אפשר דאך, איז די אלטע חינוך די ריכטיגע

[outspoken]

אזוי ווי מיר אלע חרידישע/חסדישע אידן מוטשענען זיך מיט די זעלבע פראבלעמען, ווצב''ש צאלען הויעך שכ''ל וואס מ'האט נישט, בחורים ווארפט מען ארויס פון ישיבה, הוצאת חתונה ווען מ'האט נישט די טאג דורך צו לעבן, מ'ווערט טערארזירט וועגן אינטערנעט, מ'צאלט רענט אדער מארטגעטזש מער וויפיל מ'פארדינט א חודש אא''וו.

אפשר וואלט געווען כדאי צוריק צוקוקען צום פריעדיגען דור וואס האט ארויסגעגבען אזעלעכע גאונים וצדיקים ווי די היילגע חתם סופר ותלמידיו און זען ווי אזוי זיי האבן אויפגעצויגען קינדער און דאס נאך טון.

די ערשטע זאך איז, מ'זאל זיך צושפרייטען און שטעטלעך און אין דערפלעך, מיידלעך זאלען גיין אין פאבליק סקול ביז (נאך) היי סקול, דערנאך זאל מען ארויסהעלפן אינדערהיים אדער די טאטע אין ביזנעס, אידישקייט זאל זיין די אחריות אויפן מאמען.

אינגלעך זאל יעדער גיין אין פאבליק סקול ביז די בר מצוה, און נאך סקול זאל זיין א תקנת בן גמלא חדר ווי א יעדער אינגאל זאל לערנען תורה אפאר שעה (אפגעזען צו די טאטע קען באצאלען) דערנאך זאלען די גוטע קעפ (און פארמעגליכע) בחורים אוועק פארען לערנען אין א ישיבה. אויב מאכט זיך אז א בחור האט שוועריקייטען מיט די ישיבה זאל ער צירוק גיין אין פאבליק סקול ביז נאך היי סקול,דערנאך זאל מען לערנען א פאך. ביי שדוכים זאל מען די עיקר קוקן אויף יראת שמים און מדות טובות.

אזוי אויך זאלען די אלע חרידישע אידענטאם זיין אינטער איין קאנציליי (אנגעפירט דורך א מאדערן איד ווי אין אונגארען) און די עיקר תקנות זאל זיין אז מ'טאר זיך נישט אוועק ריקען פונם שו''ע.

אפשר אזוי וועלן מיר אי''ה צירוק באקומען אזעלעכע גאונים וצדיקים ווי אין דער אלטע היים.

[יואב]

און ווער וועט מוחה זיין אויפן פאבליק סקול אין קרית יואל?

לגופו של ענין. וויאזוי הייבט זיך נאר אן דעם ניגון פון אברהם פריד? אה!

א שיינעם חלום האב איך געזעהן,
אויף קאווע שטיבל בין איך געוועהן,
אויטספוקין באוויינט דעם טעות,
אויף א דירה מ'צאלט אזויפיל מעות,
פארוואס נישט אזאנע גאונים ווי די אבות

אויסגעוואקסן אזאנע ריזן אין תורה,
הלוואי זאלן מיר קענען פראדעצירן די סחורה.

און אט זעהט ער ס'שיינט א ליכט,
נישטא מער קרייזן, נישט דא קיין שיכט,
אידישקייט זיך געביטן שוין,
גענדיגט דעם ריזן שכר לימוד הון,
'יאאאא דאס קען זיין שכיח'
אוי ווי זיס און שיין,
קיינער האט מער נישט קיין מורא,
כתקנת בן גמלא מ'לערנט תורה,
און פון שלאף האב איך זיך אויפגעכאפט...

נישט גע'דאגה'ט לאז איך פאר א צווייטן.

[זר זהב]

אפשר אזוי וועלן מיר אי''ה צירוק באקומען אזעלעכע גאונים וצדיקים ווי אין דער אלטע היים.

און אזוי אויך צוריקבאקומען די מעגע אמעראצים ווי אין דער אלטער היים

[outspoken]

אפשר אזוי וועלן מיר אי''ה צירוק באקומען אזעלעכע גאונים וצדיקים ווי אין דער אלטע היים.

און אזוי אויך צוריקבאקומען די מעגע אמעראצים ווי אין דער אלטער היים

ווי אזוי פלעגט סאטמאר'ע רב ז''ל זאגען, ווען די בעש''ט ותלמידיו וואלטען געזען אן ענין צו דאווענען ביים מערת המכפילה וואלטן זיי דאס געקענט אויספוילען, די זעלבע, ווען זיי האבן ווען א פראבלעם מיט די זיסע יר''ש מעגע אמעראצים וואלטן זיי געקענט אויספוילען אז מ'זאל האבן אינזער סיסטעם...