אין דעם ערשטן מאנאט פון דעם פופצנטן יאר אין דעם איין און צוואנציגסטן יאר הונדערט, האבן מיינע אויגן געזען א געטליכע וויזיע.
איך בין ארויס פון שטוב, נישט וויסנדיג וואו מיינע פיס וועלן מיר טראגן. איך בין געווען אומעטיג, מיין זעהל האט זיך געשפירט שווארץ און ליידיג. איך האב געשפירט ווי מיין הארץ איז צעשאסן אויף טויזנט שטיקלעך, און זענען געווארן צעזייט אין אלע עקן פון דעם שטאט. איך דארף זיי גיין אויפזוכן.
דער אוונט איז א טונקעלער. איך גיי אויפ'ן גאס, און מיינע אויגן זענען פארגלייזט אין חלל. די דומע לאמפן אויפ'ן גאס האבן געשיקט זייערע געלע שטראלן. דער ווינט איז פראסטיג, און איך האב זיך פעסטער איינגעהילט אין מיין שווארצער מאנטל. ווייסע שנייעלעך זענען ארומגעפלויגן אין די לופט, געשוועבט, זיך געהויבן, העכער, נאך העכער, און דאן צוריק אראפגעפלויגן. זיי רייצן זיך מיט זייער פרייהייט, א פרייהייט וועלכן איך קען נישט געפינען.
און מיטאמאל דערזע איך א געטליכער מאן. אבער ווי מאדנע, דער געטליכער מאן פארמאגט נישט א ווייסער בארד אדער א גארטל איבער די לענדן. זיינע באקן זענען גלאט, און העכער זיינע ליפן פארמירן זיך דינטישקע וואנצעס. ער פארמאגט א גלייכער געשטאלט, איינגעהילט אין א קורצער רעקל. אבער די אויגן – די אויגן! – זיי שפריצן פייער. ער קוקט אויף מיר מיט א בליק וואס איז רחמנות'דיג און פארכטיג אויפאמאל.
איך האב זיך געוואנדן צו דעם געטליכן מאן, זיך געווארפן צו זיינע פיס, און אויסגעשאסן אין א געוויין: "מיינע ליפן זענען פארשפארט!" האב איך געיאמערט. "איך געפין זיך צווישן א פאלק מיט פארשלאסענע ליפן!"
דער געטליכער מאן האט ארויסגענומען א קליין ספר'ל און מיר דערלאנגט. "עפן דאס אויף", האט ער באפוילן.
די בלעטער פון דעם ספר זענען געווען פארגעלט און האבן זיך שיער צוברעקלט אין מיינע הענט. איך האב אויפגעמישט דעם ספר און געפינען א געדעכטער שריפט אין רש"י אותיות. איך האב אפגעליינט די געדרייטע ווערטער: "בספרא הדין יפקון מגו גלותא."
"דאס איז דער ספר פון דעם שיין," האט דער געטליכער מאן. " די אלטע שריפטן זאלסטו אויסשפרייטן אין די גאנצע וועלט, ביז דער אוניווערס איז אנגעפילט מיט די געטליכע רייד."
דערנאך האט דער געטליכער מאן ארויסגענומען נאך אן אביעקט. דאס מאל פון בוזעם טאש. א שווארצער אביעקט, וועלכע האט אויפגעשריבן אויף זיך אותיות.
"וואס איז דאס?" פרעג איך אים א פארלוירענער.
"דאס איז אן אנצינדער." ענטפערט ער מיר. "אויף דעם שטייט געשריבן געטליכע רייד, שווארצע פייער אויף ווייסע פייער. מיט דעם וועסטו אנצינדן א פייער וואס וועט אויפפלאקערן דעם גאנצן גולה כמדורת אש."
און בשעת מיר האבן גערעדט איז א פייער ארויס פון דעם אנצינדער און האט באלאכטן דעם גאנצן ארום.
דער געטליכער מאן נעמט ארויס א פיר עקיגער, דינער, ווייסער אביעקט פון טאש, און גיבט עס מיר אין די האנט. איך כאפ עס אן. "וואס איז דאס?" שטאמל איך ארויס א צעמישטער.
"דאס איז אן עפל." זאגט דער געטליכער מאן. "עס אויף דעם עפל."
איך האב אויפגעגעסן דעם עפל, און איך האב געשפירט א ריח תפוחים פון גן עדן.
"מיט דעם כח פון דעם עפל וועסטו פארשפרייטן מיינע געטליכע רייד." האט דער מאן געזאגט.
"און וואס זאל איך איבערגעבן פאר די מענטשן?" האב איך געפרעגט דעם געטליכן געשטאלט.
פונקען פייער האבן געשפריצט פון זיין מויל, עס האט זיך מיר געדאכטן אז ער איז פארוואנדלט געווארן אין א וואולקאן אויפרייס. איך האב שוין חרטה געהאט פאר'ן פרעגן, אבער יעצט איז שוין געווען צו שפעט. א געטליכער קול האט זיך געהערט פון דעם פייערדיגן געשטאלט, און דער קול האט אפגעדונערט אין די פיר עקן פון דער וועלט:
- איר באשולדיגט יעדן אויסער זיך אליין, איר האט מורא פון טראגן אייער אייגענעם פעקל.
איר זענט בייז אויף אייערע מנהגיגים, אבער ווער קרוינט זיי אויב נישט איר אליין?
איר באגילדעט אייערע מנהיגים, איר קושט זיי די הענט און פיס.
איר זעצט זיי אויף לעדערנע בענקלעך, איר צאלט זיי אויס פריוואטע פליגערס.
איר נייט זיי א פעלענעם טילעפ, און איר טוט זיי אן ווייסע זאקן.
איר טאנצט ווען זיי קלאטשן, און איר וויינט ווען זיי מאכן אייך וויינען.
איר קוקט אויף זיי מיט קעלבערנע אויגן, איר באוואונדערט זייערע שטיק.
איר שטראמט צו זייערע אסיפות, איר לויפט זיך צוזאם הערן זייערע רייד.
איר לויפט צו דעם אויסגעשפרייטן נעץ, ווי א ביבער וואס וויינט ביים אריינגיין אין פאנג.
און צו די וואס לויפן נישט אין זייער נעץ, די וואס שפייען אויף זיי האס און שנאה.
איר – דוקא איר! – ברויכט אייערע פירער, איר דארפט זיי ווי ברויט צום לעבן.
זיי זענען די ברעטער פאר אייערע שולד געפילן, אויף זיי טיילט איר מכות אנשטאט אויף זיך.
איר שיסט קריטיק אויף אייערע פירער, ווייל איר קענט נישט אויסהאלטן דעם יאך פון תוכחה.
איר רעגט זיך אויף אייערע פירער, ווייל צו רעגן אויף זיך אליין איז אומדערטרעגליך.
איר באשולדיגט אייערע סימפטאמען, און איר היילט נישט אויס די מחלות.
דער מענטש איז געבוירן אין זינד, ער לעבט אין א טייך פיל מיט שמוץ.
אבער ער מוז טראגן זיין אייגענעם אחריות, קיינער קען אים נישט ערפילן.
פארגעסט פון אייערע קדושים וטהורים, הערט אויף טראכטן פון פאנטאזירטע אויבערהארן.
חלומ'ט נישט איבער א פארשוואונדענעם עבר, קוקט מיט געזונטע אויגן אויף פאראויס.
הייבט אן אויסהערן אייער אייגענעם קול, דער שטימע פון מאראל וואס איך האב אייך געשאנקען.
