היסטאריע פון צוואת הרבי מ'סאטמאר

[בן תמליון]

לכבוד די יומא דהילולא קדישתא איז אינטערסאנט צו דורכרעדן די היסטאריע פון די פאלטשע צוואה פון הרבי מסאטמאר איך וועל איבערגעבן פרטים וואס איך האב געהערט פון די גרויסע טאטעס ווער עס האט הוספות זאל צולייגן. פארשטייט זיך מיר מיינען נישט דא צו פוגע זיין אינעם בעל דבר מיר ווילן בלויז אביסל גרונטעווען היסטאריע.

מעשה שהיה כך היה: ביים רבין האט זיך געדרייט א זייער פרומער הויז-בחור מיטן נאמען שלום ה. ער איז געווען זייער א טויגליכער און מיט די צייט באקומען א חוש צו נאכמאכן דעם רבין מיט אלעם ממש אקוראט ער'ט געקענט זאגן קידוש איר וואלט געשווארן עס איז דער רבי אליין. געווען איז עס אין די לעצטע יארן האט הנ"ל זיך געלאזט בויען א ריזיג הערליך הויז אויפן העכסטן פלאץ אין שטעטל מיט מארמאר שטיין נאכגעמאכט אקוראט דעם מאדעל פונעם נייעם בית המדרש הגדול. ויהי דער יום המר כוא"ב פאר די לויה האבן זיך פארזאמלט די דיינים אינעם הויז אין בעקערטאון ווען די מטה הקדושה איז דארט געווען. זיי האבן געפרעגט די באי הבית ווייסט איינער פון א צוואה? שלום האט געזאגט ער ווייסט ער'ט ארויסגענומען א צוואה בכתב יד קודש מיט בערך אזא נוסח: יוס"ף ה' עליכם (ר יוסל אשכנזי) ה' יהיה בעזריכ"ם (ר עזריאל) שלו"ם יהיה על כסאי (שלום ה.) דערנאך אפאר ווערטער דער ציבור מחזק זיין די רעביצין און די מוסדות. די דיינים פרעגן שלום דער רבי איז דא אויף דער ערד איז די צוואה אמת? שלום זאגט בפה מלא יא. הגר"י ראטה האט געהאט דעם קאפ אפן פלאץ און געזאגט דו ווערסט נישט רבי אפילו עס איז דא א צוואה און באפוילן אלע באי הבית צי האלטן דעם זאך בסוד. למעשה ביים לויה האט ר יוסל דערמאנט די צוואה דער רבי שרייבט נישט צו טשעפען די רביצין דער עולם האט זיך געשישקעט ס'איז דא א צוואה. אידן האבן געהערט שלום וויינען און שרייען ביים לויה: רבי איך קען נישט אליין פירן מיינענדיק ער'ז גערירט. שפעטער נאכמיטאק ווען סיגוטער רב איז אנגעקומען צום לויה פון לאס אנדזשעלעס האט מען איהם באלד פארציילט אז שלום ה האט א צוואה ער זאל זיין ממלא מקום האט ער זיך באלד אנגערופן שיקט איהם אין נארן הויז. למעשה הייסט מען האט געשיקט דעם פאפיר צו א לאבראטארי און דער פאפיר איז געווען אינגער ווי דער דאטום. מען האט געקנס'ט שלום ער האט געמוזט אוועקפארן פון ק"י פאר א יאר און אויסטוהן די ווייסע זאקן ובכן גייט ער מיט שטיוול עד היום הזה.

ווער עס האט מער פרטים זאל מוסף נופח זיין.