זיינע עלטערן זענען געוועהן חסיד'ישע אידן, מדקדקים בקלה כבחמורה, האבן געפירט א תורה'דיגע ערליכע לעבנסשטייגער און געשטרעבט צו אויפציען א שטוב פון בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.
אלט זייענדיג בלויז 5 יאר איז דער קליין אליעזר'ל פאר'יתום'ט געווארן פון זיין פאטער.
זיין מוטער האט שטארק פראבירט צו ערציען אירע 4 יתומים ע"פ דרך התורה און געשיקט דעם קליין אליעזר'ל לערנען אין חדר.
ביי די 13 יאר איז ער געפארן לערנען אין ישיבה אין שטאט פלאצק און איינגעשטאנען ביי זיין פעטער דוד, א ברידער פון זיין מוטער. דער ראש הישיבה (הרב יוסף בלאקער) וואס איז געוועהן א באהאלטענער משכיל האט אים באקאנט געמאכט מיט ביכער אויף שפראך און דקדוק, וואס איז דאן געוועהן אן אפגעפרעגטע לימוד אין די שטרענג היימישע קרייזן, און בן יהודה איז פארליבט געווארן אין דאס לשון הקודש'ע שפראך און איר גראמאטיק.
ווען זיין פעטער האט זיך דערוויסט פון זיינע מעשים האט ער אים פארשיקט פון פלאצק מיט'ן האפענונג אז ער וועט זיך צוריקערן צום חרדי'שע לעבענסשטייגער, אבער גארנישט האט נישט געווירקט.
אין יענע תקופה האט זיך בן יהודה באקענט מיט א מאדערענע איד שלמה נפתלי הערץ יאנאס, און פלעגט זיך דרייען ביי אים אין שטוב וואו ער האט ווייטער שטאדירט דקדוק און זיך אויך אויסגעלערנט רוסיש. בן יהודה האט שפעטער געהייראט יאנאס'ס טאכטער דבורה און ווען זי איז געשטארבן אין יאר 1891, האט ער געהייראט איר יונגערע שוועסטער ביילה.
אין יאר 1893 האט יאנאס געשריבן א מאמר אויף חנוכה וואס איז געדרוקט געווארן אין דעם צייטונג 'הצבי'. יאנאס האט פארענדיגט זיינע שורות מיט די ווערטער "לאסוף חיל ללכת קדימה", זיינע שונאים, פון די אנשי יישוב הישן, האבן אים פאר'מסר'ט פאר די טערקן, וואס האבן אויסגעטייטשט זיינע ווערטער כאילו ער וויל גרינדען א מיליטער וואס זאל איינעמען אר"י, און בן יהודה, דער עורך פון 'הצבי' איז פאר'משפט געווארן צו איין יאר טורמע.
נאך צוויי וואכן שמאכטן אין טורמע האט בן יהודא געשריבן א הערליכע בריוו צו זיין פרוי:
חמדתי, רעיתי, חיי נפשי ורוחי, מחר יום הדין. לבי אומר לי, תקותי חזקה, כי יראו השופטים בעצמם כי רק עלילת שוא העלילו שונאי עלי, והוציאוני לחפשי; אני מרגיש כי זה לי הלילה האחרון בבית האסורים, למחר בעת הזאת נהיה יחד בבתינו. מה אחבקך, בתי היקרה, מה אנשקך רעיתי המתוקה! מה נעים לי בית האסורים הלילה הזה, מה יקר לי חדר כלאי, בתקותי להיות מחר אתך יחד! אבל, רעיתי חמדתי היקרה, בכל זאת אין איש יודע מה יולד מחר. מקרה היתר קל יוכל לגרם איזה בלבול, איזה עכוב קטן, ודי בזה להשיבני שנית אל חדרי לאיזה ימים. עלינו לחשב תמיד היתר רע, ולהיות נכונים לקבל את הרע באמץ רוח, כיאות לאנשים כמונו, כיאות לאשה כמוך. ועל כן, חמדתי היקרה, בכל תקותנו להתראות מחר בביתנו, נהיה נא נכונים ומזמנים גם להרע. אל נא יפול לבנו, נתחזק בההכרה הזאת, כי מפני חבתנו ועבודתינו לטובת עמנו ולטובת הקדמה התגוללו שונאינו עלינו והעלילו עלינו עלילות שקר. ההכרה הזאת דיה לנו לשאת ולסבול הכל באמץ לב ורוח. ועל כן רעיתי היקרה, חזקי ואמצי, ודעי כי במנוחתך אמצא מנוחה גם אני ובעדתי כי את תגברי על כל צרה הזאת שבאה עלינו והיית בריאה, אמצא גם אני כח לסבול למען נוכל אחרי כן להיות יחד ולשוב לעבודתנו הגדולה לטובת הקדמה כמקדם. אחבקך בתי הנעימה ואנשקך.
ער איז טאקע דערנאך באפרייט געווארן, נאך בלויז צוויי וואכן אין טורמע.
בן יהודה איז געוועהן א מייסטער שרייבער און מומחה עצום אין דקדוק און שפה. ער האט איבערגעפרישט דאס לשה"ק שפראך און האט זיך געשלאגן אז עברית זאל ווערן די אפיציעלע שפראך אין ישראל און נישט אידיש.
ער פארבלייבט א גאר קאנטערווערסיאלער פארשוין. אין מדינת ישראל איז ער באקאנט אלס דער "מהחייה הלשון העברית" און ווערט פארעכענט אלס איינע פון די גבורי האומה וואס האט געהאלפן דאס אידישע פאלק בויען א זעלבסטשטענדיגע לאנד און אן אייגענע שפראך. ווידער אין די קנאי'שע קרייזן איז בן יהודה אן אראפגעקוקטע מאן, א "מחלל שבת און כופר", וואס איז "געשטארבן שבת מיט'ן פעדער אין די האנט".
