וואס גיימיר טון פאר אונזערע קינדער'ס פינאנציעלע צוקונפט?

[שטילע אינגערמאן]

יואי האב איך ליב דעים אשכול, איך מוז מודה זיין איך ב"ה האט יא גאנץ פיין פרנסה אין א הויז האט מיך מיין טאטע געגעבען א דאון פעימענט מיט טשעינז. אין מיט דעים אלעמען איז די מצב נישט גוט ביי מיר, מיין ווייב האט זיך אויס געלערנט אלץ מיידל צו קוטענען געלט כאילו סאיז טוילעט וואסער (נאך א סיבה מדארף מיין שווער דערמארדערען) איך האב שוין געטרייט מיט בייזן מיט גיטען איך האב געטאפט א וואנט. אין אלעס איז בארא פארק שולדוג וויל זי טרייט נאר צו געפעלען איר צוחישטע חברתה'ז אפילו זי זאגט אנדריש
אקיצור מיין זארג ווי אזוי מיינע קינדער גייען לעבן לאזט מיך נישט רואיג. די מצב ווערט נאר ערגער טעגליך. אלץ וואס בלייבט מיך איבער צו זאגען איז אז איך שטום מיט די עולם אז די מצב איז געפערליך. איך ווארט צו הערען א עצה פון איינער פון די חכמי ק"ש.

[רויטע וואנצעס]

האסט דערמאנט דא א נקודה וואס מ'האט נישט דערמאנט, אז די ווייבער ספענדן. אלע עצות אין די וועלט וועט נישט העלפן, אויב די ווייב האלט נישט ביים זיך קאנטראלירן. אויב שלאגט זיך די מאן וועגן דעם וועט מען חוץ פארלירן די הויזן, אויך פארלירן די שלום בית. איין זאך יא, מ'קען קויפן ביכער וכדומה וואס educate איבער בודזשעט און די לאנג טירם מעלות. זי זאל עס אבער אליינס ליינען אן די מאן'ס פרעשור אויפן קאפ, און אולי וועט זיך עס איינגעבן.

[א גאסט אויף א וייל]

די אמעריקאנער לייף סטייל איז געבויט אויף the husband and wife working.

This is my first post, am breaking my teeth to type in yiddish. This is a BIG problem that will not be solved in KS. The so called askunim must do something about it now, for it to work in 30 years.

Our biggest problem is peer pressure. Fancy cars. Fancy house etc.

[באגאבא]

איך האלט מאכן א 13טע קלאס וועט זיין א ישועה פאר דיעם......

אשטאט מען זאל שיקען דע מיידליך ארבערטען ביי דע 11טע קלאס אז ווען זיי האבן חתונה זאלן זיי שוין האבען עפעס א פאך אין דע הענט, חוץ מזה אוס צי לערנען אז געלט וואקסט נישט אויף א בוים מען מיז שוויצען פאר דיעם, מאכט מען א 12טע קלאס חוץ ווואס קאסט פאר דע עלטערן געלט מאכט עס אזוי פיל זיכער אז ווען זי האט קאם אריין געדרייט מיט עפעס א ארבערט איז זי שוין פרעגנעננט

פריעג איך קען אפילו חלום'ען אז זי זאל גיין ארבערטען?

[שמעקעדיג]

נאך אלע תגובות, טייל ליצנות, טייל חוזק, טייל גאנץ גוטע עצות, האלטן מיר נאך אלץ ביי גארנישט, עס קוקט נישט אויס ווי דער עולם נעמט ערנסט דעם פראבלעם.
איך מיין אז ס'איז די העכסטע צייט אז אפאר קאווע שטיבל ניקס זאלן זיך קרוינען אלס עסקנים ביים היימישן ציבור, און אנהייבן טון צו דער זאך!
עפעס דראסטיש מוז געטון ווערן, זאפארט!

[באגאבא]

[tag]גנדי[/tag] ווי אזוי פירסטי זיך מיט נר חנוכה נר אחד לכל בני ביתו?
אדער עס ווענטזיך און דיין ווייב וסת?

[גנדי]

[tag]גנדי[/tag] ווי אזוי פירסטי זיך מיט נר חנוכה נר אחד לכל בני ביתו?
אדער עס ווענטזיך און דיין ווייב וסת?

לאל

[ודי למבין]

ידידינו ר' שמעקעדיג האלט נאך אינמיטן מסדר זיין די פינאנציעלע צוקונפט פון אונזערע קינדער, אבער איך וויל אויך פרעגן וואס גייט זיין מיט זייערע חינוך צוקונפט?

מיר, עלטערן, צאלן אין דורכשניט 300 דולר א חודש פער קינד פאר שכר לימוד, וואס איז די פראדוקט וואס מיר באקומען דערפאר?
יא, די תלמידי תורה'ס טוען לכבוד דעם דיקטוטירן אונזער יעדע ריר, פון די אונטערוועש וואס מיר טראגן, ביז די טעלעפאון וואס מיר האבן, ביז די שייטל וואס דער ווייב טוט אן עטרה לראשה, אבער וואס לערנען אונזערע קינדער?
איך רעד יעצט דווקא נישט פון לערנען אונזערע קינדער סעקולארע סטודיס, איך רעד נישט פון ענגליש פון מעעט פון אמעריקאן היסטאריע פון סיוויקס פון סייענס און אזוי ווייטער. איך רעד יעצט פון אונזערע קינדער'ס תורה'דיגע חינוך.
וויפיל פון אונזערע קינדער ווייסן יודישע היסטאריע, וויפיל ווייסען נ"ך וויפיל ווייסן ווער שמואל הנביא איז געווען, וועלכע חסיד איז ירמי' הנביא געווען, ווער האט געכאפט די פיקטשערס ביי מרים הנביאה און אין וועלכע צייטן האט שלמה המלך געלעבט? און דאס איז די בעיסיקס שבעבעיסיקס. איך רעד ניטאמאל פון גדעון, אבשלום און די נעמען וואס זענען ניטש אזוי באקאנט, איך רעד יעצט די נאקעטע בעיסיקס, די בעיסיקס וואס, להבדיל, יעדע גוי ווייסט! ס'איז א בושה, אבער דער ערוועדזש ערצויגענע גוי ווייסט מער איבער אונזער היסטאריע ווי דער ערוועדזש חסידישע יונגל.

מיין פילינג איז אז היינו טעמא דשופר היינו טעמא דלולב. מ'האט מורא צו לערנען מיט די קינדער מער ווי שניים שאחזו ווייל מ'וועט זיי עפענען די אויגן, זיי וועלן זען אז חוץ די הייליגע דינאסטיע פון די הייליגע רבי שליט"א וואס דארט איז למעלה בקודש בלי שום פגם איז דא א היסטאריע וואס אונזער פאלק האט. אין די היסטאריע איז דא געוויסע נישט באקוועמע פאקטן, פאקטן וועלכע מ'קען אבער מ'ברויך זיי פארענטפערן. מ'האט מורא אז מ'וועט זיי חלילה עפענען די אויגן.

קומען מיר ווייטער צוריק צו די אלטע קושיא: אויב ביסטו טאקע אזוי זיכער אין וואס דו גלייבסט, פארוואס האסטו מורא צו רעדן דערוועגן, און אויב נישט דאן וועם רעדסטו איין אז דו גלייבסט...

למעשה, וואס קעמען אונז אלס עלטערין יא טון צו אויסלערנען דאס אלעס פאר אונזערע קינדער. און אצינד רעד איך אויך פון סעקולער סטודיס. ווויאזוי קענען מיר אויסלערנען אונזערע קינדער ביידע: זיי די יודישע לערנונגען פון וואס זיי ווערן דיפרייווט אין אונזערע חדרים, און סיי די סעקולאר סטודיס וועלכע וועלן זיי אי"ה צוניץ קומען כל ימיהם...

[הבא ללמד]

ישר כח פארן ארויף ברענגען דעים אשכול צים אויבערפלאך

וואס איך האלט וועגען דעים ציקומפט פין אינזערע קינדער איז דער עיקר פראבליעם פין אינזערע הוצאות איז "דיעם געפעלן יענער"
איך בין געזיצען מיט מיין פרוי תחי' פאר עטליכע וואכן צירוק וועןגען אינזער הוצאות און הכנסות , וואס איך האב אפגעמאכט מיט איר, אז בערך 60 פראצענט פין אינזער געלט גייט צי געפעלן יענער, עס זיעט אפשר אויס מוגזם אבער אדרבא רעכנט דאס אליין אויס וועט איז זיען אז אזוי איז עס, און אנדערע ווערטער אז אינז וועלן זיך ארויס ציען צי א מדבר מיט דע זעלבע הוצאות ווי שכ"ל און יאטילעטיס מיט מארגעזש וועט דאס אינז שניידן מיט 60 פראצענט אינזערע הוצאות, איך רעד נישט פין גיין אנגעטיען שמיציג אדער ווערן פארפרוירן ווינטער
וואס איך האלט אז די ווילסט אז דיינע קינדער זאלן האבן א ריכטיגע ציקונפט לערן זיי אויס נישט טראכטען וואס יענער זאגט וועלן זיי זיען און נאך עטליכע יאר וועלן זיי האבן אפגעשפארט א שיינע ביסעל געלט, און בכלל וועט זיי גרינגער זיין זייער גאנצע לעבען

[יאיר]

וואו אין אסאך זאכן וואס יעדער איינער ווייסט, און נאר איך, יאיר, בין אומוויסנד, בין איך נישט אזוי באקאנט מיט די מצב הפרנסה ביי אונז. ביטע אויב איינער קען מען איבערגעבן אין קורצן וואס איז די עוורעדזש אינקאם אין די חסידישע קרייזן פאר א יונגערמאן א בן שלשים. גוגל זאגט מיר אז כהיום הזה איז די עוורעדזש האוזהאולד אינקאם אין ברוקלין $42,752. ויש לציין אז דא רעדט מען פון גוי'אישע פאמיליעס וואס אפטמאל ארבעטן סיי די פרוי און סיי די מאן. אלזא, איז די מצב ביי אונז בעסער אדער ערגער ווי ביים אלגעמיינעם המון עם?

[הוגה]

יאיר, למאי נפקא מינה וואס עס טוט זיך ביי אנדערע? למעשה אין אונזער קאמיוניטי איז דא א קריזיס וואס ווערט נאר ערגער כסדר. עס זענען דא תיקונים וואס מען קען מאכן, מיר האבן די סטראקטשור איינצופירן די תיקונים. מיר האבן א ק"ש וואו מען קען מטכס עצה זיין, און דאס טוט מען. ווייל ביי יענעם איז אויך שלעכט פאר דעם מוז איך שלום מאכן מיט די מצב?

[רויטע וואנצעס]

ס'איז די אנגענומענע מיינונג ביים היימישן עולם, אז אויפצוטוען עפעס דארף עס זיין מיט א טראסק, מיט סיסטעם ווייד תיקונים, תקנות, מיט קול קורא'ס. ס'איז א טעות, אסאך זאכן האט מיט די חינוך וואס יעדע אינדעוזועלע מענטש געבט פאר זיינע קינדער. די נושא פון לעבן מיט א חשבון, אדער האבן א פאך וכדומה האט מער צוטען פון וואס פאר א שטוב מ'קומט ווי פון וועלכע מקוה מ'ווייקט זיך.

[געפילטע פיש]

וואו אין אסאך זאכן וואס יעדער איינער ווייסט, און נאר איך, יאיר, בין אומוויסנד, בין איך נישט אזוי באקאנט מיט די מצב הפרנסה ביי אונז. ביטע אויב איינער קען מען איבערגעבן אין קורצן וואס איז די עוורעדזש אינקאם אין די חסידישע קרייזן פאר א יונגערמאן א בן שלשים. גוגל זאגט מיר אז כהיום הזה איז די עוורעדזש האוזהאולד אינקאם אין ברוקלין $42,752. ויש לציין אז דא רעדט מען פון גוי'אישע פאמיליעס וואס אפטמאל ארבעטן סיי די פרוי און סיי די מאן. אלזא, איז די מצב ביי אונז בעסער אדער ערגער ווי ביים אלגעמיינעם המון עם?

יאיר, דאס איז עוורעדזש אינקאם, נישט מידיען. חוץ מזה איז דאס די עוורעדזש אינקאם פער הויזגעזונט, ווען די עוורעדזש הויזגעזונט איז צווישן איינס און צוויי מענטשען. אז דו וועסט קוקן פער קאפצאל איז די עוורעדזש אינקאם per capita income $24398. קומט אויס אז א יונגעמאן צוויי יאר נאכן חתונה מיט צוויי יונקי שדים וואלט שוין געדארפט מאכן 97592, און אפאר יאר דערנאך ווען ס'געזינדל האלט שוין ביי זעקס קינדער וואלט די עוורעדזש שוין געווען ביי עם $195184. און דאס איז ביי די געמיינע דאמי גוים, מיר אידן זענען דאך סאך קלוגער און געשליפן, וואלטן מיר בעדארפט מאכן סאך מער.

[שמעקעדיג]

מיר אידן זענען דאך סאך קלוגער און געשליפן, וואלטן מיר בעדארפט מאכן סאך מער.

וואס איז מיטן לא לחכמים לחם ?

[געפילטע פיש]

גערעכט, אבער אן די אדער הענד האבן מיר פרשת המן, אפיקומן, ויתן לך, קטורת אויף קלף, הבדלה וויין, מלוה מלכה, ועוד, וואלטן מיר געדארפט שטיין סאך בעסער. ווען איז געווען די לעצטע מאל האסט געזעהן א גוי זאגן פרשת המן, הע?

[אייניקעל]

פארוואס איז די נושא איינגעשלאפן?

די פראבלעם האט זיך ווי נישט ווי געסעטעלט אדער דער עולם איז געגאנגען אויף יאוש?

[Young Investor]

Iy"h when my son will be in yeshiva, I personally will ask the rosh yeshiva (and i will encourage other parents to do the same) to hire somone to give basic secular courses on how the banking system works, basic excel, basic health, even basic English writing that they were supposed to learn during their chaider years... etc. etc.
From sitting and complaining we for sure won't get anywhere. ..

[נולד מאוחר]

And what do you think wI'll the rosh yeshiveh answer ?

[אויסגערוט]

ער וועט אים אפילו נישט ענטפערן. א "לא נתקבל" וועט זיין דער ענטפער

[[NAMELESS]]

איין מעלה איז יא דא מיט אונזער סיסטעם, מיר זענען נישט פארנומען א גאנץ לעבן אויס צו צאלען "Student loans" במילא דאס וואס מ'פארדינט שוין יא איז כולו שלי, משא"כ דער גוי וואס האט שוין די פאך נאכן אויסבליטיגען פאר הונגער און קאלידזש מיט דריי סייט דזשאבס און סטארבאקס וואל מארט און די לאקעל לייבערי, און האט שוין ענדליך די גליקלעכער דזשאב איז פארנומען א האלב לעבן צו צאלען זיין Student loan.

[יתרו]

טאקע אינטערעסאנט אז די ביליאן שוטים האבן נאך נישט געכאפט דיין חשבון.

[נתן מנחם]

איך בין יעצט צופרי געזיצען אויף א מאנסי טרעילס באס פון מאנסי קיין בארא פארק. זיצט זיך א יונגערמאנטשיק (כנראה א שנה ראשונה'ניק) נעבען מיר, האב איך געכאפט א שמועס מיט איהם וועגען אט די טעמע.

אזוי גייט זיין מעשה:
ער איז אין כולל (וואס צאלט נישט ממש אין צייט) און מיט אלע שמירת הזמנים'ס רצופות, וכו' קען ער פארדינען בערך $600 א חודש אזוי אויך גייט ער צו א נאכט כולל ווי ער פארדינט $180 (אויב ער קומט אלע נעכט, וואס איז אליינס א שווערע מעשה מיט די וואוקס אין שמחות קע"ה כן ירבו)

זיין אשת חיל איז א טיטשער און פארדינט 1200 א חודש

טאטאל פארדינסטען קען זיין: $1980
למעשה איז עס בערך $1800

זיינע התחייבות'ן:
רענט איין בעדרום $1475
עלעקטריק: בערך $75 (און זימער איז עס דאפעלט)
געז: בערך $30
הייצונג: 0
טעלעפאון $25
צוויי סעלפאון'ס: $60
רענטערס אינשורענס: $35
לייף אינשורענס $35
משפחה מתנות און שמחה עקספענסעס: $30 לכה"פ
מקוואות: $38 (20 מיט 18)
עסן ווערט געדעקט דורך פ"ס (וויאזוי???)
און מעדיקעל אינשורענס דורך מעדיקעיד

און דאס איז אלעס אהן קליידער, בעלי מלאכה, ספענדינג מאני (וואס מיינט דאס??), אהן קינדער, בעיביסיטערס, פארן צו די עלטערין אין קאנטרי אויף שבת, ווער רעדט נאך אויב א סיבלינג האט חתונה נייע קלייד וכו' וכו'

דערציילט ער מיר, דער וואך שבת האט זיך צובראכען ביי איהם די גלאז פון די דיינונג רום טיש און עס קאסט איהם $400 עס צו פארעכטן. און ער ווייסט נישט פון ווי ער וועט דאס געלט נעמען. זאגט ער מיר אז אין 20 יאר ווען איך וועל דיר נאכאמאהל טרעפן אויף די באס און איך וועל האבן דעמאלטס $250,000 חובות זאלסטו אלעמאהל געדענקען אז דו געדענקסט די ערשטע $400.

ווען איך האב חתונה געהאט האט מען געזאגט אז רענט מעג קאסטן איין וואך געהאלט. מיט נאך איינס לעבט מען, און מיט די אנדערע צוויי וואכן לייגט מען אוועק צו קויפן א הויז און חתונה צו מאכען די קינדער. בין איך דען אזוי אלט???

רבותי! אונז זענען אין ביג טראבעל!

[גנדי]

דערציילט ער מיר, דער וואך שבת האט זיך צובראכען ביי איהם די גלאז פון די דיינונג רום טיש און עס קאסט איהם $400 עס צו פארעכטן. און ער ווייסט נישט פון ווי ער וועט דאס געלט נעמען.

להערה בעלמא: דאס איז אויך א חלק פון די פראבלעם. א יונג פארפאלק דארף נישט קיין טייערע דיינונג רום טיש וואס קומט פון איטאליע אז עס זאל דארפן האבן א טייערע גלאז אז די טייערע טיש זאל זיך נישט צוקראצען...

אויב מיין מחותן וועט מסכים זיין וועל איך ענדערש קויפן מיין זון א קאר אנשטאט טייערע מעבל...