תורתך שעשועי הערות והערות, קושיות ותירוצים

[היסטאריקער]

אזוי ווי עס איז פארהאן אויף דף היומי א אשכול מיט הערות והערות, קושיות ותירוצים פאר די וואס לערנען עס, עפן איך א אשכול פאר די וואס האלטן מיט דעם סדר פון תורתך שעשועי, יעדער זאל שרייבן זיינע הערות קשיות און אלעס ארום, להגדיל תורה ולהאדירה

[chosen people]

א גרויסן יישר כח הרב היסטאריקער, איך האב שוין א לאנגע צייט געטראכט צו עפענען אזא אשכול , אבער עס איז געבליבן ביים טראכטן..

[זר זהב]

וואס איז דאס?

[היסטאריקער]

וזה החלי
די גמרא שבת דף ע״ט ע״א, (פון מאנטיג) פרעגט, והרי זרעוני גינה דמקמי דזרעינהו תנן זרעוני גינה פחות מכגרוגרת רבי יהודה בן בתירא אומר חמשה ואילו בתר דזרעינהו תנן זבל וחול הדק כדי לזבל בו קלח של כרוב דברי רבי עקיבא וחכמים אומרים כדי לזבל כרישא?, ענטפערט די גמרא הא איתמר עלה אמר רב פפא הא דזריע הא דלא זריע לפי שאין אדם טורח להוציא נימא אחת לזריעה.
איך פארשטיי נישט, וואס האט רב פפא מחדש געווען, און וואס דארף די גמרא אראפברענגן זיין מיימרא, די פשוט פשט אין די ערשטע משנה איז דאך פון זרעונים קודם זריעה, דאס זעלבע די צווייטע משנה רעדט דאך קלאר פון אחר זריעה, די גמרא וואלט ווען געדארפט סתם ענטפערן די חילוק פון קודם צו לאחר, אז אין אדם טורח להוציא נימא אחת לזריעה?

[chosen people]

[justify]תורתך שעשועי האט א חשובע ווילימסבורג'ע אינגערמאן געפענט, ה''ה ה''ר יצחק שווארטץ שליט''א, עס איז די זעלבע געדאנק ווי דף היומי/דרשו.
דאס הייסט מען לערנט יעדן טאג א בלאט חוץ פרייטאג און שבת וואס איז אפציע מיעוד לחזרה, קומט אויס אז מען לערנט א ס''ה פון 5 בלאט א וואך, נאך 4 וואכן לערנט מען 20 בלאט, און די זינטאג נאכדעם איז דא א בחינה אויף די 20 בלאט.
מען קען נעמען דעם בחינה אן א גמרא דאס הייסט אויסנווענדיג, אדער בפנים אויב מען פילט נישט גענוג זיכער מיט זיך אז מען קען עס גוט אויסנווענדיג, אבער גענוג צו קענען מאכן פון אינעווענדיג א ס''ה אויף די גמרא.
דער וואס נעמט עס אינעווענדיג אויב ער האט א גוטע מארק באקומט ער א $150 טשעקן, אויב מען באקומט קלענערע מארק באקומט מען א קלענערע טשעקן.
דער הרב שווארטץ דריידט זיך ביי צד מהר''א ד'סאטמאר, ווי אזוי איך פארשטיי, האט ער געוואלט זיך אבער שטעלן מיט א מוסדות, כדי צו באקומען קונים, האט ער געבעטן מהר''א'ס מוסדות זאלן זיך אביסל צושטעלן צו איהם, זיי געבן איהם אויכט די גרויסע הופפער שוהל פאר די בחינה, אבער ער נעמט אן יעדער איינער אפילו ער באלאנגט צו צד מהרז''ל, אדער בעלזא וכדו.
לויט מיינע ידיעות איז עס זיינע אייגן איידיע, ער לייגט אריין אסאך צייט און מוח צו עס מאכן בעסער און געשמאקער פאר יעדן, וואס חוץ פון דעם צייט ער פון זיין אייגן געלט די אלע מתן שכרה בצדה/טשעקס.
המשך יבא....[/justify]

[היסטאריקער]

דרך אגב, ה''ר יצחק שווארטץ זיצט יעצט שבעה ל״ע נאך זיין ברודער ע״ה אויף 37 טרופ עוו.
המקום ינחם אותו וגו׳

[ונבנתה העיר]

לפי שאין אדם וכו' איז א חלק פון רב פפא'ס מימרא, און ער איז דער וואס האט ארגינעל מחדש געווען דעם חילוק און די ביאור אונטער דעם אין דף צ' ע"ב.

[chosen people]

[justify].. המשך

איך האב פארגעסן צו שרייבן אז א יעדן יו''ט, למשל אויב עס איז דא צוויי טעג יו''ט וועלן זיי געבן נאר איין בלאט צו לערנען פאר ביידע טעג, ווייל יו''ט, ספעציעל איינער וואס האט א גרויסע משפחה האט ווייניגער צייט צו לערנען.

אויכט תשעה באב געבן זיי נישט א נייע בלאט צו לערנען משא''כ דף היומי/דרשו. איך האב געהערט די וואך אז תורתך גייט לערנען מס' עירובין נאר 4 בלאט א וואך וויבאלד עס זייער פרעמד פאר די עולם, און זיי וועלן מאכן זעכער אז די עולם גייט נישט ארויספאלען. איך ווייס אבער נישט צו עס איז אמת (אני כשלעצמי האלט עס איז נישט קיין גוטע געדאנק).

למעשה איז דא איין גרויסע נפק''מ צווישן די דף היומי מיט די סדר פון תורתך שעשועי, איז אז איינער וואס לערנט די דף ווייסט אז ער מוז זיך אראפ זעצן יעדן טאג און לערנען א בלאט (אויב נישט האט ער מארגן צוויי.. ), עז זאל זיין אן ער''פ, א קינד'ס חתונה, און מען טרעפט עפ''ר רוב צייט צו זיך אראפ גנבנ'ן, (וועגן דעם האלט איך אז די דף איז א גוטע זאך אפי' פאר א כולל אינגערמאן, ווייל עס איז דא די טעג ספעציעל אין יו''ט וואס א כולל אינגערמאן וועט נישט עפענען קיין גמ' וויל ער איז פארנימען, און ער האט נישט קיין לחץ, צו אראפ גנבנ'ן אביסל צייט). משא''כ איינער וואס לערנט די סדר פון תורתך, איז ער אביסל מער פלעקסיבעל, און ער האט נישט אזא לחץ צו גנבנ'ן צייט.
וועגן דעם האלט איך איז די בעסטע צו לערנען ביידע כדי אין איין וועגס, חזר'ט מען איבער וואס מען האט געלערנט א שטיקל צייט צוריק. וכן אני נוהג.

וואס איז די חילוקים פון תורתך שעשועי און דרשו.

1) קודם פאר א סאטמערע אינגערמאן איז מער איינשטימיג מיט זייער קולטור ווייל מען לערנט נישט די דף היומי.

2) תורתך איז זייער געאייגענט אפי' פאר א בעה''ב וואס האט א ביזנעס אדער אן ארבעטער וואס ארבעט אסאך שעות, ווייל ער האט צוויי טעג אין וואך וואס מען לערנט נישט קיין נייע דף, אויב האט ער מער צייט מאכט ער חזרה אויב נישט וועט ער חזר'ן אביסל ווייניגער.

3) עס איז אויכעט גרינגער פאר איינער וואס האט א חברותא וואס וואוינט נישט ממש אין זיין געגענט, וויבאלד מען לערנט נישט שבת א נייע דף קען מען אייביג לערנען צוזאמען (חוץ יו''ט).

4) די חילוק פון די בחינות, ביידע פרעגן 30 שאלות, אבער דרשו איז די בחינה אויף 30 בלאט קומט אויס אז איין שאלה א בלאט, תורתך איז די בחינה אויף 20 בלאט קומט אויס 1.5 שאלות א בלאט. חוץ פון דעם געט תורתך 5 יתר שאת שאלות.

דרשו, זייערע שאלות איז מער געשטעלט אויף זייער אויבנאויף'דיגע שאלות, דהיינו די שאלה וועט זיין מה דינו עם... די תי' איז מח' וכדו' אדער מה הטעם ש...... דהיינו די תירוץ איז ע''פ רוב א זאך וואס שטייט קלאר ארויס אין די גמרא, משא''כ תורתך פרעגט מער א סיכום אויף די סוגיא, און די מוזט האבן צוזאם גענומען די גמרא כדי צו קענען ענטפערן, לכבוד דעם ביי דרשו גייסט ע''פ רוב נישט דארפן נישט שרייבן מער ווי איין זאץ אויף יעדע תשובה ומאידך גיסא תורתך גייסטו דארפן שרייבן א שיינע פאר זאצן.
ביי דרשו מיין איך קענסטו נישט שרייבן די תשובות אין אידיש אויב דו קענסט זיך נישט ארויס ברענגן אין לשה''ק, משא''כ ביי תורתך קענסטו שרייבן אין אידיש.

5) דרשו'ס שרייבער האט זייער נישט קיין גוטע לשה''ק'דיגע שפראך, תורתך טרייט די שאלות זאלן זיין כמעט ווי די לשון הגמ', אזוי צומישט מען זיך די ווייניגסטע, און זייער שרייבער, שרייבט זייער א גרינגע לשה''ק.
דרשו זעהט אריין צו שטעלן אפאר שאלות פון א פארשטופטע רש''י, אסאך מאל איז עס כמעט נישט נוגע די רש''י צום סוגיא, ער ברענגט צו א לימוד בדרך אגב, און דו דארפסט עס געדענקען אדער א זייטיגע קשיא/תירוץ וואס רש''י ברענגט צו, תורתך וועט עס קיינמאל נישט אריין לייגן אין זייער 30 שאלות, דעס וועט זיין ע''פ רוב די 5 יתר שאת'דיגע (extra credit) שאלות.

בקיצור די חילוק איז, אז ביי דרשו דארפסטו געדענקען די טקסט אויסנווענדיג, און ביי תורתך דארפסטו געדענקען די תמצית הגמ' גוט.

דרשו האט אסאך מער גרייזן אין זייער שאלות און תשובות קאמפערט צו תורתך, תורתך טרייט צו לייגן א גרויסן דגוש עס זאל דירעקט נישט זיין קיין מיסטעקס, אבער ווי אזוי שרייבן אלע מחברי הספרים, שגיאות מי..
דרשו אויב דו פארשטייסט נישט קיין שאלה האסטו קיינער נישט צו פרעגן, קענסט רעדן צו די פיר ווענט, דער וואס געט אויס די בחינה, זעהט אויס אז ער קען נישט דעם דף אפי' אינווענדיג, משא''כ תורתך עכ''פ אין ווילימסבורג האסטו הרב יצחק שווארץ צו פרעגן אויב די פארשטייסט נישט קיין שאלה, איך מיין זיי האבן אין יעדע שטאט וועם צו פרעגן.

די אלע זאכן קען זייער נישט צופרידן שטעלן דער וואס נעמט די בחינה, ווייל ער חזר'ט די גמ' און לייגט אריין אסאך שעות צום בחינה, און בעצם קען ער די ענטפערס אויף יעדע שאלה, נאר וויבאלד עס איז דא גרייזן, און ער האט נישט וועם צו פרעגן כדי צו מאכן זיכער וואס די ספק'דיגע שאלה מיינט, האט ער נישט גוט געענטפערט, און ע''פ רוב וועט עס זייער באדערן פאר פארהערער.

למשל ביי די בחינה פון פאריגע חודש (א' מטו''מ) האט די ערשטע שאלה כמעט קיינער נישט פארשטאנען די ריכטיגע שאלה, א חוץ אויב מען האט איבערגעקייט די שאלה אפאר מאל. נישט ח''ו ושלום אז איך האב טענות אויף דרשו, הרב הופשטטר איז געווען די ערשטע וואס האט עס געמאכט און עס קומט זיך פול קרעדיט פאר איהם, און עס איז א נאן פראפיט ארגענזעישן, און ער באקוקט גארנישט צוריק פערזענליך פונעם פארהערער, נאר עס מער א לשון בקשה, אז מען מאכט יא, זאל מען עס מאכן מער ווי א דבר השלום. די גרויסע חידוש איז אז דרשו איז לכאורה א גרעסערע ארגענזאציע פון תורתך און זיי האבן אסאך מער עקספיריענס, פארוואס זענען זיי אזוי צוריק געשטאנען מיט דעם.

אויכעט דרשו אויב דו האסט א הערה אדער דו טראכסט אז זיי האבן נישט גוט געמיינט, איז זייער שווער צוצוקומען צו זיי, אבער ביי תורתך איז זייער גרינג.

איך פערזענליך קוק ארויף זייער אויף אזא אינגערמאן - הרב שוווארטץ, קודם עס איז א סכום עצום יעדע חודש. און א מענטש וואס געט אוועק אזויפיל געלט פאר א זאך וואס ברענגט נישט אזויפיל פי. אר., ווי ווען ער וואלט געגעבן די סכום פאר עני אנדערע ארגענזאציע. און אויכעט וויפיל צייט און מחשבה ער לייגט אריין אין תורתך, כדי עס זאל זיין די בעסטע פאר די לערנערס, ער רוהט נישט, ער האלט אין איין אויפקומען מיט נייע געדאנקען, תמצית הדף, חברותות, טלפון שיעורים, וכדו'. חוץ פון דעם וואס ער קען דעם דף זייער גוט און אז דו פארשטייסט נישט עפעס אדער דו האסט סתם א קשיא קענסטו צוגיין צו איהם פרעגן.. און רובו ככולו ענטפערט ער צום זאך, דאס הייסט ער איז גוט אויסגעקאכט מיט די גמ'.

זאל דער אייבישטער איהם געבן די כח און מח, און די געלט, אז ער זאל קענען אנגיין ביזן סיום הש''ס.

און צו דיר, ר' יצחק, המקום ינחם אותך בתוך שאר אבלי ציון וירושלים..

.. א שטענדיגער פארהערער פון דרשו אין תורתך.[/justify]

[היסטאריקער]

לפי שאין אדם וכו' איז א חלק פון רב פפא'ס מימרא, און ער איז דער וואס האט ארגינעל מחדש געווען דעם חילוק און די ביאור אונטער דעם אין דף צ' ע"ב.

ייש״כ, זייער גוט
קומט אויס אז די עיקר וואס ער ברענגט רב פפא איז צו פארשטיין די חילוק צווישן זרעו און לא זרעו,
פארשטיי איך גיט?

[היסטאריקער]

באקומען אין אישי

איך האב נישט קיין צייט צו שרייבן אבער איך פיל אז די פאר נקודות מוז מען ארויסברענגן, תורתך גייט שוין היינט אן אין בארא פארק, קרית יואל, בני ברק, ירושלים, אנטווערפן, בית שמש אין נאך פלעצער, יעדע פלאץ איז דא אייגענע נושא בעול, פארשטייט זיך אז די צענטראלע חבורה אין וויליאמסבורג שטייט יעדן צו די האנט, איבעראל ווערט עס געפירט דורך די לאקאלע סאטמארע התאחדות אבריכם וואס זייער רבי איז דער פוסק אחרון אויף די גאנצע בחירה מיום הווסדה אין באזוכט כסדר ביי די בחינות, פינקט ווי ביי יעדע סאטמערע סערוויס נעמט מען אן יעדן איינעם, ר' יצחק - דער ערפינדער פין די חבורה איז נושא בעול אויף די וויליאמסבורגע חבורה עס קאסט אים די צענטראלע חבורה יערליך איבער א האלב מיליאן דאללער, המזכה את הרבים וכו'

[שרייבער]

[justify]איך האב געהערט די וואך אז תורתך גייט לערנען מס' עירובין נאר 4 בלאט א וואך וויבאלד עס זייער פרעמד פאר די עולם, און זיי וועלן מאכן זעכער אז די עולם גייט נישט ארויספאלען. איך ווייס אבער נישט צו עס איז אמת (אני כשלעצמי האלט עס איז נישט קיין גוטע געדאנק).

אני כשלעצמי איז עס יא א גוטע געדאנק, נאר אפשר זאל עס מער גיין אויף אזא מהלך פון עס יא צוטיילן אין פינף טעג און ס'זאל אויסקומען יעדן טאג עטוואס ווייניגער ווי א בלאט, געוואנדן לויט די שוועריגקייט פונעם בלאט, און שרייבן אויפן לוח, למשל פון דף ד. ד"ה מיתבי, ביז דף ד: ד"ה תא שמע

[chosen people]

[justify]

[justify]איך האב געהערט די וואך אז תורתך גייט לערנען מס' עירובין נאר 4 בלאט א וואך וויבאלד עס זייער פרעמד פאר די עולם, און זיי וועלן מאכן זעכער אז די עולם גייט נישט ארויספאלען. איך ווייס אבער נישט צו עס איז אמת (אני כשלעצמי האלט עס איז נישט קיין גוטע געדאנק).

אני כשלעצמי איז עס יא א גוטע געדאנק, נאר אפשר זאל עס מער גיין אויף אזא מהלך פון עס יא צוטיילן אין פינף טעג און ס'זאל אויסקומען יעדן טאג עטוואס ווייניגער ווי א בלאט, געוואנדן לויט די שוועריגקייט פונעם בלאט, און שרייבן אויפן לוח, למשל פון דף ד. ד"ה מיתבי, ביז דף ד: ד"ה תא שמע

באמת איז מער ווייניגער, דעס וואס באדערט מיך, אז היות עס איז נישט דא קיין פונקטליכע פלאץ ווי אנצופאנגן, גייט עס פשוט ווערן אנשטאט 5 טעג לערנען, וועט עס ווערן פיר טעג, איך הער דיין עצה, די שאלה איז וויפיל מענטשן גיין זיך דרייען מיט א לוח אין טאש (כאטש איך דריי זיך יא ארום מיט א תורתך לוח אין טאש), אין פאר'ן לערנען מיט די חברותא גייט מען עס ארויס נעמען זעהן פונקטליך וועלעכע שורה מען גייט ענדיגן היינט.
און וואס גייט מען טוהן ביי די גרינגע בלעטער, עס איז דא אסאך פשוטע בלעטער אין עירובין, דארט גייט מען יא לערנען א בלאט א טאג?
און דער אמת איז, אז עירובין איז נישט קאמפליקעטדיט, עס איז פשוט פרעמדע סוגיות וואס אינז האבן זייער ווייניג ידיעות אין דעם, אויכט איז דא אסאך עניינים וואס מען דארף גוט פארשטיין די חילוקים פון איינס צום צווייטן, און די חילוקים איז צו ווארפן אין די גאנצע מסכת, און מען דארף כאפן און צוזאם שטעלן די חילוקים, דער אמת'ע עצה לדעתי איז צו פשוט צו עס חזר'ן נאכאמאל און נאכאמאל.
דאס הייסט נאכן ענדיגן די מסכת, דארף מען נאך אמאל אנפאנגן פין פריש די גאנצע מסכת, וועט מען עס פארשטיין אסאך בעסער וויבאלד די האסט שוין די ידיעות נאר די דארפסט עס צוזאם שטעלן.
א חוץ די לעצטע דריי פרקים דארט איז שוין יא אין א געוויסע וועג שווער צו מסכם זיין די סוגיא'ס,יעדע פאר בלאט און אסאך מאל יעדע בלאט, איז אנדערע סוגיא און עס אביסל שווער צו מאכן א ס''ה.[/justify]

[ונבנתה העיר]

לפי שאין אדם וכו' איז א חלק פון רב פפא'ס מימרא, און ער איז דער וואס האט ארגינעל מחדש געווען דעם חילוק און די ביאור אונטער דעם אין דף צ' ע"ב.

ייש״כ, זייער גוט
קומט אויס אז די עיקר וואס ער ברענגט רב פפא איז צו פארשטיין די חילוק צווישן זרעו און לא זרעו,
פארשטיי איך גיט?

יא, ריכטיג.

[היסטאריקער]

אין היינטיגן שיעור פ״ד ע״ב זאגט די הייליגע משנה, מנין לערוגה שהיא ששה על ששה טפחים שזורעין בתוכה חמשה זרעונין ד' על ד' רוחות הערוגה ואחת באמצע, זאגט רש״י ד״ה ואחת באמצע, גרעין אחד.

איך פארשטיי נישט פארוואס מ׳ קען נאר איין גרעין, פארוואס זאל מען נישט מעגן א גאנצע שורה ממזרח למערב אדער דרום לצפון, פון צוויי זייטן וועט עס האבן די פארלאנגטע דריי טפחים, פון די אנדערע צוויי זייטן וועט עס נישט אויספעלן ווייל עס איז נישט בכיוון אחד?

לערענדיג ווייטער די גמרא אויף פ״ה עמוד ב׳ זאגט די גמרא אמר עולא בעו במערבא הפקיע תלם אחד על פני כולה, ווי איך האב פארשאנען איז די פראבלעם אז ווען מ׳פלאנצט אן א שורה אינדערמיט ווערט בטל די ערוגה (אזוי זאגט רש״י) במילא ווערט פארענטפערט מיין קשיא, אבער איך פארשטיי נישט וואס איז די פראבלעם, סוכ״ס איז דא די פארלאנגטע שיעור פון צוויי זייטן און די אנדערע צוויי איז נישט בכיוון אחד?
אפשר לערן איך נשט גוט אפ די גמרא, ווער עס קען דערלייכטן מיינע אויגן אייש״כ

[היסטאריקער]

איך זע נישט קיין גרויסע אינטערעסע דא אין דעם אשכול וועל איך נישט ממשיך זיין דערמיט.

אבער אויף מיין נעכטיגע קשיא וויל איך יא מודיע זיין אז דער מהר״ם פרעגט און ענטפערט עס עיי״ש

דער ריטב״א זאגט אויך אז עס האט שייכות לשיטתו פון די מחלוקות אויף פ״ה עמוד ב׳, די גמרא וואס איך האב דערמאנט הפקיע תלם אחד על פני כולה, וברוך שכוונתי

הצלחה רבה פאר אלע לומדים

[מאטי]

יעצט געזען דיין קשיא הרב היסטאריקער. מיר דאכט זיך (פון דף יומי מיט גרסי דינקותי צוזאמען) אז כיון אחד איז דער תירוץ , די אלע פיר זייטן קומען זיך צוזאמען אויף אנדערע כיונים משא״כ דער מיטעלסטער וויאזוי דו דרייסט אים איז ער אייניג מיט איינע פון די עקן. ניין?

[קעגן די נעט]

מארגן הייבט ''ישראל ואורייתה'' אן מס' נזיר דער מגי"ש איז רב פייוול קליין

[chosen people]

יעצט קומט פאר די בחינה פון די ערשטע האלב שבת - 80 בלאט, פאר די וואס לערנען די סדר פון תורתך.

[שעפטל]

איבערן היינטיגן פארהער, דעס איז א באנוס, ווער ס'נעמט עס גייט אריין אין א גורל צו זיין א געווינער אויף טויזענט דאלער. ס'דא דריי געווינערס.

[שעפטל]

[tag]היסטאריקער[/tag], איבער דעם וואס דו האסט געשריבן אז היינט גייט עס שוין אן איבעראל, יא אמת און איבעראל פרובירט טאקע דער פטרון ר' יצחק אז ס'זאלן זיין נדבנים. און טאמער ס'פעלט זיך אויס לייגט ער צו.

לגבי די פונקט פון גיין אונטער א קהילה, די פוינט איז געווען אז ר' יצחק האט נישט געוואלט מאכן א לימיט וויפיל חברים ס'קען זיין, און אזוי אויך ווי מער שטעט און מענטשן, האט ער זיך געשטעלט אונטער התאחדות אברכים ד'סאטמאר (מהר"א) וואס דאס האט בעיקר געברענגט אז אין א יעדע שטאט נעמט די לאקאלע התאחדות אברכים קער פונעם פארהער וכו'. און אזוי אויך ווי מער מעמבערס ס'שרייבן זיך איין ארבייט ער צו באקומען נאך ספאנסארס און דאס איז פילפאכיג גרינגער אויב ס'איז אונטער א קהילה.

דאס וואס האסט דערמאנט אז מ'דארף בעיקר קענען די תמצית הגמרא, איינס טאקע מ'געט ארויס א דף תמצית יעדע וואך. צווייטענס טאקע פארדעם אז מ'זאל אבער געדענקן די גמרא קומען פאר יעדע צוויי דריי חדשים א פארהער אויף וואס מ'האט געלערנט ביז אהער. און דריטענס, ווען מ'ענדיגט די גאנצע מסכתא קומט פאר נאך א פארהער.

און ווי איך האב היינט געזעהן ביים פארהער איז טאקע געשטאנען א לע"נ פאר זיין ברודער ז"ל.

[היסטאריקער]

מארגן הייבט ''ישראל ואורייתה'' אן מס' נזיר דער מגי"ש איז רב פייוול קליין

ביטע לייגן אין ישראל ואורייתא אשכול, יישר כח

[היסטאריקער]

יעצט געזען דיין קשיא הרב היסטאריקער. מיר דאכט זיך (פון דף יומי מיט גרסי דינקותי צוזאמען) אז כיון אחד איז דער תירוץ , די אלע פיר זייטן קומען זיך צוזאמען אויף אנדערע כיונים משא״כ דער מיטעלסטער וויאזוי דו דרייסט אים איז ער אייניג מיט איינע פון די עקן. ניין?

אמת, אבער פון די צוויי זייטן איז דא דריי טפחים, איז עס דאך נישט קיין פראבלעם

דער מהר״ם ענטפערט טאקע אז עס איז א גזירה אויב ער וועט עס נישט לייגן פונקט אינדערמיט, און עס וועט זיין ווייניגער ווי דריי טפחים צו איין זייט

[[NAMELESS]]

ביי ד"ף קמג: האבן מיר זיך געמוטשעט צו פארשטייןדי סברות, אונז זענען צוגעקומען צו א שטיקל מהלך עפ"י תוס", נאר אזוי ווי איך בן דאך א דעת בעל הבית (ושמי יוכיח) ממילא וולן מיר הערן דעם דעת תורה,

ר"ע זאגט א ק"ו מחלב האשה שאינו מיוחד אלא לקטנים, מטמא בין לרצון ובין שלא לרצון, חלב בהמה שמיוחד גם לגדולים לא כ"ש. זאגט די גמרא אז עס איז נישט ריכטיג, ווייל ביי א פרוי איז דם מגפתה טמא וסטמיה שלא לרצון, א"כ הדין נותן שחלבה דמקורה היא מדמה דדם נעקר ונעשה חלב, זאל האבן א שם משקה שלא לרצון, משא"כ בהמה דדם מגפתה טהור. אמר להן מחמיר אני וכו" זאגט ער משם ראיה, ביי בהמה איז חלב מטמה כאטשיג דמה איז נישט, מוזטו זאגן ווייל ותפתח הנוד, א"כ ה"ה באשה, ונופל הפירכה הנ"ל, ויש ק"ו יפה. ודוחה אותה, משום סלי זיתים וכו" דארט זעהט מען אז סתם משקה איז נאר לרצון,איי וואס טוט זיך ביי חלב האשה, מוז מען זאגן דארט איז א אויסנאם, ווייל מען געפונט ביי איר נאך אמשקה וואס יז שלא לרצון זג איך אז אירע סחורה איז אלס מטמה שלא לרצון,

טייערע לומדים! לאטס אונז וויסען ווי אזוי איר האט געלערנט, תודה!.