אפשר איז שוין צייט מתיר צו זיין דעם עירוב

[גאנצל]

אין א אנדערע אשכול האט זיך ערווארבן א שמועס בנוגע דעם סוקסעס פונעם עירוב

האט מיר עס געברענגט צום געדאנק אז אפשר איז שוין טאקע צייט פאר סאטמארע רבנים צו מתיר זיין דעם עירוב ?

איז אזוי די איסור פונעם עירוב דורך די סאטמארע קהלה באשטייט פון 3 סעיפים

א) זיכו פת

און דאס איז די בירור פונעם ק"י -אומאפיציעילער סאטמאר- דיין שליט"א

אז היות כדאי צו מתקן זיין עירובין מוזן זיך אלע תושבי העיר משתף זיין אין א פת (עפעס אזוי ......... געדענק יעצט נישט קלאר פונקליך) אבער אזוי ווי ביי דעם פאל זענען רוב תושבי ווימ"ס דערקעגן צו האבן א עירוב ע"כ איז דא א ערנסטע חשש אינעם זיכו פת וואס ע"כ האט דער דיין אויסגעפירט 'איז א איסור גמור' זיך צו באנוצן מיטן עירוב

ב)דעת רביה"ק

די רבי הדברי יואל זי"ע האט נישט געהאלטן פונעם עירוב

ג) אחראי אויפ'ן עירוב

ועתה אבאר די צדדים אז מ'זאל שוין מתיר זיין

קודם [center]הקדמה[/center]

איך רעד יעצט נישט צו מ'האט געזאלט 'לכתחלה' זיך צושטעלן צום עירוב איך רעד יעצט נאכדעם וואס דער עירוב איז שוין דא, ס'שטייט שוין, ס'איז א מציאות, וואס איז פשט פון אנהאלטן דעם איסור דערויף נאך אזויפיל יאר איז עס דען נישט קיין חוכא וטלולא ס'איז דאך דא און א שיינע % מענטשן וואס טראגן דאך מיטן עירוב איז דען טאקע שייך צו זאגן אז דיין שכן איז עובר אויף חילול שבת יעדע וואך ? און נאך מער אפילו 'דו אליין' ווען דו טראגסט בשוגג בלייבסטו דען שולדיג א חטאת ביים טאג פון משיח ? טראכסטו דען נישט ביי דיר אז ס'איז גוט ס'איז דאך דא אויף וועם זיך צו פארלאזן ? מ'קען היינט ברייט זאגן אז רוב תושבי העיר זענען שוין געהעריג מסכים און אפשר זיך שוין אמאל באנוצט בעקיפין מיטן עירוב אויב אזוי אמאי למה פ"וו זאל מען זיך נישט צוזאם נעמען און אפיציעיל מתיר זיין והכל על מקומו יבא

איי מ'האב 3 סיבות איז אזוי

[center]א) זכוי הפת[/center]

פאלט דאך גראד אוועק ווייל אזוי ווי געזאגט רוב תושבים ווילן היינט דעם עירוב און כש"כ אז דו וועסט עס מתיר זיין מאן דכר איז דאך קלאר אז ס'פאלט אוועק

[center]ב) דעת רביה"ק[/center]

מ'האט דאך נישט געהערט דעת רבינו נאר ביים 'לכתחלה' אז ער האט נישט געמאכט קיין עירוב אבער בדיעבד אפשר וואלט ער מיטגעשטאנען

דאס איז קלאר אז דעם רבינס חשש איז נישט געווען קיין דאוריתא'דיג'ע פראבלעים ווי למשל אז בעדפארד איז א רשות הרבים דאוריתא וכדו' ווייל ווען יא וואלט מען עס געהערט פונעם דיין ר' געציל פונעם רבי'ן און פון אנדערע מ'האט דעס אין ערגעץ נישט קלאר געהערט

נאר וואס יא יעדער פארשטייט אז תיקון עירובין איז נישט קיין דיעבד און די רבי זצ"ל -אלמלא ער וואלט געהאלטן דערפון- וואלט דאס געווען איינע פון זיינע ערשטע פעולות 1) ווייל ס'איז מבורר אין שו"ע אז ס'איז מצוה לתקן עירובין 2) ווייל דאס איז אזוי געווען אינדערהיים יעדע שטאטס רב האט געמאכט א עירוב אין שטאט מ'פלעגט דאך האלטן אין איין טראגן, סידורים אין ביהמ"ד טשאלענט פלעגט מען אויך טראגן נישט יעדער האט געהאט ווי צו האלטן ווארים די טשולענט דער ייטב לב זצ"ל איז געגאנגען בנפשו אהער צו שטעלן א עירוב אין סיגוט, און רביה"ק וואס האט זייער געוואלט אז אלעס זאל זיין ווי אינדערהיים וואלט ווי פארשטענדליך גלייך מתקן געווען עירוב
און וויבאלד ער האט למעשה דאס נישט געטון איז אנגענומען אין סאטמאר אז רבינו ז"ל האט נישט געהאלטן דערפון, בבחינת גזירת הכתוב טעם כמוס ס'דארף צו הייסן אז בימי פונעם רבי'ן זצ"ל הברך משה איז געווען אמאל א שמועס אז מ'זאל מאכן א עירוב און ער האט געאנטווארט אז היות די פעטער האט עס נישט געמאכט מאכט ער עס אויך נישט און ווי יבדלח"ט די רבי שליט"א האט געזאגט אז 'ביי דעם פאל קען מען זאגן לא ראינו ראי' ' אז דעס אז די פעטער האט במציאות נישט געמאכט איז א ראי' אז ער האט נישט געהאלטן דערפון אן אנדערס מאל האט ער געזאגט 'די פעטער ז"ל האט זיכער נישט געהאלטן פון א עירוב דא אין שטאט הא ראי' אז ער האט נישט געמאכט' און דאס איז אלס על זו הדרך אז וויבאלד די רבי האט געטון אין אלע עניני דת ווי זביחה מקוה וכדו' וואלט ער אין עירובין אויך געדארפט ווען עוסק זיין און נאך מער וויבאלד ער האט געוואלט אלעס זאל זיין ווי אינדערהיים אין אייראפע איז דאס וואס ער האט נישט געמאכט דעם עירוב די ראי' אז ער האט נישט געהאלטן דערפון

אבער יעצט אז דער עירוב איז שוין דא 15 יאר און ווי אויבן געשמועסט איז דאך די גאנצע נישט טראגן א שטילע געלעכטער אויב אזוי דארף צען ווען זיך אראפזעצן פריש און דן זיין אולי וואלט די רבי אין אזא פאל יא ווען מתקן עירובין געווען


[center]ג) אחראי אויפ'ן עירוב[/center]


לאמיר צוריק גיין צו דעת רביה"ק פארוואס האט טאקע די רבי נישט געהאלטן פון קיין עירוב די איינציגסטע פארשטענדליכע סיבה איז ווייל טאקע אינדערהיים ווי מ'האט געמאכט א עירוב אין יעדע שטאט איז געווען איין שטאטס רב מיט זיין קהלה וואס יעדער תושב אפגעזען פון וועלכע חסידות/שורש ער קומט האט ער זיך מיט געוויסע זאכן -ווי טאקע שחיטה און כ'מיין מקוה והמסתעף אויך ,- זיך געמוזט צושטעלן צו דעם דעת יחידאה פונעם שטאטס רב ס'איז באקאנט ביי אונזער גזע אויך געוויסע זאכן וואס דער ייט"ל האט נישט געוואלט משנה זיין פון סיגוט רביה"ק אין סאטמאר האט דוכט זיך אויך נישט געשטעלט לגבי אשכנז זאכן אינעם שטאטס שול וכו' עכ"פ ס'איז געווען אין דת זאכן ובפרט אין עירוב וואס מ'קען דאך נישט מאכן צוויי............ האט זיך יעדער צוגעשטעלט צו איין קערפערשאפט און דער אחריות פונעם עירוב איז געליגן אויף איינעם האט מען געקענט מאכן אן עירוב אין א גרויסע שטאט

אין נוי יארק איז דאך אבער נישט אזוי -אין לאנדן,אנטווערפן,מאנטשעסטער,ירושלים איז נאך היינט אזוי- דערפאר איז דאס לכוארה געווען דעם טעם פון רבינו זצ"ל אז ער האט געהאלטן אז בעסער אז מ'מאכט נישט א ראי' צו דעם האסטו אז אין קר"י ווי ער האט געוואלט ס'זאל זיין א שטאטס רב און ז' טובים וכו' אזוי ווי אינדערהיים האט ער פון די ערשטע זאכן געמאכט א עירוב

נמצא אז דער ענין פון אחראי אויפ'ן עירוב איז געווען די שטער און עס איז לכוארה פאר 15 יאר צוריק אויך געווען די שטער צו מאכן דעם עירוב סיי אין ווימס און סיי אין ב"פ

אבער יעצט אז ס'איז שוין דא אפשר וואלט שוין געווען צייט אז מ'זאל זיך אראפזעצן און מאכן איין גאר נייטראלע רב מיט א וועד געשטעלט ספעציעיל און בלויז פאר'ן עירוב און יעדער זאל זיך אויף זיי פארלאזן וועט אוועקפאלן סיי די די דריטע פראבלעים און אזוי אויך פראבלעם ב) וועט אויך אוועקפאלן און צוזאמען ציט דעם וועט פראבלעים אוועק פליען

און מ'זאל מתיר זיין זיך צו באנוצן מיטן עירוב

[איך אויך]

פארוואס זאגסטו אזוי? אודווארי רב זצ''ל און ר' יחזקאל ראטה שרייען חיי וקיים אז דער רבי ז''ל האט יא געוואלט א עירוב.

[גאנצל]

פארוואס זאגסטו אזוי? אודווארי רב זצ''ל און ר' יחזקאל ראטה שרייען חיי וקיים אז דער רבי ז''ל האט יא געוואלט א עירוב.

איך רעד לויט סאטמאר דיינים

צווייטנס פ"וו האט טאקע די רבי נישט געמאכט אויב האט ער געהאלטן דערפון ?

[ירא שמים]

די רבי איז געווען קעגן דעם עירוב אינדערהיים אויך כידוע די עירוב פון קרן לדוד, ממילא קען מען נישט מתיר כל עירוב שהוא. (סיידן סאיז אונטער די ״שטרענגע״ השגחה פון קהל ייטב לב…)

[איך אויך]

ר' יחזקאל איז דאך אויך געווען א סאטמארע דיין בשעתו ניין? פארוואס גלייבסטו ענדערש די היינטיגע ווי עם? לויט זיי האט דער רבי געוואלט א עירוב ולא איסתייעא מילתא.

[גאנצל]

[tag]ורא שמים[/tag]

מקור ?

דעס איז אמת אדער האסטו דעס אויך געהערט פונעם פאיע רב ?

[גאנצל]

ר' יחזקאל איז דאך אויך געווען א סאטמארע דיין בשעתו ניין? פארוואס גלייבסטו ענדערש די היינטיגע ווי עם? לויט זיי האט דער רבי געוואלט א עירוב ולא איסתייעא מילתא.

ע"ז אנו דנין אז יעדער זאל מסכים זיין מיט ר' יחזקאל

[ליפא]

דיין הנחה אז רוב שטאט איז מסכים מיטן עירוב איז לכאורה פאלש. טייטש אויב זאל מען מאכן וואלן אויף יא אדער ניין וועט ניין געווינען

[גאנצל]

ביסט אזוי זיכער ?

און נניח אז דו ביסט גערעכט איז דאך דאס אויך נאר ווילאנג ס'איז דא א ערעור אויף דעם מצד דייני סאטמאר

[ירא שמים]

פארמאכטע וואלן אדער אפענע וואלן?

[mevakesh]

איז דא עפעס א סיבה פארוואס מען זאל ענדערש מתיר זיין די עירוב יעצט מער ווי אמאל?
אגב מען רעדט דא וואס די רבי האט געהאלטן וויל איך מעורר זיין אז דא איז נישט א פורום פנימי פאר חסידים פונעם רבין און ווען מען רעדט פונעם רבין זאל מען ארויסשרייבען וועלכע רבי
פאר אפאר סיבות קודם נישט יעדער ווייסט גראד פון וועלכע רבי מען רעדט און צוויטענס אפילו מען ווייסט יא מאכט עס אז מענטשן וואס דאס איז נישט זייער רבי זאלן נישט פיהלן באקוועם דא

[גאנצל]

ווער האט דען געאסרט דעם עירוב נאר סאטמאר..........

[שמעון וואלף]

באדעם ליין, אלע טעמים דרייט זיך ארום די איינע טעם אז די סאטמאר רב ז"ל האט נישט געהאלטן דערפון.

ר' יחזקאל האט טאקע געשריבן אין זיין בריוו ווען ער האט מתיר געווען די ב"פ עירוב "היות שכבר נעשה עירוב" וכו'. לכתחילה האט ער עס נישט געשטיצט (עכ"פ אזוי האט עס געהייסן) אבער איינמאל ס'געווארן א מציאות האט ער עס מתיר געווען.

במאמר המוסגר: וואס ר'געציל האלט איז באמת נישט נוגע וויבאלד ב"פ און וומ"ס פארמאגן ב"ה אייגענע דיינים אויף וועם מ'קען זיך רואיג פארלאזן.

[וזרח השמש]

א) זיכו פת

און דאס איז די בירור פונעם ק"י -אומאפיציעילער סאטמאר- דיין שליט"א

אז היות כדאי צו מתקן זיין עירובין מוזן זיך אלע תושבי העיר משתף זיין אין א פת (עפעס אזוי ......... געדענק יעצט נישט קלאר פונקליך) אבער אזוי ווי ביי דעם פאל זענען רוב תושבי ווימ"ס דערקעגן צו האבן א עירוב ע"כ איז דא א ערנסטע חשש אינעם זיכו פת וואס ע"כ האט דער דיין אויסגעפירט 'איז א איסור גמור' זיך צו באנוצן מיטן עירוב



[center]א) זכוי הפת[/center]

פאלט דאך גראד אוועק ווייל אזוי ווי געזאגט רוב תושבים ווילן היינט דעם עירוב און כש"כ אז דו וועסט עס מתיר זיין מאן דכר איז דאך קלאר אז ס'פאלט אוועק

לויט ווי איך פארשטיי, דארף יעדע איינציגע יחיד מסכים זיין, אז ס'זאל נישט זיין די דאזיגע פראבלעם, און דאס וועט קיינמאל נישט פאסירן! ווייל די יחידי סגולה ציממערמאן וחברו, וועלן קיינמאל מסכים זיין אויף א כשר'ן עירוב

און נאכמער ווער ס'זאל נאר זיין, ערשט צי זאגן אז די עירוב איז כשר, וועט די אנדערע צד שרייען כל מיני זאכן, פארוואס ס'איז א פראבלעם, פשוט ווייל די אנדערע צד האט עס געזאגט קען איך נישט מיטגיין מיט יענעם

[ביליג]

ר אנשיל קרויס (נו אן אשכול אויף עם ביטע ) האט צוזאם גענימען געלט צו מאכן אן עירוב און הרה"ק מסאטמאר האט עם געגעבן א גרויסכ סכום -ער איז נישט געווען קיין נצרך

מקען מזכה א פת לויט רוב פוסקים זיין שלא מדעת למשל אראפ שטעלן אייער קיכלעך מיט הערינג לע"נ .. אדער א באקס בילקלעך אין ראדני שלש סעודת
ווען ציממערמאן לרפ"ש גייט נאך געלט געב עים א דאלאר און בעט עם טשענש
זאג עם אז ער האט זיך יעצט משתתף געווען מיט די געלט פאר די פת -או וועט ער שפרינגען
געדענק צו האבן בעטטערי אויפ'ן טעלעפאן פאר די קליפ

[ליטוואק פון בודאפעסט]

עמממםם, מ'קען נישט מזכה זיין בע"כ און מ'קען נישט געבען א דאללאר און דערנאך זאגען אז ס'איז פאר פת. ביזנעס גייט נישט אזוי.
ר' י. ראטה איז דוכט זיך ווייניג געווען אין אמעריקא בחיי דער קראלי רבי'ן און ס'איז מיר שווער צו גלויבען אז ער קען דעת קדשו מקרוב.

ווען מענטשען האבען זיך גערעגט אויפ'ן עירוב, האבען די פרא-עירוב פארטיי צוריק געשריגען "אז דו ווילסט נישט, טראג נישט! וואס איז דאס דיין ביזנעס?" א פאלשע טענה, אבער הנח להם. יעצט וויל גענצל זאגען וויבאלד ס'שטייט שוין פופצען יאר, דארף מען עס מתיר זיין. הייסט'ס ס'איז יא זייער ביזנעס, ס'איז זיי יא נוגע. זיי מוזען נעמען דיין עירוב לאחר המעשה אין חשבון.

Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk

[טאמבל סאס]

עמממםם,

אט אזוי, רק עכשיו הבנתי פירושו. בפעם האחרונה גוגלתי ולא מצאתי. עממם מילון? עממם, לא נמצאו תוצאות.

Sent from my SM-G903F using Tapatalk

[ליטוואק פון בודאפעסט]

עמם אויף ענגליש אותיות איז goo. וווען איך פארגעס צו טוישען פון לה"ק אויף ענגליש און איך וויל שרייבען גוגל, קומט אויס עמם

Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk

[מפוזרי]

אין א פלאץ וואו מ'מעג נעמען פת בע״כ, דהיינו דארט ווי יענעמס אי השתתפות אסר'ט, קען מען אויך מזכה זיין בע״כ.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

אין א פלאץ וואו מ'מעג נעמען פת בע״כ, דהיינו דארט ווי יענעמס אי השתתפות אסר'ט, קען מען אויך מזכה זיין בע״כ.

כפי מיטב ידיעתי, איז א מענטש א בעלעבאס אויף זיין פארמעגען און טאמער ער וויל עפעס נישט באקומען, איזמעס נישט זיינס.
איך ווייס אז די יונגעלייט וואס די פרא-עירוב פארטיי האט געדינגען צו שרייבען אקעגען די אנטי-עירוב פארטיי האבען שוין מצליח געווען צו טרעפען און שאפען מראה מקומות אויפצוווייזען אז מ'קען מזכה זיין בע"כ (געדענק, איך בין אין די אינדוסטרי), אבער למעשה איז עס נערישקייטען

Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk

[מפוזרי]

א בפירושע תשובות הרשב״א.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

און וויפיל האט מען דיר באצאלט דערפאר?

Sent from my HTC Desire 510 using Tapatalk

[מפוזרי]

אַדרבא, דו ביסט דאך אין דער ליין, וויפיל איז אזא מראה מקום ווערד?