שנונות ומשונות - לבית בריסק
27
ווען דער חזון איש האט דורכגעקוקט די חידושים פון בריסקער רב, האט ער צוגעצייכענט ביי די ווערטער: חידושי 'רבינו' חיים הלוי, הלשון 'רבינו' מתאים יותר לראשונים...
ווען מען האט עס געוויזן פאר ר' וועלוועלע האט ער צוגעשריבן הלשון 'חזון' מתאים יותר לנביאים...
[מסתבר כמובן שזה רק בדיחה]
ווען מען האט עס געוויזן פאר ר' וועלוועלע האט ער צוגעשריבן הלשון 'חזון' מתאים יותר לנביאים...
[מסתבר כמובן שזה רק בדיחה]
[center]28.[/center]
איינמאל ביי די באוואוסטע חומש רש"י שיעורים פון רבי אברהם יהושע'ן, האט ער געהאקט אנטקעגן רבי משה פיינשטיין, [לכאורה קעגן זיינע קולות], זאגנדיג: ס'דא עפעס א 'פיינשטיין' אין אמעריקע, וואס האט פשוט חרוב געמאכט אמעריקע.
איז דארט געזעצן אן אמעריקאנער ליטוואק וואס האט דאס נישט אויסגעהאלטן, און זיך אנגערופן ברבים: ס'איז נישט קיין 'פיינשטיין' וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע, דער וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע הייסט גאר 'סאלאווייטשיק'... [מיינענדיג הגרי"ד מבאסטאן].
אגב, דער וואס האט אפגעענטפערט רא"י, איז דער וואס געבט ארויס דער 'יתד נאמן' אין עגליש, כפי השמועה.
איינמאל ביי די באוואוסטע חומש רש"י שיעורים פון רבי אברהם יהושע'ן, האט ער געהאקט אנטקעגן רבי משה פיינשטיין, [לכאורה קעגן זיינע קולות], זאגנדיג: ס'דא עפעס א 'פיינשטיין' אין אמעריקע, וואס האט פשוט חרוב געמאכט אמעריקע.
איז דארט געזעצן אן אמעריקאנער ליטוואק וואס האט דאס נישט אויסגעהאלטן, און זיך אנגערופן ברבים: ס'איז נישט קיין 'פיינשטיין' וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע, דער וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע הייסט גאר 'סאלאווייטשיק'... [מיינענדיג הגרי"ד מבאסטאן].
אגב, דער וואס האט אפגעענטפערט רא"י, איז דער וואס געבט ארויס דער 'יתד נאמן' אין עגליש, כפי השמועה.
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
וועגען דער חזו"א מיט בית בריסק ובפרט הגר"ח וספרו על הרמב"ם איז נאך דא אסאך צו פארציילען.
א. אין די הקדמה פון חידושי רבינו חיים הלוי על הרמב"ם שטייט "ונגע ברוב סוגיות החמורות שבש"ס". דער חזו"א האט צוגעשריבען 'אני לא מצאתי קלות'.
ב. ווען מ'שרייבט אויף הגר"ח רשכבה"ג, האט דער חזו"א צועלייגט 'חוץ מעדת תימן'. (איך האב אמאל געקלערט אז די סאטמארער אבסעסי"ע מיט תימנ'ער קומט פון זייער דרוק מצדיק צו זיין זייער מליצה אויף זייערע רבי רשכבה"ג, עפ"י דער מימרא).
ג. מ'האט פארציילט פאר ר' משה'לע (אחיו הקטן פון הרא"י שליט"א און לאנגיעריגע מגי"ש אין ישיבה) אז ווען מ'האט געפרעגט הרב שך ווער איז גרעסער בריסקער רב צו דער חזו"א (געדענק הרב שך איז געווען זייער נאנט מיט'ן בריסקער רב), האט ער גע'ענטפערט "דו פרעגסט אויפ'ן בריסקער רב? איך פרעג אויף זיין טאטע!" (כלומר אז זיין ספק איז צווישען ר' חיים און דער חזו"א. האט ר' משה'לע געזאגט "און איך קלער עס אויף מיין טאטע!"
ד. ר' בערעל האט געהאט א נאנטשאפט מיט'ן חזו"א. כידוע איז די ווייב פונ'ם חזו"א געווען אן אשה קשת רוח און צומאל האט זי פארמאכט די טיר פונ'ם דירה פאר דער וואס האט געוואלט גייען צו דער חזו"א. אין איין אזא תקופה איז הגרי"ד געקומען צו בני ברק רעדען מיט'ן חזו"א. קלאפענדיג אויפ'ן טיר האט זי גע'עפענט און גלייך געזאגט אז דער מאן נעמט נישט אויף היינט (ביים חזו"א איז נישט געווענדליך געווען קיין גבאים ביים טיר, כל הרוצה ליכנס בא). האט ער געזאגט גלייך "ניין, איך בין דא צו רעדען מיט'ן רעביצין". פארשטייט זיך האט זי איהם אריינגענומען און מ'האט געשמועס'ט אפאר מינוט. דערנאך האט זי שוין אריינגעלאזט.
א. אין די הקדמה פון חידושי רבינו חיים הלוי על הרמב"ם שטייט "ונגע ברוב סוגיות החמורות שבש"ס". דער חזו"א האט צוגעשריבען 'אני לא מצאתי קלות'.
ב. ווען מ'שרייבט אויף הגר"ח רשכבה"ג, האט דער חזו"א צועלייגט 'חוץ מעדת תימן'. (איך האב אמאל געקלערט אז די סאטמארער אבסעסי"ע מיט תימנ'ער קומט פון זייער דרוק מצדיק צו זיין זייער מליצה אויף זייערע רבי רשכבה"ג, עפ"י דער מימרא).
ג. מ'האט פארציילט פאר ר' משה'לע (אחיו הקטן פון הרא"י שליט"א און לאנגיעריגע מגי"ש אין ישיבה) אז ווען מ'האט געפרעגט הרב שך ווער איז גרעסער בריסקער רב צו דער חזו"א (געדענק הרב שך איז געווען זייער נאנט מיט'ן בריסקער רב), האט ער גע'ענטפערט "דו פרעגסט אויפ'ן בריסקער רב? איך פרעג אויף זיין טאטע!" (כלומר אז זיין ספק איז צווישען ר' חיים און דער חזו"א. האט ר' משה'לע געזאגט "און איך קלער עס אויף מיין טאטע!"
ד. ר' בערעל האט געהאט א נאנטשאפט מיט'ן חזו"א. כידוע איז די ווייב פונ'ם חזו"א געווען אן אשה קשת רוח און צומאל האט זי פארמאכט די טיר פונ'ם דירה פאר דער וואס האט געוואלט גייען צו דער חזו"א. אין איין אזא תקופה איז הגרי"ד געקומען צו בני ברק רעדען מיט'ן חזו"א. קלאפענדיג אויפ'ן טיר האט זי גע'עפענט און גלייך געזאגט אז דער מאן נעמט נישט אויף היינט (ביים חזו"א איז נישט געווענדליך געווען קיין גבאים ביים טיר, כל הרוצה ליכנס בא). האט ער געזאגט גלייך "ניין, איך בין דא צו רעדען מיט'ן רעביצין". פארשטייט זיך האט זי איהם אריינגענומען און מ'האט געשמועס'ט אפאר מינוט. דערנאך האט זי שוין אריינגעלאזט.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
אדנירם האט געשריבן:[center]28.[/center]
איינמאל ביי די באוואוסטע חומש רש"י שיעורים פון רבי אברהם יהושע'ן, האט ער געהאקט אנטקעגן רבי משה פיינשטיין, [לכאורה קעגן זיינע קולות], זאגנדיג: ס'דא עפעס א 'פיינשטיין' אין אמעריקע, וואס האט פשוט חרוב געמאכט אמעריקע.
איז דארט געזעצן אן אמעריקאנער ליטוואק וואס האט דאס נישט אויסגעהאלטן, און זיך אנגערופן ברבים: ס'איז נישט קיין 'פיינשטיין' וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע, דער וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע הייסט גאר 'סאלאווייטשיק'... [מיינענדיג הגרי"ד מבאסטאן].
אגב, דער וואס האט אפגעענטפערט רא"י, איז דער וואס געבט ארויס דער 'יתד נאמן' אין עגליש, כפי השמועה.
געהערט אביסל אנדערש. אינמיטן א שיעור האט איינער עפעס נאכגעזאגט פון רבי משה, האט זיך ר' אברהם יושע אנגערופען: "ווער, דער מיקל פון אמעריקע?" גלייך האבן זיך אסאך בחורים אויפגעהויבן און ארויסגעגיינגען לאות מחאה.
אדנירם האט געשריבן:איבער פרשת בריסק-קאטלער, איז אויך דא אסאך גוטע ווערטלעך. ליידער געווען א מיאוס'ע פרשה וואס האט צוריסן די גדולי ישראל בשעתו.
איך האב חשק דיר צו בעטן אן ארטיקל דערויף אבער איך ווייס נישט צו ס'איז עטיש, כאטשיג ס'וואויל באקאנט און אויך ארומגעשמועסט אויפן אינטערנעט, פארט איז אין ערגעץ נישט די מעשה געהעריג באשריבן מיט זאפט און חומר - א זאך וואס שש וואלט זיכער באוויזן - און איך ווייס נישט צו קאווע שטיבל זאל זיין דער פלאץ ווי יעדער שמויגער זאל דא אנקומען מיט א גוגל סוירטש און נאשן אומבא'טעמ'טע לה"ר אויף די אריינגעמישטע.
- אחד העם
- ידיד ותיק
- הודעות: 697
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אוגוסט 22, 2013 3:44 pm
- האט שוין געלייקט: 594 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 796 מאל
אדנירם האט געשריבן:[center]28.[/center]
איינמאל ביי די באוואוסטע חומש רש"י שיעורים פון רבי אברהם יהושע'ן, האט ער געהאקט אנטקעגן רבי משה פיינשטיין, [לכאורה קעגן זיינע קולות], זאגנדיג: ס'דא עפעס א 'פיינשטיין' אין אמעריקע, וואס האט פשוט חרוב געמאכט אמעריקע.
איז דארט געזעצן אן אמעריקאנער ליטוואק וואס האט דאס נישט אויסגעהאלטן, און זיך אנגערופן ברבים: ס'איז נישט קיין 'פיינשטיין' וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע, דער וואס האט חרוב געמאכט אמעריקע הייסט גאר 'סאלאווייטשיק'... [מיינענדיג הגרי"ד מבאסטאן].
אגב, דער וואס האט אפגעענטפערט רא"י, איז דער וואס געבט ארויס דער 'יתד נאמן' אין עגליש, כפי השמועה.
שש.
די הייבסט אן
קידדינג.
למעשה האט ער גוט גענטפערט.
- פליקער
- וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
- הודעות: 1692
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג פעברואר 28, 2014 12:45 pm
- האט שוין געלייקט: 1056 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 3565 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
א באוויסטע מעשה איז פארגעקומען ביי בריסקע רב'ס סדר, אז מען האט בטעות איבער געלאזט די בעיזעם, האט עס די רב געבעיטן מען זאל עס שוין ארויס טראגן שלא יאמרו אז אין בריסק איז געוועין א מנהג צי האבן א בעיזעם ביים סדר.
זייט די מעשה עד היום הזה ברעינגט מען אריין א בעיזעם צים סדר און מען טראגט עס ארויס גלייך נאך קדש.
זייט די מעשה עד היום הזה ברעינגט מען אריין א בעיזעם צים סדר און מען טראגט עס ארויס גלייך נאך קדש.
Stay away from negative people
they have a problem for every solution
they have a problem for every solution
קענסער קאפיטל 1 (הקדמה) קענסער 2 קאפיטל 3קאפיטל 4קאפיטל 5
חיים דער רב'ס האט געזאגט: וואס איז פשט פונעם גמ' אז "בעיקבתא דמשיחא וועט נישט זיין צו טרעפן א שטיקל פיש פארן חולה". בפשטות איז פיש פון די גרינגסטע צו שאפן, אנע שחיטה פראבלעמען, שמיטה פראבלעמען, וכו. ומצד שני איז פאר א חולה נאך די גרינגסטע מקיל צו זיין?
נאר, בעיקבתא דמשיחא וועט די 'אכשר דרא' זיין אויף אזא הויכע שטאפל אז א שטיקל כשר פיש פאר א חולה וועט נישט זיין צו קריגן...
נאר, בעיקבתא דמשיחא וועט די 'אכשר דרא' זיין אויף אזא הויכע שטאפל אז א שטיקל כשר פיש פאר א חולה וועט נישט זיין צו קריגן...
[center]30.[/center]
געהערט אויף אפאר, אבער אויך אויף הגאון רבי חיים בריסקער. אז איינמאל איז א איד געקומען צום שטאט בריסק אינמיטן נאכט, און זוכנדיג וואו איינצושטיין האט ער געזען איין שטוב וואו ס'נאך ליכטיג, ער האט אריינגעקלאפט און דער בעה"ב האט אים שיין אויפגענומען. דאס איז געווען די שטוב פון רבי חיים זעלבסט. רבי חיים האט אים אנגעהויבן באדינען, און אינמיטן האט דער אורח געכאפט אז דער איז ווארשיינליך דער גאון הגאונים דער בריסקער רב. האט ער זיך איינגעבעטן ביים גר"ח אז ער וויל נישט די רב זאל זיך מטריח זיין פאר אים, ער'ט שוין אליינס קעירנעמען פון זיך.
רבי חיים האט אים גארנישט געענטפערט, אבער האט זיך נישט געלאזט, נאר ער האט ווייטער באדינט זיין גאסט.
צומארגנס אין שול, האט מען געליינט די תורה. רבי חיים האט געזאגט פארן גבאי'ן, אז ער זאל געבן פארן אורח 'הגבה'. ווען דער גאסט האט 'אויפגעהויבן' די ספר תורה פון באלעמער, האט רבי חיים זיך צוגעריקט צו אים, און אים געזאגט: רבי איד, איר דארפט זיך נישט מטריח זיין...
[כלומר, פונקט ווי דיין מצוה יעצט איז צו גיין הגבה, האב איך געהאט א מצוה פון הכנסת אורחים. ער האט אים עס נאר 'מסביר' געווען אויפן בריסקער שטייגער...].
געהערט אויף אפאר, אבער אויך אויף הגאון רבי חיים בריסקער. אז איינמאל איז א איד געקומען צום שטאט בריסק אינמיטן נאכט, און זוכנדיג וואו איינצושטיין האט ער געזען איין שטוב וואו ס'נאך ליכטיג, ער האט אריינגעקלאפט און דער בעה"ב האט אים שיין אויפגענומען. דאס איז געווען די שטוב פון רבי חיים זעלבסט. רבי חיים האט אים אנגעהויבן באדינען, און אינמיטן האט דער אורח געכאפט אז דער איז ווארשיינליך דער גאון הגאונים דער בריסקער רב. האט ער זיך איינגעבעטן ביים גר"ח אז ער וויל נישט די רב זאל זיך מטריח זיין פאר אים, ער'ט שוין אליינס קעירנעמען פון זיך.
רבי חיים האט אים גארנישט געענטפערט, אבער האט זיך נישט געלאזט, נאר ער האט ווייטער באדינט זיין גאסט.
צומארגנס אין שול, האט מען געליינט די תורה. רבי חיים האט געזאגט פארן גבאי'ן, אז ער זאל געבן פארן אורח 'הגבה'. ווען דער גאסט האט 'אויפגעהויבן' די ספר תורה פון באלעמער, האט רבי חיים זיך צוגעריקט צו אים, און אים געזאגט: רבי איד, איר דארפט זיך נישט מטריח זיין...
[כלומר, פונקט ווי דיין מצוה יעצט איז צו גיין הגבה, האב איך געהאט א מצוה פון הכנסת אורחים. ער האט אים עס נאר 'מסביר' געווען אויפן בריסקער שטייגער...].
[center]31.[/center]
כידוע איז ביי תלמידי הגרי"ז געווען א שטיקל פראבלעם מיט הגאון רבי ברוך בער לייבאוויץ זצוק"ל, ראש ישיבת קאמעניץ, וואס איז געווען א תלמיד מובהק פון רבי חיים בריסקער, אבער איז געפארן איגאנצן אין אן אנדערע שניט ווי דער 'רב' [-הגרי"ז]. כאטש ער האט זיין תורה אנגעהאנגען אויף רבי חיים'ן, און אלעס נאכגעזאגט בשמו.
אין בריסק האט מען געזאגט אויפן 'ברכת שמואל': ער זאגט גוט, אבער פארוואס האט ער דאס געדארפט ארויפלייגן אויף רבי חיים'ן?!...
כידוע איז ביי תלמידי הגרי"ז געווען א שטיקל פראבלעם מיט הגאון רבי ברוך בער לייבאוויץ זצוק"ל, ראש ישיבת קאמעניץ, וואס איז געווען א תלמיד מובהק פון רבי חיים בריסקער, אבער איז געפארן איגאנצן אין אן אנדערע שניט ווי דער 'רב' [-הגרי"ז]. כאטש ער האט זיין תורה אנגעהאנגען אויף רבי חיים'ן, און אלעס נאכגעזאגט בשמו.
אין בריסק האט מען געזאגט אויפן 'ברכת שמואל': ער זאגט גוט, אבער פארוואס האט ער דאס געדארפט ארויפלייגן אויף רבי חיים'ן?!...
[center]32.[/center]
די דריי באקאנטע תלמידים פון רבי חיים בריסקער זענען געווען, זיין זוהן - רבי וועלוועלע בריסקער, און הגאון רבי שמעון שקאפ, און הגאון רבי ברך בער לייבאוויץ. זיי דריי זענען געגאנגען אין דריי אנדערע מהלכים, כאטש זיי זענען אלע געקומען פונעם זעלבן שורש.
האט מען זיך געווערטלט איבער דעם [דאס צו פארשטיין, דארף מען פארשטיין די חילוק אין דרך הלימוד פון די דריי גדולי ישראל]: אז לו יצוייר רבי חיים וואלט געזאגט, אז די 'טיש' איז א 'קיה', דאן וואלט רבי שמעון שקאפ געזאגט אז ס'איז נישט ממש א קיה, נאר ס'האט א געוויסע פילאזאפישע דמיון צו א קיה, און דאס מיינט זיין רבי.
זיין זוהן, דער גרי"ז וואלט געזאגט: אז דער טאטע זאגט אז די טיש איז א קיה, דאן איז עס א קיה, אפילו מיר פארשטייען נישט וויאזוי ס'קען זיין.
ווידער רבי ברוך בער, וואלט גלייך געלאפן מיט א שיסל ארויסמעלקן די מילך פונעם קיה...
די דריי באקאנטע תלמידים פון רבי חיים בריסקער זענען געווען, זיין זוהן - רבי וועלוועלע בריסקער, און הגאון רבי שמעון שקאפ, און הגאון רבי ברך בער לייבאוויץ. זיי דריי זענען געגאנגען אין דריי אנדערע מהלכים, כאטש זיי זענען אלע געקומען פונעם זעלבן שורש.
האט מען זיך געווערטלט איבער דעם [דאס צו פארשטיין, דארף מען פארשטיין די חילוק אין דרך הלימוד פון די דריי גדולי ישראל]: אז לו יצוייר רבי חיים וואלט געזאגט, אז די 'טיש' איז א 'קיה', דאן וואלט רבי שמעון שקאפ געזאגט אז ס'איז נישט ממש א קיה, נאר ס'האט א געוויסע פילאזאפישע דמיון צו א קיה, און דאס מיינט זיין רבי.
זיין זוהן, דער גרי"ז וואלט געזאגט: אז דער טאטע זאגט אז די טיש איז א קיה, דאן איז עס א קיה, אפילו מיר פארשטייען נישט וויאזוי ס'קען זיין.
ווידער רבי ברוך בער, וואלט גלייך געלאפן מיט א שיסל ארויסמעלקן די מילך פונעם קיה...
דער געוואגטער יונגעל האט געשריבן:חיים דער רב'ס האט געזאגט: וואס איז פשט פונעם גמ' אז "בעיקבתא דמשיחא וועט נישט זיין צו טרעפן א שטיקל פיש פארן חולה". בפשטות איז פיש פון די גרינגסטע צו שאפן, אנע שחיטה פראבלעמען, שמיטה פראבלעמען, וכו. ומצד שני איז פאר א חולה נאך די גרינגסטע מקיל צו זיין?
נאר, בעיקבתא דמשיחא וועט די 'אכשר דרא' זיין אויף אזא הויכע שטאפל אז א שטיקל כשר פיש פאר א חולה וועט נישט זיין צו קריגן...
די ווארט זאגט מען שוין נאך פון פריערדיגע.
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: שנונות ומשונות - לבית בריסק
לדיוקא דמילתא - ר' שמעון איז אוועק.פון וואלאזין פאר דעם אז ר' חיים איז געווארען א ראש ישיבה דארט. ער איז נישט קיין תלמיד געווען.
דער מימרא ווי איך האב עס געהערט אלס יונגע בחור גייט אזוי - ר' חיים האט געזאגט א טיש איז א קוה ווייל ביידע האבען פיר פיס.
ר' שמעון האט זיך שטארק געדינגען צוליעב דער נפש הבהמי פון די קוה וואס דער טיש האט נישט.
דער בריסקער רב האט געזאגט 'אז דער טאטע האט געזאגט אז דער טיש איז א קוה, איז דער טיש א קוה'.
ר' ברוך בער האט מען געזען איינגעבויגען מעלקען דער טיש.
די חילוקים זענען קליין, אבער וויכטיג.
דער מימרא ווי איך האב עס געהערט אלס יונגע בחור גייט אזוי - ר' חיים האט געזאגט א טיש איז א קוה ווייל ביידע האבען פיר פיס.
ר' שמעון האט זיך שטארק געדינגען צוליעב דער נפש הבהמי פון די קוה וואס דער טיש האט נישט.
דער בריסקער רב האט געזאגט 'אז דער טאטע האט געזאגט אז דער טיש איז א קוה, איז דער טיש א קוה'.
ר' ברוך בער האט מען געזען איינגעבויגען מעלקען דער טיש.
די חילוקים זענען קליין, אבער וויכטיג.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
[center]33.[/center]
ווען רבי חיים בריסקער איז נאך געווען א קינד, האט ער זיך איינמאל צוקלאפט [וי"א דער טאטע האט אים דערלאנגט א פראסק] און ער האט אנגעהויבן צו וויינען. אינמיטן וויינען לויפט ער צו צום שאנק, נעמט ארויס א תהלימ'ל און הייבט אן צו זאגן תהלים.
אויפן פראגע פארוואס ער האט זיך גענומען זאגן תהלים האט ער געענטפערט: אז איך וויין שוין ממילא, זאל שוין זיין אויף א תהלימ'ל...
ווען רבי חיים בריסקער איז נאך געווען א קינד, האט ער זיך איינמאל צוקלאפט [וי"א דער טאטע האט אים דערלאנגט א פראסק] און ער האט אנגעהויבן צו וויינען. אינמיטן וויינען לויפט ער צו צום שאנק, נעמט ארויס א תהלימ'ל און הייבט אן צו זאגן תהלים.
אויפן פראגע פארוואס ער האט זיך גענומען זאגן תהלים האט ער געענטפערט: אז איך וויין שוין ממילא, זאל שוין זיין אויף א תהלימ'ל...
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
ווען ר' חיים איז געווען א אינגעל, האט איהם זיין מאמע געגעבען א טעלער קאשע צו עסן. אין מיט'ן עסן האט זי איהם געווערטעל'ט 'חיים'ל וואס איז די תירוץ' (צו די קאשע). האט ער נישט גע'ענטפערט. ביים ענדיגען עסן האט ער געזאגט 'מאמע וואו איז די קאשע'.
און דאס איז די יסוד פון די דרך הלימוד פון ר' חיים. נישט ענטפערען די קאשע, נאר איהם צו מאכען אויס!
און דאס איז די יסוד פון די דרך הלימוד פון ר' חיים. נישט ענטפערען די קאשע, נאר איהם צו מאכען אויס!
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
[center]34.[/center]
אמאל האט א חסיד'ישע רבי דערציילט פארן גרי"ז, די באקאנטע מעשה איבערן אדמו"ר וואס האט אויפגעטוישט זיינע מהודר'דיגע ערב פסח מצות - וואס ער האט געבאקן מיט חומרות ע"ג חומרות - מיט די מצות פון א פשוט'ער איד, וויבאלד ער האט געזען אז יענער איז מתפלל אז ער וויל האבן מצות מהודרות אזויווי דער רבי, אפילו ער האט נישט די יכולת צו באקן מיט אלע הידורים, און דערפאר האט יענער רבי געהאלטן אז צוליב זיין תפילה האט ער זוכה געווען צו גאר מהודר'דיגע מצות, און ער האט זיך אפילו אויפגעטוישט מיט יענע איד'ס מצות.
ווען בריסקע רב האט עס געהערט, האט ער איינפאך מגיב געווען: ווער זאגט אז יענער איד האט לכתחילה געהאט מער מהודר'דיגע מצות? ער האט טאקע געהאטן פשוט'ע מצות, נאר היות ער האט מתפלל געווען אמת'דיגערהייט זוכה צו זיין אין מצות מהודרות, האט דער מסבב כל הסיבות גורם געווען אז ער זאל אויפטוישן זיינע מצות מיטן רבי'ס מצות, און אזוי האט ער טאקע זוכה געווען צו די מהודר'דיגע מצות - פונעם רבי...
אמאל האט א חסיד'ישע רבי דערציילט פארן גרי"ז, די באקאנטע מעשה איבערן אדמו"ר וואס האט אויפגעטוישט זיינע מהודר'דיגע ערב פסח מצות - וואס ער האט געבאקן מיט חומרות ע"ג חומרות - מיט די מצות פון א פשוט'ער איד, וויבאלד ער האט געזען אז יענער איז מתפלל אז ער וויל האבן מצות מהודרות אזויווי דער רבי, אפילו ער האט נישט די יכולת צו באקן מיט אלע הידורים, און דערפאר האט יענער רבי געהאלטן אז צוליב זיין תפילה האט ער זוכה געווען צו גאר מהודר'דיגע מצות, און ער האט זיך אפילו אויפגעטוישט מיט יענע איד'ס מצות.
ווען בריסקע רב האט עס געהערט, האט ער איינפאך מגיב געווען: ווער זאגט אז יענער איד האט לכתחילה געהאט מער מהודר'דיגע מצות? ער האט טאקע געהאטן פשוט'ע מצות, נאר היות ער האט מתפלל געווען אמת'דיגערהייט זוכה צו זיין אין מצות מהודרות, האט דער מסבב כל הסיבות גורם געווען אז ער זאל אויפטוישן זיינע מצות מיטן רבי'ס מצות, און אזוי האט ער טאקע זוכה געווען צו די מהודר'דיגע מצות - פונעם רבי...
[center]35.[/center]
אן ענליכן מעשה האט פאסירט ביי רבי דוד [בהגרי"ז], אז געוויסע תלמידים זיינע [פון אמעריקע] זענען אמאל געווען ביים כותל, און זיי האבן געזען א גוי פון אמעריקע, אזא ריכטיגע טאם-דיק-ענד-העררי, שטיין ביים כותל און מתפלל זיין אויף ענגליש, דערנאך האט ער עפעס אפגעשריבן אין אריינגעלייגט די 'קוויטל' אין כותל וואנט. די בחורים האבן געוואלט וויסן די השגות פון א מגושמ'דיגער אמעריקאנער, האבן זיי נאכגעקוקט וואס ער האט געשריבן, און זיי האבן געזען אז האט ער געבעטן אז היות ער איז אין ארץ ישראל ווייסט ער נישט די נייעס ביי זיך אין שטאט [לאמיר זאגן 'ארקענסאו'], און ער וויל זייער שטארק וויסן ווער ס'האט געווינען די ספארט געים, וועלכע צד וכו', אויב גאט קען אים העלפן... הכו"ח פלוני אלמוני.
די בחורים האבן מחליט געווען צו מאכן א שפיצל, און זיי האבן שנעל אנגערופן זייערע חברים אין דירה אז זיי זאלן נאכקוקן די נייעס ווער ס'האט געווינען אין יענע ספעציפישע שטאט, און די זעלבע צייט זענען זיי נאכגעגאנגען דעם גוי ביז זיי האבן צוריקבאקומען די פונקטליכע ענטפער פון זייערע חברים, ווער ס'האט געווינען, מיט וויפיל פראצענט, וכו'. דאן איז איינער פון די בחורים צוגעגאנגען צום גוי און אים געפרעגט: אנטשולדיגס, הייסט איר אפשר נישט 'פלוני אלמוני'? דער גוי ענטפערט מיט א פארוואונדערטע בליק: יא. 'איר וואוינט אפשר אין ארקענסאו?' - פרעגן זיי ווייטער. און דער גוי - מיט ברייט צועפנטע אויגן ענטפערט זיי: יא.
דער בחור האט גלייך צוגעלייגט: "זייט וויסן, אז צד פלוני האט געווינען די ספארטס אין ארקענסאו, מיט אזויפיל און אזויפיל פוינטס, וכו', 'העוו עי נייס דעי'", און דער בחור איז גלייך אוועקגעגאנגען. דער בחור האט נאך אספיעט צו זען ווי דער גוי שטייט מיט אן אפן מויל, פארגלייזטע אויגן, מלא שבח והודיה פאר גאט וואס האט אים צוגעשיקט א 'שליח מן השמים' צו שטילן זיין נייגער, א קנאפע פאר מינוט נאכן עס פרעגן פון גאט ביים כותל. די בחורים האבן זיך גוט צולאכט אויפן שפיל אויפן גוי'ס חשבון, וואס מיינט שוין אז ער האט דא געזען א מחזה שמימי, און ס'איז געווען דער שמועס פון טאג אין בריסק.
ווען רבי דוד האט געהערט די מעשה, [שמעתי אז ער האט זיך צואוויינט, צוקרעכצט], האט ער געזאגט: איר מיינט אודאי אז איר האט געמאכט א 'שפיצל' אויפן גוי, אבער למעשה איז נישט אזוי. דער גוי האט אויסגעפירט. ער האט געבעטן א בקשה פון טיפן הארץ אן קיין חכמות, און 'ענק' זענען טאקע געווען שליחים מן השמים אים צו ערפילן זיין פארלאנג. איר האט געמיינט אז איר מאכט חוזק פון אים, אבער סך הכל זענט איר געווען כחומר ביד היוצר צו טון אלעס וואס פעלט זיך אויס אז דער גוי זאל וויסן וואס ער האט געוואלט...! און ער האט אויסגעפירט: ווען מיר וואלטן מתפלל געווען אזוי אמת'דיג און תמימות'דיג ווי יענע גוי, וואלטן מיר אויך גע'פועל'ט אזוי שנעל ווי יענע גוי...!
אן ענליכן מעשה האט פאסירט ביי רבי דוד [בהגרי"ז], אז געוויסע תלמידים זיינע [פון אמעריקע] זענען אמאל געווען ביים כותל, און זיי האבן געזען א גוי פון אמעריקע, אזא ריכטיגע טאם-דיק-ענד-העררי, שטיין ביים כותל און מתפלל זיין אויף ענגליש, דערנאך האט ער עפעס אפגעשריבן אין אריינגעלייגט די 'קוויטל' אין כותל וואנט. די בחורים האבן געוואלט וויסן די השגות פון א מגושמ'דיגער אמעריקאנער, האבן זיי נאכגעקוקט וואס ער האט געשריבן, און זיי האבן געזען אז האט ער געבעטן אז היות ער איז אין ארץ ישראל ווייסט ער נישט די נייעס ביי זיך אין שטאט [לאמיר זאגן 'ארקענסאו'], און ער וויל זייער שטארק וויסן ווער ס'האט געווינען די ספארט געים, וועלכע צד וכו', אויב גאט קען אים העלפן... הכו"ח פלוני אלמוני.
די בחורים האבן מחליט געווען צו מאכן א שפיצל, און זיי האבן שנעל אנגערופן זייערע חברים אין דירה אז זיי זאלן נאכקוקן די נייעס ווער ס'האט געווינען אין יענע ספעציפישע שטאט, און די זעלבע צייט זענען זיי נאכגעגאנגען דעם גוי ביז זיי האבן צוריקבאקומען די פונקטליכע ענטפער פון זייערע חברים, ווער ס'האט געווינען, מיט וויפיל פראצענט, וכו'. דאן איז איינער פון די בחורים צוגעגאנגען צום גוי און אים געפרעגט: אנטשולדיגס, הייסט איר אפשר נישט 'פלוני אלמוני'? דער גוי ענטפערט מיט א פארוואונדערטע בליק: יא. 'איר וואוינט אפשר אין ארקענסאו?' - פרעגן זיי ווייטער. און דער גוי - מיט ברייט צועפנטע אויגן ענטפערט זיי: יא.
דער בחור האט גלייך צוגעלייגט: "זייט וויסן, אז צד פלוני האט געווינען די ספארטס אין ארקענסאו, מיט אזויפיל און אזויפיל פוינטס, וכו', 'העוו עי נייס דעי'", און דער בחור איז גלייך אוועקגעגאנגען. דער בחור האט נאך אספיעט צו זען ווי דער גוי שטייט מיט אן אפן מויל, פארגלייזטע אויגן, מלא שבח והודיה פאר גאט וואס האט אים צוגעשיקט א 'שליח מן השמים' צו שטילן זיין נייגער, א קנאפע פאר מינוט נאכן עס פרעגן פון גאט ביים כותל. די בחורים האבן זיך גוט צולאכט אויפן שפיל אויפן גוי'ס חשבון, וואס מיינט שוין אז ער האט דא געזען א מחזה שמימי, און ס'איז געווען דער שמועס פון טאג אין בריסק.
ווען רבי דוד האט געהערט די מעשה, [שמעתי אז ער האט זיך צואוויינט, צוקרעכצט], האט ער געזאגט: איר מיינט אודאי אז איר האט געמאכט א 'שפיצל' אויפן גוי, אבער למעשה איז נישט אזוי. דער גוי האט אויסגעפירט. ער האט געבעטן א בקשה פון טיפן הארץ אן קיין חכמות, און 'ענק' זענען טאקע געווען שליחים מן השמים אים צו ערפילן זיין פארלאנג. איר האט געמיינט אז איר מאכט חוזק פון אים, אבער סך הכל זענט איר געווען כחומר ביד היוצר צו טון אלעס וואס פעלט זיך אויס אז דער גוי זאל וויסן וואס ער האט געוואלט...! און ער האט אויסגעפירט: ווען מיר וואלטן מתפלל געווען אזוי אמת'דיג און תמימות'דיג ווי יענע גוי, וואלטן מיר אויך גע'פועל'ט אזוי שנעל ווי יענע גוי...!
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
זייער פיין, אבער למעשה ס'איז א פסוק אין נביא און רש"י אין פרשת תולדות ברענגט עס, אז א גוי וואס דאווענט אין ביהמ"ק ווערט גיכער גע'ענטפערט ווי דער איד. מסתמא ביים כותל איז דאס ענדליך. פארשטייט זיך אז דאס איז נישט דער מקום תפלה פון ביתי בית תפלה, נאר גלייך דערנעבען, אבער איהר קדושה איז דאך פון ביהמ"ק, דעריבער פאסט א חילוק צווישען א איד און א גוי, נישט וועגען זיין תמימות.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- ידיד השטיבל
- הודעות: 169
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג יאנואר 01, 2015 3:21 pm
- האט שוין געלייקט: 470 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 192 מאל
דאס דערמאנט מיר א שיינע באוואוסטער מעשה פון בעש"ט. א תלמיד האט זיך איבערגעשלאגן ביים בעש"ט ער זאל זוכה זיין צו גילוי אליהו. שיקט אים דער בעש"ט צו א געוויסע הייזקעלע אין א קליין דארף, אבער ער זאגט אז וויבאלד זיי זיינען ארעמעלייט בריינג מיט עסן גענוג פאר די גאנצע משפחה. גאנץ שבת זוכט ער "געווארט און געווארט און גארנישט נישט דערווארט" (כניגון יו"ט ערליך). דער בע"ש שיקט אים ווידער אזוי אפאר מאל, ביז איינמאל קומט ער אן און ער הערט פון פענצטער ווי דער אינגל פרעגט זיין מאמע "אפשר וועט אליהו הנביא בריינגען עסן די שבת אויכעט"...
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20420
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:ווען ר' חיים איז געווען א אינגעל, האט איהם זיין מאמע געגעבען א טעלער קאשע צו עסן. אין מיט'ן עסן האט זי איהם געווערטעל'ט 'חיים'ל וואס איז די תירוץ' (צו די קאשע). האט ער נישט גע'ענטפערט. ביים ענדיגען עסן האט ער געזאגט 'מאמע וואו איז די קאשע'.
און דאס איז די יסוד פון די דרך הלימוד פון ר' חיים. נישט ענטפערען די קאשע, נאר איהם צו מאכען אויס!
דאס ווערטל ווערט שוין געברענגט אין ספרים הקדושים אויף הערשל אוסטראפאליער. וועלכער איז געווען א ביסל פריער פון רבי חיים...!
זיי (די ראשונים) לייגן נאך צו. אז ווען ר'האט געענדיגט עסן די קאשע האט איהם די מאמע געפרעגט. נו...הערשאלע, זאג עפעס א תירוץ...! האט ער געענטפערט....אז ס'נישטא קיין קאשע דארף מען שוין נישט קיין תירוץ...!...!
[center]36.[/center]
עס איז דא א באקאנטע [קאנטראווערסיעלע] שטיקל 'מי השילוח' פונעם איזשביצער, וואו ער איז מסביר די מעשה פון זמרי בן סלוא אז ער איז געווען א צדיק נשגב, וואס היות ער האט געשפירט א תאוה - א זאך וואס איז געווען גענצליך אפגעפרעגט ביי אים - האט ער פארשטאנען אז ס'דא א חיוב ער זאל דאס טון [עיעו"ש בדבריו העמוקים, וכ"כ בעלי מקובלים, ואכמ"ל]. ער האט צוגעלייגט, אז פנחס האט דאס נישט פארשטאנען, און האט טאקע געטון א מעשה נערות מיטן הרג'ענען זמרי, כאטש וואס לש"ש נתכוין.
ווערט דערציילט, אז ווען רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק האט געזען דעם שטיקל, האט ער אריינגעשטורעמט אין ביהמ"ד, און צוגעגאנגען צו א בחור, אן אייניקל פונעם איזשביצער, און אים געפרעגט: איר זענען אן אייניקל פונעם מי השילוח? אויף וואס יענער האט געזאגט אז יא. האט ער אים געפרעגט אויפן שטיקל מי השילוח: ווער זאגט אז זמרי האט געשפירט א תאוה און פנחס האט געטון א מעשה נערות, אפשר גאר האט פנחס געשפירט א 'תאות רציחה', און וויבאלד דאס איז געווען גענצליך אפגעפרעגט ביי אים האט ער פארשטאנען אז פון הימל וויל מען ער זאל רצח'ענען זמרי?! מהיכי תיתי אז ס'געווען א מעשה נערות?!...
עס איז דא א באקאנטע [קאנטראווערסיעלע] שטיקל 'מי השילוח' פונעם איזשביצער, וואו ער איז מסביר די מעשה פון זמרי בן סלוא אז ער איז געווען א צדיק נשגב, וואס היות ער האט געשפירט א תאוה - א זאך וואס איז געווען גענצליך אפגעפרעגט ביי אים - האט ער פארשטאנען אז ס'דא א חיוב ער זאל דאס טון [עיעו"ש בדבריו העמוקים, וכ"כ בעלי מקובלים, ואכמ"ל]. ער האט צוגעלייגט, אז פנחס האט דאס נישט פארשטאנען, און האט טאקע געטון א מעשה נערות מיטן הרג'ענען זמרי, כאטש וואס לש"ש נתכוין.
ווערט דערציילט, אז ווען רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק האט געזען דעם שטיקל, האט ער אריינגעשטורעמט אין ביהמ"ד, און צוגעגאנגען צו א בחור, אן אייניקל פונעם איזשביצער, און אים געפרעגט: איר זענען אן אייניקל פונעם מי השילוח? אויף וואס יענער האט געזאגט אז יא. האט ער אים געפרעגט אויפן שטיקל מי השילוח: ווער זאגט אז זמרי האט געשפירט א תאוה און פנחס האט געטון א מעשה נערות, אפשר גאר האט פנחס געשפירט א 'תאות רציחה', און וויבאלד דאס איז געווען גענצליך אפגעפרעגט ביי אים האט ער פארשטאנען אז פון הימל וויל מען ער זאל רצח'ענען זמרי?! מהיכי תיתי אז ס'געווען א מעשה נערות?!...
[center]37.[/center]
ווי באוואוסט זאגט מען נישט קיין תחנון ביי חסידים, די צוויי טעג נאך שושן פורים, 'שיתסר און שיבסר'. וויבאלד אין די גמרא איז דא א 'הוי אמינא' אז מ'זאל מעגן ליינען מגילה אין די טעג, ווערט דאס גענוג הייליג נישט צו זאגן תחנון אין אזעלכע טעג.
האט רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק געזאגט, אז די גמרא האט א דיון וואו די מקום המילה איז, וואס מיינט דאס אן 'ערלה', און איינע פון די סברות זענען צו זאגן אז ס'מיינט די ראשי אצבעות. נו, אויב אזוי - פרעגט רא"י - פארוואס ווען איינער כאפט א פליק אין די ראשי אצבעות און ס'קומט ארויס בלוט, זאגט מען נאכאלס תחנון? ס'איז דאך א 'הוי אמינא' אין די גמרא אז דאס איז א ברית מילה, און ווען מ'מאכט א ברית מילה זאגט מען נישט קיין תחנון?!...
ווי באוואוסט זאגט מען נישט קיין תחנון ביי חסידים, די צוויי טעג נאך שושן פורים, 'שיתסר און שיבסר'. וויבאלד אין די גמרא איז דא א 'הוי אמינא' אז מ'זאל מעגן ליינען מגילה אין די טעג, ווערט דאס גענוג הייליג נישט צו זאגן תחנון אין אזעלכע טעג.
האט רבי אברהם יהושע סאלאווייטשיק געזאגט, אז די גמרא האט א דיון וואו די מקום המילה איז, וואס מיינט דאס אן 'ערלה', און איינע פון די סברות זענען צו זאגן אז ס'מיינט די ראשי אצבעות. נו, אויב אזוי - פרעגט רא"י - פארוואס ווען איינער כאפט א פליק אין די ראשי אצבעות און ס'קומט ארויס בלוט, זאגט מען נאכאלס תחנון? ס'איז דאך א 'הוי אמינא' אין די גמרא אז דאס איז א ברית מילה, און ווען מ'מאכט א ברית מילה זאגט מען נישט קיין תחנון?!...
[center]38.[/center]
רבי חיים דער 'משוגענער' [כך קראו להגאון העילוי והבחור בן הגרי"ז], האט אמאל געבעטן פון איינעם מיטצוקומען מיט אים אין בית החיים. אנקומענדיג אהין, האט רבי חיים אויפגעזוכט א צווייגל/שטעקן, און זיך גענומען האקן אויף מצבות, און ער איז געווען זייער פרייליך. נאכדעם איז ער אוועקגעגאנגען אן טון עפעס אנדערש אין בית החיים. האט אים זיין חבר געפרעגט, פארוואס ער איז געגאנגען אין בית החיים, און אנגעהאקט מצבות?
האט אים ר"ח געענטפערט, אז ער האט ליידער אן אומגליקליך לעבן און ער שפירט אסאך מאל זייער אראפגעקלאפט, איז ער געגאנגען אין בית החיים האקן מצבות, און מיט דעם האט ער זיך בארואיגט. ווייל 'קוק, די חברה דארט זענען טויט און קענען אפילו נישט מוחה זיין און איך קען זיי אנקלאפן די מצבות, נו קעגן די טויטע בין איך יא עפעס ווערט'...
רבי חיים דער 'משוגענער' [כך קראו להגאון העילוי והבחור בן הגרי"ז], האט אמאל געבעטן פון איינעם מיטצוקומען מיט אים אין בית החיים. אנקומענדיג אהין, האט רבי חיים אויפגעזוכט א צווייגל/שטעקן, און זיך גענומען האקן אויף מצבות, און ער איז געווען זייער פרייליך. נאכדעם איז ער אוועקגעגאנגען אן טון עפעס אנדערש אין בית החיים. האט אים זיין חבר געפרעגט, פארוואס ער איז געגאנגען אין בית החיים, און אנגעהאקט מצבות?
האט אים ר"ח געענטפערט, אז ער האט ליידער אן אומגליקליך לעבן און ער שפירט אסאך מאל זייער אראפגעקלאפט, איז ער געגאנגען אין בית החיים האקן מצבות, און מיט דעם האט ער זיך בארואיגט. ווייל 'קוק, די חברה דארט זענען טויט און קענען אפילו נישט מוחה זיין און איך קען זיי אנקלאפן די מצבות, נו קעגן די טויטע בין איך יא עפעס ווערט'...