ספרים איבער ישוב א"י פונעם קנאיש'ן לאגער

[בן תמליון]

אן אינטערסאנטער פולמוס האט אויסגעבראכן איבער א טעמע וואס איז נישט ניי און גענוג טינט איז שוין פארגאסן געווארן אויפן נושא אין די לעצטע 150 יאר. וואס איז אינטערסאנט דא איז פון איין זייט שטייט א באקאנטער קנאי און מעמיד הדת על תילה, הרב ישעיה בנימין האלצער וואס איז פאר זיך א גאון עצום מחבר פון צענדליגער ספרים. זיין צוגאנג איז אלץ שטארק קנאיש און עקסטרעם אין די פליישיגע המון עם אויגן, ער איז אבער שטארק געבויט, זיינע בירורים זענען פעסט געבויט אויף גדולי ראשונים און אחרונים. פון זיינע ארויסשטארענדע ספרים איז געווען א ספר ווי ער'ז מברר אז פאר א פרוי צו נוצן א מאן OB ווען ס'איז איכא דרכא אחרינא איז ביהרג ואל יעבור. אויך איז באקאנט זיין מאנומענטאלן חיבור תשוב הממלכה וואס איז מברר דער חומר האיסור פונעם קרית יואל סקול דיסטריקט וואו מען טאר נישט מזכיר זיין שם שמים לויטן חוק.
אגב, זיין שריפט איז א הויכער לשון קודש וואס פאר א דורכשניטליכן אנ"ש'ניק זעט עס אויס ווי עיברית מער.

וואס ברענגט צום שמועס דא איז א חיבור וואס ער'ט לעצטנס ארויסגעגעבן מיטן נאמען ולבקר בהיכלו. דער חיבור איז מברר ווי גרויס די מצוה און חיוב עס איז צו באזוכן דאס הייליג לאנד. מפי ספרים וסופרים איבערן קדושת וחיבת הארץ וואס איז א מאמע וואס רופט אירע קינדער און ווער עס פארלאזט איר איז מורד אינעם באליבט גאט'ס הויז. ער איז מאריך מיט טיפע בירורים פון ראשונים אז דער פאקט אז כופרים האבן זיך משתלט געווען אויפן לאנד טוט גארנישט פארמינערן פון איר קדושה. אויך איז ער מברר שיטת רבינו מסאטמאר אז ער האט אויך אזוי געהאלטן ווי עס איז דער פאקט ער'ז אליין ארויף באזוכן זיין גאנץ לעבן. רבינו מסאטמאר האט אליינס קלארגעשטעלט אז מען טאר נישט בויען אויף קיין מעשה'לעך ממילא איז נישט נוגע וואס דער אדער יענער זאגט נאך, נאר וואס ער'ט געשריבן.

אפילו ווען מען פארט איז מען זיך סומך אויפן צה"ל איז ער מברר פון ראשונים ואחרונים די סוגיא פון רוצה בקיומו במבריח ארי, און זיך פארלאזן אויף צה"ל וואס זענען מבריח ארי, די רוצחים למיניהם איז מותר למהדרין.

א קאנטער קונטרס פון הרב אפרים שמילאוויטש אב"ד קרעמניץ מיטן נאמען חומר קדושת הארץ איז ארויס וואס טוט פייערלעך ארויסטרעטן קעגן בלשונו ידידי מנוער תלמיד חכם עצום וכו'. בנוסח סאטמאר אטאקירט ער שטארק רב האלצער און באשולדיקט איהם אין מינות וכפירה דברים שאסור לשומעם. לדוגמה רב האלצער ברענגט מפי ספרים וסופרים אז אין ארץ ישראל איז נישט שולט קליפות און די ציונים האבן דעם פאקט נישט געקענט טוישן. בעת רב שמילאוויטש ברענגט פון ספרי רבינו איז א"י איז אינטער די סטרא אחרא אליינס מיט'ן תורה פון צמח ה' לצבי אז די ערד איז פארטוישט וכו'.

רב האלצער האט צוריק געשריבן און חוזר חלילה עטליכע מאל. אגב רב האלצער דערמאנט א חיבור בכתב יד מיטן נאמען 'אשריך ארץ' וואס אין דעם חיבור איז דער נושא מבורר לעומקו. נישט קלאר ווען אדער אויב ער פלאנט עס צו מפרסם זיין.

[איך אויך]

בקיצור דער פאפיר איז סובל אלע הבלים און די קאפי צענטערן לייזן אפאר דאלער ,וואס קען שוין זיין שלעכט?

[בר דעת]

אינטערסאנט.
אסאך מאל ווייטאגט ס'הארץ ווען גרויסע קעפ זענען זיך מצמצם און אנשטאט א ברייטקייט בענינים העומדים ברומו של עולם קריגן זיי זיך אין זייער קליינע שיסל.
למשל א הויכע לעוועל וויכוח פון בני ברק'ער ראשי כוללים צו דעת תורה באלאנגט פאר איין גדול הדור, צו יעדער גדול איז בארעכטיגט פאר מיינונג, ונפקותא לדינא צו מען מעג ליינען הפלס צו מען מעג נאר ליינען יתד נאמן. די מקורות זענען בריוון פון רב שך און שמועות בשם רב אלישיב.
א הויכע וויכוח צווישן חבד'סקער טעעלאגן איבער די משיחיות פון רבי'ן, צו ער איז געווען משיח בפועל צו נאר ראוי להיות משיח. ונפקותא כמובן להבין די צוועלפטע אני מאמין. די מקורות זענען פון מראות קודש פון רבין פון במשך די יארן און וויאזוי ר' יואל כהן איז עס מסביר.
אמאל איז עס שמועסן צווישן כנאיקישע היסטאריקער איבער וווייסע זאקן שבת ווערסוס שווארצע,
אט אזא וויכוח רעדט זיך דא, עס קען זיין אז די שפראך איז הויך, אבער עס איז א שאד, גייט אנטדעקט א וועלט, אידישקייט הייבט זיך נישט אן ביי דיין ווינקל און די קענסט דאך אריינלייגן די דאזיגע כשרון אין עיקרי הדת און אסאך ברייטערע טעעלאגישע, לומדישע, קבלה'שע זאכן.
די אלע מענטשן דארף מען זאגן אז די זון שיינט נישט ארויס פון זייער רבי-גורו-ראש ישיבה'ס [שרייב נישט קיין אומאיידעלע ווערטער. מנהל], און עס איז דא נאך א וועלט.
ווי האט יענער געזאגט "טפשות איז טפשות, אבער שטודירן טפשות איז שוין סקאלערשיפ"

[שמעקעדיג]

דאס איז מיר באמת א פלא. איך קען ר' ישעי' בנימין גוט, א געוואלדיגער ידען און שרייבער, בנוסף צו זיין ערליכקייט און יראת שמים. די האלצער'ס זענען סאטמארע בשיטתם (ע"פ רוב) און עס איז מיר דעריבער אינטרעסאנט הלמאי ער האט ארויסגעגעבן אזא חיבור.

כראובן ועוד, איך העט שטארק געוואלט זעהן דעם ספר/קונטרס.

[berlbalaguleh]

איין זאך קענמען זיכער ארויסלערנען פון דא, אז שיטת רביה"ק מסאטמר זי"ע איז נישט אזוי פשוט. און רוב פון די היינטיגע מדברים בשמו האבן נישט יורד געוועין לסוף דעתו. דעיס איז דאך מיין טענה. זיי (די היינטיגע ראשי המדברים ומפיצים שיטת רביה"ק) הייבן נישט אן צו וויסן וואס זיי רעדן און זיי זענען תולה בוקי וסריקי בשם אותו צדיק. אזוי ווי כ'האב שוין געשריבן כמה פעמים איז מוכח פון די הקדמה אויפ'ן ספה"ק ויואל משה (דף ח') אז זיי הייבן נישט אן צו וויסן וואס זיי רעדן. און זיי זאגן פונקט דעם היפוך וואס די רבי זי"ע האט בפירוש ארויסגעשריבן דארט...!

[ישראל קאפקע]

''נישט נאר דאס מען קען אפי זאגן אז רבינו הקדוש האט געהאלטן אז יעדער איד דארף כאטש איינמאל אין לעבן באזוכן ארץ ישראל (ס'איז פאראן עפעס א מעשה'לע) און די וואס האלטן אנדערש [פון די סופאזד מעשהלע] זענען נארישע מענטשן וואס רעדן זיך נאר איין אז זיי זענען קלוג'',

פשי אה! איר זעט וואס דא גייט פאר? נישט דא קיין איין מעשה'לע פון סאטמאר רב אז עס איז אסור צו באזוכן ארץ ישראל היינט צוטאגס, 'איין' מעשה'לע איז דא און ווער עס האלט אנדערש איז א נארעלע!
ער קוקט שוין באלד אויס ווי ר' משה וואלפסאן, ער ווייסט בעסער וואס סאטמאר רב האט געהאלטן/וואלט געהאלטן היינטצוטאגס, כאטש ס''ר האט געזאגט פונקט פארקערט,

[berlbalaguleh]

ר' ישראל קאפקע: אבער וואס טיצעך מיט'ן ויואל משה? האסט שוין אמאל אריינגעקוקט דארט?...!

[ישראל קאפקע]

ר' בערל דו זארגסט זיך פאר מיין ויואל משה, און איך זע אז דו ביסט באזארגט אז די היינטיגע ראשי המדברים ומפיצי שיטותיו האבן נישט ריכטיג ארויס זיין שיטה,

אינטערעסאנט אויף אן אנדער אשכול היינט (בעלזא באזוך ביים צה"ל) זע איך אז דו ביזט זייער פרייליך אז א חסידישע ישיבה גייט אפשטאטן א באזוך ביים צה''ל, און דו גארסט ווען וועלן סאטמארע תלמידים זוכה זיין צו גיין באזוכן די מיליטער,

סאו מאך קלאר וואו דיין הארץ ליגט, און וואס איז דיין האפענונג און שטרעבן בנוגע שיטת הרב מסאטמאר,

#FriendOrFoe?

[berlbalaguleh]

מיין הארץ ליגט אין טראכטן פון באשעפער. און מיין האפענונג איז אויף ביאת המשיח.
לגבי די שיטה פון הרה"ק מסאטמאר, זי"ע, טהו איך דיך נישט באשולדיקן אז דו ווייסט נישט. ווייל אין די מזרח-אייראפעאישע מדינות איז עס נישט גיווען צו באקימען. משא"כ אין אמעריקע און אין ארץ ישראל, יא...!
לגבי באזוכן די מיליטער, האב איך געמיינט צו זאגן די באוואפנטע איינהייטן פון אל קאסעם. וועלכע זענען א טייל פון די בארימטע צדקה וחסד ארגאניזאציע אין עזה. וועלכע מ'רופט דא אין אמעריקע "חאמאס"...!

[ישראל קאפקע]

דריי נישט קיין קאפ! מזרח אייראפע קומט נישט אריין דא אין שמועס, און וואס 'דו' האלסט לגבי די סאטמארע שיטה האסטו בכלל נישט אדרעסירט,

זיי א מענטש און ענטפער וואס מען פרעגט דיר.

[berlbalaguleh]

מזרח אייראפע קומט יא דא אריין אין שמועס. ווייל אזוי איינער ווי דו, וועלכער קומט פון די מדינות פונ'ם געוועיזענעם סאוויעטן פארבאנד האט אלס קינזד נישט געוויסט פון קיין ויואל משה צו זאגן. נאר איז דאהי געווארן אן אזויגערופענער קנאי. ווייסטו נישט א סאך יסודות'דיגע זאכן אין שיטת רביה"ק מסאטמאר, זי"ע...!

[ישראל קאפקע]

איז עס אין דעם די.ען.עי. צו רעדן שטותים?
וויפיל מאל דארף איך אבער זאגן אז איך בין געבוירן אין ניו יארק סיטי, צו אונגארן אפשטאמיגע חסידים?
אמת איך בין נישט געבוירן אין א סאטמארע שטוב, אבער חוץ עטליכע טעג אין אייראפע אויף קברי צדיקים בין איך קיינמאל אין אייראפע נישט געווען.
יעצט פראביר צו רעדן צום זאך.

[berlbalaguleh]

איז עס אין דעם די.ען.עי. צו רעדן שטותים?
וויפיל מאל דארף איך אבער זאגן אז איך בין געבוירן אין ניו יארק סיטי, צו אונגארן אפשטאמיגע חסידים?
אמת איך בין נישט געבוירן אין א סאטמארע שטוב, אבער חוץ עטליכע טעג אין אייראפע אויף קברי צדיקים בין איך קיינמאל אין אייראפע נישט געווען.
יעצט פראביר צו רעדן צום זאך.

[ישראל קאפקע]

:lol:

איז עס אין דעם די.ען.עי. צו רעדן שטותים?
וויפיל מאל דארף איך אבער זאגן אז איך בין געבוירן אין ניו יארק סיטי, צו אונגארן אפשטאמיגע חסידים?
אמת איך בין נישט געבוירן אין א סאטמארע שטוב, אבער חוץ עטליכע טעג אין אייראפע אויף קברי צדיקים בין איך קיינמאל אין אייראפע נישט געווען.
יעצט פראביר צו רעדן צום זאך.

האלטס נישט ביים הערן וואס מען רעדט צו דיר?

[berlbalaguleh]

:lol:

איז עס אין דעם די.ען.עי. צו רעדן שטותים?
וויפיל מאל דארף איך אבער זאגן אז איך בין געבוירן אין ניו יארק סיטי, צו אונגארן אפשטאמיגע חסידים?
אמת איך בין נישט געבוירן אין א סאטמארע שטוב, אבער חוץ עטליכע טעג אין אייראפע אויף קברי צדיקים בין איך קיינמאל אין אייראפע נישט געווען.
יעצט פראביר צו רעדן צום זאך.

האלטס נישט ביים הערן וואס מען רעדט צו דיר?

וואס איז דיר א נפקא מינה וואו מיין הארץ ליגט. דו האסט בכלל איינגעזאפט אין דיר רשעות, טיפשות און אכזריות. אדער ביסטו א גרויסער לץ און ציניקער. ווייל ס'איז מיר נישט מסתבר אז א יונגערמאן וועלכער איז דאכט זיך באהאוונט אינ'ם מציאות פון די וועלט זאל נאך ארומטענה'ן כאילו יעצט איז נאך די 1950'ער יארן. כדאמרן. אזוי ווי איך האב שוין כמה פעמים געזאגט אז די דעבאטע ציונים אדער אנטי-ציונים איז היינט נישט נוגע. די וואס פיהרן זיך אויף ווי גויים און וואוינען אין ארץ ישראל טוען דאס נישט מיט א כוונה פון ציוניזם. זיי זאגן נישט א יעדן איזערפריה א ספעציעלן לשם יחוד. אז די עברות וואס ער טוט איז לשם ציוניזם. נאר פשוט ווייל ער האט באקומען אזא חינוך. און אינז ערליכע אידן האבן מיט זיי גאר גיין שייכות נישט. אינז האבן באקומען א תורה ביים בארג סיני און אונזער תפקיד איז צו פארשטערקערן לימוד התורה און קיום המצוות. פונקט אזוי ווי די אידן אין אמעריקע אינטרעסירט נישט וואס די גויים זאגן אדער טוען. די זעלבע איז אין ארץ ישראל. און די גאנצע דעבאטע איז עבר זמנו ובטל קרבנו....און ווען די רוסישע גויים אין ירושלים ווילן קומען און פארקן זייערע קארס און קויפן אין די געשעפטן וועלכע זענען אפן אום שב"ק דארפן מיר נישט רעאגירן מיט הפגנות. אדער זיך וויסנדיג מאכן בכלל...!