רבי דוב בער פון ליעווע - וואס האט דארט פאסירט? (דיסקאסיע)

[חקרן]

קודם כל, איך האב מוסיף געווען עטליכע קלייניגקייטן און דעם לעצטן פארזעצונג.

אצינד, לבהירת הענין וויל איך מוסיף זיין, אז טראצדעם וואס קיינער שרייבט עס נישט, קוקט עס אויס אין מיינע אויגן אז פאליטיק האט דא געשפילט א גרויסע ראלע. לויט ווי עס קוקט אויס האט זיך דער ליעווער קיינמאל נישט פארטראגן מיט זיין סאדיגורער ברודער און נישט אומזינסט איז ער אנגעקומען צו דער ווייטער רומעניע, ווייט פון זיין משפחה און פריינט. לויט געוויסע מקורות האט ער נישט באקומען רעכט זיין חלק אין די גרויסע ירושה פון זיין פאטער, און הגם פארן ליעווער האט קיין געלט נישט געפעלט און אויב וואלט ער געוואלט, וואלט ער זיך געקענט אנפילן מיט אוצרות קורח פון די געלטער פון זיינע חסידים, האט ער זיך פאר א סיבה דערווייטערט און אוועקגעפארן וואוינען.

מען דארף אויך נעמען אין באטראכט, אז אין געוויסע רוזשענע מקורות ווערט דער ליעווער באטראכט אלס דער מוח פון די רוזשענער קינדער. עס איז גאנץ מסתבר צו זאגן אז דער סאדיגורער האט זיך געשפירט באדרויעט פונעם ליעווער און זיין מוח איז אים געשטאנען אין וועג. דאס איז געווען די סיבה, אז ווען מען האט געטראפן א מקום וואו מען קען אים רודפ'ן און אים מאכן א רחמנות, א קראנקער און א ספק משומד, האט מען דאס געטאן, אונטערן שלייער פון רחמנות האבן אויפן ברודער.

טראצדעם וואס קיינער שרייבט נישט אזא השערה און עס ווערט אין ערגעץ נישט געברענגט, לאזט זיך דאס זאגן אלס דבר המסתבר מאליו.

נאך א זאך: אין א בריוו וואס א סאדיגורער חסיד שרייבט פאר ר' ניסן באק אין ארץ-ישראל, דערמאנט ער די פאסירונגען פון ערב יום-כיפור תרכ"ט, און ער לייגט צו אז זינט דעמאלס פלעגט דער ליעווער אינדערהייט כסדר זאגן אז ער וויל זיך גיין שמד'ן. דאס אליין אז א סאדיגורער חסיד שרייבט עס, ווייזט אויף עפעס. נעמליך אויף איינע פון די צוויי, אדער אז ער האט טאקע געהאלטן דערביי ח"ו - א זאך וואס דער ליעווער האט שטענדיג געלייקנט און געזאגט אז ער האט קיינמאל נישט גע'חלומ'ט דערפון, אדער אז די סאדיגורער חסידים האבן באופן מסיומת פראבירט אנצוקלעבן אויף אים אזעלכע זאכן, און טראצדעם וואס א רוזשענער קינד איז געווען קודש קדשים אין סאדוגערע, איז פארט געווען א שטיקל ריס דארט.

עס קען אויך געמאלט זיין, אז זעענדיג ווי אזוי די רביצין און די גבאים ווערן דערשראקן ווען ער האט דערמאנט שמד אום ערב יום-כיפור, האט דער ליעווער געפינען א וועג ווי אזוי צו סטראשען, און ער האט דאס גענוצט אויך אינדערהיים, א זאך וואס האט ארויסגערופן גרויס זארג צווישן זיינע נאנטע.

אין מיין באשרייבונג האב איך נישט דערמאנט די נקודה - אז ער האט דערמאנט דעם ענין פון זיך טויפן אינדערהיים - וויבאלד עס לייגט זיך אויפן שכל אז דאס איז א צוגעלייגטע שטיקל פון די צייטונגען, מתנגדי סאדיגורא און מעגליך אפילו סאדיגורא חסידים זעלבסט, וואס האבן געוואלט בארעכטיגן זייערע שריט אדער האבן געשפירט א קאנקערענץ צו זייער רבי'ן.

והבוחר יבחר.

אין יעדן פאל, מיינט דאס נישט חלילה אז דער רבי האט געהאלטן דערביי ח"ו, נאר אז דאס איז געווען א געזונטע סראשע, כמעט די איינציגסטע וואפן וואס ער האט גענוצט קעגן זיינע שטוב מענטשן. מען זאל נישט געפרואווט ווערן.

[moshav zekeinim]

ישר כח חקרן פארן ברענגען פאר די היימיש אידיש ליינער דער שוידערליכער געשיכטע וויאזוי ברודערשאפט האט אביוזט דעם צוטרוי און עס געניצט אויף צו אונטערדרוקן דעם ברודער. ספעציעל אז דאס איז געשען בבית צדיקים און טאקע מיט א צדיקישע מאטיוו.
עס איז אנבאדונגט נויטיג צו וויסן צו טון פארן יונגן דור אז דארט וואו עס גלאנצט קען זיין באגראבן הויפענעס שמוץ און אונטערדרוקונגען. ספעציעל איז עס וויכטוג צו וויסן הויף א הויף וואס איז לכאורה הייליג און מען קען קיין אויםריכטיג שלעכט ווארט נישט זאגן. זאל מען אראפ רייסן דעם אומשולדיגער היילגן שלייער פון זייערע פרצופים, זאל מען אנמערקן אויף די פולע פסולת וואס איז אריין געמישט אין זייער כלומרשטע הייליגע "אוכל", און ויראה הקהל וישפוט.

זאל דער ליעווע סעריע זיין נומער איינס פוו נאך צענליגע ענליכע געשעענישן ביי אזוי גערופענע הייליגע משפחות און הויפן.

[diff]

זיין הו'א איז דיין מסקנה. אזוי באשאפט זיך מעשית

[moshav zekeinim]

מיין מסקנה איז אז שטערקערע געוואונען די שוואכערע, און אז טאמער וויל מען נישט מבטל זיין די אייגענע ישות לחליטין דארף מען קעמפן.

עס איז מיר נישט אזוי וויכטוג וויפיל פראצענט פון די מעשה איז ריכטיג, דער פאקט אז שטערקערע האבן זיך געוואלט משתלט זיין אויף א שוואכערן'ס לעבן מיטן פארבלענדערישן מאטיוו פון בית צדיקים, איז פאר מיר איבער גענוג, און דערפאר דארף יעדער רעכדענקיגער מענטש פארשרייען און אראפ רייסן בכל תוקף, סיי די געשיכטע און סיי אנדערע ענליכע געשיכטעס אין די היסטאריע , עד ימינו אלה.

[berlbalaguleh]

ביי מיר ביי יעדער מעשה וואס איך הער קלער איך ''וואס האט געמוזט פאסירען, כדי מ'זאל פארציילען אזא מעשה?''
למשל, וועגען דער זיך שמד'ען. מסתמא האט ער געשריגען ''לאזט ענק אפ פון מיר, איך דארף זיך דען שמד'ען פטור ווערען פון ענק?!'' פון דעם קען ווערען א סטראשונג, צו א פלאן, צו אפשר גאר אויסגעפיהרט.
דער פחד פונ'ם פארסמ'ען איז אויך פארשטענדליך. א מענטש וואס זיצט איינגעשפארט, נעמט זיך זיין געדאנק ארומלויפען ביז פאראנוי''ע, ווי ברייט באקאנט.
און פון וואנעט ווייסט מען אז ער האט נישט געקענט קיין שפראך? מסתמא ע געבילדעטעט דאקטאר אין רומעניע''ן האט געקענט פראנצעזיש, די שפראך פונ'ם הויכע פענסטער'ס אין יוראפ. דער ריזשינער האט דאך ערצויגען זיין קינדער מיט בילדונג, ער אליינס האט דאך ברייט געקענט אין וועלטליכע עניינים כאחד הנסיכים. איז פארוואס זאל מען מיינען כז זיין קלוגע געראטענעם קינד זאל זיין אנדעריש?

ליטוואק פון בודאפעסט: מיט אט די נקודה ביניך מסכים מיט דיר 100%. די גאנצע ריזשינער משפחה זענען געווען אזאלכע פארגעשריטענע מענטשן און ער, דע ליעווער איז דאך געווען א ספעציעל קינד מיט געבענטשטע כשרונות און טאלאנטן. לייגט זיך עס בכלל נישט אויפ'ן שכל אז ער איז געוועןאזוי פארכניאקט וי א בעלזער יושב. מ'זאגט דאך אז ער האט געליינט ביכער. נו. די ביכער זענען דאך נישט געווען געשריבן אויף אידיש.
איבער די גאנצע ריזשינער/סאדיגור'ע הנהגה האביך א סאך צו קאמענטירן. און מ'זאלל מיר נישט פארדרייען א קאפ אז דאס איז העכערע זאכן וואס אונז פשוטי עם פארשטייען נישט דערצו. איך ווייס אזויפיהל אז ווען איך עס א גוטן סטעיק און איך פארטרונק מיט א קאלטן גלעזל ביר אין א הייסן זומער'דיגן טאג האביך נישט דערביי קיין שום ספעציעלע כוונות. חוץ די תאוות האכילה...א גוט שבת..,.!

[ווייס פרעזידענט]

שיין געשריבן.

מיר ווארטן אויף די המשך הדברים!!!

[און אויב ס'וועט זיין וואס צוצולייגן נאך דיין באשרייבונג, עמיר ארויפשארן די ארבל. כ'האב היבש חומר אויף אים].

איך האף לטוב

Sent from my Nexus 6 using Tapatalk

[berlbalaguleh]

נאך איין אבזערוואציע האביך: פון די אלע באריכטן ווא זענען געברענגט געווארן דורך חקרן נעם איך ארויס אז די רביצין איז גארנישט געווען אזא צדיקת. זי איז געווען יענע סוחר'טע. כאטש זי האט געשטאמט פון דעם העיליגן טשערנאבלער גזע. זי האט זיכער ערגעץ אינמיטן די פרשה געהאט א לאוו אפעיר מיט איינעם פון די גבאים. מ'זאלל מיר נישט קומען פארציילן די העיליגקעיט און גרויסקייט פון די צדיקים לבית טאלנא. זיי זענען געווען איינפאכע פאליטישנס און האבן געארבעט לטובת זייער אייגענע אגענדא. ס'נאר א מזל אז ס'איז נאך דאמאלס נישט געווען קיין אינטערנעט. און מ'האט געקענט פארקויפן לאקשן פאר'ן עולם.
אויך. דער ליעווער וואלט געדארפט ביי א געוויסע נקודה איינזעהן אז זיין רביצין איז א שלאק און ער האט געדארפט כפרות שלאגן מיט איהר. און חתונה האבן מיט א גוטע פרוי וואס וואלט איינגעשטימט אז ער זאלל לעבן אזוי ווי ער וויל. כאטש אין אנהייב זענען זיי געווען לאווי דאווי. אבער ווען ער האט איינגעזעהן אז זי איז א ביטש האט ער זי געדארפט אפ'גט'ן. דאס וואלט אויך געווען פונקט אזא גרויסע פאליטישע באמבע ווי די סטראשונקע אז ער גייט זיך שמד'ן...!

[געוואלדיג]

ר' בערל איהר נעמט זאכן זייער ערנסט, אזא עלטערער איד ווי אייך וואלט שוין געוואוסט אז עס איז מעגליך אז דער סאדיגורער איז געווען א קדוש וטהור און פארט געמאכט א טעות מיט באהאנדלען זיין ברודער, וכן הוא לגבי הרעביצין וואס כאטש וואס לויט די מעשה איז זי געווען יענע סחורה, קען מען נאכנישט אפסטעמפלען מינטשן לויט די מעשה פון אזוי פיל יארן ווייט, א וודאי קען מען בודק זיין די מעשים צו עס איז געווען אויסגעהאלטן, אבער נישט די מענטשן בכלליות.

[berlbalaguleh]

ר' בערל איהר נעמט זאכן זייער ערנסט, אזא עלטערער איד ווי אייך וואלט שוין געוואוסט אז עס איז מעגליך אז דער סאדיגורער איז געווען א קדוש וטהור און פארט געמאכט א טעות מיט באהאנדלען זיין ברודער, וכן הוא לגבי הרעביצין וואס כאטש וואס לויט די מעשה איז זי געווען יענע סחורה, קען מען נאכנישט אפסטעמפלען מינטשן לויט די מעשה פון אזוי פיל יארן ווייט, א וודאי קען מען בודק זיין די מעשים צו עס איז געווען אויסגעהאלטן, אבער נישט די מענטשן בכלליות.

ר' געוואלדיג: ניין.טאקע פארדעם ווייל איך האב שוין ב"ה געגעסן א סאך אפיקומן'ס (נאר נישט אזוי אלט ווי דו ווילסט עס אהערשטעלן...) ביניך געווארן א סקעפטיק אין די גדלות וקדושה וואס מ'פארקויפט אויף די פארשידענע צדיקים. ספעציעל לבית טשערנאביל/טאלנא. איך זעה דאך וויאזוי די היינטיגע (יוצאי חלציהם) זעען אויס..מ'קען אפשר זאגן אז די אינטערנעט האט מיר געשאדט. אבער איך בין געווען א גרויסער תמים אלס יונגל. ווייל איך האב געליינט א סאך מעשיות פון די צדיקים. אויף די צדיקים לבית רוזשין/סאדיגורא למשל זאגט מען גרויסע און הויעכע זאכן איבער דעם לוקסוס'דיגן לעבן וועלכען זיי האבן געלעבט. אבער ביי מיר איז אין מקרא יוצא מידי פשוטו. און איך ווייס אז ווען די רבי עסט א גוטן סטעיק און טרונקט א קאלט גלעזעל ביר אין א הייסן טאג, האט ער פונקט אזוי א הנאה דערפון ווי איך און דו. אדער ווען ער פארט אין א גאלדענע קארעטע געשפאנט צו צוויי שיינע ווייסע פערד (כדרך המלכים) האט ער גאנץ פיין הנאה פון די אטענשן וואס ער ציהט...! נאר ווילאנג ס'איז נישט פוגע אין די רעכטן פון די פשוטי עם באדערט עס מיך בכלל נישט. איך פארגין עס זיי מיט'ן גאנצן הארץ. אבער קיינער זאלל מיר נישט קומען און פארציילן באבע מעשיות אז דאס איז העכערע זאכן. די רבי איז פונקט אזא בשר ודגים ווי איך און א יעדער איינער...!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

ר' בערל, אז מ'קוקט אין נישט חסידישע מקורות אויפ'ן ריזשינער זעלבסט, זעט מען א באזעסענע מענטש, נישט קיין העכערע מעשה'ס. למשל, קוק אין זכרון יעקב פונ'ם סעקרעטאר פון ר' יצחק אלחנן ווי ער ברענגט א בריוו פונ'ם ריזשינער וועגען די גזירת הקאנטוניסט'ן ווי ער רעדט זייער נארמאל נישט העכער'ס.
און לגבי די רביצין, דו זאגסט כאטש זי איז פונ'ם הייליגען טשערנאבעלער גזע, איך זאג ווייל זי איז פונ'ם טשערנאבעלער גזע. סקווער איז נישט קיין נייע זאך. גזע בית טשערנאבעל זעט מיר אויס פארפוילט שוין דורות, און דאס איז א טיפישע אויסדרוק פון יענער פארפוילטקייט.

[איש את רעהו]

אוי ליטוואק ליטוואק, ווילאנג נאך וועסטו רודפן די חסידים?
לאשוין אפ

[[NAMELESS]]

סקווער איז נישט קיין נייע זאך. גזע בית טשערנאבעל זעט מיר אויס פארפוילט שוין דורות, און דאס איז א טיפישע אויסדרוק פון יענער פארפוילטקייט.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איש את רעהו, איך גיב דיר איבער דער ארבעט. אבער טוה א גוט'ן דזשאב. אנדעריש וועל איך עס צוריקנעמען.

[[NAMELESS]]

ליטוואק, איך מוז מודה זיין אז אסאך מאל ביסטו זיס ווי צוקער.
Keep it up...

[diff]

דער חולק איז אז ביי א בעלעגלה. איז עסען סטעיק אייזקרים פון זיינע איידעלסטע זאכן

[diff]

זקנים, זייט ביזט שוואך נעמסטדיך אן פאר שוואכע. ביזט זיכער געווען אמאל אינגאנצן פארקערט מ'האט נישט געקענט שטיין אין די ד' אמות
אבער, נישט פון בארעדן באקומט מען א כפרה

[moshav zekeinim]

בן אדם:

נישט זיס ווי ציקער איז ער מיט זיין באהויפטונג, נאר ליידער ביטער גערעכט.

איז עס עפעס זיס צו זעען ווי מען הארגעט יענעם'ס רעכטן בעלולות שונות בעת יענער שרייט פון ווייטוג בכל רמח אבריו?!

איך פארסמאקעווע זיך נישט ווען איך ליין די אפענע רישעות פון רעגירונגען, מוסרים, שלעגערס וכדו' און איך פארסמאקעווע זיך נישט ווען איך הער פון די אונטערגעציפטע באהאלטענע רישעות שטיק בארעכטיגט מיט אלענערליי אויסריידן, וואס ווערן געטון בבית צדיקים, וחסידים ואנשי מעשה, וכדו' בשם א מכלומר'שטע ערהאבענער צוועק.

ניין, עס איז גארנישט זיס!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אז מ'טראכט טאקע אריין, אפילו מ'וועט נישט גיין אזוי ווייט ווי ר' בערל, און מ'וועט אנקוקען די עשירות בבית ריזין אלס א לשם שמים זאך, קען נאך זיין נישט עפעס העכער'ס. איך בין נישט דארט געווען, אבער ס'קען זיין אז אויף צו דערהויבען דער מוט פון א דערדרוקטע פאלק, האט ער איינגעפיהרט א פרינצליכע אויפפיהרונג אז מ'זאל דינען דער באשעפער מתוך גדלות והרחבת הדעת. איך בלייב ע מתנגד, דער תורה דארף נישט קיין צוהעלפער'ס, אלע דרכי עבודה דארפ'ן שטייען אין תורה. אבער עכ''פ ביי חסידים האט מען נישט אזוי גערעדט, און ס'איז גאנץ מעגליך געווען די כוונה פונ'ם ריזשינער.

[moshav zekeinim]

ווען עס זאל ווען ווערן ידוע אז דער הייליגער סאדוגערער האט מאלעסטעט א קינד במשך עטליכע יאר, וואספארא בליק וואלסטו געהאט אויף זיין שענסטע און הייליגסטע עבודה???

ביי מיר ווערט דאס וואס ער האט געטון מיט זיין ברודער פאררעכנט פונקט אזוי הארב ווי מאלעסטעישן. עס האט דערווייל נישט קיין קלינגעדיגער נאמען אזוי ווי מאלעסטעישן, אפשר וועט מיט די צייט וועט דער עוול פון אזא התנהגות פאפולער ווערן, אזוי ווי דער עוול פון מאלעסטעשן איז לעצטנס פאפולער געווארן (דור דור וחטאיו). אבער אזא מינופאלירנדע ווירטשאפט כלפי זולת איז בלי ספק א אביוז פון ערגסטן סארט.

[berlbalaguleh]

ר' בערל, אז מ'קוקט אין נישט חסידישע מקורות אויפ'ן ריזשינער זעלבסט, זעט מען א באזעסענע מענטש, נישט קיין העכערע מעשה'ס. למשל, קוק אין זכרון יעקב פונ'ם סעקרעטאר פון ר' יצחק אלחנן ווי ער ברענגט א בריוו פונ'ם ריזשינער וועגען די גזירת הקאנטוניסט'ן ווי ער רעדט זייער נארמאל נישט העכער'ס.
און לגבי די רביצין, דו זאגסט כאטש זי איז פונ'ם הייליגען טשערנאבעלער גזע, איך זאג ווייל זי איז פונ'ם טשערנאבעלער גזע. סקווער איז נישט קיין נייע זאך. גזע בית טשערנאבעל זעט מיר אויס פארפוילט שוין דורות, און דאס איז א טיפישע אויסדרוק פון יענער פארפוילטקייט.

ליטוואק פון בודאפעסט: ייש"כ. אט דאס האביך טאקע געמיינט. ספעציעל לגבי די רביצין. נאר איך זאג עס נישט ארויס אזוי בפירוש. נאר מער ברמיזה. איך ווייס ס'וועט הייסן אז איך זאג דא אפיקורסות. נאר איך בין גאנץ א קנאפער חסיד פונ'ם העיליגן מאור עינים און די גאנצע טשערנאבלער גזע...והדברים פשוטים...!

[berlbalaguleh]

דער חולק איז אז ביי א בעלעגלה. איז עסען סטעיק אייזקרים פון זיינע איידעלסטע זאכן

Diff: you are one heck of a darned (coud've used much stronger language.) prejudiced individual...! shame on you...

[חקרן]

שלום וברכה טייערע חברים און ליינער.

עס טוט מיר זייער לייד אז מיין מעשה האט געברענגט אזעלכע סארט נאגאטיווע רעאקציעס פונעם ציבור, אזש ביז אנצורופן פריעדיגע צדיקי הדורות מיט ביליגע נעמען כאילו איר וואלט געווען זייער חבר פון קלאס.

לאמיר קלארשטעלן די פאקטן: וואס עס האט זיך אמת'דיג דארט אפגעשפילט, ווייסט מען נישט קלאר. סך-הכל פראביר איך אויסצוקלארן דעם בילד און ברענגען דאס מערסטע קרוב אל האמת צו די טייערע חברים, אבער פארט איז מסתבר אז פילע שטיקלעך פעלן פונעם פאזל, וואס אויב מען וואלט דאס געוויסט, וואלט מען אנדערש געקלערט. אפשר איז דער ליעווער באמת געווען א חולי-אנוש, וואס דער בעסטער זאך פאר אים איז געווען אז ער זאל זיך געפינען אונטער די אויפזיכט פון זיינע ברידער און געשוויסטער? - וואס טוט איר אויב עס קומט היינט ארויס א דאקיומענט וואס ווייזט אז דער ליעווער האט מאלעסטעט קינדער און די ברידער האבן אים געוואלט האלטן אין די ראמען... דעמאלס וואלט איר אלע שוין אלעס פארשטאנען.. איא?

דא איז געווען איינער - געדענק איך נישט ווער - וואס ווייסט שוין אויף זיכער אז די רביצין שיינדל האט געהאט אן אפער מיט איינע פון די גבאים. יענער ווייסט שוין און ציעט שוין מסקנות, ס'גייט א רויעך... וואס ווייסט איר וואס דארט איז געווען? - און וואס פאסירט אויב די דאזיגע צדיקים איבער וועמען איר רעדט, זענען באמת הייליגע לייט, צי נעמט איר די אחריות זיי צו בארעדן?

איך שפיר זיך זייער שלעכט; איך האב אריינגעלייגט בלוט און פלייש אויסצוקלארן די סוגיא, איך ארבעט שווער אראפצוברענגען פארן ציבור מיט זאפט און געשמאק די פאסירונגען פון יענע צייטן, און איך וואלט שטארק נישט געוואלט אז מיינע ווערק זאלן פארוואנדלט ווערן אלס שאולזאן סטייל באשמירונגען. אלס אינטעליגענטע מענטשן דארפט איר אננעמען די זאכן לויט ווי איר ליינט, היסטאריש און מיט אן אביאקטיוון בליק און דאס נישט פארשמוצן מיט מחשבות און געדאנקען, וואס סיי ווי ווייסט איר נישט דעם אמת וואס דארט איז געווען. אפשר איז די רביצין די איינציגע שולדיגע און אריינגעדרייט זיינע ברידער, אפשר זענען די ברידער שולדיג און פאליטיק האט געשפילט א ראלע, און אפשר איז דער ליעווער אליין עפעס געווען מיט אים. וואס ווייסט איר?

איך האף אז מען וועט נעמען ערנסט מיינע רייד, נישט ארומשמירן מענטשן אין די וועלט אריין, און די וואס האבן שוין יא געשריבן זאכן וואס זיי דארפן נישט, זאלן מוחל זיין און פארמעקן זייערע געשריבענע. אנשטאט דעם זייט מגיב זאכליך, מיט היסטארישע פאקטן און שיינע הערליכע דיסקאסיעס פון אן אנדערן סארט.

מיט הבנה און פארשטאנד
חקרן

[moshav zekeinim]

ר' חקרן, דו האסט געעפנט דעם אשכול, דו האסט ארויף געברענגט דעם נושא אויפן טיש, דעריבער טאמער ווילסטו נישט אז מען זאל ארויף ברענגען היציגע מסקנות אין דיין אשכול, דאן טרעט איך אפ, און איך וועל מיך איינהאלטן פון ארויף ברענגען מיינע געפילן איבער דעם נושא.

אבער, אני כשלעצמי האב איך נישט קיין ספק ווער עס איז דא דער שולדיגער און ווער די באנדיטן זענען דא, ווער דער טאטאלער רודף איז, און ווער דער אומשולדיגער נרדף איז. איך בין היבש אויסגעקאכט אין געזעלשאפטליכע פסיגאלאגיע, און בנוסף האב איך היבש געליינט איבער דעם ר"ר בערניו ממקורות שונים. מצידי איז איבריג יעדע ראיה.

דיינע פארטיידיגונגען אויף די סאדוגערע אונטערדרוקער איז בחינת הרוצה לשקר ירחיק עידותו. אפשר אהין און אפשר אהער, זאכן וואס קיינער קען נישט אנטייטלען און דער וועלט איז אפקר. און לאמיר שוין זאגן אז אהין אדער אהער, דאן איז וואס, אשר על כן ווערט א מענטשנס מיינונג בטל?! וואו איז דאס געהערט געווארן, אויב נישט ביי פראפעשענל מיניפולאנטן.

עס עקזיסטירט נישט ביי מיר איין שילדיגע אין א פארברעכן וואס עטליכע זענען באגאנגען צוזאמען. ווער עס האט געהאט א יד אין די מעשה נבלה, מאכט נישט אויס ביודעין אדער בלא יודעין, דארף אפגעבן א דין וחשבון.
זאל ער האבן טויזנטער נאך פאלגער איבער די לעצטע פאר הונדערט יאר וועלעכע פארהייליגן אים. זאל ער האבן געמאכט גילגול שלג דריי מאל א טאג, זאל דער ר"ר צאץ און דער ר"ר שאץ האבן געזאגט אויף אים הויקעס ספויקעס. טאמער האט ער פארשמירט זיין הענט מיט אידיש בלוט איז ער נישט חף מפשע און דער מענטש וואס איז פארהייליגט געווארן דארף אראפגעריסן ווערן בכל תוקף, ווילאנג מען הערט נישט פון א אמת'ע מקור נאמן אז ער האט תשובה געטון אויף זיינע מעשים און אז ער האט זיין ברודערן איבער געבעטן.

געזונטערהייט, ווילסט זיך האלטן דיפלאמאטיש צו פיגורן וועלעכע האבן נאך איין איינפלוס אויף די היינטיגע היימישע דיפלאמאטיע, גוט פאר יו.

הרי שלך לפניך. ביי מיר וועט אבער סאדוגערער הויף בלייבן לשמצה, נישט וועגן צאנז, נאר צוליב די מעשה.