"קבלה", חיוב או הצעה?

[קאווע טרינקער]

שוין יאאאאאאאאארן וואס ס'ווינדערט מיך עד היכן תוקפו של תורת הקבלה פאר אנשים כמוני.
איז דען דא א חיוב צו זיך פירען על פי קבלה?
כ'מיין נישט דא די ענין פון אמיתת-הזוהר, מיין שאלה איז, נניח אז די שלחן ערוך איז מיין פוסק אחרון, און איך מוז טוהען אלץ וואס שטייט דארט, אבער אז מ'האט במשך הדורות עדאפטעט עניני קבלה, דארף איך דאס טוהען, ביז יעצט איז נישט גוט געווען?
נעכטן איז מיר אויסגעקומען צו דאווענען מעריב אין אן ענגליש ארטסקרול סידור, זעה איך דארט איידער די "לשם יחוד" פאר ספירת העומר, שטייט אזוי: מאנכע זאגן די דאזיגע קבלה-נוסח איידער ספירה ציילען

[פשוט-קאמפליצירט]

א צאל פון די קבלה-זאכן זענען אדאפטירט געווארן דורכ'ן שלחן ערוך ונושאי כליו. איז די שאלה: אויב אויסלאזן אלע קבלה זאכן, וואס וואלט געווען די אלטערנאטיווע?

[שלמה המלך]

אין זידיטשוב'ער חדר האט מען געלערענט קבלה כמעט אזוי פרי ווי מ'האט געלערענט גמרא ווי די הייליגע עטרת צבי שרייט געוואלד אז מ'איז פינקט אזוי מחייב צי לערנען נסתר ווי נגלה און ווען מ'וועט פרעגען 'קבעת עתים לתורה' וועט איןדאס מיינען אויך נסתר, אבער די וועלט האט אנגענומען צי לערנען נסתר נישט פאר די 40 כדי מ'זאל קודם אריינקומען בשנת הבינה.

היצט אויב די דארפסט דיך פירן ע"פ קבלה איז די תירוץ די דארפסט דיך פירן ווי דיין טאטע און דיינע רבי'ס האבן זיך געפירט.... ואם קבלה הוא נקבל!

[נולד מאוחר]

היצט אויב די דארפסט דיך פירן ע"פ קבלה איז די תירוץ די דארפסט דיך פירן ווי דיין טאטע און דיינע רבי'ס האבן זיך געפירט.... ואם קבלה הוא נקבל!

וואס עפעס טאטע אדער זיידע? וואס עפעס דארף איך טון ווי זיי?

[שמעקעדיג]

משום "ואל תטוש תורת אמך". האסט אמאל געהערט פון אזא זאך ווי "מסורה"?

אבער מען קען היינט גרינג טרעפן א "היתר" אויף לערנען קבלה כאטש די עלטערן האבן נישט, גרינגער ווי אויף אנדערע שינויים. אסאך היינטיגע מבינים האלטן שטארק דערפון און זאגן אז עס גיבט אריין א שטארקן טעם אין אידישקייט, אז א מענטש זעהט אביסל וואס זיין עבודה טוט אויף אין הימל, ווערט ער אנגעווארעמט צו עבודת ה'. ויש חולקין.

[שלמה המלך]

אין זידיטשוב'ער חדר האט מען געלערענט קבלה כמעט אזוי פרי ווי מ'האט געלערענט גמרא ווי די הייליגע עטרת צבי שרייט געוואלד אז מ'איז פינקט אזוי מחייב צי לערנען נסתר ווי נגלה און ווען מ'וועט פרעגען 'קבעת עתים לתורה' וועט איןדאס מיינען אויך נסתר, אבער די וועלט האט אנגענומען צי לערנען נסתר נישט פאר די 40 כדי מ'זאל קודם אריינקומען בשנת הבינה.

היצט אויב די דארפסט דיך פירן ע"פ קבלה איז די תירוץ די דארפסט דיך פירן ווי דיין טאטע און דיינע רבי'ס האבן זיך געפירט.... ואם קבלה הוא נקבל!

וואס עפעס טאטע אדער זיידע. ? וואס עפעס דארף איך און ווי זיי ?

ביסט טאקע נולד מאוחר אבער פארט נולד פון א כשר'ע טאטע מאמע (לכאורה) מילא אלץ יוד דארפסטי פאלגן די תורה און טוהן ווי זיי האבען דיך געלערענט, אויב האסטי א אישו מיט דעם פרעג ביי וועם עס גיט דיר דיין דרך החיים וויאזוי זיך צי פירען, מיר רעדן צי דיזע עולם וואס איז ציפרידען פון די עלטערענס דרכים און וויל גיין ווייטער אויף דעם וועג, אויף דעם ארויף האב איך געזאגט אז אין נסתר התורה איז דא פארשידענע שיטות און יעדער זאל זיך פירן וויזוי זיין מסורה איז.

און ווי געשמאק האט שוין מעיר געוועהן איז דא היינט וואס האלטן אז לערנען אט די לימוד הייבט א מענטש אביסל העכער פון זיינע ענינים, און ווי איידער צי נעמען דיפרעסיע פילן וכדו' פארן שפירן אזוי ליידיג איז ענדערש כדי זיך צי הייבן אביסל מיט קבלה אפילו זיינע עלטערן האבן נישט געטוהן דערין און פאר זיי האט עס נישט אויסגעפעלט - וואס לדעתי רעדט ער דברים של טעם.

[איחוד פעלד]

האלטס טאקע אז יעדעם'ס טאטע האט זיך געפירט ווי זיין טאטע?

קבלה איז היינט אהנגענומען אז מען לערנט ווער עס האלט ער דארף עס לערנען.

פארשטייט זיך אז די אלע סטיגמעס אויף מקובלים איז שוין גורם אז מען זאל נישט וועלען לערנען.

[אשכנ]

עס זענען דא אומצאליגע זאכן וואס זענען אזוי אנגענומען אז מענטשען פארגעסען אז די מקור איז ע"פ קבלה. אפשר קען מען געבען עטליכע דוגמואות.

[[NAMELESS]]

רובא דרובא פון אונזער לעבנסשטייגער איז מושפע פון קבלה, דער שולחן ערוך, רבי יוסף קארו האט אסאך באזירט זיין ספר אויף קבלה. נאר אויפן שפיץ גאפל, טראכט וויאזוי אונזער לעבנסשטייגער וואלט אויסגעקוקט ווען מען פירט זיך אויף על פי ספר חובת הלבבות און רמב"ם. רוב פון אונזער לעבנסשטייגער ציט יניקות פון קבלה.
קבלה מיינט אבער נישט דווקא ארי', נאר אויך זוהר און קבלה ספרים פון חסידי אשכנז וכדומה

[לאדיך אפ]

נישט שניידן די בארד איז קבלה. די חתם סופר האט געזאגט אז אין לנו עסק בנסתרות אונז קענען שניידן די בארד.

[איחוד פעלד]

ווי שטייט אין קבלה צו לאזן וואקסן א בארד?

[יידל]

ער מיינט מסתמא די זוהר אז איינער וואס רירט דעם דיוקנא קדישא איז חייב מיתה.

[יידל]

די תשובה פונעם חת"ס איז אין חלק א' (או"ח) סי' קנט.

[נולד מאוחר]

קבלה קען נישט זיין א חיוב. אזאך וואס גייט איבער בסוד סודות פאר דורי דורות טאר מען נישט טראסטן סקען נישט זיין פארט פין אידישקייט.
איז דא זאכן אין קבלה וואס די גלייכסט, געזינטערהייט עז לאנג עס איז נישט סותר הלכה.

[נס קאווע]

די שאלה וואס שטעלט זיך איז וויאזוי מען האט זיך אמאל געפירט ווייס איך נישט באט פארוואס פונקט היינט אין די שוואכסטע דור דארף זיך יעדער פיהרן מיט איעדע חומרא וואס שטייט אפילו אין עפעס א פארשטיפט ספר און אפילו ע"פ קבלה וואס מען לאזט אפילו נישט לערנען ביז די 40 און מען קאמערט די קינדער מיט מנהגים ע"פ קבלה און חומרות וואס מען האט איינגעפירט די לעצטע יאהרן אויף די זעלבע לעוועל ווי א דאוריתא אז די קינדער ווייסן שוין נישט ווי מבחין צו זיין וואס מען מיז איינהאלטן און וואס מען מוז טאקע איינהאלטן

[שלמה המלך]

די שאלה וואס שטעלט זיך איז וויאזוי מען האט זיך אמאל געפירט ווייס איך נישט באט פארוואס פונקט היינט אין די שוואכסטע דור דארף זיך יעדער פיהרן מיט איעדע חומרא וואס שטייט אפילו אין עפעס א פארשטיפט ספר און אפילו ע"פ קבלה וואס מען לאזט אפילו נישט לערנען ביז די 40 און מען קאמערט די קינדער מיט מנהגים ע"פ קבלה און חומרות וואס מען האט איינגעפירט די לעצטע יאהרן אויף די זעלבע לעוועל ווי א דאוריתא אז די קינדער ווייסן שוין נישט ווי מבחין צו זיין וואס מען מיז איינהאלטן און וואס מען מוז טאקע איינהאלטן

אז איינער ווייסט נישט וואס ווען און ווי אזוי איבער ציגעבען די קונדער, האט גארנישט ציטוהן מיט קבלה, דעס איז א חינוך אישו און ער זאל ער גיין אויף חינוך לעסאנס אדער פאר סעלף טערעפי.....

[נס קאווע]

די מוסדות החינוך געבן דאס איבער מיט א מוראדיגע שטארקייט און עס איז זייער שווער צו טוישן

[שלמה המלך]

א געזינטע טאטע און מאמע בע"ה (געזינט רעד איך פיזיש און 'גייסטיש') זענען נאך אלץ שטערקער פון מוסד החינוך... דוק ותשכח.

[נס קאווע]

מיט בחורים איז אסאך גרינגער אבער מיט די מיידלעך טיז אסאך שווערער מחלק צו זיין, און גיי קלער אויף דיינע קינדער אז יעדע דריטע זאך וואס מע זאגט אין בית חינוך אז מען מוז איז נאר א שיינע מנהג

[געפילטע פיש]

א געזינטע טאטע און מאמע בע"ה (געזינט רעד איך פיזיש און 'גייסטיש') זענען נאך אלץ שטערקער פון מוסד החינוך... דוק ותשכח.

הייסט אז אונזער דשאב אלס עלטערן איז זיך צו קריגען און אויסרייסן וואס מ'לערענט אין חדר\סקול? אז הערן מוזיק פון א סאנסא קליפ און חילול שבת איז נישט אויפן זעלבען שטאפעל? אז סיעמס און קורצע ערמעל שטייט נישט אין די זעלבע פסוק?

[שלמה המלך]

א געזינטע טאטע און מאמע בע"ה (געזינט רעד איך פיזיש און 'גייסטיש') זענען נאך אלץ שטערקער פון מוסד החינוך... דוק ותשכח.

הייסט אז אונזער דשאב אלס עלטערן איז זיך צו קריגען און אויסרייסן וואס מ'לערענט אין חדר\סקול? אז הערן מוזיק פון א סאנסא קליפ און חילול שבת איז נישט אויפן זעלבען שטאפעל? אז סיעמס און קורצע ערמעל שטייט נישט אין די זעלבע פסוק?

די האסט דעס געליינט אין מיין תגובה? אויב יא ביטע ליינט איבער.......

אז עלטערן זענען שטערקער פונעם מוסד מיינט נישט אז מ'דארף אויסרייסן וואס מ'לערנט דארט! והוא הנותנת אויסרייסן וואס מלערנט אין בתי חינוך מיינט אז זיי זענען שטערקער ווי אויך מיינט דאס אז עפעס פעלט פונעם געזינהייט פונעם חינוך אין שטוב....

קונדער ליינען זייער גיט אפ די עלטערענס געפיל, און אויב איז דאס צידערזאך ווילען זיי אויך דאס! משא"כ ווען נישט.

און אויב שיקסטי אין אזא בית חינוך וואס טוען וואס די שרייבסט, און עס איז עק וועלט וואס מען טיט מיט דיינע נפשות, נעם זיי שוין ארויס פון דארט! נאך היינט.... ב"ה מיר שיקען די קונדער וואס זאגען און ווארצלען איין בערך ווי אזוי איך וויל, און פארשטייט זיך לא כל הדעות שוות אבער די עלטערן (אויב האבן זיי די כללים ווי אויווען דערמאנט) זענען די וואס געבען א דעה פארן קונד אן אויסרייסען די עבודת המחנכים פון א גאנצען טאג.

[געפילטע פיש]

די האסט דעס געליינט אין מיין תגובה? אויב יא ביטע ליינט איבער.......

אז עלטערן זענען שטערקער פונעם מוסד מיינט נישט אז מ'דארף אויסרייסן וואס מ'לערנט דארט! והוא הנותנת אויסרייסן וואס מלערנט אין בתי חינוך מיינט אז זיי זענען שטערקער ווי אויך מיינט דאס אז עפעס פעלט פונעם געזינהייט פונעם חינוך אין שטוב....

קונדער ליינען זייער גיט אפ די עלטערענס געפיל, און אויב איז דאס צידערזאך ווילען זיי אויך דאס! משא"כ ווען נישט.

און אויב שיקסטי אין אזא בית חינוך וואס טוען וואס די שרייבסט, און עס איז עק וועלט וואס מען טיט מיט דיינע נפשות, נעם זיי שוין ארויס פון דארט! נאך היינט.... ב"ה מיר שיקען די קונדער וואס זאגען און ווארצלען איין בערך ווי אזוי איך וויל, און פארשטייט זיך לא כל הדעות שוות אבער די עלטערן (אויב האבן זיי די כללים ווי אויווען דערמאנט) זענען די וואס געבען א דעה פארן קונד אן אויסרייסען די עבודת המחנכים פון א גאנצען טאג.

איך רעד נישט דא פון מיר, אונז באהאנדלען דא די מוסדות אין דשענעראל, נס קאווע האט געשריבן אז ס'באדערט עם אז די מוסדות באקען אריין זאכן וואס האט נישט מיט הלכה, מיט א שטארקייט, וואס איז זייער שווער פאר געוויסע עלטערן צו גיין אקעגען דעם. זאגסטו אז א געזונטע טאטע מאמע איז שטערקער.
אויף דעם פרעג איך פארוואס זאלן עלטערן דארפן גיין קעגן אדער זיין "שטערקער" ווי די מוסדות?

און דעס וואס דו זאגסט אז שטארקע כאראקטער עלטערן וועגן איבער די חינוך, וואס איז מיט די עלטערן וואס זענען נישט געשאנקען געווארן מיט די שטארקייטן?

[שלמה המלך]

זייער פשוט, כשם שאין פרצופיהם שוות כך אין דעותיהם שוות.. עס איז נישט מעגליך אז א מוסד החינוך זאל אריינלייגן אין דיין קינד פונקטליך וואס דו ווילסט און מיט וואספארא שטארקייט דו ווילסט, עס איז נאר אז די מוסד וועלכע דו שיקסט (עכ"פ וועלכע דו זאלסט שיקן) גייט בערך לויט דיין געדאנקען גאנג, און בערך די וועג וואס דו ווילסט. אויסשמעלצן פונקטליך דעם קינד דאס איז דיין דזשאב, און קיינער קען עס פאר דיר נישט טוהן!

איך האב מיך באצויגן אויף דעם וואס מ'שטעלט אהער ווי געפערליך די מוסדות זענען און וואספארא קאנטראסט די מוסדות מיט די עלטערן האבן, אויף דעם איז געווען מיין תשובה, אז עס איז א עוון פלילי צו שיקן אין א מוסד וואס דו שפירסט אז דו מוזט סוף טאג ארויסרייסן וואס זיי האבן אגאנצן טאג געארבעט. אויב איז דאס נישט אויף דעם אופן, נאר עס איז פשוט נישט אינגאנצן אויפ'ן אופן וואס דו ווילסט די קינדער זאלן עס אויפנעמען, דאס איז שוין א ענין וואס איז ביי כמעט יעדן, אויף דעם איז מיין ענטפער אז בע"ה געזונטע עלטערן קענען מאכן דעם דזשאב און מוזן נישט דייקא זיין מיט א שטארקע כאראקטער, נאר די מוח זאל נישט זיין פארקרימט, און די נערווען אביסל אויסגערוהט - עכ"פ חאטש אין די זמן וואס מ'האנדלט מיט דעם קינד.... און מ'וויל איהם בייגן אסיגעל און אויסשניצן אויך דיין וועג....

הבן כי קצרתי (קוקסט נישט אויס ווי א נער, איך מיין דו פארשטייסט מיין טעאריע..)