שואל כענין - קושיות ותמיהות

[איינגעמיירעט]

שכח מאטי פארען צוענדיגען סדערקענט זיך אז ביסט שונה פרקו מאה פעמים ואחת

[ונבנתה העיר]

די תירוץ איז אזוי גייט דאס זייער אסאך און ביזנעס סאיז דא seasonable items וואס קאסט די זעלבע ווי די all year round און דאך איז דאס נאר ווערד ביים season. וועסטו פרעגן פארוואס זאלן מענטשן קויפן seasonable ווען מקען קויפן all year round .פאר די זעלבע פרייז
אבער כך הוא דרכה של ביזנעס ביים season פארקויפט זיך די seasonable בעסער א שטייגער ווי פסח קעיקס.

ניין איך וועל גארנישט פרעגן, דער מענטש איז עפעס ארויס אויף א מישאן אויסצוגעבן 20 דאלער אז איך פארשטיי נישט פארוואס ער גיבט עס אויס אויף פסח קעיק ווען ער קען עס אויסגעבן אויף שרויפן?

און אז מען רעדט פון צוויי אנדערע חפצים [איינס וואס גייט יער-ראונד און איינס האט א סיזען], וואס הייסט ביידע קאסטן די זעלבע, אז 10 שרויפן און 10 סלייסעס פסח קעיק קאסטן ביידע 20 דאלער? מיט וואס איז עס די זעלבע אז עס זאל מיר שווער ווערן היתכן פסח קעיק איז דאך נאר גוט פסח?

און די עצם מושג פון א סיזענעבל אייטעם איז אודאי זייער פשוט, פסח האבן מענטשן אזא אינערליכע דראנג צו א פונט פסח קעיק אז ער איז גרייט זיך צו שיידן פון 20 דאלער לכבוד דעם, אבער חנוכה איז ער נאר גרייט זיך צו שיידן מיט פופציג צענט זוכה צו זיין צו עסן א פונט פסח קעיק.

בכל אופן, די תירוץ איז אז עידית און זיבורית האבן גארנישט מיט שמינה וכחושה? עס איז פשוט צוויי פעלדער וואס איינס איז סיזענעבל און איינס נישט?

א. חוץ פון דעם וואס עס וועט לכאורה נישט שטימען מיט צעהנדליגע זאכן [למשל די רש"י פון שנוח לו לאדם לגבות מועט מקרקע עידית ולא לגבות הרבה מזיבורית] האט מען אין מיין חדר נישט אזוי געלערנט...

ב. א חילוק אין סיזענס איז לכאורה נאר שייך ביי חפצים און מאכלים, איך זעה עפעס נישט עס זאל זיין שייך צו זאגן אויף א קרקע אז אין איין סיזען איז עס מער ווערט ווי אין א צווייטע.

[מאטי]

מאך נישט די משל מיט שרויפן און קעיק נעם למשל א מושג פון ״מזון לסעודה אחד״ איז ווערד 15 טאלער אלל יער ראונד
און פסח קאסט דאס 20.

דאס מיינט אז אויב די רעכנסט א דריי פערטל פסחדיגע סעודה אדער א גאנצע חמץ׳דיגע סעודה איז ביידע ווערד 15 דולר

יעצט אויב מofferd פאר KRM א קאנטעינער חמץדיגער פראדוקטן אדער א דריי פערטל קאנטעינער פסחדיגער פראדוקטן אום חנוכה צייט וועט די פרייז פון ביידע זיין די זעלבע,LD וועט נישט קענען האבן קיין טענות אז די פסחדיגע קאנטעינאר וועט דארפן אפזיצן אין א פאבליק ווערהואז פאר דריי חדשים און הערשט דאן פארקויפן ווייל יעדער פארשטייט אז ווען ניסן קומט אן וועט דאס גוט פארקויפט ווערן וכך דרכו של פסח פראדוקטן סהאט זיך זיין צייט.
איך זאג נישט אז דער חילוק פון זיבורית און עידית איז דאס, איך ווייז דיר נאר אויף אז אין עקאנאמיקס אז שייך אזאך וואס האט א געוויסער בענעפיט לגבי דער וועג וויאזוי ספארקויפט זיך און דאך בלייבט דאס די זעלבע פרייז,לאפוקי דיין ערשטע הנחה לעיל.
איך האב דיר שוין אויבן געגעבן מיין סינעריא פון עידית וורס זיבורית האסט מיך אפגעפרעגט מיט צוויי מראי מקומות א משמעות הרש״י און א גמרא גיטין וואס מקען זיך דינגען דערויף.

[איינגעמיירעט]

ונבנתה עידית און זיבורית מיינט שמינה כחושה, קיינער דינגט זיך נישט אויף דעם,איך ברענג דיר נאר נאך אן הלכה וואס איז נכלל און עידית וואס פון דעם הלכה קען מען זעען וואס איז די געדאנק פון שמינה, אז א שמינה איז גרינגער איינצוקעשן.
דאס וואס די זאגסט אז און קרקע איז נישט דא קיין סוזאנען, זיי מוחל נעם א גמרא בבא קמא דף ו ע״ב און בעיקר דף ז׳ ע״א וע״ב און דערנאך שרייב
גוט שבת

[ונבנתה העיר]

נו, פון יענע גמ' קומט דאך אויס אז די פשוט'ע דין פון עידית איז נישט געבויעט אויף סעזאנען.

[דאס איז חוץ פון דעם וואס די גמ' דארט רעדט זיך אז אלע פעלדער - סיי די עידית און סיי די זיבורית - זענען יעצט ביליג].

[איינגעמיירעט]

נוא אה"נ דאס זאג איך דיך און די לעצטע פאר תגובות
וואס מזעעט אבער פון יענע גמרא איז וואס איז די מעלה פון עידית

[ונבנתה העיר]

וואס מזעעט אבער פון יענע גמרא איז וואס איז די מעלה פון עידית

[דאס איז חוץ פון דעם וואס די גמ' דארט רעדט זיך אז אלע פעלדער - סיי די עידית און סיי די זיבורית - זענען יעצט ביליג].

[איינגעמיירעט]

ובכן ?

[געפילטע פיש]

לאמיר פראבירן צו מאכן סדר, די קושיא איז דאך א באמבע קושיא, פארוואס זאל איינער וועלן עידית ענדערש ווי זיבורית, אינעם ביליגן פרייז פון זיבורית איז שוין אריינגערעכנט די איבעריגע טירחה וואס ס'פעלט אויס עס צו פארקויפן.
לאמיר זאגן אז עידית איז גוטע עפלעך וואס מ'קען פארקויפן פאר 2 דאלער א פונט, און זיבורית פאר א דאלער א פונט, וועט די האולסעילער ניטש צאלן האלב פאר זיבורית, נאר ווייניגער ווי האלב ווייל די עקספענס עס צו נעמען צום מארק איז מער ווי דאפעלט, אנשטאט איין טראק דארף ער נעמען פאר די זעלבע שווית עפלעך צוויי טראקס, צוויי דרייווערס, צוויי מאל גאז, און די מוכר דארף שטיין דאפעלט צייט אויפן מארק צו פארקויפן די סחורה. ממילא וואס פאר א טירחה ס'וועט זיין איז שוין אריינגערעכנט אינעם פרייז, ווייל אויב נישט וואלט ער עס דאך נישט געקויפט.

דאס איז אלעס ביי עפלעך און בארן, אבער ביי פעלדער איז אנדערש מיין איך. ווען ס'קומט צו א ביזנעס אינוועסטמענט, קויפן א פראפערטי, בילדינג, ביזנעס, איז דא א געוויסע סכום יארן וואס אויף דעם קוקט מען, און מ'איז מחליט אז אויס אין די סומע יארן קען איך צוריק מאכן די אינוועסטמענט דאן לוינט זיך די דיל, און אויב נעמט עס לענגער לוינט עס נישט. לאמיר לייגן די נאמבער ביי צען יאר, פאר די סעיק אוו ארגיומענט, און לאמיר זאכן אז די עידית פעלד און די זיבורית געבן ארויס די זעלבע קוואליטעט פירות, נאר פארן עידית פעלד פעלט אויס א האלבע צייט ארבעט, ווייל ס'איז גרינגערע ערד, ווייניגער דערנער, וכדו', און אין די עידית פעלד פעלט אויס נאר צען טעג ארבעט א יאר, און אין די זיבורית דארף מען צוואנציג טעג. סך הכל קאסט די עידית פעלד א טויזענטער א יאר פאר די ארבייטער, און אין זיבורית צוויי טויזענט.
יעצט ווען א אינוועסטער וויל קויפן א פעלד קוקט ער אויף צען יאר, מ'קען מאכן אזוי און אזוי סאך אין צען יאר, און די יערלי עקספענט איז 1000, און פאר צען יאר איז עס צען טויזענט, און ביי די זיבורית פעלד איז די טאטאל פאר צען יאר צוואנציג אלפים, ממילא וועט דער קונה צאלן ווייניגסטענס צען טויזענט דאלער ווייניגער דערפאר.

אבער נאך די צען יאר, קאסט ווייטער די עידית האלב פון די זיבורית יעדע יאר, לעולמי עד, וואס נאך צען יאר נעמט מען נישט אין חשבון ביים מאכן די פרייז, אבער פאקטיש איז עס גרינגער, און דערפאר איז עס די בעסערע גרינגערע אינוועסטמענט פאר די לאנג ראן.

קען זיין איך וואלט עס געקענט שרייבן אין צוויי שורות, אבער טו איך מאכן סענס?

[מאטי]

א נייע שאלה
הלכות נביא שקר:
אויב א נביא קומט זאגן אז מזאל נישט היטן די תורה איז די הלכה ווי פאלגענד.

כל מצוות שבתורה אויב זאגט ער אז ס׳איז בטל פערמענאנט טאר מען אים נישט אויסהערן אפילו ער ווייזט מופתים. ווייל ער איז א נביא שקר.

אויב איז ער מבטל להוראת שעה צייטווייליג און ער ווייזט מופתים ביזטו מחיוב צו פאלגן אלעס וואס ער זאגט למשל עסן חזיר נישט שאקלען לולב וכדומה.
חוץ! אויב ער הייסט דינען עו״ז דאן איז ער א נביא שקר אפילו להוראת שעה.

יעצט צו מיין שאלה:

וואס איז די הלכה אויב קומט א נביא און זאגט אז הלכות נביא שקר איז בטל פאר 3 טעג און ער ווייזט מופתים? איז ער באגלייבט לכאורה יא....
יעצט אויב אין די 3 טעג קומט א נביא זאגן אז מ׳זאל דינען עו״ז להוראת שעה און ווייזט מופתים , דארף מען אים פאלגן אדער נישט ?
אויב די דיני נביא שקר אז בטל ובתוכו דער דין אז עו״ז גלייבט מען נישט אפילו להוראת שעה פארוואס זאל דער נביא זיין א נביא שקר?

[איינגעמיירעט]

איך דארף מעיין זיין
אבער מקופיה איז די סיבה פארוואס מגלייבט נישט ווייל ער האט א דין ווי א נביא שקר,אדער נביאות פון ע״ז טאר מען נישט גלייבען אפי ער זאל ווען זיין א נביא אמת

[זר זהב]

זענען עמון און מואב און אמורי געווען אין די גרעניצן וואס זענען היינט אין ארץ ישראל? ווער קען ברענגען א גוטע מאפע וויאזוי זיי וואלטן היינט אויסגעזען געאגריפקלי?

פון די מאפע זעהט אויס ווי ס'איז אין ירדן, אדער זעה איך נישט גוט?

Kingdoms_around_Israel_830_map.svg.png (106.8 KiB) געזען געווארן 1743 מאל

[שמעקעדיג]

איז אמת אז ס'איז דא א ענין נישט צו פארציילן ווען מ'זעהט א רעגנבויגן?
אויב יא, וואס איז די סיבה, און וואס איז דער מקור?

[ונבנתה העיר]

דא ברענגט ער צוויי דעות אין דעם.

[boxcover]

און ווי אזוי פארענטפערט עס די קשיא?

כ׳דערמאן זיך אז ווען כ׳האב געלערענט די גמרא איז מיר אויך שוער געווארן אבער איך האב דעמאלס פארשטאנען אז - ווי באקאנט - נישט יעדע מעלה און חסרון מאניפולירט די פרייז פון א פראפערטי. למשל א ניי-איבערגעקאלעכטע הויז וועט נישט זיין ווערט מער אין א נארמאלע מארקעט (לאפוקי היימיש).

[boxcover]

א נייע שאלה
הלכות נביא שקר:
אויב א נביא קומט זאגן אז מזאל נישט היטן די תורה איז די הלכה ווי פאלגענד.

כל מצוות שבתורה אויב זאגט ער אז ס׳איז בטל פערמענאנט טאר מען אים נישט אויסהערן אפילו ער ווייזט מופתים. ווייל ער איז א נביא שקר.

אויב איז ער מבטל להוראת שעה צייטווייליג און ער ווייזט מופתים ביזטו מחיוב צו פאלגן אלעס וואס ער זאגט למשל עסן חזיר נישט שאקלען לולב וכדומה.
חוץ! אויב ער הייסט דינען עו״ז דאן איז ער א נביא שקר אפילו להוראת שעה.

יעצט צו מיין שאלה:

וואס איז די הלכה אויב קומט א נביא און זאגט אז הלכות נביא שקר איז בטל פאר 3 טעג און ער ווייזט מופתים? איז ער באגלייבט לכאורה יא....
יעצט אויב אין די 3 טעג קומט א נביא זאגן אז מ׳זאל דינען עו״ז להוראת שעה און ווייזט מופתים , דארף מען אים פאלגן אדער נישט ?
אויב די דיני נביא שקר אז בטל ובתוכו דער דין אז עו״ז גלייבט מען נישט אפילו להוראת שעה פארוואס זאל דער נביא זיין א נביא שקר?

כ׳פארשטיי נישט די קשיא. מען הערט בכלל נישט אויס א נביא ביז ער באווייזט זיין מופת.

[זר זהב]

אדם שהוא בתענית, ובירך על מאכל או משקה, וקודם שאכל נזכר שהוא בתענית, יאכל מעט ממה שבירך עליו, שלא תהיה ברכתו לבטלה, אך כמובן שלא יאכל עוד וימשיך בתענית כרגיל

http://www.hidabroot.org/ARDetail.asp?BlogID=113702
-------
ראזען אין די צייטונג פסק'ט אנדערש

[שמעקעדיג]

מעג מען מאכן א קאר וואש אין די 9 טעג?

[kliger]

וויאזוי קען זיין אז בימי הבעש"ט ותלמידיו איז געווען מאדנע מופתים וואס אפילו בימי חז"ל טרעפן מיר נישט?
שטייט איבעראל אז ביים ענדע פון טאנעל בסוף הגלות האט אנגעהויבן צו קומען א ליכטיגקייט.

וואס האט פאסירט די לעצטע 40- 70 יאר?
וואו איז אלעס פארשוואונדן געווארן?

[קאווע טרינקער]

א) ווער זאגט אז בימי חז"ל זענען נישט פארגעקומען אזוי פיל מופתים? אמאל פלעגט מען נישט אראפשרייבען נאר וואס ס'איז געווען וויכטיג. ועוד, רוב מופתים פון סיפורים אויף בעש"ט ותלמידיו זענען בדרך הטבע.

ב) ווער זאגט אז מ'האלט שוין ביים ענדע פון טאנעל, ועוד איז "מדינת ישראל" נישט קיין ליכטיקייט? ליין אביסל אידישע היסטוריה וועט איר זעהן וואספארא רום המעלה אידן זענען אין דעם תקופה. Google איז נישט קיין לעכטיגקייט? ס'העלפט אזוי סאך צו אינעם לעבן. ייש"כ ה'.

[שמעקעדיג]

א) ורוב מופתים פון סיפורים אויף בעש"ט ותלמידיו זענען בדרך הטבע.

למשל? זאגן פאר א סוחר 'פאר אין יענעם שטאט וועסטו מצליח זיין'? אדער פאר די עגונה אז אין יענעם עק וועלט געפינט זיך דיין מאן? מיט א גלעזל בראנפן אדער טשולענט אויסהיילן א חולה מסוכן? וואס מיינט בדרך הטבע?

ב) ווער זאגט אז מ'האלט שוין ביים ענדע פון טאנעל, ועוד איז "מדינת ישראל" נישט קיין ליכטיגקייט? ליין אביסל אידישע היסטוריה וועט איר זעהן וואספארא רום המעלה אידן זענען אין דעם תקופה. Google איז נישט קיין לעכטיגקייט? ס'העלפט אזוי סאך צו אינעם לעבן. ייש"כ ה'.

אן אריינגיין צו מדינת ישראל איז ליכטיגקייט צי פארקערט, און די זעלבע מיט גוגל, ווילסטו עס פארגלייכן צו די ליכטיגקייט פון די אמאליגע שרפי מעלה? קאם אן.... אויב ביסטו גערעכט ווארף איך אריין די 80 ספרי בעש"ט וכו'.....

[קאווע טרינקער]

געזעהן אויף זייער מזל אז אויף א יענע מקום וועלן זיי מצליח זיין, איז ביי מיר נישט חוץ לדרך הטבע.

אויך האבן מיר שוין געברענגט איבער א צדיק וואס געהיילט מיט בורשטין. דרך הטבע.

[קאווע טרינקער]

איך וויל פארשטיין מיט וואס איז דער פסוק "שמע ישראל" אזוי ספעציעל?