שערוריה במאנסי

[סמיילי]

דו פראבלעם מיט די פריוואטע מוסדות איז אז זיי האבען נישט קיין געלט. און ב.פ האט זיך יעצט פארמאכט א מיידל סקול פאר נישט האבען קיין געלט.
שולדיג און די גאנצע פראבלעם זענען די עשירים!
א מוסד מיט א רבי קומט אריין געלט פון די עשירים פון די חסידות, א עושר וואס האט א קינד און א פריוואטע מוסד גייט נישט געבען 50,000$ ביין דינער, ער גייט נאר באצאלען די מינמיום, ער גייט נישט באקומען די זעלבע כבוד וואס ער באקומט ביי א גרויסע מוסד

[הקטן]

דו ביסט לכורה גערעכט מיט דיין אבזערוואציע. וואו אזוי קענען מיר דאס טוישן?
אפילה ווען דיין קינד לערנעט און א ביג ברענד מוסד איז נאך אלס פאר דיר גיט אז זאלסט האבן די option פין די פריוואטע מוסד.

אויב גייט אינזער חינך סיסטעם בעסער ווערן וועט דאס קימען א גרויס חלק דארך די פריוואטע מוסדות.
א פריוואטע מוסד האט א גרינגערע פעלד צו מאכן א פאזעטיווע טויש, איינמאל דאס פארט גיט וועלן דאס די ביג ברענדס נאכמאכן.

[סמיילי]

אן קיין גרויסע געלטער איז זייער שווער אז די פריוואטע מוסדות זאל זיין פון די בעסטע, עס קאסט אסאך געלט פאר א חדר צו זיין טאפ אף די ליין,

מען דארף רעדען צו די עשירים און זיי מסביר זיין די פראבלעם, געלט העלפט אלעמאל

[יהושע חיים]

אפשר קען מיר איינער מסביר זיין וויאזוי גייט אהן בית שרה ???

[הקטן]

אן קיין גרויסע געלטער איז זייער שווער אז די פריוואטע מוסדות זאל זיין פון די בעסטע, עס קאסט אסאך געלט פאר א חדר צו זיין טאפ אף די ליין,
מען דארף רעדען צו די עשירים און זיי מסביר זיין די פראבלעם, געלט העלפט אלעמאל

עשירים דארף מען געבן כבוד. נא גיי ווייס וואו אזוי מען טוט דאס דא.

[איחוד פעלד]

דו פראבלעם מיט די פריוואטע מוסדות איז אז זיי האבען נישט קיין געלט. און ב.פ האט זיך יעצט פארמאכט א מיידל סקול פאר נישט האבען קיין געלט.
שולדיג און די גאנצע פראבלעם זענען די עשירים!
א מוסד מיט א רבי קומט אריין געלט פון די עשירים פון די חסידות, א עושר וואס האט א קינד און א פריוואטע מוסד גייט נישט געבען 50,000$ ביין דינער, ער גייט נאר באצאלען די מינמיום, ער גייט נישט באקומען די זעלבע כבוד וואס ער באקומט ביי א גרויסע מוסד

אפשר זענען די טאטעס שולדיג, ווייל זיי ווילען נישט באצאלען די שכר לימוד נייטיג אויסצוהאלטען די מוסדות, און מען מוז גיין צו די עשירים......

[שמעקעדיג]

די טאטעס זענען נישט שולדיג ווייל זיי קענען זיך נישט ערלויבן

[Ben-Shishim]

איך מיין אז מאנסי איז גענוג א גרויסע שטאט , אז מ'קען אויפשטעלען א ספעשיל פאנד ארויס צי העלפען דע פריוואטע מוסדות.

מען וועט דארפען שאפען א פאר גיטע פאנד רעזערס, אין גרינדען א קאמיטע וואס זאל אויס טיילען די געלט למשל צוויי מאל א יאר לויט די קאפףצאל פין די תלמידים ותלמודת.

עיין ערך קרן הצלה, טאקע א ברענד נעים , אבער ווער זאגט אז מאנסי איז ווייניגער ברענד נעים.

[[NAMELESS]]

די טאטעס זענען נישט שולדיג ווייל זיי קענען זיך נישט ערלויבן

און ווער איז שילדיג אז די טאטע'ס קענען זיך נישט ערלויבען? דא דארף מען דרייען מיט'ן פינגער ווייל עס איז א כאפ. "די מוסדות"! יא , די מוסדות ווי די טאטע'ס האבן געלערענט האבן זיי נישט געגעבן א פאך אין די היינט און וועגען דעם מוטשענען זיך אזוי פיל היימישע אידן

[שמעקעדיג]

יא, סיי די מוסדות, ווי אויך זייערע דיינים וד"ל.

[שעפטל]

לאמיך כאטש ברענגן זיינע גוטע נייעס:

פאר אלע מיינע געטרייע ליבע פריינד


מיט שמחה און פרייד טוה איך מעלדן אז ב"ה מיין טאכטער איז ב"ה געווארן היינט יום ד' נצו"י מסודר בס"ד, איך האף אז גליייך נאך סוכות וועט זי אנהייבן גיין אין סקול

און ב"ה רוב פון די 148 זענען שוין מסודר (מ'האפט די אנדערע וועלן ביז סוף וואך, אדער נאך פאר ר"ה ווערן מסודר)


און לאמיר אייך אלע באדאנקען

זאלט איר וויסן

ווען כ'האב ארויף געלייגט דא מיין הארצרייסענדע שיקזאל, האב איך נישט געטראכט ס'וועט מאכן אזא שטורעם, איך האב נאר געוואלט אביסל זיך אויסליפטערן, און אביסל הערן און באקומען חיזוקים

אבער למעשה האט דאס פאראורזאכט אזא מעכטיגע שטורעם, צענדליגע עסקנים האבן זיך אריין געלייגט אין די מעשה (בכלליות ובפרטיות)
און ב"ה ס'האט אויפגעטוהן


אשריכם ישראל שנתבעין ועונים, אז נאכן ווערן נתבעים, ווערט מען געענטפערט

און די נקודה הפנימית וועקט זיך צום סויף אויף


כמו"כ טוה איך באדאנקען אלע עסקנים וואס האבן אונז געהאלפן

און אלע מוסדות וואס נעמען אריין אונזערע קינדער


ייש"כ
חן חן לכולנו

(איך וואלט זיך געדארפט פערזענליך באדאנקען, פאר יעדן איינעם, אבער ס'איז כמעט אוממעגליך, דעריבער ליינט דאס כאילו איך באדאנק זיך פאר אייך פערזענליך).

[סאו וואט]

און וועלעכע מוסד איז דער קמח געהאלפן געווארן?

[outspoken]

אוי לך עיר התורה לשעבר מאנסי, כסדום היינו, לעמורה דמינו.

צענדליגע קינדער פון ערליכע היימען דרייען זיך אין גאס און האבן נישט קיין ישיבות... יא, פאבליק סקול נעמט זיי אריין, אבער זיי ווילן א אידישע חינוך.


אפילו כגרועים שבאומות לא היינו


מצאתי את דוד עבדי ואמרו חז״ל (ב"ר פנ"ו) היכן מצאתי אותו בסדום והוא פלאי.

ס'פשוט פשט, די שטאט 'בית לחם' איז געווען אזא שטאט ווי מאנסי און סדום, שמואל הנביא איז געגאנגען אויפזוכן דעם משיח ד' אין חדר אבער ער האט אים נישט געטראפן, האט אים דער באשעפער געזאגט ''דא איז א שטאט ווי סדום (מאנסי) ווילסט טרעפן די משיח ד' גיי זוך אים אין די גאסען און אין די פעלדער ווייל אין חדר האט מען אים נישט אנגענומען"!!!

[סאו וואט]

קומסט אריין קלאר און שארף.
דברים קילורין לעינים.

[outspoken]

כ'האב נעכטען געטראפען א איד אין מאנסי וואס האט געמופט פון בארא פארק און זיינע קינדער זענען נאך אינדערהיים, ער איז ממש א אויסגעלאשענער.
פארציילט ער, אז ער האט געפרעגט שבת ביים טיש וואס איז געווען די נסיון פון אברהם אבינו לך לך? די אייבערשטער האט דאך אים צוגעזאגט בשעת מעשה קינדער, געלט און א נאמען.
נאר טאקע דאס איז געווען די גרעסטע נסיון, אברהם אבינו האט נישט געהאט קיין דירה אין די גרויסע שטאט 'חרן' האט ער אים געזאגט גיי צו א נייע פלאץ ווי די וועסט האבן געלט פאר א דירה אבער דא קומט די נסיון 'וועסט האבן קינדער' און וועסט נישט האבן פאר זיי קיין חדר און סקולס
זאגט ער אז די שובבים תורות קענען זיך פארשטעקען אקעגן די בכיות וואס איז געווען ביים טיש ווען ער האט געזאגט, מימילא אברהם האט דאך געהאט א ציווי האט ער געוויסט אז ס'איז טאקע א נסיון אבער ער טוט דעם רצון ד', אבער מיר אפשר וועט מען גאר האבן אן עונש פארן מופן אין אזא עיר סדום.

[שלמה המלך]

WOWOWOWO האלד יור הארסעס!!!
שערוריה! סדום!! בארואיגט אייך אביסעלע און לאמיר זעען וואס איז שייך צי טאהן!
ביסט נישט דער איינציגסטער וואס האט געמופט קיין מאנסי... דא אין שטיבעל איז דא נאך פון דעי וגם אני בתוכם! יא אמת עס איז שווער אריינצילייגען די קונדער אין די מוסדות דא די סיבה דערצו איז זייער איינפאך: נישט אלע וואס האבען זיך געצויגען קיין מאנסי איז צילוב די דירה קריזיס אין אנדערע פלעצער, נאר פשוט זיי האבען חשק צי זיין קאאאל און אין אנדערע מקומות איז מען מוחה אדער מ'מאכט משוגע דערוועגען אבער אין מאנסי קען מען טוהן וואס מ'וויל! כ'ווייס נישט צי די ביסט פון די סארט, אבער אין פאקט איז דא א רובא דמינכרי...
היצטערט די מוסדות זענען נישט אינטערעסירט צי סערווירען די קלייענטעל! זיי זענען נישט מחיוב און אדרבה זייערע אלטע קונדען וועלען זיין מלא טענות... עס איז דא גענוג מאנסי מוסדות וואס זענען געאייגענט פאר די סארט פרוביר דארט און וועסט מצליח זיין...
די פראבלעם איז אז די ווילסט דווקא אין דע מוסדות ווי די האסט געשיקט פארדעם אדער ווי די באלאנגסט אדער סתם ווי די האסט חשק, אבער זיי ווילען נישט!
מיך האט מען אויך נישט אריינגעלאזט אין איינע פון די מוסדות וואס איך האב לכתחילה געוואלט און כ'האב געשיקט אין א צווייטע... היינט דאנק איך די רבוש"ע אז זיי האבען מיך נישט אנגענומען און איך בין העכסט ציפרידען ווי איך שיק! ברוחניות ובגשמיות ב"ה
דער אייבישטער זאל העלפן ווייטער... יעצט גיי ארויס פון שטיבעל אפאר מינוט און פאנג אן ארבייטן און טוה השתדלות און וועס זעהן די קונדערלעך וועלען אלע זיין אין מוסדות התורה והחינוך און אויסוואקסען זייער שיין.
אויב די טראכסט אס ס'איז ממש סדום קענסטי רואיג מופן קיין עמורה, אדמה אדער גאר צבויים - מער נישטא קיין בארלינער וואנט! מ'קען גיין ווי מ'וויל.
און אפילו בלייבען אין מאנסי!

ידידך -שלמה

[לבי במזרח]

זאָג מיר, דו ביסט פארנארט? קאאאל? קיין איינער מופט נישט קיין מאָנסי צו זיין קיל, ווי עס איז אַ ברייט באקאנט אַז מאָנסי איז אסאך מער עקסטרעם און פרום ווי באָראָ פּאַרק. (הגם סיז נישט אינגאנצן אמת). מע רעדט נישט פון איינעם וואס איז דווקא געפארן צו די עירמאנט אדער פארשעי/פאמאנא געגנטער. נאר פשוט קיין מאנסי/ספרינג וואלי צו וואינען ווי א מענטש.

און יא, א סאטמארער וואס מופט פון ב״פ אדער ווילי קיין מאנסי מוז ווערן אנגענומען אין די סאטמארע מוסדות און א בעלזער אין די בעלזער מוסדות. עס גייט פאר אסאך רשעות אין מאנסי. איינער מאכט נאך דעם צווייטן.

[outspoken]

[tag]לבי במזרח[/tag] האסט מיר אויסגעכאפט, אבער כ'וואלט דאס נישט בעסער געקענט זאגען, יא ס'טאקע אמת אז ס'דא אסאך שוואכע פון ק''י וואס גייען וואוינען אין עירמאנט, און זיי ווילען ניטאמאל אז זייער קינדער זאלן לערנען אין די גאר היימישע מוסדות, אבער די וואס קומען פון שטאט זענען 98% גאר פרימע.

[שלמה המלך]

אבי גערעדט! נארמאלע סאטמארע בעלי בתים פון שטאט האבען קיין פראבלעם אריינלייגען די קונדער אין סאטמאר מאנסי אדרבה עס הערשט אן ערענסטער קאמפעטישען צוויזען די צוויי פראקציעס און יעדער חלישט מ'זאל לייגען ביי זיי! די ערענסטע פאפענער קען רואיג לייגען אין פאפא, מעשים בל יום, דאס זעלביגע איז ראחמעסטריווקא וכדומה, קלויזענגורג האט יעצט א נייע קאמפעטישען 'צאנז' וויזניץ האט א נייע קאמפעטישען וויזניץ ב"ב מאנסי - לאוו דווקא קאמפעטישדען אבער ביידע וויזניץ האבען שוין מוסדות אין מאנסי דאס זעלביגע מיט די איבריגע....
און יא אויסדריקליך יא דער וואלט ביין זיין קיל, לאוו דוקא קיל - דזשאסט יו נעים איט - פארשטיי וואס איך מיין דוקא דעי האבען א אישו, לאמיר עס קלארער אויסשמישען ער וויל זיין ווייב זאל דרייוען, איך זאג נישט עס איז א פראבלעם, איך האלט צופעליג עס איז גאר א פראקטישע זאך אבער דוקא דעי האבען א פראבלעם ווייל זיי וויליען דוקא יא וואס די מוסדות ווילן דוקא נישט - איים סארי איי פיל יור פעין און די מעגסט זיין גערעכט אבער פארשטיי אים אויך ער וויל נישט! און ער איז נישט מחויב, שיק אין די מוסדות וואס דאס איז נישט קיין אישו...
היצטערט לגבי עירמאנט ביסטי היבש צירוקגעשטאנען! עירמאנט איז שוין לאאאאנג נישט עיר הליפא, עירמאנט ווילבעלט מער און מער מיט היימישע חסידישע אידען וואס מופען ארויס פון שטאט און מאנסיער אידען וואס האבען בעסער ליב מאנסי טעיסט ווי איידער וויליאמסבוג טעיסט און וואוינען היצט אין די געגענט פון דעוועלפמענט וואס מ'זעהט שוין כמעט נישט קיין חילוק (חוץ אין פרייז) פון ווילי.

[ארבעס]

על זה אנו דנין. א אינגערמאן וואס איז קיהל האלט אז ער באלאנגט נאך אלס אין זיין קהילה. וואס איז געשעהן מיט אינזערע אידישע הארץ. דער וויץ וואס גייט ארים אז אברהם אבינו וואלט נישט אנגענימען געווארען אין אינזער מוסדות שרייט טיפער.
די נעמסט אהן פאר א דבר פשוט אז היות די מאמע דרייווט אין די שייטעל איז לאנג קימט זיך דער אינגערמאן צי דארפען זיכען א נייע קהילה.
איז פיין.
אין די מאדערנע קהילות קאסט שכר לימוד דאפעלט. אבער זיי האבען בערך 3-4 קינדער טאפס.
א קיהלער חסידישע וואס קימט מיט דער חינוך אז מינימאם 6 קינדער קען נאר עפפארדען צי שיקען אין א חסידיש מוסד.
נמצא קרח מכאן ומכאן. א שטיב מיט קינדער האט ער ברוך השם. אין שכר מלומדות אין א מאדערנע מוסד איז אימטרעגליך.
אין לסיום. ווען איך בין געוועהן א אינגעל אין א גאר חסידישע מוסד. זענען געוועהן פלענטי קינדער בעל מידות פין קיהלער שטיבער.
זייער מידות קען גאר שטייגען מער ווי די גאר חסידישער.
אפשר קען מיך איינער מסביר זיין פארוואס ביי אינז איז מידות נישט די טאפ פרייאריטי.
אין נישט דיע קינדער האבען געשטערט חינוך על טהרות הקודש. נאר מיינע פאריקטע מלמדים מיט זייער אכזריותדיגע מידות האט גורם געוועהן קלעם אין ווייטאג לאורך ימים ושנים השם ירחם.

[שלמה המלך]

אלזא וואס ווילסי יעצט? דאס איז דער סיסטעם! אינעם אשכול פונעם סיסטעם קענסטי דעס צילייגען! מיר רעדען יעצט נישטא צי דער סיסטעם איז אויסגעהאלטען צי נישט, דער סיסטעם איז אז א מאמע פון סאטמארע מוסדות וכדו' דרייווען נישט מעגען זיי האבען די בעסטע מידות וויל סאטמאר נישט ארייננעמען און אויב די ביסט פאר'חליש'ט אריינלייגען אין סאטמאר וכדו' אפילו דיין ווייב דרייווט קענסטי קרייען ווי א האן און ס'וועט ניט גיין, יא זיי זענען אין די סיסטעם און די מיסט נישט מיטגיין מיטען סיסטעם און די קענסט דיך אפטיילען ווי אנדערע האבען געטוהן!
איך מיין עס איז אזוי סימפעל אז נאר! איך מאך א מוסד און דאס איז מיינע פרינציפען וועדער יו לייק איר אר נאט, מיסט נישט דא אריינשיקען עס איז נישט סקווירא אדער וויזניץ ביסט בכלל נישט געצווינגען, פארוואס בין איך געצווינגען אריינצינעמען דיינע קונדער אויף דעם אויפן וואס 'די' ווילסט?

[הדד בן בדד]

אוי שלמה, דו ווייסט ניטאמאל ווי גוט דו זאגסט. מען דארף איינפרעמען דיינע ווערטער און עס אויפהענגען איבעראל. עס זאל זיין א סימבאל ווי גוט דער היינטיגער סיסטעם ארבעט, אויסצושטעלן אינגעלייט וועלכע לעבן אן געוויסן, בלויז אויף די נארישע רעטאריק ואס דער סיסטעם האט אין זיי אריינגעלייגט. אהההה, אמחי', אויף דעם האט מען דאך געארבעט אזוי שווער.

די רביס וועלן זיך מחיה זיין מיט דעם. ווען וועט שוין קומען דער טאג ווען דער סיסטעם וועט שוין זיין געפיקסט און ארויסגעבן נאר אזעלכע פירות ווי דו. די רביס וועלן דאן קענען רואיג אפאטעמען...

[ארבעס]

אדוני המלך.
איך פארשטיי. אבער די נעמסט דיך אהן פאר די סיסטעם. די יסוד אז איך בארד מעמבער אין א מוסד וואס איז אנטוישט אויף זיין לעבן אין זעהט א אינגערמאן מצליח אין מצד שני איז ער אביסעל קיהל. די קנאה ברענט עם. אין אוודאי איז דעס קנאה לשם שמים. סי משמע ווי די נעמסט דיך אהן פאר זייער שיטה אין ביסט עס מצדיק.
אפטיר אלל. איטס ראנג אין דאס הארגעט דורות.