שיח ושיג האט געשריבן:די אמת איז אז מ'דארף טוישן די קעפל פונעם אשכול "ר' יצחק לעבאוויטש שליט"א רב דקהל יראים וואודרידזש", ווי ער זאגט מיר אלס אז ער איז נישט רב אין וואדרידזש נאר אין זיין ביה"מ, אין אויך נישט "אב"ד" ווייל ער האט נישט קיין בית דין, נאר "רב הקהילה וביהמ"ד"
איך האב נישט געוואסט אז א '''''''קהילה''''''' האט עהר יא עהר איז זיס וויא צוקער אבער מען טאהר נישט צופיל עסין דערפון מען קען ח''ו ווערען דייעביטיס צוקער קראנק השם ירחם
זר זהב האט געשריבן:ר' יצחק לעבאוויטש קומט פון פשוטע עלטערן, ער האט יחוס עצמו. (ס'ווערט דערציילט אז צו ר' יצחק'ס פשוטע עלטערן איז איין שבת אנגעקומען א אפגעריסענער ארימאן ער איז נישט געווען ארומגעוואשן, די עלטערן האבן אים אריינגענומען, אפגעוואשן און געגעבן צו עסן און אים צוגעשטעלט א געלעגער. צופריה האבן זיי נישט געקענט אפגעפונען דעם ארימאן. א יאר דערויף איז ר' יצחק געבוירן. דזשאוק)
איין מאל, רעדענדיג מיט'ן וואודרידזשע רב שליט''א, האב איך דערמאנט אז איך האב געליינט דער ספר ההעתקות פונ'ם ירחמיאל דאמב און ער האט גלייך רע'אגירט 'יא, ס'שטייט אסאך שטותים דארט'. ער האט ליב נאכצוזאגען פון 'מיין מחותן הרב לעזר דוד פעל (זצ''ל)' בשם ר' יידעלע דזיקאווער אז א באבע מעשה עיז נישט דער טייטש אז ס'איז נישט אמת, נאר א באבע האט עס געקענט דערציילען.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
מורינו הרב האט געשריבן:סא תכלית, ווער איז א גרעסערע עילוי און בעל כשרון, ר' יצחק לעבאוויטש אדער ר' אהרן פון מאנרא?
איך דארף וויכטיג וויסן...
ס'איז נישט קיין נפק"מ צי דו דארפסט וויכטיג וויסן אדער נישט. די שאלה דארף צו זיין: ווער נוצט זיינע כשרונות בעסער...? לאמיר זעען וויפיל טויזנטער מענטשן שטופן זיך הערן ר' יצחק לעבאוויטש'ס שלוש סעודות תורה? און וויפיל טויזנטער חסידים קומען אויף א יו"ט צו ר' יצחק לעבאוויטש קיין וואודרידזש...?
מורינו הרב האט געשריבן:סא תכלית, ווער איז א גרעסערע עילוי און בעל כשרון, ר' יצחק לעבאוויטש אדער ר' אהרן פון מאנרא?
איך דארף וויכטיג וויסן...
ס'איז נישט קיין נפק"מ צי דו דארפסט וויכטיג וויסן אדער נישט. די שאלה דארף צו זיין: ווער נוצט זיינע כשרונות בעסער...? לאמיר זעען וויפיל טויזנטער מענטשן שטופן זיך הערן ר' יצחק לעבאוויטש'ס שלוש סעודות תורה? און וויפיל טויזנטער חסידים קומען אויף א יו"ט צו ר' יצחק לעבאוויטש קיין וואודרידזש...?
או כלך לדרך זו
ווער האט מער שונאים? ווער איז פארהאסט ביי האלב פון די קהילה וואס אינטער נארמאלע אומשטענדן וואלט ער געווען זייער מנהיג?
מיין פאינט איז אז ס'איז נישט שייך מדמה צו זיין די צוויי; זיי קומען פון גאר אן אנדערע בעקגראונד. ובכלל, ווער עס קען זיי ביידע פון די נאנט ווייסט אז די צוויי האבן גארנישט אין קאמאן, סא וואס איז בכלל די פארגלייך?
ריכטיג האט געשריבן:איך בין א קליינע חסיד פון הרב דאמב אבער ס'קומט איהם די טיטל "ר'."
פארוואס? ער איז נישט געווען קיין רב און נישט קיין רעבע, און לויט'ן תקנות השטיבעל דארף מען נישט. ווידער זיין ריזיגע תלמיד חכם'שאפט איז ווייט פון באשטעטיגט. זיין ספר ההעתקות ווייזט א גאר קליינער פארשטאנד אין וואס מיינט לערנען.
ער איז גראדע געווען א רב אינדערהיים אלץ בחור.
וויאזוי ווילסטו באשטעטיגן זיין תורה? מיר איז גענוג צו הערן פון זיינע חברים פון ישיבה, און אייגנטליך פון זיינע טעיפס שיעורים אויף חומש רש"י ספר ויקרא זעהט מען א געוואלדיגע בקיאות אין סדר קדשים.
ריכטיג האט געשריבן:איך בין א קליינע חסיד פון הרב דאמב אבער ס'קומט איהם די טיטל "ר'."
פארוואס? ער איז נישט געווען קיין רב און נישט קיין רעבע, און לויט'ן תקנות השטיבעל דארף מען נישט. ווידער זיין ריזיגע תלמיד חכם'שאפט איז ווייט פון באשטעטיגט. זיין ספר ההעתקות ווייזט א גאר קליינער פארשטאנד אין וואס מיינט לערנען.
ער איז גראדע געווען א רב אינדערהיים אלץ בחור.
וויאזוי ווילסטו באשטעטיגן זיין תורה? מיר איז גענוג צו הערן פון זיינע חברים פון ישיבה, און אייגנטליך פון זיינע טעיפס שיעורים אויף חומש רש"י ספר ויקרא זעהט מען א געוואלדיגע בקיאות אין סדר קדשים.
באנונז אינדערהעים האט מען נישט געהאלטן פון א רב וואס איז א בחור. וויאזוי וועט ער פסק'נען שאלות נשים...?
מ'זאגט נאך פונ'ם בריסקער ראש ישיבה הרי"ד סאלאוויציק זצ"ל אז ער פלעגט הייסען חתנים וואס דארפען דרשנ'ען ביי זייער תנאים צו חתונה אז ס'לוינט זיך צו רעדען אויף סוגיות אין קדשים "ווייל דער משנה אליינס איז שוין א חידוש". מ'קען יעדעם אפנאר'ן מיט אביסל קענשאפט אין קדשים, אזוי ווי מיט דער אויסדרוק "געווען א רב אינדערהיים". אויף ק"ש אין אישי האב איך אמאל באקומען א מחאה וועגען איינער א רעבע אבער באקאנט אלס נישט אזא גרויסע תלמיד חכם "ער האט געפיהרט שווערע דיני תורות אינדערהיים". וואס מיינט עס? עי' ערך ר' ברוך בער בביאור המלים בענגליש I'll try וד"ל.
בענין הרב יצחק לעבאוויטש שליט"א, מ'דארף נאך אסאך אויסשמועס'ן וועגען איהם. א נער זעט נאר איין חלק פונ'ם מענטש און פססקנ'ט אלס אפ עפ"י דעם. אבער למעשה בהעמק הענין זאגט ער אסאך קלארע זאכען, און אסאך פון אונז וואס באמערקען אז עפעס טויג נישט אבער מ'האט נישט די ווערטער דאס אויסצודרוקען און ממילא מיינט מען אז ס'איז א טעות. ווען הרב יצחק שליט"א דרוקט עס אויס אין ווערטער, גיבט עס א וועג איינצושלינגען און מ'פיהלט אז מ'איז ערגעץ אנגעקומען.
איך האב נאר מעורר צו זיין אויף איהם ובפרט אויפ'ן קונטרס אנן בדידן ואינהו בדידהו, אז למעשה דרייט זיך דארט א גרויסע שקר. ער מאכט כאילו אינדערהיים איז נישט געווען אזא מציאות ווי א פארטיי.ער מאכט כאילו ס'איז אן אמעריקאנער זאך, און וויבאלד די אונגארישע אידען האבען געהאלטען אז מ'דארף איבערפלאנצען אונגאר'ן אין אמעריקא און נשיט ווערען אמעריקאניזירט, ממילא טויג נישט די אלע זאכען, כולל דער עניין פון פארטיי פון כאסידעס, און גרויסארטיגע אסיפות, וואס ער רופט אן אמעריקאנער בלאף. דערווייל איז ער טועה מטעם צוויי זאכען. אין דער אלטערהיים האט געהערשט די זעלבע שטותים ווי דאהי. איך האב איהם אמאל געפרעגט "אז דיין ראיה איז דער חתם סופר אין תשובה ק"צ ט'צו וועמען האט ער געצילט זיין ווערטער? נישט די חסידים פון אמאל? איז וואס מאכט מען כאילו ס'איז א היינטיגע זאך?" ער האט מיר גע'ענטפערט "ווער ווייסט וועמען ער מיינט? אפשר מיינט ער חב"ד צו וואס". למעשה איז דאס גאנץ ווייט פון מסתבר אז א תשובה פונ'ם חתם סופר אין פרעשבורג צום ישמח משה אין איהעל זאל זיין געצילט צו חסידים אין דער ווייטער רוסלאנד. אויך לגבי דער סיטיפילד אסיפה. איך האב עס אנגעקוקט ווי דער חזעריי פון חסידים. 'לאמיר איבערנעמען גאסען, קערען וועלטען, זיך אריינשטופען אין דער נייעס און ווייזען וויפיל פלייש אונז האבען מיר'. דאס פאסט פאר אן איידעלע ליטוואק? אן אמעריקאנער איד מיט זיין שטילקייט און רואיגקייט? דאס פאסט נאר פאר איינער וואס איז אויפגעהאדעוועט מיט א פעסטע 'סדר הבאסעס', איינער וואס מ'האט אויסגעלערענט אז אנפילען פארענטשע'ס איז עבודת ה' (צו עבודת הרעבע), ווי קען מען דער מחלה ארויפלייגען אויף אמעריקאנער אידען כאילו דאס קומט פון מענטשען וואס עסן פיצה אנשטאט'ס שלישקע'ס?
איך פארשטיי אלע זיין טענות און ער רעדט גאנץ ריכטיג, אבער ס'איז פונקט אזוי גילטיג אויף בעלז פון אמאל ווי אויף סקווער פון היינט.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
ווען ר' ברוך בער איז צוריק געקומען פון זיין מסע קודש קיין אמעריקא, האט איהם אן אמעריקאנער בחור געפרעגט צו דער ראש ישיבה האט געלערנט עפעס ענגליש אין אמעריקא. ר' ברוך בער האט געזאגט יא, צוויי ווערטער: I'll try. "און וואס מיינט עס ווייסט דער ראש ישיבה?" "יא, ס'מיינט גארנישט מיט נישט". ומכאן יקיש צו אסאך אזעלכע אויסדרקוען אויף אונזער דזשארגאן.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
ליטוואק פון בודאפעסט: בענין דיין ריוויו אויף הרב יצחק לעבאוויטש שליט"א. דו האסט א פוינט מיט דעם פאקט אז "אינדערהעים" אין יוראפ איז געווען פונקט די זעלבע פאליטיק און חסידות פארטיי'אישקייט. נאך אפשר מער ווי היינט. אבער מצד השני. ר' יצחק לעבאוויטש איז א געוואלדיגער בקי בכל מקצועות התורה. און ער האלט זיך פאר אן היסטאריקער ממדריגה ראשונה אויך. איך האב פון איהם כמה פעמים געהערט אז אין אייראפע איז בכלל נישט בעסער געווען בענייני חסיד'ישע פאליטיק און מחלוקת. נאר לשיטתו קענמען ווערן אמעריקאניזירט. און פון דעם איז ער חושש. לפי שיטתו מיינט עס ווערן מאדערן. און נאכלאזן פון די חת"ס ותלמידיו'ס מסורה...!
@ליטוואק ר' יצחק איז כסדר מסביר אז דאס צוזאמשטעלן די פארטייען מיט די מוסדות (אינסטיטוציעס כלשונו..) דאס איז די גרעסטע בראך.
דער חסיד אינדערהיים אין בעלז, וואס איז געווען גרייט זיך צו מוסר נפש זיין פאר זיין רבי'ן און זיין פארטיי, האט נישט געהאט קיין שום שעבודים צו זיין מקום אויסער דעם וואס ער האט געהאלטן אז זיין רבי איז צדיק הדור און דער גאנצע בריאה דארף אים דינען. משא"כ, דער חסיד היינט וואס זיין קשר מיט זיין "חסידות" איז געבויט אויף דעם אז ער שיקט זיינע קינדער אין די מוסדות, און ער ניצט די סערוויסעס (גמ"ח, בוטשער, חברה קדישא) פון די קהילה.. און מ'רעדט זיך (און די קינדער) איין אז דאס איז חסידות און התקשרות און עבודת ה'... ויש עוד להאריך בגודל השבר, והשעה מאוחר..
מענטש . נישט וויא זיינע אנהענגער'ס ווילען איהם אראפ לייגען וויא איין שלעכטער מיט שלעכטע מידות . איין אומפארגינער א בייזער איין גערעגטער איין טשעפענער .איין אריינזאגער . איין לץ וואס האט געמאכט ליצנות אויף יענעמנ'ס חשבון איין קרוגער וואס האט זיך געקריגט מיט יעדען . ח''ו אזוי צוא האלטען איז געקומען ר' יצחק אין ווייזט איבער אז דאס אלעס איז פאלטש . נאר עהר איז געווען איין פיינער רואיגער געלאסענער קיינעם נישט געטשעפעט ח''ו וכו' וכו'
