די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
- שמעקעדיג
- שריפטשטעלער
- הודעות: 16679
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 12, 2012 12:11 am
- האט שוין געלייקט: 18070 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 18981 מאל
די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
איך בין ב"ה נישט אויסגעקאכט אין די אינדיאנע עבודה זרות, אבער א לעגענדע גייט ארום אז דארט האבן געוויסע מענטשן אויפגענומען פאר זייער אפגאט א... קו. יא, א פשוט'ע קו, וואס מען מעלקט מילך פון איר. ווען א קוה גייט אדורך די גאס, וועלן זיך אירע חסידים אפשטעלן מיט רעספעקט. אך און וויי אויב א קאר פרובירט אדורכצופארן אדער אפילו בלויז צו פייפן און שטערן די קוה וואס האט זיך פונקט געשטעלט אינמיטן די ראוד. דאס איז פון די ג' חמורות. אויב די הייליגע קוה (פון דא שטאמט דער אויסדרוק "האולי קאו"?) וויל גיין פאר אירע צרכים, וועט מען מיט גרויס עהרפורכט און "קעלבערנע התפעלות" זיך שטעלן ארום און איר לאזן מקריב זיין דעם קרבן בעל פעור, לריח ניחוח אשה לקאשקע. און ווען דער בהמה גיט איימיצן א קאפע, איז מען מקבל די יסורים באהבה, ווארשיינליך האט מען געדארפט עפעס אפקומען און די קוה מיט איר גרויס רחמנות האט געשיקט א דערמאנונג פון אונטן.
איר לאכט. מיר, די פארגעשריטענע נארמאלע אמעריקאנער, וועלכע זענען מער נישט סטאק אינעם מיטל-אלטער מיט די אויסגעטראכטע פאנאטישע אפגעטער, קענען נישט פארשטיין זייער געדאנקען-גאנג. זעהען זיי דען נישט אז דאס איז א פשוט'ע בהמה, א ילוד קיעלע? ווי קען מען זיין אזוי נאריש און גלייבן אין אזא עבודה זרה, וואס פה להם ולא ידברו?
האב איך פאר אייך נייעס, אמעריטשקע: איר טוט די זעלבע פאנאטישע שטיק, איר זענט גארנישט בעסער. איר האט פשוט אויסגעקליבן א צווייטע אפגאט וועמען צו דינען אנשטאט די קיעלע. אייער אפגאט רופט זיך: "געזעץ". און לאמיר זיך ערקלערן.
יעדער בר בי רב פארשטייט וואס איז א געזעץ, עס איז זייער פשוט. ליתר ביאור, האב איך שוין אביסל מסביר געווען אין דעם אשכול עיי"ש. געזעץ איז נישט קיין ציל אדער א מטרה פאר עפעס, עס איז נאר א אמצעי, א עצה, צו האלטן די מענטשן פארזיכערט. יעדע לאנד האט די מינימום אחריות קעהר צו נעמען פון אירע בירגער, און באשטימען געזעצן אז מען זאל קענען וואוינען דארט רואיג און פארזיכערט, און שלעכטע מענטשן זאלן נישט קענען האבן קיין פרייע האנט און שטערן די וואוילע בירגער. זעלבסטפארשטענדליך אז מען איז אויך מקיים דעם שופטים ושוטרים תתן לך בכל שעריך, עס פעלט זיך אויס צו האבן געזעץ-אינפארסירער וועלכע זאלן זיכער מאכן אז מען פאלגט אויס די געזעצן און עס איז נישט קיין הפקר פעטרישקע, ואלמלא מוראה איש את רעהו חיים בלעו; אבער יעדער פארשטייט אז דאס איז נאר לטובת די מענטשהייט, די מענטשן זענען די עיקר, און דער געזעץ איז נאר א הילף פאר די מענטשן. מען פארשטייט אויך אז ווי מער מענטשן און ווי מער מעגליכע פראבלעמען, אלס מער געזעצן פאדערט זיך צו באשטימען. אלמלי עס וואלטן געלעבט נאר א מנין מענטשן אין שטאט, וואלט מען געקענט רואיג לעבן אן קיין רול'ס און געזעצן.
דער פראבלעם ווערט נאר, ווען די וויזיע ווערט פארנעפלט און מען פארטוישט פריאריטעטן. מען פארגעסט וואס איז דער עיקר און וואס איז דער טפל. ווען מען מאכט אן עיקר פונעם געזעץ, און א טפל פון די מענטשהייט. אין אנדערע ווערטער, מען מאכט דעם געזעץ פארן ציהל, פאר אן עבודה זרה. און דאס שטעלט זיך ארויס אויף מערערע אופנים.
אין אמעריקע, ווייסט יעדער, איז קיינער נישט העכער דעם געזעץ. אפילו נישט די געזעץ געבער אליינס. ניטעמאל דער פרעזידענט. לפי"ז איז לכאורה יתכן אז אויב צב"ש דער פרעזידענט באשטעטיגט א געזעץ וואס ער זעלבסט האט מחדש געווען, און שפעטער מחמת איזה סיבה וועט ער ברעכן זיין אייגענעם געזעץ, קען מען אים באשטראפן דערפאר. ווייל איינמאל ער האט אונטערגעשריבן דעם געזעץ, איז עס געווארן אזא סארט אפגאט וואס אפילו ער זעלבסט טאר עס נישט פארלעצן און מוז האבן רעספעקט דערפאר. אזוי אז עס קען אויסקומען אז דער העכסטער פערזאן פונעם לאנד, דער מערסט-רעספעקטירטער פרעזידענט וואס יעדע ווארט פון אים פארמאגט א שטארקע חשיבות, וואס רוב לאנד האט אים אריינגעוועלט, טאמער האט ער זיך פארטשעפעט מיט עפעס א געזעץ, פארלירט ער אינסטענטלי זיין גאנצע חשיבות. (געוויס פארשטייט מען די מטרה דערפון אז קיינע דיקטאטורן זאלן רעגירן ווי אין די פארגאנגענהייט, אבער מען מוז נישט אלעמאל לויפן צום צווייטן עקסטרים).
געזעצן, ווערן געמאכט דורך מענטשן. פשוט'ע מענטשן, אזוי ווי איך און דו. מענטשן וואס קענען צומאל מאכן טעותים, גראבע טעותים. אסאך געזעצן ווערט געמאכט אונטער פרעשור, אונטער די איינפלוס פון לאביאיסטן, אונטער כעס פון געוויסע אויסברוכן אין לאנד וואס מען פרובירט צו קאנטראלירן, און דעריבער טיילט מען צו אומ'יושר'דיגע שטראפן און מען נעמט אן א (צומאל צייטווייליגן) זערא טאלעראנץ. אלענפאלס, א געזעץ ווערט קאנטראלירט בלויז פון מענטשן, א בשר ודם. עס שטעקט נישט קיין באזונדערע קדושה אזוי ווי, להבדיל, א מצות עשה דאורייתא אדער ניטעמאל א דרבנן וואס באשטימען מצוות צי מקובל מסיני אדער דורך רוה"ק. פארקערט, רוב מאל ווערט עס געטריבן בלויז דורך געוויסע אגענדעס און הרגשים. ממילא ע"פ שכל וואלט א געזעץ נישט געדארפט האבן קיין שום חשיבות מצד עצמו. נאר וויבאלד עס פעלט זיך אויס לטובת די מענטשהייט, האט מען באשטימט אזא זאך ווי פאליטישאנ'ס געזעץ געבער, און געמאכט אז דער געזעץ זאל האבן א געוויסע וועליו וואס מענטשן זאלן רעספעקטירן און אויספאלגן, אלעס צוליב זייער אייגענע טובה.
ביי חז"ל טרעפן מיר אפט א איידיע פון "לא פלוג". א געזעץ בלייבט א געזעץ, אפגעזעהן פון די אומשטענדן. אבער מיר טרעפן אויך אז במקום ספק איז מען מקיל, במקום פיקוח נפש איז מען אלעס מבטל, א שוואכער מענטש טאר גאר נישט פאסטן יוכ"פ. ביי הפסד מרובה קען מען ארומשפילן און זיך פארלאזן אויף געוויסע קולות; ווי אויך איז א גרויסע נפק"מ צווישן א שוגג, אונס און מזיד. אונטערשטע שורה, מען רעכנט זיך מיטן מענטש, די תורה מאכט זיכער אז די מצוות עשה און ל"ת זענען באופן פון "וחי בהם", מען זאל לעבן דערמיט, עס זאל דינען לטובת דעם מענטש.
ווען מען ארבעט מיט שכל, וואלטן זאכן געווען אנדערש אין אונזער אמעריקע. אבער אז מען דינט אן עבודה זרה, האט מען אזא קארופטירטן סיסטעם ווי די געזעץ אינפארסירער, פאליציי און פראקורארן, קענען אויסנוצן דעם געזעץ צו מאנעוורירן א קעיס לויט זייער אגענדע. ווי איך גלייך זיי אנצורופן, "לעגאלע מאפיא". זיי קענען דיר פייניגן און רואינירן דאס לעבן, אלץ אונטערן געזעץ. מען מאכט די מענטשן אלס קנעכט פארן געזעץ. ווען איינער דערשיסט א צווייטן צום טויט רח"ל, וועט מען נישט יענעם ארעסטירן ווייל ער האט געטון א פארברעכן פאר די מענטשהייט; נאר ווייל ער האט געבראכן דאס געזעץ, אונזער עבודה זרה. "האסט נישט געוואוסט? ביסט א שוגג?" סארי, דאס אינטרעסירט אונז נישט. דו דארפסט וויסן אלע ביליאנען געזעצן פונעם געבורט, כי לכך נוצרת.
לאמיר נעמען א פשוט'ע משל. שטעלט אייך פאר עס איז 3 ביינאכט, נישטא קיין נפש חיה אויפן ראוד ווי ווייט אייער אויג קען זעהן, פון אלע 4 זייטן איז ליידיג. איר קומט אן צו א סטאפ סיין, און איר זענט מיד, און ממילא זענט איר נישט געקומען צו א פולשטענדיגע סטאפ ביים סיין, און איר פארט זיך רואיג ווייטער. וואס איר האט אבער נישט באמערקט, אז א פאליציאנט זיצט אין א טונקעלע קאר אין דער זייט און לאקערט בכליון עינים אויף א קרבן, און אצינד האט ער אייך "געפאקט ביי די מעשה". ער צינדט אן די לעמפלעך און מיט א חי'שע אפעטיט שטעלט ער אייך אפ, כדי צו געבן א פעטן טיקעט און איינקאסירן אביסל הכנסות פאר די רעגירונג. ווען בלעמ'ס אייזל וואלט דא געקענט רעדן, וואלט ער געזאגט דעם פאליציאנט, "הער אפיציר, דער גאנצער געזעץ פון זיך אפשטעלן ביי א סטאפ סיין איז דאך אך ורק לטובתינו, אז אויב קומען מערערע אויטא'ס זאל זיין א סדר, נישט א צומישעניש וואס אין מוקדם ומאוחר בסטאפ סיין וואס קען גורם זיין אומגליקן. אבער יעצט אז די גאס איז ליידיג, נישט קיין איינציגע קאר אין די ארומיגע 2 מייל, איז דאך לכאורה פאראן א מקום להקל נישט צו קומען צו א פולשטענדיגע סטאפ"... איר מיינט אז אזא טענה וואלט געהאלפן? דער פאליציאנט וואלט גאנץ זיכער איגנארירט די בקשה און געגעבן זיין טיקעט, ווייל נאך אלעם האט דאך דער דרייווער געבראכן די עבודה זרה וואס הייסט 'געזעץ'. נישט אזוי? מען האט דא געכאפט דעם טוטער, דער גורם פאר אלע פראבלעמען וואס פלאגט דעם לאנד...
לאמיר אנכאפן נאך א דוגמא. ווען א פראקוראר זעהט ער האט א שוואכע קעיס, אנשטאט צו באפרייען דעם אנגעקלאגטן און זיך אפלאזן פון זיין קרבן, וועט ער טון כל מה שביכלתו יענעם צו מאכן אויסקוקן ווי א פארברעכער, דורכן נוצן דעם געזעץ ע"ז. צב"ש ביי די באקאנטע רובאשקין קעיס, צווישן די עטליכע טויזענט צו וויפיל קלאגעס ער איז געפינען געווארן שולדיג, איז געווען איין קאונט פון א אומבאוואוסטע געזעץ אז מען טאר נישט באצאלן פאר די פארמער נאך א געוויסע צייט-אפשניט און רובאשקין האט בלא יודעין געצאלט שפעטער ווי דעם צייט אפשניט. דער געזעץ האט מען מתקן געווען לאנגע יארן פריער צוליב געוויסע סיבות וואס איז שוין היינט נישט שייך, די פארמערס געבן שוין לענגערע טערמינען, אלע שלאכט הייזער שלעפן ארום מיטן באצאלן, און עס גייט זיי נישט אן, כמעט קיינער ווייסט ניטעמאל פון דעם געזעץ, עס איז מער נישט נוגע. לויט ווי מען פארציילט, האט אפילו דער ריכטער אויך נישט געוואוסט דערפון, נאר דער פראקוראר וואס האט געוואלט אויפבלאזן זיינע עוולות, האט עס אפירגעזוכט און אפירגעקראצט פון עפעס אן אלטן געזעץ בוך, און פארלאנגט אן עונש דערויף, ס'טייטש, דער באנדיט האט געבראכן דאס געזעץ!
ווען מען טראכט טיף אריין דערין, איז אוממעגליך מען זאל נישט אויספלאצן אין א כעס אקעגן דעם צודרייטן מהלך המחשבה פון אונזער קולטור אין אמעריקע. די מערסטע מאדנע איז אז אפילו קלוגע מענטשן, ווי פילע היימישע אידן און געריבענע פאליטיקאנטן, וועלן נישט פארשטיין וואס איז ראנג מיט אזא מהלך. האסט גענומען א מענטש וואס איז כמעט אומשולדיג, אים אנגעשמירט מיט א גאנצע פאק קלאגעס וואס יעדער ווייסט ער האט נישט געמיינט שלעכט, און אים פאראורטיילט פאר 30 צי ווייסעך וויפיל יארן צו שמאכטן אין תפיסה מיט די ערגסטע פארברעכער. אבער די 'קלוגע חברה' פארשטייען נישט. ביי זיי איז עס א דבר פשוט, עס איז א הלכה למשה מסיני "יו דו דע קריים יו דו דע טיים", מען האט נאך א בפירוש'ע חז"ל אלס ראי', דינא דמלכותא דינא! טא זאל יענער פארפוילט ווערן, הו קעירס.
איך וויל נישט נעמען קיין עקסטרעמע משלים, אבער כדי לסבר את האוזן וועל איך זיך יא ערלויבן. ביי די נאצישע רעזשים איז אויך געווען "געזעצן" פאר די אידן. "ווער עס וועט זיך אנטקעגן שטעלן דעם געזעץ און נישט קומען אין געטא מארגן אינדערפרי וועט דערשאסן ווערן". און נאך אזעלכע סארט געזעצן. שטייצעך אז די אידן וואס האבן זיך אויסבאהאלטן פארדינען טאקע טויט שטראף, ווייל זיי האבן נישט אויסגעפאלגט די געזעצן, דינא דמלכותא דינא, ואין עונשין אא"כ מזהירין...
ס'איז מיר א פלא אז נאך די מלחמה, ביי די נירנבורג פראצעס, האבן זיך א גרויס חלק פון די מערדער ימ"ש באנוצט מיט די זעלבע אויסרייד, אז זיי האבן פשוט אויסגעפאלגט וואס מען האט זיי באפוילן! זיי האבן זיך נישט געקענט אנטקעגנשטעלן, אויב יא זענען זיי אויסגעשטאנען טויט שטראף, ממילא זענען זיי פשוט "אומשולדיג"! אינטרעסאנט אז מען האט נישט אנגענומען זייער תירוץ... לויט אונזער מהלך המחשבה וואלט מען זיי גאר געדארפט געבן רעספעקט אז זיי האבן אויסגעפאלגט די געזעצן און באפעלן פון זייערע אויבערהארן.
ווי געזאגט, דאס זענען עקסטרעמע אויסנאם משלים, און נישט דאס איז מיין כוונה. געוויס איז אמעריקע נישט קיין לאנד פון רציחה און זיי צו פארגלייכן צו נאצי'ס איז אבסורד; אבער די מטרה פונעם משל איז צו ווייזן אז געזעצן דארף זיין שכל'דיג פאר די טובה פון די בירגער, און אויב ווערט עס געמאכט דורך א ווילדע החלטה, אדער עקסטרעמיסטישע מהלך המחשבה (צב"ש געזעצן וואס טראמפ וואלט געשריבן אקעגן די אימיגראנטן...) דאן האט דער געזעץ נישט קיין שום חשיבות. און נאך מער, אפילו א געזעץ וואס איז יא פארשטענדליך (ווי למשל א סטאפ סיין כנ"ל) און משום לא פלוג דארף מען אייביג סטאפן אפילו ווען עס איז נישטא קיין קאר אויף די אנדערע זייטן, וואלט מען אויך געמעגט געבן א הנחה אויב עס קומט אויס א פאל כנ"ל אז עס איז שפעט ביינאכט, דער דרייווער איז מיד, און עס איז נישט פאראן קיין איין קאר ווי ווייט דער אויג קען זעהן, ווייל סוכ"ס איז דער געזעץ געמאכט געווארן טאקע נאר ווען עס זענען פאראן מערערע קארס, פאר א איינצלנעם קאר דארף מען דאך נישט קיין געזעצן.
אונטערשטע שורה, אז איר וועט אריינטראכטן אין מיינע ווערטער, און איינזעהן ווי אזוי מען באגייט זיך אין אמעריקע מיט מענטשן לגבי דעם געזעץ, וועט איר זעהן אז דער געזעץ אין אמעריקע איז א בלויזע עבודה זרה צו וועמען רוב בירגער אין לאנד דינען ערליך, מיט א הייליגע רעספעקט. אויב אזוי, איז שוין נישט דא וואס צו לאכן פון די אינדיאנע בהמות (תרתי משמע, סיי די אפגעטער און סיי זייערע חסידים וחסידות) וואס דינען זייער קוה אפגאט מיט ציטער און רעספעקט. מיר זענען ביידע אויפן זעלבן פעידזש.
איר לאכט. מיר, די פארגעשריטענע נארמאלע אמעריקאנער, וועלכע זענען מער נישט סטאק אינעם מיטל-אלטער מיט די אויסגעטראכטע פאנאטישע אפגעטער, קענען נישט פארשטיין זייער געדאנקען-גאנג. זעהען זיי דען נישט אז דאס איז א פשוט'ע בהמה, א ילוד קיעלע? ווי קען מען זיין אזוי נאריש און גלייבן אין אזא עבודה זרה, וואס פה להם ולא ידברו?
האב איך פאר אייך נייעס, אמעריטשקע: איר טוט די זעלבע פאנאטישע שטיק, איר זענט גארנישט בעסער. איר האט פשוט אויסגעקליבן א צווייטע אפגאט וועמען צו דינען אנשטאט די קיעלע. אייער אפגאט רופט זיך: "געזעץ". און לאמיר זיך ערקלערן.
יעדער בר בי רב פארשטייט וואס איז א געזעץ, עס איז זייער פשוט. ליתר ביאור, האב איך שוין אביסל מסביר געווען אין דעם אשכול עיי"ש. געזעץ איז נישט קיין ציל אדער א מטרה פאר עפעס, עס איז נאר א אמצעי, א עצה, צו האלטן די מענטשן פארזיכערט. יעדע לאנד האט די מינימום אחריות קעהר צו נעמען פון אירע בירגער, און באשטימען געזעצן אז מען זאל קענען וואוינען דארט רואיג און פארזיכערט, און שלעכטע מענטשן זאלן נישט קענען האבן קיין פרייע האנט און שטערן די וואוילע בירגער. זעלבסטפארשטענדליך אז מען איז אויך מקיים דעם שופטים ושוטרים תתן לך בכל שעריך, עס פעלט זיך אויס צו האבן געזעץ-אינפארסירער וועלכע זאלן זיכער מאכן אז מען פאלגט אויס די געזעצן און עס איז נישט קיין הפקר פעטרישקע, ואלמלא מוראה איש את רעהו חיים בלעו; אבער יעדער פארשטייט אז דאס איז נאר לטובת די מענטשהייט, די מענטשן זענען די עיקר, און דער געזעץ איז נאר א הילף פאר די מענטשן. מען פארשטייט אויך אז ווי מער מענטשן און ווי מער מעגליכע פראבלעמען, אלס מער געזעצן פאדערט זיך צו באשטימען. אלמלי עס וואלטן געלעבט נאר א מנין מענטשן אין שטאט, וואלט מען געקענט רואיג לעבן אן קיין רול'ס און געזעצן.
דער פראבלעם ווערט נאר, ווען די וויזיע ווערט פארנעפלט און מען פארטוישט פריאריטעטן. מען פארגעסט וואס איז דער עיקר און וואס איז דער טפל. ווען מען מאכט אן עיקר פונעם געזעץ, און א טפל פון די מענטשהייט. אין אנדערע ווערטער, מען מאכט דעם געזעץ פארן ציהל, פאר אן עבודה זרה. און דאס שטעלט זיך ארויס אויף מערערע אופנים.
אין אמעריקע, ווייסט יעדער, איז קיינער נישט העכער דעם געזעץ. אפילו נישט די געזעץ געבער אליינס. ניטעמאל דער פרעזידענט. לפי"ז איז לכאורה יתכן אז אויב צב"ש דער פרעזידענט באשטעטיגט א געזעץ וואס ער זעלבסט האט מחדש געווען, און שפעטער מחמת איזה סיבה וועט ער ברעכן זיין אייגענעם געזעץ, קען מען אים באשטראפן דערפאר. ווייל איינמאל ער האט אונטערגעשריבן דעם געזעץ, איז עס געווארן אזא סארט אפגאט וואס אפילו ער זעלבסט טאר עס נישט פארלעצן און מוז האבן רעספעקט דערפאר. אזוי אז עס קען אויסקומען אז דער העכסטער פערזאן פונעם לאנד, דער מערסט-רעספעקטירטער פרעזידענט וואס יעדע ווארט פון אים פארמאגט א שטארקע חשיבות, וואס רוב לאנד האט אים אריינגעוועלט, טאמער האט ער זיך פארטשעפעט מיט עפעס א געזעץ, פארלירט ער אינסטענטלי זיין גאנצע חשיבות. (געוויס פארשטייט מען די מטרה דערפון אז קיינע דיקטאטורן זאלן רעגירן ווי אין די פארגאנגענהייט, אבער מען מוז נישט אלעמאל לויפן צום צווייטן עקסטרים).
געזעצן, ווערן געמאכט דורך מענטשן. פשוט'ע מענטשן, אזוי ווי איך און דו. מענטשן וואס קענען צומאל מאכן טעותים, גראבע טעותים. אסאך געזעצן ווערט געמאכט אונטער פרעשור, אונטער די איינפלוס פון לאביאיסטן, אונטער כעס פון געוויסע אויסברוכן אין לאנד וואס מען פרובירט צו קאנטראלירן, און דעריבער טיילט מען צו אומ'יושר'דיגע שטראפן און מען נעמט אן א (צומאל צייטווייליגן) זערא טאלעראנץ. אלענפאלס, א געזעץ ווערט קאנטראלירט בלויז פון מענטשן, א בשר ודם. עס שטעקט נישט קיין באזונדערע קדושה אזוי ווי, להבדיל, א מצות עשה דאורייתא אדער ניטעמאל א דרבנן וואס באשטימען מצוות צי מקובל מסיני אדער דורך רוה"ק. פארקערט, רוב מאל ווערט עס געטריבן בלויז דורך געוויסע אגענדעס און הרגשים. ממילא ע"פ שכל וואלט א געזעץ נישט געדארפט האבן קיין שום חשיבות מצד עצמו. נאר וויבאלד עס פעלט זיך אויס לטובת די מענטשהייט, האט מען באשטימט אזא זאך ווי פאליטישאנ'ס געזעץ געבער, און געמאכט אז דער געזעץ זאל האבן א געוויסע וועליו וואס מענטשן זאלן רעספעקטירן און אויספאלגן, אלעס צוליב זייער אייגענע טובה.
ביי חז"ל טרעפן מיר אפט א איידיע פון "לא פלוג". א געזעץ בלייבט א געזעץ, אפגעזעהן פון די אומשטענדן. אבער מיר טרעפן אויך אז במקום ספק איז מען מקיל, במקום פיקוח נפש איז מען אלעס מבטל, א שוואכער מענטש טאר גאר נישט פאסטן יוכ"פ. ביי הפסד מרובה קען מען ארומשפילן און זיך פארלאזן אויף געוויסע קולות; ווי אויך איז א גרויסע נפק"מ צווישן א שוגג, אונס און מזיד. אונטערשטע שורה, מען רעכנט זיך מיטן מענטש, די תורה מאכט זיכער אז די מצוות עשה און ל"ת זענען באופן פון "וחי בהם", מען זאל לעבן דערמיט, עס זאל דינען לטובת דעם מענטש.
ווען מען ארבעט מיט שכל, וואלטן זאכן געווען אנדערש אין אונזער אמעריקע. אבער אז מען דינט אן עבודה זרה, האט מען אזא קארופטירטן סיסטעם ווי די געזעץ אינפארסירער, פאליציי און פראקורארן, קענען אויסנוצן דעם געזעץ צו מאנעוורירן א קעיס לויט זייער אגענדע. ווי איך גלייך זיי אנצורופן, "לעגאלע מאפיא". זיי קענען דיר פייניגן און רואינירן דאס לעבן, אלץ אונטערן געזעץ. מען מאכט די מענטשן אלס קנעכט פארן געזעץ. ווען איינער דערשיסט א צווייטן צום טויט רח"ל, וועט מען נישט יענעם ארעסטירן ווייל ער האט געטון א פארברעכן פאר די מענטשהייט; נאר ווייל ער האט געבראכן דאס געזעץ, אונזער עבודה זרה. "האסט נישט געוואוסט? ביסט א שוגג?" סארי, דאס אינטרעסירט אונז נישט. דו דארפסט וויסן אלע ביליאנען געזעצן פונעם געבורט, כי לכך נוצרת.
לאמיר נעמען א פשוט'ע משל. שטעלט אייך פאר עס איז 3 ביינאכט, נישטא קיין נפש חיה אויפן ראוד ווי ווייט אייער אויג קען זעהן, פון אלע 4 זייטן איז ליידיג. איר קומט אן צו א סטאפ סיין, און איר זענט מיד, און ממילא זענט איר נישט געקומען צו א פולשטענדיגע סטאפ ביים סיין, און איר פארט זיך רואיג ווייטער. וואס איר האט אבער נישט באמערקט, אז א פאליציאנט זיצט אין א טונקעלע קאר אין דער זייט און לאקערט בכליון עינים אויף א קרבן, און אצינד האט ער אייך "געפאקט ביי די מעשה". ער צינדט אן די לעמפלעך און מיט א חי'שע אפעטיט שטעלט ער אייך אפ, כדי צו געבן א פעטן טיקעט און איינקאסירן אביסל הכנסות פאר די רעגירונג. ווען בלעמ'ס אייזל וואלט דא געקענט רעדן, וואלט ער געזאגט דעם פאליציאנט, "הער אפיציר, דער גאנצער געזעץ פון זיך אפשטעלן ביי א סטאפ סיין איז דאך אך ורק לטובתינו, אז אויב קומען מערערע אויטא'ס זאל זיין א סדר, נישט א צומישעניש וואס אין מוקדם ומאוחר בסטאפ סיין וואס קען גורם זיין אומגליקן. אבער יעצט אז די גאס איז ליידיג, נישט קיין איינציגע קאר אין די ארומיגע 2 מייל, איז דאך לכאורה פאראן א מקום להקל נישט צו קומען צו א פולשטענדיגע סטאפ"... איר מיינט אז אזא טענה וואלט געהאלפן? דער פאליציאנט וואלט גאנץ זיכער איגנארירט די בקשה און געגעבן זיין טיקעט, ווייל נאך אלעם האט דאך דער דרייווער געבראכן די עבודה זרה וואס הייסט 'געזעץ'. נישט אזוי? מען האט דא געכאפט דעם טוטער, דער גורם פאר אלע פראבלעמען וואס פלאגט דעם לאנד...
לאמיר אנכאפן נאך א דוגמא. ווען א פראקוראר זעהט ער האט א שוואכע קעיס, אנשטאט צו באפרייען דעם אנגעקלאגטן און זיך אפלאזן פון זיין קרבן, וועט ער טון כל מה שביכלתו יענעם צו מאכן אויסקוקן ווי א פארברעכער, דורכן נוצן דעם געזעץ ע"ז. צב"ש ביי די באקאנטע רובאשקין קעיס, צווישן די עטליכע טויזענט צו וויפיל קלאגעס ער איז געפינען געווארן שולדיג, איז געווען איין קאונט פון א אומבאוואוסטע געזעץ אז מען טאר נישט באצאלן פאר די פארמער נאך א געוויסע צייט-אפשניט און רובאשקין האט בלא יודעין געצאלט שפעטער ווי דעם צייט אפשניט. דער געזעץ האט מען מתקן געווען לאנגע יארן פריער צוליב געוויסע סיבות וואס איז שוין היינט נישט שייך, די פארמערס געבן שוין לענגערע טערמינען, אלע שלאכט הייזער שלעפן ארום מיטן באצאלן, און עס גייט זיי נישט אן, כמעט קיינער ווייסט ניטעמאל פון דעם געזעץ, עס איז מער נישט נוגע. לויט ווי מען פארציילט, האט אפילו דער ריכטער אויך נישט געוואוסט דערפון, נאר דער פראקוראר וואס האט געוואלט אויפבלאזן זיינע עוולות, האט עס אפירגעזוכט און אפירגעקראצט פון עפעס אן אלטן געזעץ בוך, און פארלאנגט אן עונש דערויף, ס'טייטש, דער באנדיט האט געבראכן דאס געזעץ!
ווען מען טראכט טיף אריין דערין, איז אוממעגליך מען זאל נישט אויספלאצן אין א כעס אקעגן דעם צודרייטן מהלך המחשבה פון אונזער קולטור אין אמעריקע. די מערסטע מאדנע איז אז אפילו קלוגע מענטשן, ווי פילע היימישע אידן און געריבענע פאליטיקאנטן, וועלן נישט פארשטיין וואס איז ראנג מיט אזא מהלך. האסט גענומען א מענטש וואס איז כמעט אומשולדיג, אים אנגעשמירט מיט א גאנצע פאק קלאגעס וואס יעדער ווייסט ער האט נישט געמיינט שלעכט, און אים פאראורטיילט פאר 30 צי ווייסעך וויפיל יארן צו שמאכטן אין תפיסה מיט די ערגסטע פארברעכער. אבער די 'קלוגע חברה' פארשטייען נישט. ביי זיי איז עס א דבר פשוט, עס איז א הלכה למשה מסיני "יו דו דע קריים יו דו דע טיים", מען האט נאך א בפירוש'ע חז"ל אלס ראי', דינא דמלכותא דינא! טא זאל יענער פארפוילט ווערן, הו קעירס.
איך וויל נישט נעמען קיין עקסטרעמע משלים, אבער כדי לסבר את האוזן וועל איך זיך יא ערלויבן. ביי די נאצישע רעזשים איז אויך געווען "געזעצן" פאר די אידן. "ווער עס וועט זיך אנטקעגן שטעלן דעם געזעץ און נישט קומען אין געטא מארגן אינדערפרי וועט דערשאסן ווערן". און נאך אזעלכע סארט געזעצן. שטייצעך אז די אידן וואס האבן זיך אויסבאהאלטן פארדינען טאקע טויט שטראף, ווייל זיי האבן נישט אויסגעפאלגט די געזעצן, דינא דמלכותא דינא, ואין עונשין אא"כ מזהירין...
ס'איז מיר א פלא אז נאך די מלחמה, ביי די נירנבורג פראצעס, האבן זיך א גרויס חלק פון די מערדער ימ"ש באנוצט מיט די זעלבע אויסרייד, אז זיי האבן פשוט אויסגעפאלגט וואס מען האט זיי באפוילן! זיי האבן זיך נישט געקענט אנטקעגנשטעלן, אויב יא זענען זיי אויסגעשטאנען טויט שטראף, ממילא זענען זיי פשוט "אומשולדיג"! אינטרעסאנט אז מען האט נישט אנגענומען זייער תירוץ... לויט אונזער מהלך המחשבה וואלט מען זיי גאר געדארפט געבן רעספעקט אז זיי האבן אויסגעפאלגט די געזעצן און באפעלן פון זייערע אויבערהארן.
ווי געזאגט, דאס זענען עקסטרעמע אויסנאם משלים, און נישט דאס איז מיין כוונה. געוויס איז אמעריקע נישט קיין לאנד פון רציחה און זיי צו פארגלייכן צו נאצי'ס איז אבסורד; אבער די מטרה פונעם משל איז צו ווייזן אז געזעצן דארף זיין שכל'דיג פאר די טובה פון די בירגער, און אויב ווערט עס געמאכט דורך א ווילדע החלטה, אדער עקסטרעמיסטישע מהלך המחשבה (צב"ש געזעצן וואס טראמפ וואלט געשריבן אקעגן די אימיגראנטן...) דאן האט דער געזעץ נישט קיין שום חשיבות. און נאך מער, אפילו א געזעץ וואס איז יא פארשטענדליך (ווי למשל א סטאפ סיין כנ"ל) און משום לא פלוג דארף מען אייביג סטאפן אפילו ווען עס איז נישטא קיין קאר אויף די אנדערע זייטן, וואלט מען אויך געמעגט געבן א הנחה אויב עס קומט אויס א פאל כנ"ל אז עס איז שפעט ביינאכט, דער דרייווער איז מיד, און עס איז נישט פאראן קיין איין קאר ווי ווייט דער אויג קען זעהן, ווייל סוכ"ס איז דער געזעץ געמאכט געווארן טאקע נאר ווען עס זענען פאראן מערערע קארס, פאר א איינצלנעם קאר דארף מען דאך נישט קיין געזעצן.
אונטערשטע שורה, אז איר וועט אריינטראכטן אין מיינע ווערטער, און איינזעהן ווי אזוי מען באגייט זיך אין אמעריקע מיט מענטשן לגבי דעם געזעץ, וועט איר זעהן אז דער געזעץ אין אמעריקע איז א בלויזע עבודה זרה צו וועמען רוב בירגער אין לאנד דינען ערליך, מיט א הייליגע רעספעקט. אויב אזוי, איז שוין נישט דא וואס צו לאכן פון די אינדיאנע בהמות (תרתי משמע, סיי די אפגעטער און סיי זייערע חסידים וחסידות) וואס דינען זייער קוה אפגאט מיט ציטער און רעספעקט. מיר זענען ביידע אויפן זעלבן פעידזש.
וירח ה' את ריח הניחוח
ווען די ע"ז ווערט גאר די ע"ז פון 'מולך'.
הערליך שיין! ארויסגעברענגט א ריכטיגע נקודה בטוב טעם ודעת!
כ'וואלט טאקע אויסגענוצט די געלעגענהייט צו ברענגען נאך א דוגמא, ווען מיר זעען ווי די נארישע געזעצן פארטעמפן די מוחות פון דורכשניטליכע אמעריקאנער, וואס קוקן אויף א געזעץ - ווער רעדט נאך פון איינע פון די 'אמענדמענדס' - ווי דאס וואלט געווען מפי הגבורה, עד כדי כך אז ס'קאסט באשיינפערליך אפ אומצאליגע קרבנות - יא, טויטע - יאר יערליך!
דאס איז דער געזעץ פון מעגן האבן א רעוואלווער ביי זיך, ללא שום סיבה. כאטשיג דאס איז פון די כלומר'שטע יסודות פון אמעריקאנע געזעץ, איז אבער א דבר פשוט אז די גרינדער אירע האבן נאר געוואלט אז די ערשטע פאר יאר פון א ניי-געגרינדעטע מדינה זאל נישט אויפקומען קיין דיקטאטור, און דערפאר האבן זיי זיך באווארנט אז מ'זאל מעגן מאכן א כמו-מיליציע אז אזא דיקטאטור זאל נישט קענען בעל בית'ווען אויפן לאנד. אבער נאך א שטיק צייט פארט א לאנד אין א נארמאלע ריכטונג, און ס'פעלט מער נישט אויס. פונקט ווי מיר זעען אין אלע אייראפעאישע מדינות וכו', אז מ'דארף נישט האבן קיין רעוואלווער צו פארזיכערן דעמאקראטיע.
נו, מילא - החרשתי. מ'מעג אנהאלטן אן אלטע געזעץ. אבער 'כי אין הצר שוה בנזק המלך', ווען ס'קומט אונטער א מצב אז ס'פעלן נישט משוגעים/רוצחים וואס זאלן דורכפירן א בלוט-באד יעדע שטיק צייט, נאר צוליב דעם וואס דא דרייען זיך אזויפיל רעוואלווערן ווי אין גאנץ אייראפע, דאן איז דער שגעון פון 'געזעץ' ממש אבסורד. וכדברי שמעקעדיג שדבריו עולים כרי"ח הניחוח: עס איז אן עבודה זרה! מ'קען זיך נעבעך נישט אפטרייסלן פונעם הייליגן אמענדמענט וואס האט זיי געזאגט במסורה איש מפי פיש עד גלגולתו של גלית, אז מען 'מוז' האבן א רעוואלווער.
דאס איז שוין א שטאפל ארויף אינעם עבודה זרה. דאס איז שוין די ע"ז פון 'מולך'! נעמליך, מ'איז גרייט מקריב צו זיין די משפחה און אייגענע זיכערקייט, אלס אנצוהאלטן א נארישע ע"ז-געזעץ, וואס איז שוין לאנג נישט וואליד און האט טאקע נישט געברענגט קיין גוטס אין אמעריקע מאז עד עצם היום הזה!
==========
געשריבן אין עהרע פון הרב [tag]ישראל קאפקע[/tag].
כ'וואלט טאקע אויסגענוצט די געלעגענהייט צו ברענגען נאך א דוגמא, ווען מיר זעען ווי די נארישע געזעצן פארטעמפן די מוחות פון דורכשניטליכע אמעריקאנער, וואס קוקן אויף א געזעץ - ווער רעדט נאך פון איינע פון די 'אמענדמענדס' - ווי דאס וואלט געווען מפי הגבורה, עד כדי כך אז ס'קאסט באשיינפערליך אפ אומצאליגע קרבנות - יא, טויטע - יאר יערליך!
דאס איז דער געזעץ פון מעגן האבן א רעוואלווער ביי זיך, ללא שום סיבה. כאטשיג דאס איז פון די כלומר'שטע יסודות פון אמעריקאנע געזעץ, איז אבער א דבר פשוט אז די גרינדער אירע האבן נאר געוואלט אז די ערשטע פאר יאר פון א ניי-געגרינדעטע מדינה זאל נישט אויפקומען קיין דיקטאטור, און דערפאר האבן זיי זיך באווארנט אז מ'זאל מעגן מאכן א כמו-מיליציע אז אזא דיקטאטור זאל נישט קענען בעל בית'ווען אויפן לאנד. אבער נאך א שטיק צייט פארט א לאנד אין א נארמאלע ריכטונג, און ס'פעלט מער נישט אויס. פונקט ווי מיר זעען אין אלע אייראפעאישע מדינות וכו', אז מ'דארף נישט האבן קיין רעוואלווער צו פארזיכערן דעמאקראטיע.
נו, מילא - החרשתי. מ'מעג אנהאלטן אן אלטע געזעץ. אבער 'כי אין הצר שוה בנזק המלך', ווען ס'קומט אונטער א מצב אז ס'פעלן נישט משוגעים/רוצחים וואס זאלן דורכפירן א בלוט-באד יעדע שטיק צייט, נאר צוליב דעם וואס דא דרייען זיך אזויפיל רעוואלווערן ווי אין גאנץ אייראפע, דאן איז דער שגעון פון 'געזעץ' ממש אבסורד. וכדברי שמעקעדיג שדבריו עולים כרי"ח הניחוח: עס איז אן עבודה זרה! מ'קען זיך נעבעך נישט אפטרייסלן פונעם הייליגן אמענדמענט וואס האט זיי געזאגט במסורה איש מפי פיש עד גלגולתו של גלית, אז מען 'מוז' האבן א רעוואלווער.
דאס איז שוין א שטאפל ארויף אינעם עבודה זרה. דאס איז שוין די ע"ז פון 'מולך'! נעמליך, מ'איז גרייט מקריב צו זיין די משפחה און אייגענע זיכערקייט, אלס אנצוהאלטן א נארישע ע"ז-געזעץ, וואס איז שוין לאנג נישט וואליד און האט טאקע נישט געברענגט קיין גוטס אין אמעריקע מאז עד עצם היום הזה!
==========
געשריבן אין עהרע פון הרב [tag]ישראל קאפקע[/tag].
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
ווען איך בין דאס ערשטע מאל אנגעקומען אין אמעריקא, אלס אכצען יעריגע בחור, האב איך באמערקט אין לופטפעלד א גרויסע שילד ווארענען מענטשען נישט צו נוצען אומלעגאלע טעקס"י ווייל it's the law, נישט ווייל ס'איז א סכנה נאר וועגען די געזעץ.
שפעטער האב איך געזען די שילדען אין גאס buckle up, it's the law
אויף די ראדיא האבען זיי ערקלערונגען אז מ'גייט כאפען מענטשען וואס דרייוען אונטער די איינפלוס פון אלקאהאל
קיינמאל רעדט מען נישט פון די שכל'דיגע סבה פארוואס זיך אויפצופיהרען מיט'ן געזעץ
שפעטער האב איך געזען די שילדען אין גאס buckle up, it's the law
אויף די ראדיא האבען זיי ערקלערונגען אז מ'גייט כאפען מענטשען וואס דרייוען אונטער די איינפלוס פון אלקאהאל
קיינמאל רעדט מען נישט פון די שכל'דיגע סבה פארוואס זיך אויפצופיהרען מיט'ן געזעץ
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 6959
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך פעברואר 29, 2012 10:16 am
- האט שוין געלייקט: 4586 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6629 מאל
זייער גערעכטע פונקטן, שמעקעדיג. און שש, האסט מיר ארויסגעכאפט די ווערטער פון מויל. מ'זעט עס אפט ביי די וואס פארהייליגן די קאנסטיטוציע ממש ווי די עשרת הדיברות, און וועלן זיך מוסר נפש זיין דערויף כנתינתם מסיני. מ'זעט עס בעיקר ביים רעליגיעזע קריסטן און ביי היימישע אידן, וואס פארהייליגן די פאטער פון אמעריקע וואס האבן אוועקגעשטעלט די קאנסטיטוציע, ווי כאילו זייער רצון ווען זיי האבן דערקלערט אינדיפענדענס באלד צווי הונדערט און פופציג יאר צוריק איז אונז עפעס מחייב ווי אזוי מיר זאלן לעבן היינטיגע צייטן און א גענצליך אנדערע וועלט. דאס נעמט זיך לכאורה פון די הערכה וואס אונז היימישע אידן, און להבדיל אלע רעליגיעזע מענטשן, האבן פאר אונזערע פארגייער, אונזערע רביס, ולמעלה בקודש, אחרונים, ראשונים, אמוראים, תנאים, וכו', די אמונה הכרחית פון ירידת הדורות, און אז זיי האבן פארשטאנען בעסער פון אונז וויאזוי זיך צו פירן און 2015.
אבער דאס וואס דו האסט טענות אויף געזעצן אז זיי זענען נישט בויגזאם צום אינדיווידואלען אינצידענט פארשטיי איך נישט וואס דו ווילסט. ווילסט אז אין די סטאפ סיין געזעץ זאל שטיין, במה דברים אמורים, ווען ס'דא אסאך קארן, אבער צוויי אזייגער אינמיטן נאכט נישט. וועט זיך אבער אנהויבן א גאנצע מערכה וואס איז די דין מיט איינס אזייגער ביינאכט, און וואס איז די דין פון צוויי אזייגער ביינאכט ווען די רבי מאכט חתונה? וואס איז די דין מיט טיימס סקווער צווייע ביינאכט? און אויב וועט מען איינצעזן אז טיימס סקווער האט א דין פון טאג, לילה כיום תאיר, וואס איז אבער די דין מיט צוויי בלאקס אוועק פון טיימס סקווער? צו מאכט מען א לא פלוג, אדער איז דא א דקות'דיגע חילוק וואס מ'דארף גוט ארויסהאבן די ש"ך אין סימן ק"ב. און יעדע פאליציאנט וועט דארפן זיין בקי אין אלע נושאי כלים, און ווען ער זעט א קאר דורכפארן א סטאפ סיין דריי חלקים פאר צוויי אזייגער וועט ער ארויסנעמען די גרויסע באנד שו"ע און מעיין זיין צו ס'האט שוין א דין פון צוויי אזייגער ע"פ שיטת הגר"א.
יעדע סיסטעם פון געזעץ האט די חסרונות, אפילו אונזערע הלכות אויך. די זעלבע טענות וואס דו האסט אויף געזעצן קען מען טרעפן אין הלכה אויך, צו א לא פליג, צו א חזקה, צו געוויסע הלכות וואס וואלטן באמת געווען אנדערש ווען מ'האט ווען היינט די בצים צו טוישן, נאר וויבאלד די הלכה'דיגע "קאנסטיטוציע" איז אוועקגעשטעלט געווארן פאר אונזערע צייטן ווער האט דער די ברייטע פלייצעס צו מאכן שינויים, חדש איז דאך אסור מן התורה. קענסט צוגלייכן דיין דרייע פארטאגסיגע סטאפ סיין צו איינער וואס דארף זיך ארויפשלעפן זעכצן שטאק שבת נאכמיטאג אין ניינציג דעגריס וועטער, הייסט דאס דען עונג שבת? שביתת מלאכה? נארוואדען, א סיסטעם איז א סיסטעם, אמת, די סיסטעם דארף האבן א וועג וויאזוי ס'זאל זיך אפדייטן, אבער יעדע סיסטעם וועט האבן די חסרונות.
וואס דו קענסט יא האבן טענות איז אויך די אינפארסירער פון די געזעצן, אז זיי וואלטן געמעגט ארבעטן מיט טאקט, מיט שכל, און אליינס פארשטיין אז מ'מאכט נישט משוגע מענטשען אינמיטן נאכט פארן נישט קומען צו א פולקאמע סטאפ, און נישט זיין טריגער העפי און ארויפשפרינגען אויף יעדע געלעגענהייט ווען זיי קענען ארויסווייסן ווער ס'איז באלעבוס אין שטאט. און דאס איז די חורבן פון די פאליס קולטור וואס מיר האבן דא, און ביזט גערעכט, ס'איז א חורבן.
אבער דאס וואס דו האסט טענות אויף געזעצן אז זיי זענען נישט בויגזאם צום אינדיווידואלען אינצידענט פארשטיי איך נישט וואס דו ווילסט. ווילסט אז אין די סטאפ סיין געזעץ זאל שטיין, במה דברים אמורים, ווען ס'דא אסאך קארן, אבער צוויי אזייגער אינמיטן נאכט נישט. וועט זיך אבער אנהויבן א גאנצע מערכה וואס איז די דין מיט איינס אזייגער ביינאכט, און וואס איז די דין פון צוויי אזייגער ביינאכט ווען די רבי מאכט חתונה? וואס איז די דין מיט טיימס סקווער צווייע ביינאכט? און אויב וועט מען איינצעזן אז טיימס סקווער האט א דין פון טאג, לילה כיום תאיר, וואס איז אבער די דין מיט צוויי בלאקס אוועק פון טיימס סקווער? צו מאכט מען א לא פלוג, אדער איז דא א דקות'דיגע חילוק וואס מ'דארף גוט ארויסהאבן די ש"ך אין סימן ק"ב. און יעדע פאליציאנט וועט דארפן זיין בקי אין אלע נושאי כלים, און ווען ער זעט א קאר דורכפארן א סטאפ סיין דריי חלקים פאר צוויי אזייגער וועט ער ארויסנעמען די גרויסע באנד שו"ע און מעיין זיין צו ס'האט שוין א דין פון צוויי אזייגער ע"פ שיטת הגר"א.
יעדע סיסטעם פון געזעץ האט די חסרונות, אפילו אונזערע הלכות אויך. די זעלבע טענות וואס דו האסט אויף געזעצן קען מען טרעפן אין הלכה אויך, צו א לא פליג, צו א חזקה, צו געוויסע הלכות וואס וואלטן באמת געווען אנדערש ווען מ'האט ווען היינט די בצים צו טוישן, נאר וויבאלד די הלכה'דיגע "קאנסטיטוציע" איז אוועקגעשטעלט געווארן פאר אונזערע צייטן ווער האט דער די ברייטע פלייצעס צו מאכן שינויים, חדש איז דאך אסור מן התורה. קענסט צוגלייכן דיין דרייע פארטאגסיגע סטאפ סיין צו איינער וואס דארף זיך ארויפשלעפן זעכצן שטאק שבת נאכמיטאג אין ניינציג דעגריס וועטער, הייסט דאס דען עונג שבת? שביתת מלאכה? נארוואדען, א סיסטעם איז א סיסטעם, אמת, די סיסטעם דארף האבן א וועג וויאזוי ס'זאל זיך אפדייטן, אבער יעדע סיסטעם וועט האבן די חסרונות.
וואס דו קענסט יא האבן טענות איז אויך די אינפארסירער פון די געזעצן, אז זיי וואלטן געמעגט ארבעטן מיט טאקט, מיט שכל, און אליינס פארשטיין אז מ'מאכט נישט משוגע מענטשען אינמיטן נאכט פארן נישט קומען צו א פולקאמע סטאפ, און נישט זיין טריגער העפי און ארויפשפרינגען אויף יעדע געלעגענהייט ווען זיי קענען ארויסווייסן ווער ס'איז באלעבוס אין שטאט. און דאס איז די חורבן פון די פאליס קולטור וואס מיר האבן דא, און ביזט גערעכט, ס'איז א חורבן.
און לדעתי לדעתי האט דער רבי געזאגט, האט שמעקי געמיינט אט דיין אויספיר. די דיאלאג מיטן פאליציאנט איז נאר לסבר את האוזן, די נקודה איז אז דער פאליציאנט שטייט באהאלטן אינמיטן נאכט אין א שטילע געגענט, און זוכט א קרבן... ער זוכט נישט צו פארזיכערן די געגענט [אין אמת'ן אריין זוכט ער אפילו נישט צו אינפארסירן דאס געזעץ], ער זוכט פשוט א קרבן צו געבן א טיקעט - מיט א גוטע תירוץ פון 'לא פלוג'.
-
- ידיד השטיבל
- הודעות: 216
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג יוני 02, 2013 11:30 pm
- געפינט זיך: דערינען
- האט שוין געלייקט: 304 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 119 מאל
נו גיט, יעדער דא האט זייער פיין און שיין ארויסגעברענגט די פראבלעם מיטן ע"ז "געזעץ". יעצט אויף למעשה אפשר זאל מען דעם ארטיקל טרענסעלעטן און שענקען פאר באהארא ושתפיו
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
געפילטע פיש - ס'איז טענו בחטין והודה לו לזכר קדשו. די פראבלעם איז נישט דער געזעץ. דער פראבלעם איז די קולטור. ווען א פאליציאנט זוכט א קרבן אנשטאט'ס פארזיכער'ן די געסער, ווען א רעגירונג און א ריכטער'ן לייגט אוועק א מענטש פאר קלאגעס וואס האבען קיינער נישט געשעדיגט, הייסט'ס די ציבור לאזט צו אזא מין פיראכץ. ס'איז קולטוריש בארעכטיגט. דער פאליציאנט שעמט זיך נישט צו רעדען פון זיין קונץ וואס ער האט אויפגעטוהן. דאס איז גאר די ע"ז
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- מאטי
- שריפטשטעלער
- הודעות: 3090
- זיך רעגיסטרירט: מאנטאג אוגוסט 27, 2012 5:06 pm
- האט שוין געלייקט: 3382 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 4490 מאל
די פראבלעם מיט די סטאפ סיין גריזלי אטאקירער ווי אויך די איבריגע אומבאצוימטע כוחות פון די פאליציי האט אייגענטליך צוטון מיט אן אנדערן ע"ז, כ'ווייס נישט צו מ'קען דאס אנרופן ע"ז ווייל ס"שטייט געשריבן דערויף in God we trust. עכ"פ, שיתוף געוויס..
My enemy showed me an Olive Branch, upon closer observation it turned out to be covered in Fig Leaves
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20420
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
אדנירם: איך. יא, איך אני הגבר. דער וואס וויל נישט שרייבן ווייטער די זיכרונות פון מאנטעווידעא, אורוגוואי. און ער זוכט נאר כסדר פארשידענע פוילע תירוצים...!
איך ווילל נאר מעורר זיין א קליינע הערה'לע וואס איך האלט אז ס'אי נישט שלא מן העניין. ניין. ס'האט גארנישט צו טון מיט אורוגוואי אדער ציונות. אדער מיט ש.ש.ט. אדער ר' סענדער דער דייטש זכותו יגון עלינו אדער מיט הרב ישראל מ. סופר המכונה מנשה פליפ-פלאפ. איך רעד דא איבער דיין נתינת טעם אין צווייטן פאראגראף פון דיין איצטיגע תגובה. נעמליך דער טעם פארוואס דער צווייטער אמענדמענט פון די אמעריקאנער קאנסטיטוציע ערלויבט פאר פריוואטע בירגער צו האלטן געווער.
אבער דער נתינת טעם וואס דו געסט אן איז נישט דער ריכטיגער. ווייל לפי האמת איז פאראן א גאר אנדערער טעם. וועלכער שטייט ארויסגעשריבן אין דעם אמענדמענט אליין. אבער דאס אליינס דארף אויך א שטיקל הסבר. דער ציל און צוועק פון די מיליציע וועלכע האט זיך געדארפט שאפן. והנה. אין די בראשית יארן פון די אמעריקאנער רעפובליק, איז נאך דאס מערסטע חלק פונ'ם לאנד געווען א..."פראנטיער"...ד.מ. א גרעניץ. שוואך באוואוינט. נישט צוזאמגעשטופט אין גרויסע שטעט אזוי ווי היינט. און מ'האט געדארפט האבן עקסטער שמירה, פון באנדיטן און רויבער, וועלכע האבן געלאקערט אויף די פריוואטע בירגער...! גוט שבת...!
איך ווילל נאר מעורר זיין א קליינע הערה'לע וואס איך האלט אז ס'אי נישט שלא מן העניין. ניין. ס'האט גארנישט צו טון מיט אורוגוואי אדער ציונות. אדער מיט ש.ש.ט. אדער ר' סענדער דער דייטש זכותו יגון עלינו אדער מיט הרב ישראל מ. סופר המכונה מנשה פליפ-פלאפ. איך רעד דא איבער דיין נתינת טעם אין צווייטן פאראגראף פון דיין איצטיגע תגובה. נעמליך דער טעם פארוואס דער צווייטער אמענדמענט פון די אמעריקאנער קאנסטיטוציע ערלויבט פאר פריוואטע בירגער צו האלטן געווער.
אבער דער נתינת טעם וואס דו געסט אן איז נישט דער ריכטיגער. ווייל לפי האמת איז פאראן א גאר אנדערער טעם. וועלכער שטייט ארויסגעשריבן אין דעם אמענדמענט אליין. אבער דאס אליינס דארף אויך א שטיקל הסבר. דער ציל און צוועק פון די מיליציע וועלכע האט זיך געדארפט שאפן. והנה. אין די בראשית יארן פון די אמעריקאנער רעפובליק, איז נאך דאס מערסטע חלק פונ'ם לאנד געווען א..."פראנטיער"...ד.מ. א גרעניץ. שוואך באוואוינט. נישט צוזאמגעשטופט אין גרויסע שטעט אזוי ווי היינט. און מ'האט געדארפט האבן עקסטער שמירה, פון באנדיטן און רויבער, וועלכע האבן געלאקערט אויף די פריוואטע בירגער...! גוט שבת...!
- שמעקעדיג
- שריפטשטעלער
- הודעות: 16679
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 12, 2012 12:11 am
- האט שוין געלייקט: 18070 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 18981 מאל
שמעקעדיג האט געשריבן:די מטרה פונעם משל איז צו ווייזן אז געזעצן דארף זיין שכל'דיג פאר די טובה פון די בירגער, און אויב ווערט עס געמאכט דורך א ווילדע החלטה, אדער עקסטרעמיסטישע מהלך המחשבה (צב"ש געזעצן וואס טראמפ וואלט געשריבן אקעגן די אימיגראנטן...) דאן האט דער געזעץ נישט קיין שום חשיבות.
ליינענדיג אביסל וועגן דעם סומאטוכע פון די אומלעגאלע אימיגראנטן ווי מען רייסט אפ די קינדער פון די עלטערן – מאמענט וואלט שוין געמעגט ארויסגעבן א ענגלישע ווערסיע פון דעם "א קינד דארף א טאטן" קאמפיין – און ווי דער שטייפער אטוירני דזשענעראל, סעשאנס, האט נישט געגעבן קיין damn צו די אומגליקליכע קינדער, און געזאגט פאר די מידיא אז ער גייט זיך נישט ברעכן פאר'ן דרוק און זיך פארענטפערן פאר'ן פארסירן דעם געזעץ, האב איך מיר אביסל דערמאנט וועגן דעם אשכול, אולי אביסל אויף אן אנדער אופן.
מיר טריאומפירן כסדר מיט אונזער דעמאקראטיע. מיר זענען בעסער ווי אונזערע פארגייער אין אלע דורות, ווי איין דיקטאטור האט געהערשט אויפ'ן לאנד און געטון ככל העולה על רוחו. עס איז נישט געווען קיינע אינדיווידואלע רעכטן פאר א מענטש טאמער האט דער הערשער אנדערש געוואלט. דער הערשער האט געהאט די פולע מאכט איבער יעדע מענטש, באשעפעניש אדער חפץ. אלעס איז געווארן בטל ומבוטל פאר זיין רצון. און מחמת זה האבן די בירגער ביטערליך געליטן, מען האט געפייניגט און גע'הרג'עט אן רחמנות, אלעס אונטערן נאמען פונעם מלך/הערשער/גראף/בישאף/וואטערווער וואס איז איבער אלעם. איין בליק אויף צפון קארעא זאגט אונז ווי שרעקליך דער מצב וואלט געקענט זיין.
היינט צו טאגס, ביי אונז, איז מער נישטא אזא זאך. עס הערשט פולשטענדיג דעמאקראטיע! איר הערט? געענדיגט מיט די צייטן ווען א פרעזידענט קען טון מיט די בירגער כאדם העושה בתוך שלו. די בירגער וועלן אים אריין, און אפילו אויב ער איז אן אויסגעצייכנטער פרעזידענט, און ער ווערט נישט אימפיטשט פאר שענדליכע מעשים, מוז ער אפטראגן נאך 2 קורצע טערמינען. מיר בירגער קענען וואוטן ביי פעדעראלע און לאקאלע וואלן, מיר זענען ממש באגליקט.
ממש באגליקט. הא?
לענ"ד זענען מיר אין כמעט די זעלבע פאזיציע ווי אמאל, נאר מיט א צווייטע שלייער. אנשטאט דער דיקטאטור זאל זיין א מענטש, איז עס דער "געזעץ". אונטער'ן נאמען פון געזעץ קענען די געזעץ-אינפארסירער אפטון אלעס בייזן. עס איז אביסעלע בעסער געווארן לעצטנס מיט די סאציאלע מידיא, ווי מען זעהט קלאר די רשעות און ברוטאלקייט פון די פאליציי אדער אנדערע לאו-אינפארסמענט אגענטן, אבער נאך אלץ ווערט דער ציווילער בירגער אונטערדרוקט אונטער די מערדערליכע רעזשים פונעם געזעץ.
עס ווייזט זיך ספעציעל ארויס ביי די אימיגראנטן. אנגעהויבן פון דעם ארכי-ברוטאלער שעריף פון אריזאנא, דזשאו ארפייא ימ"ש, וועמען איך האב שוין עטליכע מאל באשריבן אין די שפאלטענעס פון אונזער שטיבל, ווי ער האט אויסגעפייניגט די אימיגראנטן אויף שרעקליכע אופנים, אלעס בלויז פאר'ן חטא פון וועלן קומען אויף אמעריקע, און געענדיגט מיט די יעצטיגע סומאטוכע פון די טראמפ אדמיניסטראציע – וואס ב"ה מען האט זיך שוין ענדליך געבראכן צום דרוק און אפגעשטעלט די אומזיניגע אפטיילונג, וואס אלו הצאן מה חטאו – אבער בשעת די גזירה איז יא געווען אין פולן קראפט, האט דער סעשאנס ניטאמאל זיך געוואלט פארענטפערן און מסביר זיין, ווייל "אז זיי ברעכן דאס געזעץ איז עס זייער שולד, און איך דארף מיך נישט פארענטפערן פארן איינהאלטן דאס געזעץ". דאס זענען זיינע ווערטער. ער האט גארנישט געטון ראנג. ער האט חרוב געמאכט דורות אבער ער האט נאר געפאלגט וואס דער דיקטאטורישע געזעץ זאגט...
איר מיינט אז די עבודה זרה גייט זיך אמאל טוישן ביי אונז?
וירח ה' את ריח הניחוח
-
- וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
- הודעות: 1003
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג מערץ 02, 2017 4:42 pm
- האט שוין געלייקט: 565 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 524 מאל
Re: די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
איך ווייס נישט, ווען אונזערע זיידעס אין אייראפע האבן געשווערצט די גרעניצן, האבן זיי געוואוסט אז מען קען זיי שיסן צוזאמען מיט די קינדער און קיינעם וועט אפילו נישט אנגיין.
- רביה''ק זי''ע
- שריפטשטעלער
- הודעות: 5435
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג פעברואר 15, 2018 8:46 pm
- געפינט זיך: אין קוויטל-שטוב
- האט שוין געלייקט: 5089 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6524 מאל
ביזטו משוגע?! ווייסט וואס שווערצן א גרעניץ מיינט?! א לאנד אן א גרעניץ קען זיך פארמאכן. און דאס אליינס אז מענטשן פארשטייען נישט פארוואס א לאנד דארף א גרעניץ ווייזט אין וואספארא פרייע לאנד אונז לעבן. אז דו ווילסט וואוינען אין אן עכטע פרייע לאנד, מיין איך זאלסט מופן קיין אפריקע. דארט וועסטו קענען שווערצן וויפיל גרעניצן דו ווילסט.
Do y'all remember before the internet that people thought the cause of stupidity was the lack of access to information? Yeah, it wasn't that
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9705
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
נאר עקסטרעם פארשטייסטו? מ׳קען האבען א גרעניץ און נאכאלס זוכען א מענטשליכע לעזונג פאר קינדער.
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
Sent from my LG-K373 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
- הודעות: 1034
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג אפריל 06, 2014 4:10 am
- געפינט זיך: אויפן גיט אין דער אלטע הײם
- האט שוין געלייקט: 714 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 512 מאל
רביה''ק זי''ע האט געשריבן:ביזטו משוגע?! ווייסט וואס שווערצן א גרעניץ מיינט?! א לאנד אן א גרעניץ קען זיך פארמאכן.
ווי אזוי קען מען עס נאכדעם פארמאכן אויב עס האט נישט א גרעניץ..[emoji6][emoji16]
רעדאגירט געווארן צום לעצט דורך 1 אום גראף, רעדאגירט געווארן איין מאל בסך הכל.
- רביה''ק זי''ע
- שריפטשטעלער
- הודעות: 5435
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג פעברואר 15, 2018 8:46 pm
- געפינט זיך: אין קוויטל-שטוב
- האט שוין געלייקט: 5089 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6524 מאל
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:נאר עקסטרעם פארשטייסטו? מ׳קען האבען א גרעניץ און נאכאלס זוכען א מענטשליכע לעזונג פאר קינדער.
גערעכט, איך האלט נישט מיט די פאליטיק איבער די קינדער, איך רעג מיך פשוט אויף די לינקע טפשות. כ'אמיך לעצטנס גע'טענה'ט מיט א לינקער וואס איז געווען זייער אויפגערעגט אז די פרעזידענט בויט א וואנט. האב איך איהם געזאגט, אז דו ווילסט קען מען עפענען אלע גרעניצן, מ'קען אויפלעזן אלע לענדער, און די גאנצע וועלט זאל זיין איין גרויסע לאנד. ווי שיין וואלט געווען ווען אלע מענטשן קענען זיך לעבן צוזאמען אן קיין טעראר, און אן קיין דראג קארטעלן. אבער אז דו פארשטייסט יא פארוואס מ'דארף האבן א גרעניץ, דארף מען אויך זיכער מאכן אז ס'איז פארזיכערט. סתם א גרעניץ וואס מיינט נישט גארנישט האט דאך נישט קיין שום פשט. זאגט ער מיר, אה גערעכט, כ'האב קיינמאל נישט געכאפט.
Do y'all remember before the internet that people thought the cause of stupidity was the lack of access to information? Yeah, it wasn't that
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 1665
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 27, 2017 6:30 pm
- געפינט זיך: הלוואי ווען כ'וואלט געוויסט
- האט שוין געלייקט: 6003 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 3632 מאל
Re: די אמעריקאנע עבודה זרה: דאס געזעץ
שמעקעדיג; עז אלוועיס שיין געשריבן, באט כ'מיין אז דו ביזט נישט גערעכט אין דעם נושא, ווייל ווען ווען נישט די עבודה זרה פון געזעץ וואלט די וועלט נישט געהאט קיין קיום, ווי אזוי שטייט דארט, אילמלא מוראה של.... איש את רעהו חיים בלעו. און ס'מוז אויך זיין ווער ס'זאל אינפארסירן דעם געזעץ, פאליציי וכדומה. יא ס'דא עוולות, און פארשידענע אומרעכט ווערן געטוהן אין נאמען פונעם געזעץ, און אז דו קוקסט צוריק אין אידישע היסטאריע וועסטו זעהן אז אסאך עוולות זענען געטוהן געווארן אין נאמען פון געזעץ און ווער ס'איז אריינגעפאלן דערין איז אך און וויי יענעם געווען, אבער למעשה האט געזעץ צוגעגעבן צו סאסייעטי מער און אסאך מער פון וויפיל ס'האט שאדן געטוהן. געדענק, אינז זענען נאכנישט אין עולם התיקון.
כ'פארשטיי אז דו מיינסט אוודאי נישט ס'זאל הערשן אנארכיע ווי יעדער מאכט געזעץ לויט זיין געשמאק, ווייל אויב יא וועט זיין פלגש בגבעה מעשה'ס יעדן מאנטאג אין דאנערשטאג.
און דאס וואס דו רעדסט דיך אפ וועגן סעשאנס מיט צוטיילן די קינדער, ס'איז א שווערע נושא, ס'איז אמת אז ס'איז אן אכזריות, אבער ס'ווענדט זיך פון וועלכע ווינקל דו קוקסט עס אן.
איז אזוי קודם כל איז עס נישט סעשאנס אויפטוה, קלינטאן האט עס אנגעהויבן און אבאמא האט עס זייער שיין פארגעזעצט, מיט זיין שיין צינגל וואס כאילו ער נעמט זיך אן פאר די באקריוודעטע און גרויסער בעל רחמנות, האט ער געהאלטן די קינדער אין די ערגסטע אומשטענדן און קיינער פון די יעצטיגע שרייערס האבן אים ניטאמאל געפרעגט הלמאי?? בא סעשאנס און האט ווייטער געפירט דעם געזעץ, אבער דאס אינאר א סייד פאינט.
און לאמיתו של דבר איז דא דא זייער א גרויסער פראבלעם מיט די אימיגראנטן, ס'טייטש ווען אמעריקע זאל נישט פירן קיין קאמף מיט די וואס ברעכן זיך אריין אין א פרעמדע לאנד איליגעל, יא, קעגן דעם געזעץ, וואלט אמעריקע היינט צו טאג געווען מעקסיקא, נו זאל זיין מעקסיקא וואס אידען?? שטעל דיך פאר ווען א חברה וואס וואוינען אין שכינות פון אנדערע זאלן אפמאכן אז זיי לעבן אן ארעם לעבן און די שכנים זייערע לעבן א לעבן און ס'צייט צו לעבן פינקט ווי זיי, און אומר ושותה מ'הייבט זיך אן אריין צו ברעכן ביי יענעם אין גארטן מ'מאכט זיך באקוועם אויף יענעמס אפגעהארעוועטע ארבייט און הייבן אן מאכן שבת פאר זיך, הארגענן אפ יענעמס פארמעגן וכדומה, איז יענער דער ריכטיגער בעה"ב ברויך ווען זיין שטיל, אדער רופן די פאליציי און טוהן אלעס פטור צו ווערן פון יענע חברה?? יעצט וועסטו אוודאי טענה'נן נע! ס'דאך אינו דומה ווי פרעמדע כאפן זיך אריין צו יענעמס פריוואטע נכסים ווי יחידים כאפן זיך אריין אין א גרויסע לאנד, ס'אבער נישט אזוי, און ס'באמת יא שטארק דומה, ווייל אויב אמעריקע אדער סיי וועלעכע לאנד וואלט נישט געשטאנן אויף וואך וואלטן גאנצעטע מדינות אינטערגעגאנגן, ווען אמעריקע וואלט נישט געפייט מיט ציין און נעגל וואלטן אינז געלעבט היינט צו טאגס אין יונייטעד סטעיט אוו מעקסיקא, קוק אן וויפיל מעסיקאנער וואוינען היינט צו טאגס דא אין אמעריקע אומלעגאל שוין מיטן פייטן אויף נישט אריין צו לאזן, און יעצט שטעל דיך פאר ווען מ'וואלט זיך נישט געשלאגן דערויף!!
נאר וואס דען דיין טענה איז וואספארא מיטלען און געזעצן זאלן ווערן געמאכט צו באשיצן די גרענעצן. דער תירץ איז, אלעס וואס מ'קען, דאס אז מחנות פון הינדערטער טויזענטער און מיליאנען מענטשן פרובירן זיך אריין צו כאפן אין א שכינות'דיגע לאנד איז א מלחמה, ס'טאקע נישט אן אפיציעלע מלחמה צווישען די צוויי לענדער ס'איז אבער א מלחמה אויף יענעם לאנד און אמעריקע מעג און איז מחוויב צו טוהן אלעס צו באשיצן אירע גרענעצן,
ס'דערמאנט מיך ווען כ'בין געווען א אינגעל געוואוינט אין וויליאמסבורג און ס'האט געהערשט א גרויס הפקרות פון איין זייט בעדפארד סטייוויסאנט, פון די אנדערע זייט כל מיני פראדזשעקס בלע"ז עם כל מיני חאלעריוס, די טרעין מיט אנדערע זייט אריבער די טרעין'ס בקיצור פון אלע זייטן איז מען געווען ארום גענומען מיט די ערגסטע עלעמענטן, ס'האט געהערשט א הפקירות, שחורים האבן זיך ארום געדרייט האלב נאקעט מיט גרויסע הויך הילכערס, אויפגעדרייט יעדן פייער היידרענט, געפלינדערט פון ווי מ'האט געקענט, געווען גאנצעטע גאסן ווי מ'האט ניטאמאל געחלומט אדורך צו וואקן, די פאליציי האבן אויסגדרייט זייער גענאק און זיך גאנץ ווייניג געקימערט וואס גייט פאר אין די גאסן, כ'געדענק די דזשאוק איז געווען ווען די פאליס קומט אן נעמט אריין דעם פארברעכער אין איין זייט קאר און לאזט עם ארויס פונעם אנדערע זייט קאר. אזוי האט עס אנגעהאלטן א שטיק צייט ביז די איינוואוינערס האבן אפגעמאכט אז גענוג איז גענוג און מ'האט גענומען דאס געזעץ אין די האנט, און מ'האט געמאכט ארדענונג און ס'נישט קיין חילוק געווען וואס דער שגץ האט געטוהן, פון גנב'נן א טאמעיטא פון שווארץ גראסערי אויף לי עוועניו ביז אראפ כאפן א קייטל פון א פרוי, צו צונעמען א פאקעטבוק, איז געווען איין געזעץ, ס'געווען לא פלוג, מ'האט געשריגן כאפצעם, מיט קולי קולות און דער געכאפטער איז ארויס בשם ועין ושתי ידים ורגלים, און ווען די פאליציי איז אנגעקומען האט מען שוין כמעט געקענט פלאנירן ווי יענעם צו לייגן.
איי פארן גנב'נן א טאמעיטא קומט די זעלבע שטראף ווי איינער כאפט אראפ א קייטל?? און דער ענטפער איז יא, אויב איז פארהאן א מגיפה פון גניבות, קוקט מען נישט וואס יענער גנב'ט נאר מ'ראט עס אויס אינגאנצן.
דאס זעלבע איז אויך מיט די מעקסיקאנער וואס טוען אלע מיטלען זיך דורך צו כאפן די גרענעצן מוז אמעריקע באשיצן אירע גרענעצן און מאכן געזעצן וואס זאל באהיטן אירע בירגער מיט זייערע פארמעגן.
כ'פארשטיי אז דו מיינסט אוודאי נישט ס'זאל הערשן אנארכיע ווי יעדער מאכט געזעץ לויט זיין געשמאק, ווייל אויב יא וועט זיין פלגש בגבעה מעשה'ס יעדן מאנטאג אין דאנערשטאג.
און דאס וואס דו רעדסט דיך אפ וועגן סעשאנס מיט צוטיילן די קינדער, ס'איז א שווערע נושא, ס'איז אמת אז ס'איז אן אכזריות, אבער ס'ווענדט זיך פון וועלכע ווינקל דו קוקסט עס אן.
איז אזוי קודם כל איז עס נישט סעשאנס אויפטוה, קלינטאן האט עס אנגעהויבן און אבאמא האט עס זייער שיין פארגעזעצט, מיט זיין שיין צינגל וואס כאילו ער נעמט זיך אן פאר די באקריוודעטע און גרויסער בעל רחמנות, האט ער געהאלטן די קינדער אין די ערגסטע אומשטענדן און קיינער פון די יעצטיגע שרייערס האבן אים ניטאמאל געפרעגט הלמאי?? בא סעשאנס און האט ווייטער געפירט דעם געזעץ, אבער דאס אינאר א סייד פאינט.
און לאמיתו של דבר איז דא דא זייער א גרויסער פראבלעם מיט די אימיגראנטן, ס'טייטש ווען אמעריקע זאל נישט פירן קיין קאמף מיט די וואס ברעכן זיך אריין אין א פרעמדע לאנד איליגעל, יא, קעגן דעם געזעץ, וואלט אמעריקע היינט צו טאג געווען מעקסיקא, נו זאל זיין מעקסיקא וואס אידען?? שטעל דיך פאר ווען א חברה וואס וואוינען אין שכינות פון אנדערע זאלן אפמאכן אז זיי לעבן אן ארעם לעבן און די שכנים זייערע לעבן א לעבן און ס'צייט צו לעבן פינקט ווי זיי, און אומר ושותה מ'הייבט זיך אן אריין צו ברעכן ביי יענעם אין גארטן מ'מאכט זיך באקוועם אויף יענעמס אפגעהארעוועטע ארבייט און הייבן אן מאכן שבת פאר זיך, הארגענן אפ יענעמס פארמעגן וכדומה, איז יענער דער ריכטיגער בעה"ב ברויך ווען זיין שטיל, אדער רופן די פאליציי און טוהן אלעס פטור צו ווערן פון יענע חברה?? יעצט וועסטו אוודאי טענה'נן נע! ס'דאך אינו דומה ווי פרעמדע כאפן זיך אריין צו יענעמס פריוואטע נכסים ווי יחידים כאפן זיך אריין אין א גרויסע לאנד, ס'אבער נישט אזוי, און ס'באמת יא שטארק דומה, ווייל אויב אמעריקע אדער סיי וועלעכע לאנד וואלט נישט געשטאנן אויף וואך וואלטן גאנצעטע מדינות אינטערגעגאנגן, ווען אמעריקע וואלט נישט געפייט מיט ציין און נעגל וואלטן אינז געלעבט היינט צו טאגס אין יונייטעד סטעיט אוו מעקסיקא, קוק אן וויפיל מעסיקאנער וואוינען היינט צו טאגס דא אין אמעריקע אומלעגאל שוין מיטן פייטן אויף נישט אריין צו לאזן, און יעצט שטעל דיך פאר ווען מ'וואלט זיך נישט געשלאגן דערויף!!
נאר וואס דען דיין טענה איז וואספארא מיטלען און געזעצן זאלן ווערן געמאכט צו באשיצן די גרענעצן. דער תירץ איז, אלעס וואס מ'קען, דאס אז מחנות פון הינדערטער טויזענטער און מיליאנען מענטשן פרובירן זיך אריין צו כאפן אין א שכינות'דיגע לאנד איז א מלחמה, ס'טאקע נישט אן אפיציעלע מלחמה צווישען די צוויי לענדער ס'איז אבער א מלחמה אויף יענעם לאנד און אמעריקע מעג און איז מחוויב צו טוהן אלעס צו באשיצן אירע גרענעצן,
ס'דערמאנט מיך ווען כ'בין געווען א אינגעל געוואוינט אין וויליאמסבורג און ס'האט געהערשט א גרויס הפקרות פון איין זייט בעדפארד סטייוויסאנט, פון די אנדערע זייט כל מיני פראדזשעקס בלע"ז עם כל מיני חאלעריוס, די טרעין מיט אנדערע זייט אריבער די טרעין'ס בקיצור פון אלע זייטן איז מען געווען ארום גענומען מיט די ערגסטע עלעמענטן, ס'האט געהערשט א הפקירות, שחורים האבן זיך ארום געדרייט האלב נאקעט מיט גרויסע הויך הילכערס, אויפגעדרייט יעדן פייער היידרענט, געפלינדערט פון ווי מ'האט געקענט, געווען גאנצעטע גאסן ווי מ'האט ניטאמאל געחלומט אדורך צו וואקן, די פאליציי האבן אויסגדרייט זייער גענאק און זיך גאנץ ווייניג געקימערט וואס גייט פאר אין די גאסן, כ'געדענק די דזשאוק איז געווען ווען די פאליס קומט אן נעמט אריין דעם פארברעכער אין איין זייט קאר און לאזט עם ארויס פונעם אנדערע זייט קאר. אזוי האט עס אנגעהאלטן א שטיק צייט ביז די איינוואוינערס האבן אפגעמאכט אז גענוג איז גענוג און מ'האט גענומען דאס געזעץ אין די האנט, און מ'האט געמאכט ארדענונג און ס'נישט קיין חילוק געווען וואס דער שגץ האט געטוהן, פון גנב'נן א טאמעיטא פון שווארץ גראסערי אויף לי עוועניו ביז אראפ כאפן א קייטל פון א פרוי, צו צונעמען א פאקעטבוק, איז געווען איין געזעץ, ס'געווען לא פלוג, מ'האט געשריגן כאפצעם, מיט קולי קולות און דער געכאפטער איז ארויס בשם ועין ושתי ידים ורגלים, און ווען די פאליציי איז אנגעקומען האט מען שוין כמעט געקענט פלאנירן ווי יענעם צו לייגן.
איי פארן גנב'נן א טאמעיטא קומט די זעלבע שטראף ווי איינער כאפט אראפ א קייטל?? און דער ענטפער איז יא, אויב איז פארהאן א מגיפה פון גניבות, קוקט מען נישט וואס יענער גנב'ט נאר מ'ראט עס אויס אינגאנצן.
דאס זעלבע איז אויך מיט די מעקסיקאנער וואס טוען אלע מיטלען זיך דורך צו כאפן די גרענעצן מוז אמעריקע באשיצן אירע גרענעצן און מאכן געזעצן וואס זאל באהיטן אירע בירגער מיט זייערע פארמעגן.
- שמעקעדיג
- שריפטשטעלער
- הודעות: 16679
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג אפריל 12, 2012 12:11 am
- האט שוין געלייקט: 18070 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 18981 מאל
גאלדענער אדלער, הערליך א_ווי אייביג. איך האב זיך שוין געבענקט נאך דיר!
איך מיין אז דו (ווי אויך רביה"ק) מיססן מיין נקודה. איך האב נישט קיין פראבלעם אזוי ווייט מיט וואס מען האט געטון מיט די קינדער (עכט יא, אבער כ'וויל צוקומען צו די נקודה), אוודאי אויב איז עס וויכטיג פאר אונזער זיכערהייט דאן איז דאך נישטא קיין ברירה.
ווען מען פרעגט סעשאנס, היתכן די אדמיניסטראציע טוט אזעלכע רשעות? און ער ענטפערט אז בלית ברירה מוז מען דאס טון צוליב אונזער סעיפטי, החרשתי. אבער די פרעכע וועג וואס ער האט געענטפערט, איך וויל פשוט אינפארסירן דעם געזעץ און איך גיי זיך נישט פארענטפערן פאר קיינעם פאר'ן אויספאלגן דאס געזעץ, דאס האט מיר אויפגערעגט! ווייל דא רעדט ער נישט צום זאך, ער דינט נאר זיין געזעץ געטשקע! עס איז עקלדיג. קענסט אפילו ענטפערן אז דער געזעץ דינט א וויכטיגע צוועק, אבער ווייז ארויס אז דער געזעץ דינט די מענטשהייט! נישט אז די מענטשהייט דינט דעם געזעץ, און דעריבער קען מען יעצט אפטאן כל מיני רשעות. ודו"ק.
איך מיין אז דו (ווי אויך רביה"ק) מיססן מיין נקודה. איך האב נישט קיין פראבלעם אזוי ווייט מיט וואס מען האט געטון מיט די קינדער (עכט יא, אבער כ'וויל צוקומען צו די נקודה), אוודאי אויב איז עס וויכטיג פאר אונזער זיכערהייט דאן איז דאך נישטא קיין ברירה.
ווען מען פרעגט סעשאנס, היתכן די אדמיניסטראציע טוט אזעלכע רשעות? און ער ענטפערט אז בלית ברירה מוז מען דאס טון צוליב אונזער סעיפטי, החרשתי. אבער די פרעכע וועג וואס ער האט געענטפערט, איך וויל פשוט אינפארסירן דעם געזעץ און איך גיי זיך נישט פארענטפערן פאר קיינעם פאר'ן אויספאלגן דאס געזעץ, דאס האט מיר אויפגערעגט! ווייל דא רעדט ער נישט צום זאך, ער דינט נאר זיין געזעץ געטשקע! עס איז עקלדיג. קענסט אפילו ענטפערן אז דער געזעץ דינט א וויכטיגע צוועק, אבער ווייז ארויס אז דער געזעץ דינט די מענטשהייט! נישט אז די מענטשהייט דינט דעם געזעץ, און דעריבער קען מען יעצט אפטאן כל מיני רשעות. ודו"ק.
וירח ה' את ריח הניחוח
- טאמבל סאס
- שריפטשטעלער
- הודעות: 4290
- זיך רעגיסטרירט: דאנערשטאג מערץ 08, 2012 7:59 am
- געפינט זיך: נישט דאס פלאץ.
- האט שוין געלייקט: 6640 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 3625 מאל
קודם, אזוי ווי דו פארשטייסט אז די תורה איז נישט קיין תורה אויב איז נישטא חוקים וואס זענען יהרג ואל יעבר, די זעלבע געזעץ.
נאכדעם, צומאל רופט דער מנהל אריין דער בחור אין אפיס און באשטראפט אים פאר נישטיקייטן וואס ער קען איבערווייזן דעם בחור אז ער קען עס פראוון, ווען אינאמתן מיינט ער די הארבע עבירות וואס זיין גאט-פילינג זאגט אים דער בחור האט עס געטוהן.
אויכעט, פארגעס נישט אז די וואס מאכן די געזעצן זענען אויך נאר די וואס האבן די פויסטן אין די פוירסט פלעיס. נו, ווען דיינע פויסטן וועלן גובר זיין, וועט דאך געזעץ מער נישט מעלה ומוריד זיין סייווי ווייל דו וועסט איינשטעלן אן אנדער געזעץ אדער קיין געזעץ. אזוי זעט מען אויס ווען יעדער שטינקער דרייט זיך ארום האלטענדיג אז זיין מיינונג איז נישט נאר דער חושיבסטער נאר עפעס א מיינונג בכלל. ער ווארפט אראפ פון זיך דעם עול פון געזעץ ווייל זיין איינצלנע שכל ווייסט בעסער.
ס'דערמאנט מיר פון יענע קליפ וואס כ'האב נישט לאנג צוריק געזען פון א אינגערמאן וואס שטעלט זיך אויף רעדן ביי א מלוה מלכה אין עפעס א שוהל אין בארא פארק, מסבירן פארוואס די אמעריקאנער גוים האבן עס אזוי ראנג, פריה ורביה מיט עקידה, א גאנצע פיקח און מבין מיר אויסגעשטיגן. און איך מיין מיך אויך.
נאכדעם, צומאל רופט דער מנהל אריין דער בחור אין אפיס און באשטראפט אים פאר נישטיקייטן וואס ער קען איבערווייזן דעם בחור אז ער קען עס פראוון, ווען אינאמתן מיינט ער די הארבע עבירות וואס זיין גאט-פילינג זאגט אים דער בחור האט עס געטוהן.
אויכעט, פארגעס נישט אז די וואס מאכן די געזעצן זענען אויך נאר די וואס האבן די פויסטן אין די פוירסט פלעיס. נו, ווען דיינע פויסטן וועלן גובר זיין, וועט דאך געזעץ מער נישט מעלה ומוריד זיין סייווי ווייל דו וועסט איינשטעלן אן אנדער געזעץ אדער קיין געזעץ. אזוי זעט מען אויס ווען יעדער שטינקער דרייט זיך ארום האלטענדיג אז זיין מיינונג איז נישט נאר דער חושיבסטער נאר עפעס א מיינונג בכלל. ער ווארפט אראפ פון זיך דעם עול פון געזעץ ווייל זיין איינצלנע שכל ווייסט בעסער.
ס'דערמאנט מיר פון יענע קליפ וואס כ'האב נישט לאנג צוריק געזען פון א אינגערמאן וואס שטעלט זיך אויף רעדן ביי א מלוה מלכה אין עפעס א שוהל אין בארא פארק, מסבירן פארוואס די אמעריקאנער גוים האבן עס אזוי ראנג, פריה ורביה מיט עקידה, א גאנצע פיקח און מבין מיר אויסגעשטיגן. און איך מיין מיך אויך.
דאס איז נישט מייניגע, דאס איז אויך נישט פון באשעפער. דאס איז פון די מאדערנע אחיה השילוניס פון היינט.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.