די וועבערמאן סומאטאכע

[לייביש]

פארוואס איז בארי מער זיכער אין איר אמת ווי דיר? ער איז גוט געווארן מיט איר ווען די פרשה האט זיך שוין פיין געקאכט.
(דאס אליין ווייזט אסאך אויף אים.. אויב איז עס טאקע אזוי אמת, וואס האט ער אזוי געזוכט אין איר)

[לייביש]

די מוסדות האט געצווינגען צו גיין צו א פרוי מרת ווא., זיי האבן געבעטן אז זיי ווילן שיקן צו וועבערמאן.


וויליאמסבורג האט בויקאטירט בארי נאכדעם וואס ער האט אראפגעברענגט די פרעסע. מיט דעם איז ער געווען די מתחיל.

---
יאנקל האקט

צו וואו האט ער אראפגעברענגט די פרעסע?

ווייל ער האט א גאנצן צייט געהאט איין ציל, און דאס איז געווען א חלק דערפון..

[יאיר]

פארוואס איז בארי מער זיכער אין איר אמת ווי דיר? ער איז גוט געווארן מיט איר ווען די פרשה האט זיך שוין פיין געקאכט.
(דאס אליין ווייזט אסאך אויף אים.. אויב איז עס טאקע אזוי אמת, וואס האט ער אזוי געזוכט אין איר)

איך גלייב אז עס איז זייער שווער צו פאפן א מענטש מיט וועמען מען איז אזוי נאנט. אבער אפילו אויב יא, איז פארשטענדליך פארוואס ער האלט אז עס איז א ודאי. ווען דיין ווייב זאל דיר דערציילן מיט טרערן אין די אויגן אז זי איז געווארן מאלעסטעט וואלסטו איר אויך געגלייבט (האפנטליך).

[berlbalaguleh]

דער עולם וועט מיך מסתם הרג'ענען, אבער גראדע דא פארשטיי איך דעם בורי (אויב זיין רביצין'ס ווערסיע איז ריכטיג, פארשטייט זיך, אויב נישט איז ער דאך סתם א רוצח). למעשה זענען די וויליאמסבורגער געווען די וואס האבן אנגעהויבן די נקמה אקציעס מיט'ן לייגן פרעשור אויף די רבנים אז זיי זאלן אראפנעמען דעם הכשר און מיט סתם אזוי שיקן דראאונגען. מען האט אים צוגרונד געלייגט זיין ביזנעס, און יעצט זוכט ער צוריק נקמה צו נעמען. כך הוא דרכה של עולם.

אלעס פיין און גוט. א זיסע נקמה פון פופציג יאר ממש א מחי'. אבער נקמה נעמן פון איינער וואס האט דיר קיין שום שלעכטס נישט געטאן און ווער איז נעקס איינער וואס גריסט אים אפשר א גוט מארגן ווייל ער מיינט זיכער אים צו חנפנען. סאיז אוממעגליך צו טרעפן עפעס א לימוד זכות דא

און דאס נקמה נעמען אין בורי מיט'ן באיקאטירן זיין רעסטוראנט פארשטייסטו יא?

און וואס האט ער דער אזוי-גערופענער בורי דערגרייכט אין זיין לעיבן? אז א פאר משולחים זענען געקומען עסן א פרישטיג (ברעק-פעסט, בלע"ז) פאר דעם צוזאם געשנארטן געלט אינדערפריה אין ביהמ"ד. און א פאר פעטע, באורד אידענעס זענען געקומען עסן לאנטש אין זיין רעסטאראנט.

[מאטי]

איך וויל דא מגיב זיין, אבער נישט פארן מאכן אן הקדמה אז: איך פארענטפער נישט אויף קיין פאל דאס אכזריות וואס באארי דייטש האט געטון און טוט.. ער איז אן הארטער נידערטרעכטיגער פארשוין פול מיט ווינדיקטיוונעס און ריווענדזש און ווענדזשענס (ס'איז דא נאך א ווארט פאר נקמה?)
אלזא, וואס מיר דארפן אבער יא ארויסנעמען איז דער בשל מי הרעה הזאת. ווי קומט צו איינעם אזא פארביסנקייט, אזא ביטערקייט קעגן זיינע אייגענע ברודער. וביודעי ומכירי קאמינא, איז דא נאך אסאך אונזערע ברודער וואס נישט נאר וואס זיי שטויסן און טרעטן על כל הקודש לנו, האבן זיי פיינט בתכלית זייערע עלטערן/מגידי שיעור/משפיעים/מחנכים ועוד...

קענען מיר זיך אינגאנצן אפשאקלען דערפון און זאגן; נו! ס׳איז אייביג דא רעבעליעס קינדער... כ'מיין אז נישט, אזויווי יאיר און אנדערע האבן שוין ארויסגעברענגט, מיר זענען נישט אויפן וואגשאל מיט באארי דייטש זיך צו פארמעסטן ווער ס'האט געטון גרעסערע עוולות פארן צד שכנגד.

מיר דארפן זיך קוקן אין שפיגל און פרעגן: האבן מיר געטון אלעס וואס מיר קענען צו פארמיידן די געשעענישן? פארוואס הער איך כסדר בחורים וואס טראגן דעם נאמען "יואל" שעלטן און שימפן סאטמאר. ביטערניש קומט נישט פון זיך אליינס! די מעשה פון בית קויפמאן -- וואס איינער האט פריער ערווענט, וויפיל הארץ-וויי האט דאס איבערגעלאזט? האט איינער גענומען קוראזש און אנגערופן איבערבעטן? פארוואס טאלארירן מיר נישט דער שוואכער עלעמענט? מיר דארפן ווייזן וואס ס'איז ריכטיג צו טון! נישט זיך לאזן פון איטליכע איבערזעלאסע עסקנים מיט אגענדעס צו פירן קריג בלינדערהייט אנע קאנסעקווענסן.

איר ווייסט וואס ר' מיכאל ברילל ני"ו טוט אלץ אויף מיט די פארשטויסענע קינדער.. ער איז א קול קורא במדבר! ער דארף זיך טייל מאהל פשוט אמפערן מיט די טאטעס פון די בחורים וואס שטעלן אים אונטער פיסלעך, יא יא! זיי שטערן אים! ווייל זיי קענען נישט שלום מאכן מיטן מצב אז; מיין קינד! מיין בלוט און פלייש! איז אויף יענער זייט גדר. פרעגט אים וויפיל האס און פיינטשאפט וואלט פארמיטן געווארן ווען די עלטערן וואלטן נאר געווען אביסעלע ווייכער, אביסעלע מער פארשטענדליך. דאס הארץ גייט פשוט אויס פאר ווייטאג.

[גאנצל]

דער עולם וועט מיך מסתם הרג'ענען, אבער גראדע דא פארשטיי איך דעם בורי (אויב זיין רביצין'ס ווערסיע איז ריכטיג, פארשטייט זיך, אויב נישט איז ער דאך סתם א רוצח). למעשה זענען די וויליאמסבורגער געווען די וואס האבן אנגעהויבן די נקמה אקציעס מיט'ן לייגן פרעשור אויף די רבנים אז זיי זאלן אראפנעמען דעם הכשר און מיט סתם אזוי שיקן דראאונגען. מען האט אים צוגרונד געלייגט זיין ביזנעס, און יעצט זוכט ער צוריק נקמה צו נעמען. כך הוא דרכה של עולם.

אלעס פיין און גוט. א זיסע נקמה פון פופציג יאר ממש א מחי'. אבער נקמה נעמן פון איינער וואס האט דיר קיין שום שלעכטס נישט געטאן און ווער איז נעקס איינער וואס גריסט אים אפשר א גוט מארגן ווייל ער מיינט זיכער אים צו חנפנען. סאיז אוממעגליך צו טרעפן עפעס א לימוד זכות דא

און דאס נקמה נעמען אין בורי מיט'ן באיקאטירן זיין רעסטוראנט פארשטייסטו יא?

און פארדעם זאל ער נקמה נעמען אין די רבנים המכשירים אבער וואס וויל ער פון זיין גאסטגעבער ?

נאך א מזל ער ווייסט נישט ווער אונז זענען ווען יא וועט ער נאך נקמה נעמען אין אלע קאווע שטיבל שרייבער וואס שרייבן נגדו

[שמעקעדיג]

שמעקעדיג, כ'האב דיר געלייקט ווייל איך בין מסכים מיט דיין טענה, אבער איך לייק נישט דיינע קללות. אויב דער גאר שטארקער צד אז וועבערמאן האט געשענדעט כאטש איין אידישע טאכטער פאר צוויי יאר קען דיר נישט ברענגען אים צו שעלטן, זע איך נישט פארוואס דעם ווילדן דייטש קומט ערגערס.

א דאנק פארן לייק.
קודם כל, איך שעלט נישט קיין שום איד. איך האב נאר הויך איבערגע'חזר'ט וואס די תורה שרייבט. ומי יבא אחרי המלך. ה' האט געגעבן א בחירה, את החיים ואת המוות, און ער וועלט אויס ביי טשויס די צווייטע, זאל ער כאטש וויסן ווי ער קריכט אריין.

ושנית והוא העיקר - מיר האבן זיך שוין אויבן גע'טענה'ט דערוועגן אסאך - דער צויבער ווארט איז: intention. נעם דעם ווארט, פארטייטש עס, וועסטו פארשטיין דעם חילוק צווישן א מאלעסטער און אזא בארי.

דער מאלעסטער איז געווענליך א גוטהארציגער מענטש. ער וועט העלפן יעדן וואס מעגליך. האבן א שמייכל פאר יענעם. א געשמאקער פרי. אבער ער האט א גראבן שטיק עקלדיגן שאלאכץ, א קראנקע תאוה וואס טוט צוגרינד לייגן אומשולדיגע קינדער, און ביודעים צי בלא יודעים די חורבנות פון זיינע מעשים, קען ער זיך נישט באהערשן זיין געמיינע קראנקהייט. מען דארף אים אראפנעמען פון די גאסן? בלי ספק. ער איז א סכנה. אבער ער בלייבט נאך אלץ א איש החסד און א לב טוב.

בדרך משל, אויב דאס קינד וועמען ער וויל גיין מזיק זיין, זאל אנהייבן וויינען צום מאלעסטער, און זיך בעטן צו אים, פליז טו דאס נישט צו מיר, דו גייסט מיר צוגרינד לייגן, איך בעט דיר רחמנות... איז זייער מעגליך אז ער וועט רחמנות האבן אויפן קינד און אפילו מיטוויינען.... נישט זיכער, אבער שטארק יתכן, פארוואס? ווייל זיין אינטענשאן איז זיין אייגענע תאוה, נישט יענעם צו וויי טון.

אן דע אדהער הענד, אזא נוקם ונוטר וואס פון אים שפריצט האס און שלעכטקייט, זיין ציל אויף דער וועלט איז צו נקמה נעמען אין אנדערע, ער וויל זיי זעהן צובראכן און גיסן טרערן פון צער, און דאן זאגט ער "מישען אקאמפלישד", ער שעפט נחת פון יענעמ'ס צרות, זיין אינטענשאן איז צוצוברעכן יענעם, ווי א שטייפער פראקוראר, אזא גאווערנאר שפיצער טיפ, דערקוויקט זיך מיט יענעמ'ס צרות, אזא איינער קענסטו נישט פארגלייכן צו א מאלעסטאר, כאטש ביידע טוען שאדן.

הגע בעצמך. ווען דו האסט א אויסוואל צו האבן א לאנג טערם רילעישאנשיפ מיט איינע פון די 2, צב"ש א שכן, שותף אין ביזנעס, א מיסיע אינאיינעם, אן קינדער אינוואלווד. קענסט נעמען א וואוילער אבער א קראנקער, אדער דעם בלוט דורשטיגן שלעכט הארציגן מענטש. וועמען וואלסטו געטשוזט?..

[שמעקעדיג]

דער עולם וועט מיך מסתם הרג'ענען, אבער גראדע דא פארשטיי איך דעם בורי (אויב זיין רביצין'ס ווערסיע איז ריכטיג, פארשטייט זיך, אויב נישט איז ער דאך סתם א רוצח). למעשה זענען די וויליאמסבורגער געווען די וואס האבן אנגעהויבן די נקמה אקציעס מיט'ן לייגן פרעשור אויף די רבנים אז זיי זאלן אראפנעמען דעם הכשר און מיט סתם אזוי שיקן דראאונגען. מען האט אים צוגרונד געלייגט זיין ביזנעס, און יעצט זוכט ער צוריק נקמה צו נעמען. כך הוא דרכה של עולם.

יאיר. ווילאנג דו ביסט מודה אז דאס איז בלויז א נקמה אקציע, שטיי איך גוט מיט דיר. נקמה איז, ווי דו שרייבסט, דרכו של עולם. אבער דער יונגאטש שטעלט זיך ארויס כאילו ער מיינט נאר לשם שמים און אונז לערנען א לעססאן אז מען פארשווייגט נישט חזירים.

אלמלי ער זאל איינזעצן רובין מיט א צובראכענעם געמיט, ווי די סנהדרין וואס האבן געפאסט אויב מען האט ממית געווען א איד אפילו א רשע, פשוט ווייל בלית ברירה מוז מען שטראפן, וואלט איך אפשר געקענט גלייבן אז ער וויל אונזער טובה. אבער אז ער פראוועט נצחונות און טוויטערט ארום און באהאלט נישט זיין פרייד אז ער האט צוגרינד געלייגט אנדערע, איז קלאר אז דאס איז בלויז נקמה. און דא קומט אריין מיין שאלה, אויב צוליב נקמה וואס איז דרכו של עולם (א איסור דאורייתא) מעג מען טון דאס נידריגסטע שייך: נעמליך, מסר'ן און גורם זיין אזא חילול השם.

[berlbalaguleh]

שמעקעדיג: במחכת"ה רעדסטו נארישקייטן. אין די לעצטע שורה פון דיין תגובה שרייבסטו אז נקמה איז אן איסור דאורייתא. ווען איז דאס לעצטע מאל וואס בארי דייטש האט געפרעיגט א רב א שאלה אויב וואס ער גייט טון איז נאר אן איסור דרבנן אדער אן איסור דאורייתא??!!

[מאראנצןזאפט]

פארוואס איז בארי מער זיכער אין איר אמת ווי דיר? ער איז גוט געווארן מיט איר ווען די פרשה האט זיך שוין פיין געקאכט.
(דאס אליין ווייזט אסאך אויף אים.. אויב איז עס טאקע אזוי אמת, וואס האט ער אזוי געזוכט אין איר)

איך גלייב אז עס איז זייער שווער צו פאפן א מענטש מיט וועמען מען איז אזוי נאנט. אבער אפילו אויב יא, איז פארשטענדליך פארוואס ער האלט אז עס איז א ודאי. ווען דיין ווייב זאל דיר דערציילן מיט טרערן אין די אויגן אז זי איז געווארן מאלעסטעט וואלסטו איר אויך געגלייבט (האפנטליך).

הענג דיך, מיין ווייב ווייסט נישט מיין ניק.

[יאיר]

דער עולם וועט מיך מסתם הרג'ענען, אבער גראדע דא פארשטיי איך דעם בורי (אויב זיין רביצין'ס ווערסיע איז ריכטיג, פארשטייט זיך, אויב נישט איז ער דאך סתם א רוצח). למעשה זענען די וויליאמסבורגער געווען די וואס האבן אנגעהויבן די נקמה אקציעס מיט'ן לייגן פרעשור אויף די רבנים אז זיי זאלן אראפנעמען דעם הכשר און מיט סתם אזוי שיקן דראאונגען. מען האט אים צוגרונד געלייגט זיין ביזנעס, און יעצט זוכט ער צוריק נקמה צו נעמען. כך הוא דרכה של עולם.

יאיר. ווילאנג דו ביסט מודה אז דאס איז בלויז א נקמה אקציע, שטיי איך גוט מיט דיר. נקמה איז, ווי דו שרייבסט, דרכו של עולם. אבער דער יונגאטש שטעלט זיך ארויס כאילו ער מיינט נאר לשם שמים און אונז לערנען א לעססאן אז מען פארשווייגט נישט חזירים.

אלמלי ער זאל איינזעצן רובין מיט א צובראכענעם געמיט, ווי די סנהדרין וואס האבן געפאסט אויב מען האט ממית געווען א איד אפילו א רשע, פשוט ווייל בלית ברירה מוז מען שטראפן, וואלט איך אפשר געקענט גלייבן אז ער וויל אונזער טובה. אבער אז ער פראוועט נצחונות און טוויטערט ארום און באהאלט נישט זיין פרייד אז ער האט צוגרינד געלייגט אנדערע, איז קלאר אז דאס איז בלויז נקמה. און דא קומט אריין מיין שאלה, אויב צוליב נקמה וואס איז דרכו של עולם (א איסור דאורייתא) מעג מען טון דאס נידריגסטע שייך: נעמליך, מסר'ן און גורם זיין אזא חילול השם.

קודם כל, דאס אליין איז דאך אויך דרכו של עולם (ווען איז געווען די לעצטע מאל וואס דו האסט געהערט א מענטש מודה זיין אז ער איז אויף א ריינע נקמה מיסיע, נישט לקדש שם שמים?).
צווייטנס, לשיטתו איז נישט אזוי שווער צו פארשטיין פארוואס ער שפירט אז ער טוט אויף א געוואלדיגע זאך. למעשה איז דא די קאמיוניטי באגאנגען א געוואלדיגע פארברעכן (עכ"פ לויט אים זיכער) און ער וויל זיך שטארק איינרעדן אז מיט'ן איינזעצן אפאר מענטשן אין תפיסה וועט מען אלעמען אויפרעכטן. און טיילווייז איז ער גערעכט, איך גלייב אז אויב עס זאל חלילה זיין נאך אזא פרשה וועט וויליאמסבורג טראכטן צוויי מאל פאר'ן זיך ארויסשטעלן מיט אזא ווילדקייט לטובת דעם אנגעקלאגטן, און טאקע א דאנק דייטש'נס און היינס'נס אגרעסיווע באהאנדלונג.
בקיצור, ס'איז דא אסאך טוויסטס און טורנס אין אזא ביטערע פרשה, (און פסיכאלאגיע שפילט דא א הויפט ראלע, ווי איבעראל), און ס'איז בכלל נישט פשוט צו געבן א סטעמפל אפ איין שפילער אין די טרויעריגע דראמא אז ער איז דער גרעסטער זינדיגער דא. האדם יראה לעינים וה' יראה ללבב.

[געפילטע פיש]

שמעקעדיג, כ'האב דיר געלייקט ווייל איך בין מסכים מיט דיין טענה, אבער איך לייק נישט דיינע קללות. אויב דער גאר שטארקער צד אז וועבערמאן האט געשענדעט כאטש איין אידישע טאכטער פאר צוויי יאר קען דיר נישט ברענגען אים צו שעלטן, זע איך נישט פארוואס דעם ווילדן דייטש קומט ערגערס.

א דאנק פארן לייק.
קודם כל, איך שעלט נישט קיין שום איד. איך האב נאר הויך איבערגע'חזר'ט וואס די תורה שרייבט. ומי יבא אחרי המלך. ה' האט געגעבן א בחירה, את החיים ואת המוות, און ער וועלט אויס ביי טשויס די צווייטע, זאל ער כאטש וויסן ווי ער קריכט אריין.

ושנית והוא העיקר - מיר האבן זיך שוין אויבן גע'טענה'ט דערוועגן אסאך - דער צויבער ווארט איז: intention. נעם דעם ווארט, פארטייטש עס, וועסטו פארשטיין דעם חילוק צווישן א מאלעסטער און אזא בארי.

דער מאלעסטער איז געווענליך א גוטהארציגער מענטש. ער וועט העלפן יעדן וואס מעגליך. האבן א שמייכל פאר יענעם. א געשמאקער פרי. אבער ער האט א גראבן שטיק עקלדיגן שאלאכץ, א קראנקע תאוה וואס טוט צוגרינד לייגן אומשולדיגע קינדער, און ביודעים צי בלא יודעים די חורבנות פון זיינע מעשים, קען ער זיך נישט באהערשן זיין געמיינע קראנקהייט. מען דארף אים אראפנעמען פון די גאסן? בלי ספק. ער איז א סכנה. אבער ער בלייבט נאך אלץ א איש החסד און א לב טוב.

אוי שמעקעדיג, דא האסטו געעפענט א can of worms.

[שמעקעדיג]

אוי אוי.

לאמיך עס שנעל פארמאכן. סארי. נישט געמיינט דאס.

[shem-tov]

איר ווייסט וואס ר' מיכאל ברילל ני"ו טוט אלץ אויף מיט די פארשטויסענע קינדער.. ער איז א קול קורא במדבר! ער דארף זיך טייל מאהל פשוט אמפערן מיט די טאטעס פון די בחורים וואס שטעלן אים אונטער פיסלעך, יא יא! זיי שטערן אים! ווייל זיי קענען נישט שלום מאכן מיטן מצב אז; מיין קינד! מיין בלוט און פלייש! איז אויף יענער זייט גדר. פרעגט אים וויפיל האס און פיינטשאפט וואלט פארמיטן געווארן ווען די עלטערן וואלטן נאר געווען אביסעלע ווייכער, אביסעלע מער פארשטענדליך. דאס הארץ גייט פשוט אויס פאר ווייטאג.

מאידך גיסא וויפיל טענות הערט מען טאקע פון די בחורים אויף די הייליגע עסקנים ווייל זיי האבן בשו"א נישט צוגעלאזט זיי זאלן גיין אין עפעס א אנדערע פאסיגע ישיבה נאר האבן געזאגט. ענדערש אויף די גאס, ווי איידער אין יענע ישיבה. מחמת זיין ענגע אינטערעסע ווייל זיין שנאר מאשין וועט נישט אזוי גוט פונקציאנירן אויב לייגט ער אים אריין ווי ער באלאנגט. און אזוי איז טאקע נעבעך די מציאות פארוואס סאיז דא אזויפיל בחורים אויף די גאס. לערנט אייך שוין אויס, זייט דעם רבין זי"ע איז נאכנישט געווען איינער וואס זאל נישט מיינען צו פאשען זיין אגענדע און דאס איז אונזער מצב היינט. יעצט צוריק צום נושא

[יאיר]

שמעקעדיג, כ'האב דיר געלייקט ווייל איך בין מסכים מיט דיין טענה, אבער איך לייק נישט דיינע קללות. אויב דער גאר שטארקער צד אז וועבערמאן האט געשענדעט כאטש איין אידישע טאכטער פאר צוויי יאר קען דיר נישט ברענגען אים צו שעלטן, זע איך נישט פארוואס דעם ווילדן דייטש קומט ערגערס.

א דאנק פארן לייק.
קודם כל, איך שעלט נישט קיין שום איד. איך האב נאר הויך איבערגע'חזר'ט וואס די תורה שרייבט. ומי יבא אחרי המלך. ה' האט געגעבן א בחירה, את החיים ואת המוות, און ער וועלט אויס ביי טשויס די צווייטע, זאל ער כאטש וויסן ווי ער קריכט אריין.

ושנית והוא העיקר - מיר האבן זיך שוין אויבן גע'טענה'ט דערוועגן אסאך - דער צויבער ווארט איז: intention. נעם דעם ווארט, פארטייטש עס, וועסטו פארשטיין דעם חילוק צווישן א מאלעסטער און אזא בארי.

דער מאלעסטער איז געווענליך א גוטהארציגער מענטש. ער וועט העלפן יעדן וואס מעגליך. האבן א שמייכל פאר יענעם. א געשמאקער פרי. אבער ער האט א גראבן שטיק עקלדיגן שאלאכץ, א קראנקע תאוה וואס טוט צוגרינד לייגן אומשולדיגע קינדער, און ביודעים צי בלא יודעים די חורבנות פון זיינע מעשים, קען ער זיך נישט באהערשן זיין געמיינע קראנקהייט. מען דארף אים אראפנעמען פון די גאסן? בלי ספק. ער איז א סכנה. אבער ער בלייבט נאך אלץ א איש החסד און א לב טוב.

אוי שמעקעדיג, דא האסטו געעפענט א can of worms.

גראדע האלט איך אז ס'איז נישט אזוי שלעכט צו עפענען דעם קען פון צייט צו צייט. נאר איך האלט אז מורינו איש החסד והלב טוב ר' שמעקעדיג דארף אביסל עקסטענדן דער דעפינישאן פון "איש החסד וואס האט א גראבע עקלדיגע תאוה."
אין אנדערע ווערטער, מיר דארפן זיך אלע ריכטיג מתבונן זיין אין די רייד פון שמעקעדיג, מיר קענען נישט פארשטיין דעם נסיון וואס דער מאלעסטער גייט דורך, און עס איז אן עולה זיי צו דן זיין. אזוי אויך פארשטייען מיר נישט דעם נסיון פון בורי דייטש, צימערמאן, די עסקנים, די רבי'ס, די שווינדלערס, און די נאציס. ניטאמאל פארשטייען מיר אונזערע אייגענע נסיונות, זאלן מיר פארשטיין אנדערנ'ס? הצד השוה שבהן אז זיי זענען אויך אלע מענטשן וואס רעדן זיך אויך שטענדיג איין אז זיי טוען בלויז גוטס (אויסער געציילטע פון זיי), נאר... מען פאלט דורך צוליב פארשידענע סיבות און מיסקאנצעפציעס מיט וואס מען איז געבוירן אדער אויפגעוואקסן. והחי יתן אל לבו, טראכט הונדערט מאל איבער איידער דו פייערסט דעם כבוד שמים און דו ביסט פוסע על עם קדוש צוליב דיינע הייליגע מיסיעס, און טראכט טויזנט מאל איידער דו פסק'נסט אפ אז גרונם געציל איז בטבעו א שלעכטער רשע ורבצו בו כל האלות הכתובים בספר הזה. אל תדין את חברך עד שתגיע למקומו.

[גאנצל]

וואס בארי דייטש וויל איז איין זאך אז מ'וויל שטארק קען מען זיך איינרעדן אז דער מענטש איז פארווייטאגט אז נאכדעם וואס ער האט זיך אנגעהויבן מיט די קאמיוניטי האט די קאמיוניטי אפשר נישט מיט רעכט אים גערודפט (שוין 4 זאכן דן צו זיין...) "אבער א נארמאלער דרויסענדיגער מענטש" זאל פרשטיין און מצדיק זיין אויף דעם וואס ער נעמט א פרידליכע מענטש וואס האט אים אויסדריקליך אים נישט געטשעפעט פארקערט ער האט אים אריינגענומען אין הויז געגעבן צופעסן און יענער האט אים פרידליך אנגעטראגן אפשר שליכסטו דיין סכסוך פרידליך פאר געלט -אזא אנבאט איז אפשר נישט לעגאל אבער א אומרעכט לגבי אים איז דאס אויסדריקליך נישט ער האט אלע רעכטן צן פרעגן בארי מיין פריינט אפשר טוסטו דעס און דעס ער האט אים נישט געצוואונגען ער האט אים געפרעגט- זאל בארי נעמען אזא מענטש א טאטע פון קינדער און אים אריין שליידערן אין תפיסה ווייל ער האט יעצט א חשבון מיט די קאמיוניטי ??? ווער ס'פארשטייט דעס אים פעלט זיכער עפעס איים סארי

[געפילטע פיש]

שטעל דיך פאר אביסל א ענליכע מעשה. מרס. שטארק אשת ר' מנחם ע"ה ווערט געוואר אז דזשאני פיקעלסאוס, די מענעדזשער אין איינער פון איר מאנ'ס בילדינגס, איז געווען די רוצח. אינגאנצן צושוידערט וויל זי גלייך רופן שומרים, קלאפט אבער אויפן טיר טאוני דזשאבעלויני, אויך איר מאנ'ס ארבייטער און א לאנגיעריגע פאמיליע פריינט, און בעט זיך ביי איר זי זאל מאכן א שווייג דערוועגן, און ער וועט איר געבן א האלב מיליאן טאלער.

דא וואלסטו אויך געזאגט אז אויב זי וויל זיכער מאכן אז סיי דזשאני און טאוני זאלן ביידע זיצן אין חלקת הרבנים איז זי א שלעכטע מענטש א נוקם ונוטר?

אויף דעם וואלט גאנצל געשריבן:

"אבער א נארמאלער דרויסענדיגער מענטש" זאל פרשטיין און מצדיק זיין אויף דעם וואס זי נעמט א פרידליכע מענטש וואס האט איר אויסדריקליך איר נישט געטשעפעט פארקערט ער האט איר פרידליך אנגעטראגן אפשר שליכסטו דיין סכסוך פרידליך פאר געלט -אזא אנבאט איז אפשר נישט לעגאל אבער א אומרעכט לגבי איר איז דאס אויסדריקליך נישט ער האט אלע רעכטן צן פרעגן פרוי ש. מיין פריינדינע אפשר טוסטו דעס און דעס ער האט איר נישט געצוואונגען ער האט איר געפרעגט- זאל זי נעמען אזא מענטש א טאטע פון קינדער און אים אריין שליידערן אין תפיסה ווייל זי האט יעצט א חשבון מיט די מערדער ??? ווער ס'פארשטייט דעס איר פעלט זיכער עפעס איים סארי

[שמעקעדיג]

אוי געפילטע, פאסט נישט פאר דיר... זאל איך נוצן דעם מאמר "אם אין דעת הבדלה מנין"?
ביסטאך א איד א בר דעת, דו פארגלייכסט נאך אלץ די צוויי? וועלכע בלאקעדזש האסטו אין דיין קאפ?? מיי גאש!!!!!!!!!!!!!!

[יעקעלע חכם]

לכאורה איז דאס א פארזוך צו זיין און די צענטער פון עטטענטשען נאכאמאל, עס בענקט זיך צו די די גוטע צייטן ווען מען האט געקענט רעדן צום פאויסט יעדן טאג און זיי האבן דיך נאכגעדריקט וואס די האסט זיי פארקויפט אופן פראנט פעידש.

אגב איך רעדט נישט פון מרת דייטש, ווייל וויבאלדט איך ווייס נישט אויף 1000% אז די מעשה איז נישט אמת (כאטש איך האלט אזוי) דאן גיי איך נישט רעדן אויף א פאסיבל אביוז וויקטעם.

איך רעדט פון בארי, ער האט נישט אנגעפאנגען זיין מערכה דא מיט וועבערמאן, ער שלאגט זיך שוין מיט די היימישע קאיונעטי נאך אסאך פאר ער האט זיך באגעגנט מיט זיין ווייב, און איך האלט אז ער איז דא פשוט פאר נקמה, און אטטענטשען, און דער עולם פארגעסט שוין פונעם קעיס, זוכט ער עפעס וואס קען עס צריק לייגן און די נייעס, קלאגט ער די מוסד, ווייל פון א לעגאלע סטענד פוינט גייט ער פון די מוסד לכאורה גארנישט באקומען, און פון וועבערמאן זיכער נישט ווייל עס איז נישט דא פון ווי צו נעמען.

אגב יעקב האראוויץ איז א פאלענע צודרייטער וואס האט פיינט סאטמאר מיט א וויסטע שנאה וואס האט מיט מעלאסטעישן גארנישט איינגעלייגט, איך קען דעם יעקב פערזענדליך.

אפשר קען איך פרעגען פון ווי האסטו באקומען דיינע לעגאלע טרעיניג?

קודם כל פארוואס ביסטו אזוי זיכער אז איך האב נישט קיין לעגאלע טרעינינג?
דא אויף קאווע זענען דא זייער אסאך אינטעלעגענטע מענטשען.

צווייטענס, איך בין דאך יעקעלע חכם, און יעקעלע ווייסט אלעס...

אבער ערענסט גערעדט העליך אייך מסביר זיין פארוואס דער בארי גייט
קיין רויטער פיאסטער לכאורה נישט זעהן.

זיין קלאגע איז קעגן וועבערמאן, נניח אז ער געווינט און ער באקומט א Judgement קעגן וועבערמאן, קען ער נעמען די Judgement און זיך אינטערווישן דערמיט ווייל וועבערמאן האט נישט קיין געלט, עס איז נישט דא קיין פראפערטי אדער עססעדטס פון ווי ער קען נעמען, די איינציגסטע זאך וואס ער קען פראבירן צו טאן איז עס ארויפווארפן אויף סאטמאר און זאגן אז אויב וועבערמאן האט נישט קיין געלט זאל סאטמאר זיין דער וואס דארף באצאלען ווייל זיי האבן דאך איר געשיקט, מיט דעם האט סאטמאר זייער גוטע ארגומענטן וואס עס גייט זיין זייער שווער צו געווינען.

1) געווענטליך אז אן אינסטעטושן זאל דארפן באצאלן פאר שאדענס וואס אן ארבייטער זייערער האט געטאן, דארף דער ארבייטער זיין אויף זייער פעיראלל און זיין אן אפישעל Employee, און ר׳ נחמי איז נישט געווען דאס.

2) דא קומט אריין א גאנצער ארגומעט פון סעפערעטשען פון Church and state, אז דער גאווערמענט קען נישט אריינרעדן און די דעסיזשענס פון א רעגליעזע אינסטעטושן, ממילה סאטמאר איז דאך א רעגליעזער אינסטעטוציע, האבן זיי דאך געהאט א רעכט צו נוצן ר׳ נחמי אפי׳ ער איז נישט געווען קיין לייסענסד טעראפיסט.

3) זיי גייען דארפן פראווען אז רוב פון די בארד (די לעגאלע הנהלה) האט טאקע באשטעטיגט אז זי זאל דארפן גיין צו ר׳ נחמי, ווייל אויב איז עס נאר א מנהל אדער איין בארד מעמבער, האט ער לכאורה נישט געהאט קיין רעכט צו מאכן אזא דעסישען אליין ממילה איז די מוסד נישט ריספאנסעבעל.

די ליסטע גייט ווייטער און ווייטער.

עס גייט זיין זייער שווער דא צו מאכן א דאללער, און בארי׳ס לאיער ווייסט דאס, איז גלייך צו זאגן אז די גאנצע קעיס איז פאר עטענטשען פארפעסעסס Only.

[געפילטע פיש]

אוי געפילטע, פאסט נישט פאר דיר... זאל איך נוצן דעם מאמר "אם אין דעת הבדלה מנין"?
ביסטאך א איד א בר דעת, דו פארגלייכסט נאך אלץ די צוויי? וועלכע בלאקעדזש האסטו אין דיין קאפ?? מיי גאש!!!!!!!!!!!!!!

איך פארגלייך נישט די קריים, רציחה און אונס זענען צוויי באזונדערע עבירות, כ'ווייס נישט וועלכע איז ערגער. וואס איך גלייך צו איז דאס זאגן אז אויב וויל מען איינזעצן איינער וואס פראבירט צו פארשווייגן דעם והיה כי יצעק אלי, פארווישן די עבירה, מוז דאס נישט קומען פון נידערטרעכטיגקייט.

[שמעקעדיג]

שטעל דיך פאר אביסל א ענליכע מעשה. מרס. שטארק אשת ר' מנחם ע"ה ווערט געוואר אז דזשאני פיקעלסאוס, די מענעדזשער אין איינער פון איר מאנ'ס בילדינגס, איז געווען די רוצח. אינגאנצן צושוידערט וויל זי גלייך רופן שומרים, קלאפט אבער אויפן טיר טאוני דזשאבעלויני, אויך איר מאנ'ס ארבייטער און א לאנגיעריגע פאמיליע פריינט, און בעט זיך ביי איר זי זאל מאכן א שווייג דערוועגן, און ער וועט איר געבן א האלב מיליאן טאלער.

דא וואלסטו אויך געזאגט אז אויב זי וויל זיכער מאכן אז סיי דזשאני און טאוני זאלן ביידע זיצן אין חלקת הרבנים איז זי א שלעכטע מענטש א נוקם ונוטר?

אגב, אפילו ביי דיין משל פארשטיי איך אויך נישט פארוואס זאל עפעס טאוני דארפן זיצן אין "חלקת הרבנים", ער מעג בעטן און זי מעג ענטפערן ניין. וואס עפעס קומט אים תפיסה דערפאר? דארף ער זיצן אין זעלבן פלאץ ווי דער רוצח?
איך פארשטיי אז אפשר אלס "געזעץ" טאר ער איר נישט פרעגן, אבער לאז געזעץ אין דער זייט פאר א מינוט. טאני איז א גוטער פרענד פארן רוצח, און ער פרובירט זיין לאק אפשר וועט געלט העלפן צו דראפן די קעיס. שכל'דיג מאכט עס מער סענס, ווייל מיטן איינזעצן דעם רוצח וועסטו גארנישט פארדינען חוץ א צייטווייליגע נצחון, אבער מיט א האלבע מעלאנע קען זי חתונה מאכן אלע אירע קינדער מיט הרחבת הדעת, ממילא טראכט טאני, אפשר וועט זי אקצעפטירן אזא שכל'דיגן אפפער... קומט אים תפיסה דערפאר?

[signout]

אבער ערנסט גערעדט העליך אייך מסביר זיין פארוואס דער בארי גייט
קיין רויטער פיאסטער לכאורה נישט זעהן.

זיין קלאגע איז קעגן וועבערמאן, נניח אז ער געווינט און ער באקומט א Judgement קעגן וועבערמאן, קען ער נעמען די Judgement און זיך אינטערווישן דערמיט ווייל וועבערמאן האט נישט קיין געלט, עס איז נישט דא קיין פראפערטי אדער עססעדטס פון ווי ער קען נעמען, די איינציגסטע זאך וואס ער קען פראבירן צו טאן איז עס ארויפווארפן אויף סאטמאר און זאגן אז אויב וועבערמאן האט נישט קיין געלט זאל סאטמאר זיין דער וואס דארף באצאלען ווייל זיי האבן דאך איר געשיקט, מיט דעם האט סאטמאר זייער גוטע ארגומענטן וואס עס גייט זיין זייער שווער צו געווינען.

1) געווענטליך אז אן אינסטעטושן זאל דארפן באצאלן פאר שאדענס וואס אן ארבייטער זייערער האט געטאן, דארף דער ארבייטער זיין אויף זייער פעיראלל און זיין אן אפישעל Employee, און ר׳ נחמי איז נישט געווען דאס.

2) דא קומט אריין א גאנצער ארגומעט פון סעפערעטשען פון Church and state, אז דער גאווערמענט קען נישט אריינרעדן און די דעסיזשענס פון א רעגליעזע אינסטעטושן, ממילה סאטמאר איז דאך א רעגליעזער אינסטעטוציע, האבן זיי דאך געהאט א רעכט צו נוצן ר׳ נחמי אפי׳ ער איז נישט געווען קיין לייסענסד טעראפיסט.

3) זיי גייען דארפן פראווען אז רוב פון די בארד (די לעגאלע הנהלה) האט טאקע באשטעטיגט אז זי זאל דארפן גיין צו ר׳ נחמי, ווייל אויב איז עס נאר א מנהל אדער איין בארד מעמבער, האט ער לכאורה נישט געהאט קיין רעכט צו מאכן אזא דעסישען אליין ממילה איז די מוסד נישט ריספאנסעבעל.

די ליסטע גייט ווייטער און ווייטער.

עס גייט זיין זייער שווער דא צו מאכן א דאללער, און בארי׳ס לאיער ווייסט דאס, איז גלייך צו זאגן אז די גאנצע קעיס איז פאר עטענטשען פארפעסעסס Only.

והעולה על כלנה זי האט אליין געוואלט גיין צו ר' נחמי' נאך די שטארקע ציפרידענהייט פין אירע... ,82 טענה'ט זיי האבען איר קיינמאל נישט געהייסן גיין צו קיינעם נאר בלויז געזאגט ווילאנג די גייסט נישט פאר העלפ קענסטו נישט צירוקקומען אין סקול

[געפילטע פיש]

אגב, אפילו ביי דיין משל פארשטיי איך אויך נישט פארוואס זאל עפעס טאוני דארפן זיצן אין "חלקת הרבנים", ער מעג בעטן און זי מעג ענטפערן ניין. וואס עפעס קומט אים תפיסה דערפאר? דארף ער זיצן אין זעלבן פלאץ ווי דער רוצח?
איך פארשטיי אז אפשר אלס "געזעץ" טאר ער איר נישט פרעגן, אבער לאז געזעץ אין דער זייט פאר א מינוט. טאני איז א גוטער פרענד פארן רוצח, און ער פרובירט זיין לאק אפשר וועט געלט העלפן צו דראפן די קעיס. שכל'דיג מאכט עס מער סענס, ווייל מיטן איינזעצן דעם רוצח וועסטו גארנישט פארדינען חוץ א צייטווייליגע נצחון, אבער מיט א האלבע מעלאנע קען זי חתונה מאכן אלע אירע קינדער מיט הרחבת הדעת, ממילא טראכט טאני, אפשר וועט זי אקצעפטירן אזא שכל'דיגן אפפער... קומט אים תפיסה דערפאר?

דיין טענה האט רעכט אפשר, טאני האט טאקע רעכט, אפשר גאר מער נוצן צום וויקטים, אבער וועסטו דען האבן טענות אויף איר אויב זי מסר'ט עם? אויב זי וויל נישט איר מאן'ס רציחה זאל פארשוויגן ווערן און ווערן אונטערגעשטופן אונטערן טעפיך. ספעציעל אויב איז דאס א אפטע ערשיינונג אז רציחות אין וויליאמסבורג ווערן פארשוויגן, מ'ווארענט דעם רוצח, מ'הייסט עם אויפהערן זיך דרייען מיט מעסערס, אבער די רוצחים דרייען זיך פראנק און פריי. און דא זעט זי אז מ'וויל ווייטער פארשווייגן רציחה, מ'מאכט קאמפיינס צו זאגן אז רציחות קומען נישט פאר אין וויליאמסבורג, ס'אלעס אן עלילה פון אפאר נידעריגע עלעמענטן, דעמאלס וועט זי זען אינעם שוחד אפפערער ווי פארט פונעם מאשין וואס פארשווייגט רציחה, און זי איז א דירעקטע קרבן פון דעם מאשין, וואלסטו איר אירע הויזן נישט געוואלט קיין נקמה?