שוידער: רוב שמות קומען אן אין לענדפיל

[hopefully]

די שמות רויבער האבן א האטליין - אנבעליוועבל
646.687.5500
ער פארקויפט לאקשן אז אלע רבנים און בתי דינים שטיצן די המודיע ארטיקל אז מען מעג ווארפן שמות אין גארבעדש רח"ל

[hopefully]

.

[hopefully]

על אפם ועל חמתם פון די יעניגע וואס טראגן אונזערע שמות פאר גראב געלט שוין צענדליגער יארן צום לענדפילד אין פענסילוועניע מיטן אויסרייד אז סאיז נישטא קיין צווייטע ברירה און נאך מכלומרשט מיט הסכמות פון די המודיע און זייערע רבנים.

[shem-tov]

שאקינג ריפארט גענומען פונעם שכן.

**שמות לגניזה תשע"ה. אינוועסטיגעיטיוו רעפארט **

די לעצטע פאר טעג האב איך מיך שטארק אריינגעלייגט אין די גאנצע שמות אינדוסטרי. געוואר צו ווערן וואס גייט דארט פאר. ווער מאכט געלט. ווער טוט וואס. ווער זענען די בעלי בתים. ווער געט די השגחות. וואס איז מיט פערמיטס. פארוואס ווערט עס נישט מער מסודר וכדו. כהאב גערעדט מיט צענדליגער מענטשן, געקאלט און געליינט און איך גיי אלעס דא מיטיילן מיטן חשובן צבור. סאיז דא עטליכע חלקים צו באשרייבן קודם די חלק הלכה וואס איז יא שמות און וואס נישט און וויאזוי און ווי מען דארף גונז זיין. חלק ב איז די חלק פון דינא דמלכותא ווי שטרענג זיי זענען אין די ענינים בעיקר וועגן די טינט וואס זיי באטראכטן אלץ טאקסיק. און די שווערע שטראפן וואס זיי האבן שוין בעבר ארויפגעלייגט אויף אומלעגאלע שמות דאמפערס. אויך איז דא די חלק היסטאריע וויאזוי מען פלעגט עס צו טאן ביז היינט ומה נשתנה די לעצטע פאר יאר. דערנאך איז דא דער חלק המסחר ווער זענען די שפילער. און מיט די לעצטע חלק וויל איך טאקע אנהייבן. ועוד חזון למועד צו די אנדערע חלקים.


סדא היינט 5 שמות קאמפעניס וואס טוען שמות לגניזה און זיי האבן די יודישע מארקעט.
1. לעיקוואד שמות לגניזה הרב אהרן טאפלין
2. בית גניזה. הרב יוסף שווארטץ
3. סקווירא שמות. הרב זאבי לונגער
קרית יואל שמות. הרב שלום יוסף לעווינגער
4. פינטער ספרים סטאר. הרב יענקל פינטער.
שלום שמות. אין ב"פ
5. פליי-ביי שמות טרעקעלעך.



**** לעיקוואד שמות הרב אהרן טאפלין.
אין לעיקוואד איז דא מערערע שמות קאלעקטארס אבער איינע פון די גרעסטע איז רבי אהרן. די אנדערע ווי הרב טרעסס און הרב וואקסמאן און נאך צענדליגע זענען שוין מער ווייניגער זיינע תלמידים. דער יוד פארמאגט א ריזיגע געניצטע-ספרים ביזנעס. ספרים וואס ער נעמט פון די שמות און פארקטיפט עס ווייטער. ער אטעמט שמות שוין צענדליגע יארן ער האט א באנדע חברה אונטער זיך ער לויפט ארום איבעראל קאלעקטן. רובא דרובא שמות פון אלע היימישע געגענטער אינקלאדעד ביידע סאטמערס קומען אן צו אים. זיין הויפט פארבריק איז אין לעיקוואד ווי ער פארקויפט די גענוצטע ספרים וואס ער קאלעקט פון די שמות. ער פארט אבער אויך ארום פארקויפן זיינע סחורה אין אנדערע יודישע געגענטער. איר קענט גוגלען א באשרייבונג איבער אים אין די ניו יארק טיימס און נאך עפעס א נישט יודישע צייטונג. ער האט שוין לאנג א הכשר פון הרב פר"מ מסאנטוב שליט"א. און לעצטענס אויך פון וועד הכשרות פון וומ"ס סאטמארע ביד"צ. ווען מרופט דעם סאנטובער רב איבער שמות שיקט ער דיך צו א האט ליין. אויפן האט-ליין טוט עמעצער אדרעסן די לעצטיגע שמות סקאנדאלן וואס עמי מעגעזין מיט דוב הייקינד האבן אנדעקט און פאר מער אינפארמאציע זאגט ער גיי קוק אין המודיע ערגעץ אלול תשע"ד דארטן שטייט אז אלע רבנים זענען געקומען צו די החלטה אז דאס טראגן שמות צום לענדפיל איז זייער אויסגעהאלטן. און אויך די בי"ד פון סאטמאר און די בי"ד פון קרוין הייטס שטימט צו דערצו. און אלעס איז כשר וישר הונדערט פראצענט. ע"כ.

האב איך פארשאפט סיי דעם סקאנדאלישן עמי באשרייבונג און סיי די המודיע שטיקל. אין המודיע שטייט בקיצור אז היות סאיז נישטא קיין ברירה ווייל מטאר ע"פ חוקי המדינה נישט באגראבן קיין שמות דעריבער איז ערלויבט צו טראגן די שמות צו א לענדפיל קיין בעטלעהעם פענסילוועניע און אזוי טוט מען שוין צענדליגע יארן און אלעס איז העכסט מסודר און ער פליקט אריין פאר עמי און פאר הייקינד וואס האבן אנדעקט דעם סוד פון לענדפיל אז זיי האקן בלויז אין קאפ.

ווען די פרובירסט צו באקומען אביסל מער אינפארמעישאן פון סאנטובער רב איבער זיין הכשר קענט איר קלאפן א וואנט. אני הקטן און אויך אנדערע האבן גערופן צענדליגער מאל ואין קול ואין עונה אלעס שיקט צוריק צום דערמאנטן המודיע האט ליין. אויב זענט איר מצליח צו רעדן מיט אים ביטע פרעגט אים וואס ער זאגט צום סקאנדאל און אויף וואס ער בויט זיין היתר צו נעמן שמות לכתחילה צום לענדפיל.

דערציילט א יוד אז ער האט געוואלט פרעגן פרטים איבער שמות ביים ראב"ד שליט"א פון סאטמאר האט מען אים געשיקט צו הרה"ג זלמן לייב פילעפ שליט"א פרעגט ער אים צו זיין בי"ד ערלויבט דאס שיקן שמות צו א לענדפיל און וואס טוט זיך מיט תשמישי קדושה און לויט די אויפדעקונג פון עדים מיט בילדער און ווידיאו טוט מען די שמות צוטרעטן בבזיון נורא האט דער דיין אויפגעשפרינגן און געזאגט דאס איז דאך הארבע איסורים דאורייתא און אז סאטמאר בי"ד גיבט נישט קיין שום השגחה אויף קיין שום שמות טראק. איי סאיז מפורסם. ער ווייסט נישט. טרעפט ער הרה"ג רבי שלמה לייב וויינבערגער שליט"א האט ער אויך גארנישט געוויסט פון קיין שמות צוזאגן, נאר האט אים געשיקט צו הרה"ג רבי ישי ליבערמאן שליט"א אויך א דיין אין זייער ביד"צ. רבי ישי שליט"א האט אים געזאגט יא די שמות ווערט געפירט צום לענדפיל שוין צענדליגער יארן און סאיז פיין אויסגעארבעט להלכה ווייל היות דער סדר דארט אין לענדפיל איז אז זיי גיסן ארויף עטליכע אינטשעס זאמד יעדע נאכט ממילא איז די גארבעדש וואס מען גיסט דעם נעקסטן טאג ארויף אויף די שמות שוין באטראכט ווי אן עקסטערע שטיק סאיז נישט מצרף. און לגבי תפלין און מזוזות דארף מען טאקע שרייבן אויפן באקס אז מען זאל וויסן זיך צו באגיין מער בכבוד. און לגבי אויספאפן מענטשן וואס חלומען נישט אז זייערע שמות קומט אן אין גארבעדש זאגט ער אז סאיז נישט דא וואס חושש צו זיין. איי וואס איז א נפקא מיני פון פלאצירן שמות אין מיין אייגענער גארבעדש ביזן טראגן צום טראק. דאס זאלט איר פרעגן אייער דיין.




*** בית גניזה. הרב יוסף שווארטץ
רבי יוסף. אדער יאסי שווארטץ. אדער דער פראגער ראש ישיבה שליט"א. האט זיך איין צופרי מיט עטליכע יאר צוריק אויפגעוועקט מיט א חלום אז ער גייט מאכן ארדענונג מיט די שמות. ער מיט עטליכע פון זיינע תלמידים גייען מייסד זיין א בית גניזה כמו די קיירא גניזה. בויען מערות. באגראבן. אוועקלייגן אד"ג. א פלאץ ווי שמות קאלעקטארס און קהילות זאלן קענען אוועקלייגן זייערע שמות. מען גייט קויפן א גרויסן שטח ערגעצוואו. שאפן פערמיטס. שאפן השגחות. בקיצור סגייט ווערן ארדענונג. וכך הוה ער האט זיך אריינגעווארפן אין די עבודה אבער ער האט גאר שנעל איינגעזעהן אז ער ווייסט נישט בחייכון וביומיכון ואס טוט זיך אין די ביזנעס און אז סגייט נישט אזוי גרינג ווי געפלאנט. די בילדער פון אויבן ווי ער באגראבט שמות איז ממש פון לעצטענס, סאיז אים בכלל נישט געווען קיין גרינגע רייזע.

גלייך אנפאנג אנפאנג איז כמעט יעדער מיטגעשטאנען מיט אים. ער האט אפגעקויפט א שטח אין ליבערטי און אומגלויבלעך באקריגן זיין ערשטע פערמיט צו באגראבן עטליכע קאנטעינערס מיט שמות. ער האט געשאפן גוטע השגחות די התאחדות מיט די או יו. זיך איינגעקויפט טרעילארס. אבער תיכף דערנאך האט ער געהאט אפאר געזונטע דורכפעלער. היות ער איז געגאנגן אפען מיט זיין פלאן האבן די שכנים אין ליבערטי אנגעהויבן צו קעמפן און די טאון האט אים דינייד א פערמיט צו באגראבן עכ"ז וואס ער האט באקומען ערלויבעניש פון די סטעיט. האט ער אנגעהויבן צו וואנדערן מיט עטליכע קאנטעינארס מיט שמות. שפעטער האט ער אפגעקויפט זיין פראפערטי אין קייעמישא לעיק בלויז צו האלטן די טרעילארס ביזן באגראבן און וויבאלד סאיז דאך אין צענטער פון מאנטיסעלאו פלעגען מענטשן קומען באזוכען און געהאט טענות פארוואס ער באגראבט נישט די שמות. סהאט נישט גוט געשמעקט. די יודישע שכנים האט עס אויך נישט געשמעקט אז ער גייט דא מאכן א שמות פעקטארי. אזוי האט ער זיך ארומגעפלאגט.

ווען מען רופט התאחדות אדער ביי די או יו זענען זיי זייער פראוד פון רבי יוסף'ס שטארקייט בשעת יעדער האט געשריגן אז סוועט קיינמאל נישט פאסירן און ער האט גענוג וואס שטייען אים אין וועג האט ער אבער נישט אויפגעגעבן זיין חלום. ער קויפט שטחים ער שאפט פערמיטס. אויף זייער וועב זייטעל זעהט מען פונקטלעך וואס זיי טוען באגלייט מיט בילדער. זייער בעל מכשיר הרה"ג רבי הלל וויינבערגער שליט"א און הרה"ג ראביי יורעוועל שליטא זאגן אז זיי קומען כסדר באזוכען דעם פלאץ. זייער עיקר אויפגאבע איז צו האלטן אן אויג אויף די טרעילארס ביז סווערט באגראבן. אויך האט ער זיך פארשאפט א גאר שטארקע סימפאטיקער מר. דוב הייקינד וואס שטייט אים צוהילף ובפרט מיט פערמיט ענינים. מיט א יאר צוריק האט ער געקויפט א שטח געאייגענט פאר שמות אן קיין שום פראבלעמען. היינט פארמאגט ער אלע נויטיגע פערמיטס. און די יאר טאקע באגראבט ער שוין אין גרויסן. למעשה קוקט אויס ווי ער האט עס אדורכגעבראכן. אויף די פראגע ווער סגיט אים אלץ שמות זאגט מיר דער ארבייטער. דער ראש ישיבה דערציילט נישט די פרטים סאיז העכסט קאנפידענשאל איר קענט רופן אייער קהילה אויסצוגעפינען.



*** סקווירא קעמפ הרב זאבי לונגער
סקווירא איז נאך כמעט די איינציגסטע קהילה וואס טוט באגראבן זייערע שמות ביי זיך אין קעמפ אזוי ווי אלע גרעסערע קהילות פלעגן טאן ביז 20 יאר צוריק. א שטיק צייט נאך פסח טוט מען ביי איינע פון זייערע קעמפס אויפגראבן און מען באגראבט די שמות. היות זיי האבן א ריזיגע שטח זענען זיי נישט מקפיד אז זיי וועלן נאך דארפן דאס פלאץ. און לגבי א פערמיט פון די שטאט זענען זיי נישט חושש ער זאגט אז ספעלט נישט אויס וועגן סטאטוסקווא ווילאנג סגייט גייט עס. די גאנצע ארבעט ווערט געפירט דורך רבי זאב וואס איז ערלויבט צו פארדינען א פראפיט. די וועג וויאזוי זיי נעמן צוזאם איז אביסל אינטערסאנט ער דינגט אזעלעכע גארבעדש קאנטעינארס און ער לייגט אריין ריזיגע בעגס דערנאך פארמאכט מען עס און אזוי ווערט עס גאנצערהייט באגראבן. די סקווירא שמות טרעפט מען אין סקווירא שטעטעל און אויך אין אנדערע פלעצער ווי ב"פ און מאנרא ווי טראקס זאגן אז זיי פארמאגן די סקווירא הכשר.

זיי האבן א הכשר פון זייער בי"ד ובראשם הרה"ג רבי אהרן גאלדמינצער שליט"א. ווען מען פרעגט אים דעריבער זאגט ער אונזער בי"ד גיט דעם הכשר אויסדריקלעך נאר אויף שמות פון סקווירא שטעטעל און אלעס ווערט געטאן כדת וכדין עצהיו"ט. אבער מיר נעמן נישט קיין שום אחריות פאר אנדערע פלעצער. און ער איז מסביר אז סאיז פשוט נישט מעגליך צו האלטן חשבון אויף יעדען טרעקעל וואס ווען וואו ער טוט.

קרית יואל.
די לעצטע פאר יאר ווערן אלע שמות פון די קרית יואלע קהילות אויך נטמן אין סקווירא קעפמ. די קרית יואל פראדשעקט ווערט אנגעפירט דורך העסקן החשוב הרב שלום יוסף לעווינגער. דער אייגענטימער פון די קאנטעינער קאמפעני וועמען סקווירא האט אויפגענומען צו טראגן זייערע שמות. אנשי קרית יואל טראסטן אים ער איז א נארמאלער מענטש און באליבט ביי יעדען.

אין זיינע עדס שטייט נישט וועמענס השגחה ער פארמאגט. אויף די שאלה צום סקווירא דיין שליט"א צו ער גיט אויף דעם זיין הכשר זאגט ער אויסדריקלעך ניין. נו ווער יא ער ווייסט נישט. ווען מען פרעגט ביי די אפיס פון די קהילות זאגן זיי אז ער פארמאגט זיך זיין אייגענעם הכשר. ווען מען פרעגט אן ארבייטער ביי די טראק זאגט ער אז סשטייט בהשגחת וועד הכשרות פון קרית יואל. ווען מפרעגט הרה"ג רבי ברוך טייטעלבוים שליט"א יושב ראש וועד הכשרות זאגט ער אז זיי געבן נישט קיין שום הכשר אויף קיין שום שמות קאמפעני. אן אנדערע ארבייטער זאגט אז סגייט צו בית גניזה. בית גניזה גיט נישט ארויס ווער סברענגט שמות סאיז קאנפידענשאל. תיקו.



**** פינטערס
שוין יארן לאנג וואס די פינטער ספרים סטאר אויף די פערצענטע עוו אין ב"פ קאלעקט שמות. זיי זענען די איינציגסטע וואס טוען עס אויך דורכאויס דאס גאנצע יאר דעריבער פארמאגן זיי שטענדיגע גרויסע אקאונטס. זיין טאטע ע"ה איז געווען א חשובער רב. זיי טוען אויך ארויסנעמן די גוטע ספרים און פארקויפן עס און פון דעם באשטייט די פינטערס ספרים געשעפט. למעשה האט ער נישט קיין מקום לגניזה נאר ער זוכט ארום פאר וועם מקען עס געבן. פינטער גייט שוין צוריק אזויפיל יאר איז זייער אינטערסאנט צו הערן פון אים די היסטאריע פון שמות. ער פלעגט נאך טראגן שמות פאר ר' מענדעל אילעניק אין וואדרידש. איינע פון די אלד טיימערס אין די שמות אינדוסטרי. אויך איז ער א גרויסער מבין אויף אלטע ספרים און נישט איינמאל האט ער ארויסדערווישט פון די שמות בעגס שיינע מציאות ווי איר קענט זעהן אין געשעפט.

ער פארמאגט נישט קיין אייגענעם הכשר ער פארלאזט זיך אויף די קאמפעני וואס נעמט צוזאם די שמות און געווענליך איז עס טאקע די פירמע פון הרב אהרן טאפלין.

אויך איז דא אין ב"פ איינער א לעיקוואדער יוד הרב שלום וואס טוט שוין צענדליגע יארן אין די ביזנעס און אויך ער האט א כתב פון סאנטובער רב הרב פר"מ שליט"א פאר הרב טאפלין אז ער מאכט זיכער אז די שמות קומט אן צום לענדפיל אין בעטלעהעם פענסילוועניע צווישן טויזענטער טאן גארבעדש און אלעס כדת וכדין.


*** פליי-ביי שמות קטלעקטארס
דאס זענען די בחורים בדרך כלל אזעלעכע וואס פלעגן ארבעטן פאר שמות קאמפעניס. און זיי האבן שוין צוגעזעהן מיט די אייגענע אויגן אז רוב שמות ווערט ממילא געפירט אין מיסט. מאכן זיי זיך א חשבון פארוואס ארבעטן פאר יענעם. לאמיר זיך דינגן א טרעקעל. רעכענען 25 טולער א זעקל און מאכן א זעקס זיבן טויזענט דאלער א בין הזמנים. נישט שלעכט. אבער אסאך פון די ווערן שוין גרידי און ווילן אפילו נישט צאלן די טויזענטער וואס קאסט עס צו דאמפן אין לענדפיל און זיי פטרן עס ערגעץ אין מאנטיסעלאו אדער אין מאנסי און טאקע זיי זענען די וואס מאכן נייעס יעדען ערב פסח אז מען האט געטראפן א פרישן געדאמפטן טראק און סווערט לעבעדיג. אויך בריען זיי זיך געווענליך אפ ווייל זיי כאפן זיך נישט אז די הוצאות ווערט שנעל גאר גרויס. די טראק. די ארבייטער. די פרעשער אז סקומט ערב פסח ווערט ער ממש פארלוירן. עכ"ז קומען יעדעס יאר צו פרישע בחורימליך וואס שפרינגן אריין דערינען. וחוזר חלילה. פאליציי. .הייקינד. בית גניזה. ווארענונג. פאלעטישאנס. יאר יערליך.

ע"כ דא האט איר בקיצור נמרץ וואס סגייט היינט פאר אין עולם השמות. לדעתי א חורבן נורא מאוד. אויב איינער האט קשיות אדער מוסף צו זיין ביטע לאזט אייך הערן.

[לית דין בר נש]

שאקינג ריפארט גענומען פונעם שכן.

סארי פאר מיין עם הארצית אבער וואס/ווער איז דאס שכן?
א צייטונג? א סייט? אדער א מענטש וואס וואוינט נעסט דור צו דיר?

[בארא פארק עסקן]

סתם פאר די וואס זיכן א כשר׳ע שמות טראק - קהלת בעלז האט אויף 50-15 א טראק מיט ר׳ אשר עקשטיין׳ס הכשר. און צו דעם אלעם איז עס נאך ביליג...

[ליטוואק פון בודאפעסט]

ייש"כ הרב שם-טוב, אבער איך האב באמערקט אז ס'פעלט עפעס פון לעיקוואוד. הרב ש.מ.קאטץ גיבט אויך א הכשר צו טאפלין און ער האלט אז ס'איז אינדערארדנונג. מ'האט איהם דערמאנט אינ'ם המודיע ארטיקל. אפשר איז ער נישט אזוי באקאנט אין דער וועלט אבער אין לעיקוואוד איז ער איינער פון די triumvirate פון פוסקים, ה"ה הרב יעקב אפרים הכהן פארכהיימער, הרב שמואל הכהן פעלדער און הרב שמואל מאיר הכהן כ"ץ, וואס למעשה אין פסק הלכה הערשען זיי. ער איז אויך דער רב המכשיר אינ'ם לעיקוואוד מצה בעקעריי (דער מיט די גרויסע סטיקער"ס נאפה ע"י שומרי שבת) אבער ער איז א תלמיד פון הרב יצחק עבאדי עם כל דמשתמע מיניה.

[כוכב]

איך האב אנגערופן הרב עקשטיין דער דיין פון בעלזא, ער זאגט אז די שמות אונטער זיין השגחה ווערט באגראבן אין די קעטסקילס און מ'קען זיך רואיגערהייט פארלאזן דערויף.
היט אייך פון רמאים און גיבט די שמות נאר פאר בעלזא.

[shem-tov]

רב ליטוואק
דער פראבלעם איז ערשטענס אז מען האט געכאפט די לעיקוואדע אלעס אוועקווארפן צווייטענס איז די קשיא אויף אונזערע דיינים זייט ווען פארלאזט מען זיך מיט אזא האקעלע אישו אויף די לעיקוואדער רבנים. והשלישית איז רב כ"ץ
נאך קיינמאל נישט אראפ אין דעם טרויעריגן לענדפילד און האט אויך נישט געשריבן א תשובה אז סאיז מותר. אבער די שטערקסטע קשיא איז וואס איז מיט גניבת דעת שרייב אויף דיינע טראקס אז ספארט קיין אשפהלענד וועסטו שוין זעהן וואס סוועט זיך טאן

כוכב.
איינער האט געשריבן אז בעלזא שמש האט אים געזאגט אז זיי באגראבן אין בית גניזה עולם בהשגחת הדומ"ץ קענסטו עס מבער זיין

[[NAMELESS]]

רבותי איך ווייס נישט צו איך בין מעשיגע אבער איך זעה באמת נישט קיין פראבלעים מיט באגראבן שמות אין א לענדפיל, אויף די אינטערויו מיט די בעל הלענדפיל זאגט ער קלאר אז סווערט באדעקט פון אויבן מיט זאמד, נו מאי כל הרעש, ווייל העכער דעם באגראבט מען גארביטש? נו וואס איז? די שמות איז גוט באגראבן, און העכער דעם מעג מען לייגן וואס מוויל, לאזט ענק נישט פארפירן פון קאמפעטישאן וואס וויל רייטן אויף די אונגערישע שוואכע הערצער

[shem-tov]

ניין עזריאל. ער זאגט קלאר אז די פראסידשער אין עני לענדפיל ביי די געזעץ איז צוגיסן עטליכע אינטשעס זאמד יעדע אויפדערנאכט און צופרי גיסט מען אויס נאך הונדערטער גארבעדש טראקס. ואודך חלילה מיט די זאמד. אויב אזוי וואס א חילוק פון נעמן דיין זעקעל שמות און עס אריינפאקן אין צוויי בעגס און דערנאך אין דיין קאך גארבעדש. לדעתי איז עס נאך מער מהודר און אסאך ביליגער. איז דאך עס קלאר גניבה וגזילה א חוץ די בזיון השמות

[נופת צופים]

https://www.youtube.com/watch?v=H2_8FkUHHkI

[רויטע וואנצעס]

דוב רעדט וועגן א אינצעדענט נעכטן אויף מעקדאנעלד עוויניו. איך בין דארט געווען, די פאליציי האט נישט געוואוסט וואס צו טוען מיט די סחורה. די בזיון איז דארט געווען אומגלובליך. צום סוף האט עס מתעסקים אוועק גענומען.

[petergrifin]

ס'איז דא גאנץ א פשוטע עצה וואס וועט האלטן די שמות טראקס בחורים פאראנטווארליך. פון ווען ס'הייבט זיך אן די קאללעקשען קען מר' דוב הייקינד אדער עניבאדי ארום גיין צו איעדע טרעקל און געבן א בעג שמות און אין די בעג זאל זיין א GPS טרענספאנדער. אז מען טוט עס כאטש איינמאל א וואך פון פורים ביז פסח, והיה דער בחור געט נישט קיין פיי און דאמפט עס העט מען כאפען דעם טוטער!! [emoji106]

[[NAMELESS]]

שאקינג ריפארט גענומען פונעם שכן.

סארי פאר מיין עם הארצית אבער וואס/ווער איז דאס שכן?
א צייטונג? א סייט? אדער א מענטש וואס וואוינט נעסט דור צו דיר?

גענומען פון איי וועלט , ניקים שימפן און שעלטן. אבער ווען עס קומט א גוט שטיקל. פלאגיאירט מען און גרויסן...

[איך אויך]

איין זאך וואס איך פארשטיי כלל נישט. פארוואס קען מען עס נישט באגראבן אזוי ווי מען האט אלע דורות געטוהן און מען טוהט נאך עד היום ברחבי העולם היהודי? דהיינו עס ליגט אין שמות שטיבל אינעם בית החיים און ווען עס מאכט זיך ל''ע א לויה לייגט מען מיט אפאר זעקלעך שמות.

לויט די נאמבערס פון מתעסקים אז איבער דריי הונדערט שבעה סעטס ווערן רעגילמעסיג ארויסגעבארגט אין גרעיטער ניו יארק אין די זעלבע צייט ,און זיי זענען פיל מאל אפילו איבערגעשטרענגט דארף צו זיין גענוג פלאץ פאר שמות.

[געוואלדיג]

שוין געזעהן לויות דאהי און אין א"י קיינמאל געזעהן אזא מנהג, ברענג א מקור פליז, א דאנק

[איך אויך]

בעיני ראיתי גענוג מאל. טאקע אין אמעריקא און א''י זעהט מען עס נישט און דאס אידאך מיין שאלה.


קענסט עס זעהן אין כמעט יעדע אלטע ביה''ח איבער דער גארער וועלט איז דא ביים עק א קליינע שמות שטיבל/בודקע אדער לפחות א שמות קעסטל אינעם טהרה שטיבל אדער הספדים זאל.

[סאו וואט]

איך טוה שוין אזוי עטליכע יאר, וואס כ'לייג אריין אלע מיינע שמות (וואס כ'האב גאנץ אסאך וועכינטלעך) און גארבידזש קען, ניטאמאל כיס בתוך כיס,
כ'האב אזוי מברר געוועהן אליין, אז רובא דרובא צעטליך האבען ניטאמאל דין שמות, כגון גליונות, חוץ פון קלף ספרי תורה ותפילין וציצית...

והיינו טעמא דשמות היינו טעמא דשריפת חלה, וואס אפאר יאר בין איך געשטאנען אליינס מיט א גרויסע טשארטש צו פארברענען מיין חלה, און כ'בין געווארן איבערגעצייגט אז ס'איז אום מעגליך ס'זאל ווערן פארברענט אדורך און אדורך, כל שכן דו אלע וואס עדוועטייזען און ס'ליגט א בארג חלה איינער אויפן אנדערען איז אומעגליך ס'זאל ווערן פארברענט דורך און אדורך,
וקל וחומר בן בנו של קל וחומר אז איינער געט אריין ממש פאר יו"ט, וואס ס'נישטא גענוג צייט. גלייבטס נישט זייער מורה הוראה'ס, אדרבא, פרויבירס אליינס, וועט איר זעהן כ'בין גערעכט, און זייט דעמאלטס מאך איך א לשם יחוד און ס'פליט אריין און גארבידזש, און כ'בין יוצא מהדרין מן המהדרין.

[shem-tov]

איך האב שוין יא מיטגעהאלטן א קאמערשאל שריפת חלה זיי ניצען א ספעציעלע שטארקע קעמיקעל וואס איז געמאכט צו פארברענען מיט טויזענט דעגרי נישט עפעס וואס די וועסט טרעפן אווער די קאונטער. און בעיני ראיתי ווי פון הונדערטער שטיקער חלה ווערט אש און פארעך אין בלויז עטליכע שעה. בקיצור די ווילסט לייגן אין גארבעדש לייג געזונטערהייט. אבער ביי ביידע האנדעלט זיך עס אין ערענסטע איסורים.

[ישראל קאפקע]

אויב לאזט מען עס גוט ברענען קען מען אין צוואנציג מינוט פארברענען עטליכע פונט חלה טייגלעך אז עס זאל ווערן קויל שווארץ דורך און דורך, אן קיין ספעציעלע קאמערציאלע כעמיקאלן.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

[tag]סאו וואט[/tag] איך פארשטיי נישט דיין מהלך המחשבה. דער וועלט מאכט א טעות, און מיינט מ'איז יוצא פארברענען חלה מיט'ן קאמערשע"ל שריפת חלה, יא? איז אויב דו פארשטייסט אזוי דארפסטו מאכען סדר אליינס און פארברענען אליינס. וואס איז די חכמה פון לייגען אין מיסט? אז דו פארלאזט זיך נישט אויפ'ן דעת הקהל צו נוצען די קאמערשע"ל מענטשען, פארוואס פארלאזט דו זיך אויפ'ן דעת הקהל אז ווארפען אין מיסט איז בסדר?

פערזענליך, מאך איך א שריפה ערב פסח ביי זיך אין חצר, איך האב א מיסט קעסטעל אן אייזענער ($15 אין לאוו"ס) און איך גיי צו א פלאץ ווי מ'בויט א הויז און איך נעם קליינער שטיקלעך האלץ פון דער ערד. איך לייג מיין צען שטיקלעך חמץ און מיין חלה געוויקעלט אין א קליין ביסל פאפיר, איך ווייק די פאפיר אין אויל און איך צינד עס אן, געווענליך בערך זיבען אדער זיבען דרייסיג ערב פסח צו פרי. ס'ברענט און ברענט און ביז סוף זמן שריפת חמץ איז אלס פארברענט. אז דו האסט צו פיל חלה קען מען מאכען דער שריפה אפאר טעג פאר פסח, אבער דער עיקר איז נישט זיך צו פארלאזען אויף פאפיר צו בויען דער פייער, ווייל ס'ברענט נישט גענוג לאנג און נישט גענוג הייס. האלץ פון א בילדינג סייט ברענט הייסער און בעסער (ס'כאפט זיך א שוידער ווען מ'דערמאנט זיך אז אזוי בויט מען הייזער וואס אונז וואוינען דערין) און די חלה ווערט געבאקען און נאכדעם פארברענט, אבער ס'נעמט צייט. ווארט נישט ביז שעה שלישית, נאר הייב אן נאכ'ן דאווענען כוותיקין (אדער פאר דעם), און לאזט א שומר אויפ'ן פייער על כל צרה שלא תבא.

[Kool man]

ווען איך האב גערופען הרב שלמה זלמן פר"מ פרעגען וועגען די שמות האט ער געענפערט אז ס'ווערט באגראבען כדת וכהלכה, איך האב א שפור אז די ארטיקעל איז געווידמעט דורעך א קונקורענץ