ישיבה תל-תלפיות

[בדחן]

זיי זענענן זייער גוט מיט וואס זיי טיען איך קען עטליכע מעשות פון דארט, אבער מפני צניעות הפרט האלט איך נישט אז עס איז א תועולת צו שרייבען ווייל ווער ווייסט ווי די אשכול וועט נאך אלץ אנקימען.

כ'ווייס נישט וואספארא מפני-הצניעות'דיגע מעשיות דו קענסט (יתכן אז אזעלכע זענען פאראן); כ'ווייס אבער יא אז אין דער דורכשניטליכער ישיבה איז די שהצניעות-יפה-להן טעמע געווענליך אן אינטעגראלער טייל פון דעם טעגליכן הלוך ילך.

לאמיר אייך אייך מסביר זיין, איך ווייס פון צוויי דריי פעלער ווי אזוי זיי האבן געשטעלט פראבלעמאטישע זאכען אין פלאטץ, אבער וויבאלד נישט איך און נישט דו ווייסען ווי די אשכול גייט נאך אלץ אנקימען און ווער עס גייט עס נאך ליינען מעגליך אז דער באטרעפענדער אדער זיין משפחה וועט עס ליינען און עס וועט מעגליך וויי טיען, דער רעדט מען דאך נישט פון א ישיבה פון טויזענטער בחורים, דערפאר איז בעסער נישט צו שרייבען מפני צניעות הפרט.

[הוגה]

לויט ווי איך פארשטיי מיינט בדחן צו זאגן אז דער ישיבה איז יא בעיקר פאר 'געוויסע' בחורים און נישט פאר די כלל בחור. צוליב דעם וויל ער נישט אריין גיין אין פארציילן די פרטים וואס ער ווייסט אויס מורא אז איינער וועט כאפן פון וועם ער רעדט, היות עס איז א קליינער ישיבה. (נישט ח"ו אז ס'דא דארט צניעות פראבלעמען.) בין איך גערעכט?

די נקודה וואס אנדערע האבן ארויסגעברענגט (ובתוכם אני) איז נישט אז דער ישיבה איז אויך פאר א. ג. נארמאלע בחורים, נאר אז געוויסע יסודות און סיסטעמען קענען און זאלן אדאפטירט ווערן אין אנדערע א. ג. געהעריגע ישיבות און דאס וועט לעהזן אסאך פראבלעמען.

[בדחן]

גערעכט הוגה, אטן מעגליך יענער בחור וועט עס נאך ליינען... אדער זיין טאטע...!

[פרישער]

איך האב געזעין א פלאטירענדען קאמערשעל פון די ישיבה, סך הכל הערן מיר דארט מיינינגען פון מגידי שיעור און בחורים, יעדער איז זייער ציפרידען, יעדער בחור רעדט מיט גרויס עקסטאז פון די ישיבה, איין מגיד שיעור האט נישט פארפעילט צי געיבען זיין סטעיטמענט פארענט פין א גיטארע, פשוט פארגעסען אוועקצינעמען, מאכצעך ביי די שענסטע, עכ"פ פין דעים קליפ זעיט אויס די ישיבה מער דומה צי יואל ראהט ווי צי שער אפרים, אבער גיי ווייס, איך האב מורה אז די קליפ איז נאר כדי צי זאמלען געלט, אולי האט עס צי טיען מיט די קרוז וואס גייט אויפהייבען אנקער פינקט און די צייט וואס די קליפ האט זיך פארשפרייט.

[קאווע טרינקער]

סתם א נארישקייט צו זאגן מיינונגען אויף א ישיבה וואס מ'האט נישט באזוכט פון די נאנט.
איין זאך זעה איך קלאר, פון דערווייטענסט, אז דער ישיבה איז ראוי לתמיכה. זייענדיג א פורץ גדר (שגדרו התחתונים)!
מהם יראו וילמדו לעשות.

[פשוט-קאמפליצירט]

... איין מגיד שיעור האט נישט פארפעילט צי געיבען זיין סטעיטמענט פארענט פין א גיטארע, פשוט פארגעסען אוועקצינעמען, מאכצעך ביי די שענסטע ...

[הוגה]

[justify]לכאורה ווי קומט אן אשכול איבער א ישיבה אין ק"ש? זעמיר דען אדווערטייזערס פאר ישיבה'ס? נאר באמת זעהט מיר אויס אז דער אשכול איז אן אנטווארט צו די פולע אשכולות וואו די עולם רעדט זיך אפ אויף די סיסטעם, די חינוך סיסטעם, די ישיבה סיסטעם. דא קומט אריין דער אשכול וואס לענ"ד פארענטפערט אסאך פון די ווייטאג וואס מיר האבן. איז עס א דבר השלם? מן הסתם נישט, אבער עס איז נענטער ווי ווייטער. איינער פרעגט אויב דער ישיבה איז ווי שער אפרים, דער ישיבה פרובירט זיך צו שטעלן ווי ווייטער פון שער אפרים ובדומה להם. האסט געזעהן א גיטאר? OMG! וואס נאך האסטו געזעהן אויסער די גיטאר? אפאר אמת'דיגע אידן אפשר?

כ'האב אמאל געהאט א שמועס מיט א תלמיד הישיבה, צווישן אנדערע האט ער מיר געזאגט צוויי זאכן וואס האט מיר שטארק איבערגענומען.

1) ער האט מיר אויסגערעכנט יעדע רגע פונעם טאג וואס פונקטלעך וואס ער האט געטון. לדוגמה, פון 10-10:45 איז געווען א שיעור און ער האט מיר געמאכט א סיכום פון וואס מען האט דעמאלטס געלערנט (וכן עשה מיט די אנדערע 7 דריי פערטל שעה'דיגע שיעורים פונעם טאג.) פון 6 ביז 6:15 האט ער קודם פאר פינף מינוט געשניטן די גראז און דערנאך האט ער געשפילט באל פאר צען מינוט. וכן הלאה לשאר היום. וויפיל בחורים קענט איר אין די א. ג. געהעריגע ישיבות וואס קענען סוף טאג געבען א דין וחשבון פאר יעדע רגע פונעם טאג? וויפיל נוצן אויס יעדע רגע פונעם טאג? וויפיל געדענקן סוף טאג אלעס וואס זיי האבן געלערנט?

2) ער פארציילט מיר אז געוויסע שבתים לאזט די ישיבה געוועזענע תלמידים זיך משתתף זיין מיט די ישיבה, זאגט ער מיר אז די בחורים (וועלכער לערנען היינט ליידער אין א. ג. געהעריגע ישיבות) רעדן מיט אזעלכע געגועים צו די גוטע טעג פון תלפיות. זיי זענען מחזק די יעצטיגע תלמידים אויסצונוצן יעדע מינוט ווייל אין אנדערע ישיבות וועט איר דאס נישט האבן.

עד כאן מתוך דברי תלמיד הישיבה. כ'האב ווייניג געהערט אז א בחור זאל רעדן מיט אזעלכע לויב ווערטער אויף זיין ישיבה ובפרט א ישיבה קטנה.

כ'בין זיכער אז זיי האבן נאך א וועג צו גיין. אבער פאר מענטשן ווי מיר וואס זענען פארווייטאגט אויף די חינוך/ישיבה סיסטעם, גיבט מיר אזא ישיבה (און נאך אפאר קליינע ישיבה'לעך) שטארקע חיזוק. יש תקווה.

איך שטיץ נאר אזעלכע ישיבות.[/justify]

[פשוט-קאמפליצירט]

עקזעקטלי מיין פאינט, [tag]הוגה[/tag]. וואס וויל איך מיט דעם אשכול? כ'ווייס אליין נישט. איך בין פון די וואס האלטן, אז אונזער מסורה איז הייליג און טייער, אבער דער אופן ווי דער חינוך-סיסטעם האט זיך אויסגעשטעלט אין אונזער תקופה, לאזט איבער היפש מקום פאר תיקונים. (אייגנטליך, פארבעסערן קען מען דאך אייביג.) איך מיין אז תלפיות איז א "דזשאני סטעפ" אין דער געוואונטשענער ריכטונג. איך האף אז מענטשן וועלן אין תלפיות זען דעם שינוי לטובה וואס זיי זוכן, און העלפן מיט'ן פארשפרייטן דעם תלפיות-געדאנק, און אויך שטיצן טאקע די ישיבה אליין -- מיט געלט, אדער וואלונטיר ארבעט.

איך אליין קוק אן אונזערע מעינסטרים בתי חינוך ווי דעם דומה-לו פון דעם פאבליק-סקול סיסטעם (אין דעם זין אז ס'איז אזא מאסן-פראדוקציע פאבריק, אין וועלכן דער יחיד און זיינע געברויכן שפילט גאר א קליינע ראלע) און תלפיות ווי א פריוואטן, עקסקלוסיווען סקול, וואס איז לכתחילה אויסגעשטעלט פאר'ן יחיד.

און אפשר וואלט טאקע געווען א פלאן צו מסדר זיין א קאווע-שטיבל טיש אויפ'ן קרוז

[chosen people]

נאך א גרויסע חילוק די ראש הישיבה אין תלפיות האט א הארץ מיט געפיל פאר יעדע בחור, משא''כ די אנדערע, כמבואר באשכולות אחרים, אז עס איז א שטיק ביזנעס, אן א געפיהל.
קען זיין וועגן דעם ליגט די גאטאר לעבן די ראש הישיבה (און עס נישט אוועק גענומען) צו ווייזן אז ער ארבעט מיט געפיהל..

[גוטע פינטעלך]

[justify]איך מיין הרב יאזעפאוויטש, איז די רב ביהיינד די סינס, ר' שמעון רעדט זיך אסאך אדורך מיט איהם.[/justify]

קוקנדיג אויף די בילדער וואס עס איז דא אויף די וועבסייט פון די ישיבה זעה אז עס איז טאקע דא אסאך בילדער פון הרב ר' שלמה יעקב יאזעפאוויטש שליט"א, וויאזוי עס ווערט דא אראפגעלייגט די ישיבה איז דאס טאקע זיין 'מאטא' - MOTO, אבער נישט נאר פאר די שוואכרע נאר פאר אלע צוגלייך. אמאל האב איך געהערט נאכזאגען פון עם אז מען דארף יעדן כולל אינגערמאן אריינשיקען אפאר חדשים און די 'ספעציעלע קרעפטען' נאכדעם וועלען זיי וויסען וואס צו טון אויפדערוועלט.

www.yeshivatalpios.org/photos.html

הרב יאזעפוויטש.jpg (57.31 KiB) געזען געווארן 2011 מאל

1919500_orig.jpg (48.83 KiB) געזען געווארן 2011 מאל

[שמו יגער]

וואס איז די future פון די בחורים דארט? ווערן זיי שפעטער אנגענומען אין ״נארמאלע״ ישיבות נאכדעם? ווייסט איינער פון עני בחור וואס איז ארויס פון דארט אין איז מצליח ווייטער אין לעבן??

[פרישער]

האקוס פאקוס, אזוי ווי אלע, פאר וואס ברויך.א בחור פליקען כפרות, חוץ אויב ער זיכט צי קאמפיטן מיטן פאטאריקע ביי קאהן'ס באטשער, ערב ראש השנה

[shem-tov]

פיין און וואויל. א גוטע ישיבה כעל מיך משתתף זיין מיט א דאלער. אבער למעשה אן אריינגיין אין אן אריכות איז תלפיות בכלל נישט קיין ישיבה אויף וואס מיר קוקען אזוי ארויס ס'זאל אריינעמן די אלע וואס פאלן ארויס פאר טויזענטער סיבות, נאר א געלונגענער ביזנעס פאר בלויז צוויי דריי יחידים. ערשטענס פארמאגט עס נישט קיין דארמיטארי סאיז א דעי-קעיר. צווייטענס בעט מען דארט שווערע אלפים שכר לימוד. מען הייבט אן מיט פופצן הונדערט טאלער און ס'קען גיין בי צוויי א האלב פאר איין חודש. ממש א רויבעריי. והשלישית טענה'ן די עלטערן אז די סיסטעם איז ווערט א חרסת אויף ווען דער בחור קומט אהיים אדער פאר בין הזמנים. און ווי שוין דערמאנט ווי גייט ער גיין נאך תלפיות. וואסערע פראבלעם האט ער דא געטעקעלט און פאראכטן אז ער זאל זיך שוין גיט געפונען צוריקוגיין פון ווי ער איז געקומען.

[chosen people]

[justify]הרב שם טוב, והרב יוגר, לויט מיינע ידיעות איז די ציל פון די ישיבה נאר צו זיין א גשר, פון די גאס צו אזוינע געריפענע נארמאלע ישיבות. די בחור ווערט גרעדיורט, נאר נאך די הנהלת הישיבה האט איהם געמאכט פאר א מענטש, אז די נארמאלע ישיבות וועלן איהם וועלן אריין נעמען. און ער ווערט טאקע אריין גענומען, אין איך מיין עס א חלק וואס די הנהלת הישיבה טוט, איז איהם אריין לייגן אין א צווייטען ישיבה.
און לגבי שכר לימוד ביסטו גערעכט אז עס איז זייער טייער, דעס האב איך שוין געשריבן אויבן, אבער זייט וויסן עס איז דא נאך אפאר אזעלעכע ישיבות וואס טוהן מיט אזעלעכע בחורים, און בעטן די זעלבע פרייז, אין איך זאג דיך זיי טוהן נישט קיין צענטל וואס תלפיות טוט, חוץ פון דעם וואס תלפיות איז געבויט מיט א סיסטעם ווי אזוי אויף צו בויען א בחור משא''כ די אנדערע ישיבות האבן נישט קיין ספעציעלע מהלך/סיסטעם.
און חוץ פון דעם, עס איז א ישיבה קטנה, איך האב געלערנט אין א ישיבה קטנה אן א דארם, זייט ווען דארף א ישיבה קטנה האבן א דארם, און אויב נישט איז א חסרון.
און לגבי בין הזמנים ביסטו מיין איך טאטעל ראנג, קודם איינע פון די טעמים אז מען האט נישט קיין דארם, איז טאקע אז די בחור זאל זיין צוגעוואוינט צו זיין אינדערהיים, און נאך אלץ האבן אן אחריות, און איך וועל דיך זאגן נאך א זאך, איינע פון די זאכן פון די ישיבה איז אז די הנהלת הישיבה האט א קשר מיט די טאטע און מאמע, און יעדע בחור האט איין אחריות, זאכן וואס ער מיז העלפן און די הויז, די געדאנק איז נישט די פאלגן חלק, ווען די מאמע הייסט העלפן וואשן זאלסטו וואשן, נאר די בחור זאל אפיציעל פארשטיין אז ער איז א חלק פון די הויז און ער איז גענוג גרויס אז ער דארף נעמן א חלק פון די שטוב.
און לאמיתו של דבר, לויט ווי אזוי איך געדענק האבן זיי כמעט נישט קיין בין הזמנים, אויב זיי האבן בכלל עפעס.[/justify]

[פשוט-קאמפליצירט]

[tag]shem-tov[/tag], די ישיבה מוטשעט זיך זייער שטארק. אויב איז תלפיות א ביזנעס זענען די אנפירערס גאר שוואכע ביזנעסלייט. איך האב קיינמאל נישט געפירט קיין ישיבה, ווייס איך נישט וואס דאס דארף קאסטן. איך ווייס אבער יא אז נאך דעם שכל לימוד דארף די ישיבה א סך פאנדרעיזען זיך צו דעקן. און דאס געלט קומט כמעט נישט פון נגידים און נדיבים, נאר פון אידעאליסטן. תלפיות איז נישט קיין ברענד נעים ישיבה למצויינים און באלאנגט אויך נישט צו קיין קרייז. כבוד באקומט מען דארט נישט פאר'ן געבן, און די געבערס זענען מענטשן מיט אידעאל, וואס גלייבן אין דער ישיבה'ס שליחות.

די ישיבה, אגב, האט נישט קיין דארמעטארי, ווייל זי שטעלט צו אש"ל פאר די בחורים ביי מענטשן אינדערהיים. (מיר דאכט זיך אז זיי טוען עס בשיטה אויף דעם אופן.) דער סוקסעס רעיט איז מסתמא נישט הונדערט פראצענט, בפרט אויב זענען די עלטערן "קלוגער" און ארבעטן נישט מיט דער ישיבה'ס סיסטעם, וואס פאדערט פון די עלטערן צו שטיין בקשר דער ישיבה און מיטארבעטן מיט דער פראגראם.

[דעת תורה]

דער סוקסעס רעיט איז מסתמא נישט הונדערט פראצענט, בפרט אויב זענען די עלטערן "קלוגער" און ארבעטן נישט מיט דער ישיבה'ס סיסטעם, וואס פאדערט פון די עלטערן צו שטיין בקשר דער ישיבה און מיטארבעטן מיט דער פראגראם.

פארדעם ברויך מען נישט תלפיות, דאס הערט מען פון אלע "נארמאלע" ישיבות אויך.

[berlbalaguleh]

אבער ווען א טאטע געפונט זיך אין א מצב וואס זיין זון איז ארויסגעפאלן פון א מסגרת אין א ישיבה און ער איז כמעט מיואש, לויפט ער צו א ישיבה ווי תלפיות, וועלכע אפפערט א פראגראם וואס גיט איהם א האפענונג אויף הצלחה.

[קינות גירושין]

פון וואס משרייבט דא זעהט עס אויס געוואלדיג, איך ווייס פון א פראבלימאטישע בחור וואס האט דארט גלערנט א שטיק צייט לויט ווי ער פארציילט מיר האט מען עם שטארק אויסגעפייניגט , געשלאפען ביי די מגי״ש אין א קלאזעט נישט גמעגט רופען די מאמע נאר איינמאל א וואך ווען די מגי״ש הערט עס אינטער
סקען זיין אז דער בחור דמיונט אוועק כשרייב עס דא ״למיחש מבעי״ אויב הערט מען נאך מעשיות זאל מען דאס נאכגיין
פון די אנדערע זייט הער איך יא גוטע זאכען פון מענטשען וואס קענען דאס פון דערנאנט..... 

[הקטן]

איינער פון די תלפיות-חידושים איז דאס ערזעצן "קנס" מיט "קאנסעקווענץ". אנשטאט קנס'ענען א בחור, טרעפט דער בחור זיך האנדלען מיט די דירעקטע תוצאות פון זיינע מעשים. דאס הייסט, אנדערש ווי געווענליך, ווען א בחור טוט אן עוולה און באקומט א קנס, זענען אין תלפיות נישט פאראן קיין עוולות און במילא אויך נישט קיין קנסים. וואס יא, עס זענען פאראן "מעשים", און מעשים פירן צו תוצאות. אזוי ארבעט די וועלט. יעדער בחור מוז נעמען אחריות אויף זיינע מעשים, און אין אחריות איז אריינגערעכנט דאס האנדלען מיט די קאנסעקווענצן פון זיינע פעולות. דער חילוק צווישן קנס און קאנסעקווענץ איז סך מער ווי בלויז דעם נאמען. אויב איז עס קאנסעקווענץ, וועט עס אייביג זיין עפעס וואס איז ארויסקומען פונעם בחור'ס פעולה. ועוד, א קנס איז עפעס ווי א "נקמה" פונעם "שטארקערן" מגיד שיעור אויפ'ן "שוואכערן" בחור. א תוצאה איז אבער עפעס וואס די פעולה זעלבסט האט געברענגט. דער מגיד שיעור וועט געווענליך העלפן דעם בחור (בכל אופן וועט ער מיט אים סימפאטיזירן) זיך ספראווען מיט'ן קאנסעקווענץ פון זיינע מעשים. אבער דאס יא: דאס אחריות דערפון איז דעם בחור'ס.

איין בחור האט מיר דערציילט אז ער אליין איז איין טאג ארומגעגאנגען אין פאנטאפל. ער איז געווען א כראנישער שטויסער (א העכסט-נארמאלע זאך פאר א 13-יעריגער בחור). נאכ'ן דריטן אינצידענט, האט דער משגיח געכאפט א שמועס מיט'ן בחור. איז אויסגעקומען אז דער בחור ווערט זייער אין כעס ווען עמיצער רירט אן זיין כבוד און נעמט זיך שטויסן כמעט אימפולסיוו, אן טראכטן. האט דער משגיח אים געזאגט אז ער פארשטייט אים זייער גוט, אבער היות זיין שטויסן טוט למעשה וויי דעם געשטויסענעם, איז די איינציגע ברירה אז דער בחור זאל אנשטאט שיך אנטאן פאנטאפל; אזוי, ביז דער בחור טרעפט א מיטל זיך איינצוהאלטן פון שטויסן, זאלן זיי שטויסן כאטש נישט וויי טאן...

די מהלך פין נאטירלעכע קאנסעקווענצען איז לכורה די וועג צי גיין, און האסט דאס פיין ארויסגעברענגט. אבער און פראקטיש ישבה לעבען קען דאס זיין זייער challenging פאר די הנהלה, וואס האט א ברייטערע אחריות אויף א גרעסערע צאל בחרים. וואס געשעט ווען דער בחור וויל נישט אנטאן פאנטאפל? אדער איז זיך גאר מתחצף ברבים אויפן מגי"ש אין עס ווערט א פאער סטראגעל צווישען די "שוואכע" בחור און די "שטארקע" מגי"ש

וואס איז די נאטירלעכע קאנסעקווענצען פארן נישט קימען צים שיער, אדער דאווענען?
איז דען א סוד פארן בחור אז די ישיבה טרייט אים צו טוישען? דארף דאס זיין א סוד?

[שמו יגער]

ניין עס איז נישט קיין סוד פאר דעם בחור אז די ישיבה וועט מאכן פון אים א שטיקל מענטש אין דער בחור ווייסט עס אויך ווען ער גייט אהין לכתחילה. נאר וואס, מען איז אים מסביר וואס מיינט אריבער גיין די רויטע ליין פון אונזערע גיידליינס וכו׳ קוק נאכאמאל אויף זייער ווידאו וועסטו זען די צעטלעך וואס די בחורים דארפן אויספילען. דאס איז זיי מסביר וואס די ישיבה פארלאנגט basically פון זיי והשאר איז בתורת פיפטן חלק שו׳׳ע

[הקטן]

אויב אזוי וואס איז די פראבלעם פין נעמען איינפאכע קנס כדי דיך צו מאכן פאר א מענטש. און אויב האסטו א פראבלעם מיט שטויסען וועל איך דיר העלפן, פאר א יעדע שטויס וועסטו צאלן א צוואנציגר ביז דו וועסט זיך אויסלערנען!

[שמו יגער]

פאר א נארמאל (so to speak) ישיבה ווי בדרך כלל איז דאס די אנגענומענע שפראך צווישען בחור/משגיח/מנהל/מגיד שיעור. אז אויב טוסטו אזוי... אז דאס דיין קנס. אבער אויב איז דער בחור נישט מצליח אין דעם סיסטעם ד.ה. ער פארשטייט נישט דער סארט שפראך, אין וועגן דעם איז ער נישט אין א נארמאלא... ישיבה טרייט מען דעם שפראך... וואס זיי טענה׳ן איז מער עפעקטיוו

[שמעקעדיג]

איך ווייס נישט ווי אזוי עס ארבעט דארטן,
אבער סתם צו פארענטפערן בדרך אפשר,
עס קען זיין "נאטורליכע, אויטאמאטישע" קאנסעקווענצן, און מען קען מאכן "אייגענע" קאנסעקווענצן.

די ערשטע איז למשל, אז א קינד קומט נישט אהיים אין צייט אדער גייט אויפן ראוד, איז די אויטאמאטישע קאנסעקווענץ אז ער קען נישט ארויס אויפן גאס פאר עטליכע טעג און מוז בלייבן אינדערהיים,
די צווייטע קען מען אליינס אויסטראכטן, צב"ש אז א בחור איז א מחוצף, קען ער נישט זיין פריי ביי לאנטש, נאר ער מוז זאגן תהלים.

איינמאל דאס ווערט א דזשענעראל RULE, (נישט אז בשעת דער בחור האט זיך מתחצף געווען האט דער מגי"ש אויסגעטראכט דעם קאנסעקווענץ, נאר דאס איז שוין קלאר אויסגעשמועסט אין א תקנות צעטל מעיקרא), דאן פארשטייט דער בחור אז דער קאנסעקווענץ דארף פאסירן, און ווערט נישט ברוגז אויפן מגי"ש, און שפירט נישט ווי ס'איז א פאוער-סטראגל צווישן אים און דעם שטארקערן משגיח.

והנעל"ד כתבתי.
=================
שמויגער האקט