צוריק קומנדיג פון מוזיאון ישראל, זענען מיר געגאנגען נאכאמאל קיין אלטשטאט, און מיר זענען האבן באזוכט דעם כמו מוזעאום 'בית השרוף' [בית קתרוס]. דאס איז אן אויפגעגראבענע הויז היבש נאנט צום כותל, ווי מען האט געטראפן כלים מיטן נאמען 'קתרוס' - דער משפחה נאמען פון א באוואוסטע פאמיליע בזמן הבית המקדש. אין גמ' פסחים דף נ"ז ע"א, ווערט די משפחה אראפגעברענגט לשמצה. פארשידענע כלים, געלט, און כמדומני אויך א מקוה, האט מען דארט געטראפן. אזוי אויך זענען העלצער וכו' געטראפן געווארן פארברענטערהייט, אלס טרויעריגער עדות צום חורבן ביהמ"ק וירושלים.
כלים וואס מ'האט דארטן געטראפן.
א מקוה [?] וואס מ'האט דארטן געטראפן.
א געפונענע שפיז [אפשר ביים מלחמת הרומיים עם היהודים].
ארויסגייענדיג פון דארט בין איך נאכאמאל אנגעקומען נאנט צום כותל, כאפנדיג בילדער פונעם באקאנטן פלאץ וואו די באסעס שטעלן זיך אפ אויפצונעמען די מענטשן אין שטאט אריין.
מסעות ד'שש משזר.
-
[NAMELESS]
ארויסגייענדיג פון דארט בין איך נאכאמאל אנגעקומען נאנט צום כותל, כאפנדיג בילדער פונעם באקאנטן פלאץ וואו די באסעס שטעלן זיך אפ אויפצונעמען די מענטשן אין שטאט אריין.
מ'זעט באזונדער גוט דעם 'מסגד כיפת הסלע', דאס איז דער מקום המקדש.
מ'זעט באזונדער גוט דעם 'מסגד אל אקצא' [שוין באשריבן בעבר], מיטן הר הזיתים.
הערליך שיינע מזוזה ביי יענעם אריינגאנג צום כותל.
***
אנקומענדיג צום מערת המכפלה - די לעצטע סטאפ אויפן באס - זענען מיר אדורך א קליינע טשעקפוינט פון חיילים, און מיר זענען אריין בתוככי הבנין, וואו אונטער דעם געפונט זיך מקום מנוחתם של שלשה אבות ושלש אמהות. פלוס דעם 'קאפשטיק' עשו'ן. די אלע נעמען אינעווייניג אז 'דא' ליגט דער און 'דא' ליגט יענער, איז בפשטות הוילע בלאף, פשוט פאר דעם אליין אז ס'נישטא קיין שום מסורה אויף דעם, און מ'האט ניטאמאל געקענט אריינגיין אהין הונדערט יאר צוריק. אבער בין כך ובין כך איז דאס א מקום קדוש, ווי כל מקום שאתה עומד שם אדמת קודש הוא.
אינדרויסן פון מערת המכפלה.
ביים אפיציעלן מקום מנוחה פון יצחק ורבקה. [למעשה קען מען אהין נישט אריינגיין נאר געציילטע מאל א יאר. זייט ברוך גאלדשטיין האט דארט אויסגעשאסן צענדליגע אראבער, איז דאס רוב יאר פארשפארט פאר אידן].
מ'זעט באזונדער גוט דעם 'מסגד כיפת הסלע', דאס איז דער מקום המקדש.
מ'זעט באזונדער גוט דעם 'מסגד אל אקצא' [שוין באשריבן בעבר], מיטן הר הזיתים.
הערליך שיינע מזוזה ביי יענעם אריינגאנג צום כותל.
***
אנקומענדיג צום מערת המכפלה - די לעצטע סטאפ אויפן באס - זענען מיר אדורך א קליינע טשעקפוינט פון חיילים, און מיר זענען אריין בתוככי הבנין, וואו אונטער דעם געפונט זיך מקום מנוחתם של שלשה אבות ושלש אמהות. פלוס דעם 'קאפשטיק' עשו'ן. די אלע נעמען אינעווייניג אז 'דא' ליגט דער און 'דא' ליגט יענער, איז בפשטות הוילע בלאף, פשוט פאר דעם אליין אז ס'נישטא קיין שום מסורה אויף דעם, און מ'האט ניטאמאל געקענט אריינגיין אהין הונדערט יאר צוריק. אבער בין כך ובין כך איז דאס א מקום קדוש, ווי כל מקום שאתה עומד שם אדמת קודש הוא.
אינדרויסן פון מערת המכפלה.
ביים אפיציעלן מקום מנוחה פון יצחק ורבקה. [למעשה קען מען אהין נישט אריינגיין נאר געציילטע מאל א יאר. זייט ברוך גאלדשטיין האט דארט אויסגעשאסן צענדליגע אראבער, איז דאס רוב יאר פארשפארט פאר אידן].
-
[NAMELESS]
דינסטאג פרשת בה"ב תשע"ה.
מיר הייבן אן דעם טאג מיט א שפאציר קיין שער יפו. דער וועג האט געדויערט אן איבריגע פאר מינוט, און דאס האט גורם געווען פאר מיין אשת חיל צו ציטערן אז מיר פארן באלד אריין אין אן אראבישן געגענט... [א זאך וואס האט זיך אויסגעשטעלט ריכטיג, אבער שפעטער אין טאג. ליינט מיט שפאנונג]. למעשה זענען מיר אנגעקומען צום חומת העיר, וואס איז כידוע א הערליכע זאך צו באטראכטן פאר זיך זעלבסט, מיט די טייטלביימער וואס ליגן דארט איינגעפלאנצט בהרחבה.
מיר הייבן אן דעם טאג מיט א שפאציר קיין שער יפו. דער וועג האט געדויערט אן איבריגע פאר מינוט, און דאס האט גורם געווען פאר מיין אשת חיל צו ציטערן אז מיר פארן באלד אריין אין אן אראבישן געגענט... [א זאך וואס האט זיך אויסגעשטעלט ריכטיג, אבער שפעטער אין טאג. ליינט מיט שפאנונג]. למעשה זענען מיר אנגעקומען צום חומת העיר, וואס איז כידוע א הערליכע זאך צו באטראכטן פאר זיך זעלבסט, מיט די טייטלביימער וואס ליגן דארט איינגעפלאנצט בהרחבה.
-
[NAMELESS]
מיר הייבן אן דעם טאג מיט א שפאציר קיין שער יפו. דער וועג האט געדויערט אן איבריגע פאר מינוט, און דאס האט גורם געווען פאר מיין אשת חיל צו ציטערן אז מיר פארן באלד אריין אין אן אראבישן געגענט... [א זאך וואס האט זיך אויסגעשטעלט ריכטיג, אבער שפעטער אין טאג. ליינט מיט שפאנונג]. למעשה זענען מיר אנגעקומען צום חומת העיר, וואס איז כידוע א הערליכע זאך צו באטראכטן פאר זיך זעלבסט, מיט די טייטלביימער וואס ליגן דארט איינגעפלאנצט בהרחבה.
ווייטער זענען מיר געגאנגען צום אזויגערופענעם 'קבר דוד' [וכסיפור הידוע עם האמרי ברוך מסערט והויוא"מ מסאטמאר].
אויפן וועג אהין איז אויך געווען א גרויסע, שיינע, סטאטוע, כלומר'שט פון 'דוד המלך'. כ'האב קיינמאל נישט פארשטאנען פארוואס מענטשן מאכן פסלים פון מענטשן אן קיין שום גרונד, אבער ס'איז געווען א שיינע סטאטוע, כ'האמיך אהינגעשטעלט און געכאפט א בילד, וכן עשו כמה תיירים הנ"ל...
ביים ציון זעלבסט, האב איך - על הצד אז דוד ליגט דארט, און נישט עפעס א סרוח פון א שעיך אדער גלח - אויסגעזאגט כמה קאפיטלעך תהלים.
ווייטער זענען מיר געגאנגען צום אזויגערופענעם 'קבר דוד' [וכסיפור הידוע עם האמרי ברוך מסערט והויוא"מ מסאטמאר].
אויפן וועג אהין איז אויך געווען א גרויסע, שיינע, סטאטוע, כלומר'שט פון 'דוד המלך'. כ'האב קיינמאל נישט פארשטאנען פארוואס מענטשן מאכן פסלים פון מענטשן אן קיין שום גרונד, אבער ס'איז געווען א שיינע סטאטוע, כ'האמיך אהינגעשטעלט און געכאפט א בילד, וכן עשו כמה תיירים הנ"ל...
ביים ציון זעלבסט, האב איך - על הצד אז דוד ליגט דארט, און נישט עפעס א סרוח פון א שעיך אדער גלח - אויסגעזאגט כמה קאפיטלעך תהלים.
-
[NAMELESS]
דערנאך האבן מיר אנגעהויבן אונזער שפאציר איבער די אלטע געסעלעך פון ירושלים... געסעלעך וואס שרייען היסטאריע, און מ'קען טרעפן אויף אויסלייג פלעצער מימות החשמונאים א.א.וו.
די הערליכע זיילן וואס האבן זיך געפונען אין 'קארדו' גאס, בתקופת ביהמ"ק.
א בילד וואס משל'ט אויס וויאזוי עס האט אויסגעזען דער הויפט גאס - די 'קארדו'.
געוויסע חלקים פון די שטיינער איז נאך מתקופת החשמונאים, געוויסע אביסל שפעטער.
די הערליכע זיילן וואס האבן זיך געפונען אין 'קארדו' גאס, בתקופת ביהמ"ק.
א בילד וואס משל'ט אויס וויאזוי עס האט אויסגעזען דער הויפט גאס - די 'קארדו'.
געוויסע חלקים פון די שטיינער איז נאך מתקופת החשמונאים, געוויסע אביסל שפעטער.
-
[NAMELESS]
דערנאך האבן מיר אנגעהויבן אונזער שפאציר איבער די אלטע געסעלעך פון ירושלים... געסעלעך וואס שרייען היסטאריע, און מ'קען טרעפן אויף אויסלייג פלעצער מימות החשמונאים א.א.וו.
גאר אלטער מוזעאיק פון א מאפע פון אלטשטאט ירושלים (כמדומני מתקופת הרומיים, וכתוב עליו יהודה קאפיטולינא, שם הגנאי של הרומיים על עיה"ק ירושלים).
פארנט פון געשעפט וואס פארקויפט הערליך געמאלענע בילדער, פאר הערליך געשוואלענע פרייזן.
חלק פונעם אויבנדערמאנטן אור-אלטן 'קארדו' וואנט.
[center]די שטיינער זענען חלק פונעם אלטן וואנט וואס האט ארומגענומען א חלק ירושלים [מערב זייט], בתקופת חזקיהו המלך.
דאס מיינט אז די וואנט איז אלט איבער 2,600 יאר! די 'ברייטקייט' פונעם חומה איז 'זיבן' מעטער ברייט!
איר קענט זיך נאר פארשטעלן ווי ריזיג מאנסטעריש דער חומה האט אויסגעזען שטייענדיג מיט איר פולן פראכט.[/center]
גאר אלטער מוזעאיק פון א מאפע פון אלטשטאט ירושלים (כמדומני מתקופת הרומיים, וכתוב עליו יהודה קאפיטולינא, שם הגנאי של הרומיים על עיה"ק ירושלים).
פארנט פון געשעפט וואס פארקויפט הערליך געמאלענע בילדער, פאר הערליך געשוואלענע פרייזן.
חלק פונעם אויבנדערמאנטן אור-אלטן 'קארדו' וואנט.
[center]די שטיינער זענען חלק פונעם אלטן וואנט וואס האט ארומגענומען א חלק ירושלים [מערב זייט], בתקופת חזקיהו המלך.
דאס מיינט אז די וואנט איז אלט איבער 2,600 יאר! די 'ברייטקייט' פונעם חומה איז 'זיבן' מעטער ברייט!
איר קענט זיך נאר פארשטעלן ווי ריזיג מאנסטעריש דער חומה האט אויסגעזען שטייענדיג מיט איר פולן פראכט.[/center]
-
[NAMELESS]
מיר זענען אריין אינעם נייעם איבערגעבויעטן ביהמ"ד 'חורבת רבי יהודה החסיד', וואס איר נאמען 'חורבה' איז די גרעסטע סתירה צו איר יעצטיגע שיינקייט. דאס איז מכלומר'שט איבערגעמאכט דאס מערסטע ענדליך צום אלטן שול וואס איז דארטן געשטאנען ביז די אראבער האבן איר אונטערגעצינדן ביים מלחמת השחרור. הערליך שיין צום שטוינען, כ'בין געשטאנען פארגאפט א לענגערע וויילע זיך נישט קענענדיג אפרייסן פונעם שיינעם ביהמ"ד, ובפרט אז ס'איז דארט געווען עפעס א כולל וואס זיצט דארט אפ דורכן טאג און האקן שטיקער בהתמדה רבה, אז ס'איז פשוט געווען א נחת דארט צו בלייבן נאך אפאר מינוט.
-
ישראל קאפקע
- חבר ותיק
- הודעות: 2181
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך יולי 16, 2014 7:44 pm
- געפינט זיך: Big Apple, Great Satan.
- האט שוין געלייקט: 1284 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2268 מאל
-
[NAMELESS]
-
[NAMELESS]
-
[NAMELESS]
דערנאך זענען מיר געגאנגען צום העכטס אינטרעסאנטן מוזעאום, אדער לאמיר עס ענדערש אנרופן 'ארכיאלאגישע געגנט', מיטן נאמען 'הרובע ההורדיאני'. דאס מיינט: דעם הורדוס פערטל. דהיינו, דאס איז א געגענט אויסגעגראבן אינמיטן אלטשטאט, וואו מען האט געפונען אן א שיעור אינטרעסאנטע היסטארישע געפינסן, פון די תקופה פון נאך הורדוס המלך, דאס הייסט אין די יארן בעפארן חורבן הבית.
אויסגראבנדיג דעם פלאץ, זענען אנטדעקט געווארן גאנצע הייזער, מיט די מקוואות און באדע צימערן, הערליכע מוזעאיק טיילס אויף די ערד, און שיינע רינדעכיגע טויערן. אפילו פארברענטע העלצער פון די חורבן ביהמ"ק וירושלים, האט מען דארטן געפונען. לויט ווי די היסטאריקער האבן איבערגעגעבן, איז דאס געווען מער א בעסערע געגענט פאר רייכערע און עליטע מענטשן. זיי האבן אפילו געמאכט א סקיצע וויאזוי די געגענט האט אויסגעזען, און גלייבטס מיר - אפילו היינט וואלט דאס געווען הערליך שיין. זייט איך בין דארטן געווען לעצטע מאל, איז צוגעקומען פרישע שטיקלעך צום אויסגעגראבענעם געגענט, און כ'האב טאקע געזען אז אפילו היינטצוטאגס האלטן זיי נאך אינמיטן גראבן ווייטער, און ס'געפונען זיך דארטן קאנסטרוקציע ערטער.
אויסגראבנדיג דעם פלאץ, זענען אנטדעקט געווארן גאנצע הייזער, מיט די מקוואות און באדע צימערן, הערליכע מוזעאיק טיילס אויף די ערד, און שיינע רינדעכיגע טויערן. אפילו פארברענטע העלצער פון די חורבן ביהמ"ק וירושלים, האט מען דארטן געפונען. לויט ווי די היסטאריקער האבן איבערגעגעבן, איז דאס געווען מער א בעסערע געגענט פאר רייכערע און עליטע מענטשן. זיי האבן אפילו געמאכט א סקיצע וויאזוי די געגענט האט אויסגעזען, און גלייבטס מיר - אפילו היינט וואלט דאס געווען הערליך שיין. זייט איך בין דארטן געווען לעצטע מאל, איז צוגעקומען פרישע שטיקלעך צום אויסגעגראבענעם געגענט, און כ'האב טאקע געזען אז אפילו היינטצוטאגס האלטן זיי נאך אינמיטן גראבן ווייטער, און ס'געפונען זיך דארטן קאנסטרוקציע ערטער.
-
[NAMELESS]
אויסגראבנדיג דעם פלאץ, זענען אנטדעקט געווארן גאנצע הייזער, מיט די מקוואות און באדע צימערן, הערליכע מוזעאיק טיילס אויף די ערד, און שיינע רינדעכיגע טויערן. אפילו פארברענטע העלצער פון די חורבן ביהמ"ק וירושלים, האט מען דארטן געפונען. לויט ווי די היסטאריקער האבן איבערגעגעבן, איז דאס געווען מער א בעסערע געגענט פאר רייכערע און עליטע מענטשן. זיי האבן אפילו געמאכט א סקיצע וויאזוי די געגענט האט אויסגעזען, און גלייבטס מיר - אפילו היינט וואלט דאס געווען הערליך שיין. זייט איך בין דארטן געווען לעצטע מאל, איז צוגעקומען פרישע שטיקלעך צום אויסגעגראבענעם געגענט, און כ'האב טאקע געזען אז אפילו היינטצוטאגס האלטן זיי נאך אינמיטן גראבן ווייטער, און ס'געפונען זיך דארטן קאנסטרוקציע ערטער.
-
[NAMELESS]
אויסגראבנדיג דעם פלאץ, זענען אנטדעקט געווארן גאנצע הייזער, מיט די מקוואות און באדע צימערן, הערליכע מוזעאיק טיילס אויף די ערד, און שיינע רינדעכיגע טויערן.
דערנאך בין איך געווען נאכאמאל ביים כותל המערבי, זיך אפגעזעגנט פונעם מקום קדוש, און געכאפט אפאר בילדער.
כ'האב פארגעסן אנצומערקן, אז איך בין אויך געפארן מיטן פארהעלטנמעסיג נייער באן סיסטעם אין ירושלים. היות ס'איז געווען אין די וואכן נאך ה' אייר, האט געהאנגען א ריזיגער בליטשקעדיגער 'מגן דוד' לעבן דעם בארימטן 'גשר המיתרים' אין ירושלים. פון וואס כ'האב געכאפט א [אומקלארן] בילד.
דערנאך בין איך געווען נאכאמאל ביים כותל המערבי, זיך אפגעזעגנט פונעם מקום קדוש, און געכאפט אפאר בילדער.
כ'האב פארגעסן אנצומערקן, אז איך בין אויך געפארן מיטן פארהעלטנמעסיג נייער באן סיסטעם אין ירושלים. היות ס'איז געווען אין די וואכן נאך ה' אייר, האט געהאנגען א ריזיגער בליטשקעדיגער 'מגן דוד' לעבן דעם בארימטן 'גשר המיתרים' אין ירושלים. פון וואס כ'האב געכאפט א [אומקלארן] בילד.
-
[NAMELESS]
מיר האבן לאנג פארברענגט דארטן, און ס'שוין געווארן שפעט. מיר זענען שנעל געגאנגען קיין הר הזיתים אריינכאפן א טראפעלע קברי צדיקים אונטן פונעם בארג. מיר זענען געווען ביי קבר זכריה, און ביים 'מקום קבורתו שנעלמה' פון ר' משה'לע לעלובער, ביים מאנומענט 'יד אבשלום', אביסל ארויפציר ביים אור החיים הק', און דער פרי חדש, ועוד כמה צדיקים.הר הזיתים, פונדערווייטענס.
אין צענטער, קבר זכרי' הנביא.
דער מאנומענט, יד אבשלום.
ציון הפרי חדש.
אין צענטער, קבר זכרי' הנביא.
דער מאנומענט, יד אבשלום.
ציון הפרי חדש.
-
[NAMELESS]
מיטוואך פרשת בה"ב תשע"ה.
און היידא, געגאנגען קיין 'אליפלט', א מושב ארום 15-20 מינוט אוועק פון צפת, און דאס זעלביגע פון מירון. אין דער מושב איז דא א בית הכנסת וואו כ'האב ניטאמאל אריינגעטרעטן, און אסאך אנדערע זאכן וואס צייכענען אפ א מושב אלס 'מושב'. קיען און שעפעלעך, שטאלן, און... 'צימרים' - דאס הייסט 'צימערן' וואס מ'קען זיך אויסדינגען פאר א טאג, וואך, וכו'. געווענטליך איז עס געשמאק צוליב איר באשיידנקייט, וואס געבט א געוויסע ראמאנטישע פילינג צו זיך. איך בין געגאנגען צו גאר א געשמאקע פלאץ, הנקרא בשם 'אחוזת ראול', וואו מיר זענען איינגעשטאנען פאר צוויי טעג, פארן פארהעלטנמעסיג ביליגן פרייז פון 500 שקל א נאכט.
די קינג סייז בעט, די מעכטיגע ראמאנטישע דזשעקוזי, די הערליכע צימערן וואו אלעס איז באדעקט מיט האלץ און געבט אזא בא'טעמ'טע אטמאספערע, [די ריזיגע TV - פאר וועם ס'רעדט...], איז שוין געווען איבער גענוג פאר דעם פרייז. אבער בנוסף לזה איז אינדרויסן דא נאך פכים קטנים, פון שיינע שבילים צווישן בלומען און הערליכע ביימעלעך, סווינגס פאר קאפעלס, ביז א סווימינג פול פאר עלטערע [אביסל אפן. אבער אויב איז קיינער אנדערש נישטא אין די אחוזה, קען מען האקן א לעבן במלוא מובן המלה], און א 'העמאק' צו קענען ליגן אינדרויסן כאפנדיג א פריש ווינטל אונטערן איינדרוק פונעם הערליכן פאנעראמע וואס באווייזט זיך דא פון אלע ריכטונגען. מיר האבן געהאט מזל אז פונקט האט קיין איינער אנדערש נישט געהאט א דירה'לע ווען אונז זענען דארט געווען, אזוי אז ס'איז געווען גאר פריוואט עם כל המשתמע מזה.
און היידא, געגאנגען קיין 'אליפלט', א מושב ארום 15-20 מינוט אוועק פון צפת, און דאס זעלביגע פון מירון. אין דער מושב איז דא א בית הכנסת וואו כ'האב ניטאמאל אריינגעטרעטן, און אסאך אנדערע זאכן וואס צייכענען אפ א מושב אלס 'מושב'. קיען און שעפעלעך, שטאלן, און... 'צימרים' - דאס הייסט 'צימערן' וואס מ'קען זיך אויסדינגען פאר א טאג, וואך, וכו'. געווענטליך איז עס געשמאק צוליב איר באשיידנקייט, וואס געבט א געוויסע ראמאנטישע פילינג צו זיך. איך בין געגאנגען צו גאר א געשמאקע פלאץ, הנקרא בשם 'אחוזת ראול', וואו מיר זענען איינגעשטאנען פאר צוויי טעג, פארן פארהעלטנמעסיג ביליגן פרייז פון 500 שקל א נאכט.
די קינג סייז בעט, די מעכטיגע ראמאנטישע דזשעקוזי, די הערליכע צימערן וואו אלעס איז באדעקט מיט האלץ און געבט אזא בא'טעמ'טע אטמאספערע, [די ריזיגע TV - פאר וועם ס'רעדט...], איז שוין געווען איבער גענוג פאר דעם פרייז. אבער בנוסף לזה איז אינדרויסן דא נאך פכים קטנים, פון שיינע שבילים צווישן בלומען און הערליכע ביימעלעך, סווינגס פאר קאפעלס, ביז א סווימינג פול פאר עלטערע [אביסל אפן. אבער אויב איז קיינער אנדערש נישטא אין די אחוזה, קען מען האקן א לעבן במלוא מובן המלה], און א 'העמאק' צו קענען ליגן אינדרויסן כאפנדיג א פריש ווינטל אונטערן איינדרוק פונעם הערליכן פאנעראמע וואס באווייזט זיך דא פון אלע ריכטונגען. מיר האבן געהאט מזל אז פונקט האט קיין איינער אנדערש נישט געהאט א דירה'לע ווען אונז זענען דארט געווען, אזוי אז ס'איז געווען גאר פריוואט עם כל המשתמע מזה.
-
[NAMELESS]
אבער בנוסף לזה איז אינדרויסן דא נאך פכים קטנים, פון שיינע שבילים צווישן בלומען און הערליכע ביימעלעך, סווינגס פאר קאפעלס, ביז א סווימינג פול פאר עלטערע [אביסל אפן. אבער אויב איז קיינער אנדערש נישטא אין די אחוזה, קען מען האקן א לעבן במלוא מובן המלה], און א 'העמאק' צו קענען ליגן אינדרויסן כאפנדיג א פריש ווינטל אונטערן איינדרוק פונעם הערליכן פאנעראמע וואס באווייזט זיך דא פון אלע ריכטונגען. מיר האבן געהאט מזל אז פונקט האט קיין איינער אנדערש נישט געהאט א דירה'לע ווען אונז זענען דארט געווען, אזוי אז ס'איז געווען גאר פריוואט עם כל המשתמע מזה.
-
[NAMELESS]
דאנערשטאג פרשת בה"ב תשע"ה.
מיר זענען אויפגעשטאנען היבש שפעט נאך א קנאקעדיגע נאכט [עי' פרק הקודם]. איך האב שנעל אנגערופן דעם נהג וואס איך האב נעכטן גענוצט - מר. בר ששת, און מיר זענען ארויסגעפארן פון אליפלט גייענדיג קיין בית החיים ד'צפת. ווי איר פארשטייט אליין, האב איך געדארפט נוצן א מקוה... דערפאר זענען מיר ארויסגעשטיגן אויבן פונעם בארג פונעם בית החיים, וואו דער 'מקוה האר"י' געפונט זיך. נאך א זאפטיגע פאר טבילות - וואס זענען אגב נישט געווען צו קאלט [אבער גענוג קאלט אז דר'עולם האט באוואונדערט מיין גבורה פון כאפן א שיינע פאר טבילות נאכאנאנד...], זענען מיר אראפ דעם בארג ביז אונטן, און דערנאך אנגעהויבן צוביסלעך ארויפקלעטערן דעם בארג דורכגייענדיג מקום קבורתם פון א ים מיט גדולי ישראל וואס ליגן דארטן באגראבן.
א חוץ פון די אפיציעלע נעמען, ווי דער אריז"ל וגוריו, די חסיד'ישע רבי'ס, האב איך פרובירט צו גיין צו מאדנע פלעצער, א שטייגער ווי מקום מנוחת הצדיק הנסתר [ולגירסא אחרת: המשוג...] הרב אברהם פיש, וואס איז געווען זייער אן אינטרעסאנטער טיפ מענטש ואכמ"ל. אן נעמען א שטעלונג אין זיין פערזענליכקייט, האב איך געזאגט א קאפיטל תהלים ביי זיין ציון זיכער מאכנדיג אז כ'האב א בילד דערפון... [לעצטענס איז געווארן א מצב פון זיין ציון]. ביים ציון פונעם אריז"ל זענען געווען א מאסע חסידים, און שפעטער בין איך געוואויר געווארן אז דער בוהוש'ער רבי [א שטארקער עובד ה', א חידוש אין רוזשינער הויף. אזוי אויך א קנאי, א צווייטער חידוש אין רוזשינער הויף...] איז דארטן געווען מיט אן עולם חסידים.
בילדער געכאפט אונטן פונעם בית החיים. שיינע פאנעראמע.
שיינער בילד פונעם שטח בית החיים, און די שטאט 'צפת' העכער דעם.
ביים אנקומען צום מקום קבורת האריז"ל ושאר מקובלים.
מיר זענען אויפגעשטאנען היבש שפעט נאך א קנאקעדיגע נאכט [עי' פרק הקודם]. איך האב שנעל אנגערופן דעם נהג וואס איך האב נעכטן גענוצט - מר. בר ששת, און מיר זענען ארויסגעפארן פון אליפלט גייענדיג קיין בית החיים ד'צפת. ווי איר פארשטייט אליין, האב איך געדארפט נוצן א מקוה... דערפאר זענען מיר ארויסגעשטיגן אויבן פונעם בארג פונעם בית החיים, וואו דער 'מקוה האר"י' געפונט זיך. נאך א זאפטיגע פאר טבילות - וואס זענען אגב נישט געווען צו קאלט [אבער גענוג קאלט אז דר'עולם האט באוואונדערט מיין גבורה פון כאפן א שיינע פאר טבילות נאכאנאנד...], זענען מיר אראפ דעם בארג ביז אונטן, און דערנאך אנגעהויבן צוביסלעך ארויפקלעטערן דעם בארג דורכגייענדיג מקום קבורתם פון א ים מיט גדולי ישראל וואס ליגן דארטן באגראבן.
א חוץ פון די אפיציעלע נעמען, ווי דער אריז"ל וגוריו, די חסיד'ישע רבי'ס, האב איך פרובירט צו גיין צו מאדנע פלעצער, א שטייגער ווי מקום מנוחת הצדיק הנסתר [ולגירסא אחרת: המשוג...] הרב אברהם פיש, וואס איז געווען זייער אן אינטרעסאנטער טיפ מענטש ואכמ"ל. אן נעמען א שטעלונג אין זיין פערזענליכקייט, האב איך געזאגט א קאפיטל תהלים ביי זיין ציון זיכער מאכנדיג אז כ'האב א בילד דערפון... [לעצטענס איז געווארן א מצב פון זיין ציון]. ביים ציון פונעם אריז"ל זענען געווען א מאסע חסידים, און שפעטער בין איך געוואויר געווארן אז דער בוהוש'ער רבי [א שטארקער עובד ה', א חידוש אין רוזשינער הויף. אזוי אויך א קנאי, א צווייטער חידוש אין רוזשינער הויף...] איז דארטן געווען מיט אן עולם חסידים.
בילדער געכאפט אונטן פונעם בית החיים. שיינע פאנעראמע.
שיינער בילד פונעם שטח בית החיים, און די שטאט 'צפת' העכער דעם.
ביים אנקומען צום מקום קבורת האריז"ל ושאר מקובלים.
-
[NAMELESS]
נאכן ארומגיין אין בית החיים האבן מיר אנגעהויבן א געשמאקע שפאציר... אין די געסלעך פון אלטשטאט צפת, באזוכנדיג אלטע בתי מדרשים [וואס רוב זענען געווען פארשלאסן דורכן טאג], און ווייזנדיג דעם אשת חיל וואו כ'בין איינגעשטאנען אלס בחור מיט מיינע חברים, אויף א שבת...
ביהמ"ד הישן קאסוב בצפת.
א מזל האבן מיר געהאט, אז די בית הכנסת אבוהב - וואס לפי המסורה איז דארטן אנגעקומען דעם ספר תורה פון רבי יצחק אבוהב מגולי ספרד, און אסאך מעשי ניסים זענען מקושר מיט דעם - איז געווען אפן, און פאר א גוטע סיבה: דארטן איז פארגעקומען א בר מצוה פאר אן איזרעאלי. אויסגעזען האט ער ווי א פרייער, און דאס איז געווען דער שיינקייט פונעם בר מצוה מסיבה, צו זען וויאזוי אפילו די פרייע זענען חוגג דעם בר מצוה מיט אזא שמחה. און דער שטאלץ וואס דער חתן הבר מצוה האט געהאט מיט זיינע תפילין [וואס כ'ווייס נישט ווי אפט ער גייט דאס לייגן], וכל המסתעף. ס'איז געווען אן אינטרעסאנטער איבערלעבעניש, טראץ דעם ציפ אין הארץ פון נאך אן אידיש קינד וואס איז בגדר 'תינוק שנשבה', וואס ווייסט נישט בין ימינו לשמאלו, ואעפ"כ טוליעט נאך דאס אידישער פונק זיך פרייענדיג מיט א סימבאל פונעם פרומען אידנטום.
נאכן זיך ארומשלעפן רוב טאג, זענען מיר געווארן גוט הונגעריג. זוכנדיג א גוטן פליישיגן רעסטאראנט - נאכן נישט פארזוכן קיין פליישיגן מאלצייט שוין איבער א וואך, ווי אויבנדערמאנט - זענען מיר אנגעקומען צו א גוט-רעקאמענדירט רעסטאראנט בשם 'מענדי'ס', וואו מיר האבן געפראסן ווי קיינמאל בעפאר... פארגיטיגונג פארן דורכפאל די לעצטע וואך צייט. נאכן האקן א צוויי בילקעס פער פערזאן, צוויי 'דיפ'ס' פער פערזאן, א זופ, א פלעשל ביר, און א ריזן מעין קורס - וואו אונזערע בני מעיים האבן איבערמינדליך געארבעט ביטער שווער נאכצוקומען אונזערע פארלאנגען, אזש ביזן סטראשן מיט א סטרייק - האבן מיר געצאלט א קנאפע צוואנציג טאלער פער מענטש. ס'איז ווערט געווען יעדע פרוטה עד הפרוטה האחרונה, און דאס עסן האט געהאט א טעם מעין עולם הבא... זעט אויס אז גאט האט אונז פארגינט צו ענדיגן מיט א גוטן טעם אין מויל... און איך רעקאמענדיר דעם רעסטאראנט לכל שוחרי ומבקשי האמת במידי דמיזן.
ביהמ"ד הישן קאסוב בצפת.
א מזל האבן מיר געהאט, אז די בית הכנסת אבוהב - וואס לפי המסורה איז דארטן אנגעקומען דעם ספר תורה פון רבי יצחק אבוהב מגולי ספרד, און אסאך מעשי ניסים זענען מקושר מיט דעם - איז געווען אפן, און פאר א גוטע סיבה: דארטן איז פארגעקומען א בר מצוה פאר אן איזרעאלי. אויסגעזען האט ער ווי א פרייער, און דאס איז געווען דער שיינקייט פונעם בר מצוה מסיבה, צו זען וויאזוי אפילו די פרייע זענען חוגג דעם בר מצוה מיט אזא שמחה. און דער שטאלץ וואס דער חתן הבר מצוה האט געהאט מיט זיינע תפילין [וואס כ'ווייס נישט ווי אפט ער גייט דאס לייגן], וכל המסתעף. ס'איז געווען אן אינטרעסאנטער איבערלעבעניש, טראץ דעם ציפ אין הארץ פון נאך אן אידיש קינד וואס איז בגדר 'תינוק שנשבה', וואס ווייסט נישט בין ימינו לשמאלו, ואעפ"כ טוליעט נאך דאס אידישער פונק זיך פרייענדיג מיט א סימבאל פונעם פרומען אידנטום.
נאכן זיך ארומשלעפן רוב טאג, זענען מיר געווארן גוט הונגעריג. זוכנדיג א גוטן פליישיגן רעסטאראנט - נאכן נישט פארזוכן קיין פליישיגן מאלצייט שוין איבער א וואך, ווי אויבנדערמאנט - זענען מיר אנגעקומען צו א גוט-רעקאמענדירט רעסטאראנט בשם 'מענדי'ס', וואו מיר האבן געפראסן ווי קיינמאל בעפאר... פארגיטיגונג פארן דורכפאל די לעצטע וואך צייט. נאכן האקן א צוויי בילקעס פער פערזאן, צוויי 'דיפ'ס' פער פערזאן, א זופ, א פלעשל ביר, און א ריזן מעין קורס - וואו אונזערע בני מעיים האבן איבערמינדליך געארבעט ביטער שווער נאכצוקומען אונזערע פארלאנגען, אזש ביזן סטראשן מיט א סטרייק - האבן מיר געצאלט א קנאפע צוואנציג טאלער פער מענטש. ס'איז ווערט געווען יעדע פרוטה עד הפרוטה האחרונה, און דאס עסן האט געהאט א טעם מעין עולם הבא... זעט אויס אז גאט האט אונז פארגינט צו ענדיגן מיט א גוטן טעם אין מויל... און איך רעקאמענדיר דעם רעסטאראנט לכל שוחרי ומבקשי האמת במידי דמיזן.
-
[NAMELESS]
אן אינטרעסאנטן אנקעדאט האב איך פארגעסן צו צוצייכענען, אז דארט אין אחוזה האב איך געגעסן פרישטאג מיט משזר'טע, און צוויי קעצלעך האבן אונז באטראכט מיט אזעלכע בעטענדיגע בליקן, זיי האבן אויסגעזען זייער הונגעריג... כ'האב גענומען די ביסל איבערגעבליבענע מילך, אריינגעגאסן אין א גלעזל וואס זיי האבן געקענט צוקומען דערצו, און כ'האב עס אראפגעלייגט אויפן ערד. די קעץ האבן זיך ממש מחיה געווען דערמיט, און כ'האב אנגעפילט די גלעזל דריי מאל און זיי האבן געטרינקן מיט דארשט. 'להשקות צמאי חסדיך'...
א לעצטע בליק אויפן אחוזה וואו מיר זענען איינגעשטאנען:
***
מוצש"ק פרשת בה"ב תשע"ה.
אויפן עראפלאן האבן מיר באקומען מער מענטשליכע עסן ווי אויפן וועג קומענדיג, וויבאלד פון ארץ ישראל האט מען געגעבן עסן מיטן הכשר פונעם 'עדה החרדית'. דערנאך האבן מיר געמאכט א פרישע סטאפ אין רוסלאנד, און דאסמאל האבן מיר שוין גלייך געוואוסט וואו צו קויפן וואסער: אין 'שאקאלניצע'... [עי' בתחילת האשכול], און אזוי אויך האבן מיר געהאט ברייט מנין, ווען ערעב אדנירם דאווענט שחרית פארן עמוד...
אנקומענדיג אהיים בין איך שנעל צוגעלאפן צום קאמפיוטער, אויסגעהונגערט צו הערן וואס טוט זיך אין 'קאווע שטיבל', וזה מה שמצאתי...
[center]תם ונשלם,
את אשר חנני בורא העולם,
שהיה לי לעזר,
ב"מסעות ד'אדנירם".[/center]
א לעצטע בליק אויפן אחוזה וואו מיר זענען איינגעשטאנען:
***
מוצש"ק פרשת בה"ב תשע"ה.
אויפן עראפלאן האבן מיר באקומען מער מענטשליכע עסן ווי אויפן וועג קומענדיג, וויבאלד פון ארץ ישראל האט מען געגעבן עסן מיטן הכשר פונעם 'עדה החרדית'. דערנאך האבן מיר געמאכט א פרישע סטאפ אין רוסלאנד, און דאסמאל האבן מיר שוין גלייך געוואוסט וואו צו קויפן וואסער: אין 'שאקאלניצע'... [עי' בתחילת האשכול], און אזוי אויך האבן מיר געהאט ברייט מנין, ווען ערעב אדנירם דאווענט שחרית פארן עמוד...
אנקומענדיג אהיים בין איך שנעל צוגעלאפן צום קאמפיוטער, אויסגעהונגערט צו הערן וואס טוט זיך אין 'קאווע שטיבל', וזה מה שמצאתי...
[center]תם ונשלם,
את אשר חנני בורא העולם,
שהיה לי לעזר,
ב"מסעות ד'אדנירם".[/center]
-
[NAMELESS]