הרב אברהם יצחק הכהן קוק

[אלבערט]

איך האב דעם גאנצן בריוו פון ראגאטשוואווער, אויב איז איינער אינטערסירט קען איך עס ארויפשטעלן דא.

זיכער, ארויף דערמיט.

[[NAMELESS]]

געהערט אלס קינד "ולא תתורו אחרי לבבכם" נאך הערצ"ל, "ואחרי עיניכם" נאך קו"ק

געהערט אלץ ערוואקסענער ״צדיק כתמר״ אויב איז ער א צדיק ווי א טייטעלבוים, ״יפרח״ זאל ער אוועקפליען פון דאנעט

[שמואל הלוי]

ראשעקאל האלט עס ממש נישט אויס זעה איך

[שמואל הלוי]

איך האב דעם גאנצן בריוו פון ראגאטשוואווער, אויב איז איינער אינטערסירט קען איך עס ארויפשטעלן דא.

זיכער, ארויף דערמיט.

למעשה זעה איך אז ס'איז דא אויף היברו בוקס, נאט אייך א לינק

http://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?re ... =&pgnum=68

[[NAMELESS]]

ראשעקאל האלט עס ממש נישט אויס זעה איך

חלילה. פשוט אזעלעכע ווערטלעך זענען פעיר געים און מ׳קען עס מאכען אויף יעדעם

[אויס מענטש]

נישט פארלוירן ווערן און ווערן "אויס מענטש", ווען מען זעהט אביסל צומעשיעניש לגבי הר' קוק, דער אמת איז אז ער איז געווען א גאון גדול, בנגלה ובנסתר, אבער שפעטער איז ער געווארן הציץ ונפגע, זיין ספר "אורות" איז בנמצא היינט {אין אמעריקא ביי טוביה'ס אין מאנסי, ווי ער שרייבט קלאר, אז די ספורטלער פון אר"י זענען מעלה די שכינה אזוי הויך ווי דוד המלך מיט זיינע מזמורים, רח"ל, און זיינע שרייבער פון זיין לעבנס ביאגראפיע לאכן זיך אלע אויס פון די אלע וואס ווילן אים פארהייליגען און באפוצן, זיי שרייבן זייער קלאר זיינע פארדרייטע מהלכים,
בממאר הנוסף האב איך געהערט פון הרה"ג ר' משה שטערנבוך שליט"א אז ביי די ערשטע וועלט מלחמה איז רב קוק פארכאפט געוווארן -זייענדיג אויפן וועג צו אדער פון די אסיפה פון די ציונים אין באזעל- אין ער איז געשטראנדעט געווארן אין שווייץ ביי זיין משפחה, אין מען האט אים דארט געזען ליינען דעם "דת החדשה" וואס יעדער וואס ווייסט, וואס דאס איז וועט פארשטיין, וואס דאס מיינט.
עכ"פ ער איז געווען קודם גאר גוט, נאר נאכדעם איז ער היפש פארפארן ל"ע, במילא איז גאר נישט קיין סתירה ווייל אפי' ר' יוסף חיים האט קודם שטארק געהאלטן פון אים, ביז ער האט מגלה קלונו געווען ביי די אלע מערכות ווי ער האט גענומען זייער סכנהדיגע שטעלונגען.

[לאדיך אפ]

בממאר הנוסף האב איך געהערט פון הרה"ג ר' משה שטערנבוך שליט"א אז ביי די ערשטע וועלט מלחמה איז רב קוק פארכאפט געוווארן -זייענדיג אויפן וועג צו אדער פון די אסיפה פון די ציונים אין באזעל- אין ער איז געשטראנדעט געווארן אין שווייץ ביי זיין משפחה, אין מען האט אים דארט געזען ליינען דעם "דת החדשה" וואס יעדער וואס ווייסט, וואס דאס איז וועט פארשטיין, וואס דאס מיינט.

האב איך געהערט די זעלבע פון הרב שטערנבוך. האב איך אים געפרעגט "אזוי פארדארבן איז ער געווען"? האט ר' משה געעפנט אויף מיר צוויי אויגן און אזוי מאכענדיג מיט זיין הענט געזאגט "פארדארבן?! עה! ער איז געווען א ברייטער מענטש, האט ער געליינט דאס אויך!"

[יידל]

אן אינטערעסאנטע בריוו פון די ירושלימ'ע בד"ץ בשבחו פון הרב קוק דאטומירט כ"ו אייר תרס"ט

[זר זהב]

וואס ר' מרדכי בולגרייער פאטער פון היינטיגן בעלזער רב האט געשריבן אויף אים:

עס זענען פאראן נאך גדולים וואס האבן געשריבן מיט שארפע לשונות אויף הרב קוק -- וועמענס ספרים זענען בנמצא און יעדער האט די ברירה אריינצוקוקן און אליין זען וואס ער זאגט.

מען קען נישט נעמען "שארפע לשונות" פון גדולים, ווייל אויב יא האט כמעט יעדער גדול א צווייטן גדול וואס האט זיך אויף אים אויסגעדריקט מיט "שארפע לשונות"; זאלן מיר צוזאמנעמען אלע גדולים און אלע "שארפע לשונות" לפונדק אחד וועט דאך פון אלע נישט בלייבן קיין שריד ופליט.

דער רוח הזמן איז היינט אנדערש. קיינער גייט נישט ווערן קיין חלוץ און שענדן ספרי תורה אין קיבוצים. פון פשוט אריינקוקן אין הרב קוק'ס ספרים באקומט זיך א בילד פון א מענטש וועמען די אלע "שארפע לשונות" פאסן זיך אזוי גוט ווי היסטאריע צו ליכט שטראלן.

דו מאכסט זייער וויינייג סענס וויט אלל דו רעספעקט. ווא נאך זעסטע איינער אנרופון דעם צווייטן "רשע גמור" ? דו ווילסט עס אזוי פארווישן אז מ'קען צאמנעצען אלע שארפע לשונות... מ'קען נישט! ס'נישט אזוי פשוט דאס צו פארעטנפערן.

[זר זהב]

געהערט אלס קינד "ולא תתורו אחרי לבבכם" נאך הערצ"ל, "ואחרי עיניכם" נאך קו"ק

געהערט אלץ ערוואקסענער ״צדיק כתמר״ אויב איז ער א צדיק ווי א טייטעלבוים, ״יפרח״ זאל ער אוועקפליען פון דאנעט

כארז אויב איז ער א צדיק ווי א טענענבוים בלבנון זאל מען עם לייגן אויף די לבנה

[משכיל]

וואס האט למשל געזאגט דער נאסודער רב אויף ר' ישראל ווישניצער, ער האט איהם מבזה געווען ברבים, איז וואס ווערט ער איין האר ווייניגער

[זר זהב]

האט ער אים גערופן רשע גמור?

[אויס מענטש]

מען קען נישט נעמען "שארפע לשונות" פון גדולים, ווייל אויב יא האט כמעט יעדער גדול א צווייטן גדול וואס האט זיך אויף אים אויסגעדריקט מיט "שארפע לשונות"; זאלן מיר צוזאמנעמען אלע גדולים און אלע "שארפע לשונות" לפונדק אחד וועט דאך פון אלע נישט בלייבן קיין שריד ופליט.

דאס איז נישט קיין פארגלייך, דער חילוק איז זייער פשוט
מיר טרעפן גדולים וואס האבן זיך אויסגעדרוקט מיט לשונות אפי' שארפע לשונות קעגן אנדערע גדולים וצדיקים אבער עס האט געהאט 2 תנאים:
1) עס איז נישט געווען קיין מערכה אסאך גדולים קעגן איינעם
2) עס איז געבליבן ביים אויסדרוק עז איז נישט געגאנגען ביז הבדלה והפרשה ממש, בכל תחומי החיים
ביי הר' קוק איז ביידע געווען
לסיכום הענין איז איבעריג זיך צו טעהנ'ען גיט נאר א קוק אין זיינע לעבנס באשרייבונגען וועט איר זעהן אלעס וואס איז שלעכט מיט אים, יגידו עליו ריעיו זיינע נאנטע און פארגלייבטע און מיר וועלן זיי הייליג גלייבן

[פשוט-קאמפליצירט]

נישט פארלוירן ווערן און ווערן "אויס מענטש", ווען מען זעהט אביסל צומעשיעניש לגבי הר' קוק, דער אמת איז אז ער איז געווען א גאון גדול, בנגלה ובנסתר, אבער שפעטער איז ער געווארן הציץ ונפגע, זיין ספר "אורות" איז בנמצא היינט {אין אמעריקא ביי טוביה'ס אין מאנסי, ווי ער שרייבט קלאר, אז די ספורטלער פון אר"י זענען מעלה די שכינה אזוי הויך ווי דוד המלך מיט זיינע מזמורים, רח"ל, און זיינע שרייבער פון זיין לעבנס ביאגראפיע לאכן זיך אלע אויס פון די אלע וואס ווילן אים פארהייליגען און באפוצן, זיי שרייבן זייער קלאר זיינע פארדרייטע מהלכים,
בממאר הנוסף האב איך געהערט פון הרה"ג ר' משה שטערנבוך שליט"א אז ביי די ערשטע וועלט מלחמה איז רב קוק פארכאפט געוווארן -זייענדיג אויפן וועג צו אדער פון די אסיפה פון די ציונים אין באזעל- אין ער איז געשטראנדעט געווארן אין שווייץ ביי זיין משפחה, אין מען האט אים דארט געזען ליינען דעם "דת החדשה" וואס יעדער וואס ווייסט, וואס דאס איז וועט פארשטיין, וואס דאס מיינט.
עכ"פ ער איז געווען קודם גאר גוט, נאר נאכדעם איז ער היפש פארפארן ל"ע, במילא איז גאר נישט קיין סתירה ווייל אפי' ר' יוסף חיים האט קודם שטארק געהאלטן פון אים, ביז ער האט מגלה קלונו געווען ביי די אלע מערכות ווי ער האט גענומען זייער סכנהדיגע שטעלונגען.

לאמיר אננעמען אז ער איז "נחמץ געווארן". לשיטתם פון זיינע קעגנערס, מיינט דאס אז ער איז פארכאפט געווארן אין ציונות. קיינער האט אים נישט חושד געווען, אז ער האט זיך גע'שמד'ט. איז, יא, ס'איז מעגליך אז ער האט געלייענט דעם "ברית החדשה" (נייער טעסטאמענט -- דער קריסטליכער ביבל); דארף מען אבער פארשטיין פארוואס ער האט עס געטאן: ער האט גענומען אין באטראכט צו טוישן רעליגיע? כ'גלייב נישט אז ס'איז דא עמיצער וואס וועט עס זאגן.

לגבי זיינע קאנטראווערסאלע מאמרים -- דער פאקט איז, אז וואס הרב קוק זאל נאר האבן געזאגט, איז ער געווען און ביז'ן לעצטן טאג געבליבן א פרומער איד, וועלכער האט אויסגעפאלגט יעדן סעיף און סעיף קטן פון שלחן ערוך. ער האט אויך כסדר מוסר-געזאגט, און פארלאנגט דאס זעלבע פון זיינע צוהערערס. עטליכע פון די קאנטראווערסאלע סטעיטמענטס זאל ער האבן געמאכט אויף זיין באקאנטער נסיעה, אין וועלכער רבי יוסף חיים זאנענפעלד זצ"ל האט זיך באטיייליגט. דער צוועק פון יענער נסיעה איז געווען ארומצופארן צווישן דעם פרייען יונגווארג און זיי מקרב זיין צו אידישקייט.

צו זאגן אז ער האט ארויפגעקוקט למעשה דעם פרייען יוגנט און געהאלטן אז זיי זענען חשוב'ער ווי פרומע אידן אין שול, איז זייער נישט מסתבר, ווייל ער אליין האט דאך געפירט א פרומען לעבן און פארלאנגט פון אלע צו טאן דאס זעלבע.

מיר געפינען אויך אז זיין אהבת ישראל איז נישט געווען באגרעניצט צו בלויז חלוצים; הרב קוק האט ליב געהאט יעדן איד -- אריינגערעכנט זיינע דם-שונאים. און נישט נאר איד, נאר יעדן מענטש, די גאנצע בריאה האט ער ליב געהאט. ער האט אין יעדן און אלעם געזען התגלות אלוקית אויף איין מדריגה אדער אן אנדערער.

אויב איז ער געווען למעשה א שו"ע איד און למעשה דאס געפאדערט פון אנדערע, מוז מען זאגן אז ער איז געווען א צעמישטע נשמה וואס האט נישט געוואוסט וואס ער וויל; א היפאקריט מיט א באהאלטענער אגענדע; אדער א דערהויבענער מענטש, א בעל מדריגה, אויפ'ן מוסטער פון אונזערע צדיקים אין אלע דורות, וואס האבן אין אלעם געזען גוטס און איבעראל אויסגעזוכט דעם ניצוץ קדוש וואס ע"פ קבלה און חסידות געפינט זיך איבעראל אין דער בריאה.

ס'איז מוראדיג רחוק צו זאגן אז ער איז געווען צעמישט. אז מען קוקט אריין אין זיינע ספרים זעט מען א מוראדיגע קלארקייט אין יעדער טעמע וואס ער בארירט נאר. א היפאקריט מיט א באהאלטענער אגענדע? זייער נישט מסתבר, און יעדער וואס האט געלייענט זיין ביאגראפיע אנגעהויבן פון אלס קינד וועט מסכים זיין אז הגם נישט אויסגעשלאסן לייגט זיך עס נישט אויפ'ן שכל. דערפאר בין איך נוטה צו גיין מיט דער דריטער מעגליכקייט.

ווער עס האט געלערנט חסידישע ספרים, בפרט "מי השלוח" און "רבי צדוק", האט זיך שוין אנגעשטויסן אין אזעלכע "קאנטראווערסאלע" שטיקלעך. גענוג צו דערמאנען דעם איזביצער'ס אויסטייטש פון דער געשיכטע מיט זמרי, און רבי צדוק'ס זאג וואס א מענטש זאל טראכטן נאכ'ן נכשל ווערן אין אן עבירה. מיר אלע ווייסן אז די סיבה פון אזעלכע מאמרים ליגט אין דעם פאקט וואס די וואס האבן זיי געזאגט זענען געווען דבוק אין עולמות וואו דאס איז טאקע געווען פשוט-פשט. יענע צדיקים זענען נישט געקומען אפפרעגן שו"ע, מסורה, אדער משנה זיין סיי-וואס למעשה. זיי האבן געזאגט א בחינה, וואס אין יענעם עולם אין וועלכן זיי זענען דערביי געווען דבוק איז דאס געווען דער אמת.

איך קען זיך נישט טרויען צו זאגן אזא פשט אין פסוק, אפילו סתם ווי א חסידישע בחינה, ווייל איך בין נישט דארט וואו יענע צדיקים זענען געווען. דא, וואו איך בין, מיט די השגות וואס איך האב, איז נישט אזוי פשט -- הגם איך בין מאמין באמונה שלימה אז רבי צדוק האט געזאגט תורת אמת.

איך קוק אן הרב קוק עפעס כעין זה. ער האט פארמאגט א ברייטן מוח און טיפע נשמה; ער איז געווען 90 פראצענט אין הימל. אלס תוצאה האט ער געהאט, אזוי צו זאגן, א געוויסע מאס נאאיוויטעט און נישט פארשטאנען פשט אין דעם אלטן כלל אז נישט אלעס וואס מעג געטראכט ווערן דארף געזאגט ווערן. ער האט נישט געכאפט אז זיינע ווערטער קענען אנגענומען ווערן פשוטם כמשמעם.

דאס איז מיין מיינונג (באזירט, אגב, אויף וואס כ'האב געהערט פון אנדערע גוטע אידן, בתוספת משלי). איך רעספעקטיר יעדן וואס האלט אנדערש -- באזונדערס עמיצן וואס האלט וואס ער האלט ווייל אזוי זאגט זיין מסורה.

[קליינע רעבעלע]

האט ער אים גערופן רשע גמור?

ער האט געזאגט אויף אים "אין שלום אמר השם לרשעים"

למעשה אזוי פיל גדולים זאלן ארויס גיין איף אזא פארנעם זיעט מען נישט לעצטיגע צייטען נאר ביי אי"ק

[שרגא]

מיין טאטע איז נישט קיין גרויסער חסיד פון אים, סאו קען זיין עס איז דאך געבליבן פארווארפן ערגעץ אביסל בייעס , אבער איך קען גרינג פארשטיין די וואס האלטן אז הרב קוק איז פארקראכן. איך פארשטיי די וואס זאגן אז ער האט זיך אויסגעקנעטן אן אייגענע (פרעמדע) מין אידישקייט. וואס איז א חידוש טאקע נאר ווייל ער איז געווען אזא אויסטערלישער גאון און אין מצוות מעשיות אזא מדקדק און גארנישט געטוישט, אבער זיין השקפה גאר א פרעמדע. אפילו טאקע מ'קען זאגן אזא וועג איז וויכטיג פאר געוויסע אין דער היינטיגער וועלט וואס וואלטן זיך קיינמאל נישט געקענט טרעפן דאס פלאץ אין אידישקייט ווען נישט דעם אייגנארטיגן גאנג און קוק פון רב קוק (ווארטשפיל בשוגג). אבער פאר אונזערע קרייזן און פון אונזער טראדיציאנאלע שטאנדפונקט, קלאר אז נישט.

[אלבערט]

מיללער אויף אייוועלט ברענגט אן אינטערעסאנטע קול קורא פון די רבנים אז מען זאל מתפלל זיין לרפואת הרב קוק. עס וואלט געווען אינטערעסאנט צו זען א קלארע רשימה פון די אונטערגעשריבענע.

[יואליש]

האט ער אים גערופן רשע גמור?

ער האט געזאגט אויף אים "אין שלום אמר השם לרשעים"

למעשה אזוי פיל גדולים זאלן ארויס גיין איף אזא פארנעם זיעט מען נישט לעצטיגע צייטען נאר ביי אי"ק

און ביי אדמו"ר מניקולשבורג שליט"א. און ביי בעלזא רב שליט"א. און ביי אדמו"ר מהר"א מסאטמאר. און ביי אדמו"ר מלובאוויטש ז"ל. און ביי אדמו"ר מקלאוזענבורג ז"ל.

די שליסל איז קאנטעקסט. און ביי היינטיגע מחלוקת'לעך קענסטו די קאנטעקסט, ביי פריערדיגע קענסטו נאר די ווילדע סטעיטמענטס אן קאנטעקסט.

[קאווע טרינקער]

טאקע ביי די פרשה, פון רב קוק, זעהט מען די שטארקע כוח פון די קנאים וואס האבן געשאפען אזא IMAGE וואס ס'איז שווער צו טוישען. און צוליב דעם - על אף מתחילה האט ער געהאט די שענסטע יודן אין ירושלים של מעלה, אבער ווער וויל זיך דען פארופען מיט א רבי וואס די גאס איז פיל מיט קול קורא'ס א קעגען אים.
און טאקע די וואס ס'איז נישט אנגאנגען וואס דער-עולם זאגט - על פי רוב דער המון וואס מ'רופט "שוואכער" - זענען געבליבען דארט. און דערפאר איז מרכז הרב פארוואנדעלט געווארן אין א כיפה-סרוגה רוח.
יעצט גיי זאג אז רב קוק איז געווען א חסידישע איד? ס'גלייבט זיך שווער, ווייל דער קנאי וועט דיך אנווייזען מיט'ן פינגער "קוק ווער ס'דרייט זיך דארט..." (נו, אוודאי, אז מ'מאכט מיר אומבאקוועם, פארוואס זאל איך בלייבען דארט?)

נאך א סיבה פארוואס דער-עולם, עכ"פ דא אין וומ"ס, זעהט נישט איין זיין גדלות, איז צוליב זיינע ספרים וואס זענען געשריבען אויף אן הויכע לעוועל, ס'איז נישט לייכט.

[יידל]

מיללער אויף אייוועלט ברענגט אן אינטערעסאנטע קול קורא פון די רבנים אז מען זאל מתפלל זיין לרפואת הרב קוק. עס וואלט געווען אינטערעסאנט צו זען א קלארע רשימה פון די אונטערגעשריבענע.

ישר כוח אלבערט פארן צוצייכענען! דאס איז שוין געווען סוף ימיו פון הרב קוק און עס איז נישטא די תירוץ אז דאס איז געווען קודם שסר מן הדרך. לאמיר א קוק טון ווער ס'האט אונטערגעשריבן.

• צבי פסח פראנק
• יוסף גרשון הורויץ
• אלי' בהר"ש ראם (בד"ץ פרושים)
• ישראל זאב מינצברג
• ירוחם פישל ברינשטיין
• שמואל פסח הלפרין (בד"ץ חסידים)
• אבא יעקב הכהן ברוכוב, מח"ס חבל יעקב
• איסר זלמן מלצר (???? מסלוצק)
• מנחם נחום טווערסקע, מרחמיסטרובקא
• זאב בהרב ר' יוחנן ז"ל מרחמיסטרובקא
• שלמה בהרמ"מ זללה"ה מזוועהיל
• שאול ידידי' אלעזר בהרה"ק מהר"י ז"ל ממודזיץ

דאס זענען די גרויסע נעמען. צווישן די קליינע נעמען זעט מען די פאלגענדע באקאנטע:

• בנציון עוזיאל רב הראשי, ו?? ת"א
• ראובן כ"ץ רב הראשי ואב"ד פתח תקוה
• יעקב משה חרל"פ רב בשער ???
• יחיאל מיכל טיקוצינסקי
• אריה לוין(עץ חיים)
• יחזקאל סרנא (ישיבת חברון)
• יעקב העניך סאנקעוויטש (שפת אמת)
• חיים ליב אויערבאך

קליק אויפן בילד צו זען א הויך-רעזעלוציע פולע סייז קאפיע.

קרעדיט: מיללער פון אייוועלט

[יואליש]

טאקע ביי די פרשה, פון רב קוק, זעהט מען די שטארקע כוח פון די קנאים וואס האבן געשאפען אזא IMAGE וואס ס'איז שווער צו טוישען. און צוליב דעם - על אף מתחילה האט ער געהאט די שענסטע יודן אין ירושלים של מעלה, אבער ווער וויל זיך דען פארופען מיט א רבי וואס די גאס איז פיל מיט קול קורא'ס א קעגען אים.
און טאקע די וואס ס'איז נישט אנגאנגען וואס דער-עולם זאגט - על פי רוב דער המון וואס מ'רופט "שוואכער" - זענען געבליבען דארט. און דערפאר איז מרכז הרב פארוואנדעלט געווארן אין א כיפה-סרוגה רוח.
יעצט גיי זאג אז רב קוק איז געווען א חסידישע איד? ס'גלייבט זיך שווער, ווייל דער קנאי וועט דיך אנווייזען מיט'ן פינגער "קוק ווער ס'דרייט זיך דארט..." (נו, אוודאי, אז מ'מאכט מיר אומבאקוועם, פארוואס זאל איך בלייבען דארט?)

נאך א סיבה פארוואס דער-עולם, עכ"פ דא אין וומ"ס, זעהט נישט איין זיין גדלות, איז צוליב זיינע ספרים וואס זענען געשריבען אויף אן הויכע לעוועל, ס'איז נישט לייכט.

דאס איז אלעמאל די קעיס: ס'ווערט א זעלבסט-פארפילטע נבואה. מ'דערביטערט איינעם דאס לעבן און נאכדעם זאגט מען: קוק, אלע וואס פארן אזוי זענען ביטער צום סוף. וק"ל.

[יואליש]

זעלטן וואס א גדול האלט זיך להיתר צו עפעס וואס קוקט אויס פאר די מאסן ווי חדש. דער כח לאסור און גיין מיטן שטראם וועגט אלעמאל איבער. נעם א דוגמא ווי הרב סליפקין: רבנים וועלכע האבן אים געגעבן אן הסכמה האבן צוריקגעצויגן איינאל די עסקנים אין די שטראם האבן זיך ארויסגעשטעלט דערקעגן. די הסכמה איז נישט קיין הסכמה און דער איסור קיין איסור. ס'איז פרעשור פון אונטען ארויף.

[שמעקעדיג]

אזוי קוקענדיג אויף אייוועלט ביי מיללער'ס אויבנדערמאנטע קול-קורא, האב איך געליינט די דארטיגע - מער סאטמאר געשטימט - ויכוח איבער אים.

אויב זענט איר אינטערעסירט, גיבט דא א קליק און לייענט מיט הנאה.