נייעס אין די וועלט פון וויסנשאפט

[שמואל הלוי]

דאס האט פאסירט אינמיטן טאג?

[יידל]

דאס האט פאסירט אינמיטן טאג?

יא.

[שמואל הלוי]

וועלכע חלקים פון די וועלט? (מסתמא ווייל דארט איז נישט געווען קיין כינוס )

[יידל]

וועלכע חלקים פון די וועלט? (מסתמא ווייל דארט איז נישט געווען קיין כינוס )

מערב פאראייניגטע שטאטן און מזרח אזיע.
נאך א בילד:

[יידל]

אינעם פרעסטיזשפולען זשורנאל "נאטור" איז ערשינען א באריכט איבער די סוקסעס פון איזראעלישע וינסשאפטלער צו טוישן הויט-צעלן צו פרישע און געזונטע הארץ צעלן דורך גענעטישע ענדזשענירינג. דאס איז א געוואלדיגע דורכברוך אינעם וועלט פון גענעטיקס און אויב די ווינשאפטלער וועלן מצליח זיין דאס צו נעמען לעולם המעשה וועט מען דערמיט קענען היילען פילע הארץ פראבלעמען. פאלגנד איז די באריכט וואס ערשינען אויפ וועבסייט פונעם "טעכניאן" ווי די וויסנשאפטלער ארבעטען:

"טכניון ורמב"ם יצרו באמצעות שימוש בתאי גזע, מודל ייחודי למחקר וטיפול במחלת לב המובילה להפרעת קצב קטלנית. החוקרים אילנית יצחקי, ליאוניד מיזלס, עירית הובר וחבריהם ממעבדתו של פרופ' ליאור גפשטיין מהפקולטה לרפואה על שם רפפורט, הצליחו להפוך תאי עור, שנלקחו מחולה שסבלה מהפרעת קצב מסכנת-חיים משפחתית, לתאי גזע ייחודיים ("תאי גזע מושרים", iPS) ובהמשך ליצור מהם במעבדה תאי לב. במאמר שהתפרסם בעיתון היוקרתי Nature, הראו החוקרים כי תאי הלב שנוצרו במעבדה ביטאו את ההפרעה החשמלית האופיינית לתסמונת הפרעת הקצב המשפחתית ממנה סבלה החולה (תסמונת מקטע ה- QTהמוארך). בהמשך בחנה קבוצת החוקרים באמצעות שיטות רישום חשמליות מתאי הלב המתקבלים את המנגנונים העומדים בבסיס הפרעת הקצב של החולה ואת השפעתן של תרופות העשויות להחמיר או לטפל במחלה.

תוצאות העבודה מדגישות את הפוטנציאל הטמון באפשרות לתכנת מחדש תאים בוגרים על מנת ליצור "תאי גזע מושרים" הייחודים לאותו חולה. לתאים אלו, בדומה לתאי גזע עובריים, יכולת להתמיין לכל תאי הגוף (כגון תאי לב, תאי עצב, תאי כבד, וכו'). מאחר והתאים המתקבלים הינם זהים גנטית לחולה ממנו הם נלקחו הם יכולים לשמש כמודל ייחודי למחקר של מחלות גנטיות שונות, לפיתוח תרופות, ולתחום המתפתח של רפואה-מותאמת אישית. בנוסף, העובדה שניתן ליצור תאים שונים (כגון תאי לב) שהינם ייחודים לכל חולה עשויה לפתוח פתח בעתיד לשימוש של תאים אלו בתחום המתפתח של הנדסת רקמות והשתלות תאים לשם טיפול במגוון מחלות (כגון אי ספיקת הלב)."

[יידל]

נאך וואכן שווערע ארבעט מיט א גרופע פון מעכאנישע ענדזשענירען איז דעיוויד סמיט פון מיט (מעסעשוסעטס אינסטיטוט פאר טעכנעלאגיע) אויפגעקומען מיט א ספעציעלע coating פאר פלעשלעך וועלכע וועלן מאכן אז די קעטשופ און אנדערע געדעכטע פליודס (ווי האניג וכדו') זאלן פליסן פון פלישל פונקט ווי מילך און וואסער. די עיקט שוועריקייט איז געווען צו אויפקומען מיט א גליטשעדיגע קאוטינג וועלכע איז נאנ-טאקסיק און וועט ווערן עפראווד דורך די עף די עי. די נייע ערצייגטע קאוטינג הייסט "LiquiGlide". די אינגריעדינדס זענען א סוד, אבער ווי סמיט טענה'ט איז עס שוין עפראווד ביי די עף די עי, און האנדלונגען גייט אן מיט גרויסע קעטשופ פירמעס איבער א פרייז פאר די LiquiGlide.

[יידל]

יאנקל, צו טוסטו נישט מישן צווישן טיירענאסאורוס און טארבאסאורוס?

לאמיר איבערגיין די סוגיא פאמעליך.
אין טאקסאנאמיע (די חכמה פון וויסנשאפטליך איינטיילן משפחות פון בעלי-חיים) זענען פאראן ניין הויפט שטאפלען, ווי פאלגנד:

דער לעצטער שטאפל הייסט "ספישיס" (אין עברית: "מין", און אין דייטש "אַרט"), איין שטאפל פאר דעם איז "דזשינוס" (אין עברית "סוג", און אין דייטש: "גאַטונג").
"טי-רעקס" איז א ספישיס פון דעם דזשינוס "טיראנאסארוס". דער "טי-באטאאר" ווערט דורך מאנכע באטראכט ווי א ספישיס פון דעם דזשינוס "טארבאסארוס", און איך האב דאס געוואלט אויסקלארן. איך האב בטעות געשריבן דעם נאמען פון דעם ספישיס "טי-רעקס" אנשטאט דעם נאמען פון דעם דזשינוס "טיראנאסארוס". אבער יעצט איבערקוקנדיג זע איך אז פאקטיש האסטו געשריבן אז עס איז א טיראנאסארוס און נישט קיין טארבאסארוס, וואס איז יא אין איינקלאנג מיט וואס איך האב געמיינט.

וויסנשאפטלער ערקלערן די חילוק צווישן דעם טי-רעקס און דעם טי-בעטאר.

[יידל]

ווי באקאנט קאמיוניקירן דאלפינס צווישן זיך מיטן קליקן מיט זייער מויל. שוין יארן וואס מ'פלאגט זיך אויסצופיגערען וואס א יעדע מין קליק מיינט, און דערווייל אן הצלחה. אפאר וויסנשאפטלער זענען שוין אויפגעקומען מיט טעאריעס, אבער יעדע מאל איז עס אפגעווארפן געווארן דורך אנדער וויסנשאפטלער וועלכע האבן אנדערש אפגעטייטש די קליקס. א נייע מאשין וועלכע קען נאכמאכן אקוראט די קליקס פון די דאלפינס, פארשפרעכט צו ברענגען אן ענדע צו דעם אניגמע, און איינמאל פאר אלעמאל וועלן פארשער קענען אליינס פראדוצירן די דאלפין-קליקס, און לויט די רעאקציע פון די דאלפינס וועלן זיי קענען אויספיגערען די פונקטליכע באדייט פון א יעדע מין קליק. איינע פון די פארשער וועלכע האט געארבעט אויף די מאשין האט געזאגט אז איינמאל מ'וועט קענען פארשטיין די באדייט פון די קליקס, וועט מען קענען ניצן דעם מאשין ווי א מתורגמן צווישן מענטשן און דאלפינס, און מ'וועט קענען כאפן שמועסן מיט זיי. דאס קען אויך ארויסהעלפן צו דעוועלאפען קאמיוניקאציע מיטלן מיט טויבע, באזירט אויף דעם עקא סיסטעם וואס דאלפינס נוצן.
די מאשין איז אפאר וואכן אלט, און איז נאך נישט אריין אין באניץ, אבער עס איז צום ערווארטן אז ביז א יאר וועט מען שוין האבן די ערשטע רעזולטאטן פון שטודיעס אויסגעפירט מיט די הילף פונעם מאשין.

דער דאלפין מאשין

dolphin-speaker.jpg (3.57 KiB) געזען געווארן 3125 מאל

[יידל]

די מארס ראווער "אפארטוניטי" וועלכע איז ארויפגעשיקט געווארן צוזאמען מיט נאך א ראווער "ספיריט" צו מאדים און 2004, גייט נאך אן, און האלט אין איין אויספארשן נייע חלקים פון מאדים. כאטשיג זיין טווין איז שוין געשטארבן צוויי יאר צוריק צוליב די קאלטע וועטער אין די ווינטער, לעבט נאך אפארטוניטי, און זי האט שוין אנגעיאגט ארויפצוטרייבן 21.4 מייל זייט זי האט געלאנדעט. נאכן אפזיצן אפאר חדשים אויף איין פלאץ, שטודירנדיג שטיינער און ראדיא סיגנאלן, האט זי פאריגע וואך זיך נאכאמאל גענומען פארן און דאס איז די הערליכע זומער נאכמיטאג בילד וועלכע זי האט געשיקט צו נאסא:

opportunity-shadow-endeavour-crater-mars.jpg (68.3 KiB) געזען געווארן 3121 מאל

[יידל]

נאך וואכן שווערע ארבעט מיט א גרופע פון מעכאנישע ענדזשענירען איז דעיוויד סמיט פון מיט (מעסעשוסעטס אינסטיטוט פאר טעכנעלאגיע) אויפגעקומען מיט א ספעציעלע coating פאר פלעשלעך וועלכע וועלן מאכן אז די קעטשופ און אנדערע געדעכטע פליודס (ווי האניג וכדו') זאלן פליסן פון פלישל פונקט ווי מילך און וואסער. די עיקט שוועריקייט איז געווען צו אויפקומען מיט א גליטשעדיגע קאוטינג וועלכע איז נאנ-טאקסיק און וועט ווערן עפראווד דורך די עף די עי. די נייע ערצייגטע קאוטינג הייסט "LiquiGlide". די אינגריעדינדס זענען א סוד, אבער ווי סמיט טענה'ט איז עס שוין עפראווד ביי די עף די עי, און האנדלונגען גייט אן מיט גרויסע קעטשופ פירמעס איבער א פרייז פאר די LiquiGlide.

א ווידעא וואס מיט האט ארויסגעגעבן, וואס צייגט די חילוק פון די צווי קעטשופ באטלעך.

[יידל]

א נייע שטודיע אויף די גענעס וועלכע זענען אחראי אויף פראדוצירן זרע ווייזט אז אסאך פון די אינפערטיליטי פראבלעמען קומען פון א גענעטישן פעלער. די ארויסגעבער פון די שטודיע זאגן אז דער שטודיע פון דען גענעטישען פעלער וועט צוברענגן אז מיט גענעטישע ענדזענירינג וועט מען אין דעם צוקונפט קענען פארריכטען אינפערטיליטי פראבלעמען. אויך זאגן זיי, אז ביז א פינף צען יאר וועט מען שוין קענען -באזירט אויף די גענעטישע שודיעס - דעוועלאפען א נישט-הארמאנישע קאנטראצעפטיוו פאר מענער.

[יידל]

א נייע שטודיע ווייזט אז פיל מאל ווען מענטשן זענען frustrated שמייכלן זיי, אנשטאט ארויסווייזן זייער אנגעצויגנקייט. די שטודיע ווייזט אויך אז רוב מענטשן קענען נישט אויפכאפן צו די שמייכל איז פאלש אדער אמת. קאמפיוטערס אבער, צייגט די שטודיע, קען על פי רוב יא וויסן צו די שמייכל איז א אמת'ער שמייכל ביי אויסרעכענען די קנייטשן פון די פנים און ווי שנעל ס'נעמט פאר די שמייכל זיך אויסצוציען אויף די לעפצן.

[יידל]

אין וואס אקטיוויסטען רופן "די אקאדעמישער ספרינג", האבן מאסן וויסנשאפטלער אויסגערופן א קול מחאה אנטקעגן די פרעסטישזפולע דזשורנאלן וועלכע פובליצירן זייערע אקאדעמישע ארטיקלן. די וויסנשאפטלער טענה'ן אז די שטודיעס וועלכע זיי פובליצירן ווערן באצאלט דורך געלט וועלכע קומט פון די טעקס באצאלער, און דערפאר וואלט נישט מער ווי יושר געווען אז עס זאל זיין אוועליעבל פאר בחנם אדער לכה"פ פאר א גאר א מינימאלע סומע. דערווייל טזשארדזשען די זשורנאלן טייערע פרייזן פאר זייערע סובסקריפשאנס, און ווען אן אקאדעמיקער אדער וויסנשאפטלער וויל נוצן זיין אייגענעם ארטיקל פאר זיינס א בוך וכדומה, דארף ער צאלן א שיינע סומע פאר די זשורנאל וועלכע האט די פולע רעכטן אויף דעם ארטיקל. א פעטיציע וועלכע איז געעפנט געווארן אויף די ווייסע הויז וועבסייט איבער דעם ענין, פארמאגט שוין איבער 15,000 אונטערשריפטן.

[יידל]

אן אור-אלטע פלוט איז געפינען געווארן אין א הייל אין דרום דייטשלאנד, די עלטסטע כלי זמר וואס איז נאר אמאל געפינען געווארן. די פלוט איז געמאכט פון א ביין פון א פייגל, און די קולות וואס די פלוט געט ארויס איז זייער א דיקע. אין דעם זעלבן הייל זענען אויך געפונען געווארן פארשידענע אלטע ארטיפעקטן ווי מאלערייען און שניצערייען.

bird-bone-flute.jpg (36.4 KiB) געזען געווארן 3101 מאל

[יידל]

א 2,700 יעריגע חותם איז אנטדעקט געווארן אין ארץ ישראל, מיט די ווערטער "בית לחם" און "למלך" אויף איר.

[יידל]

די פירמע וועלכע האט ליציטירט די טיירענאסערוס מאי 20 האט געמאלדן אז זיי וועלן קאאפערירן מיט די אויספארשונג וועלכע ווערט דורכגעפירט געוואויר צו ווערן פון ווי די טיירענאסעראוס קומט. ווי געמאלדן טענה'ט דער פרעזידענט פון מאנגאליע אז דאס איז געגנבעט פון זיין לאנד. די סקעלעטאן איז פארקויפט געווארן פאר 1.1 מיליאן דאלער, בתנאי אז די ליציטירער קומען זיך אויס מיט מאנגאליע איבער די בעלות פונעם סקעלעטאן.

[יידל]

א נייע שטודיע וועלכע איז ארויסגעקומען שבועות זאגט אז ווען מענטשן ווערן באגריסט דורך פרעמדע, אפילו נאר מיט א קליינעם שמייכל אדער שאקל מיט קאפ, ברענגט דאס אז דער באגריסטער מענטש זאל זיך שפירן מער באקוועם מיט די וועלט און דאס שאפט א "ריפּעל עפפעקט" און וועלכע די שלום געפילן ווערן פארשפרייט פון איינעם צום צווייטען. לויט די פארשער איז א שמייכל אדער א שאקל מיטן קאפ צו א פרעמדן עפעס וואס קען האבן ערנסטע ראמיפיקאציעס אין מאכן דעם וועלט א בעסערן פלאץ.

[יידל]

א נייע שטודיע וועלכע איז ארויסגעקומען שבועות זאגט אז ווען מענטשן ווערן באגריסט דורך פרעמדע, אפילו נאר מיט א קליינעם שמייכל אדער שאקל מיט קאפ, ברענגט דאס אז דער באגריסטער מענטש זאל זיך שפירן מער באקוועם מיט די וועלט און דאס שאפט א "ריפּעל עפפעקט" און וועלכע די שלום געפילן ווערן פארשפרייט פון איינעם צום צווייטען. לויט די פארשער איז א שמייכל אדער א שאקל מיטן קאפ צו א פרעמדן עפעס וואס קען האבן ערנסטע ראמיפיקאציעס אין מאכן דעם וועלט א בעסערן פלאץ.

אפשר איז שייך א לינק? ס'איז אינטערעסאנט צו וויסן וויאזוי זיי האבן דורכגעפירט אזא שטודיע.

דא

[יידל]

א נייע שטודיע ווייזט אז כופרים זענען אפט מענטשן וועלכע ליידן אויף גאר מילדע אוטיזם. צוליב זייער באגרעניצקייט פון קענען שפירן א קשר מיט גאט ווען זיי דאווענען אדער זענען מקיים מצוות, קענען זיי שפירן אז זייער "רעדן צום וואנט" (רח"ל מהאי דעתא). די שטודיע האט אויך געוויזן אז עס איז דא א דירעטע לינק צווישן נישט קענען סימפאטאזירן מיט א צווייטען, נישט קענען זיך אריינלייגן אין א צווייטנס מצב, און ענליכע אוטיסטישע באגרעניצינגען און כפירה רח"ל.

[יידל]

א נייע שטודיע באשטעטידט דאס וואס חז"ל האסן שוין פון לאנג געוואוסט אז חתונה געהאטע מענטשן זענען פרייליכער בדרך כלל ווי נישט חתונה געהאטע מענטשן. די פארשער וועלכע האבן אויסגעפירט די שטודיע צייכענען אן אן אינטערעסאנטע פאקט, אז לאו דוקא אז זיין חתונה געהאט מאכט פרייליכער, נאר פשוט עס האלט זייער פרייליכקייט לעוועל אויף א סטאבילער לעוועל, בעת א נישט חתונה געהאטע מענטש'ס פרייליכקייט לעוועל פאלט.

אנדערע באקאנטע שטודיעס איבער וואס מאכט א מענטש פרייליך האבן געטראפן אז אלטע זענען פרייליכער ווי יונגע, רעפובליקאנער פרייליכער ווי דעמאקראטן, מענער פרייליכער ווי פרויען, רעליגעזע פרייליכער ווי נישט-רעליעגעזע און מענטשן מיט קינדער פרייליכער ווי אן -אדער ווייניג- קינדער.

[געפילטע פיש]

דאס איז עס, ס'פארטיג מיט אונז, א נייע נאסא באריכט אז די גאלאקסי אנדראמעדא קומט צו פליען מיט אן אומפעט אקעגען אונזער מילכיגער-וועג גאלאקסיע מיט א שנעלקייט פון 270,000 מייל א שעה און לויט די לעצטע דאטא וואס קומט אריין פון די האבעל ספעיס טעלעסקאופ גייט מען טאקע אריינקראכען. אבער נישט געזארגט, וויבאלד ס'דא אזוי סך פלאץ ציווישען די שטערענס און פלאנעטען און רוב גאלאקסי איז ליידיג פלאץ וועט אונזער פלאנעט ערד קוגל איבערלעבן דעם מערדש נאר די ארביטס גייען זיך טשענדשען.

[יידל]

א נייע שטודיע, פובליצירט נעכטן, צייגט אז קוקן פארנאגראפיע פאר'הרג'ט שלום בית. די סיבה איז על פי רוב ווייל די פרוי פילט ווי זי איז נישט גענוג גוט פארן מאן און ער זוכט בעסערס.

[געפילטע פיש]

א נייע שטודיע, פובליצירט נעכטן, צייגט אז קוקן פארנאגראפיע פאר'הרג'ט שלום בית. די סיבה איז על פי רוב ווייל די פרוי פילט ווי זי איז נישט גענוג גוט פארן מאן און ער זוכט בעסערס.

די ארטיקעל אליינס ברענגט ארויס די לעכער וואס די שטודיע האט:

But that doesn't prove that porn necessarily caused the women's self-esteem to drop. It's a chicken-and-egg problem, Stewart said: Women whose partners watch a lot of porn might begin to feel more insecure. Or women who feel bad about themselves might seek out or stay with porn-loving guys more often than secure women

ווי אויך אז די שטודיע איז געמאכט געווארן אויף א יונגע דעמאגראפיק און קורץ טערמיניגע רילעישאנשיפס.