נהורא נפישא האט געשריבן:א דאנק צו אלע מגיבים, ובפרט די וואס האבן געשריבן שטראף רייד.
צום ערשט וויל איך קלארשטעלן אז איך גיב זיך נישט אן אלס א מומחה אויף בעלזא אדער אויפן רב, איך בין ווייט פון דעם, איך שרייב נאר מפיהם ומפי כתבם און לויט מיין אויפפאסונג.
מיין נישט-ענדגילטיגע פסיכאנאליז האב איך נישט געשריבן בכוונה אז דאס זאל זיין די לעצטע ווארט, אדרבה כ'האב געוואלט מער קלארער ווערן דורכ'ן זען די פארשידענע ערליי אפענטפערונגען.
איך האב גאנץ גוט געוויסט אז די נושא איז זייער סענסעטייוו ביי א טייל, איך גלויב אז ס'איז גענוג רגיש אז מאנכע וועלן מיר אפילו חושד זיין אז איך וויל ציען אביסל אויפמערקזאמקייט דורכ'ן זיין מאדנע אויפגעקלערט, אבער דאס פארשטיין פארוואס דער ענין איז טאקע אזוי רגיש מאכט אוועק במחי יד די אלע סארט אפענטפערונגען וואס איז נישט באזירט אויף פרובירן נאך צוגיין די פאקטן, נאר מ'וויל זיך ליבערשט מבטל זיין אינגאנצען און זען די מיסטיריעס און העכערקייטן אין וואס דער געשטאלט פון רב איז איינגעהילט.
איז דאס וואס זיי שרייבן אליין די מאדנע סדר החיים פון רב אויסגעזויגן פון פינגער ?
לויט ווי איך געדענק, ואדרבה זייט מיר מעורר אויף מיינע טעותים, האט דער רב זיך געפירט מיט זייער א מאדנעם סדר החיים, לאמיר אראפברענגן טייל דערפין.
דער רב איז אין ארץ ישראל קיינמאל נישט געגאנגן אין מקוה אדער אין מרחץ, ווי אויך קיינמאל נישט געשניטן זיינע נעגל.
דאס דאווענען איז מפורסם אז ס'האט גענומען כמה רגעים
ער האט נישט מקפיד געווען אז די תפילין של ראש זאל ליגן במקום השערות
די תקיעת שופר איז נישט נאכגעקומען קיין ארטאדאקסישן סטאנדארט
ער האט נישט געמאכט קיין נענועים ביי נטילת לולב
ער האט נישט מקפיד געווען צו עסן שבת ג' סעודות
ער האט געקענט אפליגן אין בעט פאר גאנצעטע טעג און וואכן
ער האט געהאט מאדנע קפידות אויף יעדן ריר.
פארשטייט זיך אז די אקוראטקייט פון די דערמאנטע פאקטן דארף זיין מער באגרינדעט, אבער טאמער איך זאל למשל שרייבן אז די רב איז געווען א גאון הגאונים, געשריבן לומדישע הערות אויפן קצות, חכם מחוכם, איש השלם, מדקדק בהלכה, א כעריזמאטישער מענטש וכו' ברויך איך צו דעם נישט קיין שום ראיה, הלא דבר הוא.
דאס אז טשעבינער רב איז געווען א אויסטערלישער מעריץ פון רב איז א גוטע הערה (ולהעיר אז טשיבינער רב איז נישט געווארן א בעלזער חסיד ביי מהר"א) אבער ווייט פון גענוג צו פארענטפערן דעם מאדנעם סדר החיים פון רב.
איך האב דורך געליינט אלע בענדער פון ביתו נאוה קודש פון פולאק (א איינקעל פון זיין דריטע ווייב) בצילא דמהימנותא פון ר' חיים שלמה פרידמן און נאך בעלזא ליטעראטור פון קלפהולץ און אנדערע, מה נאמר ומה נדבר, וואס נהורא זאגט איז די איינציגסטע לימוד זכות אויף דעם צעבראכענעם יוד וואס האט אזוי טראגיש פארלוירען זיינע קינדער (וואס זענען לכל הדיעות נישט געווען געזונט)
אה''נ אז ער האט שוין פארן קריג אויך געליטען פון שרעקליכע או סי די סימפטאמס ווי למשל זיך איבער וואשען צענדליגע מאל וכדומה האט אבער די שרעקליכע קריג גורם געווען אז ער איז נעבעך מער נישט געווען אויף די ריאלע וועלט נאר בגוף
פון טשעבינע רב זצ''ל איז גאר א קליינע קשיא, אזוי איז געווען במשך כל הדורות פון חסידות אז די רבי איז למעלה מהשגתינו וזהו, געב א קוק וואס טוט זיך יעצט אין שובו בנים ווי אידען כדוגמת ר' שלום ארוש זענען פארגלייבט עד הסוף וכש''כ בנידן דידן ווען מרעדט פון אזא ברענד נעים ווי ''בעלזא''
און דע אידען וואס זענען נישט אויפגעצויגען געווארען מיט פארטיישע חסידות האבען טאקע באוויינט די חורבן בשעתו,
איך האב געהערט פון עטליכע תלמידי הגרי''ץ דישונסקי זצ''ל אז ער האט בשו''א נישט געלאזט די בחורים גיין קיין קטמון אדער ת''א זאגענדיג אז ס'איז גארנישט דא דארט וואס צו זעהן
אזוי אויך האט פאסירט צו איינע פון מיינע זיידעס וואס האט אמאל אלס יונגערמאן געזאגט פאר ר' יוסף צבי אז ער גייט נעמען א ברכה פון בעלזא רב, האט ער אים געזאגט ס'איז א שאד אויף די צייט [שטייצעך ער איז סייווי געגאנגען]
לגבי די גרויסע אכזבה פון סאטמר רב אין בעלז איז וויכטיג צו געדענקען אז סאטמר רב האט זיך דעמאלטס באטראכט ווי א ברענטש פון בעלזא, ער פלעגט אלס זאגען אז מהרי''ד רוקח איז זיין וועג ווייזער אין הנהגה [אגב, אין די הספד אויף מהרי''ד האט ער געזאגט צום סוף איבער בנו מהר''א ''הניח בן גדול כמותו'' עס איז אפילו געווען געדרוקט אין חדו''ת וואס מהאט געדרוקט אין די י' יארן אבער מהאט עס שפעטער ארויסגענומען פון דברי יואל]
סאטמר רב פלעגט האבען אין יענע יארען אסאך בעלזא חסידים וואס פלעגען קומען צו זיינע טישען, דאכט זיך אז ווען די יעצטיגע רבי האט געוואוינט ביי משפחת גליק איז ער געגאנגען אין סאטמר חדר [אם טעיתי נא להעיר]
עכ''פ זיי אליין ברענגען אז מהר''א זאל האבען געזאגט אז א אות קטן אין צוואת ר''י החסיד איז ביי אים וויכטיגער ווי די עשרת הדברות צוליב חמירא סכנתא,
און ווען ער וואלט זיך ווען נאר געהאלטען ביזי מיט צוואת ר''י החסיד החרשתי, אבער ער האט נעבעך געמאכט א תורה שלימה וחדשה פון דמיונות ורוחות, ווען ממעג שטיין אדער זיצען, נישט געלאזט עפענען קיין פענצטערס, געמישט קאווע און זופ פאר שעות, נישט געלאזט וואקען אין זיין הויז נאר אויף דע פלעצער ווי די שדים געפונען זיך נישט, פון די אלע בענדער אויף קצות איז נאר געבליבען זיינע חידושים גג על גג אוף הלכות זוגות
לסיום: די אלע תרי''ג מצוות [ווי ברכת המזון שופר מגילה וכו'] וואס א יעדע איד איז מקפיד האט ער נישט גורס געווען, און אנשטאט דעם געהאט א תורה חדשה פון זוגות ושדים אויף וואס ער האט זיך מוסר נפש געווען, איינער האט א בעסערע תירוץ?
ברענג מיר נישט קיין חסידים וואס האבען אים געמאכט פאר א מלאך, ברענג מיר א רבי זעליג ראובן אדער א חזו''א וכדומה וואס קומען נישט פונם חסידישען בעקגראונד ווי בעלז האט געמיינט גאט, וואס האבען זיך גערעכנט מיט אים אדער געוואלט וויסען דעת קדשו אויף עניני ציבור ווי גיוס בנות וכדומה
נאך א מזל די היינטיגע רבי האט געכאפט די מצב און תיכף געדראפט די אבסעסיע פון שדים ורוחות, ווען נישט וואלט סקווער היינט געווען פון די לינקע אויפגעקלערטע קעגען בעלז