נפשיותדיגע פראבלעמען קענען משפיע זיין אויף גדולי ישראל?

[[NAMELESS]]

נעמען א מענטש און אים אפזיגלען אלץ א או סי די ליידענדער איז זייער גרינג, יעדער איינער ליידט אמאל דערפון. אבער נעמען א מענטש וואס איז געווען א חולי מעיים און דערמיט גיין מאכן השערות אויף אלע זיינע מעשים און שיטות דאס ווייזט אז דער שרייבער האט געהאט א ציל צו וואס ער האט געוואלט צוקומען און דאן געגאנגען זוכן ראיות דערצו אן מאכן די אמת׳ע ריסערדזש, ווייל ווען יא וואלט ער ווען אויס געפונען אז סאטמאר רב האט סך הכול געליטן אויף די מאגן. ועל הכלל כולו יצא וואס זיין ציל איז באמת און וויפל ריסערדזש ער האט אויף סאטמאר רב.

[פישערער רבי]

א פוינט צו איבער טראכטן
דער ישועות משה איז געווען צען יאר אלצהיימער
דער ברך משה אויכעט צום סוף נישט געווען אינגאנצן ביים דעת.
מהרנ"צ מבאבוב אויכעט (ס'דא שרעקליכע וידאו'ס אויף יוטיוב).
דער לב שמחה איז אויכעט עפעס געווען דארטן צום סוף (אויב איינער האט אביסל פרטים זאל ער ביטע דא ארויפלייגן).
א זיכערע זאך אז די אלע זיינען מורם מעם און קטנם עבה ממתנינו אבער ס'שטייט זקני ע"ה כל זמן שמזקינים דעתם כו' משא"כ זקני ת"ח.
עמהעצער האט עפעס צו זאגן וועגן דעם?

אבער נאכאמאל דאס איז נאר פרובירן צו פארשטיין ווייל ס'באדערט מיר אביסל אבער ח"ו ס'פאראן נישט קיין הרהורים חלילה און אפי' אויב צום סוף וועלן מיר נישט באקומען א ערקלעקונג המניח את הדעת בלייבן אונז אינגאצן בטל ומבוטל צו די גדולי וצדיקי קדושי ומאורי הדור. (כ'מיין אז ס'איז גענוג קלאר).

[אויבערלענדער חכם]

א פוינט צו איבער טראכטן
דער ישועות משה איז געווען צען יאר אלצהיימער
דער ברך משה אויכעט צום סוף נישט געווען אינגאנצן ביים דעת.
מהרנ"צ מבאבוב אויכעט (ס'דא שרעקליכע וידאו'ס אויף יוטיוב).
דער לב שמחה איז אויכעט עפעס געווען דארטן צום סוף (אויב איינער האט אביסל פרטים זאל ער ביטע דא ארויפלייגן).
א זיכערע זאך אז די אלע זיינען מורם מעם און קטנם עבה ממתנינו אבער ס'שטייט זקני ע"ה כל זמן שמזקינים דעתם כו' משא"כ זקני ת"ח.
עמהעצער האט עפעס צו זאגן וועגן דעם?

אבער נאכאמאל דאס איז נאר פרובירן צו פארשטיין ווייל ס'באדערט מיר אביסל אבער ח"ו ס'פאראן נישט קיין הרהורים חלילה און אפי' אויב צום סוף וועלן מיר נישט באקומען א ערקלעקונג המניח את הדעת בלייבן אונז אינגאצן בטל ומבוטל צו די גדולי וצדיקי קדושי ומאורי הדור. (כ'מיין אז ס'איז גענוג קלאר).

דער גמרא סוף הוריות ברענגט אז רבינו הקדוש האט געפרעגט זיין טאטע ״מי אלה אשר דבריהם אנו מזכירים ושמותיהם אין אנו מזכירים?״ (תוכן הדברים ולא ממש הלשון)
איך פרעג: מי אלה אשר שמם אנו מזכירים ודבריהם אין אנו מזכירים?

איך האב נאך קיינמאל נישט געהאט א קשיא וואס דער תשובה אויף דעם געפינט זיך אין א ספר וואס הייסט ״ישועות משה״, ״לב שמחה״, אדער ״ברך משה״!
דער ״חתם סופר״ רופט מען ביי די נאמען פון זיין ספר ווייל עס איז געווען מער באקאנט ווי רבי משה שרייבער, דער ישועות יעקב רופט מען אזוי פאר׳ן זעלבע סיבה. קיינער האט נישט געמאכט קיין מעמד קריאת שם צו רופען דער חזון איש און דער חפץ חיים ביי די נעמען פון זייערע ספרים.

אפשר ווען מען נעמט אוועק די שקר וואס הערשט במחנות האנשים האלה קען פארענטפערענט ווערען אלע קשיות.

וואס איז שלעכט מיטן ערליך פארדינטע נעמען אזוי ווי ר׳ משה׳לה, דער סיגיטער, ר׳ נפתל׳טשע, און ר׳ שמחה בונם?!

[דעת תורה]

עס שטייט נאר אויף ת"ח. נישט יעדער אויף דיין ליסטע קוואליפיצירט פאר דעם טיטל. אבער דאס איז נאר אגב.

דער אוהחה"ק שרייבט אז אוודאי איז דאס נישט קיין כלל אויף אייביג, נאר ביז די נארמאלע יארן. (בערך אזוי ). אבער אויף א זקנה מופלגת שטייט דאס נישט.

[פישערער רבי]

דער גמרא סוף הוריות ברענגט אז רבינו הקדוש האט געפרעגט זיין טאטע ״מי אלה אשר דבריהם אנו מזכירים ושמותיהם אין אנו מזכירים?״ (תוכן הדברים ולא ממש הלשון)
איך פרעג: מי אלה אשר שמם אנו מזכירים ודבריהם אין אנו מזכירים?

איך האב נאך קיינמאל נישט געהאט א קשיא וואס דער תשובה אויף דעם געפינט זיך אין א ספר וואס הייסט ״ישועות משה״, ״לב שמחה״, אדער ״ברך משה״!
דער ״חתם סופר״ רופט מען ביי די נאמען פון זיין ספר ווייל עס איז געווען מער באקאנט ווי רבי משה שרייבער, דער ישועות יעקב רופט מען אזוי פאר׳ן זעלבע סיבה. קיינער האט נישט געמאכט קיין מעמד קריאת שם צו רופען דער חזון איש און דער חפץ חיים ביי די נעמען פון זייערע ספרים.

אפשר ווען מען נעמט אוועק די שקר וואס הערשט במחנות האנשים האלה קען פארענטפערענט ווערען אלע קשיות.

וואס איז שלעכט מיטן ערליך פארדינטע נעמען אזוי ווי ר׳ משה׳לה, דער סיגיטער, ר׳ נפתל׳טשע, און ר׳ שמחה בונם?!

ס'נישט וויבאלד אז דו האסט נאך נישט געהאט א קשיא און א ענטפער פון די ספרים הנ"ל זאל מען נישט רופן די רבי'ס מיט זייערע ספרים נעמען!
דאך ס'איז א מנהג מדורי דורות אז מ'רופט אן אסאך רבי'ס נאכן זייערע הסתל' מיטן נאמען פון דער בוך/ביכער פון זייערע תורות שו"ת וכדו'. און כ'פארשטיי נישט בכלל די תמיהה אין דעם.
אויב דו ווילסט זיי רופן ר' שמחה בונים מגור א.א.וו. (כאטש אז אין גור רופט ער זיך נישט אן אזוי) לחיי מאך וואס דו ווילסט!

[פישערער רבי]

עס שטייט נאר אויף ת"ח. נישט יעדער אויף דיין ליסטע קוואליפיצירט פאר דעם טיטל. אבער דאס איז נאר אגב.

דער אוהחה"ק שרייבט אז אוודאי איז דאס נישט קיין כלל אויף אייביג, נאר ביז די נארמאלע יארן. (בערך אזוי ). אבער אויף א זקנה מופלגת שטייט דאס נישט.

וועגן דער אגב וואס דו האסט געשריבן בין איך מוחה בכל התוקף אויפ'ן ביזוי ת"ח ובפרט שנסתלקו מכבר.
ס'דאך באקאנט וויפל דער ישועות משה איז געווען א גרויסער מתמיד און גאר א גרויסער ת"ח א.א.וו.

וועגן דער החיים וואס דו האסט געברענגט האסו א מקור דערצו?

[דעת תורה]

דו"ק בלשוני. איך האב געשריבן "נישט יעדער" אויף דיין ליסטע, נישט אז קיינער נישט.

[berlbalaguleh]

ר' בערל, דאס איז פון געלבמאן'ס בעקעריי, בריסקער רב האט דאס געזאגט.

ס'איז מער מסתבר אז דער סאטמאר'ע רבי זצ"ל האט דאס געזאגט. דאס איז א כאפ וואס פאסט פאר זיין מח. נאר די שאלה איז ווען האט ער עס געזאגט. ווייל ס'איז נישט ידוע אז ער האט א סאך געשמועסט מיט ר' עמרם בלוי...!
והשנית: א סאך מעשה'לעך פון געלבמאנ'ס בעקעריי זענען יא אמת...!

[berlbalaguleh]

דו"ק בלשוני. איך האב געשריבן "נישט יעדער" אויף דיין ליסטע, נישט אז קיינער נישט.

יא. אבער אונז ווייסן דאך אז..."כל דבר שהיה בכלל ויצא מן הכלל ללמד, לא ללמד על עצמו יצא אלא ללמד על הכלל כולו יצא"....! און חוץ פון דעם. וועם פון די אויסגערעכנטע גדולי ישראל ציעסטו ארויס פונ'ם כלל...?

[אויבערלענדער חכם]

דער גמרא סוף הוריות ברענגט אז רבינו הקדוש האט געפרעגט זיין טאטע ״מי אלה אשר דבריהם אנו מזכירים ושמותיהם אין אנו מזכירים?״ (תוכן הדברים ולא ממש הלשון)
איך פרעג: מי אלה אשר שמם אנו מזכירים ודבריהם אין אנו מזכירים?

איך האב נאך קיינמאל נישט געהאט א קשיא וואס דער תשובה אויף דעם געפינט זיך אין א ספר וואס הייסט ״ישועות משה״, ״לב שמחה״, אדער ״ברך משה״!
דער ״חתם סופר״ רופט מען ביי די נאמען פון זיין ספר ווייל עס איז געווען מער באקאנט ווי רבי משה שרייבער, דער ישועות יעקב רופט מען אזוי פאר׳ן זעלבע סיבה. קיינער האט נישט געמאכט קיין מעמד קריאת שם צו רופען דער חזון איש און דער חפץ חיים ביי די נעמען פון זייערע ספרים.

אפשר ווען מען נעמט אוועק די שקר וואס הערשט במחנות האנשים האלה קען פארענטפערענט ווערען אלע קשיות.

וואס איז שלעכט מיטן ערליך פארדינטע נעמען אזוי ווי ר׳ משה׳לה, דער סיגיטער, ר׳ נפתל׳טשע, און ר׳ שמחה בונם?!

ס'נישט וויבאלד אז דו האסט נאך נישט געהאט א קשיא און א ענטפער פון די ספרים הנ"ל זאל מען נישט רופן די רבי'ס מיט זייערע ספרים נעמען!
דאך ס'איז א מנהג מדורי דורות אז מ'רופט אן אסאך רבי'ס נאכן זייערע הסתל' מיטן נאמען פון דער בוך/ביכער פון זייערע תורות שו"ת וכדו'. און כ'פארשטיי נישט בכלל די תמיהה אין דעם.
אויב דו ווילסט זיי רופן ר' שמחה בונים מגור א.א.וו. (כאטש אז אין גור רופט ער זיך נישט אן אזוי) לחיי מאך וואס דו ווילסט!

איר האט ליידער נישט פארשטאנען קיין איין ווארט וואס איך האב געזאגט. דער נקודה וואס איך האב געמיינט ארויס צוברענגען איז אז עס איז נישט געווען קיין "מנהג" צו געבען א נאמען דער מענטש נאך זיין ספר. דער ספר האט עס געדארפט פארדינען. דער ספר חתם סופר איז געווען באוואוסט אפילו אין די ווייטע ספרדישע לענדער, אבער דער מענטש רבי משה סופר איז נישט געווען אזוי באוואוסט [אוודאי באוואוסט, אבער נישט כפי המידה של הספר] דוגמא לדבר יעדער איינער ווייסט צו זאגען פון דער "פני יהושע" אבער נישט אלע ווייסען זיין נאמען. די זעלבע איז מיט'ן נודע ביהודה. זייער ספרים זענען געווען מער וויכטיג און מער באקאנט ווי זייער פערזאן. צו מאכען א מעמד קריאת שם צו רופען מענטשען על שם זייער ספרים איז א דבר שקר. זהו זה. אם הבנת טוב, ואם לאו....

[berlbalaguleh]

אויבערלענדער חכם: ומרגלא בפי רבינו הגאון הקדוש המר"א שליט"א, ממאנרא, והגלילות (נאך די אנעקסעישן), יצ"ו. ..."ווער ס'פארשטייט, פארשטייט, וכו'"...

[א איד]

א פוינט צו איבער טראכטן
דער ישועות משה איז געווען צען יאר אלצהיימער
דער ברך משה אויכעט צום סוף נישט געווען אינגאנצן ביים דעת.
מהרנ"צ מבאבוב אויכעט (ס'דא שרעקליכע וידאו'ס אויף יוטיוב).
דער לב שמחה איז אויכעט עפעס געווען דארטן צום סוף (אויב איינער האט אביסל פרטים זאל ער ביטע דא ארויפלייגן).
א זיכערע זאך אז די אלע זיינען מורם מעם און קטנם עבה ממתנינו אבער ס'שטייט זקני ע"ה כל זמן שמזקינים דעתם כו' משא"כ זקני ת"ח.
עמהעצער האט עפעס צו זאגן וועגן דעם?

אבער נאכאמאל דאס איז נאר פרובירן צו פארשטיין ווייל ס'באדערט מיר אביסל אבער ח"ו ס'פאראן נישט קיין הרהורים חלילה און אפי' אויב צום סוף וועלן מיר נישט באקומען א ערקלעקונג המניח את הדעת בלייבן אונז אינגאצן בטל ומבוטל צו די גדולי וצדיקי קדושי ומאורי הדור. (כ'מיין אז ס'איז גענוג קלאר).

געהערט פון א וויזניצער ב״ב חסיד, אז דער ניקלשבורגער האט פארגעלערנט פרק אין וויזניץ ירושלים בתחילת האלצהיימערס, האט ער דארטן ארויסגעברענגט בתוך דבריו, אז די רבי קאלעכט נישט חלילה.
ער האט עס מסביר געווען מיט א מעשה אויף ר׳ מאטלע טשערנאבלער, סוף ימיו איז ניטל ממנו חיזו דהאי עלמא, ווייל מ׳האט רחמנות געהאט אויפן דור, האט מען איבערגעלאזט דעם צדיק און מען האט אוועקגענומען פון עם חיזו דהאי עלמא.
מיט די מעשה האט ער געזאגט היינטיגע צייטן לאזט מען איבער די צדיקים אויף די וועלט, נאר נוטלין מהם חיזו דהאי עלמא, מען דארף זיך פרייען אז דער צדיק לעבט נאך היינט, און ער איז דא מיט אונז.
ובבית הישועות משה האט מען שטארק הנאה געהאט דערפון וקלסיה.

[יתרו]

א פוינט צו איבער טראכטן
דער ישועות משה איז געווען צען יאר אלצהיימער
דער ברך משה אויכעט צום סוף נישט געווען אינגאנצן ביים דעת.
מהרנ"צ מבאבוב אויכעט (ס'דא שרעקליכע וידאו'ס אויף יוטיוב).
דער לב שמחה איז אויכעט עפעס געווען דארטן צום סוף (אויב איינער האט אביסל פרטים זאל ער ביטע דא ארויפלייגן).
א זיכערע זאך אז די אלע זיינען מורם מעם און קטנם עבה ממתנינו אבער ס'שטייט זקני ע"ה כל זמן שמזקינים דעתם כו' משא"כ זקני ת"ח.
עמהעצער האט עפעס צו זאגן וועגן דעם?

אבער נאכאמאל דאס איז נאר פרובירן צו פארשטיין ווייל ס'באדערט מיר אביסל אבער ח"ו ס'פאראן נישט קיין הרהורים חלילה און אפי' אויב צום סוף וועלן מיר נישט באקומען א ערקלעקונג המניח את הדעת בלייבן אונז אינגאצן בטל ומבוטל צו די גדולי וצדיקי קדושי ומאורי הדור. (כ'מיין אז ס'איז גענוג קלאר).

הלואי זאלן אלע קשיות האבן אזא גרינגע אין ריינע תירוץ ווי דיין קשיא.
אלצהיימערס איז א פיזיקעל מחלה, א דעזיזס, און אזוי ווי אסאך אנדערע פיזיקעל מחלות (ווי למשל קענסער, סטראוק אדער אנאריזים) האט עס אן אפעקט אויף'ן מח, און עס האט גארנישט צוטוען מיט די מטפשות און מחכימות וואס חז"ל רעדן, זיי רעדן פון א געזינטער פיזיקעל מוח וואס קען אמאל גיין מטפשות פון ראסט און פון נישט ניצן זיבעציג יאר .
והדבר פשוט וברור.

[פישערער רבי]

געהערט פון א וויזניצער ב״ב חסיד, אז דער ניקלשבורגער האט פארגעלערנט פרק אין וויזניץ ירושלים בתחילת האלצהיימערס, האט ער דארטן ארויסגעברענגט בתוך דבריו, אז די רבי קאלעכט נישט חלילה.
ער האט עס מסביר געווען מיט א מעשה אויף ר׳ מאטלע טשערנאבלער, סוף ימיו איז ניטל ממנו חיזו דהאי עלמא, ווייל מ׳האט רחמנות געהאט אויפן דור, האט מען איבערגעלאזט דעם צדיק און מען האט אוועקגענומען פון עם חיזו דהאי עלמא.
מיט די מעשה האט ער געזאגט היינטיגע צייטן לאזט מען איבער די צדיקים אויף די וועלט, נאר נוטלין מהם חיזו דהאי עלמא, מען דארף זיך פרייען אז דער צדיק לעבט נאך היינט, און ער איז דא מיט אונז.
ובבית הישועות משה האט מען שטארק הנאה געהאט דערפון וקלסיה.

ס'מיר אביסל שווער צו גלויבן אז דער הייליגער ר' מאטלע טשערנאבלער בסוף ימיו האט אויסגעקוקט ווי דער ישועות משה וד"ל (ווי מ'קען זעהן אויכעט אין די וידאו'ס).
האסט אפשר ראיות פון מעשיות וכו'?

[פישערער רבי]

הלואי זאלן אלע קשיות האבן אזא גרינגע אין ריינע תירוץ ווי דיין קשיא.
אלצהיימערס איז א פיזיקעל מחלה, א דעזיזס, און אזוי ווי אסאך אנדערע פיזיקעל מחלות (ווי למשל קענסער, סטראוק אדער אנאריזים) האט עס אן אפעקט אויף'ן מח, און עס האט גארנישט צוטוען מיט די מטפשות און מחכימות וואס חז"ל רעדן, זיי רעדן פון א געזינטער פיזיקעל מוח וואס קען אמאל גיין מטפשות פון ראסט און פון נישט ניצן זיבעציג יאר .
והדבר פשוט וברור.

אבער איין זאך באדערט אביסל ווי אזוי עמעהצער וואס איז דעפינירט זיין גאנצע לעבן (נישט ווייניגער) אלס א הייליגער איד (א טיטל וואס פאר אפאר האט זיכער געפאסט) ווי אזוי קען ער זיין לעת זקנתו פשוט אראפ פון זינען עד כ"כ אז ער זאל פטור זיין מן המצוות וכו' ?

[אויבערלענדער חכם]

אין דער ווארשעווער געטא ווען אלע אידען ארעם און רייך זענען געווען אין דער זעלבע מצב, איז דער שטאט'ס משוגענע ארום געלאפען זינגען "ארעם און רייך, אלע זענען גלייך!!"

[דעת תורה]

אין ווארשעווער געטא איז אנגעגאנגען א געהעריגן לעבן אין א היפשע מאס, פארשטייט זיך אז נישט ממש ווי נארמאל אבער עס איז געווען רייכע און ארימע, עס איז געווען שמוציגע פארפעסטעטע געגנטער, און עס איז געווען רייכע קווארטלען וואס האבן אפגעהאלטן פארוויילונגס בעלער יעדע נאכט, נאך אפשר מער ווי די גוטע צייטן 'אום זיך צו מחזק זיין' 'אנהאלטן די אידישע מוט און שטאלץ אין די שווערסטע צייטן'. פארשטייט זיך אין אנדערע חלקים פונעם
געטא איז מען געשטארבן פון הונגער און קרענק, אבער די רעדע איז מיינסטנס פון אזאלכע בעטלער, וואנדערער פון אנדערע ערטער, שלימזל'עך און אורחי פורחי'ניקעס, וואס פארן קריג זענען זיי שוין געשטארבן האלבוועגס.

בכל אופן, די לעגענדע איבערן שטאט'ס משוגענער קומט ווארשיינליך פון א קבוצה בונדיסטן, האופלעס ליבעראלן וואס האבן אין געטא ארויס געגעבן א צייטונג וואס האט געפרעדיגט זייער שיטה אז אלע מענטשן זענען גלייכע, ארימע רייכע, אלע ראסן און קאלירן, זיי האבן נישט געווארט (אדער געגלייבט) אין משיח'ן נאר אז עס וועט קומען א טאג וואס די שווארצע וועלן האבן גלייכע רעכטן. כמובן זייענדיג אונטערדרוקט און צוקוועטשט אונטער די ריינע ראסע אין געטא אייס דאס געווען א גרויסע ביטערע וויץ.

[אויבערלענדער חכם]

איך האב דאס אמאל געליינט אין א בוך פון א (פרייער) איד ווער האט עס דורך געלעבט. איך געדענק נישט דער נאמען אבער עס דאכט מיר אז עס איז געדרוקט געווארען דורך א אוניברסטי פרעס (שכחתי גם השם) אבער מותר להרהר אחריו.

[געוואלדיג]

הלואי זאלן אלע קשיות האבן אזא גרינגע אין ריינע תירוץ ווי דיין קשיא.
אלצהיימערס איז א פיזיקעל מחלה, א דעזיזס, און אזוי ווי אסאך אנדערע פיזיקעל מחלות (ווי למשל קענסער, סטראוק אדער אנאריזים) האט עס אן אפעקט אויף'ן מח, און עס האט גארנישט צוטוען מיט די מטפשות און מחכימות וואס חז"ל רעדן, זיי רעדן פון א געזינטער פיזיקעל מוח וואס קען אמאל גיין מטפשות פון ראסט און פון נישט ניצן זיבעציג יאר .
והדבר פשוט וברור.

אבער איין זאך באדערט אביסל ווי אזוי עמעהצער וואס איז דעפינירט זיין גאנצע לעבן (נישט ווייניגער) אלס א הייליגער איד (א טיטל וואס פאר אפאר האט זיכער געפאסט) ווי אזוי קען ער זיין לעת זקנתו פשוט אראפ פון זינען עד כ"כ אז ער זאל פטור זיין מן המצוות וכו' ?

יתרו האט גענטפערט צו דער זאך, נאר יעצט פרעגסטו א אנדערע קשיה, מער בבחינת צדיק ורע לו, נו אוודאי ווייסטו אז נישט דו ביסט דער מחדש.

[א איד]

געהערט פון א וויזניצער ב״ב חסיד, אז דער ניקלשבורגער האט פארגעלערנט פרק אין וויזניץ ירושלים בתחילת האלצהיימערס, האט ער דארטן ארויסגעברענגט בתוך דבריו, אז די רבי קאלעכט נישט חלילה.
ער האט עס מסביר געווען מיט א מעשה אויף ר׳ מאטלע טשערנאבלער, סוף ימיו איז ניטל ממנו חיזו דהאי עלמא, ווייל מ׳האט רחמנות געהאט אויפן דור, האט מען איבערגעלאזט דעם צדיק און מען האט אוועקגענומען פון עם חיזו דהאי עלמא.
מיט די מעשה האט ער געזאגט היינטיגע צייטן לאזט מען איבער די צדיקים אויף די וועלט, נאר נוטלין מהם חיזו דהאי עלמא, מען דארף זיך פרייען אז דער צדיק לעבט נאך היינט, און ער איז דא מיט אונז.
ובבית הישועות משה האט מען שטארק הנאה געהאט דערפון וקלסיה.

ס'מיר אביסל שווער צו גלויבן אז דער הייליגער ר' מאטלע טשערנאבלער בסוף ימיו האט אויסגעקוקט ווי דער ישועות משה וד"ל (ווי מ'קען זעהן אויכעט אין די וידאו'ס).
האסט אפשר ראיות פון מעשיות וכו'?

די מעשה גייט אז דער ריזינער האט א נאמען געגעבן פאר איינע פון זיינע קינדער דער הוסיאטינער מרדכי פייוויש, נאכן פעטער ר' מאטעלע טשערנאבלער, האט מען עם געפרעגט אז ער לעבט דאך נאך, האט ער געזאגט אז באמת וואלט ער שוין נישט דא געווען, נאר מען האט רחמנות געהאט אויפן דור, האט מען עם דא געלאזט, אבער ניטל ממנו חיזו דהאי עלמא.

[אויבערלענדער חכם]

איך האב דאס אמאל געליינט אין א בוך פון א (פרייער) איד ווער האט עס דורך געלעבט. איך געדענק נישט דער נאמען אבער עס דאכט מיר אז עס איז געדרוקט געווארען דורך א אוניברסטי פרעס (שכחתי גם השם) אבער מותר להרהר אחריו.

שוב מצאתי כאן