די היסטאריע פון די מחלוקת צווישן סלונים מיט סלאנים

[ראש הישיבה]

עס איז וויכטיג צו איבערגיין אן אלטע מחלוקת, וואס האט זיך נאך נישט אינגאנצן געסעטעלט.

איך גיי שרייבן די אינפארמאציע וואס איך ווייס. עס איז מעגליך אז עס איז נישט אזוי אקוראט, ביטע פאררעכטן אין מוסיף זיין לשלימות הענין. די אינפארמאציע איז גענומען פון חברים פון ביידע זייטן. אזוי אויך האב איך געהאט א משגיח פון ביידע זייטן, אין א מגיד שיעור פון איין זייט.

באלד נאך די מלחמה האט האדמו"ר הרב שלום נח ברזובסקי ז"ל (שפעטער באקאנט אלס די נתיבות שלום), חתן האדמו"ר רבי אברהם וויינבערג ז"ל (ברכת אברהם) מייסד געוועהן די באקאנטע סלונים'ער ישיבה אין ירושלים. זיין מטרה איז געוועהן צו אוועק שטעלן בחורים יראי שמים תלמידי חכמים דבוקים בשם ובתורתו. ער האט געהאט א פלאן מיט אויסקוק וויאזוי צו אויספירן די גאנצע ענין פון אוועק שטעלן א ישיבה.
די ישיבה האט געהאט א געוואלדיגע הצלחה.

אינצווישן איז הרב מרדכי חיים סלאנים ז"ל געווארן די מנהיג פון די סלאנימער קרעמל אין ארה"ק. זיי האבן
געהאט חסידים אין ירושלים, אין אזוי אויך אין טבריה.

בשנת תשי"ג איז הרמ"ח הנ"ל נסתלק געווארן, אין סלאנים האט געזוכט א מנהיג. די עולם האט זיך געווענדעט צו האדמו"ר אבי אברהם ז"ל בעל ברכת אברהם, אבער מרוב ענוותנותו, האט ער זיך פרובירט אויסצודרייען. ער האט געטענה'ט אז מען זאל נעמן זיין איידעם דער ראש הישיבה רבי שלום נח, ער איז געאייגנט פאר דעם, אבער די עולם אין אזוי אויך די נתיבות האט דוקא אים געוואלט, אין בעל כרחו האט ער אהנגענומען די הנהגה, איינער פון די סיבות וויאזוי די נתיבות האט זיך אויסגעדרייעט פון זיין שווער איז געוועהן אז ער דארף נאך אוועק שטעלן די ישיבה, אין ער האט נישט קיין צייט צו פירן רבי'סטווע. למעשה במשך השנים האט די ברכת אברהם כסדר געמוטשעט די איידעם אז ער זאל איבער נעמן פון אים די הנהגה, אבער אלעמאל האט ער זיך אויסגעדרייט.

דערוויל האט זיך אנטוויקלט צווי סארט השפעה אין סלונים, די רבי האט משפיע געוועהן מיט זיין עבודה אין קורצע שמועסן. אין די ראש הישיבה האט משפיע געוועהן דורכ זיינע לאנגע טיפזיניגע שמועסן וואס ער האט געגעבן אין ישיבה.

עס מוז באטאנט ווערן אז די צוויי זענען געוועהן אנדערע סארט מהות. די רבי איז געוועהן א חסידישער פרומער געשטעל, כעין ווי מען רופט א חניאקישער, אין זייער א ביטול'דיגער. די ראש הישיבה ווידער איז געוועהן א פונקטליכער אפאדאנטער אלעס איז געוועהן מסודר א טיפע טראכטער, ווי מען זעהט אין זיינע ספרים.
די שורש איז ווייל סלונים האט געהאט אין די לעצטע הונדער צוואנציג יאהר צוויי סארט קבוצות עס איז געוועהן די סלונימער פון טבריה מען האט זיי גערופען די טבריאנער, זיי זענען געוועהן מעהר די פרומער געשטעלן, אין אויך איז געוועהן די בראנאוויטשער, זיי זענען געוועהן מעהר בעסערער מענטשן, די רבי האט זיך אלס געדרייט ביי די טבריאנער אין די ראש ישיבה איז געוועהן פון בראנאוויטש.

דאס האט גורם געוועהן אז היות די ראש הישיבה איז געוועהן אן אייגן ארטיג מענטש. אז בחורים האבן זיך געוויקקט ביי אים פונקט ווי ביים רבי'ן אדער אפילו מעהר ווי ביים רבי'ן.

רוב בחורים האבן געהאלטן פון די ראש הישיבה גאהר שטארק. טייל האבן געהאט א יחס צו אים כמעט ווי די רבי, טייל האבן געהאט א יחס פונקט ווי די רבי אין טייל נאך מעהר ווי די רבי. דאס האט געבויט א מציאות ווי עס ווערט אהנגערופן די ראש הישיבות חסידים.

אבער אין די זעלבע צייט זענען געוועהן אזעלכע בחורים מיט אינגעלייט וואס האבן אים נישט אזוי שטארק געשעצט. זיי האבן געהאלטן אז ער זוכט שררה. אויסער דעם האבן זיי געהאלטן אז ער איז נישט נכנה אונטער זיין שווער די רבי די ברכת אברהם. ממילא האט זיך געטוהן א רייבעריי. זיי זענען געוועהן א מיעוט. אבער עס איז מעגליך אז אפילו אוהדים פון די ראש הישיבה האבן געהאלטן אז אנשי הראש הישיבה טרייבן עס איבער.
מצד די רבי איז געוועהן א געוואלדיגע הערצה צום ראש הישיבה, ווען א בחור פלעגט זיך קומען דורכרעדן מיט אים פלעגט ער שוקן צום ראש הישיבה. די ראש הישיבה פלעגט מאכן א שבת התוועדות איין מאהל א יאהר אין מירון. אין די ל' יאהרן האט די ברכת אברהם מחליט געוועהןדאנערשטיג נאכט אז ער פארט מיט. די חסידים האבן זיך אלע מיט געכאפט. אויף שבת. דא האט זיך ארויס געשטעלט א דבר פלא. ערב שבת פארן זמן האט די רבי געזאגט פארן איידעם, אז היות די ישיבה שטייט שוין כדבעי, פארלאנגט ער פון אים אז ער זאל איבערנעמן די הנהגה! די איידעם האט זיך נישט געלאזט. פאר חסידי הראש הישיבה איז עס געוועהן נאך א סימן ווי די רבי שעצט די איידעם. פאר זיינע פיינט האט עס ארויס גערופן עגמות נפש.

במשך השנים האט זיך ארויס געשטעלט כאילו אז אוהדי הראש הישיבה זענען נישט חסידים פון די רבי. ווידער די חסידים פון די רבי האבן נישט געשעצט די ראש הישיבה.

די גבאים פון די ברכת אברהם ז"ל כנראה זענען אויך נישט געוועהן קיין שטארקע אוהדים פון די ראש הישיבה.
עס איז כסדר געוועהן טענות אז גי ראש הישיבה וויל פארכאפן די מאכט פון די רבי. בפרט סוף ימיו ווען די ברכת אברהם איז געווארן קראנק, האבן די אוהדי הר"י געטענ'ט אז די רבי קאלעכט, אין די בית הגבאים האבן געשריגן לא דובים ולא יער. (וואס די אמת איז ווייס איך נישט).

די שיא איז געוועהן אז די ראש הישיבה האט געזעהן אז מען קרוגט זיך ארום, אין דערווייל פאלט צוזאם די חסידות, האט מען געמאכט א אפיציעלע הכתרה, אז די ראש הישיבה איז די ראש חבורה פון גאנץ סלונים. ווער עס האט זיך נישט צוגעשטעלט האט מעהר נישט געהאט קיין דריסת רגל. עד כדי כך, אז די גבאים זענען נישט געוועהן זיינע מענטשן, אין ער האט נישט געוואלט אין אזא מצב טוישן די גבאים, האט מען געמאכט אן ארייןגאנג פון די גאס לביתו פון די רבי, אז די גבאים זאלן נישט דארפן אדורך גיין די מוסדות. דאס איז געשעהן פערציג טעג פארן הסתלקות. אינצווישן האבן די גבאים ארויס געברענגט דעם רבי'ן אויפן דאס צו קידוש לבנה, ווי זיי האבן געוויזן אז די רבי איז נאך פיין געזונט.

פונקטליך ווער עס איז מיטגעשטאנען מיט די ראש הישיבה מטעם חשיבי חסידי סלונים איז מיר נישט באקאנט.
דערווייל איז די רבי נסתלק געווארן זומער תשמ"א אין סלונים האט אויפגענומען די ראש הישיבה אלץ רבי. רוב רובי סלונים האבן זיך צוגעשטעלט צו דעם הנהגה, ובתוכם 'אלע קינדער אין איידעמער פון די ברכת אברהם'.

פון די אנדערע זייט האט זיך צוזאם גענומען א קבוצה פון חסידים ובתוכם חשובע אידען וואס זענען נישט געוועהן גרייט מיט צוגיין מיט די נייע רבי'סטווע. זיי האבן געהאט א סלונימער שטיבעל אין די אונגערישער הייזער. עס איז אריבער א קורצע צייט אין זיי האבן געדארפט א מנהיג. האט מען געהאט עטליכע קאנדידאטן אין צום סוף האט מען מחליט געוועהן אז הרב אברהם (אברהמ'קע) וויינבערג שליט"א חתן איינער פון די אכט זוהן פון די ברכת אברהם, זאל איבער נעמן די הנהגה. מען זאגט אז ער האט מורא געהאט פון די הקפדה פון די נתיבות. איז ער געגאנגען זיך איבעררעדן מיט הרה"ק רבי יענק'ל מפשעווארסק, אין ער האט יאם שטארק צוגעשטיפט דערצו אז ער זאל איבער נעמן די הנהגה.

דערווייל מצד די נתיבות האבן זיי געהאט שטארק עגמות נפש. זיי האבן געהאלטן אז דאס איז חוצפה די נתיבות אליינס האט זיי קיינמאל נישט געוואלט מוחל זיין.

לויט ווי עס זעהט אויס איז די טעראר מצד חסידי הנתיבות געוועהן זייער גרויסף עד היום האבן די אנדערע געליטן געפערליכע רדיפות.

די גאס האט זיי גערופן די שווארצע, אין חסידי נתיבות האט מען גערופן די ווייסע. איך אלע מהל געמיינט אז דאס איז געקומען צוליב די קאליר פון די בערד פון די רבי'ס. א סלונימער חסיד האט מיר געזאגט אז בחייו פון די ברכת אברהם, פלעגן אוהדי הר"י גערופן די דבייקי הרבי, מיט די טיטל שוואצע. אין דאס איז געבליבן שפעטער.
די צייטונגען האבן געמאכט א סימן אז די נתיבות האט געהייסן 'סלונים' אין די נייע האט געהייסן 'סלאנים' מיט א פתח.

למעשה איז שוין אריבער איבער דרייסיג יאהר אין די מחלוקה גייט נאך זייער שטארק אהן. די שווארצע לאזט מען נישט אריין אין די ווייסע. אין מצד דיני ווייסע טאהרן זיי נישט אריין טרעטן ביי די שווארצע. אזוי אויך די מהדרים האלטן נישט מיט שמחות פון נאנטע קרובים וואס זענען חסידי שווארצע-סלאנים.

עס האט זיך אסאך מאהל געמאכט לוויות וואס עס איז געגאנגען קלעפ.

איך וועל מן הסתם צולייגן אסאך פרטים. אזויאויך ווער עס האט תיקונים אין נאך פרטים איז בכבוד געלאדנט אין אנטייל נעמן אין די אשכול.

[ראש הישיבה]

מיין מטרה פון דער אשכול איז נישט צו מברר זיין ווער עס איז גערעכט. (לדעתי זענען ביידע גערעכט אין ביידע נישט גערעכט).
מיין מטרה איז נאר צו אראפ ברענגן די פאקטן.

[smart]

זייער שיין באשריבען

וועלכע יאר איז די נתיבות אוועק?

[I'm back]

זייער שיין באשריבען

וועלכע יאר איז די נתיבות אוועק?

תש''ס

[ראש הישיבה]

שמעתי, אז מען האט פרובירט צו רעדן מיט די הייניטיגע רבי', רבי שמואל (ווייסע). אין ער האט געזאגט אז עס קומט נישט אין באטראכט כאילו אז די שווארצע ווילן קאלירן אז די בעל מחלוקת איז נפטר געווארן, קען מען שלום מאכן. דאס האט ער נישט געוואלט.
(כאטש עפר אני תחת כפות רגליו, מ"מ במחילת כבודו על זה קען מען זאגן די פסוק 'ובני קרח לא מתו'. עיין אגרא דכלה.)

[איחוד פעלד]

דאס הייסט אז די שווארצע פיצען נישט די שיך ווי די ווייסע, ווייל זיי זענען מער חניאקיש? ווי לייגען זיי די פאות, נישט אינטער די אויער?

אין עצכ"ח אדער אין בחדרי איז דא א אשכול וואס האט געהייסען שמואל בדורו, וואס האט אדורך געטוהן גאר שטארק דער היינטיגער רבי, עס איז גאר אינטרעסאנט.

http://www.bhol.co.il/forums/topic.asp? ... um_id=1364

דער אשכול איז געשריבען געווארען אין ליכט פין פרשה אין עמנואל ווי דער סלאנימער רבי האט אנגעארבעט די מחלוקת מיט ר' יעקב יוסף, און איז אים געלונגען צו מאכען א מאסיווע פראטעסט פין אלע חרדים (האלב מיליאן מענטשען) קעגען אינפארסירען דאס אריין נעמען ספרדים אין די מוסדות פין אשכנזים.

[קאווע טרינקער]

שלום עליכם ראש ישיבה. ס'זעהט מיר אויס איר זענט מער ראש ישיבה געשטימט. ווייס בלע"ז. נישט קיין פראבלעם, just לאמיר לאזן דעם טיטול "נתיבות" פאר דער וואס קריגט זיך מיטן "קצות", און ר' שלום נח'ן וועלען מיר רופען דעם "נתיבות שלום".

איך פלעג באזוכן סלאנים פון צייט צו צייט, און ביים לויה פונעם נתיבות שלום בין איך אויך געווען, די בכיות עד לב השמים ליגט מיר נאך אין די ביינער. וואס איך קען זאגן אלץ אן אינדערויסענדיגער, אז מ'זעהט קלאר די השפעה פונעם נתיבות שלום אויף די אטמוספערע. חצר סלאנים געפינט זיך ביים ווינקעל פון מאה שערים, ולא קרב זה אל זה. דאס ריינקייט, איידלקייט, איז להפליא. דאס געבוי פונעם צענטראלען בית המדרש, זייערע אייגענע מגן אברהם סידורים, דעם רבין'ס צורה (זצ"ל ושליט"א), און אפילו די דרוק אויסלייג אינעם ספר נתיבות שלום, זיי אלע שרייען הוד והדר, מלכות ותפארת.

איך פראביר מיך צו דערמאנען אויב אין שטיבל האט מען שוין גערעדט וועגן דעם היינטיגן רבי'ן... יא, יעצט כאפ איך, דא.

[[NAMELESS]]

זייער שיין.
עס אז משמע אז די שווארצע זענען געוועהן אנדערע מינע מענטשן ווי די ווייסע , און אזא סארט רבי ווי נתיבות שלום וואלט נישט גוט געוועהן פאר זיי. סאו פארוואס איז אנגעגאנגען פאר נתיבות שלום אז זיי נעמען א אייגענע רבי??

[ראש הישיבה]

שלום עליכם ראש ישיבה. ס'זעהט מיר אויס איר זענט מער ראש ישיבה געשטימט. ווייס בלע"ז. נישט קיין פראבלעם, just לאמיר לאזן דעם טיטול "נתיבות" פאר דער וואס קריגט זיך מיטן "קצות", און ר' שלום נח'ן וועלען מיר רופען דעם "נתיבות שלום".

איך פלעג באזוכן סלאנים פון צייט צו צייט, און ביים לויה פונעם נתיבות שלום בין איך אויך געווען, די בכיות עד לב השמים ליגט מיר נאך אין די ביינער. וואס איך קען זאגן אלץ אן אינדערויסענדיגער, אז מ'זעהט קלאר די השפעה פונעם נתיבות שלום אויף די אטמוספערע. חצר סלאנים געפינט זיך ביים ווינקעל פון מאה שערים, ולא קרב זה אל זה. דאס ריינקייט, איידלקייט, איז להפליא. דאס געבוי פונעם צענטראלען בית המדרש, זייערע אייגענע מגן אברהם סידורים, דעם רבין'ס צורה (זצ"ל ושליט"א), און אפילו די דרוק אויסלייג אינעם ספר נתיבות שלום, זיי אלע שרייען הוד והדר, מלכות ותפארת.

איך פראביר מיך צו דערמאנען אויב אין שטיבל האט מען שוין גערעדט וועגן דעם היינטיגן רבי'ן... יא, יעצט כאפ איך, דא.

איך האב אויך באקומען אין א אישי, אז עס זעהט אויס ווי איך בין נוטה צו די ווייסע. אבער די סיבה איז ווייל איך האב מעהר געהאט חברים פון די ווייסע ווי פון די שווארצע. מצד טבעי האב איך מער ליב די נתיבות מיט זיין עולם, ווייל זיין מהלך זעהט אויס מעהר דורך געטראכט, אין סאליד, לעומת די חסידי סלאנים, זעהט אויס מעהר פרום אין חניאקיש. אבער אין די נושא המחלוקת קען איך נישט זאגן אז איך בין נוטה צו א צד בכלל.

די לינק וואס דו ברענגסט גייט נישט אריין אין די נושא פון די מחלוקת

[ראש הישיבה]

איך האב געשיקט איינעם אין א אישי:
איך האב געהערט אז די שווארצע האבן געשיקט א משלחת פארן ווייסע שליט"א בימי אבילות על אביו, אז מען זאל שוין שלום מאכן. אין וויבאלד עס איז געקומען נישט אין די ריכטיגע צייט, האט ער עס נישט אהנגענומען.
יש אומרים אז לולא זה וואלט זוין לאנג געוועהן שלום.
ריכטיג?

תשובה:
נישט אמת.

ס'איז געווען היבש נאך די פטירה, בערך אין יאר תשס"ב.

[ראש הישיבה]

באקומען אין אן אישי:

אויב איך וואלט עס געטאן, וואלט איך עס געטאן נאר דורך אייך, וועלנדיג היטן אויף מיין פריוואטקייט, אבער פון וואו נעמט מען א ברעקעלע צייט?.

איך האב נישט ריכטיג די צייט מאריך צו זיין דערין. טעותים מצד די שווארצע וועסטו אפשר טרעפן קלייניגקייטן דא דארט, אבער די עולה פון אויפנעמען א רבי בחייו פונעם אלטן רבי'ן, א זאך וואס איז נישט דערהערט געווארן בשום מקום בהיסטוריה החסידות, ווייזט אויף כוונתם תחילה. א רבי איז נישט עפעס א פרעזידענט וואס דארף דינען אין אמט, א רבי איז א העכערע הימלישע כח וואס מען גיבט ממרומים און דאס ווערט נישט פארטוישט. הגה בעצמך... דער נתיבות שלום איז געווען קראנק אין די לעצטע פאר יאר (לכל הדיעות פיל ווייניגער אין קראפט ווי דער רבי ז"ל), אבער קיינעם איז נישט איינגעפאלן אויפצונעמען א נייעם רבי בחייו.

בנוגע דער יחס פונעם רבי'ן צום ראש-הישיבה: דער ברכת אברהם איז געווען אן איש שפל ועניו מאוד מאוד מכל האדם, וואס כמעט שאין דומה לו בין הצדיקים. ער האט אויף אן אמת געהאלטן אז עס איז נישטא אין די גאנצע וועלט אזא איש שפל ונבזה ווי אים. עס איז ביי אים קיין ספק נישט געווען. ער איז געווען בטל פאר יעדן קליינעם קינד בלי גוזמא... ווען עס האט זיך אים אמאל געדוכט אז איינער אין בית-המדרש האט חוזק געמאכט פון א קליין סוכה'לע וואס א קינד האט אליין אויפגעשטעלט (א גור'ער יונגל), איז ער אריבערגעגאנגען צום יונגל, זיך איינגעבויגן אין דרייען אריינצוגיין אין דעם סוכה'לע פון קוים צען טפחים, און איבערגעבעטן דעם יונגל... ער האט זיך מבזה געווען פאר יעדן איינעם. ווען ער איז אמאל שמחת-תורה אריינגעקומען אין שטיבל און א טיש איז אים געשטאנען אין וועג אנצוקומען צו זיין פלאץ, האט ער זיך געוואלט אויפהויבן און אריבערקריכן דעם טיש, ביז יחזקאל שמעונ'ס האט אים שנעל אפגעהאלטן דערפון... ער האט פון זיך גארנישט געהאלטן.
דאס איז בתור הקדמה.

המשך אין די נעקסטע הודעה.

[ראש הישיבה]

המשך פון פריערדיגע אישי:

יא, ער האט געהאט א הערצה צום ראש-ישיבה און זעענדיג אז ער פירט און אז ער איז א מנהיג, האט ער געהאלטן אז ער איז מער ראוי פון אים (אזוי ווי ער האט געהאלטן אויף יעדן איינעם, און בפרט איינער וואס פירט בפועל), און דער ראש-ישיבה האט עס גוט אויסגענוצט אויף זיינע צוועקן (במחילת כבודו). דער ראש-ישיבה האט קיינמאל גארנישט געטאן צו חס זיין על כבודו פון זיין שווער און זען דערצו אז מען זאל נישט פוגם זיין אין זיין כבוד ח"ו.

ליידער איז אין יענע צייטן פארגעקומען פיל אינצידענטן, בשעת די צעירי החסידים, תלמידי הנתיבות שלום, האבן אפן חוזק געמאכט פונעם רבי'ן, אפגעלאכט און אפילו געמאכט שטיקלעך. דער ראש-ישיבה האט דאס געזען און זיין שטילשווייגן איז געווען אן אפענע הסכמה צו די מעשים נבזים. דאס האט געמיינט ווארפן מאראנצן שאלאכטס אויף בחורימ'לעך וואס האבן זיך געשטיפט צו הערן תורה (טיילמאל תמימות'דיגע בחורים וואס האבן גארנישט געמיינט אויסער צו הערן תורה), צו נאכמאכן און חוזק מאכן פון דעם רבי'ן בפניו פונעם ראש-ישיבה (פורים תשל"ט). די אלע זאכן זענען קיינמאל נישט אפגעהאלטן געווארן דורך קיינעם נישט, און אפילו נישט דורכ'ן ראש-ישיבה.

עס איז דעמאלס געווען אפן און קלאר, אז מען וויל מאכן דעם ראש-ישיבה העכער פונעם רבי'ן. דאס איז געווען הן מיט דער שטענדער, וואס מען האט אכטונג געגעבן אז עס זאל זיין גרעסער און שענער פונעם רבינ'ס. ווען די חסידים פונעם רבי'ן האבן געקויפט א נייעם שטענדער, האט מען תיכף שנעל געקויפט א גרעסערן און שענערן פארן ראש-ישיבה, צולייגנדיג מער א שענערן פרוכת; צו האט עס געמיינט אז ביי א צוזאמענקומפט פון חסידים, האט מען אזוי אויסגעשטעלט דעם טיש אז דער ראש-ישיבה איז געזעצן אויבן-אן און דער רבי נעבן אים... און אזוי איז געווען זאכן אן א שיעור.

דער ראש-ישיבה איז נישט קיין נאר... ער האט געזען די נייע סטענדער'ס, ער האט געזען דעם פלאץ ביים טיש, ער האט אלעס געזען און ער האט עס צוגעלאזט... נישט נאר ער האט עס צוגעלאזט, נאר ער האט עס בפועל געשטיפט. באזני שמעתי פון הרה"צ ר' ישראל אליעזר אדלער שליט"א, א תלמיד מובהק און קרוב פונעם נתיבות שלום און א בן-בית ביי אים אין שטוב לאנגע יארן א מעשה שהיה: דאס איז געווען בשעת מען פלעגט אראפשרייבן זיינע תורות, אבער די תורות פונעם רבי'ן האט מען נישט געשריבן. האבן די חסידים פונעם רבי'ן גענומען א שטיקל אפיס מיט א טייפרייטער צו קענען שרייבן מוצאי שבת די תורות פונעם רבי'ן (כידוע פלעגט ער אסאך רעדן שבת - א נושא פאר זיך). שבת ביי די סעודה האט ר' שלום נח זיך געלאזט הערן אז די תורות וועט מען שוין די וואך נישט הערן, זיי וועלן קיין צימער נישט האבן און אפילו נישט קיין טייפרייטער... בקיצור, ר' ישראל אליעזר האט שוין שבת געוויסט אז עפעס א טעראר שטיקל איז אויפן וועג. מוצאי שבת איז פארגעקומען וואנדאלן אין יענעם צימער און ווען מען איז געקומען דערציילן פארן ראש-ישיבה, האט ער געזאגט "אזוי? - איך האב אפילו נישט געוויסט אז מען וויל אפשרייבן די תורות פונעם רבי'ן...".

בכלל, האט ער עטליכע מאל אפן מבזה געווען און אפגעלאכט... עס איז נישט קיין סוד אז ער האט געזאגט אויף אים "חסידות פארשטייט ער ווי א קליין קינד..." און נאך...

די שווארצע האבן געטאן עוולות? - קען זיין... אבער דא רעדט מען פון עוולות קעגן א רבי'ן, קעגן דער העכסטער און הייליגסטער אטאריטעט וואס עס איז דא אין א חסידות. דא ווערט געטאן עוולות אין נאמען פון ראש-ישיבה צו דערנידערן דעם רבי'נס כבוד, בריש גליה אן קיין בושה... דו ווילסט דאס פארגלייכן קעגן די עוולות פון די שווארצע? - בכלל, איך ווייס נאכנישט וועלכע עוולות די שווארצע האבן געטאן. עס איז זיכער דא אז בעת ריתחא קען זיך איינער נישט איינהאלטן און אלעמאל ביי א מחלוקת איז פאראן אמאל אז איינער טוט אן עולה, אבער איז דאס דומה בכלל צו וואס די ווייסע אין שפיץ פון ראש-ישיבה האבן געטאן קעגן אן אייגענעם רבי'ן, אים אזוי מבזה געווען און משפיל געווען ברבים? - איז שוין אמאל געווען אזוינס בתולדות החסידות?

דאס איז אלעס פון די איידעלע מלחמות. איך גיי שוין נישט אריין אין די פערזענליכע רדיפות אויף די שווארצע, ווארפן אייער, שלאגן און שפייען קעגן די שווארצע... דערויף וועסטו ענטפערן אז עס איז געווען מחלוקת דעריבער געשעט אזוי (נישט אז עס איז בארעכטיגט, אבער אזוי איז דער פאקט), איך רעד אבער פון די אידיאלאגישע מחלוקת, וואס מען האט פשוט משפיל געווען דעם רבי'ן. דאס איז געווען נאך איידער מען האט אים אויפגענומען אלס רבי בחייו פון א פאריגן רבי'ן, אן אומפארשעמטע און אומדערהערטע אקט. דעמאלס ווען ער האט געזאגט "איך זעץ זיך יעצט ארויף אויפן בענקל פון רבי'ן פון בראנאוויטש...." דאס איז נאר געווען דער מכה בפטיש.

ווען דאס איז פארגעקומען און דער ראש-ישיבה האט זיך דערקלערט אלס רבי, האט דער רבי שוין מער נישט געשטיצט דעם ראש-ישיבה ווי ביז דעמאלס. פארקערט, צענדליגע מענטשן זענען עדות ווי אזוי ער האט געזאגט "איך פאק זיך די פעק און איך פאר אהיים אויף טבריה, מען דארף עפענען א נייע קאמפאניע און גרינדן א נייע ישיבה..."

יעצט אזוי: די אהדה פונעם רבי'ן צום ראש-ישיבה פון ביז די הכתרה, איז צום פארשטיין. אזוי ווי פריער געשמועסט, האט דער רבי ליב געהאט און זיך געפריידט מיט יעדן ערליכן איד, און זיך זעלבסט געהאלטן פאר א רשע מרושע און נידעריגער מענטש. איז דאס א פשיטות. אבער נישט דאס איז אצינד די נקודה (ווי אזוי זאגט מען אין סלאנים? - די פינטעלע): דו רעדסט איבער די אהדה פונעם רבי'ן צום ראש-ישיבה, דאס איז פארשטענדליך ווי פריער געשמועסט, אבער לאמיר זען ווי אזוי דער נתיבות שלום האט אויסגענומען ביי עלטערע סלאנימער חסידים. ר' מאטיל האט אים גוט פיינט געהאט, דאס איז נישט קיין סוד, ועיין ערך בני ר' מאטיל (ר' מאטיל האט אויך נישט ליב געהאט דעם רבי'ן ז"ל, בעל ברכת אברהם, אבער דאס איז געקומען צוליב זיין גרויסן קנאות קעגן ציונות, בשעת דער ברכת אברהם איז געווען א הייסער אגודיסט, משא"כ הרש"נ האט ער פשוט פיינט געהאט מיט א גרויסע שנאה). אזוי אויך די אלע עלטערע חסידים, שקנו חכמה פון רבי'ן פון בראנאוויטש און פון פאטער האבן אים נישט סובל געווען. ר' מטות לוריא, ר' מטות וויינבערג רמ"ד קאסטעל ועוד, און שפעטער מאיר קליערס (א פרשה פאר זיך) ועוד... די אלע פלעגן אים ממש נישט סובל זיין... אבער די יונגע, זיי האבן דאך דעם כח, זיי האבן אים געקרוינט און גרויס געמאכט.

נאך א נקודה:מען דארף אויך נעמען אין באטראכט, אז דער רבי איז געווען א שארפער, ער האט געשינדן די הויט פון די חסידים (אזוי ווי אלע סלאנימער רבי'ס אויסער דער נתיבות שלום), ער האט געפאדערט און געשטאכן דעם עולם. דער נתיבות שלום האט געגלעט, געווען איידל, זיך באצויגן צו די געברויכן פונעם יונגן דור. אט דאס האט געצויגן די יונגווארג, וועלכע זענען אויך געווען תלמידים אין ישיבה וואו דער נתיבות שלום האט געדינט אלס ראש-ישיבה. די אלע זאכן אינאיינעם האט געצויגן די הערצער פון שוואכע יונגע ביימעלעך, וואס האבן נישט געהאט די מדריגות און כוחות צו פארנעמען דעם אלטן רעכטן סלאנימער שארפער דרך.

WOW, איך האב נישט געגלויבט אז מיין ענטפער וועט זיך אזוי פארציען... איך האב אינזינען געהאט צו שרייבן אן ענטפער פון אפאר שורות... דאס וואס איך האב געשריבן איז על קצה המזלג, אויפן שפיץ גאפל ממש. עס איז נאך דא אין דעם א געוואלד, א געוואלד ארומצורעדן... דו זעסט אליין אויף וועלכן צד איך בין מער גענויגט, דאס איז פשוט ווייל איך בין איבערצייגט אזוי, נישט ווייל איך וויל איינעם גרעסער אדער קלענער מאכן. מיר גייט נישט אן ווי גרויס אדער קליין איינער וועט זיין.

דיסקלעימער; איך בין נישט קיין סלאנימער און איך פארטרעט נישט סלאנים.

נ.ב. איך האב נאכנישט בארירט אסאך וויכטיגע פרטים וואס וואלטן שטארק אויסגעפעלט צו רעדן... לדוגמא, וואס דו האסט דערמאנט איבער די ווייסע, אז זיי האבן מער א שיטה און א דורכגעטראכטע מהלך, ענדערש ווי די שווארצע... ס'ליגט דערין א יסודות'דיגע טעות, ס'איז א אנדערע מהלך מחשבה און תכונת הנפש... ס'איז אן אריכות הדברים וואס איז נישט אויף איין פוס. אגב; דער שווארצער סלאנימער רבי איז מער א טיפער מענטש ווי דער ראש-ישיבה איז געווען (איך ווייס אז דו רייבסט זיך די אויגן פאר וואונדער - עס איז אן אריכות ואכמ"ל). ווי אויך וואלט שטארק וויכטיג געווען ארומצורעדן דאס וואס דו האסט אנגעהויבן צו דערמאנען אין דיין מאמר, איבער די צוויי סלאנימער קבוצות, אין טבריה און אין חוץ-לארץ, ווי אזוי די חסידות האט זיך אנטוויקלט אין ביידע פלעצער, די חילוק צווישן די צוויי קבוצות און וואס 'סלאנימער חסידות' באדייט אין זייער פעספעקטיוו. אזוי אויך איז פאראן פילע וויכטיגע זאכן אין דעם נושא, אבער איך מיין אז איך האב וויכטיגערע זאכן צו טון.

אלע גוט און כט"ס

[ונבנתה העיר]

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=_wKCC_PfzG8[/youtube]

[זלמן זאפיר]

די גרעסטע חידוש איז אז טאמיר דער נתיבות שלום האט געואוסט פין די אלע שטיקלעך
ווי אזוי קען זיין אז די קינדער פינעם נתיבות זענען געבליבן זיינע שטיצער אין נישט אווער געגאנגען פין אים ?

[ראש הישיבה]

דו מיינסט צו פריגן ווי קען זיין אז די קינדער פון די ברכת אברהם זענען געבליבן אין נישט אוועק געגאנגען?

[זלמן זאפיר]

יא יא

אין אויכט דאכט זיך מיר האט דער נתיבות היפש אויסגעפיצט דעם זיין עולם ווי אלע גיין זיין די פיאות אויף די אויערן וכו.

וואס איז געווען זיין שיטה דערביי ?

[ציוני]

גם אני חיצוני, אבל תושב ירושלים
ומכיר את ב' החצירות מבפנים (איני רוצה לכתוב איך, משום גילוי)
אבל זה ברור
את הסלאנימ'ר רבי הכתירו מחוסר מישהו אחר שהי' מוכן לקבל זאת
אבל שמעתי מהרב נח וויינברג (הי' ר"מ בישיבת נזר התורה), שהוא בעצם מסתובב אצל הסלונימ'ר, אבל מ"מ הוא אוהד חזק מאחיינו הסלאנימ'ר, ולא כ"כ אוהב את הסלונימ'ר, רק מחמת המציק הוכרח ללכת לשם, (ברבים אינו מודה בזה, אבל אני שזכיתי לקירבתו, ודיברתי עמו רבות, גם דיבר באחת השיחים מזה הענין, בלא שיחלום שיום אחד אפרסם את זה כאן (גם אני לא חלמתי פעם כך))
הנתיבות שלום, ידוע (לכל בני ירושלים שהכירו אותו ולא רק את ספרו) היה' אדם שמאלי, הוא עשה מסלונים כזה חסידות מודרני, (עוד בחיי חותנו) הכניס את השפה "עברית" בישיבה, לימוד בלי חליפות, פיאות מתחת לאוזן, ועוד רבות, (דברים אלו אשר בנו מנסה לתקן, וב"ה שמצליח).
מה שכן סלונים היתה תמיד חסידות סגורה, עד כדי כך, שעל אף היותו בתוככי מא"ש, כאשר כ"א יודע מה קורא אצל השני, מ"מ הוא יכול לחתן בבית מדרשו, ואף אחד מבחוץ לא יודע ולא קולט מה קורא בפנים (כמעט לא תראו אותו על תמונות), וע"כ יש הילה של קדושה סביב החסידות הזו, וע"כ יש הרבה שנהנים ממנה,
גם מה שספרו נתיבות שלום, מלאה במאמרים עמוקים, וע"כ זה נותן תדמית כאילו המחבר ג"כ היה כזה, אבל באמת במציאות הוא היה מאוד רחוק מזה
אבל לשבחו יאמר, שבלעדיו לא הי' נשאר כלום מסלונים, והוא זה שהוציא את ספרו של חותנו "ברכת אברהם" עד כדי כך, שאצל הסלאנימ'ר לא קוראים לרבם "ברכת אברהם" ובכלל לא מקבלים זאת, (אולי משום שהכניס שם סחורה חלשה, איני יודע לא הסתכלתי בה כמעט), והוא זה שיסד את הישיבה, (זה מסביר אמאי חותנו הי' נכנע תחתיו, והוא לא תחת חותנו, כי למעשה הישיבה הי' שלו פרויקט פרטי, ונתן את הכתר לחותנו, רק משום שלא יכל לגדול אחרת), וע"כ ברור שתלמידי הישיבה אהבוהו יותר מחותנו, כי היה לו יותר קשר פרטי עם הבחורים.

ובאמת זה נכון שההכתרה הי' טעות, ולא סתם טעות, אלא טעות זה בנה את אחיינו, (בבחי' מה שבן ציון בנה את מרדכי דוד, בשבת בראשית תשס"ה כידוע ליודעים)
אבל להגיד שזה דבר שלא הי' מעולם, זה לא כ"כ נכון,
כי הרבה צדיקים התחילו להנהיג בחיי רבם הקודם (ולפעמים גם בחיי אביהם/חותנם), והאמת הוא שע"פ רוב גם היה סיכסוכים ביניהם כי חסידים מכאן הלכו לשם, רק אחרי המלחמה כשנתהווה מצב כזה שכל אדמו"ר רק בניו או חתניו יורשים מקומו, אז לא יכלו לקבל שנהי' אדמו"ר בחייו,
ושמעתי מש"ב שהתחתן עם הסלאנימ'ר, שבעצם הסלאנימ'ר סבל רבות משך כל ימי חייו, אצל כל צאצאיו, ולכן לפני שהתחתן נכנס לבקש סליחתו של הסלונמי'ר ואכן בנו הוא הראשון שהי' לו מיד ילדים בלי שום בעיות, ומשם הכל כבר זז רגיל אצל הסלאנימ'ר (אפי' שקיבל ציווי וברכה מהרה"ק מפשעוורסק)

הסלאנימ'ר אכן בנה חסידות למופת, בדרך סלאנים של פעם, עם חריפות, עם שיחות, ועם חמימות בתפילה ובשב"ק באופן שלא רואים אצל הסלונימ'ר, וזה הרבה יותר דומה לזקני סלאנים, רק מחמת שנהיה אדמו"ר בגיל צעיר (ובפרט שהקונקורנצ היה יותר מבוגר) ע"כ לא כ"כ קיבלו אותו ברחוב, מ"מ יש לו הרבה אוהדים, וגם הוא מתנהג בפשטות מופלאה, (זכור ליהודי ירושלים, איך שהי' משרת את אביו בסוף ימיו, על אף היותו אדמו"ר ואביו ישב בכסא גלגלים, איך שעמד לימינו כעבדא קמא מרא, מה שמזכיר את הדרך של זקינו הברכת אברהם)
והסלונימ'ר היה אדמו"ר מהרגע הראשון, רק שבנו שכבר אדמו"ר קרוב ל14 שנה כבר שינה את התדמית של סלונים, וע"כ א"א להוכיח מהיום על אז, וכהיום הסלונימ'ר מתחיל (קצת) להתקרב לדרך סלונים הישרה (של פעם)


לעת עתה אסיים כאן כי אין לי כוח להמשיך להרחיב בנושא זה כעת, אפי' שיש לי הרבה מה לומר על שני הצדדים
(יש להחריב על אופני המחלוקת, מי זרק על מי, מי סבל ממי, מי הורה לחסידיו לשתוק, ומי הורה לחסידיו שלא "יעיזו" לעשות משהו לצד השני).

ולסיום אבקש סליחת ב' הצדדים
כי באמת שניהם צדיקים, גם הנתיבות שלום (ובנו הדרכי נועם, שבאמת שמו נאה לו ביותר) וגם הסלאנימ'ר, ורק כתבתי באופן מעשי ועובדות בשטח, אבל לא שבאתי להחליט מי צודק, ומי יותר צדיק

[איך אויך]

יש להחריב על אופני המחלוקת

לא יכולת להגדיר את זה יותר טוב.

[ראש הישיבה]

איך בין אקטיוו אין קארעספאנדאנס מיט אטליכע ניקס סלונימער/סלאנימער חסידים אין הודעה פרטיות. אזוי אויך טייל פון זיי זענען ידידים ואוהדים לביצ סלונים/סלאנים. זיי שרייבן זייערע מיינונג איבער דער טעמע. דעריבער וועל איך עס דא ברענגן.

ביטע נעמט אין אכט אז דאס איז נישט מיין פערזענליכע מיינונג.
אזוי אויך מוז איך באטאנען אז עס איז דא זאכן וואס זענען געשאיבן געווארן נישט מיט די גרעסטע יראת הכבוד פאר די צדדים, וכבודם במקומם מונח, אבער לשלימות הענין וועל איך בל"נ ציטירין זייער מיינונג ככתבם וכלשונם.

[ראש הישיבה]

באקומען אין א אישי:

איך וויל ענטפערן אויף איין זאך וואס ציוני שרייבט, נעמליך אז דער נתיבות שלום האט אלעס געטאן אין סלאנים, און אלס ראיה ברענגט ער אז זיי האבן אפילו ארויסגעגעבן די תורות פונעם אלטן רבי'ן, דער ברכת אברהם. וויל איך אצינד קלארשטעלן די פאקטן:

נישט פארן ראש-ישיבה און נישט פאר זיינע חסידים איז אנגעגאנגען וואס דער רבי האט צו זאגן. זיי האבן קיינמאל נישט געשריבן די תורות און זיי וואלטן די תורות קיינמאל נישט ארויסגעגעבן. זיי זענען נישט געווען קיין חסידים פון אים. נאך די פטירה, האבן די שווארצע געוואלט ארויסגעבן די תורות פונעם רבי'ן ז"ל, זיי האבן דאך יא געשריבן, די כתבים איז געווען ביי זיי און זיי האבן עס געוואלט ארויסגעבן. די ווייסע האבן דערין געזען א גרויסן פראבלעם, אז אויב די שווארצע גיבן ארויס די תורות, ווייזט דאס אז זיי זענען געווען די חסידים... און בכלל, ווי פאסט עס אז די שווארצע וועלן ארויסגעבן תורות און די ווייסע נישט... ס'איז עפעס נישט געווען לפי כבודם.

וועלנדיג שטערן די שווארצע פון ארויסגעבן די תורות, האבן זיי גע'טענה'עט אז זיי האבן די רעכטן פון ארויסגעבן די תורות פון אדמור"י סלונים, אזוי ווי זיי האבן ארויסגעגעבן דעם בית אברהם און דברי שמואל, און קיינער האט נישט קיין רעכט צו דריקן תורות פון סלאנימער רבי'ס. לעומת זאת האבן די שווארצע גע'טענה'עט, אז זיי האבן נישט קיין פראבלעם אז די ווייסע דרוקן עס, אבער די ווייסע האלטן עס פשוט נישט ביים דרוקן, זיי ווילן בלויז אז די שווארצע זאלן עס נישט דרוקן אבער נאכדעם וועלן זיי עס נישט דרוקן.

עס איז דעמאלס פארגעקומען א דין-תורה, וואו בית-דין האט גע'פסק'ענט אז די ווייסע מוזן דרוקן די תורות ביז צען יאר און אויב נאך צען יאר דרוקן זיי נישט, קענען די שווארצע דרוקן.

דער ספר ברכת אברהם איז ארויסגעקומען פונקט אויפן צענטן יארטאג פון יענעם דין-תורה.

דאס איז אבער געווען בלויז חלק א' - חלק ב' האט געווארט נאך א שיינע פאר יאר.

קאמענטארן זענען איבעריג...

[ראש הישיבה]

איך האב געשיקט אן אישי צי איינע פון די ניקס וז"ל:

לכבוד ידידי ....,
איך וויל פארשטיין עטליכע ענינים ביטע ערקלערן לפי אייער פערספעקטיוו.

דער נתיבות שלום איז נישט געוועהן קיין קטלא קניא באגמא. איך האב כמה פעמים גערעדט מימט אנשטענדיגער (עלטערע) שווארצע חסידים, אין זיי האבן גערעדט וועגן אים בכבוד הראוי.

וויאזוי פארשטייסטו די הכתרה פון דיין זייט? עס קען נישט זיין אז די נתיבות האט נישט געהאלטן פון זיין שווער? עס איז א דבר בלתי מתקבל. ועוד יש אומרים אז נאך רבי מאטיל איז געוועהן בחירות (איך האב נישט מברר געוועהן אמיתת הדבר) אין רוב עולם האט געוועלט פאר די נתיבות. אסאך מענטשן זאגן אז די נתיבות איז דער וואס האט 1 אויפגעבויט סלאנים ממסד עד הטפח, 2מכתיר געוועהן אין געזעצט זיין שווער אויף די כסא ההנהגה פון סלונים.

ועוד והיא העיקר, כפי ידיעתי, זענען 'אלע' קינדער פון די ברכת אברהם געגאנגען מיט די נתיבות. וואס דאס איז א דבר פלא מחמת צוויי זאכן 1 א רבי וואס האט אסאך זוהן זאל מען נעמען אן איידעם לא ראינו דבר כזה בעולם? 2 אויב איז עס אמת אז די נתיבות האט זיך נישט שיין אויפגעפירט כלפי די שווער, ווי קומט דאס אז קיין איינער פון די זוהן האבן זיך נישט אהנגענומען לכבודו, אין געגאנגען מיט די שווארצע? 3 ועוד יותר אז די שווער פון די 'סלאנימער' רבי איז מתחילה געבליבן מיט די נתיבות? איך ווייס נישט וואס איז געוועהן מיט אים סוף ימיו.

ביטע געבן א תשובה לאמיתת הענין כפי מיטב ידיעתכם

יישר כח

ראש הישיבה

באקומען די תשובה אין א אישי וז"ל:

דו פרעגסט זייער גוט. ס'איז שווער צו ענטפערן אויף איין פוס, מ'דארף ארויסהאבן פילע זאכן און אנטוויקלונגען פון יענע תקופה כדי דאס צו פארשטיין. הלוואי ווען איך וואלט געהאט אביסל צייט דערצו.

איך האב הנאה געהאט וואס ציוני האט געשריבן, הגם מען קען זיך דינגען אויף טייל פון זיינע רייד, איז די בילד גאנץ ריכטיג. ער האט אויך אנגערירט אביסל איבער דער בליק פון די גאס אז ער איז געווען א גאר טיפער מענטש, וואס איז היבש איבערגעטריבן צוליב כמה סיבות וואס ער האט שוין ערווענט, בשעת דער שווארצער סלאנימער רבי איז באמת א טיפער טראכטער און א גרויסער בעל הגיון. צוליב זיינע סיבות לאזט ער נישט מפרסם זיין זיינע מאמרים, אפילו אויף טעיפס לאזט ער נישט אפכאפן, און צומאל אפילו נישט אראפשרייבן, א זאך וואס ברענגט אז דער גאס זאל נישט וויסן פון אים און עס זאל גארנישט איבערבלייבן פון אים, חבל על דאבדין. היינט איז שוין בעסער דער מצב, בשעת עס ווערט שוין מער ערלויבט צו שרייבן. ועוד יש להאריך בדבר זה הרבה יותר, אבל אין הפנאי עמי.

בנוגע דיינע הערות:
דער נתיבות האט געבויט א חסידות, אבער נישט סלאנימער חסידות. פאראן וואס טענה'ען אז ווען נישט דער נתיבות וואלט סלאנים אויסגעקוקט ווי מישקאלץ, וויבאלד עס איז געווען א קליין עולם און זייער שוואך און דער נתיבות שלום האט געמאכט דערפון א מענטש. דער באהויפטונג איז נישט ריכטיג געשאצט, צוליב דעם פאקט אז די ליטווישע חסידות'ן נאכן קריג האבן געהאט אן אנדערע דין ווי אנדערע חסידות'ן. ליטא איז געווען דער ארט וואו די השכלה האט געבוזשעוועט, דאס האט געברענגט אז די חסידות'ן וואס שטאמען פון יענע מקומות זענען מער אויסגעבויט מיט א שיטה און א גאנג, אזוי ווי קארלין, סלאנים, חב"ד און אנדערע. אויך קארלין איז נאכן קריג געווען גאנץ שוואך, בשעת זיי האבן פאר א תקופה אפילו נישט געהאט קיין געהעריגע רבי, שוין אפגערעדט פון חב"ד וואס האט איבערגעלאזט דער חלק הארי פון די חסידים אונטער די גראטעס פון די קאמיניסטן און זיך דערזען אין א שווערע סעטואציע, וואו מען מוז אנהויבן בויען חסידות פונדאסניי.

וואס האט באמת געהאלטן די חסידות? - זייער רייכן עבר.
די דאזיגע הויפן זענען געקומען מיט א רייכן עבר, חסידים עובדי השם וואס האבן געדינט דעם אויבערשטן און דער יונגער דור האט זיי געקענט, אט דאס האט מען ווייטער איבערגעפלאנצט און מען האט עס געפולעוועט. אפגעזען ווי שוואך און קליין די חסידות איז געווען, איז אלעמאל געווען מיט וואס דאס צוריקצובויען, ווייל אויב דו האסט הגיון און א מהלך, דארף מען נישט קיין פארענטשעס פלייש דערפאר, מען האט עפעס בעסערס וואס צו פארקויפן.

דאס זעלבע איז געווען מיט סלאנים. יא, זיי זענען געווען א טבריאנער חבריא, אבער מיט לייבן - געהויבענע חסידים וואס האבן איבערגעגעבן דאס חסידות פארן יונגן דור. זעלטן וואס מען געפינט אזא קליינע חבריא אבער מיט אזויפיל לייבן, א שטייגער ווי ר' מטות לוריא, ר' יודא לייב, ר' לייזשע, ר' משה קליערס, ר' נח וויינבערג, און נאך און נאך. די אלע האבן איבערגעגעבן דאס חסידות פארן יונגן דור און האבן געפולעוועט דאס וואס זיי האבן געזען ביים יסוד-העבודה, דער פאטער, דער רבי פון בראנאוויטש און דער יונגער רבי. סלאנים איז געווען גענוג געבויט אז זי וואלט נישט אונטערגעגאנגען, פארקערט; זי וואלט אפשר נישט געווארן קיין גרויסע חסידות מיט מוסדות, אבער זי וואלט זיך געהאלטן מער יסודות'דיג און שטארק מיט דעם רייכן עבר וואס זי האט פארמאגט. דער פאקט אז דער יונגער דור סלאנימער חסידים פון דעמאלס, האט קיינמאל נישט איבערגעלאזט דאס חסידות צו גיין זוכן אנדערע גליקן (א זאך וואס האט פאסירט מיט אלע אנדערע קליינע חסידות'ן נאכן קריג), ווייזט דערויף אז זיי זענען געווען גענוג שטאלץ מיט זיך און וואלטן נישט איבערגעלאזט דער קאמפאניע.

דער נתיבות שלום האט טאקע געטאן, ער האט געבויט די ישיבה (אגב; נישט אליין. עס איז געווען נאך איינער - שמו כשם הרבי השחור - וואס האט אים ארויסגעהאלפן, עס איז אפילו פאראן א הסכם אז ער וועט ווערן רבי נאכן נתיבות שלום, אבער דאס איז שוין קאנטערווערשל) און געמאכט פון סלאנים א מענטש. אבער ער האט עס געמאכט פאר א צווייטע חסידות, ס'איז נישט סלאנים, נישט מיטן אלטן טעם און נישט מיטן געשמאק. אויסגעריסן דער חניוקישקייט און דער פארצייטישקייט. הגה בעצמך, סלאנים וואלט געדארפט זיין א חסידות וואו מען גייט דעם ירושלימ'ער לבוש, אזוי ווי קארלין ועוד. דאס אלעס איז אויסגעריסן געווארן. ער האט געמאכט פון די חסידות אזא סארט שיטה און מהלך מחשבה, וואס איז נישט געווען ביז דאן אין סלאנים.

דער נתיבות שלום איז טאקע נישט געווען קיין קטלא קניא, אזוי ווי דו האסט געשריבן, אבער ער איז געטריבן געווארן פון צוויי שלעכטע און שווערע מידות, וואס דאס האט אים צוגעברענגט צו זיין דורכפאל: גאות מיט שקר. אט די צוויי מידות האט ער אלע יארן פארמאגט און אפילו זיינע נאנטע מקורבים וועלן עס נישט לייקענען. דאס שפלות וואס איז א חלק פון סלאנימער חסידות האט ער נישט פארמאגט, ער האט פון זיך געהאלטן עולם ומלואו און האט ליב געהאט דאס כבוד (במחילת כבוד תורתו). ווי אויך איז ער נישט געווען דער גרעסטער איש האמת. אנטשולדיגט.

בנוגע זיין הכתרה:
מען דארף אין באטראכט נעמען דער מצב אין סלאנים בימים ההם, און זייער עבר.

סלאנים האט קיין רבי נישט געהאט פאר לאנגע יארן. אין ארץ-ישראל איז געווען א סלאנימער חבריא אין טבריא, וואו די חסידים פלעגן פארן מזמן לזמן אויף סלאנים. דאס חסידות האט זיך געהאלטן פונעם אלטן דור וואס האבן איבערגעגעבן פארן יונגערן דור. נאכן קריג, ווען דער מרן מהרשד"י איז גע'הרג'עט געווארן אין קריג, האט מען שפעטער גענומען ר' מאטיל אלס רבי, אבער שפעטער האט ער דערקלערט אז ער איז נישט קיין רבי, נאר א ראש-החבריא. במציאות האט ער זיך נישט אויפגעפירט מיט רבי'סטעווע, ער איז געווען מער פשוט. נאך ר' מאטיל'ס פטירה איז געווען וואלן אין סלאנים, איך געדענק נישט די פרטים אבער דוכט זיך אז עס זענען געווען פיר קאנדידאטן (ווער עס ווייסט בעסער קען מיר פארריכטן), וביניהם דער נתיבות שלום און זיין שווער. ניין, דער נתיבות שלום האט נישט געוואונען די וואלן, נאר וויבאלד ער האט אוועקגעגעבן זיינע שטימען פארן שווער (נישט וועלנדיג זיין רבי), איז אויסגעקומען אז דער שווער האט געהאט דער רוב און אזוי איז ער געווארן רבי.

דער ברכת אברהם (אדער נחל איתן) איז געווארן רבי בשעת ער איז שוין געווען עטליכע זיבעציג. דער נתיבות שלום האט פארשטאנען (אויסער אויב ער איז געווען א בעל רוח-הקודש), אז צו לאנג וועט ער רבי נישט זיין און די רבי'סטעווע וועט שנעל אריבערקומען צו אים. אבער על אפו וחמתו האט זיין שווער אנגעצויגן און געלעבט לאנגע יארן, אזוי אז זיין רבי'סטעווע האט זיך לאנג פארצויגן און זיין געדולד האט אים שוין געפלאצט... און עס איז געשען וואס עס איז געשען.

בנוגע די קינדער פונעם רבי'ן:
קודם-כל, נישט אלע קינדער זענען מיטגעגאנגען מיטן נתיבות שלום. בנו בכורו פונעם רבי'ן זצ"ל, הרה"ח ר' זעליג זצ"ל איז מיטגעגאנגען מיט די שווארצע לכל אורך הדרך. בנוגע די אנדערע קינדער, כנ"ל צו פארשטיין אביסל די היסטאריע פון סלאנים...

אין סלאנים האט געפעלט אביסל די יסודות פון א רבי, מען האט פשוט פארגעסן פיל זאכן וואס א רבי דארף באדייטן, וואס ביזן היינטיגן טאג זענען נאך פאראן סימנים דערפון, ואכמ"ל. עס פעלט דארט די עכטע רבי'שע זאכן, טראצדעם וואס ביים בית אברהם און ביים פאטער איז עס געווען בתוקפו. אין סלאנים איז א רבי היינט מער א מושג פון א ראש-החבריא, הגם עס ווערט כסדר בעסער און בעסער, אבער פארט... עס פעלט... ווען דער סלאנימער רבי, בעל ברכת אברהם זצ"ל איז געווארן רבי, איז ער אפילו נישט געזעצן אויף מזרח, ער איז געזעצן נעבן בימה. אין פאקט, האט ער כמעט קיינמאל זיך נישט געוואשן ביים טיש, נאר געפירט א זיץ. פאר די חסידים איז געווען א דבר חידוש צו קומען פארן נסיעות צום רבי'ן, עס האט גענומען א וויילע ביז עס האט זיך אריינגעגעסן.

אינצווישן האט דער נתיבות שלום געפירט די ישיבה, ער איז געווען דער באליבטער ראש-ישיבה וואס האט זיך פיל אפגעגעבן מיט די בחורים. ווי מיר האבן שוין פריער ערווענט איז דאס געווען אין שארפן קאנטראסט מיטן רבי'ן וואס האט געשטויסן און געשלאגן זיין עולם, כאדמור"י סלאנים מאז ומקדם. ווי אזוי האט נאר געזאגט איינע פון די סלאנימע רבי'ס: "פון וואו מען גלעט דיר און וואו מען קושט דיר זאלסטו אנטלויפן, וואו מען שלאגט דיר און מען בייסט דיר זאלסטו צולויפן". אט דאס איז געשען, די וואס האבן זיך געקלאמערט צום רבי'ן און געוואלט קויפן א דעת זקנים, איינער וואס האט זיך געווייקט ביים פאטער און ביי אנדערע חסידי סלאנים אין טבריא, זענען אויסגעשטאנען צו כאפן קלעפ, תרתי משמע - פונעם רבי'ן און פונעם עולם - ווידער די וועלכע זענען פארבלענדעט געווארן פון שיינע ווערטער און האבן נישט געהאט די קאראזש צו זיין חסידים פונעם רבי'ן (וואס עס איז געווען קעגן דער ווינט בימים ההם) זענען געבליבן חסידים פונעם ראש-ישיבה.

אויך צווישן די קינדער פון דער ברכת-אברהם, איז אויך געווען אזוי: ר' זעליג איז געווען די עלסטע און ער האט גוט פארשטאנען וואס עס קומט פאר, דאס איז געווען די סיבה פארוואס ער איז מיטגעגאנגען מיט די שווארצע. פאר די יונגערע קינדער פון רבי'ן ז"ל, איז דער ראש-ישיבה געווען דער באליבטער שוואגער וואס האט געהאט דעם העכסטן ווארט אין סלונים. ס'איז זיי פיל בעסער געשטאנען מיטצוגיין מיט אים, ווי איידער מיט א נרדפ'דיגע קבוצה וואס מען האט בימים ההם פארמיסט און גע'רודפ'ט. דאס רודפ'ן זייער טאטע האט זיך נישט אזוי אנגעזען ברבים, נאך וואס דער טאטע איז געווען א שפל ברך און נישט ארויסגעוויזן דאס מינדעסטע אז עס זאל אים שטערן. ער האט מסתמא געהאלטן אז אזוי קומט זיך אים, נישט אנדערש. די קינדער האבן עס אנגעקוקט נאטראל (אויסער ר' זעליג), און זיי האבן געהאלטן אז די שווארצע זענען גאר די וואס ווילן ברעכן די הנהגה און ווילן שטערן פונעם באליבטן שוואגער צו פירן סלאנים (ס'איז שווער צו פארשטיין, אבער ווער עס ווייסט אאביסל ווער דער רבי זצ"ל איז געווען, און ווי אזוי סלאנים האט אויסגעקוקט דעמאלס, פארשטייט עס אביסל).

מען דארף נעמען אין באטראכט נאך א זאך: דו האסט געפרעגט, וז"ל: "א רבי וואס האט אסאך זוהן זאל מען נעמען אן איידעם לא ראינו דבר כזה בעולם?" - דער ענטפער דערויף איז - נישט אין סלאנים. אין סלאנים טרעפט מען זייער פיל אז די רבי'ס זענען נישט געווען דוקא קינדער פון די פריעדיגע רבי'ס. הגם עס האט זיך יא געהאלטן מער ווייניגער אין די משפחה, אבער דער יוצא מן הכלל איז געווען זייער פיל דארט. דער יסוד-העבודה'ס זוהן האט נישט איבערגענומען. נאכן קריג האט ר' מאטיל איבערגענומען די הנהגה, טראצדעם וואס ער איז נישט געווען קיין אייניקל, און זיינע קינדער האבן אים נישט איבערגענומען, נאר עס איז געווען וואלן, ווי איינע פון די קאנדידאטן איז גאר געווען ר' מטות לוריא (דוכט זיך - נישט זיכער). דעריבער איז נישט קיין חידוש פארוואס א זוהן האט נישט איבערגענומען. דוכט זיך אז נאך די פטירה פון נתיבות שלום איז געווען א קלער אז ר' חיים ווערנער זאל איבערנעמען די הנהגה (אויך נישט זיכער דערין). מאנכע האבן שפעקולירט צי ר' שמואל איז טאקע דער פאסיגער קאנדידאט דערצו, וויבאלד ער איז געווען א פארמאכטע מענטש און פארקערט פון זיין פאטער. ס'איז נישט אלעמאל געגאנגען פון פאטער צו קינד.

דער שווער פון דער סלאנימער רבי שליט"א איז טאקע געווען מיט די ווייסע, אבער ער איז נישט געווען קעגן זיין איידעם. זיי פלעגן קומען אויף שמחות און מיטהאלטן געהעריג. וואס דארט איז געווען, בין איך נישט באקאנט.

עד כאן לעת עתה.

[ראש הישיבה]

נ
אך אן אישי שקיבלתי:

איך מיר געפרעגט ביי א חשובע איד פון די חסידי הנ"ש וואס ער איז אריין אין די ישיבה בשנת תשמ"ג. ער האט נישט צופיל געוואוסט פרטי המעשה. אבער ער געאגט דו דארפסט פארשטיין אם הרב דומה למלאך ד' צבאו-ת יבקשו תורה מפיהו.
די רבי איז ביי אונז ווי א מלאך מיר האבן זיך קיינמאהל נישט אינטערסירט.

האב איך אים געפרעגט וויאזוי קען ער מיר מסביר זיין די הכתרה?

האט ער געזאגט דו דארפסט פארשטיין אז לויט ווי איך האב געהערט האט די רבי ז"ל זיך אהנגעליטן צרות פון די שווארצע, אין ער האט געזעהן אז די קהילה צופאלט, ולכן האט ער נישט געהאט א ברירה אין זיך אונטערגעווארפן די הנהגה, אזוי אז סלונים זאל נישט צובראכן ווערן.

וסיים ומי יעמוד בסוד קדושים.

[ראש הישיבה]

באקומען נאך א בריוו אין א אישי:

לכבוד די חשובע ראש הישיבה,

איך האלט מיט דיין אשכול שוין פון די ערשטע מינוט מיט אינטערעסע. אבער היות איל בין נישט קיין סלאנימער חסיד פון ביידע זייטן, האב איך נישט געקענט צופיל מגיב זיין. פאריגע וואך האב איך געטראפן א יוגענט פריינט אין שומר שבת, וואס ער איז א סלאניצער חסיד פון די שווארצע, האב איך געהאט א לענגערע שמועס, איך פיל אז דער אינגערמאן איז מער א מעסיגער, אין ער האט גערעדט מיט רעספעקט אויף די ווייסע. איך האב אים געשטעלט שאלות אין ער האט פרובירט צו זיין אמת'דיג גענויגט (כאטש עס איז אוממעגליך). איך ווען עס שרייבן על דרך שאלה ותשובה, אין פרובירן צו דערמאנען וויאזוי ער האט מיר געענטפערט. איך בעט דיר אז די זאלסט עס לייגן אין די אשכול, אבער נישט אין מיין נאמען.
יישר כח

שאלה: וואס איז דיין קוק אויף די נתיבות שלום?
תשובה: די נתיבות שלום איז געוועהן א דערהויבענע איד. אבער איך וויל דא קלאהר שטעלן אז ער איז נישט מיין רבי. אין דאס איז די פשוטע פשט וואס איך טראכט אז אונז זענען אוועק, ווייל אונז האבן נישט געזעהן אין אלס אים אונזער רבי.

שאלה: פארצייל אויף די צייטן פון סוף ימיו פון די ברכת אברהם?
תשובה: די תלמידי הישיבה אין אזוי אויך רוב אינגעלייט, זענען געוועהן שטארק אדוק אין די ראש הישיבה. אסאך פו זיי האבן נישט געהאט שכל צו פארשטיין די גרויסקייט פון די ברכת אברהם. בפרט אז די די רבי ז"ל איז געוועהן זייער א ביטולדיגע, אין די ר"י איז געוועהן מעהר א מנהיג. וועהן די עולם האט געווארט אז די רבי זאל אריינקומען צום טיש, אין דערווייל איז די ר"י שוין געזעצן דארט, אין די גבאים פלעגן קומען זאגן אז די רבי מחמת בריאותו קען נישט קומען האט די ר"י באלד מכבד געוועהן איינעם מיט א ניגון, אין עס האט אויסגעזעהן ווי ער פירט טיש. זיינע מענטשן פלעגן רוקן זיין בענקל צו דערמיטן פון די טיש.
אונז האבן דאס נישט געקענטי אראפ שלינגען.

שאלה: איז עס ריכטיג אז די ראש הישיבה איז געוועהן איינער פון די קאנדידאטן וואס האבן געדארפט ווערן רבי נאך רבי מאטעל? איז עס ריכטיג אז ער האט געוואנען די וואלן, נאר ער האט עס איבערגעגעבן פאר זיין שווער?
תשובה: ער איז זיכער געווען איינער פון די דריי קאנדידאטן. צוזאמען מיט אים איז געוועהן דער ברכת אברהם אין רבי משה קליערס. איך בין נישט זיכער אויב ער האט טאקע געוואנען. אבער עס אמת אז דער נ"ש האט זיכער געטהן אלעס אז מען זאל אויף נעמען זיין שווער.

שאלה: ענק זאגן אז די חסידי הנ"ש האבן חוזק געמאכט פון די רבי ז"ל, זיי מסביר?
תשובה: רוב חסידים האבן עס נישט געטוהן, אבער אזויווי אונזערע חסידים זענען נישט געוועהן נכנע אונטער די ראש הישיבה, ממילא האט זיך געטוהן שפיצלעך פון ביידע זייטן, ווען עס איז געהאנגען א צעטיל וועגן די רבי, פלעגן די היציגע חסידי הנ"ש רייסן אדער מעקן, ווידער ווען עס איז געהאנגען א צעטיל וועגן די ראש הישיבה האבן אונזער היציגע חסידים געריסן, וכדומה לזה. עס איז געוועהן א טו וועי סטריט. עס איז זייער שווער צו באשולדיגען קיינעם וועגן דעם ווייל דאס איז טבע פון היציגע חסידים. דאס איז קלאהר אז אונזער עולם האט זיך נישט געקענט מזדהה זיין מיט די נ"ש, אין די נ"ש וקרבניטו, האבן דאס נישט געקענט אויסהאלטן.

שאלה: וואס זאגסטו פשט אין די הכתרה?
תשובה: איך מיין אז דאס איז געוועהן א פאטאלע טעות פון די נ"ש. ווען נישט דעם מיין איך וואלט אונז נישט געקענט זיך אויף שטעלן. רוב עולם וואלט זיך צוגעשטעלט צום נ"ש. דאס האבן אונז נישט געקענט אראפ שלינגען.

שאלה: אבער וואס איז די פשט מצדם?
תשובה: מצדם? שווער שווער מסביר צו זיין. א סאך פון זיי לייקענען להד"ם. אבער אביסל קען מען פארשטיין אז למעזה האט זיך כסדר געטהן אין די קהילה, אין די נ"ש האט געפילט אז נאר דורך דער הכתרה וועט ווערן רואג אין די חסידות. למעשה האט ער זיכער געהאט א טעות, ווייל ער האט געמיינט אז דער רבי וועט נאך לאנג לעבן. אויב ער וואלט געוואוסט אז דער גייט נסתלק ווערן 40 טעג שפעטער וואלט ער קיינמאהל נישט געמאכט אן הכתרה.

שאלה:די ווייסע טענה'ן אז די רבי האט דעמאלס געקאלעכט, איז עס אמת?
תשובה: נישט אמת. אזויווי יעדער איינער ווייסט, אז דער רבי ז"ל האט עס זייערגעבאדערט.

איך וועל דיר בע"ה מארגן שרייבן נאך פרטים וואס ידידי האט מיר געזאגט.
הצלחה