תשעה באב תשע"ג סטייל

[פרישער]

מען גייט שוין אריין און דעים שבוע שחל בו, מען האט שוין ממעט געוועין מיט משא ומתן, מיר עסן פארווע טשולענט, מרבה מיט מילכיגס, אזוי ווי ביי זמן מתן תורתינו, מיר פירן זיך צו עסן פיש מיט עגפלענט פעדזשאמעס, פיצא איז נישט דער מנהג, דא דארט ב'צינאה א ווענילע אייזקרים בלי ספרינקעלס, ווייל ספרינקעלס מאכט פריילעך און מיר ווייסען דאך אז שנכנס אב ממעטעין בשמחה,

מיר זענען מער מחמיר צו נעמען דעים טוש, דאס הייסט אז ווען מיר נעמען א שויער, שרייען פיל מער פערזאנען, און עס העלפט ווייניגער תירוצים, סיז א ביג דיל נישט צו שמעקען און אזעלכע טרויעריגע טעיג, דעיס איז דאך קלאר דער רצון השם, סעשטייט דאך אזוי אין שיחענארעך, און מיר ווארפען זיך אינטער, ווי קען מען נעמען א שויער ווען דער בית המקדש גייט אט אט חרוב ווערן, שרייט א צווייטער.

עס קימט שוין דו פאסט טאג תשעה באב, איינס פון דו לאנגווייליגסטע און אימעטיגסטע טעיג פאר א פאסטענדער איד, אזוי פלעיגט אמאל צו זיין, מען איז געקימען און שיל, זיך געזעצט עלי אדמת ניכר, און געוויינט און געקלאגט אויפן חירבן הבית, מען האט געגעסן אש מיט איי אויסגעמישט מיט בכיה על אלה, די עלטערע וואס האבען נאך מיט געמאכט דעים קריג האבן אויסגעניצט דו צייט מיט קלאגען עלליהם וטפיהם שנהרגו על המוקד הנורא ושניפץ עולליך עלי סלע, ווער רעדט נאך ווען מען האט געהערט דו קינות פון אזא עלטערע איד, האט שוין גארנישט געגליסט צו שמייכלען, איך געדעינק א איד וואס האט מידי שנה בשנה אריין און דעים מלחמה שמיעס תיכף נאך דו קינות, און דעיס איז אנגעגאנגען שעות וואס מען האט געבוכה'ט אויפן גרויסען חרבן אייראפע,

א איד א בעיבי בומער, האט נאך געהאט לחליחות פון צער האט פארגעלערנט מסכת גיטין מיט מדרש איכה, מיט געדילד פון שטאהל האט מען דערציילט דו מעשה פון די זעמל מעיל ביז שווארץ ברויט, עד שחטפה שינה האט מען נישט מסיח דעת געוועין, קיין אנדער פלאץ ווי אין שיל איז נישט געוועין ווי ארים צוהעינגען.

אינדערפרי די זעלבע מעשה מען האט אדער געוויינט ביים קינות'ל מען האט געטראכט פון טרויעריגע מאמענטן בשעת דער עלצטער פון שיל האט געפייערט בקול נמיך אויה לי, ווען עס איז געקימען צו בצאתי ממצרים ביז בצאתי מירושלים, האט מען זיך אלץ אינטערגעברימט דעים ניסך פון פריילעך זויער, ביי אלי ציון האט מען זיך דערוועקט איש מפיתרון חלומו חלמנו, דעים טאג ווייטער פארברעינגט מיט לערנען וועיגן חרבן, דו אויפגעקלערטע האבען געליינט יוסיפין,

היינט איז א נייע וועלט, עס הייבט זיך אן ביים כאפען אן ארט, דו מיט עקספיריענס, כאפן ביי א לעקטריק פלאג, דו איבריגע גייען ווי נעינטער צים פענסטער פאר בעסערע סערוויס, דו מער בלעבתישע וואס האבען ווערייזאן זענען נישט מקפיד זיי קומען באוואפענט מיט א בעק אפ בעטערי, אלע גרופעס אויף וואץ עפ זענען ביזי ביז גאר, יעדע סקונדע שמייכעלט א צווייטער נאר דער בעל תפילה אויב ער ווייסט וואס איז גיט פאר עים לעשט אויס זיין סעל, ווייל עס קען נתהפך ווערן צו על אלה אני רייס זיך פאר געלעכטער, אלע וואס קענען דעים אקאראט באקימענעם וויץ באגעניגען זיך מיט א בלויזען צינישען שמייכעל, און א מינדערוויכטיגע שאקל מיטן של ראש, אריינקלערענדיג אויב דו וויץ איז ווערט צו שיקן ווייטער אדער קיין עזאזל המדברה.

פלאי פלאים תיקף נאך דו קינות די שיל ווערט לער, דער עולם ציגייט זיך קיינער בלייבט נישט אין שיל, יעדער פעקעלט זיך און א ווינקעל ווייט פינעם אויג פין פרעמדע, און מען נעמט אפיר די אנלימיטעד דעיטע פלאן, און מען הייבט אן צו שטאדירן אויפן "די רער" וואס סיז אלץ באוויסט וועיגן טיטות און נביכאדרעצער מלך בבל, און ישועת השם כהרף מען זיכט טרעפט מען, און דער טאג פליעט אריבער מיטן פיאניסט אדער שינדלערס ליסט און דו מיט דו שטערקערע הערצער און בעסערע טעלעפאנען וואס ענטהאלט אויך פארדזשי דער קען זעין אן קיין באפערינג אפהאלט, דער ווערט שוין ניכשל און חרבן טיטאניק ועוד בכלל,

עס איז שוין גארנישט אזוי לאנג ווייליג, סיז אפילו צו קארץ הער איך מאנכע אויסדריקען, נו וויאזוי האסטע געפאסט, ברוך השם ניטאמאל געשפירט, סייסט ביזט איינגעשלאפן, נע נישט ציגעמאכט קיין אויג, ני וואס האסטע געטיען מיטן יום גדול, אה געוועין זייער ביזי, כ'האב געהאט מיטינגס, גיי זיי מסביר אז נעטפיקס ארבייט אנלימיטעד, מען קימט צו מנחה און מען ריפרעשט אלע גרופעס צו זעין וואס מען האט פארפאסט, מען ריפט אן אהיים שיער נישט פארגעסן אריין צוטשעקן זעין וואס דארט טיצעך, תשעה באב איז פאריבער און יעדער איז פריילעך, לשנה הבאה בירושלים. אבער איצט קומט שבת נחמי, היות מיר זענען לקתה בכפליים זענען מיר מיבטח מיט א נחמה בכפליים.

[יתרו]

איך דערמאן זיך פאריאר ת"ב האט מיר איינער געוויזן א וויץ אויפן סעללפאון אין סאמע מיטן איכה (ביינאכט) און יענער האט געשאסן פאר געלעכטער כאילו ס'איז אינמיטען פורים ר"ל.
גראדע איז עס געווען א גיטס ס'איז געשטאנען דארט בערך אזוי: צו מיין שכן פון די רעכטע זייט איך פארשטיי אז מען פירט זיך צו עסן אייער ביי די סעודה המפסקת אבער קאם אן, ווער האט דיר געבעטן צו עסן פיפצן שטיק פארוואס דארפן אלע דיינע שכנים ליידן..

[נולד מאוחר]

אפשר קען מיר איינער מעורר זיין וואס מיר היינט ליידען אלץ א ריזאלט פון די חורבן. כדי איז איך זאל באמת קענען טרויערען אויפן חרבן.
סזאל נישט זיין א תשעה באב תשע''ג סטייל .

[קינות גירושין]

איך וויך בעטן קיינער זאל מיך נישט אינזין האבען דעם 9/11,
ב״ה טינגס אר געטינג ווערי גוד, אין אלל די ענגעלס
תודה

[לאליפאפ]

ס׳איז ליידער ניכר דעם נולד מאוחר

[berlbalaguleh]

אפשר קען מיר איינער מעורר זיין וואס מיר היינט ליידען אלץ א ריזאלט פון די חורבן. כדי איז איך זאל באמת קענען טרויערען אויפן חרבן.
סזאל נישט זיין א תשעה באב תשע''ג סטייל .

ווען דער ביהמ"ק איז געשטאנען זענען נישט געוועין קיין ציונים. הגם ס'זענעון דא דיעות אז די בריונים זענען א גילגול פון די ציונים. אדער פארקערט. איין זאך איז זיכער. פאר די גזירות ת"ח ות"ט זענען די ציונים (ימ"ש?) זיכער שולדיג.

[שמעקעדיג]

פרישער מען קען דאך פון זינען אראפגיין, ס'קעפל טוט מיר וויי פון אזויפיל לאכן,
מען קען דא נוצן דעם ווארט פון צדיקים, רבש"ע אויב ביסטע נישט צעפרידן ווי אזוי אידן פראווען דעם תשעה באב, דאן נעם עס אוועק פון זיי.

....און מען הייבט אן צו שטאדירן אויפן "די רער" וואס סיז אלץ באוויסט וועיגן טיטות און נביכאדרעצער מלך בבל, און ישועת השם כהרף מען זיכט טרעפט מען, און דער טאג פליעט אריבער....

נאכן אנפרעגן אין די היכלות אויבן וואס מיינט דער אויסדרוק "דו רער", נתגלה לי בחלום הלילה (you tube) וד"ל.

[הוגה]

אפשר קען מיר איינער מעורר זיין וואס מיר היינט ליידען אלץ א ריזאלט פון די חורבן. כדי איז איך זאל באמת קענען טרויערען אויפן חרבן.
סזאל נישט זיין א תשעה באב תשע''ג סטייל .

פארוואס עפעס ווילסטו טרויערן? ווער האט דיך געבעטן צו טרויערן? קרא עלי מועד! ווארפען באבקעס איז נישט א באבע מנהג, ס'געווען א סיבה פארוואס מען האט עס געטון. איך זאג דאס נישט ח''ו מרוב קלות, איך מיין עס גאר ערענסט. פארשטייט זיך אז ס'דא אן ענין צו קלאגן אבער ס'אויך דא אן ענין אויף פארקערט. בכלל איז היינט אסאך שווערער צו קלאגן נאך דעם וואס מיר זעהן אז שיבת ציון האט זיך אנגעפאנגן.

[נולד מאוחר]

זוכה ורואה שטייט דאך

[משה געציל]

הערליך פרישער! (הגם כ'בין ארויס מיט קאפוויי...)
דעם קעפל איז עפעס נישט גוט געספעלט. לכאורה באציסטו זיך צו "טישע באוו" אויב כ'האב ריכטיג פארשטאנען.

[טעפל]

פרישער ריזיג און אמתדיג אראפגעלייגט, און טאקע אויפדעם האט וויא ינער האט שוין דערמאנט די אפטע רב ז"ל געזאגט באשעפער אויב ס'געפעלט דיר נישט ווי זיי פראווענען דעם טאג נעם עס אוועק פון זיי..
ווי האט איינער געזאגט "ס'טוט מיר וויי אז ס'טוט מיר נישט וויי אז ס'טוט מיר נישט וויי..

[גלעזעלע]

איך דערמאן זיך פאריאר ת"ב האט מיר איינער געוויזן א וויץ אויפן סעללפאון אין סאמע מיטן איכה (ביינאכט) און יענער האט געשאסן פאר געלעכטער כאילו ס'איז אינמיטען פורים ר"ל.
גראדע איז עס געווען א גיטס !.

עס איז מבואר אין שו"ת מהרי׳ מטראני בנוגע די עפיזאד מיטן מהר"י אבוהב "על אבן אחת שבעה עיניים". אז ווען א וויץ איז א גוטס, דאן קען מען מיקל זיין כלפי בזיון הרב. לכאורה קען מען דאס צושטעלן בנידן דידן. אז די הלכה ממעטין בשמחה איז נישט אקטועל ווען עס איז בנוגע א גוטס.

( צו די וויץ מיט פופצען אייער איז בדווקא א גוטס, נו, על טעם וריח אין .. איך האב עס געליינט אין מיטן עסען און דאן שמעקט מיר נישט די דזשוקס. ווי עס ווערט געפסקנט "אין מפיחין בסעודה".)

[קאך_לעפל]

די גאנצע טעקסטעראציע וואס טיט זיך אפ אין סמעדרש ת''ב, איז בלויז א חלק פון די באוויסטע מחלה, וואס פלאגט אונזער יונגווארג און די היינטיגע טעכנאלאגאישע עפאכע, די די מחלה ריפט זיך, ביזי:

יעדע ראצעראל וואס איז קוים ארויסגעקראכן פונעם שנה ראשונה ווינדל, ער קען נאכנישט רעכט שרייבן זיין נאמען אויף לעזאי''ש, באוואפענט זיך מיטן טייערסטען טעלעפאן וואס מען נאר באקימען, וואס האט מער פיטשעווקעס וויפיל ציין ער האט, און ער איז א גאנצען טאג פארנימען זיך שפילן דערמיט, אלעס, אז מענטשען זאלן מיינען אז ער איז ביזי, און ער איז א ריזיגע ביזנעסמאן, און פירט ריזיגע איטערנאציאלע געשעפטן, ווען ביזדערווייל לעבט ער נעבאך אויפן פודסטעמפ קארטעל.

די מאמע קאלט אים אן און וויל אים פרעגען צו ער קימט אויף נאכטמאל, ענפערט ער מאמי רעד שנעל, איך בין ביזי איצט, ביזי מיט וואס? ביזי ארום שיקן א אויסגעבלאזענע וויץ וואס עמיצער וואס איז אזוי ביזי ווי די האט דיר געשיקט?

ער קימט ת''ב און שול, אויב וועט ער נישט זיין פארנימען מיט זיין טעלעפאן, מה יאמרו הבריות? אז מאטי איז ח''ו נישט ביזי?

ער כאפט נישט אז ת''ב ארבייט מען נישט, און ווען מען זאגט איכה איז שוין די באנק צוגעמאכט, און פרעזידענט אבאמא פופט שוין לאנג, און אפי' לענגלי ווערשיניע איז פארזינקען אין א טיפע שלאף.

יונגערמאן, זיי נישט אזוי ביזי, גיי מאך א פאר דאללאר וועסטו מער אויפטאן ווי אנשטעלן א פנים ווי א ביזי מען:

[גלות יוד]

יא מ'האט זיך שוין נעבעך צוגעוואוינט צו די גלות, משיח דארף שוין קומען

אזוי ווי די משל מיט די בן מלך וואס האט זיך אויפגעפירט שלעכט, און געווען געפעטשעוועט, האט מען אים געשיקט אין דארף צו די פויערן זיי זאלן אים מאכן פאר א מענטש, ער זאל זעהן אז ס'יז נישט הפקר וועלט, אדם לעמל יולד, הקיצור ער איז אנגעקומען אהין קודם האט ער געוויינט און געשריגן כ'וויל אהיים גיין, ווי קען איך זיין מיט די פארגרעבטע פויערן איך בין דאך א בן מלך, אבער אזוי האט דער מלך גוזר געווען ואין לך רשות להרהר אחריו,

צוביסלעך איז ער געווארן מער און מער ווי איינע פון זיי און אינגאנצן פארגעסן מאין באת, נאך אפאר יאר האט דער מלך געשיקט א שליח זען ווואס טיט זיך מיט זיין זון, קומט ער אן אהן טרעפט ער אן דעם פויער (בן מלך) און גייט מיט אים אריין אין א שמועס און ער זאגט אים דו ווייסט ער איך בין איך בין א שליח פון דיין טאטע וואס ער איז די מלך פון די גאנצע לאנד? אזוי? זאג מיין טאטן איך דארף געלט צו קענען קויפן ברוינפן... פארט ער צוריק צום מלך און דערציילט אים אז דיין זון דארף געלט פאר ברוינפן, נעמט זיך דער מלך רייסן די האר פון קאפ, וואס איז געווארן מיט מיר, איכה היתה לזונה, איך האב אים געשיקט צו ווערן א מענטש און דא איז ער מיר געווארן א גאנצע פויער, פארגעסן זיין אפשטאם וכו' וגו',

ונמשל כהנ"ל

[העלא]

פאר א יאר האט הרה,ג ר' זאב אהרן טעללער פון קרית יואל פארגעלערנט מדרש איכה נאכן קינות,

ער האט אויסגערעכנט אלע זאכן וואס מיר האבן פארלוירן זייטן חורבן, און געוויינט מיט אזאנע בכיות,

איך שטיי נאך יעצט משתומם אז עס איז נאך דא בדורינו אלה אזא זאך ווי א אינגערמאן אונטער 35 זאל עכט וויינען אויפן חורבן

[סאשי פיש]

ממש תורה לשמה!!

[סאשי פיש]

שארף...

[סאשי פיש]

אויף דעם קען מען טון ביידע

[בעל הבית]

הנגיד החסיד ר אליהו ענגלענדער שליטא ביים זאגן קינות

[atmybest]

הנגיד החסיד ר אליהו ענגלענדער שליטא ביים זאגן קינות

איז עס אויסגעהאלטן צו זיצן אזוי באקוועם?

[בעל הבית]

איך גלייב ער געפרעגט א שאלה ער איז א בן שמונים אנגעלודענט מיט בילליאנען אוואדי דארף ער זיצן אביסעלע באקוועמער

[איש צדיק תמים]

אפשר קען מיר איינער מעורר זיין וואס מיר היינט ליידען אלץ א ריזאלט פון די חורבן. כדי איז איך זאל באמת קענען טרויערען אויפן חרבן.
סזאל נישט זיין א תשעה באב תשע''ג סטייל .

פארוואס עפעס ווילסטו טרויערן? ווער האט דיך געבעטן צו טרויערן? קרא עלי מועד! ווארפען באבקעס איז נישט א באבע מנהג, ס'געווען א סיבה פארוואס מען האט עס געטון. איך זאג דאס נישט ח''ו מרוב קלות, איך מיין עס גאר ערענסט. פארשטייט זיך אז ס'דא אן ענין צו קלאגן אבער ס'אויך דא אן ענין אויף פארקערט. בכלל איז היינט אסאך שווערער צו קלאגן נאך דעם וואס מיר זעהן אז שיבת ציון האט זיך אנגעפאנגן.

וואס איז דאס שיבת ציון?

[לעיקוואד]

וואס איז דאס שיבת ציון?

שיבת ציון אויף יידיש= אז יודען קערן זיך צוריק צו וואוינען אין ארץ ישראל.