דער שערוריה פון קידושי טעות
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
דער שערוריה פון קידושי טעות
היות מ'האט שוין ערגעץדערמאנט די מעשה פון קידושי טעות, וויל איך דערמאנען די נקודות וואס זענען נוגע כדי ארויסצוברענגען די הלכות. איך האב געזען אז ידידינו הרב [tag]אדנירם[/tag] האט זיך פארגרייזט אין דער ענין אין אן אנדערע'ן פארום, און איך וויל עס ארוימשמועס'ן.
א מעשה האט זיך לעצטענ'ס אפגעשפילט אז אן אלטע רב, מזקני ההוראה וואס אנדערע תלמידים פון ר' משה פיינשטיין זאגען אז ער איז 'א ריז' און 'א לייב', האט מתיר געווען אן אשת איש אן א גט מיט א פסק פון קידושי טעות. די פאליטיק איז ללהב יצא און מ'דארף נישט אריינגייען דערין, הרוצה ליטול ילך ויטול. איך באצי מיר בעיקר צום הלכה דערפון.
אסאך ווילען טענה'ן אז די הלכה איז נישט די וויכטיגע חלק דא, ווייל אפילו ווען להלכה איז די היתר יא אויסגעהאלטען, מ"מ וויבאלד אומארנטליכע רבנים וועלען זיך באנוצען דערמיט שלא במקומו, א שטייגער ווי דער טרויעריגע באקאנטע 'ראקמאן היתר', דעריבער דארף מען עס באקעמפ'פען. דער אנדערע צד המטבע איז, טאמער די פרוי איז מותר, פארוואס דארף זי ליידען א גאנץ לעבען צו זיין א קרבן פון כלל ישראל. ואני אומר, און איך, לוי יצחק בן שרה סאשא זאגט, ווען איינער וויל באצאלען א פרייז, דארף ער קודם וויסען וואס ער באצאלט. אז איינער וויל זאגען אז די הלכה דארף מען אוועקלייגען, זאל ער קודם וויסען וועלכע הלכה ער לייגט אוועק, און וויפיל ער באצאלט דערויף. דערנאך קען מען שמועס'ן דער איבעריגע חלק.
------------------------
די צד המתירים, און די דעת בעלי בתים והמון עם איז, אז פונקט ווען מ'קויפט א קאר און ס'גייט נישט העכער ווי דרייסיג מ.פ.ש., אדער א הויז וואס מ'טרעפט גלייך נאכ'ן קויפען אז ס'איז פול מיט טערמייט"ס, אדער מער גמרא'דיג גערעדט, אז מ'קויפט א בהמה און מ'טרעפט א מחט בעובי בית הכוסות, הייסט'ס א מום אין די מקח, וואס דער קונה מעג צוריק פאדערען זיין געלט, ווייל ס'איז א מקח טעות, אויף אזא מקח האט ער זיך נישט געראכטען. אזוי אויך מעג די פרוי זאגען אז זי האט נישט געראכטען אויף א מאן אזא משוגענ'ער, און זי האט נישט געווואסט פאר דעם וואס ער איז, און דעריבער איז איהר קידושין געווען א גענצליכע טעות.
אבער דער תורה קוקט אן די זאך אין גאנצען אנדעריש, און קיינער פון די פוסקים האלט נישט פון אזא סברא. א פשוט'ער מום אין די מאן איז קיינמאל נישט קיין תירוץ אז מ'זאל קענען זאגען אז די קידושין איז נישט חל, און נישט אויף דעם איז געבויט די היתר דא.
פאלגענד איז די רשימה פון תשובות פון די גדולי הפוסקים וואס רעדען פון די נושא אהין און צוריק, און דערנאך וועט מען אביסל ארומרעדען די יסודות פון די סוגיא.
שו"ת שבות יעקב ח"א סי' ק"א
שו"ת חוות יאיר סימן רכ"א
שו"ת בית הלוי ח"א סימן ג' וסימן ד'
שו"ת עין יצחק אבה"ע ח"א סימן כ"ד מאות ל"א ואילך
שו"ת מהרש"ם ח"ג סימן ט"ז
שו"ת אגרות משה אבה"ע ח "א סימן ע"ט (אנטשולדיג'ט, פונקט די באנד פעלט אין היברובוקס, איך ווייס נישט פארוואס)
חזון איש אה"ע סימן ס"ט אות כ"ג – כ"ה
פירושי איברא להגאון ר' י"א הענקין ח"א עמ' 41
דער גמרא זאגט אונז(ב"ק קח:) אלא מעתה יבמה שנפלה לפני מוכה שחין תיפוק בלא חליצה דאדעתא דהכי לא קדשה עצמה התם אנן סהדי דמינח ניחא לה בכל דהו כריש לקיש דאמר ריש לקיש טב למיתב טן דו מלמיתב ארמלו. דער גמרא פרעגט ווען א פרוי פאלט ליבום צו איהר שוואגער א מוכה שחין, זאל זי קענען זאגען אז זי וואלט קיינמאל נישט חתונה געהאט מיט זיין ברודער ווען זי וואלט געווואסט אז זי וועט אריינפאלען ליבום צו אזא איינער. ענטפערט די גמרא אז א פרוי האט בעסער ליב צו זיין מיט א מאן ווי אליינס, און דעריבער האט זי נאכאלס א בענעפיט פון האבען א מאן.
דא איז פארהאנען א מחלוקת רש"י און תוספות. רש"י זאגט וז"ל, דמינח ניחא לה - להתקדש לראשון שהוא שלם על ספק זה שאם ימות תזקק לאחיו. ד.ה. אז וויבאלד זי האט געהאט נאמאלע ערציאונגען מיט די ערשטע מאן, איז זי גרייט אריינצוגייען אין די ספק אז די צווייטע וועט זיין א מוכה שחין, ווייל זי האט די בענעפיט פון זייענדיג פארהייראט. תוספות זאגט אבער אז די גאנצע קשיא רעדט נאר ביי אן ארוסה, ווייל ביי א נשואה האט זי דאך די מעלה פון זייענדיג גענצליך פארהייראט, און אויף דעם זאגט די גמרא טב למיתב טן דו, דהיינו אפילו ווען זי האט קיין שום בענעפיט געהאט פון די הייראטונג.
קומט אויס לפ"ז אז לויט רש"י מוז זיין עפעס א באציאונג צווישען מאן און פרוי אז מ'זאל קענען זאגען טב למיתב טן דו, און לויט תוספות דארף מען דאס אויך נישט. (נאר מעורר צו זיין – א מוכה שחין איז כופין לגרש אפילו ווען די פרוי וויל נאך בלייבען מיט איהם (כמבואר בסוף המדיר, ובטושו"ע אה"ע סי' קנ"ד), ווייל ס'איז א סכנה צו וואוינען מיט אזא איינער, און דעריבער האט זי גארנישט פון די נישואין).
הייסט'ס לויט תוספות איז נישט דא וואס צו רעדען, יעדער נישואין איז א טב למיתב טן דו, אן אומדנא פון די גמרא ואין לאחריה כלום. אבער לויט רש"י ווען א נישואין האט קיין שום באדייט נישט, קען מען מוחה זיין אלס קידושי טעות. די פוסקים וואס רעדען פון דעם האנדלען אלס לפי תוספות.
יעצט לגופו של סברא. א מקח טעות, א מום אין א מקח איז נישט סתם יעדער זאך וואס א מענטש וואס איינער קען זאגען ער וואלט עס נישט געקויפט ווען ער ווייסט וואס ער ווייסט היינט. ס'דארף זיין א מום אין די מקח, א פעלער אין די עצם זאך. צווישען לומדים זאגט מען א משל פון קויפען א קאר און די ראדיא ארבעט נישט. איינער קען זאגען אז ער וואלט נישט געפיהרט א קאר וואס האט נישט קיין ראדיא, אבער צו דער עצם קאר וואס דארף איהם פיהרען פון פלאץ צו פלאץ האט עס נישט, און קיין מקח טעות איז עס נישט. ער קען אפשר מאנען אונאה טאמער דער קאר איז נישט אזויפיל ווערט ווי ער האט באצאלט, אבער מקח טעות נישט.
ווען מ'האט א מחלוקת אין די גמרא (ב"ק מו.) וואס איז די הלכה ביי א מוכר שור לחבירו ונמצא נגחן צו ער האט עס געקויפט לשחיטה אדער לרדיא, הייסט'ס א מחלוקת וואס קויפט מען ווען מ'קויפט אן אקס. צו מ'קויפט אן ארבעט'ס מאשין צו מען קויפט א שטיק פלייש. ווען ס'איז א שטיק פלייש, איז א נגחן נישט קיין סתירה, ווען ס'איז אן ארבעט מאשין, איז א נגחן יא א סתירה.
אזוי אויך איז א מאן אין א שידוך. דער עיקר פון חתונה האבען איז די אינטימשע באציאונגען צווישען מאן און פרוי, דאס איז די עומק פון די סברא פון טב למיתב טן דו (לויט רש"י). אז מ'וויל טענה'ן מקח טעות, מוז עס זיין א סתירה צו דעם. דעריבער ווען די פוסקים ווילען טענה'ן מקח טעות ביי א חתונה, רעדען זיי נאר פון א פאל וואס אין לו גבורת אנשים, ישען על ביתו ולא יעמוד. אזא איינער קען זיין א פיינער מענטש וואס קויפט בלומען יעדער פרייטיג, און הערט אויס אלע איהר בויכווייטאגען, וואס איז מכבד איהר עלטער'ן און איז מטפל מיט איהר ווען זי פילט זיך נישט גוט, ער מאכט אסאך געלט און לעבט ברייט און איידעל. אבער טאמער ער קען נישט טוהן וואס א מאן טוט, האט זי נישט קיין מאן. אבער פארקערט איז אויך אמת. ווען ער קען טוהן וואס מ'טוט, הגם ער איז א גראביאן און א בולעוואן, א גנב און א שנאררער, א בעל גאוה און א שחצן, מיט נאך יעדער שלעכטע מדה אינ'ם בוך, איז ער נאך אלס א מאן און טב למיתב טן דו מלמיתב ארמלו.
ר' משה פיינשטיין קומט אויף אבער מיט א נייעס. איינער וואס איז א משכב זכור'ניק, צו א משוגע'נער וואס מ'לייגט אין א משוגעים הויז, מ'קען מיט איהם נישט רעדען קיין צוויי ווערטער נארמאל, איז פראקטישעהייט ווי אין לו גבורת אנשים, ער איז איינער וואס באציאונגען מיט איהם איז ווי באציאונגען מיט א האלצענע שטעקען. דאס איז זיין חידוש, במקום עיגון גדול וואס ער קען נישט געבען קיין גט.
---------------------
אוודאי זענען דא נאך מראה מקומות און סברות, און איך דארף ניטאמאל זאגען נישט ארויס צו ברענגען קיין הלכה פון דא, אבער אויפ'ן שפיץ גאפעל איז דאס די נושא.
אין אונזער פאל דא, דארף מען וויסען צו ס'פאסט בכלל אזא סברא אז מ'קען נישט וואוינען מיט איהם, צו ס'איז א מקום עיגון וואס דערפאר קען מען זיך נישט וויסענדיג מאכען פון שיטת תוס', און צו דער תוספת חידוש פון ר' משה פאסט אויך.
צו דערצו דארף מען אויך מברר זין צו ס'איז א סבורה וקבלה מיט'ן בלייבען מיט איהם נאכ'ן אויסגעפונען די אלע זאכען, און צו מ'האט טאקע מברר געווען אז ער איז טאקע אזא משוגענ'ער און צו די משוגע'ס איז זיכער דא געווען פאר'ן חתונה.
ערשט דערנאך קען מען קלערען צו מ'זאל מוותר זיין אויף א הלכה כדי צו ראטעווען די דור פון אומ-פאראנטווארטליכע רבנים וואס וועלען נוצען א היתר שלא במקומו צו מיקל זיין אין איסור אשת איש.
א מעשה האט זיך לעצטענ'ס אפגעשפילט אז אן אלטע רב, מזקני ההוראה וואס אנדערע תלמידים פון ר' משה פיינשטיין זאגען אז ער איז 'א ריז' און 'א לייב', האט מתיר געווען אן אשת איש אן א גט מיט א פסק פון קידושי טעות. די פאליטיק איז ללהב יצא און מ'דארף נישט אריינגייען דערין, הרוצה ליטול ילך ויטול. איך באצי מיר בעיקר צום הלכה דערפון.
אסאך ווילען טענה'ן אז די הלכה איז נישט די וויכטיגע חלק דא, ווייל אפילו ווען להלכה איז די היתר יא אויסגעהאלטען, מ"מ וויבאלד אומארנטליכע רבנים וועלען זיך באנוצען דערמיט שלא במקומו, א שטייגער ווי דער טרויעריגע באקאנטע 'ראקמאן היתר', דעריבער דארף מען עס באקעמפ'פען. דער אנדערע צד המטבע איז, טאמער די פרוי איז מותר, פארוואס דארף זי ליידען א גאנץ לעבען צו זיין א קרבן פון כלל ישראל. ואני אומר, און איך, לוי יצחק בן שרה סאשא זאגט, ווען איינער וויל באצאלען א פרייז, דארף ער קודם וויסען וואס ער באצאלט. אז איינער וויל זאגען אז די הלכה דארף מען אוועקלייגען, זאל ער קודם וויסען וועלכע הלכה ער לייגט אוועק, און וויפיל ער באצאלט דערויף. דערנאך קען מען שמועס'ן דער איבעריגע חלק.
------------------------
די צד המתירים, און די דעת בעלי בתים והמון עם איז, אז פונקט ווען מ'קויפט א קאר און ס'גייט נישט העכער ווי דרייסיג מ.פ.ש., אדער א הויז וואס מ'טרעפט גלייך נאכ'ן קויפען אז ס'איז פול מיט טערמייט"ס, אדער מער גמרא'דיג גערעדט, אז מ'קויפט א בהמה און מ'טרעפט א מחט בעובי בית הכוסות, הייסט'ס א מום אין די מקח, וואס דער קונה מעג צוריק פאדערען זיין געלט, ווייל ס'איז א מקח טעות, אויף אזא מקח האט ער זיך נישט געראכטען. אזוי אויך מעג די פרוי זאגען אז זי האט נישט געראכטען אויף א מאן אזא משוגענ'ער, און זי האט נישט געווואסט פאר דעם וואס ער איז, און דעריבער איז איהר קידושין געווען א גענצליכע טעות.
אבער דער תורה קוקט אן די זאך אין גאנצען אנדעריש, און קיינער פון די פוסקים האלט נישט פון אזא סברא. א פשוט'ער מום אין די מאן איז קיינמאל נישט קיין תירוץ אז מ'זאל קענען זאגען אז די קידושין איז נישט חל, און נישט אויף דעם איז געבויט די היתר דא.
פאלגענד איז די רשימה פון תשובות פון די גדולי הפוסקים וואס רעדען פון די נושא אהין און צוריק, און דערנאך וועט מען אביסל ארומרעדען די יסודות פון די סוגיא.
שו"ת שבות יעקב ח"א סי' ק"א
שו"ת חוות יאיר סימן רכ"א
שו"ת בית הלוי ח"א סימן ג' וסימן ד'
שו"ת עין יצחק אבה"ע ח"א סימן כ"ד מאות ל"א ואילך
שו"ת מהרש"ם ח"ג סימן ט"ז
שו"ת אגרות משה אבה"ע ח "א סימן ע"ט (אנטשולדיג'ט, פונקט די באנד פעלט אין היברובוקס, איך ווייס נישט פארוואס)
חזון איש אה"ע סימן ס"ט אות כ"ג – כ"ה
פירושי איברא להגאון ר' י"א הענקין ח"א עמ' 41
דער גמרא זאגט אונז(ב"ק קח:) אלא מעתה יבמה שנפלה לפני מוכה שחין תיפוק בלא חליצה דאדעתא דהכי לא קדשה עצמה התם אנן סהדי דמינח ניחא לה בכל דהו כריש לקיש דאמר ריש לקיש טב למיתב טן דו מלמיתב ארמלו. דער גמרא פרעגט ווען א פרוי פאלט ליבום צו איהר שוואגער א מוכה שחין, זאל זי קענען זאגען אז זי וואלט קיינמאל נישט חתונה געהאט מיט זיין ברודער ווען זי וואלט געווואסט אז זי וועט אריינפאלען ליבום צו אזא איינער. ענטפערט די גמרא אז א פרוי האט בעסער ליב צו זיין מיט א מאן ווי אליינס, און דעריבער האט זי נאכאלס א בענעפיט פון האבען א מאן.
דא איז פארהאנען א מחלוקת רש"י און תוספות. רש"י זאגט וז"ל, דמינח ניחא לה - להתקדש לראשון שהוא שלם על ספק זה שאם ימות תזקק לאחיו. ד.ה. אז וויבאלד זי האט געהאט נאמאלע ערציאונגען מיט די ערשטע מאן, איז זי גרייט אריינצוגייען אין די ספק אז די צווייטע וועט זיין א מוכה שחין, ווייל זי האט די בענעפיט פון זייענדיג פארהייראט. תוספות זאגט אבער אז די גאנצע קשיא רעדט נאר ביי אן ארוסה, ווייל ביי א נשואה האט זי דאך די מעלה פון זייענדיג גענצליך פארהייראט, און אויף דעם זאגט די גמרא טב למיתב טן דו, דהיינו אפילו ווען זי האט קיין שום בענעפיט געהאט פון די הייראטונג.
קומט אויס לפ"ז אז לויט רש"י מוז זיין עפעס א באציאונג צווישען מאן און פרוי אז מ'זאל קענען זאגען טב למיתב טן דו, און לויט תוספות דארף מען דאס אויך נישט. (נאר מעורר צו זיין – א מוכה שחין איז כופין לגרש אפילו ווען די פרוי וויל נאך בלייבען מיט איהם (כמבואר בסוף המדיר, ובטושו"ע אה"ע סי' קנ"ד), ווייל ס'איז א סכנה צו וואוינען מיט אזא איינער, און דעריבער האט זי גארנישט פון די נישואין).
הייסט'ס לויט תוספות איז נישט דא וואס צו רעדען, יעדער נישואין איז א טב למיתב טן דו, אן אומדנא פון די גמרא ואין לאחריה כלום. אבער לויט רש"י ווען א נישואין האט קיין שום באדייט נישט, קען מען מוחה זיין אלס קידושי טעות. די פוסקים וואס רעדען פון דעם האנדלען אלס לפי תוספות.
יעצט לגופו של סברא. א מקח טעות, א מום אין א מקח איז נישט סתם יעדער זאך וואס א מענטש וואס איינער קען זאגען ער וואלט עס נישט געקויפט ווען ער ווייסט וואס ער ווייסט היינט. ס'דארף זיין א מום אין די מקח, א פעלער אין די עצם זאך. צווישען לומדים זאגט מען א משל פון קויפען א קאר און די ראדיא ארבעט נישט. איינער קען זאגען אז ער וואלט נישט געפיהרט א קאר וואס האט נישט קיין ראדיא, אבער צו דער עצם קאר וואס דארף איהם פיהרען פון פלאץ צו פלאץ האט עס נישט, און קיין מקח טעות איז עס נישט. ער קען אפשר מאנען אונאה טאמער דער קאר איז נישט אזויפיל ווערט ווי ער האט באצאלט, אבער מקח טעות נישט.
ווען מ'האט א מחלוקת אין די גמרא (ב"ק מו.) וואס איז די הלכה ביי א מוכר שור לחבירו ונמצא נגחן צו ער האט עס געקויפט לשחיטה אדער לרדיא, הייסט'ס א מחלוקת וואס קויפט מען ווען מ'קויפט אן אקס. צו מ'קויפט אן ארבעט'ס מאשין צו מען קויפט א שטיק פלייש. ווען ס'איז א שטיק פלייש, איז א נגחן נישט קיין סתירה, ווען ס'איז אן ארבעט מאשין, איז א נגחן יא א סתירה.
אזוי אויך איז א מאן אין א שידוך. דער עיקר פון חתונה האבען איז די אינטימשע באציאונגען צווישען מאן און פרוי, דאס איז די עומק פון די סברא פון טב למיתב טן דו (לויט רש"י). אז מ'וויל טענה'ן מקח טעות, מוז עס זיין א סתירה צו דעם. דעריבער ווען די פוסקים ווילען טענה'ן מקח טעות ביי א חתונה, רעדען זיי נאר פון א פאל וואס אין לו גבורת אנשים, ישען על ביתו ולא יעמוד. אזא איינער קען זיין א פיינער מענטש וואס קויפט בלומען יעדער פרייטיג, און הערט אויס אלע איהר בויכווייטאגען, וואס איז מכבד איהר עלטער'ן און איז מטפל מיט איהר ווען זי פילט זיך נישט גוט, ער מאכט אסאך געלט און לעבט ברייט און איידעל. אבער טאמער ער קען נישט טוהן וואס א מאן טוט, האט זי נישט קיין מאן. אבער פארקערט איז אויך אמת. ווען ער קען טוהן וואס מ'טוט, הגם ער איז א גראביאן און א בולעוואן, א גנב און א שנאררער, א בעל גאוה און א שחצן, מיט נאך יעדער שלעכטע מדה אינ'ם בוך, איז ער נאך אלס א מאן און טב למיתב טן דו מלמיתב ארמלו.
ר' משה פיינשטיין קומט אויף אבער מיט א נייעס. איינער וואס איז א משכב זכור'ניק, צו א משוגע'נער וואס מ'לייגט אין א משוגעים הויז, מ'קען מיט איהם נישט רעדען קיין צוויי ווערטער נארמאל, איז פראקטישעהייט ווי אין לו גבורת אנשים, ער איז איינער וואס באציאונגען מיט איהם איז ווי באציאונגען מיט א האלצענע שטעקען. דאס איז זיין חידוש, במקום עיגון גדול וואס ער קען נישט געבען קיין גט.
---------------------
אוודאי זענען דא נאך מראה מקומות און סברות, און איך דארף ניטאמאל זאגען נישט ארויס צו ברענגען קיין הלכה פון דא, אבער אויפ'ן שפיץ גאפעל איז דאס די נושא.
אין אונזער פאל דא, דארף מען וויסען צו ס'פאסט בכלל אזא סברא אז מ'קען נישט וואוינען מיט איהם, צו ס'איז א מקום עיגון וואס דערפאר קען מען זיך נישט וויסענדיג מאכען פון שיטת תוס', און צו דער תוספת חידוש פון ר' משה פאסט אויך.
צו דערצו דארף מען אויך מברר זין צו ס'איז א סבורה וקבלה מיט'ן בלייבען מיט איהם נאכ'ן אויסגעפונען די אלע זאכען, און צו מ'האט טאקע מברר געווען אז ער איז טאקע אזא משוגענ'ער און צו די משוגע'ס איז זיכער דא געווען פאר'ן חתונה.
ערשט דערנאך קען מען קלערען צו מ'זאל מוותר זיין אויף א הלכה כדי צו ראטעווען די דור פון אומ-פאראנטווארטליכע רבנים וואס וועלען נוצען א היתר שלא במקומו צו מיקל זיין אין איסור אשת איש.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
אויף וויפיהל איך האב געזעהןפון די אוסרים איז די טענה לאו דוקא אז מ'זאל מוותר זיין אויף הלכה, נאר קעגן דעם פארגלייך פון מדות רעות וואס ווערט היינצוטאגס באטראכט אין די סעקולארער פסיכאלאגישע וועלט באטראכט אלץ קרענק מיט פארשידענע קאוד נעמען, און דעם פאל פון ר' משה'ס אמת'ער משוגענער.
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
איך באצי זיך צו שמועס'ן מיט מענטשען, נישט אויפ'ן אינטערנעץ. איך הער פון אסאך אז 'די הלכה איז יעצט נישט נוגע, ס'איז א פרצה'
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
ראקמאן האט געזאגט אז קיינער וואלט נישט חתונה געהאט מיט איינער וואס וואלט איהר מעגן געווען, דעריבער איז זי מותרת
ס'איז דא א טעי"פ ווי הרי"ד מבוסטון רייסט איהם אראפ. איך קען יעצט נישט לינקען, אבער דער וואס קען ווערט געבעטען ושכרו כפול מן השמים
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
ס'איז דא א טעי"פ ווי הרי"ד מבוסטון רייסט איהם אראפ. איך קען יעצט נישט לינקען, אבער דער וואס קען ווערט געבעטען ושכרו כפול מן השמים
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- קינד_אן_קייט
- היימישער באניצער
- הודעות: 495
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג יוני 08, 2014 2:29 am
- האט שוין געלייקט: 728 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 958 מאל
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:און צו מ'האט טאקע מברר געווען אז ער איז טאקע אזא משוגענ'ער און צו די משוגע'ס איז זיכער דא געווען פאר'ן חתונה.
ערשט דערנאך קען מען קלערען צו מ'זאל מוותר זיין אויף א הלכה כדי צו ראטעווען די דור פון אומ-פאראנטווארטליכע רבנים וואס וועלען נוצען א היתר שלא במקומו צו מיקל זיין אין איסור אשת איש.
לויט הרב פעלדמאן׳ס בירור, בעיקר זיין טענה אז דער אזויגערופענער דאקטער האט זיך אינגאנצן נישט געטראפן מיט׳ן מאן און אז ער איז געדינגען געווארן דורך די פרוי (״בענין הנאמנות של כתב הרופא״, א׳ וב׳), איז דער פסק פון קידושי טעות ״להלכה״ באמת א תמיהה.
איך ווייס פערזענליך פון פעלער ווי ביידע צדדים האבן באקומען בריוון פון דאקטוירים אז דער צווייטער איז בארירט אין געוויסע ענינים. ובכלל, דער גאנצער ענין פון אפשאצן צו יענער איז ״נארמאל״ קען אמאל זיין כחוט השערה, ס׳איז גאר שווער מגדיר צו זיין די גבולים און איך קען דיר טרעפן צען דאקטוירים וואס וועלן באשטימען אז דריי פערטיל בית המדרש זענען נישט הונדערט פראצענטיג.
כאן, חבל טבור הארץ.
- berlbalaguleh
- שריפטשטעלער
- הודעות: 20420
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג יולי 17, 2012 12:57 pm
- האט שוין געלייקט: 25361 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 15512 מאל
- קאנטאקט:
קינד_אן_קייט האט געשריבן:ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:און צו מ'האט טאקע מברר געווען אז ער איז טאקע אזא משוגענ'ער און צו די משוגע'ס איז זיכער דא געווען פאר'ן חתונה.
ערשט דערנאך קען מען קלערען צו מ'זאל מוותר זיין אויף א הלכה כדי צו ראטעווען די דור פון אומ-פאראנטווארטליכע רבנים וואס וועלען נוצען א היתר שלא במקומו צו מיקל זיין אין איסור אשת איש.
לויט הרב פעלדמאן׳ס בירור, בעיקר זיין טענה אז דער אזויגערופענער דאקטער האט זיך אינגאנצן נישט געטראפן מיט׳ן מאן און אז ער איז געדינגען געווארן דורך די פרוי (״בענין הנאמנות של כתב הרופא״, א׳ וב׳), איז דער פסק פון קידושי טעות ״להלכה״ באמת א תמיהה.
איך ווייס פערזענליך פון פעלער ווי ביידע צדדים האבן באקומען בריוון פון דאקטוירים אז דער צווייטער איז בארירט אין געוויסע ענינים. ובכלל, דער גאנצער ענין פון אפשאצן צו יענער איז ״נארמאל״ קען אמאל זיין כחוט השערה, ס׳איז גאר שווער מגדיר צו זיין די גבולים און איך קען דיר טרעפן צען דאקטוירים וואס וועלן באשטימען אז דריי פערטיל בית המדרש זענען נישט הונדערט פראצענטיג.
מענין לענין:מ'זאגעט נאך בשם א גאדל( קאני ראטנבערג, ע"ה) א ביסעלע אנדעריש. אכציג פראצענט אין ראדני זענען אויף פיללן. נאר די פראבלעמען האט מען פון די אנדערע צוואנציג פראצענט...
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
מ'זאגט אז הרב זעליג אפשטיין פלעגט זאגען ווען א פאר פאלק איז געקומען צו איהם מיט פראבלעמען - "קודם כל, האט זי מזנה געווען און ער איז א משכב זכור'ניק. יעצט הייבט'ס אן די טענות".
אבער דער עצם יסוד פון קידושי טעות, אז דער זאך באשטייט בכלל, איז גארנישט אזוי אוועק געשטעלט
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
אבער דער עצם יסוד פון קידושי טעות, אז דער זאך באשטייט בכלל, איז גארנישט אזוי אוועק געשטעלט
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- היימישער באניצער
- הודעות: 533
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג אוגוסט 10, 2012 11:51 am
- האט שוין געלייקט: 5 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 366 מאל
- הוגה
- שריפטשטעלער
- הודעות: 3112
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג אפריל 09, 2013 1:20 pm
- געפינט זיך: מאנסי
- האט שוין געלייקט: 6841 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6553 מאל
[justify]הרב ליטוואק, א גרויסע יישר כח פארן שיין אראפלייגן די הלכה'דיגע נושא פון דער פרשה. דו דארפסט אבער פארשטיין אז בעצם טוען זיך ביידע צדדים באנוצען מיט די דיקדוק הלכה מעטאד, ביידע פארשן נאך די פונקטליכע הלכות און ביידע בויען אויף דעם זייערע מסקנות און פסקי הלכה למעשה. עס קען אויסזעהן פון דיינע ווערטער ווי כאילו די פראצעס פון נאכפארשן די אמיתת ההלכה איז א פראצעס וואס איז שולל נגיעות און מוז בהכרח זיין כולו אמת. אויב קוקט מען אבער מיט א ברייטערע בליק וועט מען זעהן אז זייער אסאך מאל במשך הדורות האבן די מנהיגים און פוסקים פארארבייט מהלכים אז די הלכה זאל שטומען מיט די מצב ומציאות ווי איידער פארקערט. נעם די יסודות'דיגע מאמר חז"ל "כח דהיתירא עדיף" לדוגמא, דאס מיינט אז א גוטע רב דארף קענען אויסארבייטען א וועג צו קענען זאגן מותר ווי איידער אסור. עס שטייט נישט אז "כח דקשטא עדיף" און עס איז אויך נישט משמע אז מען זאל קענען מתיר זיין וואו עס פעלט אויס (אזוי ווי די רעפארמען טוען). עס שטייט אין דער מאמר אז א גוטע געלונגענע רב ווייסט וויאזוי אויסצוארבייטען ווי מער היתרים אז עס זאל שטומען מיט די דיקדוק הלכה.
למשל, דער אפקעינהו רבנן לקידושין. פאר מען איז אויפגעקומען מיט דער היתר האט א יעדער געוואוסט אז א מאן מעג חתונה האבן אן א גט אבער א פרוי מעג נישט. עס איז געקומען א מצב וואו די חכמים האבן געזען בצרתם של הנשים אז זיי קענען זיך נישט אן עצה געבן האבן זיי אויסגעארבייט א היתר וואס זאל "שטימען" מיט די דיקדוק הלכה. די זעלבע איז געווען מיט פרוזבול וואס איז נתקן געווארן ווען מען האט איינגעזעהן אז שמיטת כספים הרג'ט אפ דאס גאנצע e-commerce. די זעלבע איז מיט היתר עיסקא, היתר מכירה וכדומה.
הנוגע לנו, דער דזשאב פון רבנים איז אלץ געווען צו באשוצן די תורה און צו באשוצן כלל ישראל (לכה"פ דער חלק וואס זענען אונטער זייער יוריסדיקציע). כלל ישראל ספראוועט זיך מיט א שרעקליכע עגונה פראבלעם פאר די לעצטע פאר צענדליגע יארן. די פראבלעם איז נישט געווען אזוי שטארק אמאל ווען די קהלות און רבנים האבן געהאט א שטערקערע קאנטראל אויף די בני הקהלה און מען האט זיך גרינגער געקענט באנוצן מיט צוואנגס מיטלען צו באפרייען עגונות. היינט אבער קען א מאן גט'ן זיין ווייב ווען און וואו ער וויל און זי האט נישט קיין שום מיטלען ארויסצונעמען א גט פון אים. די ליבעראלע רבנים האבן אין די לעצטע צען יאר פרובירט אויסצוארבייטען כל מיני עצות צו לינדערן דעם שווערע פראבלעם און אלע זייערע עצות ופסקים למעשה זענען באזירט אויף די דיקדוק הלכה. קומען רבנים פון די צד שכנגד און זיי ווייזן אויף וויאזוי מען קען על פי דיקדוק הלכה פסק'נען לאיסור און מיט דעם ווילן זיי כאילו אנצייגן אז די ליבעראלע רבנים פסק'נען שלא על פי האמת. וואס איז די חידוש? דאס איז דאך די נאטור פון דיקדוק הלכה, צו דרייען די הלכה ביז מען קומט אן צו די פסק המבוקש. נישט אזוי?
אויב עפעס צייגט עס די שוואכקייט פון אונזערע - נישט ליבעראלע רבנים - וואס זיי זענען אלץ נוטה צום צד האיסור ווי איידער די צד ההיתר והעדיף.
.[/justify]
למשל, דער אפקעינהו רבנן לקידושין. פאר מען איז אויפגעקומען מיט דער היתר האט א יעדער געוואוסט אז א מאן מעג חתונה האבן אן א גט אבער א פרוי מעג נישט. עס איז געקומען א מצב וואו די חכמים האבן געזען בצרתם של הנשים אז זיי קענען זיך נישט אן עצה געבן האבן זיי אויסגעארבייט א היתר וואס זאל "שטימען" מיט די דיקדוק הלכה. די זעלבע איז געווען מיט פרוזבול וואס איז נתקן געווארן ווען מען האט איינגעזעהן אז שמיטת כספים הרג'ט אפ דאס גאנצע e-commerce. די זעלבע איז מיט היתר עיסקא, היתר מכירה וכדומה.
הנוגע לנו, דער דזשאב פון רבנים איז אלץ געווען צו באשוצן די תורה און צו באשוצן כלל ישראל (לכה"פ דער חלק וואס זענען אונטער זייער יוריסדיקציע). כלל ישראל ספראוועט זיך מיט א שרעקליכע עגונה פראבלעם פאר די לעצטע פאר צענדליגע יארן. די פראבלעם איז נישט געווען אזוי שטארק אמאל ווען די קהלות און רבנים האבן געהאט א שטערקערע קאנטראל אויף די בני הקהלה און מען האט זיך גרינגער געקענט באנוצן מיט צוואנגס מיטלען צו באפרייען עגונות. היינט אבער קען א מאן גט'ן זיין ווייב ווען און וואו ער וויל און זי האט נישט קיין שום מיטלען ארויסצונעמען א גט פון אים. די ליבעראלע רבנים האבן אין די לעצטע צען יאר פרובירט אויסצוארבייטען כל מיני עצות צו לינדערן דעם שווערע פראבלעם און אלע זייערע עצות ופסקים למעשה זענען באזירט אויף די דיקדוק הלכה. קומען רבנים פון די צד שכנגד און זיי ווייזן אויף וויאזוי מען קען על פי דיקדוק הלכה פסק'נען לאיסור און מיט דעם ווילן זיי כאילו אנצייגן אז די ליבעראלע רבנים פסק'נען שלא על פי האמת. וואס איז די חידוש? דאס איז דאך די נאטור פון דיקדוק הלכה, צו דרייען די הלכה ביז מען קומט אן צו די פסק המבוקש. נישט אזוי?
אויב עפעס צייגט עס די שוואכקייט פון אונזערע - נישט ליבעראלע רבנים - וואס זיי זענען אלץ נוטה צום צד האיסור ווי איידער די צד ההיתר והעדיף.
.[/justify]
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
די ווערטער 'כחא דהתירא עדיף' מיינט עפעס, אבער נישט וואס דו האסט געברענגט. מ'האט עס גענוצט אלס א מליצה, ביז מענטשען נעמען די זאך שוין ערנסט.
די טענה פונ'ם שבות יעקב, און שפעטער הרב הענקין, איז אז מ'קען פון זיך אליינס נישט באקען קיין היתר. טאמער אין ש"ס און פוסקים, טור און שו"ע ווערט נישט דערמאנט דער ענין פון טענת טעות פון א פרוי, קען מען נישט מתיר זיין דערמיט.
דער ענין פון אפקעינהו איז נישט לכו"ע משום עיגונא, דף היומי אידען וועלען דיר קענען אנצייגען די מראה מקומות.
און דאס אז עגונות איז א מעכטיגער אידישע פראבלעם איז כנראה א בלבול פון טומול מאכער'ס. ס'איז דא אזעלכע, אבער קיין כלל ישראל פראבלעם איז עס נאך נישט. קודם ווייל ס'אפעקטירט נישט איינער אויסער די חברה. צווייטענס ווייל יעדער מעשה איז אנדעריש און קיין צד השווה האבען זיי נישט צו קענען זיך צוזאמען נעמען מאכען אן עקירת הדת. און דריטענס ווייל ס'איז א גאר קליינער צאל מעשה'ס, מ'קען נישט מעסטען די מעכטיגקייט פון א זאך לויט דער גערודער וואס זי מאכט.
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
די טענה פונ'ם שבות יעקב, און שפעטער הרב הענקין, איז אז מ'קען פון זיך אליינס נישט באקען קיין היתר. טאמער אין ש"ס און פוסקים, טור און שו"ע ווערט נישט דערמאנט דער ענין פון טענת טעות פון א פרוי, קען מען נישט מתיר זיין דערמיט.
דער ענין פון אפקעינהו איז נישט לכו"ע משום עיגונא, דף היומי אידען וועלען דיר קענען אנצייגען די מראה מקומות.
און דאס אז עגונות איז א מעכטיגער אידישע פראבלעם איז כנראה א בלבול פון טומול מאכער'ס. ס'איז דא אזעלכע, אבער קיין כלל ישראל פראבלעם איז עס נאך נישט. קודם ווייל ס'אפעקטירט נישט איינער אויסער די חברה. צווייטענס ווייל יעדער מעשה איז אנדעריש און קיין צד השווה האבען זיי נישט צו קענען זיך צוזאמען נעמען מאכען אן עקירת הדת. און דריטענס ווייל ס'איז א גאר קליינער צאל מעשה'ס, מ'קען נישט מעסטען די מעכטיגקייט פון א זאך לויט דער גערודער וואס זי מאכט.
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- ירא שמים
- וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
- הודעות: 1757
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג נאוועמבער 02, 2014 1:06 am
- האט שוין געלייקט: 2456 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 969 מאל
דער שערוריה פון קידושי טעות
די טענה פון מיקל זיין במקום צורך איז נישט קיין הוקוס פוקס, און דו קענסט נישט וועגן מקום צורך בויען אויף היתירים וואס זענען נישט געשטויגן און נישט געפלויגן, וכגון דא, אויף אזא אופן קען מען עוקר זיין כל התורה כולא ווען די קלי הדעת נעמען זיך צום הצלת הדת האט עס אזא פנים ווי אים http://archive.feedblitz.com/57678/~509 ... fa277ba3c4 וואס וויל מכח דעם שוין מבטל זיין די גאנצע ענין פון א גט און מתיר זיין א פרוי מיט א היתר מאה רבנים!! איך מיין אז פאר די געלט קען ער שוין ווערן א געהעריגע רעפארמער און זאגן אז די גאנצע ענין פון א גט איז נאר נוגע לויט די אמאליגע אומשטענדן און לויט די היינטיגע גיבט די פרוי די גט פארן מאן…
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
איך האב שוין געהאט געזען יענער ארטיקל. ער ברענגט אלע מחמירים אין גיטין דורך די היסטוריא, אבער זיין ציל איז איין זאך; צו ווייזען אז דער תורה איז נישט אקטועל, אז מ'קען נישט היטען תורה און בלייבען א מאדערנע געבילדעטע מענטש, און פארפאלען, אזוי וועסטו ליידען.
יענער איז אן אלט'ן שייגעץ וואס זוכט צו פארשווארצען די פנים פון אידישקייט אונטער'ן שלייער פון א היסטאריקער. ער פארשטייט גאנץ ווייניג וואס ער רעדט, און ער איז אזא שקרן ווי די אויף וועמען ער רעדט.
יענער איז אן אלט'ן שייגעץ וואס זוכט צו פארשווארצען די פנים פון אידישקייט אונטער'ן שלייער פון א היסטאריקער. ער פארשטייט גאנץ ווייניג וואס ער רעדט, און ער איז אזא שקרן ווי די אויף וועמען ער רעדט.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
- הוגה
- שריפטשטעלער
- הודעות: 3112
- זיך רעגיסטרירט: דינסטאג אפריל 09, 2013 1:20 pm
- געפינט זיך: מאנסי
- האט שוין געלייקט: 6841 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 6553 מאל
[justify]ר' ליטוואק. מיין עיקר נקודה האסטו נישט בארירט. אלץ וועלען ביידע צדדים זוכען און נישטערן און נוצען דעם דיקדוק הלכה צו צייגן אז דווקא זייער זייט איז גערעכט און דער אנדערע איז רעפארם אדער נישט ריכטיג. און א יעדע צד וועט נוצען די הוכחות וואס זיי האבן געפונען צו שטיצן זייער צד בהלכה צו שרייען אז דער אנדערע צד מאכט אויף נייע הלכות. ווען איינער קומט און זאגט אז מען דארף נישט קיין גט ווייל עס איז 2016 און א גט איז צו אלטמאדיש דאן איז יענער רעפארם און עס איז עקירת הדת, אבער ווען איינער ווייזט אויף מיט סברות און השוואות אז להלכה קומט אויס אז דער פרוי איז מותרת לכל אדם קענסטו נישט קומען און טענה'ן אז דער דיקדוק הלכה איז מיט מיר און יענער איז א מתחדש. אלעמאל האט מען מחדש געווען באזירט אויף הלכה.
.[/justify]
.[/justify]
"לא מצאנו בשום מקום בתורה שמצווה אדם להיות למדן ובקי בכל חדרי התורה. שכן תכלית הלימוד אינה להיות למדן אלא להיות אדם טוב, לעשות הטוב ולהטיב לזולתו." ~ רמ"מ מקאצק ז"ל
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
איך כאפ נישט פונקט וואס דו האסט געזען אין מיין הודעה און אויף וואס באציסט דו זיך. איך האב געשריבען די הלכה'דיגע יסודות פון וואס ס'טוט זיך דא, און ארום וואס איז די שמועס. קיין הלכה שרייב איך נישט, ווייל איך קען נישט די מציאות דא אויסער וואס איז פארשפרייט אויפ'ן אינטערנעט, וואס איז חזקתו לוקה בחסר ויתר. נאר אזויפיל אז מ'זאל נישט רעדען אן צו קענען איז אן אלגעמיינער מיינונג, לאו דוקא נוגע צו די פאל.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 954
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג יאנואר 31, 2014 11:28 am
- האט שוין געלייקט: 1457 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2213 מאל
קודם בנוגע די חלק ההלכה דערפון, האסטו פארגעסן צו באטאנען, אז די גאנצע סוגיא אין בבא קמא (דף קי: !!) רעדט מען פון ווען דער ברודער/שוואגער איז א מוכה שחין (אדער א מומר - פון וועלכע די פוסקים רעדן), און די נושא איז צו מ׳קען טענה׳ן טענת מקח-טעות, מחשש ספק אז זי וועט נישט האבן קיין קינדער, און ער וועט שטארבן, וועט זי נזקק ווערן צום ברודער. אויף דעם נידון זאגט די גמרא די סברא פון טב למיתב טן דו.
אבער בנידון דידן וואס דער מאן אליינס איז א מוכה שחין וכיוצא בו, איז די טענה אסאך שטערקער, און לכאורה טרעפט מען נישט אין ערגעץ אז מ׳זאל זאגן ביי דעם טב למיתב טן דו, (און עס איז נישט שייך אזוי שטארק ביי א דבר הגלוי, ווייל זי האט איהם געזעהן, און דעמאלס קען מען זאגן סברה וקיבלה, מה שאין כן בחולי נפש).
און אזוי איז אויך משמע פונעם חזון-איש, אז ביי די אלע מומים וואס מ׳זאגט כופין להוציא איז דא א טענת מקח טעות.
און מ׳טרעפט טאקע אין די ראשונים צו נוצן א טענת מקח טעות אפילו ביי מומים וואס זענען נישט קיין חסרון אין אישות דווקא, ווי למשל א סומא. און מ׳זאגט נישט בבעל כל דהו ניחא לה.
יעצט לגבי חולי הנפש, כאטש מ׳טרעפט נישט אין די פריערדיגע לגבי דעם, קען מען פארשטיין אז וויבאלד דאס איז אן אומדנא, און היינטיגע צייטן איז מען מער סענסיטיוו דערצו ווי אמאל, איז ווייטער דא א טענת מקח טעות.
לגבי דער מציאות, פארשטייטס זיך אז יעדער רב האט די רעכט צו משער זיין פונקטליך לפי הענין ווי ווייט דער עיגון איז און ווי שטארק די חולי איז, און עס איז נאריש זיך צו טענה׳ן דערויף, איבערהויפט אז עס איז נישט א דבר המוגדר.
---
די נקודה וואס [tag]הוגה[/tag] האט אנגערירט, איז אן אלגעמיינע ויכוח איבער די בליק פון א דיין און א פוסק אויף זיין פסק. מ׳וואלט געקענט מקדיש זיין א באזונדערע אשכול דערפאר, (און אפשר איז שוין דא אזוינס).
אין הוגה׳ס שפראך, עס זענען פארהאן דריי מהלכים אין פסק: ׳כח דהיתירא עדיף׳ (די ליבעראלע מהלך, כאו״א לפום דרגא דיליה). ׳כח דקושטא עדיף׳ (די ישיבישע מהלך, טו א סירטין דיגרי). ׳כח דאיסורא עדיף׳ (די הונגאריש-חסידישע מהלך).
אפט מאל ווען איך לערן א תשובה פון א פוסק, באקום איך א רושם אז דער משיב האט שוין געהאט זיין תשובה נאך בעפארן בירור, דער בירור איז נאר א פלפול לאחר מעשה.
אייביג פלעג איך עס אנקוקן אלס א דרך מסולף אין פסק (אזויווי ליטוואק וועט זיכער האלטן), אבער נאכן איבער טראכטן די גאנצע מושג פון הלכה אוטארעטי פונעם יסוד, קען מען צוקומען צו אנדערע מסקנות.
אבער וואס איז איינמאל זיכער אז דער וואס איז מעדיף כוחא דקושטא, דארף האבן כאטש דעם זעלבן פראבלעם מיטן כח דאיסורא ווי דעם כח דהיתירא.
ויש להאריך בדבר זה הרבה, אבל אין כאן מקומו.
אבער בנידון דידן וואס דער מאן אליינס איז א מוכה שחין וכיוצא בו, איז די טענה אסאך שטערקער, און לכאורה טרעפט מען נישט אין ערגעץ אז מ׳זאל זאגן ביי דעם טב למיתב טן דו, (און עס איז נישט שייך אזוי שטארק ביי א דבר הגלוי, ווייל זי האט איהם געזעהן, און דעמאלס קען מען זאגן סברה וקיבלה, מה שאין כן בחולי נפש).
און אזוי איז אויך משמע פונעם חזון-איש, אז ביי די אלע מומים וואס מ׳זאגט כופין להוציא איז דא א טענת מקח טעות.
און מ׳טרעפט טאקע אין די ראשונים צו נוצן א טענת מקח טעות אפילו ביי מומים וואס זענען נישט קיין חסרון אין אישות דווקא, ווי למשל א סומא. און מ׳זאגט נישט בבעל כל דהו ניחא לה.
יעצט לגבי חולי הנפש, כאטש מ׳טרעפט נישט אין די פריערדיגע לגבי דעם, קען מען פארשטיין אז וויבאלד דאס איז אן אומדנא, און היינטיגע צייטן איז מען מער סענסיטיוו דערצו ווי אמאל, איז ווייטער דא א טענת מקח טעות.
לגבי דער מציאות, פארשטייטס זיך אז יעדער רב האט די רעכט צו משער זיין פונקטליך לפי הענין ווי ווייט דער עיגון איז און ווי שטארק די חולי איז, און עס איז נאריש זיך צו טענה׳ן דערויף, איבערהויפט אז עס איז נישט א דבר המוגדר.
---
די נקודה וואס [tag]הוגה[/tag] האט אנגערירט, איז אן אלגעמיינע ויכוח איבער די בליק פון א דיין און א פוסק אויף זיין פסק. מ׳וואלט געקענט מקדיש זיין א באזונדערע אשכול דערפאר, (און אפשר איז שוין דא אזוינס).
אין הוגה׳ס שפראך, עס זענען פארהאן דריי מהלכים אין פסק: ׳כח דהיתירא עדיף׳ (די ליבעראלע מהלך, כאו״א לפום דרגא דיליה). ׳כח דקושטא עדיף׳ (די ישיבישע מהלך, טו א סירטין דיגרי). ׳כח דאיסורא עדיף׳ (די הונגאריש-חסידישע מהלך).
אפט מאל ווען איך לערן א תשובה פון א פוסק, באקום איך א רושם אז דער משיב האט שוין געהאט זיין תשובה נאך בעפארן בירור, דער בירור איז נאר א פלפול לאחר מעשה.
אייביג פלעג איך עס אנקוקן אלס א דרך מסולף אין פסק (אזויווי ליטוואק וועט זיכער האלטן), אבער נאכן איבער טראכטן די גאנצע מושג פון הלכה אוטארעטי פונעם יסוד, קען מען צוקומען צו אנדערע מסקנות.
אבער וואס איז איינמאל זיכער אז דער וואס איז מעדיף כוחא דקושטא, דארף האבן כאטש דעם זעלבן פראבלעם מיטן כח דאיסורא ווי דעם כח דהיתירא.
ויש להאריך בדבר זה הרבה, אבל אין כאן מקומו.
אסור ליראת שמים שתדחק את המוסר הטבעי של האדם, כי אז אינה עוד יראת שמים טהורה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
~ אורות ישראל להגראי"ה קוק
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
דער חילוק צווישען די מאן און די שוואגער, איז גאר די מחלוקת רש"י און תוספות וואס איך האב צוגעצייכענט.
דער חזו"א האב איך אויבען צוגעצייכענט, אבער ס'איז נישט ממש ווי ער זאגט.
אלע וואס זענען מיקל, איז נאר ווייל די אישות פעלט, קיינמאל נישט קיין זייטיגע מום. איך ווייס נישט ווי קומט סומא אריין. דער מומר פון דער אור זרוע איז נישט איינער וואס ליינט דער משפחה מאגאזין. ס'מיינט א מענטש וואסנאיז אינגאנצען ארויס פונ'ם געזעלשאפט און זי וועט נישט קענען לעבען מיט איהם און בלייבען א איד. אזוי איז עס ביי די מומר פון הלכות גיטין און נאך פלעצער.
דער כחא דקושטא קען מען אביסל באפעפערען לויט'ן אומשטענדען, אבער דער עיקר דארף אלס זיין די לערנען.
וע"ע בהקדמת הספר 'אגן הסהר' אויפ'ן ענין פונ'ם קו התאריך
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
דער חזו"א האב איך אויבען צוגעצייכענט, אבער ס'איז נישט ממש ווי ער זאגט.
אלע וואס זענען מיקל, איז נאר ווייל די אישות פעלט, קיינמאל נישט קיין זייטיגע מום. איך ווייס נישט ווי קומט סומא אריין. דער מומר פון דער אור זרוע איז נישט איינער וואס ליינט דער משפחה מאגאזין. ס'מיינט א מענטש וואסנאיז אינגאנצען ארויס פונ'ם געזעלשאפט און זי וועט נישט קענען לעבען מיט איהם און בלייבען א איד. אזוי איז עס ביי די מומר פון הלכות גיטין און נאך פלעצער.
דער כחא דקושטא קען מען אביסל באפעפערען לויט'ן אומשטענדען, אבער דער עיקר דארף אלס זיין די לערנען.
וע"ע בהקדמת הספר 'אגן הסהר' אויפ'ן ענין פונ'ם קו התאריך
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 954
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג יאנואר 31, 2014 11:28 am
- האט שוין געלייקט: 1457 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2213 מאל
ריכטיג האט געשריבן:ביטע צייכן צו דעם חזון איש, א דאנק.
חזון איש אבן העזר סימן קיח סק ג.
אסור ליראת שמים שתדחק את המוסר הטבעי של האדם, כי אז אינה עוד יראת שמים טהורה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
~ אורות ישראל להגראי"ה קוק
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 954
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג יאנואר 31, 2014 11:28 am
- האט שוין געלייקט: 1457 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2213 מאל
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:דער חילוק צווישען די מאן און די שוואגער, איז גאר די מחלוקת רש"י און תוספות וואס איך האב צוגעצייכענט.
טעות, הן לרש״י והן לתוס׳ הנידון היא על היבם ולא על הבעל.
אסור ליראת שמים שתדחק את המוסר הטבעי של האדם, כי אז אינה עוד יראת שמים טהורה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
~ אורות ישראל להגראי"ה קוק
- ליטוואק פון בודאפעסט
- שריפטשטעלער
- הודעות: 9706
- זיך רעגיסטרירט: מיטוואך דעצעמבער 19, 2012 6:51 pm
- האט שוין געלייקט: 3162 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 9133 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
איך וועל איין מאל איבערחזר'ן. לויט רש"י מוז מען האבען עפעס א בענעפיט פון די נישואין. לויט תוספות דארף מען קיין שום בענעפיט פון די נישואין צו זאגען טב למיתב טן דו, דעריבער מאכט נישט אויס צו דער מאן צו דער שוואגער איז א מוכה שחין
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
(Daniel J. Boorstin) דא
-
- שריפטשטעלער
- הודעות: 954
- זיך רעגיסטרירט: פרייטאג יאנואר 31, 2014 11:28 am
- האט שוין געלייקט: 1457 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 2213 מאל
תוספות זאגט אינגאנצן אז נאך נישואין דארף מען נישט קיין טב למיתב טן דו, אבער מ׳קען נאך אלס מחלק זיין אז דאס איז דייקא ווען דער מום איז ביים יבם, משא״כ ווען דער מאן האט א מום וואס כופין להוציא, איז לכו״ע קען מען טענה׳ן א מקח טעות.
און אזוי ווי תוספות שרייבט קלארע ווערטער ״דמשום אחר מיתת בעלה לא מפקא נפשה וכו׳״. איז קלאר משמע אז די גאנצע פראבלעם וועגן דער נידון איז אחר מיתת בעלה. אבער ווען דער מאן אליינס איז דער פראבלעם העלפט נישט די אלע אומדנות, און זי קען רואיגערהייט טענה׳ן א טענת מקח טעות.
דער איינציגסטער פוסק וואס זאגט אז אפילו ביים מאן אליינס נוצט מען די סברא פון טב למיתב טן דו, איז דער מהר״ם וואס דער מרדכי ברענגט אראפ לגבי א מומר.
(ואפילו לדידה, עיי׳ באגרות משה שמבאר בטוטו״ד דשפיר שייך לטעון טענת מק״ט בנידו״ד).
און אזוי ווי תוספות שרייבט קלארע ווערטער ״דמשום אחר מיתת בעלה לא מפקא נפשה וכו׳״. איז קלאר משמע אז די גאנצע פראבלעם וועגן דער נידון איז אחר מיתת בעלה. אבער ווען דער מאן אליינס איז דער פראבלעם העלפט נישט די אלע אומדנות, און זי קען רואיגערהייט טענה׳ן א טענת מקח טעות.
דער איינציגסטער פוסק וואס זאגט אז אפילו ביים מאן אליינס נוצט מען די סברא פון טב למיתב טן דו, איז דער מהר״ם וואס דער מרדכי ברענגט אראפ לגבי א מומר.
(ואפילו לדידה, עיי׳ באגרות משה שמבאר בטוטו״ד דשפיר שייך לטעון טענת מק״ט בנידו״ד).
אסור ליראת שמים שתדחק את המוסר הטבעי של האדם, כי אז אינה עוד יראת שמים טהורה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
סימן ליראת שמים טהורה הוא כשהמוסר הטבעי, הנטוע בטבע הישר של האדם, הולך ועולה על פיה במעלות יותר גבוהות ממה שהוא עומד מבלעדה.
~ אורות ישראל להגראי"ה קוק
- ירא שמים
- וְאֶת־הָאֶ֜לֶף
- הודעות: 1757
- זיך רעגיסטרירט: זונטאג נאוועמבער 02, 2014 1:06 am
- האט שוין געלייקט: 2456 מאל
- האט שוין באקומען לייקס: 969 מאל
Re: דער שערוריה פון קידושי טעות
Rav Gestetner criticizes ORA
"THE REAL CULPRIT IN THE TAMAR FRIEDMAN EPSTEIN REMARRIAGE"
GUEST POST:
Most of us by now have realized that Tamar Friedman Epstein’s remarriage to Adam Fleischer is a clear violation of the Torah and should she bear any children with him, they will be branded as mamzerim. We have witnessed dozens of great Rabbis decry the Kamenetsky Greenblatt Heter to remarry. The question is : What caused Rav Shmuel Kamenetsky to allow for such a clear breach of the Torah? The answer in my opinion is that we have allowed for so many years the laws of Gittin to be twisted to conform to the modern feminist movement’s wishes, which has led us in a path of laxity in the stringencies of Hilchos Gittin. We have recently seen countless rabbis involved in practicing “forced Gittin” against halocho, being exposed for their bad deeds. But the list of such rabbis is much bigger. Most rabbis involved in forced gittin aren’t kidnappers or torturers, but their methodologies produce the same mamzerim as Tamar Epstein would. Is it a mere coincidence that so many rabbis involve in this anti- Torah scheme meet their fate in the same year?
One such entity that is responsible for much strife and enmity in Divorce matters is ORA (organization for the resolution of Agunot ) led by R. Jeremy Stern. He runs an organization well-funded by the feminist movement , to force Gittin on all men. Make no mistake, according to ORA, you have no halachic justification to argue your case on why your wife hasn’t received her Get, but rather they will destroy your reputation, financial means , and distance you from your children all in the name of the GET. This organization has gained momentum in the last 20 years under the false pretense of helping victimized women whose husbands refuse to give them a GET. Although there exist cases of true Agunot, many others are all “self created Agunot” to help ORA bolster the need to raise funds for their “ overinflated number of Agunot”.
These “fake Agunot” are in reality mentored and guided by ORA to withhold negotiations with their husbands or only negotiate terms that are 100% favorable to them, thereby causing no movement in negotiating an end, and thereby extending the “fake aguna status to 10+ years in many cases. They can then claim to the public that they have an “Aguna Crisis” and raise more money for their cause. Additionally ORA has over the years bullied rabbis who don’t follow along with them in their scheme. Their greatest weapon has been public rallies and other intimidation tactics.
Let’s take for example the Aharon Friedman and Meir Kin cases. These men have gone to Bais Din from the beginning. They both had followed halachic protocol and showed a willingness to give their wife’s Gittin. In fact Meir Kin had deposited a Get over 8 years ago. However as the following letter from Bais Din Shaar Hamishpot indicates, Lonna Kin stated to Rabbi Gestetner that ORA is unwilling to remove all their hateful propaganda against Meir. The Bais Din has informed her and several others that once the internet/ newspaper bashing is removed, then negotiations for the release of the Get can begin, as otherwise the GET will be not kosher due to coercive tactics employed. Rabbi Gestetner informed Lonna that indeed ORA is the cause of her not receiving a GET. The question is why after 10 years of separation and Meir remarrying with a Heter of 100 Rabbonim, that ORA is refusing to help out Lonna in receiving her GET?
Then you have Aharon Friedman offering a GET, but just requests that Tamar move back to his vicinity to visit with his daughter, but once again no negotiated end? ORA was once again also involved in the Friedman-Epstein divorce. How ludicrous is this whole fiasco, where all that had to be done was to negotiate a settlement? But why is Tamar Epstein and Lonna Kin and many others going along with ORA after years with no GET? Therefore , we all must wake up and realize that ORA is the culprit for many of these unsettled cases. They will continue to obstruct meaningful negotiations if it opposes their feminist agenda or if it diminishes their "Aguna numbers", and until we stop our support of ORA and distance ourselves from them, we will see a continued amount of unsettled divorce cases in which many of these husbands are actually wishing to give their wives a GET, but are waiting for a negotiated fair settlement so they too can live life after the divorce.
ק/פ פון דא http://daattorah.blogspot.com/2016/02/r ... dentity%29
"THE REAL CULPRIT IN THE TAMAR FRIEDMAN EPSTEIN REMARRIAGE"
GUEST POST:
Most of us by now have realized that Tamar Friedman Epstein’s remarriage to Adam Fleischer is a clear violation of the Torah and should she bear any children with him, they will be branded as mamzerim. We have witnessed dozens of great Rabbis decry the Kamenetsky Greenblatt Heter to remarry. The question is : What caused Rav Shmuel Kamenetsky to allow for such a clear breach of the Torah? The answer in my opinion is that we have allowed for so many years the laws of Gittin to be twisted to conform to the modern feminist movement’s wishes, which has led us in a path of laxity in the stringencies of Hilchos Gittin. We have recently seen countless rabbis involved in practicing “forced Gittin” against halocho, being exposed for their bad deeds. But the list of such rabbis is much bigger. Most rabbis involved in forced gittin aren’t kidnappers or torturers, but their methodologies produce the same mamzerim as Tamar Epstein would. Is it a mere coincidence that so many rabbis involve in this anti- Torah scheme meet their fate in the same year?
One such entity that is responsible for much strife and enmity in Divorce matters is ORA (organization for the resolution of Agunot ) led by R. Jeremy Stern. He runs an organization well-funded by the feminist movement , to force Gittin on all men. Make no mistake, according to ORA, you have no halachic justification to argue your case on why your wife hasn’t received her Get, but rather they will destroy your reputation, financial means , and distance you from your children all in the name of the GET. This organization has gained momentum in the last 20 years under the false pretense of helping victimized women whose husbands refuse to give them a GET. Although there exist cases of true Agunot, many others are all “self created Agunot” to help ORA bolster the need to raise funds for their “ overinflated number of Agunot”.
These “fake Agunot” are in reality mentored and guided by ORA to withhold negotiations with their husbands or only negotiate terms that are 100% favorable to them, thereby causing no movement in negotiating an end, and thereby extending the “fake aguna status to 10+ years in many cases. They can then claim to the public that they have an “Aguna Crisis” and raise more money for their cause. Additionally ORA has over the years bullied rabbis who don’t follow along with them in their scheme. Their greatest weapon has been public rallies and other intimidation tactics.
Let’s take for example the Aharon Friedman and Meir Kin cases. These men have gone to Bais Din from the beginning. They both had followed halachic protocol and showed a willingness to give their wife’s Gittin. In fact Meir Kin had deposited a Get over 8 years ago. However as the following letter from Bais Din Shaar Hamishpot indicates, Lonna Kin stated to Rabbi Gestetner that ORA is unwilling to remove all their hateful propaganda against Meir. The Bais Din has informed her and several others that once the internet/ newspaper bashing is removed, then negotiations for the release of the Get can begin, as otherwise the GET will be not kosher due to coercive tactics employed. Rabbi Gestetner informed Lonna that indeed ORA is the cause of her not receiving a GET. The question is why after 10 years of separation and Meir remarrying with a Heter of 100 Rabbonim, that ORA is refusing to help out Lonna in receiving her GET?
Then you have Aharon Friedman offering a GET, but just requests that Tamar move back to his vicinity to visit with his daughter, but once again no negotiated end? ORA was once again also involved in the Friedman-Epstein divorce. How ludicrous is this whole fiasco, where all that had to be done was to negotiate a settlement? But why is Tamar Epstein and Lonna Kin and many others going along with ORA after years with no GET? Therefore , we all must wake up and realize that ORA is the culprit for many of these unsettled cases. They will continue to obstruct meaningful negotiations if it opposes their feminist agenda or if it diminishes their "Aguna numbers", and until we stop our support of ORA and distance ourselves from them, we will see a continued amount of unsettled divorce cases in which many of these husbands are actually wishing to give their wives a GET, but are waiting for a negotiated fair settlement so they too can live life after the divorce.
ק/פ פון דא http://daattorah.blogspot.com/2016/02/r ... dentity%29