פאזיטיווע שריט פון רבי'ס

[שמעקעדיג]

אין די סעריע פון מיינע "פאזיטיווע" אשכולות וועלכע כ'האב מבטיח געווען צו עפענען, וויל איך גיין פתיחה אויף דעם אשכול: פאזיטיווע שריט, תקנות ותיקונים וועלכע היינטיגע רבנים האבן מתקן געווען און אויפגעטון פאר אונזער ארימען דור דעה.

אמת, פאראן רבי'שע אבסורדן, פאראן רבי'ס וואס שטיצן בריש גלי טעראר און פעדאפילער, פאראן רבנים וואס האבן אליינס אינטערנעט, פאראן רבנים וועלכע קענען נאר אסר'ן און מוסיף זיין חומרות אנשטאט לעבן אין רעאליטעט, דאס אלעס איז שוין געווארן איבערגעקייעט דא אין שטיבל, איין מאל און נאכאמאל און אפילו נאכאמאל.

אבער מען קען נישט זאגן אז קיינער האט גארנישט אויפגעטון אונז צו פארבעסערן דאס לעבן, און אז עס איז פאראן רבנים וועלכע זוכן באמת דעם טובת הכלל, און לעבן נישט בלויז פאר זעך. א גוטע דוגמא, ביי די רבי'שע אבסורדן מאכט מען חוזק פון הרב האלבערשטאם אין מאנסי מיטן טייערן SUV, אבער עס איז ידוע בקרב חסידיו אז די ביליגע - אבער הערליכע - חתונה זאל "עטרת חיה שרה" האט דער רב אויפגעשטעלט מיט זיינע צעהן פינגער (נישט פיזיש, אבער כאפסט וואסיך מיין, איא?) ער האט געשוויצט דערפאר, געמוטשעט עשירים, געליגן דערין און געשטופט דעם וואגן, ביז ער האט געזעהן דעם בנין כליל היופי בתכלית השלימות, נאר כדי צו קענען העלפן און פארגרינגערן אידן מיט די ביטערע שווערע חתונה הוצאות. און די אנדערע סאטמארע רבי'ס זענען נישט אונטערשטעליג דערמיט, מוהרז"ל מיט די ביליגע פרדס פיגא זאלן, תקנות אנטקעגן אינוויטעישאנס, און מוהר"א מיט אלע זיינע תקנות וועלכע האט געמאכט א רעוואלוציע ביים יהדות החרדית, CZ שטיינדלעך זענען געווארן א נארמאלע סטאנדארד, מתנות האט מען געשניטן אויף ווייניגער ווי האלב, מבטל געווען גזירת המינימום אין גאר ביליגע זאלן און פארארדענט צו בענטשן 11:00, און אפילו וואך-נאכטס טאר נישט קאסטן צו טייער, און עס איז נישט ערלויבט צו טיילן נאר פיש און קוגל, נישט די אלע טייערע פליישן און אנדערע מגדנות.

פאראן רבנים וועלכע גיבן אוועק דאס שלאף פאר פדיון שבויים. מונקאטשער רבי איז שטארק באקאנט צו זיין פון די רבנים וואס שטייען צו הילף אין דעם ענין. הרב שטיין מפאלטישאן איז אן אקטיווער מנהיג אין "דרור", ווי ער העלפט ארויס די אידן און זייערע פאמיליעס. פאראן רבנים וואס זענען שטארק אין ביקור חולים, זיי געבן זיך אפ מיט די חולי ישראל און שטייען בקשר מיט די ביקור חולים ארגאניזאציעס, אדער זענען זיי מחנך חסידים צו חסד און צדקה, ווי צב"ש סקווירא, טראץ אלע לשה"ר אויף זיי, איז די חסד אין אלע שפיטעלער צום באוואונדערן, אפילו פאר פרעמדע מענטשן, ס'כמעט נישט פאראן איינער וואס איז שוין געווען אין א אפסטעיט אדער ניו דזשוירזי שפיטאל און נישט נהנה געווען פון זייערע חסד, נישט נאר עסן, נאר אידישע לייען מאטעריאל, און סידורים, גארטלעך, און נאך זאכן וואס א איד קען זיך נויטיגן. ר' אליעזר האגער, דארף מען אפילו דערמאנען זיין נאמען?

אלס פותח האשכול וויל איך בעטן, איך ווייס אז עס פעלט נישט מער ווי א פונק, א ליצנות אחד, און פארוואנדלען דעם אשכול אין א ברוינעם קאליר, מיט דזשאוקס און געשפעט פון די רבנים... אבער רבותים, עס איז פאראן גענוג אשכולות פאר די נעגאטיווע חלקים. איך וויל דא מקדיש זיין פאר די גוטע זייט, און ביטע, ווער עס האט ממש נישט וואס מוסיף צו זיין, איז סיג לחכמה שתיקה!

[שמו יגער]

די זעלבע איז מיט האדמו"ר מסקיווער בארא פארק וואס גיבט זיך אן אין עניני רפואה ממשיך דרך פון זיין טאטן ז"ל וואס איז געווען זייער באקאנט אין דעם געביט אין האט אמאל ערלעדיגט אז מען האט געברענגט א גרויסע דאקטאר מיט א העליקאפטער קיין בארא פארק אויף א גרויסע חאגע טאג
וכן אסאך קליינע שולן וואס די רבנים ואדמו"רים פון וויליאמסבורג און בארא פארק וואס זענען באקאנטע נגידים (שוין דא אשכול וועגן זיי אבער נישט פאזאטיוו) טוהן זיי פאר יחידים לאו דוקא די רבים (זייערע מתפללים) גדולות ונצורות סיי מיט "געבן" אין שאפן געלט פאר די נצרכים און סיי ווען עס איז א פאל פון ביקור חולים אדער שאפן א דזאב וכדומה

[רויטע וואנצעס]

רבנים און רעבי'ס ווי איך האב געזעהן ביי זיי איבער די יארן אמת'ע גוטסקייט און אהבת ישראל. אן אריינגיין אין פרטים דא איז מיין ליסט.

רבי חיים לייב כ"ץ, סערדאהעל
רבי גבריאל ציננער, נטעי גבריאל
אדמו"ר מסקולען
וויענער דיין בארא פארק (שמו?)
אדמו"ר מקרעטשניף זצ"ל
אדמו"ר באבוב רבי שלמה זצ"ל
רבי משה שנעבאלג, טשערנאוויץ
אדמו"ר מראחמיסטריווקא ב"פ
אדמו"ר מראחמיסטריווקא א"י
רבי יהושע רובין, באבוב
רבי שאול יודא פריזאנט, יונאין סיטי
אדמו"ר מניקלשבורג מאנסי
רבי בצלאל קליין, סאטמאר לעקוואד

[רויטע וואנצעס]

אפטע רב אין ווילאמסבורג הער איך איז א גאר גרויסע בעל חסד און עסקן הארגעט זיך פאר א איד. אויך האב איך לעצטענס געהערט פון א רב אדער ראש הכולל פישער אין ווילאמסבורג די זעלבע זאך.

[שמעקעדיג]

דאס הארץ וואקסט פאר פרייד אז מען קען הערן עפעס גוטס אויך אויף זיי.
הרב נטעי גבריאל האב איך שוין אויך מיטגעהאלטן, ווי ער האט געהאלפן ארימע אידן און אריינגעשטופט אפאר דאלער בשעת א שמחה וכדומה, גענצליך אומגעבעטן. ער האט א ספעציעלע צדקה קאסע פאר דעם צוועק.

[יאיר]

מיינע גבאים גיבן איבער אז מיין קאלעגע האדמו"ר מקראלע וומסב"ג גיבט זיך שטארק אוועק פאר זיינע יונגעלייט, און דערצו איז ער א פראקטישער מענטש. לא ידעי ולא מכירי קאמינא.

[יאיר]

האדמו"ר מקאסוב ב"פ הייסט א באזעסענער תלמיד חכם מיט שכל הישר. מיר איז שטארק געפאלן ווען ער האט פארטיידיגט דער שטערן כאטש דאס איז נישט געווען אן איבריג פאפולער שטעלונג.

[יאיר]

און אודאי רבינו @לעיקוואוד דפה בית הקפה איז ידוע ומפורסם מיט זיין גרויס חכמה און לעזונג צו יעדן פראבלעם, און מוחה זיין אויף די אמת'ע פירצות פון דור.
(איז דאס דער פינק פון וואס דו רעדסט, שמעקעדיג?)

[שמעקעדיג]

יאיר, דא רעדט מען נישט פון מוחה זיין אויף פירצות. מען רעדט פון גוטע זאכן........

לא ידעי ולא מכירי קאמינא.

[יאיר]

יאיר, דא רעדט מען נישט פון מוחה זיין אויף פירצות. מען רעדט פון גוטע זאכן........

רבינו איז מוחה אויף די אמת'ע פירצות! דאס איז א גוטע זאך! - נישט די פירצות, די מחאות. ווי מען האט אונז געלערנט אין... (כ'האלט מיך איין לכבודך).

לא ידעי ולא מכירי קאמינא.

רבותי, א פייער!

[יאיר]

אפשר זאל מען טאקע אנהייבן אויסרעכענען די רבנים וואס זענען מעורר אויף די ריכטיגע פראבלעמען. ובזה החלי, ערגעצוואו האט מען אמאל געברענגט אז ווינער רב האט מעורר געווען אין א דרשה אז די עצה קעגן אינטערנעט איז צו האבן א ווארעמע ליבליכע שטוב.

[גאלד]

ר' אביש ספינקער האט א גאנצע אפאראט צו זיך פארען מיט בחורים וואס מיטשען זיך מיט ישיבות, ער קען אויף זיין ביז 4 פארטאגס זיך אפגעבן זין מיט די ענינים,
שמעתי אז צוליב אזא ענין האט ער אפגעשטאט זיין באזוך ביים בעלזער רבי'ן,

[שמעקעדיג]

און וואס איז מיט חוסטער רבי'ן פון בארא פארק? ער שמ'ט פאר איינעם מיט א ברענענדיגע הארץ מיט אהבת ישראל פאר אידישע קינדער, בפרט פאר בחורים, ער גיט זיך אוועק פאר זיי בלב ונפש. עס איז שוין געווען עטליכע באשרייבונגען איבער אים אין די היימישע אויסגאבעס. ער ראטעוועט דורות לה' ותורתו.

[יאיר]

רבותי, לאזט איבער איינעם פאר די נעגאטיווע אשכולות!

[פאריז]

מוהרז"ל {סאטמער} פאר ביליגע דירות, חינוך פאר די בחורים.
מוהא"א {סאטמער} פאר ביליגע חתונות ושמחות.

[הדד בן בדד]

אפשר זאל מען טאקע אנהייבן אויסרעכענען די רבנים וואס זענען מעורר אויף די ריכטיגע פראבלעמען. ובזה החלי, ערגעצוואו האט מען אמאל געברענגט אז ווינער רב האט מעורר געווען אין א דרשה אז די עצה קעגן אינטערנעט איז צו האבן א ווארעמע ליבליכע שטוב.

דאס איז דאך טאקע געווען דער וויענער דיין פון ב"פ, הרה"ג ר' הערשל היילפערן (וועמען מען האט שוין אויסגעלויבט דא) ער האט געשריגן אז א ווארימע שטוב און לערנען די קינדער און תלמידים אידישקייט, נאר דאס קען העלפן קעגן אינטערנעט

[יאיר]

מוהא"א {סאטמער} פאר ביליגע חתונות ושמחות.

וכי זו בלבד עשה לנו בן משה? והלא יטריח למוגג גשם על החיטים מלהמטר כהלכתן, הטיח דברים קשים כגידים לבודקם בצומתן, נמנע מליפול בפח השמעת לשון עם זר לכלל ישראל בכינוסן, במו ידיו הנחה לשחיטות עשה ומצנפת לבן על ראשו כנימוסן, והיה עם פיפיות עמך בית ישראל במציצתן. ואי אפשר לפורטן כי רבים הם, על כן יהיה דברי אלה כפטירתן, והזהר שלא תכוה בגחלתן.

[שמעקעדיג]

מוהרז"ל {סאטמער} חינוך פאר די בחורים.

???
קענסט מער ארויסברענגען? איך בין פשוט נישט באקאנט מיט די פאקטן.

[פאריז]

ער האט פון די בעסטע ישיבות אין די וועלט. בשעת ווען אין פאנוויטש ישיבה גייט מכות טעגליך, סאטמער קר"י גייט ....., כמעט נישט דא קיין גרויסע ישיבה וואס האלט זיך סטאביל אן רודערייען, האלט ער שוין יארן אן זיין ישיבה - פון די גרעסטע ישיבות אויף די וועלט - אויפן העכסטן און א סטאבילן אופן. דאס קומט נישט אן לייכט, נאר מיט גאר אסאך יגיעה, געלט, צייט און כח.

[ברסלבער]

אפשר זאל מען טאקע אנהייבן אויסרעכענען די רבנים וואס זענען מעורר אויף די ריכטיגע פראבלעמען. ובזה החלי, ערגעצוואו האט מען אמאל געברענגט אז ווינער רב האט מעורר געווען אין א דרשה אז די עצה קעגן אינטערנעט איז צו האבן א ווארעמע ליבליכע שטוב.

דאס איז דאך טאקע געווען דער וויענער דיין פון ב"פ, הרה"ג ר' הערשל היילפערן (וועמען מען האט שוין אויסגעלויבט דא) ער האט געשריגן אז א ווארימע שטוב און לערנען די קינדער און תלמידים אידישקייט, נאר דאס קען העלפן קעגן אינטערנעט

וויענער רב האט אויך געזאגט ענליך אין ווימ"ס ביים צווייטן כינוס, אז די עצה קעגן אינטערנעט איז צו פירן שיינע שבת טישן מיט די קינדער, זיי דערציילן סיפורי צדיקים און אריינברענגן אין זיי א געשמאק צו אידישקייט.

[למדן]

איך זוך שוין לאנג א ביכל פון באלערנדע סיפורי צדיקים וואס מ' קען פארציילן ביים שבת טיש (שמואל הלוי האט אמאל אנגעהויבן אזא אשכול?)
כ' האב געקויפט מבאר רבותינו מעשה ביכל אבער ס' דויערט מיר זייער לאנג ביז מ' זוכט אויס א נארמאל מעשה נאכצופארציילן,
די גוטע מעשה ביכלעך זענען אלטע דרוקן און קליינע אותיות, כ' קען פארדעם געלט שוין לערנען כתבי ארי.

[געפילטע פיש]

(שמואל הלוי האט אמאל אנגעהויבן אזא אשכול?)

ברסלבער האט.
סיפורי צדיקים פאר "היינטיגע קינדער"

[סאו וואט]

איך זוך שוין לאנג א ביכל פון באלערנדע סיפורי צדיקים וואס מ' קען פארציילן ביים שבת טיש (שמואל הלוי האט אמאל אנגעהויבן אזא אשכול?)
כ' האב געקויפט מבאר רבותינו מעשה ביכל אבער ס' דויערט מיר זייער לאנג ביז מ' זוכט אויס א נארמאל מעשה נאכצופארציילן,
די גוטע מעשה ביכלעך זענען אלטע דרוקן און קליינע אותיות, כ' קען פארדעם געלט שוין לערנען כתבי ארי.

נר יהושע אויפ יארצייט איז זייער גוט
גרינג געשמאק, און דרעמאטישע מופתים מעשיות,
זוכסט דוקא מיט א פריץ און א קרעטשמע? אדער עבודה סטייל מעשה?