דערציילט, אז איינמאל איז געשטאנען א עולם צו געבן שלום פאר זיין שווער.
צווישן דעם ציבור, איז געווען איין יונגערמאן וואס איז דעמאלטס די ערשטע מאל אנגעקומען קיין ראדשיץ, ווי נאר ער האט אויסגעשטרעקט זיין האנט, האט דער סבא קדישא זיך אנגערופן פאר רבי יצחק'ל: "דער יונגערמאן איז א שוחט, און ער האט ליידער עטליכע מאל פוגם געווען אין זיין שחיטה"...
זייענדיג דאן נאכנישט קיין חסיד פון זיין שווער, און נישט גלויבענדיג אז דאס איז רוח הקודש, איז ער נאכגעלאפן דעם יונגערמאן און געכאפט מיט אים א שמועס. שמועסנדיג איז ער טאקע געוואויר געווארן, אז יענער איז א שוחט, און ס'איז שוין עטליכע מאל ארויסגעקומען א מכשול פון זיין שחיטה. זעענדיג ווי זיין שווער איז טאקע גערעכט, איז ער באלד צוריקגעלאפן און געפרעגט זיין שווער מיט וואונדער: "פון וואו האט דאס דער שווער געוואוסט?" האט דער סבא קדישא געענטפערט, אז ווען דער יונגערמאן האט אויסגעשטרעקט זיין האנט שלום צו געבן, האט ער גלייך געשפירט א ווייטאג אויף די סימנים אין האלז, אויפ'ן פלאץ וואו מען שעכט א בהמה, האט ער פארשטאנען, אז ער איז א שוחט און ער האט פוגם געווען אין די שחיטה.

[שערי שמים]

אמאל פרייטאג צו נאכטס בעת דער הייליגער ראדשיצער איז אריינגעקומען צום טיש מיט א פייערדיגע פנים וואס האט געווארפן א פחד, גייט צו א חסיד צו א געוויסער איד וואס איז געשטאנען ביים טיר און איז געווען א מתנגד פונעם ראדשיצער, און פרעגט אים: "זאג מיר דעם אמת, האסטו שוין אמאל געזען א צדיק אין דיין לעבן, וואס פלאמט אזוי פאר קדושת שבת?" האט זיך דער מתנגד אנגערופן שטילערהייט פאר'ן חסיד: "אויב וואלסטו ווען געווען ביי מיין רבי'ן, וואלסטו געזען אז דאס איז גארנישט כלפי זיין גרויסקייט".
קיינער אויסער די צוויי מענטשן האבן נישט מיטגעהאלטן דעם שמועס.
נאך קידוש רופט צו דער ראדשיצער זיין גבאי און זאגט אים, אז ער זאל צוגיין צום טיר און מרחק זיין דעם יונגערמאן וואס האט גערעדט דברי עזות.
ס'איז געווען א וואונדער ביים עולם וואס דא האט פאסירט, ביז מ'האט חוקר ודורש געווען ווער יענער איז און וואס ער האט גערעדט, און יעדער איז געבליבן געשטוינט פון די אפענע רוח הקודש.

[קאווע טרינקער]

און איך בין געבליבן געשטוינט אז דער ראדישיצער זאל מרחק זיין א איד. אלץ פארן חטא פון מדחה זיין בקש א חסיד שנטפל אליו?
די מעשה איז שקר. כ'האפ אזוי.

[petergrifin]

און איך בין געבליבן געשטוינט אז דער ראדישיצער זאל מרחק זיין א איד. אלץ פארן חטא פון מדחה זיין בקש א חסיד שנטפל אליו?
די מעשה איז שקר. כ'האפ אזוי.

פארדעם טאקע דארף מען נישט גלײבן אלע מעשיות
(איך האב גענוצט דעס װארט ״טאקע״ )

[שערי שמים]

אמאל איז געקומען א גוי'אישע הער פון א גרויסע געגנט צום הייליגן סבא קדישא רבי ישכר בער מראדשיץ זצוק"ל, און ער האט אים געבעטן אז ער זאל מתפלל אז ער זאל האבן א קינד.
האט זיך דער הייליגער ראדשיצער אנגערופן פאר די ארומיגע, אז ס'איז ידוע, אז ווען ס'איז געקומען א גוי צום קאזניצער מגיד בעטן א ישועה פאר קינדער, האט דער מגיד געזאגט מיט דעם לשון: "רבוש"ע, האסט דאך צענדליגער טויזנטער גוים אויף דיין וועלט, וועסטו האבן נאך איינס, און אזוי זענען זיי געהאלפן געווארן", "אבער איך – האט דער ראדשיצער פארגעזעצט – האב נישט דער כח צו בעטן מיט דעם לשון, נאר איך בין געצווינגען זיך ארויסצודרייען מיט א אנדערע עצה, כדי ס'זאל נישט ארויסקומען קיין חילול שם שמים".
דערויף האט זיך דער ראדשיצער אנגערופן פאר'ן גוי'אישן הער: "הער אויס מיין עצה און אזוי זאלסטו טוען. אין דיין פעלד איז דא אסאך פוסטע ביימער, צווישן די קען מען טרעפן פירות וואס ווערן קיינמאל נישט געצייטיגט, נעם פון די פרוכט, און קאך עס אויף אין א נייע טאפ מיט אסאך עפעלעך און אביסל וואסער. לאז עס קאכן פאר זעקס שעה נאכאנאנד, און די וואסער זאלסטו און דיין פרוי טרונקען בייטאג און ביינאכט פאר דריי טעג, און אויב דו וועסט אזוי טוען וועסטו געהאלפן ווערן".
נאכדעם וואס דער הער איז ארויסגעגאנגען פונעם שטוב און אהיימגעפארן מיט א צופרידנהייט, האט דער ראדשיצער געזאגט, אז ס'איז ממש נישט מעגליך אז א מענטש זאל אויסטרונקען אזא וואסער, ווייל ס'איז געפערליך ביטער, און דערפאר האט ער דייקא געגעבן די עצה, וואוסענדיג אז ער וועט עס נישט קענען אדורכפירן, און במילא וועט ער זיך אליינס שאדן מאכן.
למעשה, פון גרויס זיכערקייט אין די ווערטער פונעם צדיק, און פון גרויס גלוסטעניש אויף קינדער, האט דער הער פונקטליך מקיים געווען וואס דער ראדשיצער האט אים געהייסן, און א יאר דערויף זענען זיי געהאלפן געווארן מיט א קינד. געציילטע חדשים שפעטער זענען זיי געקומען צו פאר'ן מיט נייעם קינד קיין ראדשיץ, אפצוגעבן א דאנק פאר'ן סבא קדישא פאר זיין וואונדערליכע מופת.

[היימישער ליטוואק]

איך ווארט מיט גרויס אנגסט פאר די מופת אויף די פאלגענדע צרה וועלכע האט אנבאטראפן 30 ראדשיצע חסידים. המקום ירחם עליהם ויוציאם וכו'.

[שערי שמים]

פערגעס נישט צו צינדען א לעכטל
לעילוי נשמת
ר' ישכר בער בן ר' יצחק
און האט געפויעלט אלעס גוטס!

[שערי שמים]

דער צדיק רבי ישכר בער זי"ע איז געבוירן געווארן אין יאר תקכ"ה און איז נפטר געווארן ח"י סיון תר"ג.

זיין פאטער רבי יצחק זצ"ל איז געווען דער משמש פונעם הייליגן מגיד פון מעזריטש זי"ע. עס איז באקאנט אז דער מעזריטשער מגיד האט אויפגעהאדעוועט ביי זיך אין שטוב א יתומה, ווען זי איז עלטער געווארן האט דער מגיד געבעטן פאר זיין משמש רבי יצחק זאל זיך מיט אירמשדך זיין און איר נעמען פאר א פרוי. פאר ר' יצחק האט נישט אזוי געפאלן וואס זיין רבי האט אים געבעטן. "רבי, איך האב אייביג אויסגעהערט וואס דער רבי האט מיר געבעטן צו טוהן, אבער וויאזוי קען איך חתונה האבן מיט אן ארימע מיידל א יתומה, דאס וועט דאך זיין א גרויסער בושה פאר מיר?" האט דער הייליגע מגיד געענטפערט: "איך זאג דיר אז זי איז גאר א ספעציעלער פרוי, וואס דו דארפסט זיך בכלל נישט שעמען חתונה צו האבן מיט איר, און אויסער דעם זאג איך דער צו, אז אויב וועסטו מיט איר חתונה האבן וועט איר זוכה זיין צו א זון וואס וועט באלייכטן די גאנצע וועלט, און דו זאלסט אים א נאמען געבן נאך מיר". דער זון איז געווען דער הייליגער ישכר בער פון ראדשיץ זי"ע!

שוין אלס יונג קינד האט זיך אנגעזען אויף דעם קליינעם ישכר בער אז ער באזיסט גאר א הויכע נשמה, שוין אזוי יונג ווי 7 יאר איז ער יעדן פארטאגס געגאנגען צום קאלטן טייך אין זיך גע'טובל'ט אין מקוה, אכטונג געבענדיג אז קיינער זאל נישט געוואויר ווערן פון זיין מנהג און ער פלעגט מיט גיין מיט זיינס א חבר יעדן צופרי זיך טובל'ען אין טייך. איינמאל איז געווען גאר א קאלטער וועטער און דאס וואסער איז געווען אייז קאלט, וויפיל ר' ישכר בער האט געבעטן פונעם חבר זאל זיך נישט טובל'ן ווייל עס קען אים שאטן צום געזונט האט עס נישט געהאלפן, און ער האט זיך יא גע'טובל'ט און דער חבר איז טאקע שטערבליך קראנק געווארן דערפון. ווען ר' ישכר בער האט דאס געהערט האט ער זיך איינגעשפארט אין א צימער, און אנגעהויבן צו וויינען און בעטן ביים באשעפער זאל אויסהיילן זיין חבר, נאך א לענגערע וויילע האט ער אנגעפילט א גאנצער טעלער פון טרערן וואס ער האט געלאזט פאלן בשעת'ן וויינען, און דאס האט ער געגעבן צו טרינקן פאר זיין חבר וועלכער איז תיכף דערנאך גענצליך געזונט געווארן! דער הייליגער תפארת שלמה פון ראדאמסק פלעגט רופן דעם ראדשיצער מיטן טיטל "דער צווייטער בעל שם טוב". ער איז געווען א תלמיד פונעם הייליגן חוזה פון לובלין זי"ע, דער קאזניצער מגיד זי"ע, דער אפטער רב זי"ע, רבי משה לייב מסאסוב, דער יוד הקדוש פון פשיסחא זי"ע, און רבי מנחם מנדל מרימינוב. איינער פון די צדיקים האבן עדות געזאגט אויפן ראדשיצער אז "ער האט דער כח מחיה מתים צו זיין!".
מערסטנס טייל פון זיין לעבן איז דער צדיק געווארן דער אב בית דין אינעם שטאט ראדשיץ.

ער איז ברייט באקאנט געווען מיט זיין אוסטערלישע בקיאות און חריפות וגאונות בכל התורה כולה. עטליכע יאר נאכ'ן ווערן רב אין שטאט ראדשיץ האט ער באקומען א פארשלאג פון א גרויסער קהלה פונעם שטאט ניישטאדט צו קומען איבערנעמען דאס רבנות שטול אין שטאט. די ראשי הקהילה האבן אים פארגעשלאגן א גרויסער געהאלט, ער זאל נישט האבן קיין שום דאגת פרנסה, דאס איז אויסער דער פאקט אז עס איז פיל א גרעסערע קהילה וואו ער וועט פיל מער קענען אויפטוהן. דער ראדאשיצער זצ"ל האט אנגעפרעגט ביי זיין רבי'ן וואס צו טוהן, און ער האט אים באפוילן "שב ועל תעשה עדיף" – "דיין ליכטיגקייט וועט שיינען דווקא פון ראדשיץ". און אויפן נאמען פון דעם שטאט "ראדשיץ" איז זיין נאמען טאקע איבערגעבליבן עד היום הזה.

דער הייליגער ראדשיצער זי"ע איז געווען באוואוסט אינעם גאנצן לאנד אלס גרויסער פועל ישועות ווען טויזנטער האבן געשטראמט צו זיין טיר פאר כל מיני ישועות ורפואות. יעדער איד האט ביי דעם צדיק געטראפן אן אפענעם טיר, און יעדער איז ארויס א געהאלפענער. אויסער זיין מעגליכקייט צו זען זאכן וואס דער געווענליכע פליישיגע אויג האט נישט געקענט זען און פשוט'ע מח האט נישט געקענט באגרייפן, איז ער געווען באקאנט מיטן מענטש'ס מצב, און אזוי ארום האט ער טאקע געקענט העלפן אזויפיל אידן.
עס איז באקאנט אז דער הייליגער ראדשיצער זי"ע האט אסאך עוסק געווען אין מקרב זיין פארבלאנדשעטע נשמות לאביהם שבשמים, און געווידמעט א גרויסער טייל פון זיין לעבן דערפאר, ווי אויך פלעגט ער פראווענען אסאך אפענע מופתים נאר כדי צו איבערצייגן אזעלכע אידן עס איז פארהאן א באשעפער אויף די וועלט, און ער האט זיך ממש מוסר נפש געווען פאר דעם.
זכותו יגן עלינו ועל כל ישראל.

[קאווע טרינקער]

איך ווארט מיט גרויס אנגסט פאר די מופת אויף די פאלגענדע צרה וועלכע האט אנבאטראפן 30 ראדשיצע חסידים. המקום ירחם עליהם ויוציאם וכו'.

אוי די ליטוואק...
אפשר ביסטו א גלגול פון דעם איד וואס דער רבי האט ארויסגעווארפען..

[קינות גירושין]

איך האב נישט דורך געליינט דעם אשכול אבער איך קען פארציילען ערשט האנטיגע עקספיריענס, איינער האט מיך קאנווינסד צו געבן צדקה לע״נ ראדעשיצער כדי מיין שלום בית זאל זיך אויסארבעטן וכן הוה איך האב געגעבן א הערליכע סכום, אבער סאיז געווען דברים כהויתין מאיז געגאנגען צום גט אין איך קען קוים זעהן מיינע קינדער און איך גיי אדורך צרות יגון ואנחה...
500 דאלער און גארביטש!

[קאווע טרינקער]

ס'נאר אויב מ'גיבט דאס פאר ראדאשיצע ישיבה.

[שמעקעדיג]

קינות, דער צדיק אין הימל האט געזעהן אז פאר דיר איז בעסער זיך אפצולאזן פון די ערשטע און טרעפן בעסערס! און מיט דיין צדקה האסטו עס גע'פועל'ט!
אלענפאלס, אין גארביטש איז עס זיכער נישט געגאנגען. אנכי ערב לך אז עס וועט דיר צוניצקומען.

[קינות גירושין]

דעס קען מען דאך אייביג ענטפערען
דעמאלס וואס איז פשט פון דע גאנצע אשכול יעדער שרייבט מופתים פון פאזיטעוו, זאל מען שרייבען אויך פונקט אזוי נעגעטיוו ריזאלטס און מקען צוענדיגען אז דער צדיק האט אזוי אויס געפוילט
איך בין קראנק און מיד פון די מענטשליכע געמויזאכטס

[אשכולות אויפוועקער]

אויפגעוועקט