עובדות וסיפורים פון מרן אדמו״ר מסאטמאר זצ״ל הנוגע למעשה.

[[NAMELESS]]

ס׳איז דאך כ״ו מיין יומא דפגרא, וויל איך טאקע לכבוד די יארצייט עפענען אט די אשכול וואס כשמו כן הוא.

מיר ווייסן שוין פונקטליך וועלכע זמנים די רבי האט געגעסן דגים ממולאים, וויאזוי ער האט צובראכן די צוקער און וויאזוי ער האט זיך געבייזערט וכדומה, ווי אויך זעמיר לעצטענס געוואר געווארן אז אלע צדיקי דור הקודם האבן מודה געווען בפה מלא אז סאטמאר רב איז גרעסער פון זיי און ווי כהאב געהערט קומט נאך ארויס א חלק ב׳ בקרוב. אבער פון דאס אלעס וועט פון אונז גארנישט זיין, נו איז די רבי געווען גרעסער פון יעדעם, האט ער זיך געבייזערט דאס איז אבער אונז גארנישט מחייב, אצינד דארפן מיר אביסעל לערנען אין דערלערנען אפאר שיינע הנהגות וואס איז נוגע למעשה כהיום.

איך ברענג אראפ איין מעשה צו עפענען די אשכול מיט עפעס און דער עולם איז געבעטן צו צולייגן.

ובזה החלי: געווען אמאל וואס עלטערן זענען אריין צו סאטמאר רב זי״ע אז ביי צוויי קינדער און חדר איז נאך דא טעלעוויזשען אינדערהיים און די קינדער דערציילן איבער אין חדר וואס זיי זעהן אלץ און ס׳איז ממש א חורבן, זאגט זיי די רבי מזאל שוין גיין זאגן די עלטערן אז ס׳איז דא א תקנה אין די מוסדות אז מ׳טאר נישט האבן קיין טעלעוויזשען אין שטוב, נאך צוויי וואכן קומען זיי נאכאמאל צוריק צום רבין אז דער יעניגער האט נאך אלץ די כלי אין שטוב און די קינדער דערציילן איבער אין חדר וואס זיי זעהן דארט זאגט זיי די רבי אז מזאל זיי שוין נאכאמאל זאגן אז די מוסד האט א תקנה און ער זאל דאס שוין ארויסווארפן, א קיצור זאגן זיי דעם רבין אז דאס העלפט דאך נישט און מ׳דארף ארויס ווארפן די קינדער זאגט זיי די רבי חס ושלום, אז ער וויל מחנך זיי די קינדער ביי אונז און מוסד טאר מען נישט ארויס ווארפן.

ועוד ידוע אז די סאטמאר רב פלעגט שטענדיג פארפירן קעגן ביי האר, און דאס איז אויך געווען פון די תקנות המוסד, אבער אסאך עלטערן זענען יא געגאנגן מיט ביי האר, אבער ארויסווארפן מאן דער שמיהו?

תקנות ביי סאטמאר רב האט געמיינט מזרז צו זיין דעם עולם, אבער נישט צו נעמען די תורה אלץ א קרדום לחפור בה, די אלע שלעכטע מענטשן זאלן האבן א תירוץ אויף מעשיהם הרע צו רוידפן די מענטשהייט.

זאל טאקע דער איבערשטער העלפן אז ילמדו תועים בינה און דו וואס פארופן זיך אלץ זיינע נאכפאלגער זאלן טאקע גיין אין זיינע דרכים, נישט נאר זינגען די זעלבע ניגון אויף בבואו מאדום און נעמען מראקאנע אתרוגים נאר טאקע זיינע שיינע מעשים מיט העלפן אידן און מידת האמת דאס זאל זיין נר לרגלם און נאר אזוי וועט זיי די רבי זיין א מליץ יושר.

[[NAMELESS]]

אויך כדאי דא צו צולייגן, כידוע טוט זיך און אנטווערפן, מאנטריאל, לאנדאן, און מ׳הייבט שוין אן צו הערן אויך דא אין אמעריקא אז די גאווערמענט פארפירט קעגן די היימישע מוסדות פארן נישט לערנען געהעריג ענגליש. ווען מ׳פאלגט ווען דעם רבין וואלט אלעס גוט געווען, נאר מיר האבן געמוזט זיין פרומער ווי אים במילא גייט מען יעצט ליידן.

זעהט דא וואס איז געווען דעת קדשו אין דעם ענין.
viewtopic.php?f=4&t=8140

[יעקב מענטש]

ס'איז אויך כדי צו דערמאנען דעת קדשו פונעם רבי'ן, אז אינגל/בחור וואס פארדארבט אנדערע, זאל פליען העד פירסט פון חדר/ישיבה, איי ער וועט ווערן OTD ? דאס איז דעם באשעפערס דאגה!

[[NAMELESS]]

ס'איז אויך כדי צו דערמאנען דעת קדשו פונעם רבי'ן, אז אינגל/בחור וואס פארדארבט אנדערע, זאל פליען העד פירסט פון חדר/ישיבה, איי ער וועט ווערן OTD ? דאס איז דעם באשעפערס דאגה!

דאס איז טאקע די איינציגסטער פאל ווי דער רבי האט געלאזט ווארפן. אבער ווען די טאטע האט א טעלפוין איז נישט קיין שום היתר. נאכדערצו פאר די וואס זאגן אז זיי רוקן זיך נישט אוועק קיין זיז כל שהוא פון רבינס דרך..... קוקט אויס אז דאס איז נאר געזאגט געווארן אויפן רבעצינס טשיל קעיק.

[שעפטל]

[tag]עזריאל[/tag] טייערע, טרייבסט אביסל איבער... די רבי האט געהייסן טראסקענען איינעם וואס האט געטשעפעט דעם קעכער...

אודאי האט ער נישט געהייסן ווארפן איינעם מיט טעלעוויזיע, דעמאלטס איז געווען צייטן וואס די רבי האט ברוב חכמתו ופקחתו איינגעזעהן אז מיט די עלטערן איז אביסל שווער צו ארבייטן און זיי מאכן פאר די אידן וואס ער האט געוואלט זיי זאלן זיין, האט ער ענדערשט אריינגענומען זייערע קינדער און געארבייט אויף זיי. (לולי דמסתפינא... וואלטעך אפילו געזאגט אז "ישיבה תורה ויראה" איז געווען א גרויסע פראצענט "נחמת ישראל/למען אחי" סטייל...).

יענע יארן ווארפן א בחור האט נישט געמיינט אז נאר דער בחור גייט ארויסגיין לתרבות רעה, עס האט געקענט מיינען אז די עלטערן וועלן נישט שיקן זייערע קינדער בכלל קיין סאטמאר, צו אין קיין שום אידישע (ליין: היימישע) מוסדות...

פארפאלן, מיט דעם האט סאטמאר רב געווינען 101%!!! אין דור ראשון האט מען אפילו קוים גערעדט אז מ'זאל זיך לאזן וואקסן די בערד, אבער ביים דור שני האט מען שוין אפען פארלאנגט! און למעשה דור שני איז סאך פרומער (לבוש עכ"פ..) ווי דער דור ראשון!

נישט אז איך אגרי נישט מיט דיר אז מ'טאר נישט נעמען די קינדער פאר משכונות אויסצומענטשלען די עלטערן, האסט געהאט א ברירה מחנך צו זיין דעם טאטען די פופצן-אכצן יאר וואס ער האט געהאדעוועט אין דיין חינוך סיסטעם. אבער זיי נישט מדמה די צייטן פון דעמאלטס ביז היינט!

וקצרתי מאוד מאוד... איך דארף שוין פארן צום יארצייט טיש...

[ליפא]

איך האב נעכטן געברענגט פון יוו'''נ וועגן א סאטמאר איד וואס האט באצאלט א נאכאמאל פאר צה''ל סאלדאטן. איינער האט דארט געשריבן א עובדא אונטער יענע נייעס.

It’s lovely, but not really too surprising.

Satmar is known (even by their detractors) for at least 1 positive attribute. Namely, Chessed/generosity!

Reb Yoel of Satmar Z”L worked hard to instill this trait into the mindsets of his Chassidim and Talmidim.

p.s.
One of his teaching-tactics becomes apparent in the following known story/occurrence:

Beginning back in the early days, the Rebbe placed an obligation on each of his Talmidim/Bochorim to collect Tzedokoh and bring in a certain large sum annually.
(I don’t recall if this money was for the Mosdos, or for the poor. Or both.)

It’s not an easy task collecting in Shuls and from passerby. and too frequently the collectors (young and old) are humiliated by insensitive, tactless (and/or stingy) people.
(When I used to sometimes collect, I was unpleasantly surprised to be sometimes called a “Shnorrer”, in spite it being self-understood that I wasn’t collecting for myself, but rather for a Mosdos-Ha’Torah.)

Well, one wealthy man told his Satmar son that he needs not go collecting. He (the rich father) will cover the obligation and give him (the son) the entire amount from his own pocket, and thereby save him the time and effort, and he won’t have to engage in such an “unbecoming” activity.

When this Bochur gave over the money to the Rebbe Z”L (which was always accompanied by warm blessings from the Rebbe) the Rebbe asked him how did he obtain this money?
So the Bochur told him that his father covered the entire obligated sum.

The Rebbe did not want to accept it.
He insisted that this sum of money come Davka from the Bochur going around collecting it.

So the Bochur’s father (who was very uncomfortable with his “distinguished” son having to go behave like a “Shnorrer”) approached the Rebbe and asked him what difference does it make where the money comes from?

The Rebbe replied something to the effect of:
“It is of vital importance that the young generation experience the discomfort and hardship, and sometimes embarrassment, of collecting Tzeddokoh, in order so that when they grow up and are frequently on the giving end, they will remember and know how the collector is feeling !!!”

Note:
So till today, whenever I see somebody treating a collector with haughtiness and/or rudeness, I think to myself “That guy ain’t a Satmar student…”

(Whenever I personally can’t give, I look at the collector and give him a friendly smile and politely tell him (or gesture) “I can’t give now”.)
(But usually I can give at least a little something…)


by Wise-Guy on 2015-08-13 at 2:38 am

[[NAMELESS]]

אין שנת.... ווען רוסלאנד האט אנגעהויבן אינטערברעכן און זיי האבן זיך געמוזט ברעכן און קויפן ווייץ פון אמעריקא, האט איינער געזאגט בפני רבינו מען זעהט דאך קלאר דעם יד השם ווי די כופרים וואס האבן געשריגן כחי ועוצם ידי מוזן יעצט אנקומען צו אנדערע, די רבי איז געבליבן שטיל אבער עס איז געווען ניכר אז אורייתא קמרתחי ביה, ווען יענער איז אוועקגעגאנגן האט די רבי זיך אנגעריפן, ער מיינט אז אמונה קען מען אזוי קלאר זעהן ''מען דארף זיך דראפן אויף גראדע ווענט זיך צו האלטן ביי אביסל אמונה''

מפי כתבו של הרב מבאלקאני,