טשיקאווע ענינים אויף די סדרה

[ברוך שאמר]

צחק עשה לי אלקים כל השומע יצחק לי דע אייבערשטער האט ציגעזאגט פאר שרה פיר זאכן אין אלע זענען מרימז אין די נאמען יצחק #1ער וועט געבן די תורה (עשרת הדיברות) #2זי וועט האבן א קינד בגיל צ #3אלע קינדער וועט מען מלן בן שמונת ימים #4אברהם וועט האבן א קינד בגיל ק האט שרה געזאגט צחק עשה אבער ווען עס וועט זיין כל השמע (נעשה ונשמע) וועט זיין יצחק לי

[[NAMELESS]]

א) רמב''ן

ותעניה שרה - חטאה אמנו בעינוי הזה, וגם אברהם בהניחו לעשות כן, ושמע ה' אל עניה, ונתן לה בן שיהא פרא אדם לענות זרע אברהם ושרה בכל מיני הענוי.

ב) והוא יהיה פרא אדם, געווענליך אין לה''ק זאגט מען קודם דעם עצם אין נאכדעם די תואר למשל א רייכע מענטש זאגט מען 'אדם עשיר' אדער אדם עני דא זאגט די תורה ווילדע מענטש אין זאגט קודם די תואר 'פרא' אין דערנאך די עצם 'אדם' , זאגט מען נאך פין איינע פין די גדולים (שכחתי שמו) אז ישמעאל איז בעצם א פרא נאר זיין תואר איז ווי א מענטש
אין אינטערעסאנט ציצילייגן אז דער אבן עזרא זאגט אויף ידו בכל ויד כל בו ''בעבור שהוא פרא- ידו בכל ובעבור שהוא אדם- יד כל בו '' היינו ווילאנג ער פרובירט זיך אויפציפירן ווי א מענטש איז יד כל בו ווען ער פירט זיך ווי א חיה דעמאלטס איז ער עפעס

[גראף]

IMG-20141107-WA0003.jpg

[יין שרף]

עס שטייט אין פסוק די וואך ווען אליעזר איז געגאנגען זיכן א שידוך פאר רבקה "ויבא האיש הביתה ויפתח הגמלים"
זאגט רש"י התיר הזמיר שלהם,
אז ווען אליעזר איז אנעקימען קיין חרן האט ער געפענט די מויל שלאס
שהיה סותם את פיהם שלא ירעו בשדות של אחרים
ער האט זיי פארמאכט דאס מויל אז זיי זאלן ח"ו נישט פאשען אין פרעמדע פעלדער

שטעלט זיך א קשיא וואס האבן די בהמות געדארפט א מויל שלאס
די בהמות פין אברהם אבינו וועלן דען פאשען אין פרעמדע פעלדער ????

דער תירוץ איז "ווען א מענטש גייט טוען א שידוך דארף מען זיכער מאכן אז אלע בהמות האבן א פארמאכט מויל"

C/P

[יין שרף]

לערנענדיג חומש רש״י מיט מיינע צדיקים ווי אברהם האט געהייסן זיין קנעכט אליעזר שווערן, זאגט מיר מיין קליינער ״אמת היינטיגע צייטן מעג שוין נישט שווערן?״ רופט זיך די גרעסערע אן ״יא, ווייל היינטיגע צייטן מען מען שוין נישט לייגן די הענט דארט...!״

[דריידל]

ויתרוצצו הבנים בקרבה. אומרים חז"ל שיעקב מפרכס לצאת על פתחי בתי מדרשות ועשו מפרכס לצאת על פתחי בתי עבודה זרה. ותלך לדרוש את ה' . נשאלת השאלה מה היתה הדאגה של רבקה? אולי יש לה צדיק אחד בבטן שבבתי מדרש רוצה לצאת ללמוד ובבתי עבודה זרה רוצה לצאת לעשות מחאה ולהפגין. מתרץ ר' אברהם יפהן שזה היה ברור לרבקה שמי שיוצא למחאות והפגנות הוא לא מאלה שלומדים בבתי מדרשות.

[ברוך שאמר]

די מלאכים זענען געקימען צי אברהם אין שרה אין זיי האבן מבשר געווען אז זיי וועלן האבן א זין האט אברהם געזאגט אז ער האט שוין א זין האבן די מלאכים איהם גענטפערט אז " כעת חיה יעטצט האט ער א חיה פערע אדם אבער ולשרה וועט זיין א בן .. וזה כפתור ופרח

[יין שרף]

[justify]געטראפן א אינטרעסאנטע מושב זקנים (מבעלי תוס׳) אין פ׳ תולדות. וידו אוחזת בעקב עשו. פארוואס פונקט האט יעקב אנגעכאפט עשו ביים פוס, ווייל עשו איז געווען א חזיר, ווי רש״י זאגט יכרסמנה חזיר מיער, און די חזיר האט איין סימן טהרה, געשפאלטענע פוס, וואס וועגן דעם שפרייט ער אלס אויס זיין פוס צו ווייזן כאילו ער איז טהור. יעקב איז געווען אזוי הייליג אז ער האט אים נאר געקענט אנכאפן ביים פוס ווי ס׳דא א סימן טהרה...[/justify]

[יין שרף]

די רא״ש עה״ת זאגט אז די סיבה הפשוטה פארוואס ויתרוצצו הבנים בקרבה, איז ווייל עשו איז געווען א האריגע בריאה און יעקב איז געווען א איש חלק, און עשו׳ס האר האט אים געשטאכן און געקיצעלט...

[berlbalaguleh]

פארוואס האט די נאמען פון (כמעט) יעדע פרשה נאר איין ווארט און די פרשה האט צוויי? האב איך געקלערט אז ס'קען זיין ווייל אויב וואלט עס געהייסן פרשת "לך", וואלט מען נישט געוויסט אויב ס'איז לֶךְ אדער לְךָ

ס'איז אזוי ווי "פאפא". לכאורה וואס דארף מען שרייבן צוויי מאל פא? נאר אויסער אלע אנדערע טעמים ודרושים איז פשוט. ווייל ביי די דין תורה וואס די אחים הקדושים האבן געהאט, האבן די רבנים געפסק'נט אז איין ברודער זאל נעמען "פא" און דער אנדערער ברודער אויך ":פא"...

[יעלה ויבא]

ווארט חזק ששמעתי השבוע,

בפרשתנו מובא הסיפור של לקיחת התרפים של לבן בידי רחל אמנו,
לבן הארמי שואל את יעקב אבינו היכן הם וההמשך ידוע.
נשאלת השאלה, מדוע לא ענה לו יעקב כמו שענה אברהם אבינו לאביו תרח אודות ניתוץ הפסלים, שהפסל הגדול לקח פטיש והשתולל בחנות וכו'.
כך גם יעקב היה צריך לענות ללבן שהתרפים יצאו לטיול או משהו דומה.

אלא טמון כאן מסר עמוק: "לא כל סיפור שאפשר למכור לאבא אפשר למכור לשווער"........ 
C/P

[חקרן]

שוין אביסעלע שפעט, אבער מוצאי נח האב איך פארהערט מיין נעפיו, נאך וואס מיין עלטערע שוואגער איז אוועקגעפארן אויף אויסלאנד. דער עלעף יעריגס דערציילט מיר, אז זיין רבי האט געזאגט אז ער וועט אויסלאזן יעדע פאר רשי'ס, ווייל ער וויל זען אויב דער עולם הערט אויס, און אויב וועט מען קומען איבערפרעגן פון די רשי'ס, וועט ער וויסן אז מען האט נישט אויסגעהערט.

דאס הייסט "זיך אן עצה געגעבן".

[דריידל]

[justify]געטראפן א אינטרעסאנטע מושב זקנים (מבעלי תוס׳) אין פ׳ תולדות. וידו אוחזת בעקב עשו. פארוואס פונקט האט יעקב אנגעכאפט עשו ביים פוס, ווייל עשו איז געווען א חזיר,[/justify]

כ'האב געמיינט אז נחום ראזנברג איז דער ערשטער וואס האט מעורר געווען אז ווער ס'כאפט אן א צווייטענס פיס איז א חזיר

[berlbalaguleh]

לערנענדיג חומש רש״י מיט מיינע צדיקים ווי אברהם האט געהייסן זיין קנעכט אליעזר שווערן, זאגט מיר מיין קליינער ״אמת היינטיגע צייטן מעג שוין נישט שווערן?״ רופט זיך די גרעסערע אן ״יא, ווייל היינטיגע צייטן מען מען שוין נישט לייגן די הענט דארט...!״

מסתמא האבן דיינע קינדער צו פיהל געקוקט אויף נחומ'ס בלאג...

[berlbalaguleh]

ולשרה בן

שטייט אין ספורנו אז דאס אז שרה האט געהאט א אינגעל איז געווען שלא כדרך הטבע, וויייל בדרך הטבע די וואס האבן א קינד אויף די עלטער געבוירן א נקיבה.

אויפ'ן פסוק "ולשרה בן" איז דא א שאלה וויאזוי מ'זאגט עס ארויס מיט א פינטל אדער אן.
איז פאראן א מדרש פליאה אז אמאל האט הרהגה"צ ר' הערשל מ'אוסטראפאליע זיך געקריגט מיט זיין שוועסטער שרה, איבער א מארעך ביין. האט זי געברענגט א ראיה פון פסוק וואו ס'שטייט "ולשרה בן", אז דער ביין באלאנגט פאר שרה. ווען ר' ר' הערשל האט עס אוועקגעכאפט פון איהר האט זי זיך גענומען וויינען, האט ער געזאגט אז יעצט שטייט אין פסוק "ולשרה בן"/וויין...

[יין שרף]

שטייט אין ספר אמרות ה׳, והכהו גייט אהין און צוריק... ודו״ק

[דריידל]

ויבא יוסף את דבתם רעה אל אביהם. זאגט די רבינו בחיי:

כל לשון מביא דבה הוא אומר אמת כי הוא מביא ראיה לדבריו, וכל לשון הוצאת דבה הוא שקר שמוציא דברי שקרים מלבו כלשון האמור במרגלים ויציאו דבת הארץ רעה, וכתיב [ו]מוציא דבה הוא כסיל.

ס'איז מיר אבער שווער געווען פון די גמרא פסחים ג: אז רב יהושע בריה דרב אידי האט נישט געוואלט זאגן אז רב כהנה איז נסתלק געווארן וועגן ומוציא דבה הוא כסיל, זעה מיר דאך אז מוציא דבה איז אפילו אויף אמת. ואולי, איז פשוט נישט בטעמ'ט איבערצוגעבן א שלעכטע בשורה און די פסוק ווערט געברענגט נאר כעין אסמכתא.

[ונבנתה העיר]

אל תרגזו בדרך - פסיעה גסה נוטלת אחת מת"ק מאור עיניו של אדם.

פארוואס ווערט מען נישט אינגאנצן בלינד נאך 500 פסיעות? זאגט תוס' (תענית י' ע"ב) אז די ערשטע פסיעה נעמט אוועק מער ווי די שפעטערע אלס כל התחלות קשות.

[מצטמק ויפה]

וידברו אליו את כל דברי יוסף אשר דבר אליהם
וגו'.

די רמב"ן ברענגט אז די ברודער האבן למעשה קיינמאל פארציילט פאר יעקב אז זיי האבן פארקויפט יוסף נאר יעקב האט געמיינט אז ער האט זיך פארלוירן, און אראבער האבן איהם געטראפן.
אין פסיקתא שטייט אויך אז דאס איז די סיבה פארוואס יוסף איז קיינמאל געגאנגען באזוכן יעקב הערשט ביז יעקב האט איהם גערופן, ווייל ער האט מורא געהאט אז ער זאל איהם נישט אויספרעגן פונקטלעך וואס עס האט פאסירט מיט איהם.

[מצטמק ויפה]

ויאמר ישראל אל יוסף אמותה הפעם אחרי ראותי את פניך כי עודך חי.

די אלשיך הק' ברענגט אויפן פסוק "ויאמר ישראל רב עוד יוסף בני חי אלכה ואראנו בטרם אמות", אז יעקב האט געזאגט איך מוז גיין זען דעם יוסף ווייל עס קען נישט זיין ער האט נישט חוטא געווען אין אזא מקום זוהמה, און ער איז נישט געווארן בארואיגט ביז ער האט איהם געזען "שכן היו מכירים בזמנים ההם, כי שלומי אמוני ישראל קדושים אשר בארץ אשר היו לפנינו בימים ראשונים, מטוהר נפשם וחלאת חולשת זוהמתן, יכירו וידעו בהביט אל פני אדם גם פני איש, הצדיק הוא הרשע, ויעידון ויגידון פרטי מעללי איש בהכרת פניו ולא יחטיאו".

[berlbalaguleh]

וידברו אליו את כל דברי יוסף אשר דבר אליהם
וגו'.

די רמב"ן ברענגט אז די ברודער האבן למעשה קיינמאל פארציילט פאר יעקב אז זיי האבן פארקויפט יוסף נאר יעקב האט געמיינט אז ער האט זיך פארלוירן, און אראבער האבן איהם געטראפן.
אין פסיקתא שטייט אויך אז דאס איז די סיבה פארוואס יוסף איז קיינמאל געגאנגען באזוכן יעקב הערשט ביז יעקב האט איהם גערופן, ווייל ער האט מורא געהאט אז ער זאל איהם נישט אויספרעגן פונקטלעך וואס עס האט פאסירט מיט איהם.

פליעס פארצייל די תורה פאר די הייליגע ארגאניזאציע פון די אנשי נטרונא. דאס איז זייער פרייליכע נייעס אז די אראבערס זענען זייער וואוילע מענטשן. און די ציונים צווינגען זיי נעבעך אדורכצופיהרן די אלע מעשי רציחה וטעראר אויף אידן...

[משולם שטיינפעלד]

אל תרגזו בדרך - פסיעה גסה נוטלת אחת מת"ק מאור עיניו של אדם.

פארוואס ווערט מען נישט אינגאנצן בלינד נאך 500 פסיעות? זאגט תוס' (תענית י' ע"ב) אז די ערשטע פסיעה נעמט אוועק מער ווי די שפעטערע אלס כל התחלות קשות.

איך פארשטיי נישט די קושיא . נאך איין פסיעה גסה בלייבט איבער 499 פון די ראי', ביים נעקסטן גייט נישט אראפ א גאנצע חלק נאר א 1/500 פון 499 און אזוי ווייטער. פארוואס זאל מען בלינד ווערן נאך 500 טריט?

[ירח בן יומו]

ויאמר ישראל אל יוסף אמותה הפעם אחרי ראותי את פניך כי עודך חי.

די אלשיך הק' ברענגט אויפן פסוק "ויאמר ישראל רב עוד יוסף בני חי אלכה ואראנו בטרם אמות", אז יעקב האט געזאגט איך מוז גיין זען דעם יוסף ווייל עס קען נישט זיין ער האט נישט חוטא געווען אין אזא מקום זוהמה, און ער איז נישט געווארן בארואיגט ביז ער האט איהם געזען "שכן היו מכירים בזמנים ההם, כי שלומי אמוני ישראל קדושים אשר בארץ אשר היו לפנינו בימים ראשונים, מטוהר נפשם וחלאת חולשת זוהמתן, יכירו וידעו בהביט אל פני אדם גם פני איש, הצדיק הוא הרשע, ויעידון ויגידון פרטי מעללי איש בהכרת פניו ולא יחטיאו".

די קאזניצע מגיד אין עבודת ישראל ברענגט דאס אראפ און ער טייטש מיט דעם דעם פסוק ויעל יוסף לקראת אביו אז יוסף האט זיך גארנישט געהאט מיט וואס זיך צו שעמען, און ער האט גארנישט געהאט וואס צו באהאלטן, נאר ער האט געלאזט יעקב איהם קוקן אין פנים.