מעג מען ארויסווארפן א פארדארבענע בחור?

[נהורא נפישא]

מאטי, גוט געזאגט קורץ און שארף.
די מיספארשטענדעניש קען בעצם שטאמן פון חילוקי דעות אינעם הגדרה פון "פארדארבן" בעת ווען זייער אסאך טוען קלאסיציפירן בחורים אלס פארדארבן וועגן דברים של מה בכך, און מ'פירט זיך צו זיי אויף בכל חומר הדין, קען איך פארשטיין אז מ'קען האבן טענות און חילוקי דעות, אבער אין פאל אז דו וועסט אויך מסכים זיין אז דער בחור איז פארדארבן און קען צושטערן די הצלחה פון התעלות אינעם ישיבה און לאמיר זיך נישט פאפן הרבה חברים עושים, איך מיין צו דארף מען פאר יעדן פרייז האלטן דעם בחור, וואס באלאנגט לכתחלה נישט דארט ?

[לעיקוואד]

עההממ. ווען איך וואלט געהאט א קלער אז ישיבות האבען איין פראצענט אחריות צו די תלמידים זייערע און טוהן צוליב דעם וואס קומט זיך זיי וואלט זיך די שאלה אפשר אנגעפאנגען. סארי, פונקט יעצט האב איך געהערט די ראנג מעשה וועגן דעם. אפשר מארגן וועל איך זיין אין א מער גינסטיגע מאד צו די הנהלת הישיבות.

[כוכב]

נו, ובכן זאל די גאנצע ישיבה קאליע גיין ווייל סאיז נישטא וואס צו טון מיט איין בחור?

[לעיקוואד]

אפשר ווייסטו צו פארציילען ווען איז אזא זאך אמאל געשעהן אדער ווען איז געווען אמאל אפילו א סכנה אויף דעם?

[לעיקוואד]

ווען איז די לעצטע מאל איינער איז דא געווען אין א ישיבה? מען דארף אינגאנצען האבען פארגעסן די סאושאל דינאמיקס אין א ישיבה וויאזוי זיי ארבעטן צו גלייבען די סארט זאך.

[הוגה]

פארצייל די מעשה ביטע, הרב [tag]לעיקוואד[/tag].

[געפילטע פיש]

כוכב, וואס מיינט "פארדארבן" די גאנצע ישיבה? וואס איז די ערגסטע? אז זיי טוען וואס טינעידזשערס טוען נאטורליך און סופרעסען נישט זייערע הארמאנען? שטעל זיי צו מיידלעך און איך זאג דיר צו זיי הערן אויף "פארדארבן". וואלסטו געווארן פונקט אזוי היסטעריש ווען ער מאכט בחורים זיך קראצן די פוס? סך הכל איז עס עפעס א זאך וואס רוב עדאלטס ביי אונז האבן קיינמאל נישט דיוועלאפט נאטורליך, אדער לעבט מען נאכאלץ מיט א גילטי קאנשענס פון די בחור'ישע יארן, און זיך צו פארגעבן די עבירות ווערט מען ווילד ווען מ'הערט אז טינעידזשערס שפילן זיך. בארואיגט אייך, מ'וואקסט עס אויס ביז אפאר יאר.

[נהורא נפישא]

עההממ. ווען איך וואלט געהאט א קלער אז ישיבות האבען איין פראצענט אחריות צו די תלמידים זייערע און טוהן צוליב דעם וואס קומט זיך זיי וואלט זיך די שאלה אפשר אנגעפאנגען. סארי, פונקט יעצט האב איך געהערט די ראנג מעשה וועגן דעם. אפשר מארגן וועל איך זיין אין א מער גינסטיגע מאד צו די הנהלת הישיבות.

די רעדע איז נישט יעצט אויב די ראשי ישיבות און אלגעמיין מיינען לשם שמים צו נישט, די רעדע איז יעצט אויב ארויסשטעלן א בחור ווען ס'איז דא א חשש אז ער וועט שטערן פארן התעלות פונעם ישיבה אפגעזען די פערזענליכע אינטערעסע פון די ראשי ישיבות, און דרך אגב די עלטערן וואס צאלן די שכר לימוד אין אלגעמיין זענען נישט פאראינטערסירט אז די סארט "פארדארבענע" בחורים זאלן זיך געפונען אין די ישיבה, און אוודאי ווען ס'איז ווען די פאל אז ס'איז איבערגעטריבן, אדער אז זיי האבן נישט קיין שום השפעה אויף די חברים, נו איז דאך זה נהנה וזה לא חסר, אבער דאס אז די ישיבה זאל דארפן צאלן א פרייז פארן תכשיט'ל קען אין בשו"א נישט מיישב זיין.

[כוכב]

סדא אמאל א בחור וואס שטעלט אפ די ישיבה פון געהעריג פונקציאנירן, כגיי מיך נישט טענהן מיט מענטשן וואס האבן קיינמאל נישט געפירט קיין ישיבה און האבן נישט צו געזען ווי איין בחור ברענגט אונטער די גאנצע דיסציפלין און סדר.

[סימפל]

איי עגרי וויט יאו אל, אז אונזערע ישיבות זעט ענדערש אויס ווי א גרויסע
קאמערשיל פריזער ווי איידער אן עזשאקעישענעל פעסיליטי. און אסאך פון די מגיד שיעורים וואלטן געקענט שטיין ביי א טאויל באוט. אבער לאמיר נישט רעדן פון זיי. לאמיר זאגן אז מיין פערצן יעריגן בחור׳ל, וואס זיין גרעסטע השגה איז א סענסע קליפ, מיט ליפא׳ס ניגונים. לערנט אין איין כיתה מיט א בחור, וואס פאר סיי וועלעכע סיבה ( וואס העפענס טא בי רוב פון די בחורים זענען נישט אויף געוואקסען אין קיין סטעיבעל משפחה, והא ריאה זיי בלעימען געווענטליך די עלטערן. זעלטן זאגן זיי אז א מגיד שיעור האט זיי צוגרינד געלייגט. איך רעד נישט פון מאלעסטעישען קעיסעס. ) איז דער בחור דורך געפלאשט מיט אר רעיטעט מאוויס. און ער זיכט פארטנערס, און ער האט שוין געמאכט אפאר. און מען ווארנט אים אז ער זאל זיך האלטן רואיג, און ער פאלגט נישט. וואס דאס איז א קאמען סימפל קעיס פון מושחת. נארמאלע טאטעס וואלטן דאס נישט צוגעלאזט! ווען ער וויסט אז זיי זון איז עט ריסק. סארי נישט פאר דעם שיק איך מיין קינד אין ישיבה.

[hopefully]

את חטא(תם) אני מזכיר מיך האט מען ארויסגעטראסקעט פון ישיבה און זיי האבן מיך נאך געמאכט טראכטן אז זיי זענען גערעכט, כבין דאן אריין אין א קליינע ישיבה'לה וואס סהאט זיך מיר ב"ה פיין אויסגעארבעט.

אבער ווי עלטער איך ווער באגרייף איך וואסערע רשעים די חברה זענען געווען, זיי האבן גענוצט דעם איך "פארדארב אנדערע בחורים" שטעקן ווען למעשה קען איך אייך מעיד זיין אז מיין גאנצע עבירה איז געווען אז כבין געווען א פריילעכער בחור און כהאב מיך נישט געהעריג צוגעשטעלט.

היינט קומען זיי אן מיט נייע מעשות אז דער בחור מיטן סעלפאון איז דער שליסל צום שאול תחתית ממילא מוז מען דעם בחור ארויסווארפן. זאג נאר די רשע מרושעלע לו יהא האסט אים טאקע געכאפט מיט א איי פאון פארוואס זאל דער בחור זיין אזוי משוגע צו זיין א חוטא ומחטיא, וויל ער דען פליען פון דיין ישיבה און לאמיר זאגן אז די האסט אים געכאפט עס צייגן פאר זיין בעסטע חבר מיינט נאך נישט אז ער פארדארבט אנדערע. רובא דרובא בחורים זענען זיך גרייט צוצשטעלן און וועלן נישט טאן קיין זאכן בפומבי אויפצורעיגן, וויפיל ישיבה בחורים קענט איר וואס דרייוון ארום אפען און גראב. אפשר א האלבער פראצענט. יעדער ברויך א ישיבה און יעדער וויל א חתן ווערן ממילא פארקויף מיר נישט דיינע לאקשען אויף יעדע בחור אז ער פארדארבט די גאנצע ישיבה.

נעמט אייך מיט אייער ישיבה אין די האנט אריין, וואלט איך אים געזאגט

[לעיקוואד]

סדא אמאל א בחור וואס שטעלט אפ די ישיבה פון געהעריג פונקציאנירן, כגיי מיך נישט טענהן מיט מענטשן וואס האבן קיינמאל נישט געפירט קיין ישיבה און האבן נישט צו געזען ווי איין בחור ברענגט אונטער די גאנצע דיסציפלין און סדר.

און דו האסט געפירט וויפיל ישיבות? אונז אלע האבען געלערנט אין ישיבות און איבעראל איז דא בחורים וואס שטעלן זיך נישט צו צום סדר איך האב נאכנישט געזעהן אדער געהערט ווי דער איין בחור ברענגט אינטער די גאנצע סדר. ער ברענגט אפשר אונטער די דמיון פונ'עם מנהל/משגיח/ראש ישיבה אז ער קאנטראלט אלעס וואס גייט פאר אין ישיבה, אבער דאס איז א צווייטער נושא. יעדער דא ווייסט וויאזוי די סושאל מציאות אין א ישיבה איז און עס ארבעט נישט מיט די סארט דמיונות.
דאס איז א חוץ א מעשה אז סדר און דיסציפלין דאס זענען גענצליך אנדערע זאכן ווי "פארדארבן אנדערע" וואס סאונדט ווי עפעס אנדערש אינגאנצן.

דאס איז אויך די תשובה צו הרב נהורא נפישא, די שאלה דא איז נישט צו די מנהלים מיינען לשם שמיים צו נישט. די נקודה איז אז יעדער איינער וואס איז אמאל געווען דארט ווייסט אז דער גאנצער נושא פון ווארפען און בכלל דיסציפלין אין א ישיבה האט בעיקר צוטוהן מיט די פילינגס פונ'ם מנהל און א בחור וואס ווייסט עם צו געבן זיין כבוד צו וואס עס איז וואס ער דארף וועט אלעמאל זיין אויף די גוטע זייט פון די הנהלה. עס איז תמימותדיג צו רעדן כאילו דא איז דא בכלל עפעס א אביעקטיווישער נושא בשעת וואס אלעס איז רילעישינשיפס.

[כוכב]

איך האב געקענט א בחור וואס האט רעוואלטירט קעגן די ישיבה, אפגעשמועסט מזאל נישט קומען, נישט אריינגיין צום שיעור, געמאכט פייערס, וכו, ביז ער איז געפלויגן. ער איז אריין אין א צווייטע ישיבה, זיך געזעצט לערנען, והכל על מקומו יבוא בשלום.
פארדארבן אדער א טראבל מעיקער. סאיז די זעלבע פוינט, קען זיך מאכן א בחור וואס שטערט דעם רבים און דער כלל איז נישט מחויב צו ליידן צוליב א יחיד.
און יא, א בחור מיט קלעבעדיגע הענט וואס קען זיך נישט קאנטראלירן באלאנגט נישט אין א ישיבה.

[לאליפאפ]

בכלל די וועג וויאזוי די אשכול איז געפארן אין ריכטונג צו מען מעג ארויסווארפן בחורים מיט אייפאונס און/אדער קדושה פראבלעמען פון א ישיבה, איז אינטערעסאנט..

הלוואי הלוואי וואלט מען געהאלטן ביי א מצב אז נאר טאטעס פון אייפאון באזיצער אדער בחורים אויפקלערערס זאלן זיך פלאגן מיט ישיבות. זיי האלטן דאך אין איין ווארפן פאר נארישע סיבות, ווי צ.ב.ש. כדי צו ערווארבן א גוטע נאמען פארן ישיבה, אדער "אייער זון שטערט זייער די הנהגה, און נאך פילע אויסגעדראשענע, פון-פינגער-אויסגעזויגענע תירוצים..

[לעיקוואד]

איר ווילט דווקא לשון הרע? אני בכבודי ובעצמי האט מען געווארפען פון מער ווי איין ישיבה גלייב מיר איך האב נישט פארדארבען קיינער בסך הכל האב איך געלערנט מסכת בבא קמא ווען דער ראש ישיבה האט געוואלט מען זאל לערנען בבא מציעא אדער נסתר ווען ער האט געוואלט מען זאל לערנען נגלה אדער ירושלמי ווען ער האט געוואלט מען זאל לערנען בבלי. נו אוודאי האט ער א טענה דאס צוברעכט די דיסציפלין אבער שטערט דאס אפשר צו די גאנצער ישיבה? א מכה. די גאנצע חילוק פון די ישיבה ווי מען האט מיר יא געווארפען און די ישיבה וואס נישט איז נישט האט גארנישט מיט מיין התנהגות געהאט, ביי ביידע בין איך נישט געקומען אין צייט צו שחרית אדער בכלל זיך צופיל צוגעשטעלט.. די חילוק איז נאר געווען וויאזוי מיין רילעישינשיפ מיט די ראש ישיבה איז געווען. ווען איך בין עלטער געווארען אביסעל האב איך געכאפט אז עס איז נישט קיין חכמה זיך צו טענה'ן און זיין גערעכט דאס מאכט נאר דער ראש ישיבה פילען באדראעט. מען דארף זיך בסך הכל חנפ'נען. איז ווען איך האב געוואוסט דער מצב טויג נישט בין איך צוגעגאנגען צום ראש ישיבה רעדן אין לערנען עם פרעגן וועגן זיין שיעור אדער סתם עניני הדרכה צו וואס מאכט עם גוט פילען ושלום על ישראל. מער האב איך נישט געהערט פון דער משגיח.

איז דאס איז ערשטהאנטיגע עדות. יעצט אוודאי איז דא גרעסערע טראבלמעיקערס ווי מיר און ערנסטערער פירצות, און איך האב מיטגעהאלטען ביי אנדערע אויך די אלע נעגעאשיעישינס, אבער די זעלבע דינאמיקס פונקט איז געווען ביי זיי (איך רעד נישט איינער איז ממש א רוצח א מיסיאנער צו וואס, וואס איז מסתמא בארעכטיגט צו ווארפען, אבער דאס געשעהט סייווי נישט), אלעס איז געווען אלעמאל תלוי אין די כבוד צו'ם ראש ישיבה/מנהל/ ווער עס איז געווען אין טשארדזש. די ראשי ישיבה האבען א טאץ מיט שיינע נעמען פאר דער כבוד. הכנעה, זיך צושטעלען, סדרי הישיבה, זיין א מקבל, ועוד, אבער הן הדברים מפיהם בעצמם.

[כוכב]

שפתיים קישאק
בעיקרון ביזטו מסכים אז סדא אזא זאך ווי מדארף ווארפן א בחור אבער דאס איז זעלטן.
געווענליך ווען א בחור פליעט איז עס וועגן שטירן אפפאל וכדו'.
געוואלדיג, נישטא קיין וויכוח דא.

[נהורא נפישא]

דאס אז ס'איז נישט דא קיין ווכוח האב איך שוין געוויסט פון אנהויב אן, נאר אזויווי יעדע קאמפליצירטע זאך האט באמת צוויי זייטן, און אדם קרוב אצל עצמו, ווען איינער ווארפט פאר א טעזע, און דאן קומט א צווייטער און הויבט א ווכוח און שטעלט אראפ אן אנטי-טעזע מיטן מאטיוו צו זיין אן אויבער חכם, כאטש יענעמס טענות זענען לעגעטים, וועט זיך יעדער האלטן צו זיין מיינונג און זיך מתעלם זיין פון די צווייטע זייט, ביז ס'מאכט זיך אז מ'הויבט אן נוהג כבוד זיין זה בזה, דאן פלוצלינג ואת והב בסופה און יעדער איז מסכים און מ'ארבעט אויס צוזאמען א סינטעזע.

יעצט אביסל מסכם זיין
ס'איז פארוואנדלט געווארן דא א שמועס פון מציאותדיגע שאלות ווי אויך התחייבותדיגע שאלות, נו לאמיר גיין מן הקל אל הכבד
ס'איז כידוע פארהאן קהלישע ישיבות דאן איז פארהאן מער יחידישע ישיבות

איז א יחידישע ישיבה א נחלת הכלל אז זיי האבן אן התחייבות אנצונעמן סיי וועמן
איינמאל זיי האבן אריינגענומען האבן זיי נישט די רעכט ארויסצושטעלן
איז א קהלישע ישיבה יא מער א נחלת הכלל אז זיי דארפן אננעמן יעדן איינעם
טארן זיי קיינעם נישט ארויסשטעלן

מעג מען ארויסשטעלן א בחור פשוט פארן מנהל'ס עגאיזם
אויב עס איז נישט געצאלט געווארן שכר לימוד
אויב שטעלט ער זיך אינגאנצן נישט צו צו די סדרי הישיבה
אויב רעוואלטירט ער און פרובירט צו זיין אן איבערקלוגן די סיסטעם פון די ישיבה מיט כלערליי שפיצלעך
אויב ברענגט ער אריין פרעמדע השקפות אין זיינע חברים מיט וואס די עלטערן וויל זיך דערנאך רייסן די האר פון קאפ
אויב איז ער עוסק אין זאכן וואס איז נגד ישובו של עולם ווצבש"פ דראגס געמבלינג וכדומה

איז בכלל פארהאן א מציאות פון איינע פון די פריערדיגע הנחות?

[סימפל]

יעדער עגריד. איינער האט נאך עפעס צו צולייגען?

[אדמו״ר]

כוכב, וואס מיינט "פארדארבן" די גאנצע ישיבה? וואס איז די ערגסטע? אז זיי טוען וואס טינעידזשערס טוען נאטורליך און סופרעסען נישט זייערע הארמאנען? שטעל זיי צו מיידלעך און איך זאג דיר צו זיי הערן אויף "פארדארבן". וואלסטו געווארן פונקט אזוי היסטעריש ווען ער מאכט בחורים זיך קראצן די פוס? סך הכל איז עס עפעס א זאך וואס רוב עדאלטס ביי אונז האבן קיינמאל נישט דיוועלאפט נאטורליך, אדער לעבט מען נאכאלץ מיט א גילטי קאנשענס פון די בחור'ישע יארן, און זיך צו פארגעבן די עבירות ווערט מען ווילד ווען מ'הערט אז טינעידזשערס שפילן זיך. בארואיגט אייך, מ'וואקסט עס אויס ביז אפאר יאר.

די תורה זאגט אנדערש.
די תורה לאזט נישט טון זאכן וואס ״טינעידזשערס טוען נאטירלעך״.
נישט קיין חילוק צי מ׳איז חתונה געהאט צי נישט.

[מאטי]

די תורה לאזט נישט א סך אנדערע זאכן וואס מ'ווארפט נישט ארויס דערפאר אין ישיבות.

[לעיקוואד]

[tag]נהורא נפישא[/tag], די נקודה פון די א"ג יחידישע מוסדות האט מען ארומגעט'ענעט מערערע מאל אין שטיבל. אבער איך מיין אז בנידו"ד איז נישט קיין נפק"מ, אפילו זאל מען אננעמען אז א מוסד קען זיך פירען גענצליך ווי א פריוואטע ביזנעס, איז לכאורה ווען א טאטע שרייבט איין זיין זון אין ישיבה אויף א זמן איז דאס ווי א קאנטרעט צווישען עם און די ישיבה, און די ישיבה קען עס נישט סתם צוברעכן ווען עס געפעלט זיי.

[יאיר]

ווארט נאר ווארט. נאך אביסל וועט מען דארפן אונטערשרייבן אויף די קאנטראקט אז דער בחור איז נישט פון די פארדארבענע מושחתים ביי וועמען עס ארבעטן מענטשליכע הארמאנען.

[יאיר]

כוכב, וואס מיינט "פארדארבן" די גאנצע ישיבה? וואס איז די ערגסטע? אז זיי טוען וואס טינעידזשערס טוען נאטורליך און סופרעסען נישט זייערע הארמאנען? שטעל זיי צו מיידלעך און איך זאג דיר צו זיי הערן אויף "פארדארבן". וואלסטו געווארן פונקט אזוי היסטעריש ווען ער מאכט בחורים זיך קראצן די פוס?

סארא שאלה? דער בני יששכר זאגט דאך שוין אז קראצן די פיס איז א תולדה פון ניאוף.