אחד העם האט געשריבן:זוכער ווייל די ביסט געווארען אינספערירט פון הרב מילער'ן מיינט נאך נישט אז זיין IQ איז עפעס ווייס איך ווי הויך [ אפשר פארקערט גאר ] און עס מיינט נישט אז דעם וועם עס האט נישט געכאפט די אינספעראציע פעלט און IQ, דאס ווארט IQ איז סתם אזוי אי-רעלעווענט צו דעם שמועס, פון וואנט ווייסטו ווי גוט יעדער קען ענגליש, בקיצור, א חוץ היץ זעה איך גארנישט און דיינע ווערטער, און איך פראקלעמיר אז דער וואס באמת נישט וואס צוטוהן מיט די צייט זאל זיך מיט דיר ווכחען אויב מען קען עס בכלל רופען א וויכוח.
ביטע ענטפער וואס מ'האט דיר געפרעגט. נאכער וועלן מיר ווייטער רעדן. איך האב זייער אסאך אין מיין פעדער.
דאנקע שיין.
Please do not LIKE me!
I'm here to say the hard truth / not to accumulate "likes"
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
בערעלע, איך האב זייער א הארבע פראגע, האיך מעשרין את המלח...
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
איך זעה גראדע ווי מענטשן ווערן פארוואנדעלט אין מאנקיס. פארקערט נישט.
קשיא נומערא איינס איבער די מספר קראמאזומס איז זייער א שטארקע - לאמיר זעהן די חכמים ענטפערן.
זוכער: סארי. איך האב נישט אזויפיל צייט צו ווארטן. איכ'ל ענדערש אננעמען די טעאריע אז אלעס איז באשאפן געווארן אין זעקס טעיג. ס'אסאך גרינגער צו פארשטיין. חוץ אלע אנדערע ארגומענטן...!
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
ר׳ בערל כ׳בין נישט קיין סייענס טיטשער אבער איך וועל פּראבירן מיין בעסט שטייטלעך לאמיר נישט רעדן פון בעל חי לאמיר רעדען פון צמחים און געוואוקסען וועסטו עס גרינגער פארשטיין , לאמיר דיך פרעגן א קשיא ? ווי אלט איז א באַנאַנע ? פארשטייסט אז אמאליגע צייטן איז געוועהן אנדערע מיני פרוכט און וועדשטעיבעלס און אז למשל די אַוואָקאַדאָ איז געוועהן אמאָל אסאך אסאך גרעסער ווי עס איז היינט און עס האט געהאט א גאנץ אנדערע טעיסט ??? ביסט מודה צו מיר אז ווען חז״ל וואלטן ווען היינט מתקן געוועהן די שבעת המינים וואלט עס לכאורה באשטאַנען פון א גאנצע אנדערע ליסטע פון פרוכט ווי למשל סטראבעריס וכודמה וואס איז אדער נישט געוועהן אין יענע צייטן בכלל אדער איז עס געוועהן אבער אין אביסעל א אנדערע פאָרום אדער סייז , והוא הדין מיט אלע בעלי חי ׳
Everything we hear is an opinion, not a fact. Everything we see is a perspective, not the truth
Marcus Aurelius
זוכער, כ'זע נישט וואס ביזט אזוי פריש מיט ענטאני פלו. בסך הכל האט ער זיך געטוישט פון אטעאיזם, צו דעאיזם אין אן אריסטאטאלישער גאט. נחמה פורתא פאר אידן מאמינים באלוקי אברהם ויצחק.
איך גיי דא פרעיגן זייער א פשוט'ע (און אפשר, נארישע) קשיא. : פארוואס האט מען נישט געהערט אין די לעצטע עטליכע טויזנט (ססס 5 יאר+) אז א מאנקי איז געווארן א מענטש. אדער אז אז אן אפריקאנער שחור איז געווארן א ווייסער...! חוץ דעים האביך גארנישט איינגעלייגט אין די גאנצע דעבאטע...!
ר׳ בערל כ׳בין נישט קיין סייענס טיטשער אבער איך וועל פּראבירן מיין בעסט שטייטלעך לאמיר נישט רעדן פון בעל חי לאמיר רעדען פון צמחים און געוואוקסען וועסטו עס גרינגער פארשטיין , לאמיר דיך פרעגן א קשיא ? ווי אלט איז א באַנאַנע ? פארשטייסט אז אמאליגע צייטן איז געוועהן אנדערע מיני פרוכט און וועדשטעיבעלס און אז למשל די אַוואָקאַדאָ איז געוועהן אמאָל אסאך אסאך גרעסער ווי עס איז היינט און עס האט געהאט א גאנץ אנדערע טעיסט ??? ביסט מודה צו מיר אז ווען חז״ל וואלטן ווען היינט מתקן געוועהן די שבעת המינים וואלט עס לכאורה באשטאַנען פון א גאנצע אנדערע ליסטע פון פרוכט ווי למשל סטראבעריס וכודמה וואס איז אדער נישט געוועהן אין יענע צייטן בכלל אדער איז עס געוועהן אבער אין אביסעל א אנדערע פאָרום אדער סייז , והוא הדין מיט אלע בעלי חי ׳
דעיס אז ס'איז דא עפעס א מין פראצעס פון עוואלוציע איז כולי עלמא מודי. דער אויסדרוק "נשתנו הטבעיים" איז זייער א פאפולארער אויסדרוק. און קיינער איז נישט מחולק אויף דעים. די נפקא מינה איז, אבער אז די בהמה'שע עוואלשאניסטס טענה'ן אז אלעס האט זיך אליינס באשאפן... דאס איז דאך דער גרעסטער אבסורד. משא"כ וואס די ערליכע אידן און להב' די גוי'אישע "קריעישאניסטס" זאגן איז, הקב"ה האט באשאפן די וועלט מיט א דעזיין (אשר יצר את ה--- בחכמה.) און אריינגעבויעט א טוישנדן פראצעס אין אלע נבראים...!
לגבי די עוואלאציע וויכוח דא, כ'האב נישט ליב וויאזוי מען איז זיך דא מתווכח, בעיקר ווייל מען גייט דא אדורך טוהן א נושא וואס גאר אסאך האבען שוין א דעה קדומה לגבי די מסקנה און די וויכוח איז באמת ווירטלאז.
עם כל זה, לדעתי לדעתי איז מיין מסקנה קדומה אז עוואלאציע כשלעצמו איז נישט קיין סתירה מיט די באזיס פין אונזער אידישע אמונה, הגם עס איז א שטיקעל סתירה מיט די חריידישע אמונה. היות ביי מעמד הר סיני האט מען נישט מקבל גוועהן צו זיין א חרדי, ממילא האב אני הקטן נישט קיין פראבלעם מיט הערען וואס די סייענטיסטען זאגען בנוגע בריאת העולם.
מען דארף פארשטיין א נקודה בנוגע עוואלאציע.
סייענטיסטען און חכמים מאטערען זיך שוין א לאנגע צייט צו וויסען פין ווי אונז קומען, און ביז די לעצטע צייטען האט מען אין דער נושא קיין סאך נישט געוויסט. אמאליגע סייענטיסטען זענען געוועהן מער מאמינים ווי נישט. עד כדי כך אז ווען א גרויסען המצאה וואס איז געוועהן א סתירה צו די דעמאלסדיגע אמונה האבען זיי מורא געהאט עס ארויסצוזאגען מחמת פחד פין טויט. עיין ערך קופירניקוס, אבער למעשה ווייסט מען היינט אז מען האט זיך גאנץ גוט צוגעוויינט אז הגם די אמת איז אז די זון איז קבוע במקומו איז די גאנצע גאלאקסי גייט ארום די זון, און די וועלט איז דער וואס רוקט זיך, נישט די שטערען, איז עס נישט קיין סתירה מיט השמש יצא על הארץ וכו'. פארוואס טאקע? ווייל דברה תורה כלשון בני אדם. מען קען אלץ מיישב זיין.
איין נקודה וואס מען מוז ארויסברענגען, הגם סייענטיסטען האלטען אין איין מאכען דורך ברוכען וויאזוי די וועלט איז געקומען צושטאנד, נעמט עס נישט אוועק (עכ"פ לדעתי) די אמונה אז איינער האט עס אלעס באשאפען. מיר, איז בכלל נישט מסתבר אז די גאנצע יקום איז געווארען פין זיך אליין, לדעתי איז מיר בכלל נישט מסתבר אז מיר זענען דא און קענען פארשטיין און טוהן און טייפען אויף די קאמפיוטער אלעס פין זיך אליין. און די עיקר נקודה איז, עס איז נישט קיין סתירה מיט אלעס וואס סייענטיסטען זאגען צו גלייבען אז א באשעפער האט אלעס באשאפען, ועוד, לדעתי איז עס מער מסתבר ווי צו זאגען אז אלעס איז געווארען אליין.
ווען אבער מען פראבירט צו גלייבען אין די פשטות התורה, און די פשטות חז"ל, אז די וועלט ממש שטייט נאר זעקס טויזענט יאר, איז עס א גרויסע סתירה מיט וואס די סייענטיסטען זאגען, און איז כמעט נישט שייך צו אויסגלייכען עס.
א משוגענער באלאנגט אין משוגעים הויז, און א מאלעסטער באלאנגט אין תפיסה!!
אדם המוכה מחבירו יכול לילך לקבול לפני עכו"ם אע"פ דגורם למכה היזק גדול (רמ"א סי' שפ"ח ס"ז), מותר לקצץ ידיו על ידי גוי (ש"ך ס"ק מ"ה).
יידל האט געשריבן:זוכער, כ'זע נישט וואס ביזט אזוי פריש מיט ענטאני פלו. בסך הכל האט ער זיך געטוישט פון אטעאיזם, צו דעאיזם אין אן אריסטאטאלישער גאט. נחמה פורתא פאר אידן מאמינים באלוקי אברהם ויצחק.
@יידל, איך בין מורא'דיג העפי מיט אנטאני פלו... ווייל:
חכם דאס איז דאך עוואלאשען אז מען איוואלווד. ווען מיר זענען נאך מאנקיס וואלטן מיר דאך נישט געווארן עוואלווד. בד"וו דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן האר אויף די פיס בויך הענט, אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבעניש פון אונזער זיידע'ס דזשינס. דאז איז די סבה פארוואס מיר האבן פינגערס אויף די פיס אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבענישט פון אונזער זיידעס פינגערס וואס האבן דאס גענוצט ווי מאנקיס צו קריכן אויף ביימער. און דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן א מיוטענט דזשין פאר א וויידעל אפילו מיר דארפן נישט קיין וויידעל. דריי הכרחים פון די גוף האדם אויף דארווין'ס שיטה. און דאס פארענטפערט דריי פון דיינע שאלות. אויף די פערטע שאלה פארוואס עס איז נישטא קיין טראזישענס, נא פארדעם איז דאך גאלד אביסעל אוועק פון דארוויןס שיטה מיט די מהלך פון Punctuated equilibrium פאר מער זעץ זיך לערנען.
לייק מיך יא לייק מיך נישט, כהאדיר עניוועי אין דר'ערד.
איך בין גאר שוואך אויסגעקאכט אין די סוגיא פין עוועלושן איך האב נישט געליינט סליפקינס בוקס אין ניט געהערט רב מילרס טעיפס אין נישט דוקינס בוקס איינע פין די זאכן וואס דער רמב''ם שטעלט אוועק אין מורה נבוכים איז אז די תורה קען נישט זיין קיין סתירה צי א זאך וואס איז מוסכם בשכל אנושי, מכח דעם ווען דער רמב''ם האט געטראפן אין די תורה זאכן וואס זענען נגד השכל האט ער דאס מפרש געוועןן שלא כפשוטו, מיט דעם אלעם ווען עס איז געקימן צי בריאת העולם האט ער rejected די וואס גלייבן אין קדמות העולם, אע''פ דאס איז געווען אנגענומן ביי רוב חוקרים אין פילוסופים אין דאס איז געווען די בעסטע טעאריע אין יענע צייט, אין ער אליין שרייבט אז עס וואלט נישט געווען צו שווער צי מפרש זיין די פסוקים מיט קדמות העולם, פארוואס האט ער דאס נישט אנגענימן? ווייל ער האט געהאלטן אז איז נישטא גענוג ריאות מוכרחות צידעם אין עס איז נישט מוכרח אז עס איז אמת, אזוי האלט איך כלפי די היינטיגע סייענס, אזעלכע זאכן ווי דאס אז די זין איז אין צענטער פין די גאלעקסי אדער דאס אז די וועלט איז עלטער ווי 6000 יאר, דאס זענען 'פראווען פוקוס ' דארף מען דאס אננעמען אין זיך אן עצה געבן מיט די פסוקים, אבער לגבי עוועלושן ווי דוקינס געבט עס אראפ אז אלע בע''ח קימן איינע פונעם אנדרען מכח א נאטירלכען קראפט (נעטשרול סעלעקשן) , אויף ווי ווייט איך ווייס איז דאס ווייט פין מוכרח אין פארענטפערט נישט אלע קושיות, נאר אין די סייענטיפישע וועלט איז דאס די בעסטע טעאריע פין אלע האלטן זיי שטארק פין דעם, אבער מוכרח איז דאס נישט, ממילא האלט איך נישט אז עס איז ווערט צי פארדרייען די פשטות התורה פארדעם,
יתרו האט געשריבן:חכם דאס איז דאך עוואלאשען אז מען איוואלווד. ווען מיר זענען נאך מאנקיס וואלטן מיר דאך נישט געווארן עוואלווד. בד"וו דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן האר אויף די פיס בויך הענט, אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבעניש פון אונזער זיידע'ס דזשינס. דאז איז די סבה פארוואס מיר האבן פינגערס אויף די פיס אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבענישט פון אונזער זיידעס פינגערס וואס האבן דאס גענוצט ווי מאנקיס צו קריכן אויף ביימער. און דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן א מיוטענט דזשין פאר א וויידעל אפילו מיר דארפן נישט קיין וויידעל. דריי הכרחים פון די גוף האדם אויף דארווין'ס שיטה. און דאס פארענטפערט דריי פון דיינע שאלות. אויף די פערטע שאלה פארוואס עס איז נישטא קיין טראזישענס, נא פארדעם איז דאך גאלד אביסעל אוועק פון דארוויןס שיטה מיט די מהלך פון Punctuated equilibrium פאר מער זעץ זיך לערנען.
יתרו האט געשריבן:חכם דאס איז דאך עוואלאשען אז מען איוואלווד. ווען מיר זענען נאך מאנקיס וואלטן מיר דאך נישט געווארן עוואלווד. בד"וו דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן האר אויף די פיס בויך הענט, אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבעניש פון אונזער זיידע'ס דזשינס. דאז איז די סבה פארוואס מיר האבן פינגערס אויף די פיס אפילו עס האט נישט קיין שום ניצן, ווייל דאס איז אן איבערבלייבענישט פון אונזער זיידעס פינגערס וואס האבן דאס גענוצט ווי מאנקיס צו קריכן אויף ביימער. און דאס איז די סבה פארוואס מיר האבן א מיוטענט דזשין פאר א וויידעל אפילו מיר דארפן נישט קיין וויידעל. דריי הכרחים פון די גוף האדם אויף דארווין'ס שיטה. און דאס פארענטפערט דריי פון דיינע שאלות. אויף די פערטע שאלה פארוואס עס איז נישטא קיין טראזישענס, נא פארדעם איז דאך גאלד אביסעל אוועק פון דארוויןס שיטה מיט די מהלך פון Punctuated equilibrium פאר מער זעץ זיך לערנען.
זוכער האט געשריבן:די קראמאזון אישו איגנאריריסטו! מענטשן האבן 46 קראמאזונס - מאנקיס האבן 48! ריפראדאקשאן ארבעט נישט אזוי!
האסט פארגעסן אבער צו זאגן אז פון די אנדערע זייט איז DNA פון מענטשען און טשימפאנזיס 98% די זעלבע, אויב נישט עוועלוציע, פארוואס האט די באשעפער באשאפן מענטשען מיט טשימפס מיט ענליכע DNA? אונז אויסצופאפן? לגבי דיין קושיא, קודם כל קען דאס נישט זיין פון הרב מיללער, ווייל דאס זענען נייע ערפונדיגען וואס מ'האט נאכנישט געוויסט אין זיינע צייטן. און די "קושיא" איז שוין לאנג פארענטפערט, דארפט אפדעיטן דיינע קושיות. סייענטיסטן האבן פרעדיקטעד אז מ'וועט טרעפן איין קראמאזאם פאר ביי יומענס וואס האבן סימנים אז זיי זענען צאמגעשטעלט פון צוויי פאר קראמאזאמס, און מ'האט טאקע געטראפן. גוגל "קראמאזאם 2".
גראדעמעכעלע האט געשריבן: אבער לגבי עוועלושן ווי דוקינס געבט עס אראפ אז אלע בע''ח קימן איינע פונעם אנדרען מכח א נאטירלכען קראפט (נעטשרול סעלעקשן) , אויף ווי ווייט איך ווייס איז דאס ווייט פין מוכרח אין פארענטפערט נישט אלע קושיות,
נישט ריכטיג. עוועלושען איז גאר גאר שטארק מוכרח, און ס׳נישט דא קיין ערענסטע צד של ספק אין דעם. די אומצאליגע ראיות זענען באמת שטארק איבערצייגנד, אין דאס איז די סיבה וואס איעדער ערנסטער בייאלאדזיסט (מיט די אויסנאם פון ממש ממש יחידים) נעמט עס אן. ס׳נישט עפעס אן אלוועלטליכער קאנספיראציע אקעגן מילר וחבריו. אדרבה, ניתו ספר ונחזה.
אגב, די אזויגעריפענע ״קשיות״ וואס מאנכע האבן דא דערמאנט זענען א געלעכטער. ס׳גייט בערך אזוי: אויב איז עוועלושען אמת, פארוואס זענען מיר טאקע עוואלווד?? היתכן מיר זענען נישט מאלפעס? הא? הא??!!?? היתכן מיר זענען נישט פיש???? היתכן מיר זענען נישט ציבעלע מיט גרינס???!!!?? (א קאזין מיט אונז, אגב). ס׳נישט ווערט צו ענטפערן מענטשן מיט אזעלכע קשיות אפילו ווען זיי האבן בעסערע קשיות, ווייל ווען זיי וואלטן געוואלט וויסן וואלטן זיי דאך קודם געלערנט די אלף בית פארן פרעגן א קשיא אויף תוספות (אפילו אויב ס׳טאקע דא קשיות - מיט ענטפערס - אויף תוספות). אלא מאי ווי דער מאמר החכם גייט, זיי האבן נישט קיין קשיות, זיי האבן ענטפערס.
כ׳וואלט גערן געגעבן א שיעור אויף דעים פאר דעי וואס ווילן הערן, כ׳האב אבער מורא אז קיין תלמידים וועט נישט זיין.
