רבי וועלוועלע מבריסק - ומהותו

[דולה ומשקה]

*

[שושן פורים]

עפעס קלעבט נישט אין די תגובה, קוקט אויס ווי אונזער מורינו רבי [tag]דולה ומשקה[/tag] איז געווארן א דולה ומשקה לעצמו

[סאשי פיש]

.

[מנחם אבראמאוויטש]

.

[שושן פורים]

.

[דולה ומשקה]

*

[אויבערלענדער חכם]

[tag]דולה ומשקה[/tag] וואס איז די ראיה אז ער האט נישט געליטען נפשיותדיג פון דיכאון (depression בלע״ז)? פארשטייט זיך אז אין יענע יארען וואלט מען נישט געקענט ריכטיג דיאגנוזען און מען וואלט עס פארשטאנען ווי א דיבוק אדער רזא דרזא. איך האלט אז עס איז יותר לפי כבודו אזוי צו גלויבען אז זיין בייזע מידות און מאדנע הנהגות האבען געשטימען פון קרענק. אויב יענע מחלה קען אנכאפען בוצינא קדישא, מהיכי תיתי אז נפשיותדיגע קרענקען קענען נישט? די גמרא דערציילט עפעס ענליך וועגען דער הייליגע אמורא מרא דכולי ירושלמי הרבי רבי יוחנן.
וואלט געווען אינטרסנט צו וויסען אויב אנדערע בני משפחה האבען געליטען פון די נערווען ווייל די סארט זאכען גייען א סאך מאל אין די משפחה. מענטשען פלעגען אלעמאל זאגען אז א געוויסע גדול׳ס הארץ אטאק און פרי טויט איז געווען א דאנק די מלחמה, אבער היינט זעהט מען אז זיין זוהן ווער האט נישט איבערגעלעבט די קריג האט אויך געכאפט אזוינס אין די זעלבע יארען.
א סאך מאל איז דא א גרויסע מענטש וואס טוט מאדנע זאכען און מען דארף עס פארשטיין אלץ ״הויכע ענינים״, אבער ווען זיין פשוטע פאמיליע מיטגליד טוט דאס זעלבע ווייסט מען שוין ״כאן נמצא וכאן היה״.
ווייסט איינער עפעס וועגען משפחת הרבי מקוצק?

[chaims]

דער רבי ר אברהם יהושע העשיל האט א שיין בוך און יודיש איבער קוצק און וואס עס איז פארגעגאנגען דארט זייער בעלערענד עס הייסט און געראנגעל פארן אמת

Sent from my DROID Pro using Tapatalk 2

[moshav zekeinim]

נאך פאר איינער וויל באציען דעם קאצקערס התנהגות צו דעפרעסיע (אדער ווי דער המון עם רופט עס "נערוון") זאל מען קודם כל אראפ לייגן א אינטעליגענטע ערקלערונג איבער דעפרעסיע (און פארשטייט זיך נישט נאכפלאפלען טריקענע אינסטראקציעס און סימפטאמען פון ביכער, וואס איז געמאכט פאר מו"קים).

[[NAMELESS]]

[tag]דולה ומשקה[/tag] וואס איז די ראיה אז ער האט נישט געליטען נפשיותדיג פון דיכאון (depression בלע״ז)? פארשטייט זיך אז אין יענע יארען וואלט מען נישט געקענט ריכטיג דיאגנוזען און מען וואלט עס פארשטאנען ווי א דיבוק אדער רזא דרזא. איך האלט אז עס איז יותר לפי כבודו אזוי צו גלויבען אז זיין בייזע מידות און מאדנע הנהגות האבען געשטימען פון קרענק. אויב יענע מחלה קען אנכאפען בוצינא קדישא, מהיכי תיתי אז נפשיותדיגע קרענקען קענען נישט? די גמרא דערציילט עפעס ענליך וועגען דער הייליגע אמורא מרא דכולי ירושלמי הרבי רבי יוחנן.
וואלט געווען אינטרסנט צו וויסען אויב אנדערע בני משפחה האבען געליטען פון די נערווען ווייל די סארט זאכען גייען א סאך מאל אין די משפחה. מענטשען פלעגען אלעמאל זאגען אז א געוויסע גדול׳ס הארץ אטאק און פרי טויט איז געווען א דאנק די מלחמה, אבער היינט זעהט מען אז זיין זוהן ווער האט נישט איבערגעלעבט די קריג האט אויך געכאפט אזוינס אין די זעלבע יארען.
א סאך מאל איז דא א גרויסע מענטש וואס טוט מאדנע זאכען און מען דארף עס פארשטיין אלץ ״הויכע ענינים״, אבער ווען זיין פשוטע פאמיליע מיטגליד טוט דאס זעלבע ווייסט מען שוין ״כאן נמצא וכאן היה״.
ווייסט איינער עפעס וועגען משפחת הרבי מקוצק?

כמה הגהות והוספות:

א. אז דו דערמאנסט רבי יוחנן, קענסטו אויך צו לייגן בן זומא [וי"א בן עזאי], וואס איז יצא מדעתו. כאטש לאו דווקא באופן של נערוון בראך. אגב, לדעתו פון הרב עדין שטיינזאלץ, האט אחר אויך געליטן פון א דיפרעסיע אדער מיני נערוון בראך נאכן זען ישבב הסופר'ס צושטיקעלטע קערפער זייענדיג מהרוגי המלכות, און דערפאר איז ער נשתנה לאיש אחר [ליין זיינע ווערטער איבער אחר. ס'מיר די מערסטע געפאלן זיין קו, ואכמ"ל].

ב. אז דו רעדסט פונעם קאצקער'ס נערוון בראך, כנלענ"ד, כאטש צו וויסן קלאר איז כמעט אוממעגליך. אגב, ס'געווען נאך גדולי ישראל וואס זענען אריינגעפאלן אין א דיפרעסיע, א שטייגער דער אמרי אמת אין ארץ ישראל, [וי"א כן על מהר"א מבעלזא לאחר השואה], ס'דא וואס טענה'ן אזוי אויף ר' מאיר'ל פרעמישלאנער. לכאורה פארדינט דאס א באזונדערע אשכול, אולי יבוא יומו...

ג. קענענדיג דעם קאצקן חדר, זעט מען אז זיי זענען אלע געווען נארמאלע מענטשן וואס האבן געפירט נארמאלערהייט [אפשר אביסל קאצקיש...] זייער עדה חסידים. פונעם פילובער, לאמאזער, סאקאלאווער, ועוד, זעט מען נישט קיין שום מאדנעם התנהגות. זיי זענען אבער נישט געווען דער אומפארלעשבארער פייער פון ר' מענדעלע זעלבסט, וואס נישט קומענדיג לסיפוקו בעבודת ה' האט ער מעגליך זיך אריינגעגליטשט אין א מרה שחורה. ושוב, כ'זאג גארנישט מתוך ידיעה או זלזול, רק לפי מה שמשמע מקורות ימי חייו.

[אויבערלענדער חכם]

דער רבי ר אברהם יהושע העשיל האט א שיין בוך און יודיש איבער קוצק און וואס עס איז פארגעגאנגען דארט זייער בעלערענד עס הייסט און געראנגעל פארן אמת

Sent from my DROID Pro using Tapatalk 2

אויך מיר א "רבי ר'"!
[left]In English it is called Passion for truth.[/left]

[אחד העם]

דער רבי ר אברהם יהושע העשיל האט א שיין בוך און יודיש איבער קוצק און וואס עס איז פארגעגאנגען דארט זייער בעלערענד עס הייסט און געראנגעל פארן אמת

Sent from my DROID Pro using Tapatalk 2

אויך מיר א "רבי ר'"!
[left].[/left]

וואס הייסט?

[אויבערלענדער חכם]

דער רבי ר אברהם יהושע העשיל האט א שיין בוך און יודיש איבער קוצק און וואס עס איז פארגעגאנגען דארט זייער בעלערענד עס הייסט און געראנגעל פארן אמת

Sent from my DROID Pro using Tapatalk 2

אויך מיר א "רבי ר'"!
[left].[/left]

וואס הייסט?

בסוף אוקטובר 1938 נעצר השל על ידי הנאצים וגורש לפולין במסגרת גירוש זבונשין. הגיע לוורשה, שם לימד במכון למדעי היהדות. ביולי 1939, כחודש וחצי לפני פלישת גרמניה לפולין, עקר ללונדון ובמרץ 1940 היגר לארצות הברית, שם קיבל את פניו קרוב משפחתו האדמו"ר מבויאן, שאשתו הייתה בת דודתו. בארצות הברית החל השל את דרכו בהיברו יוניון קולג' בסינסינטי.
השל לא היה מרוצה מהזלזול במצוות המעשיות שמצא בבית המדרש הרפורמי. בשנת 1945 הוא עבר ללמד בבית המדרש לרבנים של התנועה הקונסרבטיבית (JTS) והחל לשמש כפרופסור לאתיקה יהודית וקבלה. השל החזיק בתפקיד זה עד לסוף ימיו, אף שסבל מביקורת ראשי המוסד על דרכו החסידית ומעורבותו החברתית.

[אחד העם]

שש,
קענסט צו לייגען רבי איציקל בריסקער אויך, וואס די גייסטיקע קאמפלעקאציעס האבן זיך פארערגערט נאכן שואה.

בנוגע דעם קאצקער גופא, סאיז שווער צו מחליט זיין.
איינער וואס איז לוחם פארן אמת, און די שקר פראסקעט אים צוריק און פנים. בפרט אז מען איז לוחם אמת בנוגע יהדות ואמונה. אזא איינער קען מאכן געוויסע החלטות פון נזירות והתבדלות, רוף עס דערפרעסיע, רוף עס פרישות בשיטה, אבער עס פאדערט אסאך ביקוש און מחשבה צו קענען מחליט.
מיין מסקנא האב איך נישט געזאגט, כהאב נאר מעורר געווען.

[אחד העם]

דער רבי ר אברהם יהושע העשיל האט א שיין בוך און יודיש איבער קוצק און וואס עס איז פארגעגאנגען דארט זייער בעלערענד עס הייסט און געראנגעל פארן אמת

Sent from my DROID Pro using Tapatalk 2

אויך מיר א "רבי ר'"!
[left].[/left]

וואס הייסט?

בסוף אוקטובר 1938 נעצר השל על ידי הנאצים וגורש לפולין במסגרת גירוש זבונשין. הגיע לוורשה, שם לימד במכון למדעי היהדות. ביולי 1939, כחודש וחצי לפני פלישת גרמניה לפולין, עקר ללונדון ובמרץ 1940 היגר לארצות הברית, שם קיבל את פניו קרוב משפחתו האדמו"ר מבויאן, שאשתו הייתה בת דודתו. בארצות הברית החל השל את דרכו בהיברו יוניון קולג' בסינסינטי.
השל לא היה מרוצה מהזלזול במצוות המעשיות שמצא בבית המדרש הרפורמי. בשנת 1945 הוא עבר ללמד בבית המדרש לרבנים של התנועה הקונסרבטיבית (JTS) והחל לשמש כפרופסור לאתיקה יהודית וקבלה. השל החזיק בתפקיד זה עד לסוף ימיו, אף שסבל מביקורת ראשי המוסד על דרכו החסידית ומעורבותו החברתית.

נא וואס זעסטו דא?
אולי אז רבי ר' איז ווייניג געזאגט.

[[NAMELESS]]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

[אחד העם]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

וועט מען מיזען זאגען אז מיר האבן א מיינונגס פארשידענהייט איבער דעם אפטייטש פון רבי ר"...

[אויבערלענדער חכם]

שש,
קענסט צו לייגען רבי איציקל בריסקער אויך, וואס די גייסטיקע קאמפלעקאציעס האבן זיך פארערגערט נאכן שואה.

בנוגע דעם קאצקער גופא, סאיז שווער צו מחליט זיין.
איינער וואס איז לוחם פארן אמת, און די שקר פראסקעט אים צוריק און פנים. בפרט אז מען איז לוחם אמת בנוגע יהדות ואמונה. אזא איינער קען מאכן געוויסע החלטות פון נזירות והתבדלות, רוף עס דערפרעסיע, רוף עס פרישות בשיטה, אבער עס פאדערט אסאך ביקוש און מחשבה צו קענען מחליט.
מיין מסקנא האב איך נישט געזאגט, כהאב נאר מעורר געווען.

דער בריסקער רב האט פארלוירען זיין פאסטענט, און איז געגאנגען פון זיין א רב פון א גרויסע שטאט צו זיין א פריוואטע איד. ער האט פארלוירען זיין ווייב מיט א פאר קינדער. זיין גאנצע וועלט [אירופה] איז חרוב געווארען. טראץ דעם האט ער חתונה געמאכט זיין קינדער [חוץ חיים], געבויט א ישיבה פאר זיין זוהן הגרי"ד, געשריבען ספרים, געפירט פוליטיק, און משפיע געווען אויף בני דורו. מענטשען וואס געדענקען ווי געשמאק ער האט דערציילט מעשיות שמייכעלען נאך אלץ יעצט פון דעם. ער האט זיך ליבלאך אפגעגעבען מיט זיין אייניקלאך [ער האט אפילו איינגעקויפט קליידער פאר די קליינע אייניקלאך און זיין שנור האט מעידה געווען אז "ער האט געהאט א גוטע אויג"]. בקיצור, ער איז געווען א הודרעדט פרוצנט פונקצינאל (functional) בכל חלקי החיים. אויב ער איז געווען א ביסל מער נערוועז אין ארץ ישראל ווי פאר דער קריג [לפי ידיעתי זה לא נכון, ואולי ההיפוך נכון שהיה יותר רגוע כדרך זקני תלמידי חכמים שכל זמן שמזקינים דעתם מיושבת עליהם] וואלט אויך געווען שפיץ נארמאל. וועלכע מלחמה געליטענע איד וואס איז געבליבען אן אלמן מיט א שטוב מיט קינדער איז נישט געווען א ביסל מער נערוועז און ביטער, אבער וואס פאר א צוגלייך איז דאס צו זיך פארשפארען?! דער קאקצער וואלט זיך גערעגט אויף די שקר און סמיות עיניים וואס ליגט אין מאכען די ווייטער סארט צוגלייכען נאר צו מגין זיין אויף עם באופן מדומה.

[[NAMELESS]]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

וועט מען מיזען זאגען אז מיר האבן א מיינונגס פארשידענהייט איבער דעם אפטייטש פון רבי ר"...

מיר ווייסן שוין לאנג וואס אחד העם'ס דעות זענען געווען...
כ'האב שוין קענען געלערנט אחד העם'ס כתבים נאך בעפאר כ'האב געהערט פון אזא וועבזייטל ווי קאווע שטיבל...

[אויבערלענדער חכם]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

הגאון ר' שאול ליברמן הלך לשם כדי להתבשם במאור התורה שהיה גנוז שם. לוי גינזברג האט עם צוגעזאגט ער ווען קענען זיצען און לערנען און שרייבען און קיין שטערינגען. ער האט איבערגעלאזט שיינע ספרים וואס מלך שפירא ווייזט אין זיין בוך Saul Lieberman and the Orthodox אז פרומע באנוצען זיך א סאך מיט זיי. שמעתי פון טוביה'ס אין מאנסי אז בבית מרן הגר"ח קניבסקי איז אויך דא זיינע ספרים (זיי זענען קרובים). ער האט געשריבען "ירושלמי כפשוטו" און "תוספתא כפשוטה", העשל איז געווען א פיליסוף און האט זיך געדרייט ביי די ריפורמער אויך. עס איז א בזיון צו ר' שאול עם צו פארגלייכען צו פרופסר העשל.
דרך אגב: האט איר א מאל געזען א בילד פון העשל?

[אחד העם]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

הגאון ר' שאול ליברמן הלך לשם כדי להתבשם במאור התורה שהיה גנוז שם. לוי גינזברג האט עם צוגעזאגט ער ווען קענען זיצען און לערנען און שרייבען און קיין שטערינגען. ער האט איבערגעלאזט שיינע ספרים וואס מלך שפירא ווייזט אין זיין בוך Saul Lieberman and the Orthodox אז פרומע באנוצען זיך א סאך מיט זיי. שמעתי פון טוביה'ס אין מאנסי אז בבית מרן הגר"ח קניבסקי איז אויך דא זיינע ספרים (זיי זענען קרובים). ער האט געשריבען "ירושלמי כפשוטו" און "תוספתא כפשוטה", העשל איז געווען א פיליסוף און האט זיך געדרייט ביי די ריפורמער אויך. עס איז א בזיון צו ר' שאול עם צו פארגלייכען צו פרופסר העשל.
דרך אגב: האט איר א מאל געזען א בילד פון העשל?

יא כהאב געזעהן, סהאט מיר אינספערירט!

[אויבערלענדער חכם]

http://youtu.be/e0KG7cojfF0 מען זאל קוקען פון נאך 4:00
http://youtu.be/8K2x5YXw9GI

[אויבערלענדער חכם]

טאקע קיין רבי ר' איז ער ווייט נישט געווען, אבער קיין אויסווארף אויך לאו דוקא.
רבים וטובים זענען דעמאלס אריינגעפאלן אין קאנסערוואטיוון לאגער, א שטייגער ווי דער גאון נפלא ר' שאול ליברמן, ועוד.

ויש עוד הרבה מה להאריך בזה, וויאזוי זאכן טוישן זיך במשך הדורות [למשל, השקפתינו על ראשוני המשכילים, עד שנתפקרו תלמידיהם], ואכמ"ל.

הגאון ר' שאול ליברמן הלך לשם כדי להתבשם במאור התורה שהיה גנוז שם. לוי גינזברג האט עם צוגעזאגט ער ווען קענען זיצען און לערנען און שרייבען און קיין שטערינגען. ער האט איבערגעלאזט שיינע ספרים וואס מלך שפירא ווייזט אין זיין בוך Saul Lieberman and the Orthodox אז פרומע באנוצען זיך א סאך מיט זיי. שמעתי פון טוביה'ס אין מאנסי אז בבית מרן הגר"ח קניבסקי איז אויך דא זיינע ספרים (זיי זענען קרובים). ער האט געשריבען "ירושלמי כפשוטו" און "תוספתא כפשוטה", העשל איז געווען א פיליסוף און האט זיך געדרייט ביי די ריפורמער אויך. עס איז א בזיון צו ר' שאול עם צו פארגלייכען צו פרופסר העשל.
דרך אגב: האט איר א מאל געזען א בילד פון העשל?

יא כהאב געזעהן, סהאט מיר אינספערירט!

אפשר שטעל א בילד פון זיך אליין אויך ווייל עס איז דאך ידוע די סגולה פון זעהן די אויגען וואס האבען געזעהן די אויגען....