איז אידיש בלוט הפקר?

[outspoken]

זיי נישט ברויגז ר' יוחנן הסנדלר: אבער דער ברך משה זי"ע האט געמאכט זיין זון ר' אהרן פאר מרא דאתרא. איז א יעדער וואס וואוינט אין מאנרא מוז מקבל מרות זיין פון איהם.

איז דאס טאקע אזוי לויטן שו''ע

דאס מיינט נישט אז מ'מוז קימען צו זיין טיש און עסן קוגל.ער פארלאנגט דאס ניטאמאל נישט. און לאמיר נישט פארגעסן אז קרית יואל איז אנדערש פון וויליאמסבורג, בארא פארק און מאנסי אדער לעיקוואוד וואו ס'איז נישט דא קיין אפיציעלער מרא דאתרא. און א יעדער וועלכער האט נאר געחלומ'ט אז זיין זיידע איז אריבערגעפארן א שטעיטל און האט דארט איבערגענעכטיגט האט א רעכט זיך אויפצומאכן א ביהמ"ד און זיך רופן אויף יענעם שטעיטל'ס נאמען. משא"כ אין קרית יואל וואו דער ברך משה ז"ל, וועלכער איז געוועין דער ממלא מקום פונ'ם בעל דברי יואל זי"ע, איז א חוץ טיילן קוגל איז ער אויכעט געוועין דער מרא דאתרא פון די סאטמארער קהילה.


סאטמארער קהילה און ק''י איז איינס לויטן שו''ע ?

און ער האט ממנה געוועין זיין זון ר' אהרן צו זיין דער רב אין קר"י,

רב אדער רב הצעיר פון ק''י (גרויסע נפק''מ להלכה )

מוז א יעדער איינער וועלכער וואוינט דארט איהם אננעמען אלס דער מרא דאתרא. אפילו ווען ער זאל נאר קענען מאכן א המוציא אויף א רעיטעך. כש"כ ווען ער איז ראוי לאותה איצטלא.

ווער זאגט אז ער איז ראוי לאותה איצטלא?

אפגעזעהן פון פאליטיק. פאר א מעיאר קענמען זיך דינגען צו איך וויל אננעמען דעם איצטיגן מעיאר אדער נישט. אבער דער רב, דאס איז נישט תלוי אין עלעקשאנס...

א רב איז נישט תלוי אין עלעקשאנס לויטן שו''ע ?

[berlbalaguleh]

בערל ליינט ערליך דעם בלאט, ס'האט אים גוט געברעינוואשט

מ'דריקט א יעדע וואך אזא גראבן (תרתי משמע) צייטונג. מוז דאך זיין לכה"פ איינער וועלכער ליינט עס. אנישט וואלט זיך נישט געלוינט דער געשעפט...

[עפל סיידער]

שבת אחים צימעס איז שוין שענער און קלאסישער ווי די אשכול דא.

[גאלד]

אה די שאלה? וואס זאגסטו נישט,
אלמלי העטעך פעטעך, רעטעך עסעך, ווען ריח"מ איז ווען דיין קר"י און ער זאגט ווען פארקערט, וואלט איך געווען אויף געברוטענע צרות, אבער לאקי מי אז ר' געציל איז דער דיין

איך האב פארשטאנען סעלפיש'ס שאלה אז דו וואלסט זיך נישט גערעכנט מיט הרב פריעדמאנ'ס פסק אין סיי וואס פאר א סוכסוך אינערהאלב סאטמאר (און די ארונים האבן טאקע גע'טענה'ט אז זיי דארפן נישט גיין צום בד"ץ פון די זאליס) ווייל זיי זענען נוגעים בדבר. איז מיט וואס איז רבי געציל אנדערש? איך זע נישט דא קיין העטעף פעטעך. ר' געציל איז אויך א נוגע בדבר ער איז דארט איינגעשטעלט.

סאיז א וועליד פוינט, און דער אמת איז כאב מעתיק געווען ר' געציל'ס דרשה פשוט צו ברענגען סחורה דברים כהוויתן און זאל זיך יעדער אליינס מחליט זיין,
אבער מ'קען זאגן א סברה לחלק צווישן ריח"מ בריוו און ר' געציל'ס פסק, דארט איז עס געווען א חשן משפט שאלה בין אדם לחברו, דארף געהערט ווערן ביידע צדדים ביי א בי"ד מרוצה ווי קיינער שפירט נישט אז נסתמו טענותיו, אזוי באבוב, סאטמאר ב"פ, ב"ב וכדומה, און צו ארויסגעבן א קשר בוגדים בריוו ווען 2 צדדים האבן א דין ודברים, איז אשטיקל מדרש פליאה
ווידער דא ביי סידור קידושין איז עס א אבן עזר שאלה בינו לבין קונו, צו אזאך איז אסור צו מותר, האט יעדער דיין א רעכט צו פסק'ן לפענ"ד, און דער דיין פונעם מקום איז לכאורה מער מאסגעבנד ווי דער פרעמדער, נאכאמאל איך דערהער אז סקען זיין אז ער האט נגיעות אבער ער טוט זיכער נישט קיין עולה מיטן פסק'ן,

[גאלד]

שבת אחים צימעס איז שוין שענער און קלאסישער ווי די אשכול דא.

לאז מנוחה דער עולם האט דא שיינע סיוויליזירטע דעבאטע,

[berlbalaguleh]

ר' אוטספאוקען: ייש"כ פאר'ן ענטפערן איך האב נאר איין קליינע הערה. דו לייגסט א קוועסטשן מארק, פראגע צייכן בלע"ז אויב ער (ר' אהרן) איז ראוי לאותה איצטלא. איז שוין געקומען איין רב זיך מפלפל געוועין מיט עים אין לערנען און אויפגעוויזן אז ער איז אן עם הארץ?! ניין. ווען איינער וועט קומען און אויפווייזן אז זיינע פסקים זענען נישט אויסגעהאלטן עפ"י הלכה, נישט עפ"י פאליטיק. דאמאלס 'עמער בלי"נ ארויסגיין אין א גרויסע מחאה אין פראנט פון זיין הויז פארוואס מ'לאזט צו אן ע"ה זאל זיין דער רב. אבער דערווייל איז עס נאכנישט געשעהן. (איך וויל נישט שרייבן ווייטער. אבער איך קען שרייבן ווייטער. א רב מיז קענען אביסל מער ווי נאכזאגן שיינע שלוש סעודות תורה. און דאך קען איך א חשוב'ן רב וואס א חוץ זאגן שיינע שלש"ס תורה קען ער נישט זייער א סאך.(...

[outspoken]

[tag]berlbalaguleh[/tag]

נצחתני אבי נצחתני

[פלעין יודיש]

זאפיר, שעפטל, גאנצל וכו' וכו'
אייכם
האחיכם [tag]גאלד[/tag] יצא למלחמה ואתם תשבו פה?
מ'האלט שוין ביי פינעף בלעטער און מ'הערט נישט קיין מוק פון ענק
איך בין זיכער אז מ'האט ענק אינפארמירט אז ס'טיט זיך אין קאווע שטיבעל און מ'דארף אנהייבן שיסען זינלאזע פארביסענע תגובות, מסתמה זיכט איר דעם אשכול אין צימעס, ניין ניין קימטס אהער טאקע דא אין געזעלשאפט און בארוהיגטס אביסעל די קעלבענער געמיטער.

[פלעין יודיש]

היינט צו טאג איז נישטא קיין טעלעפאן אפדעיט נישטא קיין טעראר הכל בטלים ומבוטלים

ביסט אפשר דער אויף די איראקע טעליוויזיע וואס האט פארלייקענט די אמעריקאנע אינוואזיע?

וואס איז דעס 951-262-3834

קיינמאל נישט געהערט דעם האטליין
ס'איז גאנץ אינטערסאנט (בארבאריש בלע''ז)
ווי אפט ווערט דאס אפדעיטעד?
אינטערסאנט פארוואס די רעדנער דארט דארף טוישען זיין קול פאר א קוויטשעדיגע סקווערע קול

[Ben-Shishim]

Bottom line is
Had this entire controversy gone in front of a non bias Beis Din, things would have been much nicer.

[שרייבער]

פון וועם האסטו עס באקומען, פונעם פאסט טרעגער?

פון איין זייט האב איך הנאה אז א מענטש מיט שכל הישר קען נישט גלייבן די צעטלין זענען אפיציעל סאנקציאנירט פון א קהלה ער שטיצט. זייט וויסן דו צעטליך, טעלעפאן קאלס און פיל ערגערס איז אפיציעל מטעם הקהלה. עס איז דא א אפיס מיט באצאלטע מענטשן. וואס איז שייך טעהנען גייט אינטערסירט זיך. קיינער אין שטעטל לייקנט עס.

במציאות זעט קיינער נישט אזוינע צעטלעך נישט אין ביהמ"ד און נישט אין די גאסן, קהל האט אנגענומען א אפיציעלע ליניע אז מען מאכט זיך מער נישט וויסנדיג עכ"פ בפרהסיא זיכער נישט, ממילא אז דו ביסט היינט צופרי אויפגעשטאנען מיט אזא צעטל, מיינט דאס פאבראצירט

[שרייבער]

מ'דארף פשוט זיין אין קרית יואל אויף שבועות צו פארשטיין וואס פירט נעבעך געוויסע זאליס צו אזאלכע עקסטרעמע שריט,
יעדעס יאר וואקסט דער עולם פי כמה, די שטאט ווירבעלט ווי א יריד,
ס'שטארק יתכן אז דער ציבור איז טאפעלט ווי און די שטערקסטע צייטן ביים ברך משה,
מ'דארף זיך פשוט איינשפארן אין קלאזעט אינדערהיים עס נישט צו באמערקן,
נו וויזוי פונקטליך ברויכן זיך נעבעך שפירן די פארפעלקער וואס מ'האט זיי נעבעך איינגעבראטן מיום הוולדם אז אהרן איז א אויסגעשפילטער משוגענער,
ס'שווער פאר זיי, איך בין זיי דן לכף זכות,

וואס מאכט איר משוגע דא מיט א יו"ט שבועות? מה ענין שמתא אצל הר סני? מ'רעדט דאך דא פון דאקומענטירטע רדיפת הדת והאנושות. האקט אין קאפ.

הערשעלע, איך וועל דיר מסביר זיין
אז די לעצטע מאל וואס אזא צעטל איז נתפרסם געווארן מטעם הקהלה איז געווען בערך 3 יאר צוריק, און [tag]יוחנן הסנדלר[/tag] פילט פאר וויכטיג צו פאבריצירן אזא צעטל צוויי טעג פאר שבועות זאגנדיג, אפשר איז עס יעצט נישט אמת אבער אמאל יא, דאס ווייזט אז עפעס באדערט

[שרייבער]

מפרסם זיין די דאזיגע צעטלעך ברענגט נישט קיין תועלת, און גרעניצט זיך פון איין זייט מיט אכזריות און פון דער צווייטע זייט מיט ילדות. אבער צו האלטן אזוינע רעקארדס איז זיכער יא וויכטיג. וויבאלד די אנהענגער פון מהר"א ווילן זיך האלטן צום פסק דין (?) פון דער מהריט"ב אין די אגרות אז דעס פארפאלק טאר זיך נישט צאמלעבן אינאיינעם, מוז זיין א סיסטעם צו פארזיכערן אז די הולכים בשיטתו זאלן נישט בלא יודעים נעמען פון זייערע טעכטער אדער אהינגעבן די טעכטער צו זייערע זין.

אז דו וועסט טשעקן די היסטאריע וויפיל חתונות ס'איז דא אין די זאל א יאר וועסטו זען אז דאס ברענגט שוין איינמאל א תועלת

בנוסף וואס די זאלי זאל וואס האט נאך יענע יאר געדארפט געעפענט ווערן איז געשטעלט געווארן אויף האלד מטעם הכמוס

[שרייבער]

בערעלע, די לייגסט אראפ א פאקט אז ס'איז דא א מרא דאתרא און מ'איז אליינס שילדיג פאר'ן נישט פאלגן די מרא דאתרא. באמת איז דאך על זה אנו דנין, צו מר"א איז בכלל מרא דאתרא. ס'קומט מיר פאר אזויווי ווען די זלונים האבן געגרינדעט א בי"ד און נאכדעם שרייען זיי אז מ'האמיר אן אייגענעם בי"ד און א פרעמדער האט נישט וואס אריינצורעדן.

נאכדעם שרייבסטי אז די עניינים קענען נישט זיין הפקר. ווי כאילו אין ב"פ, וומ"ס און מאנסי הערשט א הפקירות

אבער די זאלונים מיטן שרייען אז זיי האבן א בי"ד דארף גאנץ ווילי זיי פאלגן און נישט טראגן מיטן עירוב, איז מה נשתנה קידושין פון עירובין?

[שרייבער]

ועל כולם רב מארגנשטערן וואינט אין ק"י פאר רא"ט, די אידן וואס סרים למשמעתו האבן איהם גענומען פאר זייער רב נישט דעם אנדערן.

מהר"א איז רב אין קרית יואל בעפאר הרב מארגנשטערן איז באקרוינט געווארן אלס אב"ד שארמאש והגלילות (דער אלטער שארמאשער רב איז נפטר געווארן ערב פסח תשמ"ה, און מהר"א איז געווארן רב מוצש"ק וירא תשמ"ה)

[שרייבער]

אמת ס'פארן נאכאלס ארום די רעקארדינגס פאר איעדע חתונה אין אולם עטרת מאיר צבי, די אידן שפארן זיך אויף אינוויטעישאנס - זיי האבן פרי אדווערטייזינג...

טירעסאנט, נאך קיינמאל נישט באקומען א ריקארדונג, אפילו אין די היסע צייטן אויך נישט

[שרייבער]

איך הער עס עקזיסטירט נאך עד היום א טעלעפאון ... וואס ''די אפיציעלע ווילידזש איינגעשטעלטע געבן ארויס''.

בי עס

די קומסט מיר פאר ווי א האלאקאוסט לייקענער. פרעג יעדן קרית יואלער איינוואינער צו זיי באקומען די קאלס פאר יעדן חתונה. אפט גייט דער טעלעפאן אין שטאט אויך. וואס קלערסטו ווער ספאנסערט די טעלעפאן ליין?

איך וואוין אין קרית יואל, און איך האב יעצט געפרעגט א פאר ברודערס שוואגערס קיינער ווייסט נישט וואס איך וויל פון זיי, זיי פרעגן מיר וואס האסט יעצט דערמאנט פון סידור קידושין (זיי ליינען נישט קאווע שטיבל)

[שרייבער]

בעריש נישטא אזא זאך ווי אריינשטעלן א מרא דאתרא. א רב וואס איז נישט ערוועלט דורך ציבור שרייבט אויף איהם דער חתם סופר די ערגסטע לשונות.

און נוץ די זעלבע חתם סופר אויף מהרז"ל ווען ער איז געווארן רב מיט פאליס

[לית דין בר נש]

אה און ר' געציל האט געזאגט, איז וואס פונקטליך? מיט וואס איז ער מער וואגיק ווי רבי ישראל חיים מנשה פריעדמאן וועם דו וואלסט גע'פסל'ט צוליב זיינע נגיעות?

ר' סעפיש זא אזוי גוט שטעל דיר ארויס אויפן גאס נישט אין ווילי און שטעל אפ יעדער איד וואס איז נישט משוקע אין ענקע טינופות און הערט פון אים א תירוץ אויף דיין שאלה וואס די האסט דא איבער גיפרעגט 317 מאהל!
ווייל ריח"מ פלאטשקעט אין דער שמוץ און ער שפילט מיט די שולחן ערוך לויט זיין אינטערעסע עכ"פ לעיני בשר ודם (ווי ערכאות ועוד ועוד איך האב נישט קיין צייט צו זיצן און שרייבן ביז מארגן פארטאגס איך דארף זיך גרייטן אויף שבועות) פארדעם ווען ער רעדט אריין אין אזא נושא איז עס זילטש!!! משא"כ ר' געציל מישט נישט קיין טינופות ער איז סך הכל דיין ביי זייער קהילה! Period

[יוחנן הסנדלר]

שרייבער אויב שעמסטו זיך מיט דיין קהליש'ן טעראר איז א גוטער סימן. נאך איין מאל און צום לעצטן: איך האב א שיינעם צאל קרובים וואס האבן חתונה געהאט אין עטרת מאיר צבי לשם ולתפארת. איך באקום ביי יעדן איינציגן געבורט דעם שמוציגן בריוו פון קהל יטב לב קרית יואל, ווען א קינד יערט זיך און זיכער ווען עס איז דא א חתונה איז דא פאן קאלס און בריוון לרחצה. איך קען דא פאסטן צענדליגער בריוון פונעם לעצטן יאר אליין. נישט קיין שום חכמה צו לייקענען פאקטן.

און עס איז דא ב"ה חתונות גענוג. נצח ישראל לא ישקר, אידן ברעכן זיך נישט פאר גרויליג טעראר. עס איז שוין דא אריבער הינדערט קינדערלעך געבוירן פון חופה'ס נישט דורך אזא מנהיג וואס מוציא לעז זיין און שופך דם זיין אידיש בלוט איז זיין פרישטאג.

[שרייבער]

שרייבער אויב שעמסטו זיך מיט דיין קהליש'ן טעראר איז א גוטער סימן. נאך איין מאל און צום לעצטן: איך האב א שיינעם צאל קרובים וואס האבן חתונה געהאט אין עטרת מאיר צבי לשם ולתפארת. איך באקום ביי יעדן איינציגן געבורט דעם שמוציגן בריוו פון קהל יטב לב קרית יואל, ווען א קינד יערט זיך און זיכער ווען עס איז דא א חתונה איז דא פאן קאלס און בריוון לרחצה. איך קען דא פאסטן צענדליגער בריוון פונעם לעצטן יאר אליין. נישט קיין שום חכמה צו לייקענען פאקטן.

און עס איז דא ב"ה חתונות גענוג. נצח ישראל לא ישקר, אידן ברעכן זיך נישט פאר גרויליג טעראר. עס איז שוין דא אריבער הינדערט קינדערלעך געבוירן פון חופה'ס נישט דורך אזא מנהיג וואס מוציא לעז זיין און שופך דם זיין אידיש בלוט איז זיין פרישטאג.

איך שעם מיך נישט מיט דעם, ווייל אני מאמין באמונה שלימה אז ווען אין די שטאט סאטמאר בימי כהונתו פון רבין וואלט איינער אזוינס געטון, וואלטן די צעטלעך זיך געקענט פארשטעקן מיט וואס מען וואלט דארט געטון, ופוק חזי וואס מען האט געטון אין קראלי, סאטמאר איז וואויל באקאנט פאר בכלל נישט קיין סאלידע חסידות, און ווי לאנג איך שעם מיך נישט צו זיין א סאטמארער שעם איך מיך נישט מיט דעם אויך נישט
דאס איז יעדער מודה איז סידור קידושין איז א האקעלע זאך, און ס'טאר נישט זיין הפקר, די שאלה גייט נאר צו ער איז מרא דאתרא צו נישט, נו נו, אין וויליאמסבורג האט סאטמאר ערגערע זאכן געטון אלע יארן אן דעם וואס דער דברי יואל אדער ברך משה ולהבדיל דער היינטיגער נועם המדות זאלן זיין אפיציעל מרא דאתרא.

איך האב אבער לויז גערעדט פונעם מציאות, אז מען זעט נישט קיין צעטלעך, זאגסטו אז די משפחה באקומט יא, מאכט אויך נישט קיין סענס, ווייל איך האב עטליכע קרובים משפחות וואס האבן דארט חתונה געמאכט, און נאך 'קיינמאל' נישט באקומען אזא בריוו, איך וועל אננמען אז נאר די קאפל אליין באקומט עס, יתכן, נו, זעט אויס מען וויל זיי מציל זיין פסולי חיתון, קלאר מיט צימערמאן זענען ביזי מיטן עירוב, און שעהר איז ביזי מיט קידושין

[אויס מענטש]

שרייבער אויב שעמסטו זיך מיט דיין קהליש'ן טעראר איז א גוטער סימן. נאך איין מאל און צום לעצטן: איך האב א שיינעם צאל קרובים וואס האבן חתונה געהאט אין עטרת מאיר צבי לשם ולתפארת. איך באקום ביי יעדן איינציגן געבורט דעם שמוציגן בריוו פון קהל יטב לב קרית יואל, ווען א קינד יערט זיך און זיכער ווען עס איז דא א חתונה איז דא פאן קאלס און בריוון לרחצה. איך קען דא פאסטן צענדליגער בריוון פונעם לעצטן יאר אליין. נישט קיין שום חכמה צו לייקענען פאקטן.

און עס איז דא ב"ה חתונות גענוג. נצח ישראל לא ישקר, אידן ברעכן זיך נישט פאר גרויליג טעראר. עס איז שוין דא אריבער הינדערט קינדערלעך געבוירן פון חופה'ס נישט דורך אזא מנהיג וואס מוציא לעז זיין און שופך דם זיין אידיש בלוט איז זיין פרישטאג.

עס ווינדערט זיך (באמת נישט...) ווי אזוי קען א מענטש זיין א מכחיש שמש בצהריים און חולם חלום אויפן העכסטן אופן.
וואס מיינסטו קרית יואל איז באספמיא ? די קענסט שרייבן און פארקויפן וואס די ווילסט און קיינער האט נישט קיין אנונג וואס טוהט זיך ?
לפי ידיעתי איז אזוי
עס איז דא בערך 300 (כאפ מיך נישט ווייל עס קען זיין מער אבער תפשת מרובה לא תפשת דאס איז זיכער דא) משפחות בני יואל, און א שיינע פאר טויזענט משפחות זאליס אין קרית יואל.
פארוואס באקומט קיינער נישט די אלע טעלעפאן קאלס פארוואס זעהט קיינער נישט די אלע צעטליך הלמאי ????
לאז ארויס סעפיש/וואלדמאן/אהרן/זלמן לייב פון די פיקשטער, לאז די טריקענע מציאות שפילן די פאקטן

‏ווער עס האט געזעהן במו עיניו דעם צעטיל דאס יאר אייר תשע"ד זאל זיך אנרופן דא ברבים וירא הקהל וישפוט א שאד צו שפינען א אשכול מיט א חולם חלום און איבערקייען די בראשית טעמעס פון בחדרי חרדים און איי וועלט און קאווע שטיבל.

[אויס מענטש]

לענ"ד דארף מען ארויספירן דעם גאנצן אשכול פון שטיבל.
עס איז א פלעינע ליגנט און קאפ פארדרייעניש, וויל מען דוקא נאכמאל רעדן פון די סידור קידושין טעראר, שלאג עס פאר פארן ציבור און ווער עס וויל זאל מגיב זיין כרצונו הטוב. קום נישט אויף מיט קיין לגיונות און גרינגשעץ דעם ניווא פון די שטיבל
א דאנק