ועיין בתשובת אבקת רוכל למרן הב"י ז"ל סי' קל"ו, איתא שם שאלה ממהר"ר יצחק אשכנזי המקובל האלקי זצוק"ל, וז"ל השאלה, ילמדנו רבינו, שמעון לקח מראובן מנה בתורת עיסקא וקנה בהם סחורה והוליכה בים ברשות ראובן, ויהי בדרך מת שמעון והטילוהו אל הים, וראובן לא נמצא עמו שם שתחזיר לו העיסקא, ואחרי כן טבעה הסחורה או נפסדה, אם יגבה ראובן חצי העיסקא או הפחת מיורשי שמעון הואיל ומחציתה מלוה, או נימא כיון שהדין הוא שמשעה שמת הדרא למרא, אין על יורשי שמעון כלום, וכן אם לא נטבעה רק שהגיעה אל ארץ נושבת ונמכרה הסחורה ועלה ריוח עשרים דינר מהו כו'. והשיב לו בזה"ל, מתוך שדבריך ערבים עלי אמרתי לישא וליתן בדבריך.
ווען מיר האבען עס געזען אין כולל מיט צען יאר צוריק, איז עס אונז גאר מאדנע געווען אז דער אריז"ל זאל זיך אזוי פארגרייזען. ועי"ש בהמשך תשובת הב"י.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
גראדעמעכעלע האט געשריבן:און ווער זאגט אז קבלת האר''י איז באמת אריין אינעם אידישען קאנאן? אפשר די ריכטיגע בליק איז אז דאס איז א מהלך המחשבה -אפשר א וויכטיגע מהלך- פון א גרויסען איד וואס האט פרובירט צו מאכן סדר אין די אידישע טעאלאגיע, אזוי מיר קוקן אויפן רמב''ם ורמב''ן וכו', און די סיבה פארוואס אזויפיל גדולי ישראל האבן געהאלטן דערפון איז ווייל זיי האבן זיך אינדענטפיצרט מיט די קשיות און די מהלך עס צו פארענטפערען, אזויווי אסאך גדולים האבן זיך אינדענדטיפיצרט מיטן מהלך הרמב''ם,
ובאמת איז די מהלך אר''י אביסל שטערקער פאר אונז ווי די מהלך הרמב''ם, די מהלך פונעם מורה איז געבויעט אויף סייענס און שיטות וואס זענען במהלך הזמן געווארן אפגעפרעגט משא''כ די אר''י איז שווער צו זאגן אז עס איז באמת אפגעפרעגט, אבער אויב איינער האלט אז עס איז באמת אפגעפרעגט אדער געבויעט אויף טעותים אפשר מעג מען זיך דינגען אזויווי עס איז כבר רווחא שמעתתא אז מען מען מעג אננעמען אז חז''ל האבן געהאט געוויסע טעותים,
Sent from my GT-I9192 using Tapatalk
אהההמ... קודם כל, קבלת אר"י איז אריין אין אידישן קאנאן, אסאך מער ווי איינער וואלט גע'חלומ'ט. ספרי הלכה, נישט נאר היינטיגע, ברענגען אים אראפ כאילו ס'איז תורה מסיני. אפגערעדט פון דעם, אז ווער ס'טרעט נאר אריין אין קבלה פעלד, ווייסט גלייך אז אלע אנדערע מהלכים זענען נדחה געווארן אין דער אריז"ל איז דער איינציגסטער בר סמכא צו רעדן [אז נישט, טראגט מען אזא פנים ווי רבי איטשע מאיר מארגנשטערן, וואס מישט קוגלען אזש ס'גייט א רויעך].
ווייטער דער אריז"ל האט נישט פרובירט צו מאכן סדר אין טעאלאגישע קשיות, מער ווי דער רמ"ק לדוגמא. נאכמער, פון אן אקאדעמישער פילאזאפישער שטאנדפונקט, איז תורת הרמ"ק מער געבויט אויף מחשבה און טיפע געדאנקן. ווייטער תורת האר"י איז מער געבויט בדרך עממי, ער באשאפט נייע מושגים און נייע עולמות גענוג צו קענען אוועקשטעלן א נייע אפעקטיווע געדאנקנסגאנג [יותר אין להאריך אלא באשכול מתאים]. פארט אבער איז זיין ווארט אנגענומען אלס קודש קדשים מער ווי סיי וועם, און די סיבה איז שטארק מעגליך פארבינדן מיטן אבערגלויבן פון תורת האר"י, די גילויים, די דיבוקים, די גלגולי נשמות, וכו'. די הילע האט אויטאמאטיש פארגעטערט מער זיין קו ווי די קו פון סיי וועם.
צום לעצט, אויפצומאכן אזא מהלך ווי דער רמב"ם, דארף מען זיין א רמב"ם. מ'דארף באזיצן אסאך זיץ פלייש, אסאך דזשעלי אין מח, און אסאך ידיעות, צו קענען שרייבן און מחדש זיין אזא מהלך אין תורה ויהדות. אבער אויפצומאכן תורת הקבלה, דארף מען נישט מער ווי קענען קרעפלען אסאך איבער א סלייס פיצא [נישט אז אזוי איז עס טאקע געווען. אבער קיין 'קונץ' איז עס נישט].
דוכט זיך אז דער מג"א איז דער וואס האט פאפוליזירט די מנהגים וואס ווערן געברענגט אין די כתבי האר"י אין עולם ההלכה, ווען נישט די מג"א קען זיין אז ס'וואלט ווען נישט אזוי נתפשט געווארן. דאס איז א חוץ וואס געוויסע דינים אין שו"ע זענען אויך פונעם זוהר.
נהורא נפישא האט געשריבן: ( באשייגעצט מיך נישט איך בין נישט מדמה איינעם צום אנדערן, איך רעדט נאר די פאקטן )
חוץ לויטען רשב''א שפתח במלחמת חורמה כנגד ר' אברהם אבולעפיה והטיל עליו חרם
[אולם ידוע שהרמ"ק וכן רבי חיים ויטאל מזכירים את ספריו ושיטתו בספריהם, וכן החיד"א שכתב שעל אף המחלוקות כנגדו רבי אבולעפיה היה מקובל אמיתי ושיש ללמוד בספריו]
אמר לה ינאי מלכא לדביתהו [=לאשתו], אל תתיראי מן הפרושים ולא ממי שאינם פרושים, אלא מן הצבועים, הדומין לפרושים ואינם פרושים, שמעשיהם כזמרי ומבקשים שכר כפינחס.
תלמוד בבלי סוטה כב ע''ב
בן אדם האט געשריבן:1) דרך האר"י 2) הרמ"ק 3) הרמ"ע מפאנו 4) הרמח"ל
נאך?
5) הגר"א [הלשם]. 6) החסידות. חסידות האט באשאפן א נייע דרך אין קבלה? ס"ה האבן אפאר צדיקים זיך באנוצט מיט קבלה מעשית (קמיע טיילערס, סגולה געבערס 7) הסולם. אוי וועלן די אשלג'ס זיין העפי 8) קבלת הראשונים [דוגמת הרמב"ן, רבינו בחיי]. 9) קבלת תקופת הגאונים [ס' יצירה, ס' הקנה, וכו'].
וראה לעיל אז די ייחוס צו די זמן הגאונים איז נאך צ"ע (עכ"פ חלקים פון זיי)
במאמר המוסגר, דער רמ"ע מפאנו האט עפעס געהאט אן אייגנארטיגער מהלך אין קבלה?
ער רעדט פון עולמות וואס אנדערע רעדן נישט
תורת החסידות איז אויסדריקליך א נייע מהלך אין קבלה. קבלה מעשית איז אפשר אונגערישע חסידות, איך רעד פון אריגינאלע חסידות, די פון בעל התניא, ר' מענדלע וויטעבסקער, דער מגיד וכתביו, וכו'. איין רמז נאר, צמצום וכו'. [ואיך אגייר את כולם על רגל אחת?...]. ווייטער גייט עס אריבער אביסל אנדערש בבית זידיטשוב וקאמארנא.
דער סולם האט מחדש געווען א מהלך, מער א בעה"ב'ישע מהלך [און רעדט נאך די מערסטע צום זאך, בבחינת למטה מעשרה טפחים]. און סארי ליטוואק פארן נישט קענען אראפשלינגען זיין נאמען מיט די אנדערע אויפן ליסטע...
עס איז קלאר אז די קבלה פון תקופת הגאונים, איז אן אנדערע סארט קבלה ווי די שפעטערדיגע. אפגעזען ווער די מחברים זענען געווען.
געוואלדיג האט געשריבן:ביי נבואה טרעפן מיר די זעלבע זאך א נביא דארף אויף ווייזן זיין נביאות נאר אויב ווערט ער א נביא פון זיך אליין, אבער אויב איינער וואס איז שוין מקובל אלס א נביא באשטעטיגט אז ער איז א נביא ברויך ער גארנישט מער און אלע הלכות פון פאלגן א נביא גייט ארויף אויף איהם, און ווי דער רמב"ם שרייבט אין הלכות יסודי התורה פרק י סעי' י"א וז"ל,
נביא שהעיד לו נביא אחר שהוא נביא הרי זה בחזקת נביא, ואין זה השני צריך חקירה: שהרי משה רבנו העיד ליהושוע, והאמינו בו כל ישראל קודם שיעשה אות. וכן לדורות.
דהיינו ווי געזאגט, א נביא איז א נביא אמת מיט א עדות פון א צווייטער נביא, ומכאן נבוא לביאור הענין, דער אר"י הק' האט נישט געברויכט צו אויפווייזן גארנישט, ווייל די גדולי המקובלים האבן געהאלטן פון איהם און ווי מען זעהט אז בכל דור ודור איז קבלה געווען אויף אזא אופן אז איין מקובל האט מעיד געווען אויף א צווייטן מקובל, כמובן אז די מקובלים זענען געווען גדולים בתורה וביראה און מורי הוראה אזוי אז כלל ישראל האט אנגענומען זייער עדות, ווייל אי לאו איז דאך ערבך ערבא צריך, און דאס איז בעיני די סיבה פארוואס דברי האר"י ווערט אזוי אנגענומען ווייל די עכטע מבחן אויף א מקובל איז וואס זאגן אויף איהם חבריו המקובלים.
איז ווען עס איז געקומען א אינגערמאן א תלמיד פונעם שיטמ"ק א גאון אדיר, און ער האט מחדש געווען א דרך אין קבלה און די אנדערע גדולי המקובלים האבן געהאט ד"א פאר איהם, דאס איז די מבחן און די סיבה פארוואס אונז נעמען אן זיינע ווערטער.
געוואלדיג, אויב על סמך זה גלייבסטו אין תורת האר"י, ליין נישט ווייטער, ווייל כ'גיי דיר פארוואנדלן אין א כופר...
ווידער קבלה, איז א פעלד ווי יעדער קען, און האט בפועל געטון, אריינרעדן. קיינער דארף נישט הוכחות צום טיש, קיינער האט נישט קיין השתלשלות המסורה, קיינער שטעלט נישט אפ שמש וירח, און קיינער האט נישט צאמגערופן חכמי הדור אויפצואווייזן אז די מהלך איז ריכטיג. ס'איז א סארט 'הוקוס פוקוס' פעלד [לכו"ע. וויפיל פאפער'ס מאכן פרנסה פון דעם גרינגן פעלד?!!!].
דער רמ"ק, ר' שלמה אלקבץ, רח"ו, ר' ישראל סרוק, און אפילו למעלה בקודש, זענען אלע געווען דענקער'ס בתורת הקבלה, אבער קיינער איז נישט געווען בגדר נביא, וואס דארף מתחילה אויפווייזן זיין נביאות. דערפאר, ווען איינער איז מחדש שיינע געדאנקען, איז עס טאקע בלויז דאס: שיינע געדאנקען. אבער זיין קו אין קבלה, וואס קומט ווי א נביא ה', דארף קומען מיט די דיני הנבואה, וואס איז ליידער נישט געווען.
די סיבה פארוואס זיי האבן מתכופף געווען צו אים, איז טאקע א שאלה פאר אקאדעמיקער. די פשוט'ע הסבר איז, אז ער האט אויסגעטראטן א נייע מהלך וואס פארענטפערט אסאך פראבלעמען מיט וואס די אנדערע האבן זיך געמוטשעט. אבער הסברים זענען דא לרחצה, און ס'איז נישט עכט מעלה ומוריד ווען מיר פרעגן א פונדאמענטאלע קשיא, איבער אננעמען דברי נבואה ממי שלא הוכיח נביאותו.
די רמ״ע און עמק המלך אפשר נאך איז די אייראפעאישע גירסא פון תורת אר״י וואס האבן געקענט תורת אר״י פון מהר״י סרוג און זיי האבן בכלל נישט געזען כתבי ר״ח ויטל, די רמח״ל און די תלמידי הגר״א רמ״מ משקלאו און ר״א חבר זענען מסביר געוויסע מושגים פון קבלת אר״י בדרך ההנהגה, דהיינו אז סאיז דא מהלכים וואו אזוי די אייבישטער פירט די וועלט,דוכט זיך אז די ליטווישע וואס לערנען אדער האבן געלערנט קבלה איז מיט די מקורות, די רש״ש האט אויפגעטוען גרויסע חידושים אין די דברים כפשוטן פון אר״י ז״ל. (ישיבת שער השמים ודומיהן לערנען די אר״י ע״פ דעם מהלך). די מהלך פון בעל הסולם איז בעצם אויך נאר אויף די דברי אר״י כפשטן נאר אין אנפאנג איז דא עפעס דברים מובנים. (ראביי בורג מיט לייטמאן זענען מפיץ תורת הקבלה ביי די פרייע ע״פ די מהלך.) אבער ווי איך האב פארשטאנען זענען די אלע פירושים נישט קיין באור מספיק אויפן אר״י ודבריו לא יובנו בלי קבלת רב און סאיז נוגע אויף דעם וואס דער רמב״ן שרייבט בהקדמתו על התורה וואס רח״ו אליינס ברענגט דאס צו. די רמ״ק כמדומה איז אויך נישט קיין דברים מובנים חוץ אין אנהייב פאר ער רעדט פון די ספירות.
כ'מיין אז די שאלה איז יא שטארקע. ווייל אנדערש ווי למשל די בעש"ט וואס איז שוין געווען באקאנט אין די וועלט בחייו, זעהט נישט אויס אז די אריז"ל איז געווען באוויסט בחייו. ער האט כמעט גארנישט געשריבן. אין צפת - וואו ער האט מפיץ געווען זיין תורה - האט ער געלעבט ס"ה צוויי יאר! די גאנצע עדות אויף זיין גדלות און זיין גאנצע שיטה איז ס"ה געקומען פון אפאר תלמידים וואס זיי אליין זענען אומבאקאנט אונדערויסן פון די תחומי תורת הסוד. טא די קשיא איז זייער שטארק, ווי אזוי איז דער אריז"ל אזוי שטארק אנגענומען געווארן, אז אין להרהר אחרין כלום??
[tag]נהורא נפישא[/tag] - דו פארשטייסט נאך אלס נישט מיין פראגע. דער סמכות זיינע איז אינגאנצען אנדעריש פון די סמכות פון דער שו"ע, פון דער קצוה"ח פון דער מ"ב ועוד ועוד. דער אויבישטער זאגט אונז אז ער האט באשאפען דער זון און די לבנה אויף די פערטער טאג. דאס האט נאר ער געקענט זאגען, נישט איינער מסברא צו וואס. אויף דעם זאגען חז"ל זייער דרשות עפ"י די סגנון הדברים, און פון די דרשות זעט מען אז דער אויבשטער האט אזוי געמיינט אין זיין תורה. די חז"ל האבען באקומען זייער דרשות איש מפי איש ביז צום נותן התורה. הייסט'ס אז איך ווייס אז דער לבנה איז קלענער געווארען וויבאלד דער וואס האט איהם קלענער געמאכט האט אזוי געזאגט צו זיינער א מענטש, וואס האט עס איבערגעגעבען ביז צו מיר. דער מהרש"א זאגט א פשט אין יענער גמרא כפי זיין פארשטאנד, און וויבאלד דער מהרש"א איז גאר א גרויסע ת"ח געווען, טו איך מיר אריין אין זיין ווערטער זיי צו פארשטייען ווייל זיי זענען מסביר די ווערטער פון די גמרא וואס טייטש די פסוק פון די תורה. און כלל ישראל בכללותם, און אלע ת"ח האבען אנגענומען די קלוגשאפט פון די מהרש"א אריין צו לערנען אין א גמרא כפי כוונת נותן התורה. און אזוי זענען אלע נתקבל געווארען. מ'האט איינגעזען אז יש דברים בגיו, און די אלע גדולי עולם זאגען ריכטיג אדער מעין ריכטיג פשט אין יעדע זאך, און פאר דעם האט מען זיי אנגענומען. הייסט'ס נישט אז מ'פאלגט מ"ב, נאר מ'גלויבט אז ער האט געטוהן די ריכטיגע ארבעט צוצוקומען צום פסק הלכה, ווייל ת"ח זע'ען נאכאנאנד ווי גוט ער זאגט און שרייבט. ווען איינער זאגט "שטייט אזוי אין שו"ע", מיינט ער אז איינער א גאר קלוגע האט דורכגעטוהן אלע שיטות און אויפגעוויזען צו זיך אז די הלכה מוז אזוי זיין, און צו דעם האבען צוגעשטימט הונדרעטער און טויזענטער ת"ח מופלגים אז זיין דעה איז גאר ווערטפול, דעריבער דארף מען זיך אזוי פיהרען. במקום צו דרשנ'ן אזא לאנגע מגילה, זאגט מען אין קורצ'ן "שטייט אזוי אין שו"ע', אבער דאס מיינט מען.
דער אריז"ל זאגט מיר נישט אז אזוי שטייט אין תורה, נישט אזוי שטייט אין משנה, און נישט אזוי האט מען בקבלה איש מפי איש פון משה רבינו. נאר אז 'אזוי איז'. פארוואס האט מען איהם געגלויבט? וואס האט מען געהאלטען, אז ער איז אזוי קלוג איז ער אויפגעקומען מיט די שטיקלעך תורה? אפילו ווען יא, דאס איז נישט קיין תורה, דאס איז בלויז קלוגשאפט. ווען ער קען מיר זאגען אז זיין ווערטער זענען תורה, פשט אין תורה, פשט אין א דבר וואס קומט פון שמים אראפ, קען ער מיר איבערצייגען אז זיין ווערטער זענען תורה. און אויף דעם האב איך געזאגט אז קיין נביא איז ער נישט געווען און טאמער ער האט עפעס א נייעם תורה פון ערגעץ, מוז ער עס אויפווייזען, עכ"פ מיט א מפי נביא.
The greatest obstacle to discovery is not ignorance--it is the illusion of knowledge.
(Daniel J. Boorstin) דא
ליטוואק, די גורי האר"י האבן לכאורה געהאלטן אז ער האט דאס מקבל געווען מפי אליהו, מדארף נאכקוקן די מקורות, אפילו אז נישט אפשר האבן זיי געגלויבט אז ער האט עס משיג געווען ברוב חכמתו אין תורת הסוד, ראיות איז נישט קיין קשיא ווייל א מיסטיקער דארף נישט קיין ראיות, א מיסטיקער וויל שווימען אין מיסטיזיזם, שפעטער פעלט זיך שוין נישט אויס קיין ראיות שכבר הורה זקן, ועוד אסאך האבן זיך געפירט מיט דעם אין לי עסק בנסתרות, וואס פאר זיי איז נישט שייך קיין ראיות.
למה נקרא שמו רבי נהוראי, שמנהיר עיני חכמים (עירובין:)
נאכן אפליינען די גאנצע הערליכע אריינפיר און די שפעטערע תגובות, בלייבט מיר איבער די פאלגענדע קשיות [וואס געוויסע זענען טיילווייז בארירט געווארן]:
1. ווער איז דער מחבר הזוהר? פארוואס איז נישט דא קיין נארמאלע מהלך ווער עס האט עס געשריבן. ליידער איז די תשובה, אז ס'איז א געפאטשקעטע ארבעט אין בעסטן פאל, און א פשוטע זיוף אין ערגערן פאל.
2. וויאזוי קען זיין אז אזא וויכטיגע ספר, וואס פארנעמט אזא גרויסע ארט אין אונזער לעבנסשטייגער, זאל נישט קומען במסורה? וויאזוי קען עס זיין א בריה וואס ר"מ די לאון האט באשאפן, אדער גאר לעגענדעס וויאזוי די אוצר איז אנגעקומען קיין כלל ישראל, זאל זיין אזוי אנגענומען? וויאזוי קען מען מייחס זיין צו רשב"י עפעס וואס מיר געפונען נישט קיין רמז כשלהי דערצו אין תלמיד בבלי וירושלמי, ספרא ספרי תוספתא מכילתא ושאר מדרשים? און איבערהויפט, וויאזוי קענען מיר מייחס זיין עפעס צו זיין תקופה, ווען הונדערטער יארן שפעטער - דורכאויס די שענסטע תקופה אין כלל ישראל, תקופת התנאים ואמוראים - געפונען מיר נישט קיין מהלך המחשבה ענליך צום ספר הזוהר, וויאזוי קען זיין אז אפילו בטעות האט גארנישט געליעקט?
3. על דעת אז ס'קומט טאקע פון רשב"י, פארוואס טאקע איז עס געווען "באהאלטן" אזא לאנגע תקופה? און פארוואס איז עס שפעטער "נתגלה" געווארן? ווער פארשטייט פארוואס פונקט בתקופת הראשונים איז געווען וויכטיג אז די יצירה זאל פלוצלינג באשיינען די וועלט?
4. די תוכן פון ספר הזוהר איז סותר אסאך גמרות, און די תוכן פון תורת האר"י איז סותר אסאך הלכות. וויאזוי קענען מיר בכלל אננעמען אזא קו, ווען הלכה האט אפיציעל א מסורה, און קבלה האט זיכער נישט? יעדער קען פארקויפן לאקשן אויף אראמיש, און אפילו הלכה איז נישט גענוג אפצופרעגן דעם עצם לאקש [איך רעד נישט נאר כלפי דעם וואס פאקטיש וועגט הלכה איבער קבלה (אויך נאר ביי סתם אידן, נישט ביי בעלי מקובלים, וואס מאכט נאר די טענה פילפאכיג שטערקער), נאר איבער דעם עצם אננעמען א קו פון אלו ואלו דברי אלקים חיים נאר מיר פסקנען ווי די הלכה, ווען מיר וואלטן געדארפט פסלען תורת הקבלה].
5. ספר הזוהר איז פיל מיט פראבלעמען פון א היסטארישע פרעספעקטיוו. אפאר ביישפילן, די נעמען פון אמוראים, געוויסע נעמען וואס מיר געפונען נישט אין אנדערע חלקי התורה, מושגים וואס קומען פון שפעטערע דורות, ועוד. דער יעב"ץ, שד"ל, גרשם שאלאם, און ישעי תשבי זענען שוין פארנומען מיט די פראבלעמען.
6. קבלה איז א באשעפעניש וואס איז פושט צורה ולובש צורה, יעדער לויט זיין פארשטאנד. ווי אסאך אנדערע האבן דא אנגעמערקט, זענען דא פילע מהלכים אין קבלה, און דאס אלעס געבט די הרגשה אז מען רעדט פון פשוטע מחשבה, וואס איינער האט בעסער געטראכט און איינער שוואכער, אבער מיט העכערע "גילויים", "רזי דרזין", האט עס נישט. און אויב אזוי, דארף תורת הקבלה זיין פונקט אזוי מאסנגעבנד ווי תורת המהר"ל, תורת המהרש"א, תורת רבי צדוק הכהן, ושאר בעלי השקפה. אבער מאכן דערפון א העכערע תורה? עס איז דאך קלאר אז יעדער האט גערעדט פון זיין געדאנק, נישט פון קיין מסורה, און ווער ווייסט צו פון גילויים.
7. קבלה האט אויסדריקליך גענאשט מושגים פון גוי'אישע מקורות. א שטייגער ווי אש מים רוח עפר, גלגולי נשמות, חכמת היד והפרצוף, און נאך. ווי איינער האט שוין אנגעמערקט פריער. דאס אלעס פארשטארקט נאר מיין פראבלעם [נאמבער 6], אז מען רעדט פון שיינע געדאנקען, אבער נישט העכערס. און נאכמער, אז דאס התייחסות צו פריערדיגע איז פאלש.
8. תורת האר"י איז נאכמער פראבלעמאטיש. ער קומט מיט גילוים שמימיים. וויאזוי קענען מיר אננעמען אזא מהלך אין אידישקייט? וואספארא מסורה איז דא דא? נביאות? וואספארא שטותים מ'רעדט אלץ צאם. אויב נביאות, זאל ער קודם מסביר זיין די גמרא אז מיום שנחרבה ביהמ"ק איז נישט דא קיין נביאות [אה, שיער נישט פארגעסן. תורת קבלה קען זיך דינגען אויף אן אפענע גמרא]. נאכדעם זאל ער ווייזן מיט וואס ער איז א נביא, מיטן זאגן נייע תורות? מיטן טרייבן דיבוקים? מיין תורה פאדערט מער פון דעם, און קיינער האט עס נישט צוגעשטעלט.
9. אממערסטנס איז מיין פראבלעם מיט תורת אריז"ל, אז דאס איז א סתירה מיט אונזער אנגענומענער תירוץ פונעם כוזרי אין דת יהודי [וואס איך פארשטיי גראדע אויך נישט, אבער ווי שוין דערמאנט אין מיין ערשטן אשכול, וועט יעדע נקודה פארדינען אן אשכול פאר זיך]. ער זאגט דארט, אז תורת משה שטייט העכער פון אלע אנדערע תורות, מיט דעם וואס ביי מתן תורה זענען אנוועזנד געווען מיליאנען אידן, אבער די אנדערע גלויבנס באשטייען פון אפאר קראנקע וואס האבן דערציילט וואס דער נביא האט באוויזן אין פראנט פון זיי. לאמיר יעצט אננעמען אז די הסבר איז א גוטע, איז דאס דען נישט קיין אפפרעג אויף גאנץ תורת האר"י [ותורת הקבלה]?! ער האט דען געמאכט א מעמד מתן תורתו? ער האט באוויזן א מופת אין פראנט פון מיליאנען? פארוואס איז דאס נישט אנדערש פון תורת מוכאמעד און תורת יאשקע?
10. די באציאונג צום אריז"ל, איז אויך אנדערש ביי יעדן איינעם. אין די צייט וואס דער גר"א קוקט אים אן ווי א לומד גם מפי אליהו, אבער מען מעג זיך דינגען אויף אים, קוקט אים דער בעל התניא אן ווי איינער וואס איז דברי אליהו הנביא יוצאים מתוך גרונו, און דער קאמארנער טענהט שוין אז ער איז געווען גרעסער פון תנאים ואמוראים און איך מיין אפילו נביאים!!! עס זעט ווייטער אויס, ווי איינער האט געשריגן נביא, דער צווייטער האט געטענהט מקבל מפי נביא, און דער דריטער האט געהאלטן אז ער זאגט שיין. קיין נארמאלע וועג איז נישט דא, ווייל קיין נארמאלע באציאונג צו אן אבנארמאלער מושג איז נישט פארהאנען.
11. בן אדם זאגט, אז ער איז געווען א רב מפורסם, און זיינע חידושים זענען פארבליבן. איך ווייס אז אפיציעל איז ער געווען א תלמיד פונעם שיטה מקובצת, איך וויל אבער זען זיינע דברי תורה אין נגלה. כאטש דאס וועט נישט העלפן פארשטיין מיינע קשיות, איז עס כאטש א באווייז ער איז געווען אן אמתער גדול בתורה. [א שטייגער ווי דער בית יוסף מיטן ספר מגיד מישרים. נאר דארט איז דער ספר אויך מוטל בספק אמיתותו].
12. ווייטער פארשטיי איך נישט, פארוואס די וואס לייקענען אין תורת הקבלה, זענען אפגעשטעמפלט געווארן דורך אסאך קנאים אלץ כופרים. וויאזוי קען מען בכלל זאגן אזוי? פארוואס איז מען מחויב צו גלייבן אין דעם? איך וואלט ענדערש געזאגט, אז דער וואס גלייבט אין די תורה אזויווי אין קבלה, איז נישט קיין מאמין. ווייל ער גלייב אפילו נישט. ער איז א שוטה גמור. אבער צו קומען זאגן פארקערט, היהפך כושי עורו? איז דען קבלה נישט גענוג פראבלעמאטיש אז מען זאל מעגן טראכטן להד"ם?
איך בין אפילו נישט כופר בתורת הקבלה, איך האב נאר קשיות און ספיקות. מסקנות האב נישט עכט. איך וואלט שטארק געוואלט הערן תשובות המתקבלות על הדעת.
אין ארי נוהם מתוך קופה של תבן, אלא מתוך קופה של בשר(ברכות לב.)ובימינו אין ארי נוהם אלא מתוך קופה של תבן(ארי נוהם)
