שידוכים טאן גאר יונג

[shem-tov]

מזל טוב. מזל טוב. ב"ה א שיינער שידוך. ווי אלט איז דער בחור. ער ווערט 18 ווי אלט איז די כלה זי ווערט 17 בשטומ"צ.

וואס איז די חשבון פון טאן שידוכים אזוי יונג. כ'טראכט ס'קען זיין איינס פון דריי טעמים.

איינס. קדושה ענינים די עלטערן האלטן אז דאס קינד איז אפגעהיטן מכל מחשבה רעה און זיי שטרעבן ער זאל בלייבן ערליך. ווי נישט ווי נאך די 20 איז דאך שוין שתיפח. און בן שמונה עשרה לחופה אזוי האבן חז"ל געזאגט.

צוויי. די עלטערן באקומען עפעס א פעטען חתונה פאליסי אויף וואס זיי ווארטן שוין בכליון ענים.

דריי. דאס קינד מאכט זיי אן צרות צרורות. איז אנשטאט צו נעמן פרייוועט מלמדים און זיך בעטען ביי ישיבות און זיך עסען דאס הארץ מיט אים יעדען טאג. לייגט מען דאס גאנצע דרוק אויף איין שדכן מען באווארפט מיט געלט און מען מאכט אפ יהי מי שיהי די הערסט גיט דאס ערשטע איז דאס פאסיגסטע. און ב"ה די רעזולטאטן פארשפעטיגט נישט צו קומען.

איז מיין שאלה יעצט דא פאר די חכמי השטיבל. וואס טוט זיך מיט די קינדערלעך די חתן וכלה איז עס גיט פאר זיי אדער שלעכט. איז א נפק"מ וואסערע סארט בחור מיידל מען איז. וואס איז אייערע עקספיריענס אין די ענינים.

אני לכשלעצמי האב טאקע חתונה געהאט גאר פרי און אלעס האט זיך פיין אויסגעארבעט אבער פון אנדערע ידידים הער איך וואס האבן חתונה געהאט ביי די 24 אז סהאט זיי אויך גארנישט געשפעטיגט אנצוקומען. איז פרי א מעלה אדער א חסרון און וואסערע מיינונג קען בכלל א בחור מיידל האבן אין דעם בימינו אלה

[מ גפני]

מיט אזא "שם טוב" פארשטייט זיך אז די האסט חתונה געהאט גאר פרי און אלעס האט זיך פיין אויסגעארבעט

[יואב]

איך האלט ס'ווענד זיך ווער דער מדובר און ווער די מדוברת איז.

קודם כל, אוודאי זאגט דער שכל אז ווי שפעטער איז בעסער. אבער דא ברויך מען אריינעמען אין פערספעקטיוו די אלע אראפגעשטעלטע זאכן ביינונז ביז אהין.

דאס הייסט, סיי פון אן ארטעדאקסישן בליק, כלפי נסיונות; און פון דארט און ווייטער אלץ איבערן סיסטעם.

אויב איז אראפגעשטעלט ביינונז, אז דער איינציגסטער וועג ארויס פאר א בחור צו זיין זעלבסשטענדיג (לייען: טראגן אליינס די דאגות) איז ארויפשטופן א קדושה רינגל אויף איר האנט, דאן איז דאס פאר פיל חברה א גרויסע ישועה.
הפנים, פאר איינער וואס זוכט אויף א לעגעטימער וועג ארויסצוגיין פון צווישן די ישיבה - עלטערן תפיסה אנשטאלטן, קענען דרייוון, ארבייטן, זיין געסעטעלט אא"וו.

ואידך זיל גמור -- אבער שנעל.

[שמעקעדיג]

אין "דער איד" איז לעצטנס געווען א דעבאטע דערוועגן (אין די פאמיליע אפטיילונג).
פארשטייט זיך עס האט נישט פארשפעטיגט צו קומען מחאות הלמאי מען טראסט נישט חז"ל מיט בן-שמונה-עשרה-לחופה. (שיינט אז מיטן בן-ארבעים-לבינה האבן זיי נישט דעם פראבלעם..)
לענינינו, ס'איז שווער צו זאגן. ווי יואב זאגט, שכל'דיג קוקט אויס ווי שפעטער איז בעסער, אבער ביי אונז איז פאראן מערערע סיבות יא צו גיין פריער.

[דער (פינטעל) איד]

מ'לעבט נישט אליינס אין וואלד. אויב אלע חברים גייען ביי 18-19 איז דיין קשיא פארענטפערט קענסט נישט פיקסן דעם סיסטעם, דיין זון וויל נישט זיין אנדערש פון זיינע חברים.

[אפטעמיסט]

לענ"ד הקלושה איז די בן י"ח לחופה מיטן בן ארבעים לבינה תלוי הא הא. כלומר, אויב זענען די עלטערן קליג גענוג חתונה צו מאכן זייער קינד מיט זייערס גלייכן, דהיינו, א פרומער מיט א פרומע, א לעבעדיגער מיט א לעבעדיגע, א שוטה מיט א משוטה- דאן איז נישט אזא פראבלעם חתונה צו מאכן אינג. טאמער אבער ארבעטן זיי מיטן שפיצל-שפיצל, בנש"ק-בנש"ק סטראטעגיע, איז כדי זיך צו פארזוימען אז דאס קינד זאל ווי ווייניגער ליידן.

[געפילטע פיש]

איך האלט אז מיט חתונה מאכן א בחור ביי די אכצען ראבעוועט מען עם צו די בעסטע בחורישע יארן, זיי זענען געווען מיינע, און כ'שטעל מיך פאר אייערע אויך אויב האט איר געהאט, בעסטע בחורישע יארן, ווען מ'קען זיך אוועקשטעלן, די גלענצענדע יארן ווען א מענטש קומט ארויס פון זיין שעל, הייבט אן טראכטן אביסל ווי א עדאלט, וואס ער וויל אין לעבן. און אויב מאכסטו עם חתונה פאר דעם דאס מיינט אז ווען ער קומט צום שכל אז ער וויל דאס אדער יענץ, איז ער שוין סטאק, מיט א ווייב און צוויי דריי פיצלעך וואס קריכן שוין ארום.

געוויסע עלטערן מיינען אז א בחור ביי די 18-19 וואס פארלירט אביסל די חשק ביים לערנען, טוט זאכן נגד רצונם, הויבט אן האבן א סאושעל לייף, אז מ'וועט עם חתונה מאכן שנעל וועט אלעס ווערן געפיקסט, ער וועט מוזן איינזיצן, ס'עט דאך זיין ריחיים בצאוורו, מ'קען שוין נישט ארום האצקענען. זיי כאפן אבער נישט אז דאס איז אלעס א חלק פון אויפוואקסן, יעדע מענטש מוז האבן א תקופה פון זיין אביסל לויז, א טראפ reckless אפילו, יעדע טין אין די וועלט האט עס, און פון דעם קומט מען ארויס אן אדאלט, איינער פריער איינער שפעטער. דאס צוצונעמען פון עם איז פשוט גניבה.

@אפטימיסט, א אכצען יעריגע טאטער ווייסט דען אויב ער איז א לעבעדיגער, שוטה, פרומע, אדער באם? ער איז נאך א קטן הצריך לאמו קוים ארויס פון די ווינדלען. וויפיל חברים קענסטו וואס האבן זיך געטוישן למחצה לשליש נאך די אכצען?

[יואב]

אין "דער איד" איז לעצטנס געווען א דעבאטע דערוועגן (אין די פאמיליע אפטיילונג).
פארשטייט זיך עס האט נישט פארשפעטיגט צו קומען מחאות הלמאי מען טראסט נישט חז"ל מיט בן-שמונה-עשרה-לחופה. (שיינט אז מיטן בן-ארבעים-לבינה האבן זיי נישט דעם פראבלעם..)
לענינינו, ס'איז שווער צו זאגן. ווי יואב זאגט, שכל'דיג קוקט אויס ווי שפעטער איז בעסער, אבער ביי אונז איז פאראן מערערע סיבות יא צו גיין פריער.

דו זע איך ביזט שוין ביים ארבעים לבינה. איך בין נאך סטאק ביים בן חמש שנים למקרא, בן עשר למשנה, ובן חמש עשרה לתלמוד.

[דער (פינטעל) איד]

זאגסטו אז חז''ל זענען געווען גנבים? געפילטע

[מצטמק ויפה]

לאמיר אביסעל קלאר הערן, פארוואס זאגט דער עולם אז שכל'דיג איז, אז ווי שפעטער איז בעסער?, פארשטייט זיך אז עס זענען דא פעלער ווי דער בחור/מיידל איז נאך פשוט נישט ראוי לאותו איצטלא, דאן איז א אנדערע מעשה, אבער איך מיין אז אין נארמאלע אומשטענדן ווי ביי די 18-19 איז מען שוין מער ווייניגער אויסגעריבן, פארוואס זאל מען ווארטען? אין הכא נמי א בחור וואס ענדזוט זיין לעבן אלס בחור איז דאך גוט, אבער ווען נישט , פארוואס ווארטען,
יעדער איינער דארף זיך אויסרייבן נאך די חתונה, ווייל כשם שאין פרצופהן שוות וכו ', ( און א רחמנות אוחף דער וואס נישט! ) איז מהיכי תיתי אז ביי די צוויי און צוואנציג איז מען מער באזעצן לגבי זיך פארשטיין מיט א ווייב? אדרבה ווייסט איינער אז די וואס האבן חתונה געהאט יונג האבן א שווערע דורכגאנג? גראדע מיין עקספירעינס האט געוויזן אז ניין, און איך זעה אז שם טוב האט אויך געהאט די עקספירעינס, סא אדרבה זאגט'ס מיר וואס ענק האלט'ן.

[געפילטע פיש]

זאגסטו אז חז''ל זענען געווען גנבים? געפילטע

ניין, נאר די צייטן האבן זיך געביטן, פונקט ווי מ'איז היינט נישט מקיים דעם בן חמש שנים למקרא, בן עשר למשנה, אזוי אויך פארשטיי אז בן י"ח לחופה איז נישט מער ווי א שיינע אגדתא, נישט קיין פסק לדורות.

יעדער איינער דארף זיך אויסרייבן נאך די חתונה.

אריין אין מאחורי.

[שמעקעדיג]

איך באוויין אביסל מיינע בחורי'שע יארן, ב"ה איך בין אסאך געשטיגן, און איך האב געלערנט אין מתיבתא ביז געציילטע טעג צו די חתונה און נישט געוואוסט פון די וועלט צו זאגן.

גלענצענדע יארן צו האצקען? מאן דכר שמיה... זיין אביסל לויז? אפשר, אויב דאס מיינט אז אלס חתן האב איך זיך נישט געמוזט שטעלן יעדע וואך צום פארהער

היינט ווען ס'איז שוין טאקע עול ריחיים בצווארו, און איך זעה ווי אנדערע בחורים אדער יונגעלייטלעך טשוכען זיך אויס און האקן א לעבן, שפיר איך אז איי עם ריעלי מיסינג אוט, איך וואלט זיך געוואלט אויסטשוכענען און ארום האצקען היינט... (נאך א מזל איך האב קאווע שטיבל)

[דער (פינטעל) איד]

ק"ש איז דיין השגה פון האצקענען? קום שעפעלע איך גיי דיר ארויסנעמען איין נאכט

[שמעקעדיג]

יעי!! כ'קעניש ווארטן...
בכלל, ווען האט מיר די לעצטע מאל איינער גערופן 'שעפעלע'? עס פילט אזוי ווארעם, כ'שפיר כגמול עלי אמו ממש!

[איש עברי]

האסט עס גאנץ גוט מסדר געווען, עס קען זיין גוט און עס קען זיין נישט גוט, און איז למעשה א געמבעל, דעריבער דארפן עלטערן נעמען אין באטראכט אפאר נקודות
זיין זייער אויפריכטיג מיט די קינדער, זיי אנגרייטן אז זיי נעמען א דראסטישע החלטה, און זיי געבן די געפיהל אז זיי זענען מחליט, אפילו אין אזא עלטער איז מען נאך נישט פעאיג צו פאסן אזעלכע באשלוסן אבער דאך ווען מהאט חתונה מיט א געפיהל אז איך האב געמאכט די באשלוס איז די גאנצע לעבן אנדערש.
די עלטערן זאלן זיין אויפריכטיג מיט זיך אליין צו זיי מיינען טאקע די טובה םון די קינדער אדער זיי האבן הונדערט זייטיגע חשבונות, איך גלייב אז עלטערען וואס האבן גענוג א אפענע קשר מיט די קינדער ווייסן וואס איז גוט פאר זיי, אבער מען דארף זיין זייער עהרליך צו טוהן די שריט באמת לטובת די קינדער.
און ווי געזאגט איז יעדע קינד אנדערש, די ערגסטע זאך איז ווען עלטערן לעבן אין פאנטאזיע אז די חתונה מאכן וועט שטעלן די קינד אויף די פוס, עס זאל זיין קלאר חתונה מאכן דערשטיקט נישט קיין מענטשליכע געפיהלן א טאטע וואס זעהט א קינד וואס הייבט אהן אביסל ווערן קיל און ער מאכט אים שנעל חתונה ברענגט א טראגעדיע אויף זיך און אויף זיין קינד.

[berlbalaguleh]

און די עיקר איז דאך אז די מחותנים זאללן שטימען. ס'זאל זיין א באמבע שידוך. דער מחותן זאלל זיין א גרויסע אדמו"ר מיט אן אויפרייסערישע טיש בעקישע און האבן פיהר שטאק פארענטשעס. פאהרן אויף די ריכטיגע וואקאציע פלעצער, ווי פאלם-ספרינגס וכדומה. אהיים פארן קיין אייראפע אויף קברי אבות. מסע המלכות מיט הונדערטער (אויב נישט טויזנטער) חסידים. פארן מיט לופטהאנסא די דייטשע נאציאנאלע עירליין. נישט חלילה מיט די טמא'נע ציוניסטישע עירליין פון מדינת ישראל, אל-על. און די נסיעה זאלל זיין באשריבן אינ'ם לאקאלן "אומאפהענגיקן ארגאן פונ'ם ארטאדאקסישן אידנטום" מיט בילדער פון די געהויבענע נסיעה. ווי דער עוילעם האקט אריין סעודות אין אוקריינא און אונגארן. און מ'איז מתפלל ביי קברי צדיקים.". און ביי די חופה וועט די פאליציי, מיט די הילף פון די שוויצערס בחצרות קדשינו אפשפארן עטליכע הויפט גאסן פאר פיהר שעה אדער מער. און גורם זיין צער און שלאפלאזיגקייט ביי אידישע משפחות. און אנמאכן א גרויסן חילול השם אז די גויים זאללן קריצן מיט די ציין און שעלטן אללע אידן און אנמאכן א גרויסע טרעפיק סומאטאכע. עיקר שכחתי: די חתונה הגדולה זאלל זיין באשריבן מיט קאלירפולע בילדער אין די וועכנטליכע מאגאזינען אויף אידיש און לשה"ק.

[berlbalaguleh]

מיט אזא "שם טוב" פארשטייט זיך אז די האסט חתונה געהאט גאר פרי און אלעס האט זיך פיין אויסגעארבעט

דאס מיינט דאך די גמרא מיט "ענבי הגפן בענבי הגפן" וואס איז דבר נאה ומתקבל.

[berlbalaguleh]

לענ"ד הקלושה איז די בן י"ח לחופה מיטן בן ארבעים לבינה תלוי הא הא. כלומר, אויב זענען די עלטערן קליג גענוג חתונה צו מאכן זייער קינד מיט זייערס גלייכן, דהיינו, א פרומער מיט א פרומע, א לעבעדיגער מיט א לעבעדיגע, א שוטה מיט א משוטה- דאן איז נישט אזא פראבלעם חתונה צו מאכן אינג. טאמער אבער ארבעטן זיי מיטן שפיצל-שפיצל, בנש"ק-בנש"ק סטראטעגיע, איז כדי זיך צו פארזוימען אז דאס קינד זאל ווי ווייניגער ליידן.

אפטעמיסט: ס'איז מיר איינגעפאלן א מורא'דיגע געדאנק. אזוי ווי חברינו היקר "פרישער" איז ערגעץ וואו איינגעשלאפן אינמיטן וועיג. מ'הערט שוין נישט פון איהם לעצטנס. און לויט דיין אוואטאר און דיין סטייל שרייבן ביסטו זייער שטארק ענליך צו איהם. ע"כ זאלסטו איבערנעמן זיין פלאץ. נאר איין זאך דו מוזסט דיך אויסלערנען רעדן און שרייבן פרידיש.

[berlbalaguleh]

אין "דער איד" איז לעצטנס געווען א דעבאטע דערוועגן (אין די פאמיליע אפטיילונג).
פארשטייט זיך עס האט נישט פארשפעטיגט צו קומען מחאות הלמאי מען טראסט נישט חז"ל מיט בן-שמונה-עשרה-לחופה. (שיינט אז מיטן בן-ארבעים-לבינה האבן זיי נישט דעם פראבלעם..)
לענינינו, ס'איז שווער צו זאגן. ווי יואב זאגט, שכל'דיג קוקט אויס ווי שפעטער איז בעסער, אבער ביי אונז איז פאראן מערערע סיבות יא צו גיין פריער.

דו זע איך ביזט שוין ביים ארבעה לבינה. איך בין נאך סטאק ביים בן חמש שנים למקרא, בן עשר למשנה, ובן חמש עשרה לתלמוד.

ס'זעהט אויס ביי דיר קומט בן חמש און בן עשר פאר בן ארבעה.

[משולם שטיינפעלד]

ביי די אכצן קען מען זיך גענצליך טוישן, און עס מוז נישט זיין אין א נעגאטיווע וועג.

מיין נאנטע חבר, איז ביז די אכצן געווען א רעגולער פלעינע בחור, נישט שלעכט, אבער נאטינג מאר. קומט פון א פשוטע שטוב, וואו מען זאגט, פלעין סימפל רעגולער.

ביי די אכצן האט ער זיך געגעבן א טויש מקצה אל הקצה, דאס געשמאקקייט זיינער האט ער נישט פארלוירן קיין משהו, אבער ער איז געווארן א גרויסע לערנער, וכו' וכו' ממש נהפך לאיש אחר.

למעשה איז ער א חתן געווארן ביי די איין און צוואנציג (און א האלב....), ווען ער ווערט ווען א חתן ביי די אכצן וואלט ער געטוהן א שידוך ווי רוב פון זיינע געשוויסטער, זייער פשוטע שידוכים, ער וואלט געווען א פלעינע בעל הבית.

למעשה איז ער א חתן געווארן שפעטער (געהאט טאקע זייער גוטע שפעטע בחורישע יארן) אבער ער איז היינט פון די חשובע אינגעלייט אין זיין קהילה.

אזא בחור ווי אים וואלט געדארפט א חתן ווערן פרי?

[ראש הישיבה]

אקעי איך גיי רעדן וועגן מיר, אבער קודם מוז איך אנערקענען די פאקט אז וויבאלד אלע חברים זענען אין שידוכים ביי די 18 איז נישטא קיין סאך ברירות. ווייל קיינער וויל נישט בליבן פון די לעצטע לוינלי, און קיינער וויל נישט ווערן פרעזידענט פון די שנב קלאב.

having that said איך בין געפארן לערנען קיין א"י ביי די 19 נאכדעם וואס א סאך פון מיין כתה זענען געווארן חתנים, (איך בין געוועהן 1.5 יאהרן אינגער פון די עלסטער פון די כתה) און איך האב געהאט א רויט לייט- איך האב התונה געהאט ביי די 21.
מה נאמר ומה נדבר, דאס איז געוועהן מיינע בעסטע יאהרן, איך האב באמת רחמנות געהאט אויף מיינע חברים וואס האבן שוין 2.5 קינדער, און די צייט וואס איך בין אין א"י. איך האב מיר אסאך געבויט ברוחניות, אזוי אויך בין איך געווארן סאך מער אפן צו ברייטקייט און מענטשליכקייט, וואס איך האב נישט געהאט אקסעס צו דעם ביי מיר אינדערהיים. איך וואלט יעדן צוגערעדט טעק איט איזי, שטופ נישט די קץ, ווייל די צייט איז די בעסטע צייט.

[berlbalaguleh]

אקעי איך גיי רעדן וועגן מיר, אבער קודם מוז איך אנערקענען די פאקט אז וויבאלד אלע חברים זענען אין שידוכים ביי די 18 איז נישטא קיין סאך ברירות. ווייל קיינער וויל נישט בליבן פון די לעצטע לוינלי, און קיינער וויל נישט ווערן פרעזידענט פון די שנב קלאב.

having that said איך בין געפארן לערנען קיין א"י ביי די 19 נאכדעם וואס א סאך פון מיין כתה זענען געווארן חתנים, (איך בין געוועהן 1.5 יאהרן אינגער פון די עלסטער פון די כתה) און איך האב געהאט א רויט לייט- איך האב התונה געהאט ביי די 21.
מה נאמר ומה נדבר, דאס איז געוועהן מיינע בעסטע יאהרן, איך האב באמת רחמנות געהאט אויף מיינע חברים וואס האבן שוין 2.5 קינדער, און די צייט וואס איך בין אין א"י. איך האב מיר אסאך געבויט ברוחניות, אזוי אויך בין איך געווארן סאך מער אפן צו ברייטקייט און מענטשליכקייט, וואס איך האב נישט געהאט אקסעס צו דעם ביי מיר אינדערהיים. איך וואלט יעדן צוגערעדט טעק איט איזי, שטופ נישט די קץ, ווייל די צייט איז די בעסטע צייט.

און דו ביסט טאקע ב"ה אויסגעוואקסן א ראש ישיבה, מיט די ה"א הידועה.

[געפילטע פיש]

כ'האב אריינגעבאמפט אין א אלטע פאוסט אויף ספרים בלאג פון רב מארק שפירא, שרייבט ער אז ר' משה ביק פלעגט זאגן אז דער עולם האט חתונה צו יונג, און אז מ'זאל ארויסגיין מיט די מיידל עטליכע מאל ביז מ'קען זיך גוט פאר מ'איז מחליט צו שליסן שידוך. פארדעם איז ער אויסגעשטאנען אסאך קריטיק פונעם חרדישן\חסידישן עולם, און דער קלויזענבורגער רב האט עם אמאל פארגעהאלטן פאר דעם, האט עם רב ביק געענטפערט אז איר האלט אזוי וויבאלד איר זענט מסדר קידושין, אבער איך בין מסדר די גיטין...