אויפגעקלערטע חברים: גייט איר האלטן די זעלבע שיטות בעת צרה?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

מיין טאטע'ס משפחה איז רוסלאנד/ליטא, אבער מיין מאמע'ס מאמע'ס מאמע איז פון אונגאר'ן. איך בין אויפגעהאדעוועט ליטוויש/ישיביש אבער נישט אינ'ם אמעריקאנע'ם געזעלשאפט.

[יאיר]

אזוי ווי איך זע אז איך בין געטעגט געווארן אין דעם אשכול וויל איך מודיע זיין בפני כל העם ועדה אז איך בין נישט אן אויפגעקלערטער.
החותם בצער ובשברון לב
יאיר

[[NAMELESS]]

וואס איז דער צער, דער טעג אדער אז ביזט נישט אויפגעקלערט ?

[געפילטע פיש]

כ'פארשטיי נישט. דאס גאנצע אויפגעקלערטקייט שטאמט דאך נאר פון צרות, די מיטגעמאכטע קינדער זענען סתם בעלי תאוות וואס נוצן די תירוץ אז זיי זענען אויפגעקלערט. סא צרות מאכן אפפארן, אדער תשובה טון?

אבער אין אמת'ן אריין איז ווי ראובן זאגט, אויב האב איך גוט פארשטאנען. אז קיינער וועט בעת צרה נישט גיין מכינ'ן אויפן בעל פעור, ווייל ס'איז אזוי ווייט פון זיין אמונה, אז ס'איז אפילו נישט קיין אפציע, ניטאמאל לויט פאסקאל'ס וועידזשער, אבער ביי תהילים כולל וועט ער אפשר יא, באקוקן די מזוזות איז שוין סאך גרינגער, א רויטע בענדל אפשר אויך. ממילא ווענדט זיך אלעס אין ווי ווייניג מ'האלט פון א געוויסע אמונה טפילה, אויב ס'איז בכלל דא א נדנוד ספק אז ס'קען עפעס ליגן דערין.

[יאיר]

גראדע איך וואלט ענדערש געדינט עפעס אן עקזאטישע עבודה זרה פון אינדיע ווי אנגעטון א רויטע בענדל.

[געפילטע פיש]

די רויטע בענדל שטאמט דאך פון דיינע עקזאטישע עבודה זרהס.

[[NAMELESS]]

גראדע איך וואלט ענדערש געדינט עפעס אן עקזאטישע עבודה זרה פון אינדיע ווי אנגעטון א רויטע בענדל.

כ'האב מיך טאקע אלס געוואונדערט אז אויף אזויפיל זאכן איז דא סגולות, פון פלעינע רויטע בענדלעך ביז טייערע רינגלעך, און פון עסען קנאבל ביז תהילים אגאנצע נאכט. און אויף וואס זענען די סגולות ? א שטיקל ליסטע: פרנסה בריווח, רפואה, שידוכים, נשיאות חן, הצלחה וכו', אבער נאר גשמיות. פארוואס איז נישט דא קיין סגולות אויף רוחניות, ווי למשל אמונה ? אדער אויף א געשמאקער דאווענען ? אפילו אויף לערנען איז נאר דא סגולות פאר זיכרון - אויך גשמיות, ס'מאכט מיר טראכטן אז מ'דארף בודק זיין די אמונה פון די סגולה באנוצערס.

[לבלר]

גארנישט מיט יודישקייט!
יא איך גלייב אז איוב א קריסט האט א שווערע זאך ווי נמשל מהאט אים דייגנוסט מיט קענסער, יא ער גייט לויפן צים גלח.
אבער ווענט זיך טאקע ווער די מענטש איז ער אן אויפגעקלערטער בשיטה, און זיינע דעות זענען באזירט אויף שכליות וועט ער נישט מאכן א u turn.
אויב טוישט ער זיך יא יעצט, איז ער אן אפגעפרעגטער לויט זיינע פריעדיגע הנחות.
נאר לכאורה רוב מאל איז מען נישט ערליך (גיום יודן) צוליב תאות, כבוד, סביבה,
איז איוב האט ער א פראבלעם הי מיינט טשענש פין זיין אויפגעקלערטער שיטות.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך טראכט שוין לאנג- דער תמימות'דיגע שפירט זיך באקוועם אין זיין לעבען. טאמער א מענטש וואגט זיך איהם צו מציע זיין אז אפשר איז זיין רעבע זכרוינעלברחה נישט אזא ת''ק, שפירט ער אונטער אן איבערפאל, מ'אטאקירט איהם. ער קען נישט לעבען מיט אזא צד אז זיין גלויבונג איז מוטל ספק.
ווידער דער אויפגעקלערטע האט א פארקערטע נאטור. טאמער מ'זאגט איהם אז ער מוז עפעס גלויבען, שפירט ער דערדרוקט פון דעם אז מ'הייסט איהם וואס צו טראכטען.
ביידער איז דאס א נאטור און אזוי איז, מ'דארף עס נישט זוכען צו ענדערען.

[יואב]

/

[יואב]

אזוי ווי איך זע אז איך בין געטעגט געווארן אין דעם אשכול וויל איך מודיע זיין בפני כל העם ועדה אז איך בין נישט אן אויפגעקלערטער.
החותם בצער ובשברון לב
יאיר

יאיר, אן אויפגעקלערטער אדער אנויפגעקלערטער?

גם אני מצטרף למודעה זו, אז יאיר איז נישט קיין אויפגעקלערטער, קענט איר זיכער זיין אז יואב איז אויך נישט. און מיט דעם איז האפנטליך נאך א פסוק פארענטפערט געווארן פאר'ן געוואגט אינגל.

נישט ממש, אבער ענליך דערצו טאקע אין סדרה פון דער וואך. בלעם זאגט: "תמת נפשי מות ישרים, ותהי אחריתי כמהו". פלעגן מיינע מלמדים יאר יערליך ערקלערן, "אפילו דער רשע בלעם וואס האט זיין גאנץ לעבן אפגעטאן כל דבר אסור, אפילו ער, ווען ס'קומט צו שטארבן איז ער מקנא דעם איד".

לגופו של עניין זע איך נישט פארוואס אז עמעץ קומט צו א מסקנה, זאל ער דאס ממש טוישן אין אן עת צרה. חוץ ווי רויטע וואנצעס זאגט, אדער ווי ביי מעשה בלעם.

Sent from my SM-G900T using Tapatalk

[ירא שמים]

אזוי ווי איך זע אז איך בין געטעגט געווארן אין דעם אשכול וויל איך מודיע זיין בפני כל העם ועדה אז איך בין נישט אן אויפגעקלערטער.
החותם בצער ובשברון לב
יאיר

[tag]יאיר[/tag] פון וועלכע פון מושב׳ס ד׳ כתות בוסטו?

[גאנצל]

[tag]יאיר[/tag][tag]יואב[/tag] וואס איז מיט אייך ? פילט איר נישט גוט ? איך זעי איר ציהט צוריק פון אייערע אויפגעקלערטקייט זענט איר בעת צרה............

[מאטי]

אויב יאיר איז נישט קיין אויפגעקלערטער, דאן איז געי נישט קיין מערידש.

[יאיר]

אכן, יאיר האלט טאקע אז געי איז נישט קיין מעריעזש און מעריעזש איז נישט קיין געי. עס איז צוויי באזונדערע זאכן.

[פארוואס?]

געווענליך די וועלכע טוהן תשובה אויף דער עלטער, זענען קיינמאל נישט געווען אויפגעקלערט נאר ליבערשט לייכטזיניג, אבער איינער וואס איז אן ערנסטער מענטש וועט נישט טוישן זיינע מיינונגען צוליב פרעשור.

[נולד מאוחר]

יעדיר ענטפערט דא מיט סברות, דאס איז נישט קיין הייפעטעטיקל שאלה. יעדער איז שוין דורך שווערע צייטן, סאו פארוואס קען מען נישט ענטפערן יא ניין

[הקטן]

געווענליך די וועלכע טוהן תשובה אויף דער עלטער, זענען קיינמאל נישט געווען אויפגעקלערט נאר ליבערשט לייכטזיניג, אבער איינער וואס איז אן ערנסטער מענטש וועט נישט טוישן זיינע מיינונגען צוליב פרעשור.

ח"ו נישט מכח פרעשור
אנדערע זאכן פאנגען אן אויף איינמאל צו מאכן סענס.
מען זעט די לייט! און עס קליקט! מען האט אן אהא מאמענט!

די חבירים וואס פילען זיך אימבאקוועם מיט אים וועלן זאגן אז ער איז נישט געווען עכט עטענטיש אויפגעקלערט נאר ליבערשט לייכטזיניג.

יעדיר ענטפערט דא מיט סברות, דאס איז נישט קיין הייפעטעטיקל שאלה. יעדער איז שוין דורך שווערע צייטן,[אדער געזען אנדערע] סאו פארוואס קען מען נישט ענטפערן יא ניין

וואס איז די ראיה?
אויב זעסטו איינער וואס האט יא געמאכט א יא-טוירן איז הוברר הדבר למפרע אז ער איז געווען ליבערשט לייכטזיניג.
און אויב בלייבט ער פארהארטערט זאלסטו וויסען אז ער איז דער ריעל דיעל

[נולד מאוחר]

איך האב נישט געברענגט א ראיה, כהאב סתם געפרעגט א שאלה

[פרייוויליג]

עס איז טאקע אויך א פיינע טעאריע. מ'דארף נאר לויט דעם קענען מסביר זיין פארוואס עובדי ע"ז פאלן צוריק צו זייערע דמיונות בעת צרה.

אזוי ווי יענער וואס איז געשטארבן מיטן ציגערטעל אין מויל, ער האט דאס נישט געקענט אויפגעבן ביזן לעצטן מינוט...

די אשכול איז א גוטע, אבער די וועג וויאזוי ער לייגט עס אראפ איז שלא לפי רוחי. מיר האבן דא טייערע חבירים ווי ראובן אדער יאיר, מאמינים בה׳ ובתורתו, גאטספארכטיגע אידן וואס ווילן פשוט נישט קניען צו די חסידישע באבעל. אבער דיין אשכול איז גוט פאר רשעים וואס זינדיגען קעגן אייבירשטען און שפעטען די נאמען פון ג-ט בשאט נפש, אויף זיי איז געזאגט געווארן אז א ״גרויסע חלק״ כאפן א טרייסל בעת צרה. כמעט יעדער קען א געשיכטע ווי א צרה האט איבערגעמאכט א מענטש. די רגע די צרה באטרעפט זעט מען אז ׳לעבן איז קיין שפיל׳ ויש מנהיג לבירה.

[טאמבל סאס]

און לאמיר שוין זאגן אז עמיצער טוישט זיך שוין יא אין א שוואכע/שטארקע מינוט. איז וואס? א מענטש טוישט זיך כסדר. וואס ווייזט דער היינט אויף אמאל און וואס ווייזט זיין פערזענליכער עקספיריענס אויף אן אנדערעם?

אז ס'געשעט פלוצלונג א מתן תורה אדער אן ה' הוא אלוקים בהר הכרמל איז פארשטענדליך אז מצבים האבן זיך געטוישט.

אז ס'געשעט פלוצלונג א האלאקאוסט אדער א רענעיסאנס איז ווייטער קלאר אז ס'איז דא נייע אינפארמאציע אויף וואס דן צו זיין.

איך פארשטיי אז דיע זענען התגליות המוניות אבער די זעלבע איז אויך שייך אויף אן אינדיווידואל לעוול - אלס פערזענליכער עקספיריענס- ווי למשל א דיבוק, א חלום, א פערזענליכער קריזיס אדער אז עמיצער וועקט זיך אויף צו א סמארטפאון אונטערן קישן...

[moshav zekeinim]

לעניית דעתי:

אמת מיט כאראקטער (אדער באדייט אין לעבן) איז לאוו דוקא איינס. מען קען אפשר בויען א קאסטום מעיד כאראקטער געבויט אויף אמת. אבער רוב מאל איז דער אמת (אדער בעסער געזאגט, דער וועג צו אמת) כאראקטערלאז.

וויבאלד א מענטש נויטיגט זיך אין כאראקטער ווי לופט צום אטעמען וועט ער בעת צרה ווען ער האט פארלוירן א גרויסער טייל פון זיין פריערדיגער כאראקטער און באדייט זיך אנקלעבן אין די נענסטע כאראקטער הקרוב ללבו וואס מעגליך. פאר א איד מיינט עס אמונת אבותיו.

א סאטמארער וואס האט אלעמאל געהאקט אויף קלויזנבורג (ראובן'ס משל) נאר בדרך לצנות (וואס איז יעצט אין זיין ערנסטער צושטאנד, כאראקטערלאז און באדייטלאז) וועט בעת צרה ווען ער זיכט אן ערנסטער כאראקטער אויף וואס זיך אנצוכאפן (לאוו דוקא אמת'דיג) נישט וועלן האקן אויפן אויפן קלויזנבורגער.

אבער איינער וואס זיינע שיטות (נישט קיין חילוק וועלעכע סארט) טראגן מיט זיך כאראקטער אפילו בעת צרה, דאן פאלט ער נישט אוועק דערפון.

איך האב אביסל מקצר געווען. איך האף אז מען פארשטייט וואס איך מיין.

[הקטן]

"עת צרה" וואס מאכט פארלירען "כאראקטער" ?
דאס איז נישט געווענדליך די קעס.
הגם ס'איז שייך למשל ווען איינער פארלירט זיין פארמעגען און זיין כאראקטער איז זיין פארמעגען
איך מיין אז טרעפען רעליגיע-ספיריאטאלעטי טרעפט מען נישט נאר און די פעלער וואס מענטשען פארלירן זייער כאראקטער.

און ווען יא מיז דאס נישט זיין ווייל דער מענטש מיז האבן "כאראקטער" נאר פשוט ווען אלע דימיונות צי פאלען קען דער מענטש מער דערהערן אז לעבען האט עפעס טיפערס צי זיך.
א ידער מענטש האט "כאראקטער" אין א יעדער צייט די כאראקטער פין די מענשט ווערט געפארמעט לויט די אימשטענדען, למשל איינער וואס האט דארך געמאכט שוועריקייטען ווען פארמען די כאראקטער פין א וויקטאם אדער א העלד, מענטשען געוועדליך מאכן נישט כאראקטער בקום ועשה

צי זאגן אז דער מענטש טרעפט וואס איז די מערסטע קרוב לליבו פארזעט פשוט די פאקט אז רוב מאל איז ספירעטטאלעטי די מערסטע פארפרענדעד פין דעם בעל ה'יא-טורן