מאמוארן פון מנשה לוסטיג

[מנשה לוסטיג]

559923_464198093633384_1635591521_n.jpg

לשאלתך ווער זענען די איבריגע
מיך קענסטו דאך, די איבריגע זענען מיינע ברודער לבית לוסטיג. [לעפלער]

[מנשה לוסטיג]

ביום מן הימים, דער סוחר ביים וואג און ס'שיינט א געווענליכער טאג.
צו מיינע אויגן אנטפלעקט זיך א סצענע, וואס זאגט מיר אינערליך, מנשה נעם א פעדער און פאראייביג עס..
די עלטערן האבן קוקט אויס געלאזט דאס קינד, אינגאנצן צוויי יאר אלט, זיך שפילן אין זיין וועגעלע, כחום היום, און באטראכטן די וועלט אין זיינע אויגן, לויט זיינע השגות.
ביים ברעק פונעם טראטואר צו די גראזיגע פעלד אין א ווינקל פון געגענד, און ס'רואיג ס'זומער, אלע קומען און גייען, און פארבייגייען איינער דעם צווייטן, פארטון אין די אייגענע דאגות.
ווער האט צייט פאר יענעם, ווערט קלערט פאר יענעם, היום קצר והמלאכה מרובה, די צייט ברענט ווי די זון, און די ארבעט טרייבט מיט דרוק.
בן עשרים לרדוף בן שלושים לכח בן ארבעים לבינה.. די קאפ איז פארשוויצט פון פיזישע און מענטאלישע ארבעט, און קוים וואס מ'געניסט פונעם רייך שמעקעדיגע זומער אטמאספער.
און צו מיינע אויגן קומט זיך צו קוילערן א וועגעלע..
נישט פון זיך אליינס, עס זיצט אין א ראד שטוהל א זקינה, א בא בימים מיט אלע פירושים, און זעענדיג דאס קליין קינד אינעם קינדער וועגעלע, נידערט זי אראפ איר שנעל שטייטע גאלאפ, און דערנענטערט זיך מיט א נאטורליכע שמייכל.
נענטער און נענטער.. קוקט זי דאס קינד אין די אויגן אריין, קלערט און קלערט, אויך דאס קינד קודם דערשראקן טיילווייז, אבער באלד פארשפרייט א יונגע שמייכל.
זי האט מער נישט אלע ציין.. דאס קינד האט 'נאכנישט' אלע ציין..
זי שטרעקט אויס איר אויסגעהארעוועט האנט מיט ענערגיע, און געבט א ציפעלע אין די רויטע באקן..
פארקוקט זיך נאכאמאל אין זיינע אייגעלעך, און שיקט די האנט צום רעדל פון איר ווילטשער, און גאלארפירט ווייטער..
ביי מיר האט זיך די צייט אפגעשטעלט!
אט די צוויי אייגעלעך, וואס האבן זיך עטוואס יעצט באגעגענט, זענען צוויי וועלטן, ממש ווי פון צוויי באזונדערע עקן וועלט.
פון איין זייט, זיצט א קליין קינד, מיט זאפטיגע באקן און אויסגעפאשעט פון מילעך און האניג, ער ווייסט נישט פון קיין וועלט מיט דאגות, נאר דאס פלעשעלע זיינע און שפילצייג בזרוע ימינו.
זיין לעבנס בלעטעלע, איז ווייס גלאט און ממש ליידיג, אין זיין געשיכטעלע שטייט קוים פארשריבן, לעצטע חודש א לייכטע פארקילונג, און ממש פאר נעכטן א מילדע קלאפ.
אקעגן דאס קינד, האבן זיך איינגעשפיגעלט אפאר אויגן, שארפע כאטש קוים זעעוודיג, אבער זיי פארציילן פון אכציג יאר געשיכטע, מיום ליום ומחודש לחודש..
די זעלבע אויגן ווי פאר אכציג יאר בעפאר, אבער מיט היסטאריע וואס קען דעקן זעקס און דרייסיג שענק מיט דיקע ביכער.
מלחמות און רדיפות, נחת און דערלעבונגען, הייסע צייטן, קאלטע טעג און נעכט, אויף די אייגענע הויט ציפקע צרות, פארטריבן פון לאנד צו לאנד, און מיט די דאזיגע הענט און פיס, אויפגעשטעלט בנינים לתפארת, מיט יסודות געמישט פון טרערן און צעמענט עקשנות'דיגע ארבעט להפליא.
בלויע אויגען שפיגלען זיך אין ברוינע אויגן, איין פאהר אויגן זענען פון אייראפע, וואס האט שוין צוזאמגעזען ווייס און שווארץ, בלוט און רויך, גלאנץ און אויך אש.
- און אקעגן, זענען א פאר אויגעלעך, גאר פון אמעריקא..
- נאך גארנישט געזען אויסער די פייגעלעך אונטערן הויף, און א אלטע באביטשקע מיט שארפע אויגן, וואס רעדט נישט צו עהם, נאר שטומ'שפראך.
וואספארא קאנטראסט!
וואספארא סצענע..
און מנשה'לע איז פארקלערט און גערירט ביז גאר.

[מנשה לוסטיג]

נישט לאנג צוריק, זיצנדיג ביי א שבע ברכות, ווי גאנץ א שיינעם אויבן אן, און ארומיגע בעלי בתים האבן אנטייל גענומען.
האבן מיר פארברענגט אינאיינעם פארשידענע סארט לייטן, וואס אלץ ביי א שמחה פון צוויי משפחות, טרעפן זיך פרישע יודען צום ערשטן מאל, און מ'לאזט זיך אריין אין געשפרעכן, ווילאנג עס לאזט זיך.
די געפילדער איז שוין געווען היבש הויעך, סיי דא און סיי איבערן מחיצה, און מ'האט געטאפט די פרייליכע שטימונג מיט די צען פינגער.
פלוצלינג טראךךךךךךך
איינער פון די סערווירער, האט באוויזן קונצן, און טראגענדיג אויף ביידע הענט פלאכן, צוויי ברייטע טאצן – אנגעלאדענט מיט טעלערס גלעזלעך און געשיר, האט זיך עס מיט א שלעכטן נויג – איבערגעקערט און אראפגעטראסקעט מיט א רעש!
די צענדליגע טעלערס האבן זיך צעפיצעלט און געפלויגן, גלאז מיט קארעל זענען זיך צעלאפן אין אלע ווינקלען.
און באלד הער איך א געזאנג!
מזל מזל מזל טוב.. האט זיך עפעס א יונגער צורבא מדרבנן צעזונגען אויפן העכסטן באסאווער שטימע..
און נאך עהם, דאס גאנצע אויבן אן, אין א קאפעליע לאכט א פוהל מויל און זינגט מיט..
די בעלי בתים ארום, שיסן פאר געלעכטער, און דער סערווירער שטייט פארלוירן און פארשעמט, און ברעכט די האנט מיטן בעל ה'קעיטערינג צוזאמען.
אלע אויגן זענען געוואנדן צום ספעקטאקל, אבער נאר מנשה קוקט אהין צום אויבנאן!
זענען טאקע אלע משוגע געווארן? אזא שמחה כמתן תורה מסיני.. מ'טאנצט און מ'שאלט פאר פרייד, א טאץ געשיר איז צעפיצעלט אויף די ערד..
ולשמחה מה זו עושה?
אלע לאכן, ווי מ'וואלט אויסגעראפעלט א מאיאנטעק, און דער קבצן האט עס געוואונען, אזוי האט עס אויסגעקוקט.
ביי אונז אין ישיבה, ווען א גלאז האט זיך צעשאסן, און די היציגע בחורים האבן זיך צעשריגן 'מזל טוב', האט דער ראש ישיבה רעאגירט דערויף:
מזל טוב? זאל דער בעל שמחה באצאלן..!!
דא אבער, נישט גענוג די שאדן, די בושה, און די פלוצלינגע רעש, שוין אפגערעדט פון די הארץ שרעק אין עזרת נשים.. אבער א געקעסטלטער וועסטל דארט ביים מזרח, בלאזט שופר פאר שמחה..
כ'האב מיך נישט געקענט בארואיגן פון דעם.
אויב זאל עס זיין א קאלער וואר אויסברוך, וואלט איך עס אנגענומען מיט פארשטענדעניש. אבער ס'דאך אין ריאליטעט, נישט קיין משל נאר א ווייטאגליכע נמשל.
מ'נעמט א מנהג ישראל, צו זאגן מזל טוב ווען עס צעברעכט זיך א כלי, און מ'מאכט דערפון א צימעס, ווי קיינמאל בעפאר.
אויך מיר א מזל טוב..
יענס מזל.. אוי א מזל טוב.. איי איי א משוגענער, אינגאנצן צעפראסקעט, און א מזל אין דער ערד..
די קינוח סעודה האב איך שוין געלעקט מיט קלעמעניש, אבער כ'האב מיך נאכער אליינס צעלאכט.
- אם חכמה אין כאן, דאגה מנין..

[זר זהב]

וואס זוכסטו ביי א סאטמארע שמחה

[מנשה לוסטיג]

מיין גאנצע משפחה איז סאטמאר

[מנשה לוסטיג]

לדוד, השם אורי וישעי..
מיר האלטן שוין ביים מאכן א סך הכל מיטן הייסן זומער.
ס'שוין טיף אלול, אט אט שוין ראש השנה פונעם נייעם יאר, א יאר מיט אסאך גוטע אנגעגרייטע זכיות און השפעות טובות.
אבער די זומער לאזט נישט נאך, אזוי שנעל..
ווי דער הערבסט הייבט אן שיקן ווארענונגען, אז דער זומער זאל זיך שוין צוזאמקלייבן די געפעק, הייבט דער זומער אן מיט א פרישקייט, שיקן הייסע פארע, און שפיזיגע שטראלן.
אבער אז ס'גייט אריבער טעג און וואכן, און ס'נישטא קיין צוויי ברירות, דער זומער שפירט אז ער צאפעלט שוין, די בלעטערלעך אנטלויפן עהם אונטער די נאז, הייבט ער אן צאנקן..
דאס זונעלע לאזט נאך אביסעלע פון אירע איר היצן, אבער דאן שטארקט זיך ווידער די זומער, און הייצט אן א טאג.
מארגן פריה, ס'שוין געווען א קילע נאכט, און אויך אביסל אייז אינעם אלול פרימארגן, אבער ווען ס'קומט חצות היום, צייגט דער זומער אז ער קלערט נאכנישט צו פארלאזן דעם דאזיגן טייל ערד קוגל.
דאס מענטשהייט אליין, פארשטייט שוין אויך, אז ס'שוין באמת מיטן זומער לשנה הבאה בירושלים.. אבער דאך טוהען זיך נאך הערן די עירקאנדישען גערודער, ווען דער זומער איז אין קריג מיטן אטמאספער..
ווען דער עירקאנדישען הייבט א טאן, און דערשרעקט פלוצים דעם עובר אורח, ווי א שטילער עראפלאן אין הימל, דערזעט זיך שוין ווינטער וואלקענעס, ווי די ענני הכבוד א זכר, אז מ'האלט שוין מיטן רעכטן פיס, איבערן שוועל פונעם נייעם יאר רונדע.
דער שופר בלאזט, און די הערצער פלאטערן מיט חשבון הנפש און תשובה מאהבה, ווען נאך די הייליג דערהויבענע טעג פון תשובה חרטה און התחדשות, איז מען זוכה צום הייליג שאטן פון די סוכה ווענט, וואס באשיצן פון די וואועדיגע ווינטן, וואס קלאפן צומאל אין די שויבן, און מיטן די ארבע מינים, טוהט מען פאכען כלפי מעלה.
הייליגע באשעפער, והיו לאחדים בידי, אלע מצוות און אלע ריכטיג גוטע כוונות, אז מיר זאלן האבן אנגעהויבן א גוטע התחלה, מיט פרישקייט און געזונט.
און אז ס'איז שוין יא טל ומטר, זאל עס שוין זיין טאקע לברכה.
אמן וכיה''ר.

[[NAMELESS]]

תכלית, וואס מיינסטו צוזאגן?
אב, סאיז א וויץ, סארי.

[מנשה לוסטיג]

ס'שוועבן און לאנדן בלעטעלעך אין די רייהע, א בלאט נאך א בלאט, און די ווינטער קומט אריין אין די קליידער.
פונקט היינט, ווען ס'איז א רעגנדיגע וועטער, און די קלימאט איז פארהויכט און גרוי, דרייעט זיך דער שטענדיגער מרה שחורה'ניק, דווקא אין די רעגן, אן א קאפעליטש, און רעדט צו וועמען דארט אויפן טעלעפאן מיט גרויס פרייד.
ווי איינער זאגט, הערסטע דארט מיין חבר לצרה, ב''ה ס'רעגענט שוין..

[מנשה לוסטיג]

א חפצא פאר זיך.. א אינטערעסאנטע לעגענדע.. 'דאס לעבנס געשיכטע'.
יעדער פאר זיך פארמאגט א ספר החיים, א לעבנס געשיכטע ביכל.. מיט פרטי פרטים.
נאר ביי איינעם איז עס א קורצע געשיכטע מיט אסאך דראמא, ביי איינעם א לאנגע געשיכטע מיט ווייטע תקופות..
אזוי פארשידנארטיג און אינגאנצן אנדערש, איז איין ביכל פונעם צווייטע.
ס'האט געקענט זיין א תינוק בן יומו, וואס האט שוין געמאכט היסטאריע פון פוהלע בלעטער, און ביז די פופציג הערט מען נישט פון עהם קיין באזונדערס.
- ווידער, א זקן בן שמונים – וואס האט דווקא דאן אנגעהויבן שפירן דאס לעבן..
געקענט אפליידן די יונגע יארן פון דרוק און פיין, און ביים גרייכן די שלושים שנה ווערן א וועלטס העלד.
פירן א שיינעם לעבן ווי א מחותן בפנים יפות, און דאן ווערן באשמוצט - ווי קיינמאל בעפאר..
אמאל לאכן, אמאל וויינען, פארלירן און געוואונען, פליען און רוהען, אמאל טאנצן אמאל ליגן..
ווי קאלערפוהל עס קען זיין דאס קייט פונעם אייגענעם לעבן, ביי יעדן באזונדער אנדערש אינגאנצן, און ווי שווארץ אויף ווייס עס קען זיך צומאל בלעטערן יארן, ביז א דראמאטישער טויש.
דער איינציגער באשעפער אין הימל און אויף די ערד, ער טיילט פארציעס מיט א געטליכע חשבון, משפיל גאים עדי ארץ, ומגביה שפלים עדי מרום.
- דער ראציגער ווערד פלוצים א איש האשכולות, א בארימטער טאלאנטפולער פאכמאן, און נעבעך דער גרויסער עושר און חכם פון לאנד – א גנב, מיאוסע פארשוין און שלעפער.
אין חדר געווען דער 'הויפט', אין ישיבה א דראפאויט, אין מושב זקנים א גוט באזעצענער נגיד פון נחלאות און קרקעות.
און דווקא ווער אין כיתה אלף א נרדף, אין כולל א איש מפורסם און מוצלח, אין די עלטער א קלאציגער שלעפער און נודניק.
א לעבן, א מסכתא.. א געשיכטע פון זיך אליינס..
געמיינט אלעס, גע'חלומ'ט א וועלט, גע'דמיונט א חורבן, געווארן א נמשל.. גאר עפעס אנדערש!
דאס לעבנס ביכל!
נו, וואס האט אויסגעפעלט עגמת נפש? וואס האט צוגעגעבן אומזינסטע כוחות, זיך פארענטפערן אויף בושות, איבערקלוגן טיפשים, קלוגער מאכן דאס וועלט, און פארגיטיגן פאר חשבונות..
א שאד געווען די מיה, א עבירה די כוחות פאר כבוד, פאר געלט פאר ניצחון..
געוואלט זיין א חכם און זיך געטראפן אין די עלטער גאר א גיבור, און דער גיבור געבליבן פון עהם בלויז דברי חכמה.
געוואלט פארדינען פראטעקציע, זיך ערוועלן א נאמען אין די היסטאריע, דערווייל אנגעזייעט און דער שכן האט עס באקומען..
ווייל רבות מחשבות בלב איש, ועצת ה' היא תקום.
א שיינעם ביכל! דאס לעבן, איר געשיכטע מיט דעטאלן..
עטליכע שרעקעדיגע קאפיטלען, אינצווישן פרייליכע תקופות, בארג ארויף און פלוצלינג.. טראךךךךךך
בארג ארויף, און אודך.. טראךךךך
איין טאג פארזעצט, צען יאר א מחיה.. א חודש פארזארגט, אונטער א קארגע שעה – מזל טוב!
בילדער און סצענעס, ס'קען שוידערן און באפרידיגן מיט איין שנעלע מיש.. אבער ס'מישט זיך נישט אליינס!
דאס בענדעלע ליגט אריינגעלייגט צווישן די בלעטער, און עס לעבט זיך ווייטער, ווי אנגעשריבן פון אויבן..
בטח בה' ועשה טוב, שכן ארץ ורעה אמונה.. והתענג על השם.. 'זאל זיין געלעבט'.
נאך א אטעם נאך א תפילה נאך א בלעטל תורה נאך א חסד א יודן, און דאס לעבן באקומט א באדייטנדע געשמאק, אז עס לייענט זיך מיט פארגעניגן.
מ'בלעטערט אמאל צוריק, און עס הייבן זיך די הענט צום הימל:
עד הנה עזרונו רחמיך ולא עזבונו חסדיך.. ואל תטשינו השם אלוקינו לנצח.
ס'זאל זיין א שיין געבינדענעם ביכל לתפארת, נישט קיין צעריסענע ברכה לבטלה, א שלימות פון א תפקיד אין לעבן, מיט א המשכה - ווי געוואונטשן, איידער א בינטל חרטות און פארזעעניש חלילה.
האט ער געזאגט.. איז וואס? האט ער געשפעט, ממילא? בין איך יא שולדיג בין איך נישט ריכטיג, שוין יא געכאפט, ס'האט נישט געקלאפט, זיך געשפירט פארלוירן, זיך געפילט געטראפן..
א שאד די עגמת נפש, א שאד די חשבונות אינעם נעקסט יעריגע קאלענדער..
כבוד אין די וועלט אריין, געלט אין די שווענדעניש.. צופיל צו ווייניג.
שלונג אראפ - וואס איז מער נישט פארן צונג, און לעק אויס דאס שיסל - ווילאנג ס'איז פארהאנען. זארג דיך נישט פאר די וועלט, ווייל זי האט א פארזארגער..
אבער געדענק!
צו גוטן צו גערעכטיקייט – וכל מעשיך בספר נכתבים.

[שעפטל]

עפעס א מאמואר'ל איבערן קליפ??? עפעס לענגערס ווי די פעיסבוק'ע

[מנשה לוסטיג]

אין דעם ארטיקל איז דאס מרומז

[ידען]

אין דעם ארטיקל איז דאס מרומז

א לייק פאר די בזיונות

[מנשה לוסטיג]

http://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?f=21&t=20945

[מנשה לוסטיג]

ב''ה
אין די צייט וואס כ'טו שרייבן 'די אנהייב פון מיין לעבן' געשיכטע, האב איך נישט געשריבן די איינצעלנע מאמרים פון פארשידענע ענינים העולים על דעתי מזמן לזמן.
ובכן, וועל איך צוביסלעך עס משלים זיין בין הפרקים בין הזמנים.
-----
א געשיכטע מיט א גאסט!
א חבר מיינע טרעפט מיר אין שול, און זאגט מיר, מנשה, דו זעסט דער פעדלער וואס שטייט אין פאליש? כ'מוז דיר פארציילן וואס כ'האב געהאט מיט עהם.
ס'האט פאסירט נישט לאנג צוריק.
איך בין געקומען ממש כחצות דאווענען מעריב אין שול, און כ'זע דעם פעדלער זיך זוימען דא אין שול, און ער יאגט זיך גארנישט, ווען די שול איז שוין ממש ליידיג.
גיי איך צו און פרעג עהם.
יש לכם איפה לישן?
לא!
אויב אזוי האב איך עהם געבעטן צו מיר אהיים, און ער האט עס גערן אנגענומען, ער פאקט זיך צוזאם די פעק גאנץ שנעל, און זעצט זיך אריין אין זיין קאר, און פארט מיך נאך ביז מיין הויז.
ס'פאלט מיר איין, אפשר איז ער הונגעריג?
מעיבי יו וואנט טא איט סאמטינג?
כן כן.. יעס יעס..
אה.. אזא מצוה טרעפט זיך נישט יעדן טאג!
און כ'הייב אן פרעגן, אויב ער גלייכט פיש אדער פלייש, ווייל פונקט איז געבליבן פון נאכטמאל, און כ'בין גרייט עס אויפווארעמען פאר עהם.
זאגט ער, ביידע איז גוט..
נו, אז ער דארף פיש, און – פלייש, כ'האב וואס כ'האב..
אפשר כבודו יש קטשופ? פרעגט ער מיר..
צו כ'האב קעטשאפ, און אויך פיקל האט ער ליב..
איך גיי צום קלאזעט, און כ'עפען א פלעשל פון פיקל און אויך קעטשאפ, ביי מיר עסט מען עס נישט נאר אמאל אמאל, און אפשר שבת.
ער וויל אויך מאסטערדט.. כ'האב גראדע.. און כ'לייג אויפן טיש וואס נאך איך טרעף, פעפער און ירקות און קרעקערס..
אני רוצה לטול ידים.. ער וויל זיך וואשן..
אבל הלחם קפוי די ברויט איז אין פריזער פארפרוירען..
אין בעיה יכולים לחמם בתנור..
ער הייבט אן געבן עצות.. כ'זאל עס אנווארעמען.. און כ'זע שוין אז די מצוה דארף סבלנות.. און ווארעמט און ס'גייט א רויעך..
אפשר קצת חביתה??..
ער נעמט זיך די רואיגע טאהן און בעט אויב ס'מעגליך כ'זאל עהם מאכן א אייער שפייז..
איך האב דא אנגעהויבן קלערן, אז אפשר איז ער אזוי הונגעריג מיד, אז ער ווייסט אפילו נישט וואס ער וויל..
פרעג איך עהם, אויב ער איז זיכער אז ער דארף סיי די פיש און סיי די פלייש און אויך אייער שפייז, ער זאל זיך נישט שעמען טאמער ער האט נישט ליב די פיש אדער פלייש און דארף נאר א סאלאט און אייער שפייז.
גם וגם.. [חחח..]
ער קוקט בכלל נישט אויס קיין גראבער, כאטש א ביר בויך האט ער גראדע יא.. אבער ער דארף 'גם וגם'.. אויך דאס און אויך דאס..
און איך שטיי שוין מיטן מעסערל און שנייד א סאלאט פאר ער בעט..
ער האט זיך שוין געוואשן, און ווערט נישט זאט, ער קען הלכות קוקט אויס, און עסט ווי א יוד, אבער די אפעטיט שטעלט זיך נישט אפ..
ער עסט פיש, און סאלאט און פלייש, און אייער שפייז, און אויך א קען קאמפאט האב איך געעפענט, און ער עסט געמיטלעך, ווי דאס עסן וואלט אריין אין א אטאמאטישער גרוב ביזן תהום..
ער לאזט איבער אין טעלער אפילו אביסל ווי הלכות דרך ארץ.. דאס קוקט אויס א מלאך – טראכט איך.. אבער ער איז א געהעריגע פעדלער פון שול כ'זע עהם אלץ, ער איז אליהו הנביא..? מי יודע??
ס'האט גענומען צייט, און ער איז ברוך השם פארטיג און ער בענטשט פון א סידור, און כ'וויל עהם ווייזן ווי צו לייגן זיינע פעקלעך און זיך אנידער לייגן – אויב ער קען נאך אזא ברייטע סעודה..
ניין, ער איז נישט פלוצלינג אוועקגעפלויגן ווי אין די פארציילונגען פאר קינדער.. ער איז דא.. און ער פארלאנגט ווייטער..
ער וויל נעמען א שויער.. ווייל ער איז זייער פארשוויצט..
אה, זייער פארשטענדליך, און איך זאג עהם קלאר, אז ער קען זיך שפירן דא היימיש, נעמען זייף און וואס ער וויל, א פרישע געשמאקע האנטוך און וואס נאך וויל ער?
זאגט ער מיר, אז ס'איז א פראבלעם, ווייל איינמאל ער טוט אויס די וועש, וויל ער נישט אנטון צוריק די שמוציגע וועש, אויב כ'קען באשטיין עס אויסוואשן..
עמממ יא יא!! די מאשין ארבעט שוין..
אבער ער פרעגט אויב ס'שייך כ'זאל עהם געבן אויב ס'מעגליך פון מיינע וועש.. א העמד מיט א הויזן.. אפשר זאקן אויך.. שיך דארף ער נישט.. [אה.. ברוך השם.. עפעס דארף ער נישט..]
די געשיר ליגן אין סינק אנגעהויפענט, און די וואש מאשין וואשט, און א העמד און הויזן פון מיין לעדל ליגט גרייט פאר עהם ביים פארשלאסענעם טיר פונעם באדע צימער, און מיינע אויגן קלעבן שוין..
איך וויל קיינעם נישט אויפוועקן, געב איך א לייכטע קלאפ אויפן טיר, און פרעג עהם שטיל הויעך.
אני יכול לילך לישן? כבודו בסדר?
כן כן.. תודה.. הער איך שוין באשטעטיגט.. און כ'ראל מיך אריין אין בעט..
מארגן אונדערפרי זע איך ווי ער האט אנגעגרייט צענדליכע זעקלעך, און ער גרייט זיך צו פארלאזן מיין הויז..
כ'האב נישט באמערקט ביז היינט אז עפעס פעלט מיר, און כ'זע נישט אז ער זאל זיין א גנב חלילה, אבער וואס די זעק און פעק זענען געווען, ווייס איך נישט – פארציילט מיר מיין חבר מיט א איינגעהאלטענעם אטעם פון געלעכטער.
אבער דא איז ער דער פעדלער, איך האב נישט קיין כח עהם צו רופן נאכאמאל צו גאסט..
און מנשה האט געקלערט ענק צו פארציילן דעם געשיכטע אין פארעם פון א מאמר.

אבער ס'האט גענומען א צוויי וואכן ביז כ'האב דעם שבת ווידער געהערט א סיפור מיט א גאסט, האב איך יעצט די פעדער אין האנט, כ'וועל פארציילן נאך א מעשה..

שבת נאך מוסף קומט צו מיר מיין קרוב, און זאגט מיר הער מנשה..
נעכטן ווען איך זיץ ביים סעודת פרייטיג צונאכטס, עפענט זיך אויף די טיר און א פרעמדער יוד קומט אריין מיט א שמייכל, און זאגט גוט שבת, און שטעלט זיך אוועק נעבן מיר ביים טיש.
כ'בין געווארן אביסל פארלוירן וואס ער וויל.
אבער גלייך האב איך געכאפט, אז ער האט געמאכט א טעות..
מסתמא דארף ער גיין צו א צווייטן צו גאסט, און ער איז דא אנגעקומען, און ער ווייסט גארנישט..
כ'האב אפגעמאכט מיט מיין ווייב, אז מ'גייט שפילן ווי אלעס איז נארמאל און מסודר, ער נעמט און טוט, און עסט און טרונקט, און כ'ווייז עהם שפעטער ווי ער קען שלאפן..
און א צווייטער ווארט מסתמא אויף א גאסט..
אזוי איז עס, א קורצע מעשה, אבער א לאנגע שטילע כוונה.. הכנסת אורחים האט געוויסע סעיפים וואס ארבעט מיטן מצב ווען עס פאסירט, מ'קען זיך נישט אלץ אויסרעכענען..
א גוטע וואך!

[בשםואין]

...

[מנשה לוסטיג]

----------
א גוטע וואך, איך פיר מיר לעצטענס אויף מוצאי צו קלאפן א מאמר 'מענינים שונים' העומדים על הדף ועל הזמן.

דעם געוועזענעם וואך בין איך אויפגעשטאנען אין א גרינעם קילע דינסטיג פארטאגס,מיט שטארקע ווייטאגן אין בויך.
און כ'האב גלייך געקלערט אז ס'איז גאז צו עפעס נישט גוט געגעסן.
נישט לאנג האט מיין אינסטיקט מיר געצוואונגען צו רופן הצלה, ווייל ס'נישט קיין פשוטע מיחוש, האט מיר געמאלדן אין אונטערבאוואוסטזיין מיין שכל.
און מיט די סארט יסורים בתחתונים בין איך קלוגער געווארן אין עטליכע שווערע שעות, אז כ'האב זוכה געווען צו שטיינדעלעך אין די נירן.
כאטש נישט קיין גרויסע, און כאטש נישט קיין ספעציעלע יסורים, וואס אנדערע קריגן יא אין אזעלכע מצבים, האב איך אבער ווידער אפירגענומען דעם אשר יצר טאוועל מיט א ספעציעלע חשיבות, און ווידעראמאל אויסגעקושט די ווערטער מיט לויב געזאנג צום כל יכול, דער רופא כל בשר, און ספעציעל 'ומפליא לעשות' ווי וואונדערליך עס איז.
אט די ווערטער האב איך געשריבן עטליכע יאר צוריק, ווען מיין יודענע ע''ה האט אויסגעהויכט איר ריין לייטערע חסידישע נשמה'לע, פון אזא ענליכע אינצידענט, ווען ס'האט זיך פארשטאפט און געעפענט נקבים וחלולים, בשעה אחת, ואי אפשר היה להתקיים..
איך האב דאס געשפירט טיילווייז, כאטש ברוך השם נישט מיט ייסורי איוב, אבער מיט נערוועזקייטן יא.
וואס דאס הייסט, אז ס'שטעלט זיך א שטיינדעלע קליינליך ווי א זאלץ שטויב! און קען אלאמירן דעם מענטש אז ער איז אין א סכנה, כאטש נישט כראניש אבער אומדערטרעגליך.
פון זייט לעצטע וואך, ווי איך דריי מיך נאר, שטייען פאר מיר טאוולען מיט פארלאנגען..
איינס איז לעילו נשמת, איינס איז לרפואת צו לזכות עטליכע גוטע נשמות, וואס הענגן אויס איבעראל דעם ברכת אשר יצר אויף אלערליי שפראכן, ווי וויכטיג עס איז דאס אין באוואוסטזיין צו האלטן, אז יעדע רגע וואס מען עקזיסטירט און מ'פאלט נישט צוזאם, איז עס לויטן הימלישער סיסטעם פון 'מבשרי אחזה אלוק', ווי דאס לעבן איז א שפיל ביד השם הטוב, און ער שענקט אונז דעם אטעם יעדע אויגן בליק! און געבט אונז די אויגן בליק ביי יעדע אטעם..
כל הנשמה תהלל קה הללוקה.
האב איך געזען א טייטש אין די כתבים אין 'אור האמת' וואס דער הייליגער בארדיטשובער רב זי''ע האט געצייכענט בשם דער גרויסער מגיד פון מעזריטש נבג''מ.
כל הנשמה, ביי יעדע אטעם, תהלל קה, טוט דאס אטעם ארויפגיין פארן אייבירשטען צום באטראכטן, און מ'זעט וואס ער האט געטון בשעת דעם אטעם..
הללוקה.. ס'איז אונזער בחירה אויסצוניצן דעם אטעם יעדע מאל וואס מ'אטעמט, אויף עבודת השם אויף שבח והודאה להשם.
א גוטע וואך א גוטע חודש און א גמר חתימה טובה פאר א גוט יאר. און א געזונטן תמיד.

[הצלה מאן]

מנשה, פריי זיך אז דעיס שטיינדעלע איז געוועין ווי א זאלץ ברעקעלע, נישט ווי א פערפל, איך וויל דיר זאגן אז נירן שטיינער איז ווייטיגן פינעם ערגסטען סארט, איך האב נאך נישט באגעיגנט קיין ווייטאגן ערגער ווי נירן שטיינער.

איך האב אלס געהערט דעים אויסדריק, איך האב זיך געקוילערט פאר יסורים, איך האב דאס געזעין שוין עטליכע מאל, ביי ערוואקסענע זיך פשוט קוילערן פאר יסורים, וויינען ווי בעיבי'ס, נאר ציליב שטיינדלעך.

ווען עס גייט פאריבער זענען כילם פה אחד פארנימען מיטן ש'יצר.

טויש דיין דייעט ווי מיר זאגן אויף א קויד וואן, ווייל דו שטיינדלעך קימען ציריק, אויב נעמט מען נישט קיין דראסטישע שריט.

[מנשה לוסטיג]

א גוטע וואך
מאכט זיך אמאל איך זיץ אין א קאר פון מיין חבר, א יוגענד חבר וואס מיר שמועסן זיך צונויף זייער אפען, און מ'איז זיך מחזק אין קליינליכע זאכן וואס שטייט אמאל אין וועג, אינעם לעבן.
איך זאג מיין חבר, נעבעך יענער איז דאך אזא רחמנות, און ס'איז אזא הארצווייטאג ביי מיר ווען איך קלער נאר פון עהם.
זאגט מיר מיין חבר, כאילו ער איז דער גרעסטער רחמנות, און ביי אלע גייט אלעס געשמירט.
זאג איך.
אלא מאי, קענסט מיר ווייזן נאך צען אזעלכע נצרכים? וואס דאס לעבן זאל גיין ממש ווי מ'קייעט מרור ווארצלען..
קום נאר קום.. זאג מיר מיין חבר, אונז גייען יעצט ארומפארן אין שטעטל..
מיר לאזן זיך ארויס אין א פאמעליכע שפאציר – זיצענדיג אין באקוועמע לעדערנעם מיני ווען, און מיין חבר – ווי א טור גיי, הייבט אן מיט זיין לעקציע.
דא האסטו שמעון, דא וואוינט לוי, זיי ביידע לעבן זיך מיינסטו עפעס אזוי העפי גאו לאקי.. ווי מ'זאגט?
אה, נעבעך שמעון און לוי.. יא, שמעון האט געלט, אבער האט קיין הצלחה מיט די חינוך פון זיינע קינדער.. נעבעך..
און לוי?
אה, לוי האט געראטענע טעכטער, שוין עטליכע איידימער תלמידי חכמים, געוואלדיג.. אבער ער שלעפט זיך נעבעך יעדן פארטאגס מיטן באס אין ארבעט אריין.. ער האט נאך נישט פארדינט קיינמאל קיין סאך, כ'מיין ער איז דער לא יצלח..
כ'קען נישט זאגן לא יצלח.. נחת פון די קינדער האט ער..
אה! זאגט מיר מיין חבר.. און פארט געמיטלעך נענטער צו ר' יודל'ס הויז, הוהא.. האט ער געבויעט א הויז.. אבער ס'שטייט שוין זעקס יאר.. ער האט נישט גענוג עס צו פארטיגען און זיך אריינזעצן דערין.
און וואס איז מיט יששכר?
נעבעך.. פארן עקסידענט איז ער געווען א שטארקע מענטש, א געזונטע טעטיגער.. און היינט.. נעבעך איך געדענק עהם נאך אין די גוטע יארן..
און זיינע קינדער?
אה, ער האט פיינע קינדער.. בעלי גמילות חסדים, זיי זענען נישט די גרויסע לערנערס אבער חסד טייטש יששכר'ס קינדער.
מיין חבר לאכט מיר אין פנים, און פארט ווייטער, געב א קוק, דא וואוינט זאנוועל, בעסער געזאגט זיין ווייב און קינדער וואוינען דא.. ער איז אנטלאפן.
יא, ער איז נישט שולדיג.. איך ווייס די מעשה..
אבער ער איז אינדערהיים? האקט מיר איבער מיין חבר.. ניין ער איז אנטלאפן און האט נישט קיין געהעריגע לעבן.
וויפיל קינדער האט ער שוין חתונה געמאכט?
נעבעך, קיין איינס נישט.. צוויי טעכטער זענען שוין אווער עיטש אפאר יאר, און זיינע זין קענען נישט גיין פאר די טעכטער.
קוק אהער! זאגט מיר מיין חבר – און ער שטעלט אפ דעם קאר.
איך גיי נישט ווייטער, איך וויל זאלסט מיר אליין זאגן יעצט, ווער איז הונדערט פראצענט מסודר? ס'איז נעבעך א גלות, און יעדער האט זיך זיין פעקל.
דן איז רייך און האט קיין נחת, נפתלי איז ארעם אבער האט יא נחת, אשר איז קראנק און האט אסאך חברים, גד איז געזונט און שטארק אבער ער איז דער משוגענער אין שטאט..
מיט וועמען וואלט זיך ווער געטוישט הויזען? וועמען דארף מען מער רחמנות האבן? און ווער איז גליקליך און ווער איז 'דער רחמנות' וואס דו זאגסט!??
איך האב דעם מעסידטש אזוי גוט פארשטאנען, און ווידער אמאל אויפגעהויבן אויגן צום הימל, באשעפער איך דאנק דיר אז איך האב נישט כאטש די אלע פראבלעמען וואס די וואס וואוינען אויף דעם גאס אליין, האבן נעבעך יא..
איך האב מיין חבר גראטולירט, און נאכמער זיך געגלעט די זייטן, אז איך האב א גוטע טעמע פאר דעם וואך מוצאי שבת..
א גוטע פרייליכע הצלחה'דיגע וואך.. און אסאך גאלדענע רענדלאך...
----

[מנשה לוסטיג]

לאמיר ווידער שרייבן אביסל וועגן דעם גראסערי לייף.. ווי איך פארברענג יעדן טאג שעות, און ס'זאמעלט זיך אן ביי מיר אינטערעסאנטע נאטיצן, וואס איז ווערד צו פארציילט ווערן פארן ציבור וואס גלייכן מיינע שורות.

ווי אלץ זענען פארהאנען אלע סארטן לייט, וואס זייער אמת'ע כאראקטער איז צום באמערקן אינעם התנהגות זייערע ביים איינקויפן אין געשעפט, און ווי כ'האב שוין געשריבן אז דאס איז נכלל אינעם 'בכוסו' פון די דריי זאכן וואס אדם ניכר, בכיסו בכעסו בכוסו.. און אפשר איז עס נכלל אין אלע דריי..
קודם כל זענען פארהאנען אזעלכע פארשוינען, וואס האבן זייער ליב צו טון מצוות.. אבער רוב מאל אויף מיין חשבון!
ווי כאילו איך שטיי ביים דלפק, און בין גרייט צו הערן אלע זייערע באפעלן, כאטש ס'נישט צו מיין אויפגאבע, האלטן זיי אז יא! איך מוז זיי אויספאלגן זייערע קאפריזן.
זייטס מוחל! ס'האט זיך אויסגעגאסן דארט א פעקל לאקשן.. און מ'טארנישט טרעטן אויף דעם..
נו, וואס ווילט איר פון מיר? פרעג איך צוריק דעם פרוי, ווי מרמז צוזיין אז איך האב ברוך השם וואס צוטון יעצט, און ס'נישט מיין אויפגאבע אויפצוהייבן ברעקלעך און אויסגעגאסענע פראדוקטן.
אבער יענע לאזט נישט נאך!
מ'טאר דאך נישט טרעטן אויף דעם.. כ'זע אז קיינער הייבט עס נישט אויף.. אפשר קענט איר עס אויפהייבן אדער בעטן דעם גוי..
איך קלער מיר, תבוא אמו ותקנח צואת בנה.. אבער וואס בין איך שולדיג אז דיר פלאקערט די זינד פון טרעטן אויף עסן.. און די ווילסט דיך אליינס נישט בייגן מאיזה סיבה שהיא..
און אז כ'זע אז יענער פייניגט אזוי, האב איך דווקא אפגעמאכט, אז כ'מאך מיך טויב! זאל יענער טריצן און בלאזן, משוגע מאכן האט אויך א גבול!
אבער דאס גייט אריין אינעם קאטעגאריע פון ערליך אויף יענעמס חשבון.

און אסאך מאל מאכט זיך אויך, אז כ'וויל רעכענען איינעם, און פונקט מישט זיך אריין א צווייטע קונה, און וויל 'שנעל' עפעס רעכענען.
איך האב מיינע אייגענע אפמאכן, ווען כ'לאז אריין א קונה אינמיטן איך רעכן א צווייטן, און ווען דווקא נישט!
אז איר ווילט דווקא, וועל איך עס מפרט זיין.
אז איך האב נאכנישט אנגעהויבן דעם קונה וואס שטייט דא, אדרבה קען איך באשטיין צו טון שנעל א טובה, ווייל יענער יאגט זיך..
אבער אז כ'האלט אינמיטן, איז עס מיר ממש א שטער, ווייל זייער אסאך מאל, פארגעס איך צוריק צוגיין צום אלטן חשבון, און בטעות הייב איך אן א פרישע חשבון, און גיי רעכן צוזאם די אלטע.. די נייע און יענער וויל – נאכן טון טובות פאר אנדערע.. אז כ'זאל איר אויך טון נאך צוואנציג טובות.
רעכענט צוזאם מיין אלטע חשבון, און אויך א חשבון פון מיין מאמע און מיין שוועסטער פון א אנדערע נאמבער..

די זאכן מאכן מיר קאפוויי, און פארוואס? ווייל רוב מאל געשעהט דאס אין ביזי טעג, ווען כ'האלט שוין נאכן טון אסאך אזעלכע טובות, און נאך טעותים וואס געשעען דווקא אין די ביזי טעג, און די קונים ווילן פון דעם נישט וויסן.
יענעמס פרוטה איז זייער הארב צו פארנאכלעסיגן, און איך געב שטארק אכטונג ס'זאל נישט זיין קיין טעות פון קיין פעני אפילו.
אבער אפילו איך בין עס נישט מסביר, מעג א קונה פארשטיין אז איך בין נישט געבוירן א אכזר צום מענטשהייט, און אז איך זאג אז כ'קען נישט איבערהאקן פאר יענעם, זאג מיר נישט אין פנים, זייט מוחל און טוטס אמאל א טובה!
מרת טובה מאכער! איך האב נישט געלערנט מיט אייך אין ישיבה, און איך קען אייך נישט פון שול! אויך וויל איך אייך נישט קענען נאר ווען איך רעכן אייך צו וויסן אז כ'מיש נישט אויס מיט א אנדערן, וזהו!
וויאזוי האט איר די חוצפה מיר איינצוטיילן צו טון טובות? וויאזוי שעמט איר זיך נישט מיך צו 'הייסן' זייט מוחל און רעכענטס דעם קינד..

קינדער מעגן אויך וויסן אז ס'דא א שורה, און האבן געדולדט, איך וואלט אויך געוואלט יעדן צוליב טון, און כ'קען נישט אייביג.
ס'דא א שורה, און אז איר ווילט לאזן רעכענען אנדערע, גייטס אהיים און רוהט אייך אפ.. קומט צוריק ווען איר ווילט רעכענען און נישט טון טובות אויף מיין חשבון.
און נאר ווייל יענע איז א פרוי, וועל איך יענע טובות מאכער נישט זאגן וואס כ'האב אין הארצן. אבער וויסן זאלט איר לייענער, אז ס'ליגט מיר אזעלכע זאכן אין הארצן א גאנצע טאג נאכדעם! און אסאך מאל פארליר איך קאנצעטראציע ביים ארבעט, נאר וועגן דעם!
און כ'וויל שוין שליסן דעם מאמר, או דווקא מסיים זיין מיט א גוטע עקספיריענס.

שטייט א פרוי אין שורה, און איך האב פאר מיר צוויי קאמפליצירטע טעותים וואס כ'דארף פאררעכטן.
איך קען דעם פרוי אין די שורה, זי מאכט חתונה די וואך, און זי האט נישט קיין צייט צו ווארטן סתם אזוי.
אבער אז איך לאז די טעותים לויפן, וועל איך פארגעסן און ס'וועט זיין ערגער.
האב איך ביי מיר געמאכט א שנעלע החלטה, איין טעות וועל איך פאר'רעכטן, און די צווייטע? פארפאלן! ס'וועט ווארטן ווען כ'וועל קענען כאפן א אטעם אפשר אין א האלבע שעה, ווען די שורה קונים וועט אביסל נאכלאזן.
און איך יאג זיך שנעל מיטן ארבעט, און ברוך השם איך געב א רוף צו יענעם, נעקסט!
איך זע, אז כ'האב די פרוי געמאכט מפסיק זיין פון זאגן תהילים! זי קנייטשט שנעל איין די תהילימל ווי זי האלט, און געבט א נומער און ס'פארט א גרויסע ארדער פאר איר טאכטער וואס גייט אונטערן חופה אין 48 שטונדן.
קיינער זאל מיר נישט זאגן, אז ס'דא א מער פארנומענע פרוי, ווי א מאמע וואס פירט א קינד אונטערן חופה.
איך האב געשפירט איך גיי ארויס פון די כלים פון התפעלות, און איך קען מיך נישט איינהאלטן און מאך א ווערטל..
אנטשולדיגט איך האב אייך געשטערט זאגן תהילים..
און זי שמייכעלט אפילו אין א געיעג.. איך האב געזען ס'דא שורה, און כ'דארף נאך ענדיגן תהילים פונדערהיים, דא האב איך געהאט די מינוטן, און ס'שאד צו ווארטן און זיך רעגן..
אוי ווי גערעכט איר זענט! ווען יעדער זאל נאר אזוי טון, וואלט געווען אסאך נחת אין שטעטל..
איך בין נישט געווען צופרידן פון דעם גוט ווארט צו איר, איך האב עס דווקא פארציילט איר מאן – דער מחותן! זאל ער האבן נחת פון א געטרייע ערליכע אידענע, וואס טוט מצוות אויף די אייגענע חשבון!

[מנשה לוסטיג]

א גוטן זומער אלע ליבע לייענער.
באמת בין איך יעצט אינעם געיעג די קומענדיגע שעות אפצופליען קיין אויסלאנד, אבער איך האב א מאמר אויפן צונג וועל איך עס ענק עפעס איבערלאזן ביז איך קום צוריק.
גייענדיג צו א חתונה ווי מ'טרעפט נאנטע און באקאנטע פון דערווייטנס, וואס מ'זעט זיך נישט יעדן טאג, באגעגענט מיר א צווייטער געלאדענטער צום חתונה, און תוך כדי דיבור פון א קלאטשיגען מזל טוב, ווערט ער ערנסט און געבט מיר א זאג.
'מנשה, דו האסט לעצטעס אסאך צוגענומען וואג'..
כ'מיין, כאילו איך ווער זייער פרייליך און אויפגעלייגט, ווען איך הער אזעלכע 'אויפריכטיגע ווערטער'..
און איך האב מיך אנגעטון גאנץ שיין צום חתונה, ווי ס'פאסט, און פראבירט באהאלטן יעדע שלעפערישע באוועגונג, כ'מיין ס'קומען דאך פרעמדע, און ס'פליען דאך בילדער.. מ'מוז דאך זיין מענטשליך ביי א חתונה, און דא אזא 'קאמפלימענט' פון א אזוי-גערופענע חבר..
חיים! הער איך אמאל ווי איינער רופט זיך אן צו – מסתמא זיין קרוב, 'דיין בארד איז אינגאנצן ווייס געווארן'.. וואס איז די מעשה?..
און אזוי נאך עטליכע – ענליכע עפיזאדן הערט מען צומאל פון 'נאנטע' גוטע חברים, צו גאר בלוט קרובים, און וואס דער פרעגער – דער קאמפלימענט זאגער טראכט, ווייס איך נישט גענוי, אבער וואס דער געפרעגטער שפירט, ווייס איך זייער גוט.
איך ווייס עס גוט, ווייל איך הער עס נישט פון איינס צו פינעף צו צען מענטשן.
איך קען זאגן, אז אין די לעצטע תקופה, האב איך עס שוין געהערט פון אסאך גוט ווארט זאגערס.. און יא! איך האב טאקע צוגענומען אפאר פונטן, האבן עס די שארפע אויגן פון 'גוטע ידידים' הויעך געטראכט אין מיין פנים אריין.. דו דארפט מאכן א דייעטע מנשה! פארוואס מאכסטו נישט די אפעראציע?..
ווען זאל עס זיין תוך א שמועס פון פופצן מינוט, און יענער זאגט אגב, וואס טוט זיך וועגן א דייעטע, ניחא, וואלט עס אויך געווען א בדיעבד, אבער דאך נאנטע פריינד, ערלויבן זיך אזאנס.
אבער אז די שלום עליכם, די גוט שבת זאגן, און די מזל טוב זאגן, איז די פאסיגסטע מינוט פאר אזעלכע לעכטיגע דיבורים, וואס געבט נישט צו קיין מאראלישע געזונט, דאס איז שוין אבסורד!
און ס'נישטא קיין אנטשולדיגונג אויף דעם, אז כ'האב געמיינט דיין טובה, און א גוטע פריינד מעג זאגן, און כ'האב דיר שוין לאנג געטראכט צו זאגן.. ווי איינער זאגט, ביי א שמחה קען מען יענעם מסדר זיין, ווייל די שמחה וועט עס שוין ממתיק זיין..
ווי יענער וואס פראסקעט פורים, צייגענדיג כלפי מעלה אז ער האט דיך אזוי ליב..
איר מעגט וויסן, אז אויב איינער קלערט פון א דייעטע, איז עס דער געטראפענער אליינס, און יעדע רגע אין לעבן קלערט ער דערפון, און איר זענט עהם נישט מחדש קיין חידושים לטובה, נאר פארקערט, איר האט אייער 'נאנטע חבר' געגעבן א זעץ אין נשמה אריין!
ווייל למעשה האט יענער נישט קיין וועג אנדערש, אויסער אפשניידן די ווייסע בארד, צוו זיך איינציען די בויך מיט א שטריק, אדער זיך לייגן שלאפן שינת עולם, און נישט הערן און ליידן בושות וואס מ'קען שפירן, כאטש אנדערע קוקען עס נישט או אזוי שלעכט ווי דער געטראפענער קען מיינען.
שורה אחרונה, חברים הזהרו בדבריכם!

[מבקר]

א גוטן זומער אלע ליבע לייענער.
באמת בין איך יעצט אינעם געיעג די קומענדיגע שעות אפצופליען קיין אויסלאנד, אבער איך האב א מאמר אויפן צונג וועל איך עס ענק עפעס איבערלאזן ביז איך קום צוריק.

וואס דו האסט אנגעהויבן נאכמאכן אויך מהר"א מסטמר וואס לאזט עפעס איבער פארן אוועק פארן? איך האב געוויסט אז דו קענסט נאכמאכן א מלמד אין חדר, א טאטע ביים שבת טיש, א אוגארישער ביים זינגן "התקוה", א צדקה גייער, אבער עם אויך?

[הירשל ציג]

דער וואס זאגט עס דיר - אז דו זאלסט פארלירען וואג - איז א גוטע חבר! סתם א פרעמדע מענטש אדער נאר א באקאנטער וואלט זיך נישט ערלויבט דיר עס צו זאגען! אוודאי מיינען זיי נאר דיין טובה וועגן.

[מנשה לוסטיג]

נו, אז מ'שטייט ביים דלפק אין גראסערי, זאמעלט מען זיך ווידער אן סיפורים אויף עובדות.. און אז מ'האנדעלט מיט יודען און יודענעס איז עס סיפורי צדיקים..
מה נאמר, ס'דא אלץ צוויי סארטן אין יעדע געזעלשאפט, און דער זעלבער פעקל טראגן ביידע, אבער נעמען עס אנדערש אן, און דערליידן, אדער, געבן אנדערע צו ליידן, פארשידנארטיג.
דא קומט אריין א יוד, א מלומד בצרות, וואס פון ווען איך געדענק עהם, האט ער נאך קיין גוטע טאג נישט געהאט, און איז שוין נאך עטליכע דזשאבס נאך פולע יארן, אנקומען צוריק צו זיין ליבע גמרא, און פון חדוות התורה פארגעסט ער פון אלעס ארום, און מאכט מיך, און אלע ארום פריילעך, שלא על מנת כבוד צו סיי וואס.
ס'ממש דאגתו בליבו – וואס איך זע נישט, ווייל ס'קלאר – צהלתו בפניו, אז ער גלאנצט פון שמחה אייביג.
ער וועט בעסער אריינלייגן מער קעש אין זיין קאנטע, אבי ס'זאל נישט בטעות אמאל זיין א פראבלעם אז עפעס איז נישט באצאלט אויפן פלאץ, און דאס געלט איז עהם דווקא נישט קיין ריווח, נאר מענטשליכקייט צו צאלן וואס מ'קויפט, שטייט עהם פאר די אייגענע קבצנות חלילה.
באלד אונטער עהם, צו אפשר נאך ממש אין יענעמס נאז, שטופט זיך שוין אריין דער צווייטער נברא..
יענער איז טאקע אויך נישט באגליקט מיט אלעס גוטס, אבער ווער האט דען אין גלות אלעס?
אמת טאקע אז יענעמס קרוב איז אומבאלומפערט, און ער אליינס איז שוין אויך אריבער שווערע זמנים, און ער ארבעט שוויציג פאר זיינע פאר גראשן. אבער 'זיין' ווייב איז געזונטער פונעם ערשטן, און זיין נחת איז געזונטער פונעם ערשטן, אבער זיין באנעמונג ברבים, איז עפעס ווי קיין גרעסערער נצרך איז נישט פארהאנען אין די אלפיים אמה לכל רוח..
איך וואונדער מיך באמת!
וואס איז פשט דערפון, אז ער פארלאנגט זיך אלעס אלעס, און מוסר'ט יעדעם איינעם, אבער עהם אליינס טאר מען קיין קרים ווארט נישט זאגן.
אז איך געב א גענעץ מיטן פולן מויל – דווקא פארדעקנדיג מיטן ארבל מיין פיסק, האט ער אלץ ליב צו זאגן 'ווילסט מיך אויפעסן'?.. ווי כאילו ווען איך וועל היסן, וויל איך איינעם שיסן..?
אבער ער אליינס, אויסער וואס ער איז מקיים דעם היימישן מנהג פון זיך נישט אפגעבן צופיל מיטן גוף, דערפאר אין א הייסע טאג גייט פון עהם א פארע, און ממש איך מוז האלטן די אטעם ביי די פארקערטע ריכטונג, נישט גענוג דאס, קען ער נאך אין א פארקילטע גיסטע, מיר אריינהיסן אין פנים.. זאגנדיג עפעס א טרעפליכע שטעך וואס איינער האט געקריגן פון עהם, פארן וועלן 'עהם' זאגן א הערה.
און ביים באצאלן אפאר גרייצער – פאר זיין אייגענע סענדוויטש, מאכט ער אזא גרימאסע מיטן פנים, ווי כ'וואלט עהם ארויסגעצויגן די פארענט ציינער אין די מיטעלע יארן..
ער נעמט ארויס א אפגעריבענעם ענוועלאפ, און הייבט אן 'לעקן' דאלערס.. ממש א עקל.
איך האב מיך שוין צוגעוואוינט צו זיינע קרעכצן ביים 'ענדליך' באצאלן זיין באלאנס, אוי! און טאטע זיסע.. און א גניבה פון א פרייז.. און ווי נעמט מען געלט.. און כ'האב דאך קוים באצאלט 'לעצטע וואך'.. און שוין! נעם דיר די געלט און מוטשע נישט מיינע נערווען..
אזא שפראך, אז איך שפיר מיך ווי א משולח וואס קלעבט דעם נגיד ערב בוקר וצהריים, אבער אינטערעסאנט, אז ווען ער לאכט פון יענעם איז קיין רחמנות נישטא! נאר ביי זיינע פראבלעמען איז ער אבער די 'שטענדיגע פעטש כאפער פון הימל'..

איך זע דאך יא אז ס'דא בעלי מידות, דווקא צווישן די ארימעלייט אויך, און איך זע אויך וואס מיינט א 'נצרך' אבער נאך וואס א נצרך און מצטרך לבריות.. און אויסנוצער אויפן העכסטן שטאפל, ווען ער קענסעלט די דעליווערי דשארדזש די לעצטע מינוט, ווייל פונקט האט זיך איינער מיט א קאר באוויזן אין געשעפט, און יענער וויל דאך נאר עהם יעצט אהיימנעמען.
אמאל איז עס זיין בני בית זיין פאסיגע פאר, און אמאל ליידט זי לעבנס לענגליכע יסורים.. אבער צומאל האלט איך מיט געצוואונגענער'הייט, וואס די פארזעצונג איז אויך.
ווייל באלד ווי ער ווערט חסדי השם נעלם פון געשעפט, קומט זי אן.. און ולא נודע לה אז ער האט פונקט יעצט איינגעקויפט, 'אלעס' וואס זי האט געוואלט, און זי נעמט די מיה און קלייבט פריש צוזאמען דעם גאנצען ליסטע..
און ווייל איך שטעל דאך צוזאמען, בת פלוני לפלוני.. זאג איך איר מיט אכטונג, איר זענט זיכער אז איר ווילט דאס אלעס יעצט קויפן? ווייל.. עמ.. עמ.. אויב איך האב נישט קיין טעות האט אייער מאן פונקט יעצט פריער איינגעקויפט די זאכן..
און יגעת ומצאת.. יא! זיי האבן זיך נישט צוזאמגערעדט נארמאל, און כ'האב פארמיטן א 'קאטאסטראפע' ממש.

א צווייטע פאציענט – ווי איך רוף זיי די שווערע קאסטומערס – טוט מיר אזוי מוטשען מיט פראגעס וואס האבן גארנישט מיט מיר, און אז איך זאג עהם אן א שמייכל, וואס מיינט דאס אז די גראדזשעסט מיר די נערווען? ווערט ער באליידיגט, און ביים ארויסגיין פון געשעפט, שרייעט מיר צוריק, 'אנטשולדיגט פארן אריינקומען'..
איך האב פונקט אמאל מיטגעהאלטן א ספעקטאקל, ווי אזא איינער האט באקומען א פארציאן אין פרצוף, ווען יענער א נאז שטעקער און אלץ ווייסער, האט דערזען עפעס א נייע פנים אין שטעטל, און פונקט אינמיטן געשעפט פרעגט ער יענעם בקול רם.
שלום עליכם וויאזוי הייסט א יוד?..
איך האב דאך געוואוסט שוין 'וויאזוי עס הייסט א יוד'.. ס'געווען דער שווער פון דעם פרעגערס אמאליגער איידעם..
און 'יענער פרעמדער יוד' ווייסט נישט ווער דער פרעגער איז אויך נישט.. און ענטפערט עהם מיט א שמייכל, אה דו קענסט יענעם יונגערמאן? ער איז לעצטענס מיין איידעם געווארן..
און דער פרעגער איז נעלם געווארן ביים ערשטן שייד וועג.. ס'האט מיר שטארק לייד געטון, אויף זיין דורכפאל, אבער כאטש איך בין פטור געווארן פון עהם אויפן היינטיגן טאג.
המשך יבוא..