דיסקרימענאציע קעגן פאפא

[לכבוד שבת קודש]

איך וויל דא עפענען אן אשכול מיט א ווייטאגליכע נושא.

פאר אן אומבאקאנטע סיבה איז דער פאפא חסידות געווארן דער חוזק פון גאנץ כלל-ישראל. ווען איינער וויל מאכן לצנות, איז עס אויפן חשבון פון פאפא. עס מוז אפילו נישט מאכן סענס וואס יענער זאגט, מען קען האקן אבי געזונט, אבער אויב זאגט מען "פאפא" לאכט יעדער. א חבר מיינער קלאפט מיר אין טיר און איך פרעג "ווער איז דארט?", קומט די תשובה פון אונטערן טיר "פאפער רב"! פארוואס זאגט ער נישט "ניקלשבורגער רבי"?, עס איז געווארן עפעס אזא מין לצנות וואס מען קען ניטאמאל מסביר זיין. אז מען וויל זאגן אז איינער איז א שוטה זאגט מען ער איז א פאפאנער. מען זאגט נאך פון יארמער רב, אז איינער האט אים געבעטן אז ער זאל זאגן א גוט ווארט, זאגט ער "ברוינפן" - זאגט אים יענער, "איך וויל הערן עפעס א דזשאוק" - ענטפערט יארמער רב "פאפא".

פאפא איז געווארן דער ממלא מקום פון דער באקאנטער "חעלעם", א סימבאל פאר טפשות און נארישקייט. עס איז ארויפגעלייגט געווארן אויף זיי א סטיגמא פון טפשות און בהימישקייט. פיל ניגונים ווערן געזינגען דורך אונזערע קינדערלעך אלס לצנות פאר פאפא, און די עלטערע שטייען און שמייכלען מיט הנאה, קיינעם פאלט ניטאמאל ביי צו זאגן "יונגעלע, מען טאר נישט חוזק מאכן..." - אמער, פון זיי מעג מען דאך, ווייל זיי זענען... פאפענער. אויב וועסטו שמועסן מיט א ביזנעסמאן און ער וועט דיר אויסקוקן ווי א קלוגע מענטש, פלוצלינג וועסטו הערן אז ער איז א פאפא'נער, וועסטו פלוצלינג באקומען אן אנדערן בליק אויף אים - ער איז דאך א פאפענער, נע, ער ווייסט נישט וואס ער רעדט... וויפיל ווערטליך האט איר שוין צוזאמענגעהערט אין אייער לעבן אויף פאפא? - אלע לשון-הרע דרשות און משמורות איז אויף זיי נישט געזאגט געווארן, זיי זענען דאך פאפא, אויף זיי מעג מען רעדן... מען האט געוואלט שיסן זייער שמש אין מח, נאך וואס מען האט געפינען ר' יחזקאל שמש געשאסן, אבער ער האט נישט קיין מח, וכו' וכו'.

פארוואס איז פאפא געווארן דאס לצנות פון שטעטל? - וואס האבן זיי זיך פארזינדיגט פאר די וועלט? - זענען זיי דען נישט אזוי ווי יעדע חסידות, א רבי מיט חסידים, פירט טיש זינגט ניגונים... כ'מיין, זענען זיי אזוי ווייט משוגע ווי מען מאכט זיי? - וואספארא היתר איז דאס זיך צו אינדעקעווען אויף זייער בלוט?

דרייט זיך ארום א גאנצע קהילה, א שיינע גרויסע קהילה מיט אסאך מענטשן, און באהאלטן זיך אין די מייזן לעכער פון דאס גענאר וואס מען מאכט פון זיי. די יונגעלייטלעך שעמען זיך צו דערציילן אז זיי זענען פאפענער, און אויב זיי מוזן עס יא זאגן, בייגן זיי אראפ דעם קאפ פאר בושה. אין יעדע אנדערע חסידות האלטן זיך די יוגנט שטאלץ און גרויס מיט די חסידות און זייער רבי, און זיי מוזן נעבעך איינמאכן. א פאפענער יונגל שעמט זיך צו דערציילן פאר זיין סאטמארן חבר אז ער איז א פאפענער, בשעת דער חבר רעדט מיט שטאלץ פון סאטמאר און פונעם רבי'ן. זייט וויסן אז פאפא חסידים האבן אויך בלוט און פלייש, זיי האבן אויך הרגישים, מיינט נישט אז זיי שפירן אנדערש ווען מען טשעפעט זיי, עס באדערט זיי אויך. וואס זענען זיי שולדיג אז זיי זענען געבוירן פאפא? - קומט זיך זיי מיתה דערפאר? - זיי זענען פאפא. דעטס איט.

אז מען פרעגט מיר, עס איז יעצט חודש אלול, אלע רבנים זאגן דרשות וואס מען דארף מתקן זיין אויף די וועלט און וואס מען דארף טון פאר תשובה און תיקון המעשים. די תשובה ליגט אונטער אייער נאז... דא אין שטאט איז פאראן א קהילה וועמען די שטאט לייט דיסקרימענירן. מען דארף מעורר זיין דעם קהל, אז אויב מען זעט א פאפענער חסיד, זאל מען אים מחזק זיין און זאגן אז ער טוט גוט, ער איז א פאפענער, איז וואס? - אים זאגן אביסל דברי חיזוק און מקרב זיין די פאפענער חסידים. די רבנים דארפן רעדן דערוועגן און זאגן אז מען טאר נישט טשעפענען פאפער חסידים און אז זיי זענען מענטשן פונקט ווי יעדער איינער.

און פאר די פאפער חסידים: הייבט אויף אייערע קעפ, שעמט אייך נישט, קומט ארויס און זאגט הויך "מיר זענען פאפענע חסידים" - איר דארפט אייך נישט שעמען, טראגט דעם פאפא פאן מיט שטאלץ, וואו איר גייט און שטייט, שרייט אויס און מאכט זיכער אז מען זאל וויסן אז איר זענט פאפא און איר זענט שטאלץ דערמיט. הויבט אויף אייערע פענער און לאזט אייך הערן.

[לעמיל]

דרייט זיך ארום א גאנצע קהילה, א שיינע גרויסע קהילה מיט אסאך מענטשן, און באהאלטן זיך אין די מייזן לעכער פון דאס גענאר וואס מען מאכט פון זיי. די יונגעלייטלעך שעמען זיך צו דערציילן אז זיי זענען פאפענער, און אויב זיי מוזן עס יא זאגן, בייגן זיי אראפ דעם קאפ פאר בושה.

דעיס איז נישט אמת די פאפנער חברה זענען זייער שטאלץ מיט זיך איך ווייס נישט מיט וואס זיי זענען שטאלץ אבער זיי זענען זייער שטאלץ מיט זיך
און עני קעיס האסט גוט אראפ געלייגט די נושא

[I'm back]

דרייט זיך ארום א גאנצע קהילה, א שיינע גרויסע קהילה מיט אסאך מענטשן, און באהאלטן זיך אין די מייזן לעכער פון דאס גענאר וואס מען מאכט פון זיי. די יונגעלייטלעך שעמען זיך צו דערציילן אז זיי זענען פאפענער, און אויב זיי מוזן עס יא זאגן, בייגן זיי אראפ דעם קאפ פאר בושה.

דעיס איז נישט אמת די פאפנער חברה זענען זייער שטאלץ מיט זיך איך ווייס נישט מיט וואס זיי זענען שטאלץ אבער זיי זענען זייער שטאלץ מיט זיך
און עני קעיס האסט גוט אראפ געלייגט די נושא

קאפי דעט! ^^

פאקטיש שטייט פאפא שענער ווי רוב חסידית'ע, הן מיט געלט, והן מיט מוסדות וכדומה!

#גאופאפא זאל זיין די סלאגאן! !

[סאשי פיש]

ווי למשל
סטראשע די פאפא גענז

[gergele]

Whoever remembers PUPA 30-40 years ago. you could hear in by the Tisch. Mahi Hosti Krepli G'ehat...
& other Oberland Ausdruken...almost none are left there today........

[זר זהב]

לכבוד, קומסט מיר פאר ווי א געפערליכער לץ!... א שטייגער ווי י. מיללער, כאבים געהערט אמאל האקן אויף געוויסע בדחנים וואס זאגן שוויגער דזשאוקס, סנישט שיין דאס צו טון זאגט ער. און מיניה וביה זאגט ער דארט די אלע שוויגער וויצן וואס די אנדערע זאגן ארויסצובאענגן ווי נישט שיין סאיז.,.

דו דערמאנסט מיר פון אים. איך האב די אלע פאפא וויצן קיינמאל געהערט , שכח פארן שמייכל. איין וויץ יא וואס דו האסט נישט דערמאנט. מיללער טייטשט אויס דעם פסוק צהלי זאלי ורוני ארוינע ישבת ציון באבוב כי פאפא גדול בקרבך בעלזע קדוש ישראל וויזניץ. פרעגט איינער פארוואס קדוש ישראל וויזניץ? פרעגט מיללער און אז כי איז פאפא פארשטייסטע יא?

[I'm back]

יושבת= סקווירא

[גאלד]

דער פריערדיגער פאפא'ר רב האט געמוזט זיין עפעס א גאר געלונגענער איידעלער מענטש, פשוט פאר דעם אליין אז ער איז געווען דער איינציגער גרויסער חסידישע אדמו"ר וואס האט געוואוינט אינעם שאטן פון סאטמאר רבי'ן, בתוככי וויליאמסבורג, און סורווייווט, וואס קיינער אין די וועלט האט נישט באוויזן, דאס ווייזט אויף א דיפלאמטישקייט, און א שטארקער שכל הישר, פון איין זייט האט ער זיך מכניע געווען צום סאטמאר רבין, זיך געלאזט ציטרעטן פון די סאטמארע גבאים שלעגערס כידוע, אבער הוא בשלו האט זיך נישט ציטאן געמאכט און געפירט א זעלבסטשטענדיגע חסידות, מיט א אנדערן שניט ווי סאטמאר, ס'מער דומה צו בעלזא כידוע (ר' הערשעלע ספינקער איז ווייט נישט אזא גרויס, און די סטייל פון די קהלה - אויסער דאס וואס דער רבי דאווענט ניסוח זידיטשוב - איז ממש א קאפי פון סאטמאר)

און די גרעסטע נס וואס דער פאפא רבי האט באוויזן וואס יעדער סאטמארער קען זיי מקנא זיין, איז נאך זיין פטירה, זיין ממלא מקום איז 1000 מייל אוועק פון איהם, און די רביס'טעווע איז אריבער צו איהם מיט ממש די מינמאלסטע שאדן (פטור בלי כלום אי אפשר), פאר סאם ריזען האבן זיי א געוויסע איידלקייט וואס דער פאפער רבי האט אין זיי אריינגעלייגט וואס האלט זיי באחדות, בענוה והכנעה, און סאטמאר (עכ"פ א טייל) וואלט מען שוין לאנג ציפליקט דעם רבי'ן אויף שטיקר אמער דער נייער רבי איז א טעראריסט א משוגענער וואס איז משנה פונעם פאטער, וכדומה וכדומה, ב"ה דער היינטיגער רבי איז א וואוילער איד, קיין איין פאפער חסיד איז נישט פארפאלען געווארן צוליב איהם אדרבא ס'נאר דא וואס זיי צו מקנה זיין,

[נאר,,פרייליך]

גאלד איר זענט גיוואלדיג
אבער דאס וואס איר מאלט אזוי שוואך אראפ דעם היינטיגען פאפער רבי איז איבערגעטריבען ער איז גאר אן איידעלער און האט גאר אן
צוגעלאזענער איידעלער התנהגות און גראדע איז ער געווען פין די הויפט אויפבויער'ס פון די קהילה וואס איז נאכנישט געווען אזוי געבויעט בעפאר
בכלל הרב גאלד זענט איר אביסעל מגזים דאס מציאות פינעם אלטער פאפער רבי וואס לכ' צעהלים וויען האבען עני טיים געהאט אזעלכע רביים ווי פאפא נו פארוואס זענען זיי נישט אנגעקומען צו וואס פאפא האט דערגרייכט?
דער תירוץ איז אז דייקא צוליב וואס די יוצאי אונגערן מאקעווע בשנת ט''ז י''ז האבען זיך געקלאמערט שטארק ארום דעם פאפער רבי און דייקא צוליב זייער העט צו סאטמאר רב און אהבת המדינה דאס האט אים געגעבן א שטיקעל זעלבסטשטענדיגקייט צו ווערן מער פון די קראסנא, וויען, צעהלים רביים.
טראץ וואס דער הויפט אקציע צו אהערברענגען קיין אמעריקא די פליטי אונגארען איז געווארען געפירט פין סאקמיר רב האבען די חברה אים געשפיגען אין פנים, אין איינגעווארצעלט א שטארקער העט אינעם פאפער ציבור עגענסט סאטמאר,

[זר זהב]

העט? שרייב "העיט"

[מורינו הרב]

גאלד; פארוואס האט פאפא רב נישט געקענט באווייזן דאס וואס סאטמאר רב האט באוויזן, איינצונעמען דאס גאנצע יהדות החרדית אויף די וועלט אונטער זיינע פליגלען?

[I'm back]

פאפא רב האט געהאט געוויסע אידן וואס זענען געגאנגען צו עם אלס בעלזא חסיד.

[גאלד]

גאלד; פארוואס האט פאפא רב נישט געקענט באווייזן דאס וואס סאטמאר רב האט באוויזן, איינצונעמען דאס גאנצע יהדות החרדית אויף די וועלט אונטער זיינע פליגלען?

ווייל פאפא רב זצ"ל געהאט די שכל צו פארשטיין וואס אסאך האבן נישט געקענט אדער געוואלט פארשטיין אז קיינער איז נישט קיין סאטמאר רבי, און ער איז געגאנגען מיט דעם שניט, איך בין נישטא צו קאמפיטן מיט סאטמאר, איך בין דא צו זיין פאפא רב און גארנישט מער, דאס איז געווען זיין גדלות,

[גאלד]

וואס אימפרעסט מיך זייער מיט קהלות פאפא, איז אז די וועסט רעדן מיט די חסידים דארטן וועט קיינער נישט האלטן פונעם רבי'ן אז ער איז א קדוש קדוש, עכ"פ ווייט נישט אזא גאטונג ווי סקווער אדער בעלזא, וכדומה, מ'פרעדיגט דארט נישט קיין חסידות, עם כל זה זענען זיי זיך מכניע צו זייער רבי'ן מיט א אויסערגעווענליכער רעספעקט און אחדות, דאס ווייזט אויף די קוואליטי פון די מענטשן דארט, ס'האט קיינעם נישט געשאט פון זיך מכניע זיין צום פאפער רבי'ן און ס'האט אסאך געשאט די אויבערחכמים אין סאטמאר וכדומה צו רעוואלטירן קעגן א רבי,

[איך אויך]

קיינער האלט נישט ווייל ער איז נישט ,כאפסט?

[דעת תורה]

ער איז. עניטיים אזוי גרויס ווי אנדערע היינטיגע רבי'ס.

גאלד, איך בין אביסל מחולק מיט דיר. די סיבה םארוואס פאפא איז אזא חוזק אין וויליאמסבורג, איז געווען טאקע ווייל זייערע ראשי קהילה זענען נישט געווען קיין מכירים את מקומם, נאר אלס געטרייט צו קאמפיטן / נאכמאכן סאטמאר. דאס האט דער עיקר געשאדט פאר זייער אימעזש.

למעשה איז דאס נאר א וויליאמסבורג'ע קרענק, איינער וואס איז אויפגעוואקסן אין בארא פארק - און אוודאי מאנסי - קוקט אן פאפא פאר א געהעריגע קהילה פונקט אזוי געלונגען ווי אנדערע. אפילו מאנראוער אויפגעוואקסענע האבן נישט אזא בליק אויף פאפא ווי די וויליער חברה.

[I'm back]

[tag]איך אויך[/tag], יעדער (כמעט) האט א געפיל פאר א אנדערע חסידות. דער צוליב דעם וואס ער האט חברים דארט, דער צוליב וואס זיין זיידע איז געווען א תלמיד פון יענער גזע, וכדומה.
משא'כ, ביי דיר איז יעדער איינער א גארנישט, און די האלטסט זיך נישט צוריק פון בארעדן אנדערע רבי'ס.
מיר וואונדערט נאר, אז די נעמסט אזוי פערזענליך ווען איינער מאכט חוזק פון אנדערע רבי'ס. פארוואס טראכסטו נישט וועגן די געפילן פון אנדערע ניקס וואס באלאנגען און גלייבן אין זייער רבי? איך וויל דיר נישט אטאקירן, וועל איך דיר זאגן די אמת. איך אליין האב אויך צומאל חוזק געמאכט דא, אבער איך האב איינגעזען צוויי זאכן:
1) די געפילן צושפילט זיך זייער, און נאכדעם שיסט יענער צוריק אויף דיין רבי.
2) אנדערע ניקס הייבן אן פיינט צוהאבן ניקס וואס מאכן חוזק פון זייערע רבי'ס, און די שנאה בלייבט אפילו ביי א שמועס פון גאר אן אנדערע ענין.

דאס וואס לאמיר זאגן א אהרוני וועט חוזק מאכן פון א זאלויני, און אזוי אויך פארקערט, קען מען כאטש מער פארשטיין. נישט אז דאס איז יא גערעכט, אבער די ווייטאג פרישט זיך אויף יעדער מאל עס איז דא נייעס אין קאורט וכו., אבער סתם אבי צו האקן??

נאכאמאל, איך מיין נישט דיר פערזענליך, און ווי איך האב שוין פריער ערווענט, איך בין (געווען?) די זעלבע, ורק להעיר אני בא.

בלייב מיר גוטע פריינד!

[איך אויך]

ח"ו איך מאך נישט חוזק פון קיינעם און מיין ציהל איז נישט וויי צו טוהן פאר קיינעם ,איך זאג נאר וואס איך האלט און דו זאגסט וואס דו האלסט ולא פליגי.

אמרעדט פון פאפא דערמאך איך מיר מען פלעגט זאגן אז פאפא רבי האט נאך קיינמאל נישט געזאגט "מיום עמדי על דעתי"..

[I'm back]

ח"ו איך מאך נישט חוזק פון קיינעם און מיין ציהל איז נישט וויי צו טוהן פאר קיינעם ,איך זאג נאר וואס איך האלט און דו זאגסט וואס דו האלסט ולא פליגי.

אבער זיך שפילן מיט יענעמס געפילן איז נישט אזוי מענטשליך. עכ'פ צו יעדער עת מצוא זיכער נישט....

[איך אויך]

איך טייטש לעת מצוא זו אשה... קען זיין דו טייטשט עס אנדערש.

[I'm back]

איך טייטש לעת מצוא זו אשה... קען זיין דו טייטשט עס אנדערש.

ס'איז א מחלוקת וואס עס מיינט.
איך וויל זיך נישט מישן.

[גאלד]

איך ווייס נישט צו אסאך געדענקן דאס, אבער איך געדענק גוט שמחות תורה אין וומ"ב פלעגן אומפארשעמטע סאטמארע יונגע בחור'לעך גיין קיין פאפא צי די הקפות זיך געשטעלט אין די הייעך אויף די פארענטשעס און פרעכערהייט אפגעלאכט פון דער רבי און די חסידים,

פעך!! קיין טראפ שאנדע!!

[איך אויך]

למעשה שמח"ת He is the best show in town.