פרשת השבוע מיט זבולון

[ליטוואק פון בודאפעסט]

צדיקי אמת בעלי רוה"ק שטיקלעך פייער האבען מגלה געווען אז 'דאס וואס איז נישט פון עמילות נאר השגה, איז נישט קיין תורה, און דאס וואס איז נישט קיין תורה, איז נישט אינטרעסאנט'.
די דאזיגע בעלי רוה"ק האבען געהאט תלמידים נאך אזוי גרויס ווי ר' צדוק, און נאך א מעלה האבן זיי אז זייער ווערטער זענען באזירט אויף תורה.

[פרייוויליג]

איינער קען ביטע ארויפלייגן א מראה מקום צו די מי השולח?

[ליטוואק פון בודאפעסט]

דא

[זבולון]

אֵלֶּה מַסְעֵי בְנֵי יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר יָצְאוּ מֵאֶרֶץ מִצְרַיִם. פרעגט דער בעל התניא זי"ע (ליקוטי תורה פרשת מסעי, פח, ג), וואס איז פשט פון דעם ווארט 'מסעי', וואס איז א לשון רבים, עס איז דאך געווען נישט מער ווי איין מסע וואס די אידן זענען ארויס פון מצרים, דאס איז נאר די ערשטע מסע פון רעמסס, די אנדערע מסעות דערנאך זענען דאך שוין געווען ארויסגעגאנגען פון אנדערע פלעצער.

נאר איז ער מסביר באריכות, אז דער ענין וואס מ'רעדט דא, איז דאס וואס די אידן גייען ארויס פון די מיצרים דקדושה, פון די באגרעניצונגען, יעדער מסע איז ארויסגעגאנגען פון די פריערדיגע גרעניצן צו די קומענדיגע מסע. די פריערדיגע מקום וואס די אידן זענען געווען איז געווען א בחינה פון מצרים לגבי די יעצטיגע מקום, און די יעצטיגע מקום איז א בחינה פון מצרים לגבי די קומענדיגע מקום, ביז מ'קומט אן צו די פולקאמע גאולה אין ארץ ישראל.

עס ווערט דערציילט אז איינער האט אמאל געפרעגט פאר פראפעסער ישעיהו לעיבאוויטש ז"ל, ווי אזוי קענען מיר זאגן אז די י"ג עיקרי אמונה וועלן אייביג בלייבן לנצח נצחים. לכאורה ווען משיח וועט קומען וועט דאך מער נישט זיין נוגע די אמונה בביאת המשיח און דאן וועלן מיר האבן נאר צוועלף עיקרים. האט ער געענטפערט, אז דער מושג פון אויסווארטן פאר א בעסערע צוקונפט, דאס וועט אייביג בלייבן אפילו נאך ווען משיח וועט קומען.

דער עומק פון דער ענין פון גלות און גאולה אין וועלכע מיר זענען יעצט עוסק, איז דער מושג פון אומ-צופרינדקייט מיט א האפענונג פאר א בעסערע צוקונפט, אונזער קלאג אויפן גלות איז נישט קיין ייאוש, עס איז א שיר של תקוה.

יעדער מענטש האט מיצרים און גבולות, ער האט געוויסע באגרעניצונגען אין זיין פריוואטן לעבן וואס לאזן איהם נישט ווייטער גיין, זיי שטערן אים דערגרייכן זיין ציהל, דאס איז זיין פריוואטע גלות. אויב ציהלט ער צו ארויסגיין פון זיין יעצטיגן מיצר, דארף ער זיין גרייט אז דער מרחב ווי ער גייט אנקומען וועט גלייך זיין א מיצר פארן קומענדיגן מרחב.

מיר אלע קענען עס, וואו מיר ווארטן קוים אויס פאר א בעסערע מצב, און ווען אונז קומען אן אהין, זענען מיר נאך אלס נישט צופרידן, מיר ווארטן שוין אויף עפעס בעסער. א יידישע נשמה איז קיינמאל נישט צופרידן, ער איז אייביג אין גלות, ער ווארט אייביג אויף אן ארויסגאנג מן המיצר אל המרחב. אויב ווערט ער שוין צופרידן, דאן איז עס צרות.

גאולה עקזיסטירט נישט נאר נאך א גלות, גלות פאר זיך איז נישט קיין מטרה, עס איז נאר א שטאפל צום קומענדיגן גאולה. גאולה איז נישט קיין איינמאליגע געשעעהניש, נאר עס געשעהט נאכאנאנד ביי יעדן שטאפל אין לעבן. דעריבער זאגן מיר ביי שמונה-עשרה "גואל ישראל" און נישט "גאל ישראל", ווייל דאס איז א לשון הווה, יידן גייען נאכאנאנד פון גלות צו גאולה.

די תורה פאדערט פון אונז נישט צו משלים זיין מיטן מצב פון גלות. עס זענען געווען אין די היסטאריע אסאך פעלקער וואס זענען געווען אונטערטעניגט אונטער אנדערע, אבער אידן האבן קיינמאל נישט משלים געווען מיטן מצב, זיי האבן קיינמאל נישט געזעסן מיט פארלייגטע הענט און געווארט פאר א פלוצלינגע איבערנאטורליכע גאולה.

אן אמת'ע אידישע נשמה וואס איהר פייער איז נאכנישט געווארן פארשטיקט איז קיינמאל נישט צופרידן, עס ברענט א פייער ואורה כאור החמה, די אינערליכע פלאמען ווילן פארברענען אלע גרעניצן, אויפברעכן אלע מויערן, ארויסטאנצן פון איהרע פיזישע באגרעניצונגען, די נשמה קען נישט פארנעמען די פארדאבנקייט און שלעכטסקייט וואס ווערט אויסגעפירט קעגן איר, זי האפט פאר בעסערע צייטן, זי חלומ'ט פון צייטן וואס "לא ישא גוי אל גוי חרב ולא ילמדו עוד מלחמה", די נשמה בעט זיך "קרבה אל נפשי גאלה"!.

[וואלווי]

אויסערגעווענטליך שיין און תוכן'דיג!

ס'שטייט טאקע אין די הייליגע ספרים פון די גוטע יודען אז די מצות תשובה וועט אויך נישט בטל ווערען לעתיד ווייל דעמאלטס וועט עס זיין אז יעדען טאג וועט מען תשובה טוהן אויף די עשה טוב פון נעכטען.

[יב הלוי סאלאווייטשיק]

אייזן שטארק ..!
די קשיא פין י״ג עיקרים איז לכאורה נאריש, אבער די פוינט איז גאר שטארק.

כאב מיר אלע מאל געווינדרט ווען מזאגט אז אין סאקמער וועלן נישט אזוי גרינג גלייבן אין משיח.. ני יעצט ווייס איך וואס די שמועס וועט זיין
׳אז די עצם ביאת המשיח איז כנגד די י״ג עיקרים..!׳

[זבולון]

כלל ישראל האלט שוין נאך פערציג יאהרן אין גלות, מ'שטייט ביים טיר ביים אריינגאנג צו די אויסגעווארטענע גאולה, און משה רבינו איז יעצט פארנומען צו אריינגעבן כלל ישראל א מוסר פארציע פאר אלע זייערע מיאוסע דורכפעלער אין זייער שווערן גלות. וואס איז די מטרה דערפון? כלל ישראל קומט דאך שוין יעצט אן אל המנוחה ואל הנחלה, זיי גייען שוין נישט האבן די אלע גלות פראבלעמען, איז נישט וויכטיגער יעצט צו רעדן איבערן פרייליכן צוקונפט?


ווען מ'איז אין גלות איז מען נישט צופרידן פונעם מצב, עס איז נישט פארהאן קיין קלארקייט אינעם לעבן, עס איז נישטא קיין אייניגע אידאלאגיע, און ווען מ'איז אומבאקוועם ווערט אויפגעוועקט די אינערליכע געדראנג פאר אמת. יעדער איינער צו פארשן דעם אמת אויף זיין אייגנארטיגן וועג, דער חיפוש פון עבודת האמת פאדערט צומאל אוועקצו'פסל'נען אנדערע דעות און השקפות, און קען גורם זיין צומאל צו מלחמות און קריגערייען, ווען יעדער איינער איז לוחם פאר זיין איינציגן אמת.


ווען מ'איז אין א מצב פון גאולה, איז אלעס גוט און פיין, יעדער איינער איז צופרידן פונעם יעצטיגן מצב, עס איז דא שלום אויף דער וועלט, אבער צומאל קען עס גורם זיין צו פארלירן דעם דארשט נאכן אמת, קיינער קריגט זיך נישט אלעס איז פיין און אלעס איז וואויל, איש תחת גפנו ותחת תאנתו. (די סטאטיסטיקס ווייזן אז אין פארגעשריטענע לענדער איז דא א קלענערע פארלאנג פאר רעליגיע, און די סיבה איז לכאורה צוליב דעם).


אין די וואכעדיגע פרשה, משה רבינו האט געפיהלט פאר וויכטיג אנצוזאגן כלל ישראל, בעפאר זיי גייען אריין אינעם גאולה, אז זיי זאלן נישט פארגעסן פון די טונקעלע גלות צייטן, זיי זאלן געדענקען זייער אמאליגע פראבלעמען פון "היש ה' בקרבנו אם אין", זיי זאלן נישט פארזונקען אין זייער צופרידנקייט און רואיגקייט, נאר געדענקען דעם אינערליכן געדראנג צום אמת וואס זיי האבן פארמאגט אין די גלות ציייטן.


אין די וואכעדיגע הפטורה, ישעיהו הנביא האט געפיהלט פאר וויכטיג צו זאגן פאר כלל ישראל, אז אין גלות צייטן דארף מען געדענקען אז עס איז דא שלום ווירדן אויך, מען קען נישט מוותר זיין אויף שלום צוליב די אייגענע פונדעמענטאלע אמת. הסירו רוע מעלליכם – שרייט ישעיה - זייטס נישט אזוי פארנומען מיטן אמת, און הערט אויף צו פראווען רשעות אינעם נאמען פונעם אמת.

ישעיהו שניידט אריין אין כלל ישראל ווי אין לעבעדיגע פלייש, למה לי רוב זבחיכם? דארף דען גאט די בלוט פארגיסונגען פאר זיין אמת? חדשיכם ומועדיכם שנאה נפשי! גאט קען נישט פארנעמען קיין פראווערייען אויף יענעמ'ס חשבון, די ערשטע זאך בעט ער: רחצו, וואשט זיך אפ פון די בלוט, הזכו, רייניגט זיך אפ פון ענקערע רשעות, הסירו רוע מעלליכם מנגד עיני, נעמטס אוועק די שלעכטע אקטן פון מיינע אויגן, חדלו הרע, הערט פשוט אויף צו שלעכטס טוהן.


ווען אמת איז אויפן חשבון פון שלום, פעלט אינעם אמת, ווייל א חלק פונעם אמת איז שלום. חותמו של הקב"ה אמת, און ביי אים קען נישט זיין קיין היפוך השלום. ווען שלום איז אויפן חשבון פון אמת, פארלירט דער שלום דעם גאנצן טעם, שלום פאר זיך אליינס אן קיין אמת האט אויך נישט קיין ערך.


די הערמאניע פון אמת און שלום צוזאמען, דאס איז דער תכלית השלימות וואס איז געווען די חזון פון ישעיהו הנביא, כאטש מיר האלטן נאך ווייט פון די צייטן פון וגר זאב עם כבש, דארפן מיר אבער חזר'ן דעם חזון, דעם דזשואיש דריעם, ווייל א גלות אן קיין חזון איז נישט קיין אידישע גלות. דעריבער פיהרט אויס זכריה הנביא (זכריה ח, יט): "כּה אָמַר יְהוָה צְבָאוֹת צוֹם הָרְבִיעִי וְצוֹם הַחֲמִישִי וְצוֹם הַשְבִיעִי וְצוֹם הָעֲשִירִי יִהְיֶה לְבֵית יְהוּדָה לְשָשׂוֹן וּלְשִמְחָה וּלְמעֲדִים טוֹבִים וְהָאֱמֶת וְהַשָלוֹם אֱהָבוּ". דער קלימאקס פון די גאולה איז ווען דער אמת און דער שלום וועלן צוזאמען גיין האנט ביי האנט.

[געוואלדיג]

מתוק מדבש ונופת צופים

[סימפל]

הערליך און אמת.

און די ערשטע חלק ברענגסטו ארויס א געוואלדיגע נקודה, מענטשן וואס די לעבן גייט זיי נישט אזוי רואיג טראכטן אסאך מער פון אמת ווי פון די מענטשן וואס האבן נאך קיינמאל נישט געשפירט וואס די לעבן קען ברענגן. דאס זעט מען בחוש. עס איז זייער גרינג צו טראכטן און זיך עכט איין רעדן אז מען האט דעם אמת ווען די לעבן איז גוט אין פיין אן קיין גרויסע באמפס, די מינוט ווען לייף היטס יאו דעמאלס איז ווען מענטשן פאנגן אן צו טראכטן און צו זיכן דעם אמת.

[ליטוואק פון בודאפעסט]

געהערט אמאל, מסתמא איז עס א באקאנטע טייטש.
צמאה לך נפשי כמה לך בשרי בארץ ציה ועיף, אז דער דארשט אין דער וויסטעניש און מידקייט זאל זיין כן בקדש חזיתיך, אפילו אין דער מצב וואס מ'זעט איהם אין זיין הייליגקייט זאל מען נאך אלס דארשטען.

Sent from my HTC Desire 512 using Tapatalk

[mevakesh]

זבולון גאר גוט און שארף ארויסגעברענגט
לכאורה איז דאס די כוונה פון דעם מאמר החכם אז נסיון העושר איז שווערע פון נסיון העוני

[זבולון]

וְהֵפִיץ ה' אֶתְכֶם בָּעַמִּים וְנִשְׁאַרְתֶּם מְתֵי מִסְפָּר בַּגּוֹיִם אֲשֶׁר יְנַהֵג ה' אֶתְכֶם שָׁמָּה. וַעֲבַדְתֶּם שָׁם אֱלֹהִים מַעֲשֵׂה יְדֵי אָדָם עֵץ וָאֶבֶן אֲשֶׁר לֹא יִרְאוּן וְלֹא יִשְׁמְעוּן וְלֹא יֹאכְלוּן וְלֹא יְרִיחֻן. וּבִקַּשְׁתֶּם מִשָּׁם אֶת ה' אֱלֹהֶיךָ וּמָצָאתָ כִּי תִדְרְשֶׁנּוּ בְּכָל לְבָבְךָ וּבְכָל נַפְשֶׁךָ. בַּצַּר לְךָ וּמְצָאוּךָ כֹּל הַדְּבָרִים הָאֵלֶּה בְּאַחֲרִית הַיָּמִים וְשַׁבְתָּ עַד ה' אֱלֹקֶיךָ וְשָׁמַעְתָּ בְּקֹלוֹ.


עס איז צו באמערקן אז די תורה פאנגט אן צו רעדן בלשון רבים, אֶתְכֶם, וְנִשְׁאַרְתֶּם, און אזוי ווייטער ביז עס קומט צו וּמָצָאתָ כִּי תִדְרְשֶׁנּוּ בְּכָל לְבָבְךָ וּבְכָל נַפְשֶׁךָ, דאן דרייט זיך אלעס איבער צו לשון יחיד.


מיר זענען אויפגעוואקסן אין חדר אלס א חלק פון א גרויסע סיסטעם, מיר זענען מחונך געווארן נאכצופאלגן ספעציפישע אנוויזונגען, אין ישיבה זענען מיר געווען בחורים וואס האבן נאכגעפאלגט אלגעמיינע רולס, נאך די חתונה זענען מיר ווייטער נאכגעפארן די סטאדע. מיר גייען אנגעטוהן אין א יוניפארם וואס קאטעגארירט אונז אלס א חלק פון א גרויסן סיסטעם, מיר קויפן באגעבוס ווייל יעדער קויפט, און פאר די זעלבע סיבה טוהן מיר נאך הונדערטער זאכן במשכ'ן טאג, א חלק פון די זאכן האבן עפעס א רעליגיעזע אדער טראדיציאנאלע אפשטאם, אבער די סיבה פארוואס מיר טוהן עס איז צוליב דעם וואס יעדער טוהט אזוי.


אויב ווערט איינער אויפגעקלערט, דאן איז ער אריבער פון איין קאמיונוטי צו א נייע קאמיוניטי, א נייע סיסטעם צו נאכפאלגן, עס איז ווידער דא רולס, ער טוהט נאר וואס עס איז פאררעכנט צו זיין קוּל, ער קען שוין מער נישט טוהן זאכן וואס שטעלן אים ארויס אלס א פאנאטישער חסיד, ער האט אפגעלאזט א סטאדע צוליב אן אנדערע סטאדע וואס שיינט אים צו זיין געשמאקער אדער בעסער. וַעֲבַדְתֶּם שָׁם אֱלֹהִים מַעֲשֵׂה יְדֵי אָדָם – ווייל יעדער טוהט אזוי.


אבער ווען ער דערהערט זיין אייגנארטיגקייט, דעמאלס ווערט עס שוין א לשון יחיד, און דאן געפינט ער טאקע גאט. וּמָצָאתָ כִּי תִדְרְשֶׁנּוּ בְּכָל לְבָבְךָ וּבְכָל נַפְשֶׁךָ, איבערראשנד גענוג אז נאכן ארומזוכן גאט אין אלע מקומות שבעולם, אין אלע ביכער און אין אלע סייטס – וּבִקַּשְׁתֶּם מִשָּׁם – ער זוכט גאט פון דארטן וואו ער איז, אבער טרעפן טרעפט ער אים ביי זיך אין הארץ.


מבשרי אחזה אלוק – דו דארפסט אים נישט זוכן אין קיין שום אנדערע פלעצער, זוך אים אויף ביי דיר. אז דו וועלסט אנטוויקלען דיין הבנה און שייכות צו געטליכקייט, כל אחד ואחד לפום דרגא דיליה, ולפום שיעורא דיליה. לויט דיין פארשטאנד און לויט דיין תכונות הנפש וועלסטו זיך מחבר זיין צו דיין אייגנארטיגער גאט.


מיר זאגן ביים דאווענען "אלקי אברהם אלקי יצחק ואלקי יעקב", יעדער איינער פון די אבות האט געדינט דעם באשעפער אויף זיין אייגנארטיגע מהלך, אברהם אבינו האט נישט געדינט תרח'ס גאט, און יצחק אבינו האט נישט געדינט אברהמ'ס גאט. אז דו וועלסט דינען דיין טאטנ'ס אדער דיין רבי'נס גאט, וועלסטו אים צום סוף פארלירן, עבודת השם קומט פון די אינערליכע געטליכקייט וואס ליגט אין יעדן איד, עס איז נישט קיין וועג צו צופרידנשטעלן די ארומיגע. דע את אלוקי אביך - און הערשט נאכדעם - ועבדהו.

[וואלווי]

זבולון, בנוסף צו די רייכקייט און געשמאק פון ליינען דיינע מאמרים קען מען ארויס נעמען פון דעם שטארקע חיזוק אויך. ייש"כ!

[ליטוואק פון בודאפעסט]

נאכאמאל זייער הנאה געהאט. איך וויל צוצייכענען מיין מאמר אין די לעצטע וועקער וואס האט רנגערירט דער ענין, נישט אזוי תורה'דיג ווי זבלון, נאר פון א מענטשליכע בליק. די המשך קומט אין די נעקסטע וועקער'ס.

[mevakesh]

הערליך און שניידענדיג
דיין שרייבן איז נפלאות הבורא!

[זבולון]

כָּל הַמִּצְוָה אֲשֶׁר אָנֹכִי מְצַוְּךָ הַיּוֹם תִּשְׁמְרוּן לַעֲשׂוֹת לְמַעַן תִּחְיוּן. די גאנצע מטרה פון די תורה איז אז מיר זאלן לעבן. אלזא, ווי אזוי לעבן מיר?


העבר אין - עס איז שוין געשטארבן, העתיד עדיין - עס עקזיסטירט נאך נישט, וההווה כהרף עין - דער פרעזענט איז ווי גארנישט. אויב זאלן מיר נעמען די באקאנטע בריסקער תורה "בחצות הלילה", אז עס עקזיסטירט נישט אזא צייט ווי חצות, עס איז אדער פאר חצות, אדער נאך חצות. און מיר וועלן עס אפלייען צו דעם גאנצן לעבן, דאן וועלן מיר אנקומען מיט זינא'ס פאראדאקס צו א פראבלעם אז דאס לעבן עקזיסטירט נישט קיינמאל, און מיר טאנצן נאר פונעם פארשטארבענעם עבר צום אומעקזיסטירנדער צוקונפט.


למעשה, דער לעבן אליינס איז טאקע נאר די יעצטיגע מינוט אין וועלכע מיר שטייען, מיר קוקן צוריק אויף וואס מיר האבן שוין געטוהן ווי אויף עפעס וואס איז נישט אונטער אונזער בחירה, און מיר קוקן פאראויס אויף אונזער צוקונפט ווי אויף עפעס וואס מיר קענען נאכנישט יעצט בוחר זיין, עס האט גארנישט צוטוהן מיט אונז, עס איז ווי דאס לעבן פון א פרעמדן.


די איינציגסטע שייכות וואס מיר האבן מיטן לעבן איז נאר מיטן יעצטיגן מאמענט באשר הוא, און נאר אויף דעם איז דא א ציווי און א מצווה, נאר דאס איז פאר אונז נוגע, און נאר דאס איז אונזער עבודה. זיך צו קאנצעטרירן אינעם יעצטיגן מאמענט און פראבירן טוהן וואס איז ריכטיג, פראבירן צו דערנענטערן די וועלט צו איהר ציהל און איהר תכלית.


וְעַתָּה יִשְׂרָאֵל מָה ה' אֱלֹהֶיךָ שֹׁאֵל מֵעִמָּךְ - אין ועתה אלא לשון תשובה. דאס מיינט תשובה טוהן, צו אנערקענען אז דער עבר האט גארנישט מיט אונז, און עס איז אונז נישט נוגע מער די יעצטיגע הרף עין. אנטלויפן פונעם גאנצן ארום, סיי פונעם עבר און סיי פונעם עתיד, און זיך קאנצעטרירן נאר אינעם יעצטיגן מאמענט, איז א וועג צו אנקומען צו השראת השכינה, ווי עס שטייט (מלכים-ב ג, טו) וְעַתָּה קְחוּ לִי מְנַגֵּן וְהָיָה כְּנַגֵּן הַמְנַגֵּן וַתְּהִי עָלָיו יַד ה'.

ועתה בנים שירו למלך....

[mevakesh]

איך בין צומישט
מען דארף דינען דעם באשעפער ווייל מיר זענען זענען זיינע קינדער/קנעכט
ווי קומט אריין מיין לעבן ?
אויב עפעס טוט מען וועגן שכר ועונש וואס דאס איז יא להבא פארקערט ווי דו זאגסט?

[הוגה]

[justify]

מיר זאגן ביים דאווענען "אלקי אברהם אלקי יצחק ואלקי יעקב", יעדער איינער פון די אבות האט געדינט דעם באשעפער אויף זיין אייגנארטיגע מהלך, אברהם אבינו האט נישט געדינט תרח'ס גאט, און יצחק אבינו האט נישט געדינט אברהמ'ס גאט. אז דו וועלסט דינען דיין טאטנ'ס אדער דיין רבי'נס גאט, וועלסטו אים צום סוף פארלירן, עבודת השם קומט פון די אינערליכע געטליכקייט וואס ליגט אין יעדן איד, עס איז נישט קיין וועג צו צופרידנשטעלן די ארומיגע. דע את אלוקי אביך - און הערשט נאכדעם - ועבדהו.

דער קאצקער זאגט אז מיר זאגן "אלוהינו ואלוהי אבותינו". קודם דארף יעדער טרעפן זייער "אייגענע" גאט און ערשט דערנאך קען מען טרעפן די עלטערנ'ס גאט.

.[/justify]

[וואלווי]

איך בין צומישט

ליטוואק קען דיך אפשר העלפען...

ווארט מיט שפאנונג אויפ'ן קומענדיגען וועקער!

[וואלווי]

זבולון ייש"כ. ממש די בחינה פון ואתם הדבקים בה' אלוקיכם חיים כולכם היום!

[זבולון]

ראה אנוכי נותן לפניכם היום ברכה וקללה. ווי באקאנט שטעלן זיך די מפרשים, וואס איז דער דגש אויף "אנוכי", און וואס איז דער דגש אויף "היום".


אז מיר קוקן אין פרשת בראשית, זעהן מיר אז ביים עולם התיקון בעפארן חטא פון עץ הדעת, איז נאכנישט געווען דער מושג פון לדעת טוב ורע, הערשט נאכן חטא, האט דער מענטש באקומען דעם בחירה, און ער דארף שוין מבחין זיין בין טוב לרע.


אן א בחירה איז דער מענטש נישט קיין מענטש, די גאנצער מענטש איז נאר ווען ער האט א בחירה, דאס מאכט אים פאר א סיסטעם פאר זיך, כביכול ער באקומט אן אטאנאמיע, ווי ער האט די מעגליכקייט צו קובע זיין זיינע אייגענע געזעצן און החלטות.


אט דער "אנוכי" דאס איז חוצץ צווישן די נשמה און איר מקור מחצב, ווייל ביים מקור פון די נשמה איז נישט שייך קיין בחירה, אלעס איז נאר אונטער ידיעה, ביי גאט איז נישט פארהאן קיין טוב ורע, און אוודאי נישט קיין בחירה בין טוב לרע.


דער "אנוכי" וואס גאט האט אונז געגעבן איז בעצם אן עונש און א תיקון פארן חטא פון עץ הדעת, די נשמה וויל אנטלויפן פון דעם אנוכיות, בעל כרחך אתה חי, די נשמה וויל נישט לעבן אין דעם אנוכיות, זי וויל נישט לעבן מיט דעם געדאנק פון בחירה.


און דאס איז דער ענין פון תשובה, ווען א מענטש אנערקענט אז ער האט נישט קיין אייגענע בחירה באמת, און דער "אנוכי" המדומה וואס גאט האט אונז געגעבן איז נאר "היום", דאס איז נאר נוגע אויף בשעת מעשה, בעפארן מחליט זיין, האבן מיר א בחירה, אבער ווען עס איז נישט "היום", אויף די נעכטיגע מעשים איז נישט פארהאן קיין אנוכי און נישט קיין ברכה וקללה, נאר אלעס איז איינס.


ווי באקאנט פון חסיד'ישע ספרים אז דער ענין פון תשובה איז צו אנערקענען אז דער חטא איז נישט געווען אונטער אונזער בחירה, נאר עס איז געווען א חלק פונעם רצון השם, דאס איז געווען א חלק פון די גאנצע פלאן פון די בריאה.

[mevakesh]

א געוואגטער אבער אמת'ער רעיון
פאר די פעולה דארף מען צוגיין מיט די מחשבה אז אלעס איז תלוי אין מיין פעולה אבער נאכדעם וואס עס איז געטוהן דארף מען געדענקען אז דאס איז געווען פארגעשריבען
אוודאי מייינט דאס נישט אז מען דארף נישט נעמען פאראטווארטליכקייט אויפן מעשים נאר מען דארף עס נעמען אין פערספעקטיוו

[וואלווי]

א געוואגטער אבער אמת'ער רעיון

נישט אזוי געוואגט יש על מי לסמוך. אזוי ווי זבולון שרייבט אז עס ווערט געברענגט אין חסידישע ספרים דאכצעך אין באר מים חיים ערגעץ ולא ידעתי איזהו מקומן. אויב איינער ווייסט זייט מוחל און צייכענט צו.