ר' גדליה נאדל זי''ע

[לא להנאת גופי]

איך ווייס נישט טאמיר ס'איז שוין דא א אשכול בענין זה, טאמיר יא בעט איך איבער די עולם.
מ'זעט דא אויף קאווע שטיבל אסאך דעמאנט דער נאמען, ר' גדליה נאדל, און זיינע שיטות. כ'האב געקויפט זיין ספר און עס דורך געטון, ער שרייבט אסאך חידושים, איך חידוש זיך אז מ'לאזט עס פארקויפען. עכ''פ, כ'וול נאר פרעגן איין זאך, טאמיר איינער קען מסביר זיין.
ס'קומט מיך אויס אז ער גייט מוט די אויפגעקלערטע ליניע אז חז''ל זענען געווען קלוגע מענטשען און זיי האבן אויפגעטראכט הלכות ברוב בינתם, און זיי האבן ''משיג'' געווען די טיפקייט און די תורה, זיי האבן ''ארויסגעהאט'' די אמת'ע פשט ולפי זה גע'מאכט די הלכות.
יעצט, לויט דער מהלך וואלט איך עקספעקטיד אז אזיי איד ווען ער זעצט זיך לערנען זאל ער האבן א אויפגעקלערטע, 'חוקרישע' וועג פון לערנען סוגיות, נוסח y.u. אבער למעשה זעהט מען אז ר' גדליה איז געלעגן וואכען לאנג אין 'עמקות התורה', גע'הארעווט אויף לערנען שעות שעות - נוסח חזון איש, צוויי וואכען א בלאט, יעדער שירה א שעה, זיכען די אמת'ע פשט, יורד זיין לעומקו של הסוגיא.
לכאורה איז דאס א שטיקל סתירה, איינער וואס איז אפ' מער אויפגעקלערט ווי די רמב''ם, ער גלייבט בכלל נישט אין דער טראדעציאנאלע מהלך פון 'יעדער אות אין חז''ל הקדושים איז תורה מסיני', וואו קימט ער צו הארעווען אזוינע שעות אויף יעדער שירה אין די גמ'??
און בכלל ווינדער איך מיך. ס'שטייט אין מעשה איש, מ'איז אמאל געקומען פרעגן די חזו''א וועגן א בחור וואס גלייבט אז 'עוג מלך הבשן' איז א משל, האט דער חזו''א גע'פסקענט אז זיין וויין איז 'יין נסך'. נו וואס איז מוט ר' גדליה'ס וויין? ס'איז א ריזען גרויסע 'ממא נפשך'!

[אחד העם]

אז די גלייבסט נאך מעשה איש לאז דיך אפ פון רבי גדליה...
אויפגעקלערטע מהלך? נוסח yu?? וואס גייט מיט דיר פאר? האסט געזעהן אמאל א ספר פארפאסט דורך איינעם מיט די אויפגעקלערטע מהלך נוסח yu ער איז גראדע געווען עפעס א ספרדי, א דאקטער איז ער אויך, גערופען האט מען משה, זיין טאטע האט געהייסען מיימון, זיין ספר וואס ער מחבר האט גערופען מורה נבוכים, האסט שוין אמאל געזעהן עפעס אזא ספר???
רבע גדליה איז געווען א תלמיד און חבר פון דעם משה דער זוהן פון מיימון, ער איז געגאנגען מיט אלע זיינע מהלכים, וואס ווערט ביי דיר דעפענירט אלס אויפגעקלערט, yu....
און דיין קשיא פארשטיי איך נישט, וואס פרעגסטו, לערן דיך א לקח אז עס גייט צוזאמען און אזוי האבען אלע תנאים און אמוראים ראשונים געלעבט?!

[[NAMELESS]]

@לא להנאת גופי ווי עס קוקט אויס רעדסטו פון די ספר בתורתו של ר' גדליה, נתחבר ע''י תלמידו הרב יצחק שילת,
איך זעה נישט פונקט אווי דו זעהסט אן אויפגעקלערט yu מהלך דערין, זיין אייגענארטיגייט איז אז חכמה בגוים תאמין ווי לאנג עס שטימט מיט די תורה אויף אן אויפן, און אויך אינעם אפלערנען חז''ל בעומק הפשט,
און א וודאי איז דאס בכלל נישט קיין סתירה צו קיין קיצוניות פרומקייט וזה פשוט, ( א קצת דוגמה מתלמידו הגאון רא''ד פאל ז''ל )
און פארשטייט זיך אז חז''ל איז ביי עם געווען תורה של בע''פ און תנ''ך תורה שבכתב און אויב איז עם אויסגעקומען אז עוג מלך הבשן איז געווען א מציאות איז פשט אז ווער ס'גלייבט נישט דערין איז אן אפיקורוס, ופשוט הוא,

און בכלל דארפסטו וויסען אז הרב שילת האט זיך באקענט מיט ר' גדלי' סוף ימיו, וואס ווי באקאנט האט ער זיך אסאך געטוישט סוף ימיו, ווי איך האב געהערט מתלמידו הנ''ל,

אזוי אויך איז פארהאן א ספר מילי דהספידא פון די הספדים וואס מען האט געזאגט אויף עם און פון עטליכע תלמידים צווישען זיי הגר''ד שמידל וואס לייגט זייער גוט אראפ זיין דרך הלימוד,

[מילכיג]

אזוי אויך איז פארהאן א ספר מילי דהספידא פון די הספדים וואס מען האט געזאגט אויף עם און פון עטליכע תלמידים צווישען זיי הגר''ד שמידל וואס לייגט זייער גוט אראפ זיין דרך הלימוד,

וואו קען מען טרעפן דעם ספר?

[יאיר]

אז די גלייבסט נאך מעשה איש לאז דיך אפ פון רבי גדליה...
אויפגעקלערטע מהלך? נוסח yu?? וואס גייט מיט דיר פאר? האסט געזעהן אמאל א ספר פארפאסט דורך איינעם מיט די אויפגעקלערטע מהלך נוסח yu ער איז גראדע געווען עפעס א ספרדי, א דאקטער איז ער אויך, גערופען האט מען משה, זיין טאטע האט געהייסען מיימון, זיין ספר וואס ער מחבר האט גערופען מורה נבוכים, האסט שוין אמאל געזעהן עפעס אזא ספר???
רבע גדליה איז געווען א תלמיד און חבר פון דעם משה דער זוהן פון מיימון, ער איז געגאנגען מיט אלע זיינע מהלכים, וואס ווערט ביי דיר דעפענירט אלס אויפגעקלערט, yu....
און דיין קשיא פארשטיי איך נישט, וואס פרעגסטו, לערן דיך א לקח אז עס גייט צוזאמען און אזוי האבען אלע תנאים און אמוראים ראשונים געלעבט?!

יענער אויפגעקלערטער ר' משה בן מימון האט אויך געשריבן א חיבור מיט'ן נאמען משנה תורה, מיט'ן ציל אז מען זאל אויפהערן פארברענגען אזויפיל צייט מיט פארפלאנטערטע סוגיות אין גמרא און וויסן אלע הלכות פון די אידישע רעליגיע דורכ'ן דורכליינען זיין חיבור (אן אלע מפרשים וואס האבן עס גענוצט פאר דעם פארקערטן ציל, פארשטייט זיך).

[[NAMELESS]]

אזוי אויך איז פארהאן א ספר מילי דהספידא פון די הספדים וואס מען האט געזאגט אויף עם און פון עטליכע תלמידים צווישען זיי הגר''ד שמידל וואס לייגט זייער גוט אראפ זיין דרך הלימוד,

וואו קען מען טרעפן דעם ספר?

כ'האב עס נאך לעצטנס געזעהן ביי ז. ברמן.

[יאיר]

דא קענט איר ליינען און דאונלאודען דעם גאנצן ספר. (אגב, כ'מיין ס'איז דא ערגעץ אן אשכול וועגן דעם ספר).
http://seri-levi.com/admin/nadel.pdf

[איש את רעהו]

די בני משפחה האבן עס מעביר געווען אין אראפגענומען פון היברו בוקס ווייל הרב שילת פן די מזרחי שאפט נישט קיין כבוד פאר הרב רבי גדלי', תלמידים איז געבליבען פון אים אסאך גרויסע ת''ח.

[מילכיג]

דא קענט איר ליינען און דאונלאודען דעם גאנצן ספר. (אגב, כ'מיין ס'איז דא ערגעץ אן אשכול וועגן דעם ספר).
http://seri-levi.com/admin/nadel.pdf

ש'כח.
און וואו קען מען שאפן דעם מילי דהספידא אויף א פידיאף?

[לא להנאת גופי]

עולם האט זעהט אויס נישט געליינט דעם ספר, ממושט צאם אייער מוט לעבער.
איך רעד בכלל נישט וועגן דעם וואס ר' גדליה האט אדפדירט עוועלוציע אז ס'שטומט מוט די תורה, דאס האט מען שוין גענוג דורך געקייט דא, וא''צ עוד. איך רעד בעיקר פונעס חלק וואו ער רעדט ארום וויאזוי חז''ל האבן גע'דרש'נט פסוקים לויט זייערע פארשטאנד, ווי ער זאגט קלאר ''שאין גז''ש מקובל מסיני'', און אזוי אויך 'אלע לימודים זענען פאבראצירט געווארען דורך חז''ל'' , און מ'האט נאר מקבל געווען די יסודות וויאזוי צי ''מאכען'' א גז''ש, אבער די עצם גז''ש איז בדרך כלל א 'אייגענע אויסגעטראכטע' חידוש. (ווייל אויב נישט וויאזוי איז שייך מחלוקת און ספיקות אין די אלע לימודים!?)
ווי קען מען צוגלייכען די רמב''ם\ספרדי\מיימון-אדער וועלעכע נאמען די ווילסט עם רופען, וואס אזיי סארט השקפה גייט אויסדרוקליך אקעגן אלע יסודות אין גאנץ מו''נ!!
#2 ווי קען אזיי איינער גלייבען באמונה שלימה אז עוג איז געווען א מיליאן פיס הויעך - בלויז ווייל אזוי זאגען חז''ל [געבויעט אויף פסוקים וואס זיי האבן אליין גע'דרש'ענט] - ווען ער גלייבט ניטאמאל אין פשטות פון פסוקי בראשית, ע''פ חז''ל, אין ער האלט חז''ל האבן זיך טועה געווען אין דיע נושאים, משא''כ א מעכטיגען ריז -וואס איז זיכער אפגעפרעגט לויט יעדער יסוד אין פיזיקס- דאס איז אמת ויציב?????
ממש איך הייב נישט אן צו כאפן דער מהלך.

[מאטי]

וועלכע יסודות פונעם מורה איז אין קאנטראסט מיט דעם שיטה?

[אחד העם]

אז די גלייבסט נאך מעשה איש לאז דיך אפ פון רבי גדליה...
אויפגעקלערטע מהלך? נוסח yu?? וואס גייט מיט דיר פאר? האסט געזעהן אמאל א ספר פארפאסט דורך איינעם מיט די אויפגעקלערטע מהלך נוסח yu ער איז גראדע געווען עפעס א ספרדי, א דאקטער איז ער אויך, גערופען האט מען משה, זיין טאטע האט געהייסען מיימון, זיין ספר וואס ער מחבר האט גערופען מורה נבוכים, האסט שוין אמאל געזעהן עפעס אזא ספר???
רבע גדליה איז געווען א תלמיד און חבר פון דעם משה דער זוהן פון מיימון, ער איז געגאנגען מיט אלע זיינע מהלכים, וואס ווערט ביי דיר דעפענירט אלס אויפגעקלערט, yu....
און דיין קשיא פארשטיי איך נישט, וואס פרעגסטו, לערן דיך א לקח אז עס גייט צוזאמען און אזוי האבען אלע תנאים און אמוראים ראשונים געלעבט?!

יענער אויפגעקלערטער ר' משה בן מימון האט אויך געשריבן א חיבור מיט'ן נאמען משנה תורה, מיט'ן ציל אז מען זאל אויפהערן פארברענגען אזויפיל צייט מיט פארפלאנטערטע סוגיות אין גמרא און וויסן אלע הלכות פון די אידישע רעליגיע דורכ'ן דורכליינען זיין חיבור (אן אלע מפרשים וואס האבן עס גענוצט פאר דעם פארקערטן ציל, פארשטייט זיך).

יאיר קומסט נישט אריין קלאר וואס די צילסט אאון וועם די מיינסט.

[לא להנאת גופי]

וועלכע יסודות פונעם מורה איז אין קאנטראסט מיט דעם שיטה?

האסט שוין געלערנט הקדמה לפה''מ? יא צו ניין?

[יאיר]

יענער אויפגעקלערטער ר' משה בן מימון האט אויך געשריבן א חיבור מיט'ן נאמען משנה תורה, מיט'ן ציל אז מען זאל אויפהערן פארברענגען אזויפיל צייט מיט פארפלאנטערטע סוגיות אין גמרא און וויסן אלע הלכות פון די אידישע רעליגיע דורכ'ן דורכליינען זיין חיבור (אן אלע מפרשים וואס האבן עס גענוצט פאר דעם פארקערטן ציל, פארשטייט זיך).

יאיר קומסט נישט אריין קלאר וואס די צילסט אאון וועם די מיינסט.

דער פותח האשכול פארשטייט נישט ווי אזוי א מענטש וואס איז שטארק בעד ראציאנאליזם קען פארברענגען אזויפיל צייט איבער פלפולים און קוועטשערייען אויף סוגיות הש"ס. אויף דעם ענטפערסטו אז דער רמב"ם איז אויך געווען א ראציאנליסט און מפלפל, אויף דעם זאג איך אז דער רמב"ם האט דוקא געצילט צו מאכן א סוף צו פלפולים, טאקע ווייל ער איז געווען א ראציאנאליסט.

וועלכע יסודות פונעם מורה איז אין קאנטראסט מיט דעם שיטה?

האסט שוין געלערנט הקדמה לפה''מ? יא צו ניין?

ער האט געבעטן דעם מורה, נישט פירוש המשניות.

[מאטי]

יא

וועלכע יסודות פונעם מורה איז אין קאנטראסט מיט דעם שיטה?

האסט שוין געלערנט הקדמה לפה''מ? יא צו ניין?

[כוכב]

האב איך אויך געהאט די זכי' צו ליינען דעם הויכשטאפלערישן ספר בתורתו של רבי גדלי' און כהאב נישט געקענט באשליסן ווער סאיז געווען אין דער גיסטע דער שילת אדער הרב נאדל אליין.
ורוח אלוקים מרחפת על פני המים האט ער דארט א פורים תורה, אז סאיז געווען אזעלכע וואסער בלעזלעך אין די לופט וואס האט געמאכט אזא גוטע געפיל און דאס מיינט ורוח אלוקים, סתם א לאקשן פשט אבי צו פארקריכן פון חז"ל און גדולי המפרשים.
אויף 'רוב' האט ער אויך א גאנצע שמועס ווי ער קומט אויף מיט עפעס א פארקוועטשטע סברא וויאזוי רוב ארבעט, אנשטאט דורכגיין די סוגיא לעומקן של דברים האט ער דארט עפעס א מהיכי תיתי'דיגע סברא מיט א משל פון א פעלד, כאילו דורכדעם גייט מען געהאלפן ווערן.
בקיצור נישט קיין גרויסע גליקן.
אויך האט מען געדרוקט חידושי רבי גדלי' חידושים אויף ש''ס צוויי שווארצע בענדער ווי ער מאכט נאך דעם סגנון פונעם חזון איש מיט גאנץ ווייניג הצלחה און ס'האט אוודאי נישט קיין טעם כידוע פון די אלע ספרים וואס פרובירן נאך מאכן דעם חזון איש אז ס'גייט נישט, עי' ערך ספרי רבי חיים גריינימאן וספר שארית יעקב.
הכלל אויף איין פלאץ האב איך געזען ווי ער פרעגט אן אייזערנע קשיא אויפ'ן נודע ביהודה, שפעטער האב איך געזען אז די קשיא שטייט שוין אין הגהות פון ברוך טעם.
כהאב געהערט אז די כתבים האט מען געטראפן אין שמות און ער האט בכלל נישט גערעכנט מ'זאל עס דרוקן.

[לא להנאת גופי]

וואס פארקרוכסטו פון די שמועס.
נאך אמאל קלאר צו מאכען, ר' גדליה נאדל זאגט [לפי כתבי הרב שילת] אז חז''ל האבן מקבל געווען א 'דרך הלימוד' וויאזוי צו אפלערנען פסוקי התורה, דאס הייסט למשל א גז''ש פון קיחה קיחה משדי עפרון, איז נישט פשט אז מ'האט מקבל געווען אז 'סאיז דא א גז''ש קיחה קיחה' , נאר מ'האט סך הכל מקבל געווען א 'וועג' וויאזוי און ווען צו צוגלייכען פסוקי התורה,דהיינו ווען חז'ל 'פארשטייען' אז דא ברויעך מען א לימוד אדער א גילוי, האבן זיי 'רשות' דאס צו פאבראצירען-אפלערנען, און אזוי האבן די חכמים געלערנט\געמאכט גאנץ תורה שבע''פ. [!!] און ער איז שטארק מאריך מבאר צו זיין פון ווי ער נעמט זיין יסוד, איינע פון די ראיות איז , ווייל טאמער מ'האט טאקע מקבל געווען אלעס מסיני וויאזוי איז שייך מחלוקת אין געוויסע לימודים? אלא מאי מ'האט נאר מקבל געווען די 'מושג'..

דיע ווערטער לכשעצמו זענען הימעל שרייענדע חידושים, אזאך וואס רוב כלל ישראל וואלטן אנגענומען אלס פשוטע אפיקורסות, ווייל מיר גלייבען דאך אז אפ' נועם אלימלך איז געשריבען געווארען מוט רוח הקודש [אקעי, דעיס איז נישט די פוינט, טאנץ נישט ארויף אויף דעם], און דא זאגט איינער אז אפ' דרשות פון חז'ל זענען 'פאבראצירטע' געבויעט אויף 'דעת חזל'..
די רמב'ם שרייבט אויסדריקלעך אז אזאי מהלך גרעניצט זיך מוט צדוקות.
און קיינער האט נאכנישט פארענפערט וויאזוי דאס גייט צוזאמען מוט די עקסטרעם רעכטע חזו''א מהלך, כ''ש אויב ער פראבירט נאכצו טאנצען דעם חזו''א?
העט מען מוזען זאגען אז ר' גדליה האט אזוי שטארק געגלייבט אין 'חכמת חז''ל' אז טאמיר זיי זאגעו אז עוג איז געווען א ריז 'כדי הם חכז''ל לסמוך עליהם, אפ' קעגן די 'ידענים' און אויב אזוי שטייט איז עס א מציאת. נו, לפי זה קומט אויס אז ער האט מער מחשיב געווען חז''ל ווי דער עצם פסוקי התורה?? אתמהה!

[מאטי]

ווי אזוי ביסטו זיך מתמודד מיט דאס פאלגענדע:

רמב"ם הלכות מלכים פרק י"ב
ויש מן החכמים שאומרים שקודם ביאת המשיח יבא אליהו וכל אלו הדברים וכיוצא בהן לא ידע אדם איך יהיו עד שיהיו שדברים סתומין הן אצל הנביאים גם החכמים אין להם קבלה בדברים אלו אלא לפי הכרע הפסוקים ולפיכך יש להם מחלוקת בדברים אלו ועל כל פנים אין סדור הויית דברים אלו ולא דקדוקיהן עיקר בדת ולעולם לא יתעסק אדם בדברי ההגדות ולא יאריך במדרשות האמורים בענינים אלו וכיוצא בהן ולא ישימם עיקר שאין מביאין לא לידי יראה ולא לידי אהבה וכן לא יחשב הקצין אמרו חכמים תפח רוחם של מחשבי הקצים אלא יחכה ויאמין בכלל הדבר כמו שבארנו.

[לא להנאת גופי]

וואס טוסטו מוט דער רמב''ם [בהקד']:

החלק הראשון – פירושים מקובלים [שהתקבלו באמצעות המסורת] מפי משה, ויש להם רמז בכתוב [בתורה], ואפשר להוציאם בדרך סברא [על-פי ההגיון ושיקול-הדעת], וזה [ובפירושים מקובלים אלה]- אין בו [בהם] מחלוקת, אבל [אלא] כשיאמר האחד: ‘כך קיבלתי [במסורת]‘, אין לדבר עליו [אין להתווכח על זה]‘.

’החלק השני – הדינים שנאמר בהם: “הלכה למשה מסיני” ואין ראיות עליהם [אינם נגזרים על-פי טיעוני הגיון ושיקול-הדעת, מהכתוב בתורה]… וזה כמו כן – אין חולק עליו [אין בהם מחלוקת]‘.

‘

החלק השלישי – הדינין שהוציאו על דרכי הסברא [בדרך הגיונית] ונפלה בהם מחלוקת [בין החכמים]… ונפסק הדין בהם על-פי הרוב. וזה יקרה כשישתנה העיון [שיקול-הדעת וההבנה לגבי הנושא]… ותמצא בכל התלמוד שהם [החכמים] חוקרים על טעם הסברא [הסיבות והטיעונים] שהוא גורם המחלוקת בין החולקים’.

קלארע ווערטער נגד הרב נאדל!!!

[פארוואס?]

דער פותח האשכול האט א ריכטיגע טענה. און ס׳וואונדערט מיר אויך אסאך מאל.

איך טראכט אז אוב זאלן מיר אננעמען אז הרב שילת האט נישט מגזים געווען, וואלט איך געזאגט אז עס איז טאקע משנה אחרונה. און ער האט נישט געהאלטן ביים אויפגעבן זיין געשמאק אין זיך ארומשפילן מיטן מוח, (זאל ער גיין לערנען מאטעמאטיק אויפן עלטער), און ער האט ממשיך געווען צו בונה וסותר זיין און מחדש זיין חידושים מתוקים מדבש מצוצים מן האצבע עם סברות כרסיות.

ומבשרי אחזה, והוא רחום יכפר וכו׳.

----

געהערט אמאל פון א תלמיד זיינעם, (בנוגע זיין הסכמה צו עוועלוציע):
איך בין זייער דיסאפוינטעד פון איהם, אזא גאון ווי איהם וואלטן מיר געדארפט צו אויפווייזן די פאלשקייט, צו מסכים זיין מיט די סייענטיסטן דארף איך נישט קיין גאונים, דאס קען איך אויך. עכ״ל. והמבין יתבונן בדברים אלו.

[יאיר]

http://en.wikipedia.org/wiki/Compartmen ... chology%29

[לא להנאת גופי]

און ער האט ממשיך געווען צו בונה וסותר זיין און מחדש זיין חידושים מתוקים מדבש מצוצים מן האצבע עם סברות כרסיות.

מיין איינציגסטע פראבלעם מוט דעם איז, אז דאס וואלט געשטומט מוטן גאלעציאנע מהלך הלימוד, אדער אפ' די ליטווישע שך\קאטלער\בריסק סטייל, אבער תורת חזו''א איז דאך שווערע עקסטרעמע פארפייניגטע 'יורד זיין אל האמת' אויפלייכטען סוגיות'דיגע פשטים. און מ'לעקט נישט קיין גרויס האניג צום סוף. די מערסטענס וואס די קענסט טון איז ענדיגען א סוגיא מוט א הענגעדיגע ''אין לי כח לעיין עוד בזה''. ממילא איז מיר שווער ציגלייבען אז אזאי איינער קען טאנצען אויף צוויי חתונות.
אויך איז שווער צו מאכען אויף עם א יוחנן כהן גדול-סארט מעשה, נארמאל טשעידשען מענטשען נישט זייער מהלך ביי די 70...

מבשרי אחזה, והוא רחום יכפר וכו׳.

די ליגסט אין חזו''א, טאמיר יא, אפשר זאגסטו מיך וויאזוי די מאכסט עס? וואס שטופט דיך מעיין זיין אין א שירה'לע אין חז'ל אויף מער וואו 15 מינוט??

[chusid]

ווי אזוי ביסטו זיך מתמודד מיט דאס פאלגענדע:

רמב"ם הלכות מלכים פרק י"ב
ויש מן החכמים שאומרים שקודם ביאת המשיח יבא אליהו וכל אלו הדברים וכיוצא בהן לא ידע אדם איך יהיו עד שיהיו שדברים סתומין הן אצל הנביאים גם החכמים אין להם קבלה בדברים אלו אלא לפי הכרע הפסוקים ולפיכך יש להם מחלוקת בדברים אלו ועל כל פנים אין סדור הויית דברים אלו ולא דקדוקיהן עיקר בדת ולעולם לא יתעסק אדם בדברי ההגדות ולא יאריך במדרשות האמורים בענינים אלו וכיוצא בהן ולא ישימם עיקר שאין מביאין לא לידי יראה ולא לידי אהבה וכן לא יחשב הקצין אמרו חכמים תפח רוחם של מחשבי הקצים אלא יחכה ויאמין בכלל הדבר כמו שבארנו.

איך קען נישט די רמבם אבער אויבן אויף קוקט אויס ווי ער רעדט דוקא פון די סארט מיסטישע זאכן און איז מסביר אז עס איז נישט וויכטיג