הרה"ק מהר"א מבעלזא זי"ע

[קל וחומר]

נהורא טייערער,
פון דיין רעדן קוקט אויס ווי די האסט שוין געליינט אלעס וואס מ'שרייבט אויף אים און בלית ברירה ביסטו צוגעקומען צו דיינע מסקנות.

אינעם בוך 'במחיצתם' פון שלמה לורינץ ברענגט ער בשם טשובינער רב אז ער האט געזאגט אז די מהרי"ד האט באהאלטן זיין קדושה אין זיין תורה און די מהר"א האט באהאלטן זיין תורה אין זיין קדושה.
ער ברענגט דארט אויך פון הגאון ר' מאיר קרליץ האט געהערט פונעם טשובינער רב איבערן מהר"א "איך בין מעיד אז איך האב גערעדט מיט אים אין זיינע יונגע יארן אין לערנען, און ער איז געווען בקי אין גאנץ ש"ס וד' חלקי שו"ע און האט שולט געווען דערין".

ער ברענגט דארט אויך אז ער איז געווען באקאנט אלס א גאר שטארקע מדקדק במצוות.
אין ספר בקודש פנימה האט ער א גאנצע שער איבער זיינע דקדוקי הלכה עיי"ש ותמצא נחת.

בקיצור, האסט גאנץ ווייניג נאכגעקוקט איבער דעם דמות, אבער גערעדט מיט אזא פעסטקייט כאילו די ליגסט שוין דערין יארן.

וואס אביסעלע נגיעות קענען אלס נישט.

[תורה ומדע]

שלשה תשובות בדבר
ר' איסר זלמן מלצר זצ"ל האט שטארק געהאלטען פועם בעלזער רב ז"ל כידוע.
לויט די יודעי דבר איז דער בילגרייער רב, א גרויסער חכם און נבון אין זיין אייגענער רעכט, געווען בהתבטלות פאר'ן ברודער. אויב עס איז אמת ווי איהר זאגט וואלט ער געקענט פארמאכען די ברודער'ס געשעפט און עפענען אן אייגענער ביזנעס מיטן נאמען בילגוריי.
די מופתים פונעם בעלזער רב ז"ל און די אפענע רוח הקודש זענען פעסטגעשטעלט פון הונדערטער מקורות און זענען אום-פארעלעלד בימינו. דאס פארשטייט זיך טרעפט זיך נישט ביי חולי נפש ל"ע

[סמבטיון]

עס געפעלט מיר ווי מאנכע פילן פאר וויכטיג קלארצושטעלן אז הרה"ק מהר"א מבעלזא איז בעצם יא נארמאל געווען. לאיפה היגענו?

[נהורא נפישא]

בן אדם, איך זעה נישט אז ליטוואק זאל זאגן ווי מיר, אבער אז ער זאגט אז ער איז נישט מסכים צו מיר, וויל איך וויסן מיט וואס.
איך אויך, בעלזא פראפעגאנדע איז נישט מוכיח אויף גארנישט, הגם ס'פארשטייט זיך אז ס'קען זיין אמת. און וואו קומט אריין סאטמאר דא ?
די אלע וואס ברענגען פון גדולים זאלן ביטע צוצייכענען צו די ספרי תולדות פונעם גדול ווי איידער א בעלזע מקור. פון וואס ס'איז אלס ידוע, בין איך נישט באקאנט.
ק"ו, איז נישט שלמה לורנץ געווען א פאפער תלמיד ? און אלס א גרויסע אגודיסטישע פראפאגאנדיסט בוודאי געווען א דייקן ונאמן.

[קל וחומר]

נהורא,
סתם פאר אינטערסאנטקייט, וואס האלטסטע אויף ר' שלמקע זוועהילער זצ"ל?
פאר יעדע מאדנע זאך וואס מהר"א זצ"ל האט געהאט האט ער געהאט צוויי.
(פון אים איז דא אסאך מופתים פון ליטווישע עדיות, כ'בעט דיר קוק נאך פאר די עפענסט א פיסק).

[קל וחומר]

ר' מאיר קרליץ איז אויך געווען א פאפא תלמיד?
חוץ מזה פארסטע זייער ווייט, מאכסט כאילו ס'האט געפעהלט גדולים אין אגודה עכ"כ אז מ'האט געדארפט באקן מעשיות בשם אנדערע גדולים פון אגודה...

[נהורא נפישא]

איך בין נישט אזוי באקאנט מיטן דמות פון רבי שלומ'קה, אבער איך ווייס נישט וויאזוי מאיז מוכיח גדלות פון איינער אויף צווייטן.
פון רבי שלומ'קה ווייס איך אז ער האט געלעבט אין גרויס דחקות און אעפ"כ געווען א שטארקע מכניס אורח במסירת נפש, זיין מדת הרחמנות געגעבן צו עסן פאר די קעץ, געקומען פון פולין וואס ער איז דארט געווען א רבי פון חסידים, קיין ארץ ישראל בהצנע לכת.
וואס זענען די אויסטערלישע מאדנע זאכן?

[מור וקציעה]

ער ברענגט דארט אויך פון הגאון ר' מאיר קרליץ האט געהערט פונעם טשובינער רב איבערן מהר"א "איך בין מעיד אז איך האב גערעדט מיט אים אין זיינע יונגע יארן אין לערנען, און ער איז געווען בקי אין גאנץ ש"ס וד' חלקי שו"ע און האט שולט געווען דערין".

מורינו הגרא''ח שטיינווארצל רב דקהל מטה אפרים העיד כמה וכמה פעמים ברבים על גיסו כ''ק האדמו''ר מסטולין שליט''א שהינו בקיא בכל מכמני התורה בנגלה ובנסתר
ער זאגט אז ער האט נאך קיינמאל נישט עפעס מחדש געווען פאר אים ווייל ער ווייסט שוין אלעס

ובלשונו: אפילו א קנייטש אין א סברא פון ר' ראובן קענסטו אים שוין נישט מחדש זיין ווייל ער האט שוין אלעס געטראכט

דון מינה ואוקי באתרה

[קל וחומר]

איך בין נישט אזוי באקאנט מיטן דמות פון רבי שלומ'קה, אבער איך ווייס נישט וויאזוי מאיז מוכיח גדלות פון איינער אויף צווייטן.
פון רבי שלומ'קה ווייס איך אז ער האט געלעבט אין גרויס דחקות און אעפ"כ געווען א שטארקע מכניס אורח במסירת נפש, זיין מדת הרחמנות געגעבן צו עסן פאר די קעץ, געקומען פון פולין וואס ער איז דארט געווען א רבי פון חסידים, קיין ארץ ישראל בהצנע לכת.
וואס זענען די אויסטערלישע מאדנע זאכן?

ארומגעלאפן די טיש, מאדנע זאכן אין מקוה וכו' קוק נאך.

[נהורא נפישא]

ר' מאיר קרליץ איז אויך געווען א פאפא תלמיד?
חוץ מזה פארסטע זייער ווייט, מאכסט כאילו ס'האט געפעהלט גדולים אין אגודה עכ"כ אז מ'האט געדארפט באקן מעשיות בשם אנדערע גדולים פון אגודה...

כ'מיין נישט דוקא אגודה, נאר יעדע פראפאגאנדיסט פאר א געוויסע תנועה, צו הייסט ער שלמה יאנקל געלבמאן, סענדר דייטש, שמואל שלמה טעללער, מנחם פרוש, שלמה לורנץ, פנחס פרידמן, יעקב ב. פרידמן, יהודה קרינסקי, נתי גרוסמן, ישראל פרידמן, בני רבינוביץ, שייעה וויין. טאמער די פאקטן לייגן זיך נישט אויפן שכל איז עס מיר בכלל נישט קיין פלא.

[קל וחומר]

אהא, פאר דעי געלט זאג שוין אז טשובינער רב האט בכלל נישט געהאלטן פון אים ושלום על ישראל.

[[NAMELESS]]

מורינו הגרא''ח שטיינווארצל רב דקהל מטה אפרים העיד כמה וכמה פעמים ברבים על גיסו כ''ק האדמו''ר מסטולין שליט''א שהינו בקיא בכל מכמני התורה בנגלה ובנסתר
ער זאגט אז ער האט נאך קיינמאל נישט עפעס מחדש געווען פאר אים ווייל ער ווייסט שוין אלעס

ובלשונו: אפילו א קנייטש אין א סברא פון ר' ראובן קענסטו אים שוין נישט מחדש זיין ווייל ער האט שוין אלעס געטראכט

דון מינה ואוקי באתרה

און ער גלייבט טאקע זיין שוואגער??

[נהורא נפישא]

ס'קען טאקע זיין, אבער איך מיין אז טשיבינער רב'ס תלמידים און שטוב מענטשען זענען אויך מודה דערצי
אגב, וואספארא נגיעות, קלערסטו איך האב ?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

הרב איסר זלמן איז געווען א גרויסע פארגינער. אז ער האט געטראפען א תרגום אין קהלת צו באררעכטען דער רבי פון טויזענטער חסידים, האט ער עס אויסגעזאגט. דער חזו"א איז סתם א שקר. ער האט נישט געקענט בעלזער רב כלל וכלל. הרב בנגיס האט סך הכל געזאגט א מליצה, נו נו. דער טשעבינער רב, זאגסט דאך, רעדט פון בצעירותו. נהורא נפישא רעדט בזקנותו. וואס איז דער קשיא? שלמה לורינץ איז, במחכת"ה גאר א קליינער פארשטייער אין מענטשען, וכידוע וואס גוטע אידען האבען זיך אויסגעדרוקט אויף זיין בוך 'והנער לא ידע מאומה'

איך טייל זיך פון נהורא נפישא אין איין זאך. ער האט געצויגען א מסקנא פון זיין טענות, איך ווייס נישט.

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

[קל וחומר]

אז די וועלט טיילט זיך צווישן אגודיסטן און בעלי השיטה.

וואס טוט זיך מיט ר' מאיר קרליץ, איז ער אויך געווען א פראפאגאנדיסט?

[נהורא נפישא]

מיין מסקנא איז א לימוד זכות.

[קל וחומר]

הרב איסר זלמן איז געווען א גרויסע פארגינער. אז ער האט געטראפען א תרגום אין קהלת צו באררעכטען דער רבי פון טויזענטער חסידים, האט ער עס אויסגעזאגט. דער חזו"א איז סתם א שקר. ער האט נישט געקענט בעלזער רב כלל וכלל. דער טשעבינער רב, זאגסט דאך, רעדט פון בצעירותו. נהורא נפישא רעדט בזקנותו. וואס איז דער קשיא?

איך טייל זיך פון נהורא נפישא אין איין זאך. ער האט געצויגען א מסקנא פון זיין טענות, איך ווייס נישט.

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

אויף דעם האסטע די צווייטע מימרא אז ער האט באהאלטן זיין תורה אין זיין קדושה.

וואס טוט זיך מיטן מאמר חז"ל מתוך שחסידים הם תורתן משתמרת?
כל זמן שמזקינים וכו'.

[נהורא נפישא]

אז די וועלט טיילט זיך צווישן אגודיסטן און בעלי השיטה.

וואס טוט זיך מיט ר' מאיר קרליץ, איז ער אויך געווען א פראפאגאנדיסט?

מיש מיך נישט אויס מיט שיטה הקדושה וכו' ביי מיר איז אלעס אייניג. איבער ר' מאיר קרליץ בין איך נישט באקאנט וואס ער האט יא געזאגט אדער נישט, צו פרעגן קשיות דארף מען נישט אויסווארטן יעדע מימרא'לע וואס מ'זאגט נאך.

[נהורא נפישא]

דאס הייסט אז מהרי"ד האט נישט באהאלטן זיין תורה, טאקע געווען א ת"ח, אבער נישט געווען מפורסם אלס אויסטערלישע גאון, אזא פנים האט די מימרא.

[קל וחומר]

אז די וועלט טיילט זיך צווישן אגודיסטן און בעלי השיטה.

וואס טוט זיך מיט ר' מאיר קרליץ, איז ער אויך געווען א פראפאגאנדיסט?

מיש מיך נישט אויס מיט שיטה הקדושה וכו' ביי מיר איז אלעס אייניג. איבער ר' מאיר קרליץ בין איך נישט באקאנט וואס ער האט יא געזאגט אדער נישט, צו פרעגן קשיות דארף מען נישט אויסווארטן יעדע מימרא'לע וואס מ'זאגט נאך.

כעניין שאמרו, ויש לדחוק ולהקשות.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

הרב איסר זלמן איז געווען א גרויסע פארגינער. אז ער האט געטראפען א תרגום אין קהלת צו באררעכטען דער רבי פון טויזענטער חסידים, האט ער עס אויסגעזאגט. דער חזו"א איז סתם א שקר. ער האט נישט געקענט בעלזער רב כלל וכלל. דער טשעבינער רב, זאגסט דאך, רעדט פון בצעירותו. נהורא נפישא רעדט בזקנותו. וואס איז דער קשיא?

איך טייל זיך פון נהורא נפישא אין איין זאך. ער האט געצויגען א מסקנא פון זיין טענות, איך ווייס נישט.

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

אויף דעם האסטע די צווייטע מימרא אז ער האט באהאלטן זיין תורה אין זיין קדושה.

וואס טוט זיך מיטן מאמר חז"ל מתוך שחסידים הם תורתן משתמרת?
כל זמן שמזקינים וכו'.

איך דארף נישט פארטיידיגען נהורא נפישא, נאר די הבטחות מיינען נישט אז זיי וועלען נישט קראנק ווערען

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

[קל וחומר]

דאס הייסט אז מהרי"ד האט נישט באהאלטן זיין תורה, טאקע געווען א ת"ח, אבער נישט געווען מפורסם אלס אויסטערלישע גאון, אזא פנים האט די מימרא.

מ'האט אמאל געפרעגט דעם חזו"א פארוואס די חפץ חיים איז געווען באקאנט מער אלץ צדיק ווי גאון הגם וואס ער איז געווען א גאון הגאונים, האט ער געענטפערט, אלס 'רצון יראיו יעשה'. איך האב נישט גערעדט אין לערנען מיטן מהרי"ד אבער איך גלייב אז אויב טשובינער רב האט זיך אזוי אויסגעדרוקט (זייענדיג א מעריץ פון בעלזא) מסתמא האט ער געהאט א ידיעה איבער זיין גדלות בתורה ודו"ק.

[שמעון וואלף]

איז פארוואס איז פאר'ן רבי'ן זי"ע געגיינגען אזוי בנפשו אז דער קראנקער תם האלט נישט אזוי ווי עם??

נישט אז איך בין מסכים מיט נהורא נפישא'ס ביליגע שפראך, אבער דיין טענה איז בכלל קיין טענה נישט, ווייל למעשה האט די בעלזער רב'ס מיינונג געהאט א גרויסע השפעה ביים המון עם