מסעות ד'שש משזר.

[פישערער רבי]

א גרויסע ייש"כ להרב הסופר המובהק לו לשון סופרים קולמוסו מפיק מרגליות מים חיים לנפש עייפה מחיה מתים במאמרו הרב אדנירם שליט"א.
פארשטארק זיך און שרייב ווייטער ארטיקלן און אינטערסאנטע זאכן פון וואס ס'זאל נאר זיין - ווייל ווען הרב אדנירם שליט"א שרייבט אויף עפעס ווערט דאס אוטומאטיש אינטערסאנט.
דער עולם האט מויראדיג'ע שטארקע הנאה פון דיינע ארטיקלן.
יישר כח.
און נאכאמאל יישר כח.

[ירא שמים]

[tag]אדנירם[/tag] דו פלאנסט צו מאכן א פי. די. עף. פון די מסעות ?

[[NAMELESS]]

[tag]אדנירם[/tag] דו פלאנסט צו מאכן א פי. די. עף. פון די מסעות ?

[tag]כוכב[/tag], [tag]מה הוא[/tag].

[[NAMELESS]]

רבותי, כ'האב ענדליך באקומען די מעגליכקייט ארויפצולייגן די בילדער פון די מסעות [פארשטייט זיך נאר די בילדער וואו מ'זעט נישט אדנירם, און משזר'טע].

מיין פראגע: איז דא פאראינטרעסירטקייט ביים ציבור צו זען די בילדער? אויב יא, דאן וועל איך איבערשרייבן שטיקלעך פון מיינע תגובות דא און צולייגן די בילדער אז דער עולם זאל הנאה האבן. היות ס'גייט מיר קאסטן אסאך צייט, איז דער שאלה אויב ס'איז בכלל דא א נאכפראגע און פאראינטרעסירטקייט ביים עולם דערצו. [אויב יא, וועל איך דאס דארפן זען...].


[center]הכו"ח עבדכם הנאמן,
הק' אדנירם
בעמח"ס המסעות...[/center]

[חקרן]

פון מיין זייט: יא און יא.

[[NAMELESS]]

נעוואדע ארויפלייגען! אבער שוין! וואס איז די פראגע בכלל?

[[NAMELESS]]

לייג נישט ארויף ווייל איך גיי ווערן דז'עלעס.

[[NAMELESS]]

לייג נישט ארויף ווייל איך גיי ווערן דז'עלעס.

לייג יא ארויף, זאל @בן אדם קראכן פון דזשעלעסי, אבער אונז וועלן זיך מחיה זיין דערמיט אי״ה.

[ירא שמים]

[center]יא יא יא יא יא יא[/center]

[אויב יא, וועל איך דאס דארפן זען...].

קענסט זען ?

[[NAMELESS]]

אין רוסלאנד זענען מיר אנגעקומען דאנערשטאג פארטאגס...
נאך א דריי א האלב שעה, זעצן מיר זיך צוריק ארויף אויף א קלענערע פליגער, וואס פירט אונז דירעקט קיין ישראל. א הייסע שוויציגע שמוציגע פיצעלע איבערגעפילטע עראפלאן.

IMG_0011.JPG (65.79 KiB) געזען געווארן 2111 מאל

אבער גיי טרעף אן אויטאבאס [ל"ג בעומר נאכמיטאג קיין מירון]. די באסעס פון אגד זענען שוין נישט ארויסגעפארן שפעט נאכמיטאג, און אנדערע פריוואטע קאמפאניס האבן שוין אויך נישט געשיקט קיין באסעס אזוי שפעט. ס'איז פערטל צו זעקס נאכמיטאג, ווען איך באמערק אז איין לעצטע באס גייט ארויספארן אין פופצן מינוט ארום. 6:00 פארט ארויס די לעצטע באס פון האפפמאן טורס, און די לעצטע באס בכלל. כ'האמיך גענומען לויפן מיט איין אטעם צום מקום מיועד וואו מ'פארט ארויס קיין מירון [א רחמנות אויף מיין ווייב...], נאכן זיין נים ולא נים, ניר ולא ניר, שוין איבער 24 שעה זייט כ'בין ארויסגעפארן פון אמעריקע. אבער היידא! מיר פארן קיין מירון...

IMG_0047.JPG (133.35 KiB) געזען געווארן 2111 מאל

אנקומענדיג אין מירון האט מיר מקבל פנים געווען א ריזיגע געמיינדע פון... מיסט. בערג מיט מיסט זענען געווען איבעראל. מענטשן זענען געווען בעיקר ברעסלאווע, ספרד'ישע, און משוגעים. ווייניג נארמאלע און קיין איין פייער איז שוין נישט געווען ביים מערה. א היבשע דיסעפוינטמענט פארן זיך שלעפן 4 שעה קיין מירון, נאכן וויילן אין די הימלען כמעט א מעת לעת. נאכדערצו ווען די באס אויף צוריק האט געדארפט ארויסצופארן א קנאפע 75 מינוט שפעטער.

IMG_0031.JPG (89.77 KiB) געזען געווארן 2111 מאל

אבער מיר האבן ארויסגענומען דאס מערסטע שייך, זייענדיג מתפלל ביים ציון המצוינת פון רשב"י, וואס לכבודו האב איך אפגעשריבן א מאמר בפני עצמו. די הרגשים ווערן פון זיך אליינס גאר ווארעם.

IMG_0034.JPG (102.49 KiB) געזען געווארן 2111 מאל

תפילת נשים, געכאפט דורך מיין ווייב.


און מיט א לייכטערע געמיט האב איך פארלאזט דעם מקום מנוחה פון איינער פון די גרעסטע תנאים אין די וועלט.

IMG_0032.JPG (70.82 KiB) געזען געווארן 2111 מאל

[איך בין נישט דער ליטוואק... איך האב געכאפט דעם בילד].

[[NAMELESS]]

האסט נישט געכאפט קיין בילד פון די תפילת אנשים? אפשר בין איך דארט?

[[NAMELESS]]

זונטאג פרשת בה"ב.
אונז האבן מחליט געווען אנצוהייבן דעם טאג מיט 'עיר דוד'. גאר אן אלט היסטאריש פלאץ, אפאר טריט אוועק פון הר הבית. דארט האבן ארכיאלאגן אויפגעגראבן א פאלאץ פון אמאל, וואס האט גאנץ מעגליך געדינט די מלכי בית דוד, און זאגאר דוד המלך האט אפשר געוואוינט אין יענעם געגענט - צו גאר הויז. איינער פון די עלסטע אידישע פלעצער אין די היסטאריע בכלל, און אין ארץ ישראל בפרט.

IMG_0074.JPG (126.42 KiB) געזען געווארן 3610 מאל

IMG_0081.JPG (145.86 KiB) געזען געווארן 3610 מאל

IMG_0092.JPG (135.09 KiB) געזען געווארן 3610 מאל

נאכן באטראכטן אלע היסטארישע ארכיאלאגישע ערפינדונגען, זענען מיר אנגעקומען צום 'גולת הכותרת' פון עיר דוד: די שפאציר אין 'נקבת חזקיהו'. דאס איז דער היסטארישער קוואל וואס חזקיהו המלך האט אויסגעפלאסטערט פון מעין השילוח אריין אין ירושלים, בשעת ער האט זיך געראכטן אויפן מלחמה מיט סנחריב מלך אשור. די וועג איז חושך ואפילה, און איז א סכנה אן קיין פלעשלייט. דאס איז א שפאציר אין וואסער פאר אומגעפער פערציג מינוט, וואו דו שטייסט [בעסער געזאגט: שפאצירסט] מיט אן אפענעם מויל טראכטנדיג אז אלס וואס דו זעסט האבן מענטשן אויסגעהאקט פון שטיין מיט זייערע הענט! און דאס איז א לאנגע וועג.

IMG_0118.JPG (125.75 KiB) געזען געווארן 3610 מאל

IMG_0117.JPG (125.7 KiB) געזען געווארן 3610 מאל

ארויסקומענדיג פון נקבת חזקיהו, שטייענדיג לעבן דעם בריכה.

[[NAMELESS]]

הערליך!!!

[[NAMELESS]]

אין די מסעות האב איך פארגעסן צוצוצייכענען, אז ארויסקומעדיג פונעם נקבת חזקיהו, האב איך אנגעטראפן א גרופע חיילים וואס זענען אהינגעגאנגען, לכאורה אויף א טור פונקט ווי מיר. און זיי האבן געהערט הסברים פון איינעם - כנראה זייער טור-גייד.

IMG_0148.JPG (132.04 KiB) געזען געווארן 3467 מאל

אויב דאס אלס איז נאכנישט גענוג געווען, זענען מיר נאכדעם געגאנגען אויפן זעלבן וועג וואס - ווי חוקרים טענה'ן - אונזערע עלטערן זענען געגאנגען מיט זייערע קרבנות צום בית המקדש!!! אההה, די הרגשים זענען נישט מעגליך איבערצוגעבן! ס'האט טאקע גע'סרח'עט, אבער די ידיעה אין וואספארא וועג מיר פלאסטערן אונזערע טריט, האט אונז אימיונד פון יעדן שמעק און יעדן בערגל. ס'איז א וועג פון ארום 20-30 מינוט, און מען קען עט-עני-טיים מאכן א יו-טורן און צוריקגיין צום אנהייב פונקט פון עיר דוד.

IMG_0137.JPG (85.25 KiB) געזען געווארן 3467 מאל

בילד געכאפט ביים אנהייב פונעם מסלול.


פון עיר דוד האבן מיר געווענדעט אונזערע טריט קיין אלטשטאט ירושלים. פאשטייט זיך, נישט בעפאר'ן אריינכאפן צו דאווענען נאכאמאל ביים שריד בית מקדשינו - מקום שלא זזה ממנו השכינה לעולם - דער כותל המערבי.

IMG_0054.JPG (140.56 KiB) געזען געווארן 3467 מאל

למעשה זענען מיר געגאנגען ווייטער צום 'גן ארכיאולוגי', וואס איז סטאנציאנירט גלייך לעבן דעם כותל המערבי, אין זייער שטח געפונט זיך נאך א חלק פון כותל המערבי, ווי אויך דער כותל הצפוני. דאס איז גאר אן היסטארישער ארט קוקנדיג אויף דעם שטח - די פלאץ וואו אידן האבן געקויפט קרבנות, געגאנגען אין מקוה, וכו', איידער'ן ארויפגיין אין ביהמ"ק.

IMG_0170.JPG (116.25 KiB) געזען געווארן 3467 מאל

דאס בילד צייכנט אפ וויאזוי ס'האט אויסגעזען דעם מארק פון בהמות פארקויפעריי וכו' איידערן אריינגיין אין ביהמ"ק.
בילד געכאפט ביים אריינגאנג צום גן ארכיאולוגי.


מ'האט געקענט זען קלארערהייט א מקוה וואו ס'געווען צוטיילט אויף צוויי די וועג אריין און ארויס [אז די נכנסים זאלן נישט מטמא זיין די יוצאים].

IMG_0201.JPG (123.98 KiB) געזען געווארן 3467 מאל

[[NAMELESS]]

שש אז דו האסט שוין פארציילט אז דו האסט גענומען בילדער, איז פטור בלא כלום אי אפשר. דו לייגסט אראפ דיינע מאמרים זייער זאפטיג, אבער פארט רעדט א בילד מער ווי טויזענט ווערטער. קענסטו ארויפשטעלן אפאר בילדער?

מורינו הרב [tag]שמעקעדיג[/tag], אדאנק דיר האב איך ארויפגעלייגט אפאר מאל בילדער [של"ש פעמים הוה חזקה], און פונקט דו האסט דיך נאכנישט וויסנדיג געמאכט דערפון.

[[NAMELESS]]

נאך איידער די עצם באטראכטן אלעס, איז געווען נאך א שיינע 15 מינוט'יגע ווידעא וואס מ'האמיר געזען, וואו ס'איז קלאר ארויסגעברענגט געווארן וואס דער פלאץ שטעלט מיט זיך פאר, וויאזוי ס'האט אויסגעזען בזמן שביהמ"ק היה קיים, אזוי אז מ'האט באקומען א שטיקל השראה פון בעפאר. אזוי אויך האבן זיי דארט געהאט פארשידענע אנדערע ארכיאלאגישע חפצים, ווי מטבעות א.ד.ג. פון אלע תקופות. אזוי אז מיר האבן שוין געהאט א שטיקל מוזעאום אויך. שפעטער ביים באזוך אין מוזיאון ישראל, וועלן מיר געוואויר ווערן אז מיר האבן געזען ווי א טיפה מן הים...

IMG_0176.JPG (90.95 KiB) געזען געווארן 3419 מאל

IMG_0179.JPG (78.03 KiB) געזען געווארן 3419 מאל

אלטע כלים און מטבעות אין מוזעאום פון 'גן ארכיאולוגיה'.

IMG_0187.JPG (96.22 KiB) געזען געווארן 3419 מאל

א שטיין וואס עס איז אריינגעקריצט דערין 'הכהן הגדול', אינעם מוזעאום.


אין זייער שטח געפונט זיך נאך א חלק פון כותל המערבי,

IMG_0196.JPG (111.8 KiB) געזען געווארן 3419 מאל

IMG_0200.JPG (98.05 KiB) געזען געווארן 3419 מאל

די ארכעאלאגן טענה'ן, אז די גרויסע שטיינער דא, זענען שטיינער פונעם כותל המערבי וואס דער רוימישער מיליטער האט אראפגעווארפן פון שפיץ וואנט.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

און דאס איז די וואנט?! ס'איז גארנישט אזוי פארשימל'ט! מ'האט מיר אלס איינגערעדט נערישקייטען וועגען דער 'אלטע פארשימל'טע וואנט', און איך האב געגלייבט. אפשר זענען אלע אנדערע זאכען אויך נערישקייטען!?

[געוואלדיג]

יישר כח שש,
ליטוואק, פארשימלט? ווער האט דיר דאס איינגערעדט?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

איך האב געהערט פון א איד, נאך די מלחמה פון תשכ"ז האט ער געלערנט אין א געוויסע ישיבה, און ער האט געהאט א צייטונג מיט בילדער פונ'ם כותל. דער ראש ישיבה האט איהם פארגעהאלטען היתכן ער האט א גויישע צייטונג. האט ער געזאגט ער האט געוואלט זען די כותל. האט יענער ראש ישיבה געזאגט (ליידער א ליטוואק, וואס קען איך טוהן?) "דער אלטע פארשימל'טע וואנט?". ער האט תלמידים סאטמארער וואס בארימען זיך מיט די נערישקייט, און ער האט געהאט אריכות ימים. האפעדיג היינט ווייסט ער דער אמת, אבער זייט דעמאלס האבען די קנא'ישע לאגער נאך א גרעסערע נערשיקייט מיט וואס זיך צו פארען.

[[NAMELESS]]

אין א געוויסע שטיין אין כותל המערבי [וואס איז נאר אפן דורך גן ארכיאולוגיה], האבן מיר געזען אריינגעקריצט אידישע אותיות, עפעס ווי דער לשון הפסוק (ישעי' סו, יד): וראיתם ושש לבכם ועצמותם כדשא... הפלא ופלא! כ'האב געכאפט א בילד פון דעם שטיין.

IMG_0189.JPG (105.96 KiB) געזען געווארן 3277 מאל

IMG_0190.JPG (116.04 KiB) געזען געווארן 3277 מאל

IMG_0192.JPG (107.9 KiB) געזען געווארן 3277 מאל

דער שטיין מיטן לשון אריינגעקריצט דערינען [ביים צווייטן בילד איז עס אין צענטער].


אין אמת'ן אריין, וואו דו האסט נאר געקוקט האסטו געטאפט היסטאריע, היסטאריע פון בית המקדש [אנדערש ווי עיר דוד וואס די אמת אונטער דעם איז לוטה בערפל], היסטאריע פון אונזערע אור-עלטערן וואס האבן זיך דארט געדרייט און זיך מקדש געווען בעפאר'ן אריינגיין אין הייליגסטן פלאץ אין דער וועלט.

IMG_0208.JPG (111.04 KiB) געזען געווארן 3277 מאל

IMG_0209.JPG (109.03 KiB) געזען געווארן 3277 מאל

[געוואלדיג]

איי איי איי ר' שש'ל דיינע בילדער דערמאנען מיר נאסטאלאגישע זכרונות פון מיינע באזוכן אין יענע מקומות, און מיינע וואנדערונגען אין די פיסטריט פון אונזערע אבות, מי יתנני ירחי קדם.

[[NAMELESS]]

איך האב פארגעסן אנצומערקן אין די מסעות, אז געוויסע שטיינער וואס זענען דא אין די ווענט, זענען ריזיג גרויס און וועגן אפאר טאן, און די חוקרים מוטשענען זיך עד היום צו פארשטיין וויאזוי זיי האבן געקענט אליינס ארויפלייגן די ריזיגע שטיינער, איבערהויפט ווען ס'איז שוין געווען אפאר שורות פון שטיינער אונטער דעם - א זאך וואס אפילו היינטיגע קרעינס קענען נישט באווייזן צו טון. זיי האבן א הסבר דורך א געוויסע כלי, וויאזוי זיי האבן פרובירט צו שלעפן די ריזיגע שטיינער מיט א גאנצע חכמה, ואכמ"ל. אין גן ארכיאולוגיה האבן זיי געמאכט א רופליקע פון וואס זיי האלטן אלס דער כלי וואס האט געהאט די יכולת צו שלעפן די שטיינער.

עכ"פ דא האב איך בילדער איבער דעם:

IMG_0212.JPG (110.05 KiB) געזען געווארן 3204 מאל

א בילד פון א ריזיגע שטיין ביים עק פונעם כותל המערבי [מערבית צפונית].

IMG_0215.JPG (110.97 KiB) געזען געווארן 3204 מאל

א ריזן שטיין ביים צפון זייט. יעצט האט איר א השגה אינעם ריזיגקייט פון די סארט שטיינער!

IMG_0270.JPG (147.15 KiB) געזען געווארן 3204 מאל

IMG_0256.JPG (147.2 KiB) געזען געווארן 3204 מאל

דער כלי, וואס האט כמדומה געדארפט צו ארויפשטופן די שטיינער אין וואנט אריין.

-----------------------

IMG_0259.JPG (99.71 KiB) געזען געווארן 3204 מאל

היסטארישע אויסשניצונגען און זיילן.

[[NAMELESS]]

וואס איז געוועהן די אויפטוה פון אזעלכע ריזיגע שטיינער אז מ'זאל זיך מוטשענען מיט דעם?