דער בריסקער מהלך הלימוד

[הציץ ונפגע]

מיר איז דער היסטארישער פראבלעם וואס לעיקוואד האט דערמאנט די שטערקסטע. צווייטנס, אויב שוין יא "סייענטיפיק", דאן פארוואס נישט גיין דערמיט עד הסוף, ווי דער באסטאנער האט געטון? וואס איז די משוגעת פון נוצן נאר מונחים וועלכע ווערן שוין דערמאנט אין חז"ל אפילו אויב מען איז עס מוצא מהקשרם (ווי איסור גברא און חפצא)?

[מאראנצןזאפט]

שטותים און לאקשן.
שמענו בשם נאמן וואס האט פערזענליך אנגעפרעגט דעם חזון איש הלמאי ער האט א נאמען געגעבן זיינע ספרים "חזון" ווי א נבואה. האט דער חזון איש געענטפערט" חלילה 'חזון' איז טייטש אן 'אויבערבליק', און ער געט נאר דעם אויבערבליק.
די מעשה איז מן הסתם נאך קיינמאל נישט נתפרסם געווארן.

איך פארשטיי נישט די פירכא. דו מיינסט אז די מעשה זאגט אז דער חזו"א האט זיך טאקע מתיימר געווען אויף נבואה? אדער דער בריסקער רב אויף זיין טאטען אלץ ראשון?

קיין פירכא. דער חזון איש האט זיך נישט אפגעגעבן מיט צושרייבן צו שער בלעטער, פעריאד.

[לעיקוואד]

צווייטנס, אויב שוין יא "סייענטיפיק", דאן פארוואס נישט גיין דערמיט עד הסוף, ווי דער באסטאנער האט געטון? ?

דער באסטאנער איז נישט געגאנגען ביזן סוף נאר אפאר בעיבי טריט ווייטער. ביזן סוף וואלט געווען טאקע צו פארמעקן די מער ווייניגער אלע דורות וואס האבען נישט זוכה געווען לאורה של ר' חיים, נישט צו נוצען ר' חיים אלץ א כלי צו פארענטפערן יעדער שטות וואס א ראשון האט געזאגט. (אין דעם איז דער באסטאנער געווען אפילו א גרעסערע מומחה, פארענטפערן אפילו א מנהג שטות מיט א לומדות).

[מוח שליט]

שטותים און לאקשן.
שמענו בשם נאמן וואס האט פערזענליך אנגעפרעגט דעם חזון איש הלמאי ער האט א נאמען געגעבן זיינע ספרים "חזון" ווי א נבואה. האט דער חזון איש געענטפערט" חלילה 'חזון' איז טייטש אן 'אויבערבליק', און ער געט נאר דעם אויבערבליק.
די מעשה איז מן הסתם נאך קיינמאל נישט נתפרסם געווארן.

איך פארשטיי נישט די פירכא. דו מיינסט אז די מעשה זאגט אז דער חזו"א האט זיך טאקע מתיימר געווען אויף נבואה? אדער דער בריסקער רב אויף זיין טאטען אלץ ראשון?

קיין פירכא. דער חזון איש האט זיך נישט אפגעגעבן מיט צושרייבן צו שער בלעטער, פעריאד.

כפי שמועתי, דוקא יא. שמעתי אז ער האט אמאל געשריבען אויף א פאפיר של פירסום אויף א הקהל וואס דער רבי מלובאוויטש פלעגט הייסן מאכען, אז עס איז אסור צו מאכן בזמה"ז. דאס איז אולי געווען זיין פאסיווער אגרעסיווער וועג פון מחאה.

[יאיר]

אויב וואלט בריסק גענומען ערנסט זייער מהלך אז זיי פארשטיין בעסער פון אלע דורות און זיך נישט געעקשנט מיט א וויסטער אמונה אז דער רמב"ם און בכלל חז"ל והראשונים האבען אלס געוואוסט און מכוון געווען צו חידושי ר' חיים הלוי, וואלטן זיי געקענט אהערשטעלן זייער א שיינער לאגישער תורה אויסגעבויט. הגם איך פרעזענליך וואלט זיך נישט צוגעשטעלט צו דעם וועגן דער יסודישער פראבלעם וואס איך האב מיט אריינלייגען יעדער זאך אין א לעגאלער באקס.

אויף דעם מהלך וואלטן זיי געדארפט אוועקשניידן דריי פערטל תורה שבעל פה.

[הציץ ונפגע]

שטותים און לאקשן.
שמענו בשם נאמן וואס האט פערזענליך אנגעפרעגט דעם חזון איש הלמאי ער האט א נאמען געגעבן זיינע ספרים "חזון" ווי א נבואה. האט דער חזון איש געענטפערט" חלילה 'חזון' איז טייטש אן 'אויבערבליק', און ער געט נאר דעם אויבערבליק.
די מעשה איז מן הסתם נאך קיינמאל נישט נתפרסם געווארן.

איך פארשטיי נישט די פירכא. דו מיינסט אז די מעשה זאגט אז דער חזו"א האט זיך טאקע מתיימר געווען אויף נבואה? אדער דער בריסקער רב אויף זיין טאטען אלץ ראשון?

קיין פירכא. דער חזון איש האט זיך נישט אפגעגעבן מיט צושרייבן צו שער בלעטער, פעריאד.

כפי שמועתי, דוקא יא. שמעתי אז ער האט אמאל געשריבען אויף א פאפיר של פירסום אויף א הקהל וואס דער רבי מלובאוויטש פלעגט הייסן מאכען, אז עס איז אסור צו מאכן בזמה"ז. דאס איז אולי געווען זיין פאסיווער אגרעסיווער וועג פון מחאה.

עס איז זאגאר געדרוקט אין קובץ אגרות חלק א' אגרת רי.

[מאראנצןזאפט]

לבי אומר לי אז ווען דער חזון איש האט געזוכט ביקורות אויף רבי חיים'ס דרך האט ער זיך נישט אנגעהאנגען אויף א נארישן נאמען וואס זיינע קינדער האבן געגעבן פאר'ן ספר.
און זיך אונטערשרייבן בן אאמו"ר רשכבה"ג מאכט יא סענס. איז רבי חיים געווען רשכבה"ג אין מארמאראש?
איז דא אין דער היסטאריע נאך אזא אונטערשריפט?

[ונבנתה העיר]

עס איז זאגאר געדרוקט אין קובץ אגרות חלק א' אגרת רי.

זעה איך יעצט אז החסיד מהיברוי באאקס האט נישט חלק א'...

[ישבב הסופר]

דו פארשטייסט טאקע נישט דעם ווארט? אויב נישט איז דאס א דוגמא חי' ווי וויכטיג עס איז מייחד צו זיין א שטיקל מוח פאר בריסקער הבנה.

קצת ביאור לדבריך הנחמדים. מען קען אפשר טאקע זאגן אז הלל איז נישט מער ווי דאס זאגן געוויסע קאפיטלעך תהלים מיט א ברכה פון פראנאויס. אבער מסתבר איז אז דאס איז מער פון דעם. נעם א דוגמא פון אלע גינוני מלכות, עס איז פשוט אז אלע אקטן דארט האבען א פונקטליכע פראטאקאל, און אויב ביי די חילופי שומרים בבית המלכות האט דער סאלדאט נישט אנגעהאט דעם ריכטיגען מונדיר, איז מעיקר הדין דארף מען איבערמאכן דעם צערעמאניע. דאס זעלבע ביי געזעצען, אויב האט דער שופט נישט געניצט דעם ריכטיגען לשון ביים אינטערשרייבען איז דער געזעץ נישט חל. ואין לך ראי' גדולה יותר פון אלע פארקינג טיקעטס, וואס אויב איז איין ווארט א טעות איז די טיקעט נישט חל. בקיצור הדבר, הלכות והליכות האבען פונקטליכע גדרים והגדרות.
לסבר את האוזן ביי די ענין פון הלל, העמיר זאגן אז ווען גאנץ כלל ישראל איז זיך קובע צו זאגען הלל דעם טאג, דעמאלט איז יעדער יחיד וואס זינגט הלל, א חלק פון דעם גרויסען הלל וואס געשעהט היינט. הלל איז א הגדרה פון הלל, נישט קאפיטלך תהלים מיט א פאר-ברכה.

שבת קיח:
"איני והאמר מר הקורא הלל בכל יום הרי זה מחרף ומגדף".
היסוד הזה שהבאת, ש'הלל' הוא רק כשיש תקנה לאומרה, ובאופן אחר הוא סתם אמירת פרקי תהלים עם ברכה לבטלה לפניה ולאחריה, לכאו' עפ"י הגמ' הנ"ל מוכח דאין הדבר כן.
פשוט ש'הלל' הוא אמירת פרקי תהילים ההם כתיקונם, עם הברכה לפניה, וכתקנתו התמידית. כשקואים אותו בזמנו, אין נאה ממנו, וכשקוראים אותו על חנם, זה נחשב כמחרף ומגדף. אבל 'הלל' הנהו.

[ונבנתה העיר]

א"ר יוסי יהא חלקי מגומרי הלל בכל יום, איני והאמר מר הקורא הלל בכל יום הרי זה מחרף ומגדף? כי קאמרינן בפסוקי דזמרא.

פשוט דלא מיירי הש"ס בדין [ ] הלל, רק בתוכנה, דקא עסיק בכל יום בהילול שבחו של מקום, וכדפרש"י: הרי זה מחרף ומגדף. שנביאים הראשונים תיקנו לומר בפרקים לשבח והודיה כדאמרינן בערבי פסחים (דף קיז.) וזה הקוראה תמיד בלא עתה אינו אלא כמזמר שיר ומתלוצץ, וכן מוכח ממסקנת הגמ' 'כי קאמרינן בפסוקי דזמרא', ופרש"י: פסוקי דזמרא. שני מזמורים של הילולים הללו את ה' מן השמים הללו אל בקדשו, הרי דקרי לה ר' יוסי לשני מזמורים הללו בשם הלל.

ולשמחת יו"ט: איינער האט געפרעגט דעם פאניוואש'ער רב אויב ער זאגט הלל, האט ער געזאגט ער מאכט א פשרה און טוט ווי בן גריון, נישט הלל און נישט תחנון...

[איינגעמיירעט]

לאמיר אביסעל צושרייבען מיין בויך ווייטאג
א) עפ״י רוב די שפיץ געדאנק פון א שטיקעל ר׳ חיים אדער א שטיקעל רב קען מען שוין טרעפן פריער און אחרונים ס׳איז נאר דעם געשמאק און די סגנון וואס זיי לייגען צו.
ב) און די אנדערע ספרי אחרונים פארט בעיקר אויף די מהלך א סוגיא און חשבון הפלפול די שמחה ליגט און די ישוב הסוגיא משא״כ בריסק איז דע פאקעס פון לערנען איז די סברא די נשמה פון די זאך די גאנצע לערנען איז אהנצוקומען צו די געשמאק פונעם סוגיא
ג)בריסק מהלך איז גענומען פון קדשים קדשים איז געבויט אויף אוקימתות און גזיה״כ,און סקימט נישט אריין די מהלך העולם און פראקטישע שכל ס׳איז כולו גדרים,משא״כ נזיקין און דיני משפטים זענען נישט קיין טריקענע גדרים ס׳איז געבינדען מיט אסאך קאממאן סענס און אסאך כללי משא ומתן וקנינים און כללי משפטיים וואס איז אוועקגעשטעלט געווארען אויף די מענטשהייט סיסטעם און אריינברענגען דארט הארטע טריקענע גדרים איז נישט און פלאץ

[דעת תורה]

@ישבב, לפי דבריך איז ממש נשט פארשטענדליך דער זאץ אז עס אז גאר קיין הלל נישט. אדרבה, עס איז א הלל, עס האט דעם תוקף פון א הלל און דער דין פון הלל, דער פראבלעם איז נאר די טיימינג.

@איינגעמיירעט, עס איז פשוט אז א דאורייתא, ווי אימער האט הגדרות כמסמרות נטועים, נישט קיין חילוק אין וועלכע ענין. דאס מיינט אז בבא קמא און בבא מציעא קען היבש גיין מיט דעם. ווידעראום דרבנן'ס, אזוי ווי רוב בבא בתרא, זענען מער ווייניגער פלעקסיבל געוואנדן לויטן מצב, און דערפאר איז לדעתי שווער צו זאגן אז אלע פרטים פאלאוען א פעטטערן א יסוד, נאר זיי זענען צוגעפאסט צום מציאות.

[עסקן בדברים]

איך האלט אז דער בריסקער (און בכלל די ליטווישער) דרך הלימוד איז נשפע געווארן פון די השכלה. די פילאזאפישקייט האט זיך אריינגעכאפט ביי זיי. (איך מיין עס נישט אלס א חסרון)

[ישבב הסופר]

@ישבב, לפי דבריך איז ממש נשט פארשטענדליך דער זאץ אז עס אז גאר קיין הלל נישט. אדרבה, עס איז א הלל, עס האט דעם תוקף פון א הלל און דער דין פון הלל, דער פראבלעם איז נאר די טיימינג.

אכן לזה בדיוק התכוונתי.

[איינגעמיירעט]

@איינגעמיירעט, עס איז פשוט אז א דאורייתא, ווי אימער האט הגדרות כמסמרות נטועים, נישט קיין חילוק אין וועלכע ענין. דאס מיינט אז בבא קמא און בבא מציעא קען היבש גיין מיט דעם. ווידעראום דרבנן'ס, אזוי ווי רוב בבא בתרא, זענען מער ווייניגער פלעקסיבל געוואנדן לויטן מצב, און דערפאר איז לדעתי שווער צו זאגן אז אלע פרטים פאלאוען א פעטטערן א יסוד, נאר זיי זענען צוגעפאסט צום מציאות.[/quote]

בבא קמא הגדרות איז פיל מיט סברא,אנגעפאנגען מיט די חילוק פון רגל און קרן, די פטור פון רגל ברה״ר ווי די רא״ש און די רי״ף זענען שיין מסביר,פארשטייט זיך תם און מועד איז פיל מיט סברא וויאזוי מווערט א מועד.
בבא מציעא מיגו איז א סברא (פאר ר אלחנן׳ס תורה פון כח הטענה), המע״ה דיני תפיסה זענען געבויט אויף סברא פון הנהגה משפטיות, די ד׳ שומרים איז איין שטיק סברא,די חילוקים און די חיובים צווישען איין שומר און די צווייטע,און די מקומות וואס ווערען גערעכענט אלס שמור,
ווייטער קנינים איז אלעס געבויט אויף הסכמת בנ״א ווי די חת״ס איז מגדיר ביים סוגיא פון סימטותא
א רחמנות ווער סלערנט דיע מסכתא וויא א בריסקער he is missing the whole point

[קינות גירושין]

איך האלט אז דער בריסקער (און בכלל די ליטווישער) דרך הלימוד איז נשפע געווארן פון די השכלה. די פילאזאפישקייט האט זיך אריינגעכאפט ביי זיי. (איך מיין עס נישט אלס א חסרון)

ר חיים אליינס האט דאך געזאגט אז סאיז א נייע דרך אנדערשט ווי זיינע עלטערן און רביס, ער מאכט עס פאר א מלחמה אנטקעגן די משכילם זה לעומת זה עשה,
וואס מיינסטו די ליטווישע? די גרא און חזו״א האלסטו אז סאיז אויך פון השכלה

[wassup]

וואס זאל איך טון,און א ר חיים פיל איך א געשמאק און אין שאגית ארי נישט, מיינסט אז איך וועל נישט באקומען שכר אויף דעם? סאיז גוט אן דעם אויך, איך האב כאטשיג עוה״ז, (ווי באקאנט האט אזוי געזאגט ר ישראל סאלאנטר/קדושת לוי,אויף נדרים מיט ר״ן)
למעשה זעט מען אז אלע ישיבת ברענגן אריין דעם דרך הלימוד די בחורים האבען דאס בעסער ליב,
אויך איז באקאנט אז ר חיים אליין האט געזאגט אז דאס איז א נייע דרך הלימוד, און נישט די עכטע מהלך,
סא די שאלה איז נאר צו מבקומט שכר אויף דעם,לענ״ד: יא סאיז זייער חשוב פאר גאט !

נישט דא קיין שכר אויף נישט לערנען

[ונבנתה העיר]

אסאך פון די חוקי המדינה גייען צו מיט טרוקענע דינים און חלות'ן, גיבט אבער א קוק וואסערע בריסק'ער איינגעשטעלטע די פאוסטל סערוויס האט געהאט אין די 20'ער יאהרן.

אין מאי פון 1920 האט דער Scientific American פארגעשטעלט א קאנטעסט: דער עולם זאל שרייבן מאמרים וואס שטעלן פאר פשוט און קלאר איינשטיין'ס טעאריע'ס, וואס זענען נאך דעמאלט'ס געווען 'רעלאטיוו' ניי, און דער געווינער באקומט 5000 דאלער [נו, בימים ההם וכו' האט דאך דער רבי שוין געזאגט...] - נדבת לבו פון Eugene Higgins, שפעטער איז עס געדוקט געווארן אין א בוך אונטערן נאמען Einstein's theories of relativity and gravitation.

עכ"פ, מר. היגינס האט פארגעשלאגן אז אויב וועלן די ריכטער זיך נישט קענען פאראייניגן אויף א געווינער זאל מען צוטיילן די $5000 צווישן די צוויי בעסטע און אזוי האט מען טאקע געשריבן אין דעם ערשטן אנאנס, איז אבער געקומען די פאוסטל סערוויס און גע'טענה'ט אז עס איז נישט אויסגעהאלטן ע"פ דין, פארוואס? אט הערט:

It had been Mr. Higgins' suggestion that in the very probable event of the Judges' inability to agree upon the winning essay, the prize might, at their discretion, be divided between the contributors of the best two essays.

This condition was actually printed in the first announcement, but the Post Office Department insisted upon its withdrawal, on the ground that with it in force the contestant would not know whether he were competing for $5,000 or for $2,500, and that this would introduce the "element of chance" which alone was necessary, under the Federal statutes, to make the contest a lottery.

אפשר האבן די גויאישע קעפ נאך געהאלטן פאר'ן פארשטאפט ווערן דורך מאוויס?...

ווי וויל נעווער קנאו...

[ונבנתה העיר]

http://www.amazon.com/gp/product/965915 ... d_i=507846

[יאיר]

http://www.amazon.com/gp/product/9659155301/ref=s9_simh_gw_p14_d0_i1?pf_rd_m=ATVPDKIKX0DER&pf_rd_s=center-2&pf_rd_r=192T7KZJEQFFYJ9AFHSE&pf_rd_t=101&pf_rd_p=1389517282&pf_rd_i=507846

זעט אויס אינטערעסאנט. דו ווייסט אפשר מער פרטים?

[ונבנתה העיר]

ניין.

[ונבנתה העיר]

ר' חיים [היינט נאכט איז זיין יאהרצייט] איז אמאל געפאהרן אויפן באן סוף זמן, זעהט ער א בחור אהיים-פאהרן פון ישיבה, פרעגט ער דעם בחור וואס ער האט געלערנט, זאגט דער בחור: שיעבוד.

ר"ח: נו, איז וואס האט מען געזאגט אין שיעבוד?

הייבט דער בחור אהן זאגן גאנצע מערכות.

ר"ח: אבער מיר דאכט זיך אז שיעבוד איז שיעבוד.

בחור: יא, אזוי האט מען אלעמאהל געלערנט, אבער לעצטענס איז דא אין בריסק א ר' חיים און ער האט מחדש געווען גאר א נייע מהלך אין לערנען וכו' וכו'

ר"ח: אבער מיר דאכט זיך נאכאלץ אז שיעבוד איז שיעבוד...

[דעת תורה]

די מעשה גייט (מיט א נאמען - וואס איך געדענק אוודאי נישט) מיט א תלמיד פון ר' שמעון שקאפ, וועלכער האט זיך געטראפן מיט ר' חיים, און האט אים אנגעהויבן נאכצוזאגן ר' שמעון'ס תורות אויף שיעבוד, ווען ר' חיים האט נישט מסכים געווען, האט אים דער בחור אזוי ווי אוועקגעמאכט, נע, וואס פארשטייט אן אלטער איד אן דעם נייעם בריסקער דרך הלימוד...